1
II
mal
Ie
CD A-kamerlid in de beklaagdenbank
Feyenoord en Tottenham Hotspur
hebben nog iets goed te maken
CeidócSoincmt
ZATERDAG 29 FEFRUARI1992 PAGINA 3C
ROTTERDAM Volgende week
woensdag is de Kuip in Rotterdam de
arena waarop de ogen van duizenden
zullen zijn gericht. Niet zo zeer omdat
Feyenoord in het 'jaar van de eigen re
vival' gaat proberen alsnog een ronde
verder te komen in het Europese be
kertoernooi der nationale cupwinnaars.
Nee, reden voor de extra attentie is het
feit dat Tottenham Hotspur op bezoek
komt. En aan die Engelse voetbalclub
met haar rijke sportieve verleden bewa
ren slechts weinigen hier te lande ple
zierige herinneringen.
Vóór er nog maar één bal zal zijn ge
trapt in dit duel voor de kwartfinales
van het Europa-Cuptoernooi heeft de
hernieuwde confrontatie tussen Feye
noord en de Spurs de tongen al weer
danig in beweging gebracht. Immers, de
twee voorgaande ontmoetingen in Rot
terdam met de qua leeftijd derde Lon-
dense club liepen uit op regelrechte
veldslagen. Waarbij vooral aan het eer
ste treffen, in 1974, door betrokkenen
en ooggetuigen met afschuw wordt te
ruggedacht. In dat voorjaar, nu al weer
achttien jaar geleden, schokte de aan
hang van Tottenham Hotspur Neder
land en Europa door voor het eerst
'hooliganism' op het vasteland te de
monstreren. Nog ver vóór de afschuwe
lijke ramp in het Heizel-stadion, bij de
Europa-Cupfinale Liverpool-Juventus,
waarbij 39 doden vielen, maakte vooral
Rotterdam kennis met de uitwassen
van supportersgedrag. Zeventig arres
taties en tweehonderd gewonden vorm
den de balans na de eerste ongeregeld
heden die Nederland op zich zag afko
men. Tussen die dag en de Europa-
Cupfinale van 1991 in de Kuip tussen
Manchester United en Barcelona lieten
de Britse supporters vaker van zich ho
ren. En niet zo positief.
Draaiboek
Aan de hand van de ervaringen van mei
vorig jaar heeft men in Rotterdam op
nieuw een draaiboek opgesteld dat vol
doende elementen bevat om nieuwe
rellen in de kiem te smoren. Op de dag
van 'United-Barca' was het centrum
van de Maasstad drooggelegd, een
maatregel die ook ditmaal weer werd
overwogen, maar niet zal worden toe
gepast. Die aanpak leek geen overbodi
ge luxe, want de supporters van de
Spurs lijken over een wat hardleers ka
rakter te beschikken. Ondanks de op
vatting van politie-comandant Frans
Visser, die deze fans als 'vredelievend'
betitelt. Is dat zo?
Immers, exact tien jaar na de introduc
tie van voetbalvandalisme in de Kuip
liep het (in 1984) weer mis met de
Spurs op bezoek. Ditmaal was er overi
gens sprake van een regie-fout van de
organisatie, waardoor tientallen Britse
supporters in een vak van de Feye-
noord-aanhang waren terechtgekomen.
Er werd driftig met messen gezwaaid,
maar ernstig gewonden bleven uit. Al
met al betekende deze ervaring een
Beeld van de rellen bij de wedstrijd Feyenoord- Tottenham Hotspur in de Rotterdamse Kuip in 1983.
nieuwe impuls voor degenen die pre
ventieve maatregelen moesten beden
ken om de derde editie van Feyenoord-
Tottenham Hotspur in redelijke banen
te leiden.
Uiteindelijk valt het met de speciale
maatregelen mee. De grote 'bulk' fans
(1800 van de in totaal verwachte 2000
Britse aanhangers) komt in dertig bus
sen vanuit Calais. In elke bus zijn ste
wards aanwezig om de rust' te handha
ven. Pas 's middags komen die suppor
ters in Rotterdam aan, waar ze geïso
leerd worden gehouden van eventueel
provocerende Nederlanders. De overi
ge tweehonderd fans komen per vlieg
tuig. De politie zet alles bijeen niet
meer dan 300 man in, een vergelijkbare
sterkte als bij risicoduels zoals Feye-
noord-Ajax. De overheid in de Maas
stad gaat er bij haar aanpak een beetje
van uit dat het gedrag in het algemeen
van Britse voetbalsupporters tegen
woordig binnen de perken blijft in En
geland, waar een nieuwe aanpak wordt
toegepast. Daar is in veel stadions in
middels het nodige hekwerk verwij
derd, hetgeen overigens wel weer direct
problemen kan geven bij het uitduel
van Feyenoord op White Hart Lane.
Het is dan zaak voor de Engelse politie
om de supportersgroepen doelmatig
gescheiden te houden.
Aardig kader
De aansprekende en gedenkwaardige
ontmoetingen tussen Feyenoord en
Tottenham Hotspur kunnen overigens
in nog een, aardiger, kader worden ge
plaatst. De vorige incidenten speelden
zich af in seizoenen die aan het eind
één van beide betrokken ploegen als
winnaar van het bewuste Europese
toernooi opleverden. Feyenoord boek
te in 1974 zijn laatste grote internatio
nale succes. Nadat in 1970 de Europa
Cup I en de wereldbeker waren binnen
gehaald betekende de dubbele UEFA-
Cupconfrontatie met de Spurs in 1974
(2-2 uit en 2-0 thuis) opnieuw en
naar later bleek voorlopig de
laatste internationale heldendaad. Im
mers, in 1983 was Feyenoord ondanks
de aanwezigheid van Cruijff en Gullit
kansloos tegen de Londenaren, die
thuis met 4-2 wonnen en in Rotterdam
de eigen fans redelijk koest hield met
een zege van 2-0. In dat seizoen vero
verde Tottenham Hotspur uiteindelijk
de UEFA Cup door zich in twee duels,
waarvan dat in Brussel super beveiligd
was, van Anderlecht te distantiëren. Op
een moment overigens dat Feyenoord
zich van de Nederlandse 'double' verze
kerde, een jaar voor de Heizel-ramp als
gevolg van tekortschietende interne
veiligheidsmaatregelen. Er vielen vele
slachtoffers, waarna de Engelse clubs
voor enige jaren werden verbannen uit
de Europese bekertoernooien. Twee
jaar geleden keerden alle ploegen met
uitzondering van Liverpool al terug op
het toneel. Nu speelt ook de ploeg van
de Mersey-side in de kwartfinales van
het UEF A-Cuptoernooi.
Entourage
Op voorhand speelt Feyenoord-Totten-
ham Hotspur zich af in een andere en
tourage dan achttien jaar geleden.
Toen nog werden meer dan 60.000 toe
schouwers tot de Kuip toegelaten. Bij
het duel van volgende week zullen
maximaal 45.000 mensen getuige kun
nen zijn van de pogingen van beide
teams zich een goede uitgangspositie te
verschaffen voor eventueél verder in
ternationaal succes.
De Spurs behoren tot de Engelse voet
balploegen die kunnen bogen op een
rijke historie. De naam van de club
grijpt terug naar de middeleeuwen.
Harry Hotspur (Harry de Driftkop),
zoon van de graaf van Northumber
land, zou de naamgever zijn. Hetgeen
ook een link met het karakter van de
aanhangers van de club voor de ham
liggend maakt. Zoals ook kan geldei
voor de naam van het stadion van d
club, White Hart Lane. Zo heet name
lijk ook een nabij gelegen pub, waar d
fans zich alcoholisch nog wel eens ple
gen op te peppen alvorens hun favorie
te formatie te gaan aanmoedigen. He
imago van de Spurs wordt er door eei
derde element nog wat minder fraai op
Vorig jaar moest speler Terry Fenwicl
een paar maanden 'brommen', nada
hij achter het stuur van zijn auto wa
aangetroffen met een glaasje te veel op
Tottenham Hotspur betaalde hem ove
rigens die periode keurig zijn salari
door.
Mooie namen
Tottenham Hotspur kan overigens oo!
bogen op 'mooie' namen. Vermaan
werden in de jaren zestig Dann
Blanchflower en Jimmy Greaves, welk
laatste ooit voor het fraaie bedrag va
99.999 pond werd teruggekocht van A(
Milan. Waar hij één van de eerste be
wijzen was voor de theorie dat Britte
in tegenstelling tot Nederlanders e
Duitsers niet gedijen in Italië. Ook Ia
Rush en Liam Brady toonden dat mi
of meer aan.
Ook Tottenhams huidige sterspele
Gary Lineker droeg voer aan voor de
malaise-verhaal. Deze topscorer va
het Engelse voetbal (18 treffers op di
moment en bijna interland-rècordhou
der met 47 treffers, slechts twee achte
Bobby Charlton) belandde op instigati
van de huidige directeur en toenmali
trainer van Barcelona Terry Venable
in Catalonië. Maar daar kon Lineke
het in Nou Camp niet bolwerken. Heti
na al deze voortekenen de vraag of Pai
Gascoigne het ooit zal redden bij Lazi
Roma. Die club kocht Gazza vorig jaa
maar sindsdien kampte de even gekk
als creatieve Gascoigne voortduren
met blessures. Zodat het nog maar d
vraag is of hij zelfs de Italiaanse hoofc
stad ooit zal bereiken.
Buitenlanders
In de huidige selectie van Tottenhai
Hotspur, dat het onder manager Petc
Shreeves in de Engelse league mati
doet (met een dertiende plaats op 2
punten afstand van lijstaanvoerde
Manchester United), treedt ook eej
aantal buitenlanders op. Doelman Eri
Thorstved (Noorwegen), Nayim (Ml
rokko) en Bergsson (IJsland) zorge
voor het internationale tintje. Een blav
we maandag hadden de Spurs ook Joh'
Metgod in de gelederen. In 1987 weij
de huidige Feyenoorder gecontra!
teerd, maar hij speelde slechts twaaj
wedstrijden. Beide ploegen hebben mi
slechts één speler onder contract die rf
voorgaande twee duels heeft meegj
maakt. Bij Tottenham Hotspur is dat d
diabeticus Gary Mabbutt, bij Feyj
noord Sjaak Troost. Ook dit duo zal d
hoop uitspreken dat de ontmoeting \i
volgende week zich onder wat rustig!
omstandigheden zal afspelen dan r
1983. Om over 1974 maar verder i
zwijgen.
DEN HAAG De meervoudige ka
mer van de Utrechtse rechtbank heeft
komende dinsdagmorgen een niet alle
daagse klus te behandelen. Twee rech
ters zullen in de beklaagdenbank tegen
over zich de 44-jarige Gert Koffeman
aantreffen. Beroep: lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal. Politieke
richting: CDA. Aanklacht: verdenking
van valsheid in geschrifte.
De beschuldigde in kwestie kijkt reik
halzend naar deze derde dag van maart
uit. Eindelijk zal er gerechtigheid ge
schieden. Eindelijk zal hij van alle
blaam worden gezuiverd zodat hij met
opgeheven hoofd kan terugkeren aan
het Binnenhof, de werkomgeving waar
uit hij zich vijf maanden geleden vrijwil
lig heeft verbannen. De rechters zullen
hem vrijspreken, daar is Koffeman hei
lig van overtuigd. Een andere uitkomst
kan hij zich eenvoudigweg niet voor
stellen. „Mijn geweten is zuiver", zei hij
in september vorig jaar toen bekend
werd dat er een strafrechtelijk onder
zoek tegen hem zou worden ingesteld.
En die uitspraak houdt hij nog altijd
staande.
Een kamerlid beschuldigd van valsheid
in geschrifte! Dat is geen geringe aantij
ging. Wie de achtergronden van de
zaak niet kent zal onmiddellijk de ge
dachte voelen opkomen dat het hier
een zwaarwichtige kwestie moet betref
fen. In Nederland duikt het woord
'fraude' tegenwoordig al bijna dagelijks
in de media op. Als nu zelfs een volks
vertegenwoordiger, die toch geacht
wordt onkreukbaar te zijn, daar ook al
van verdacht wordt, waar moet het dan
heen met dit land?
Gouden handdruk
Om de zaak-Koffeman in z'n ware pro
porties te kunnen zien moeten we, zoals
Gert Koffeman rekent op vrijspraak na de
beschuldiging van inkomens fraude.
FOTO:ANP
bij het aanschouwen van een veelkleu
rig schilderij, enkele stapjes terug doen.
Terug in de tijd in dit geval, naar
woensdag 6 september 1989. Op die
dag werd Gert Koffeman gekozen tot
lid van de Tweede Kamer voor het
CDA. Koffeman was in de politiek
geen onbekende. Sinds vijf jaar was hij
voorzitter van de Algemene Christelij
ke Politiebond (ACP), een functie die
hij met verve vervulde.
Herhaaldelijk had Koffeman, zelf een
voormalig politieman, op de barricaden
gestaan om te vechten voor een betere
beloning en betere arbeidsomstandig
heden voor zijn dienders, zoals hij de
leden van de Hermandad graag placht
aan te duiden. Hij hield gloedvolle toe
spraken tijdens demonstraties van poli
tiemensen, wist op persconferenties de
frustraties van het politiepersoneel
beeldend te verwoorden en toonde zich
een vasthoudende gesprekspartner in
de onderhandelingen met de ministers
van binnenlandse zaken en justitie.
Geen wonder dat de ACP na de kamer
verkiezingen van september '89 node
afscheid van haar voorzitter nam. Uit
dankbaarheid voor de bewezen dien
sten gaf de bond Koffeman bij diens
vertrek daarom naast de gebruikelijke
tastbare geschenken ook een financieel
extraatje, een 'gouden handdruk' zou
men kunnen zeggen. Koffeman had bij
zijn oude werkgever nog een schuld van
14.500, het restant van een lening die
hij ooit bij de ACP had afgesloten voor
de aanschaf van een nieuwe auto. Dit
bedrag nu werd hem kwijtgescholden.
Tot zo ver was er nog niets aan de hand.
Althans uiterlijk niet. Wat Koffeman
echter niet wist, althans beweert niet te
hebben geweten, was dat zijn gouden
handdruk in de financiële administratie
van de ACP werd geboekt als extra sa
laris voor de laatste drie maanden van
1989. In totaal ging het om een bedrag
van 24.000,- bruto, waarvan na aftrek
van loonbelasting, premies en andere
inhoudingen de eerder genoemde som
van 14.500 resteerde.
Bijverdiensten
Dit zou op zich ook nog geen rampzali
ge gevolgen hebben gehad, ware het
niet dat een boekhouder van de ACP,
die op 1 januari 1991 na enkele conflic
ten bij de bond vertrok, tegenover justi
tie een boekje open deed over de zijns
inziens heersende wantoestanden bij de
christelijke politiebond. Hij wees daar
bij met name op de gouden handdruk
die Koffeman bij diens vertrek had ont
vangen. Moest dat geld niet gedeelte
lijk in mindering worden gebracht op
het salaris dat Koffeman als kamerlid
was gaan verdienen? Zo schrijven de
wettelijke regels omtrent de schade
loosstelling van volksvertegenwoordi
gers dat toch voor? Inderdaad mag een
kamerlid maar een beperkt bedrag per
jaar bijverdienen. Alle neveninkomsten
boven deze grens moeten worden te
rugbetaald aan de staat. In het geval-
Koffeman zou de toepassing van die re
gels betekenen dat over 1989 circa
11.000 had moeten worden ingehou
den van zijn 'kamersalaris'. Dat was
echter niet gebeurd.
Terecht niet, meende Koffeman, want
die gouden handdruk was geen bijver
dienste. Het bedrag bleek wel als zoda
nig geboekt te zijn, maar dat was niet zo
bedoeld. Bovendien had hij het dou
ceurtje keurig netjes opgegeven aan de
belastingen. Wat wilde men nog meer?
Aanvankelijk zagen de justitiële autori
teiten niets in de aantijgingen van de
ex-ACP-boekhouder. Even leek het er
zelfs op dat de voormalige werknemer
zijn beschuldiging zou intrekken, maar
uiteindelijk hield hij toch voet bij stuk.
Justitie nam daarop geen halve maatre
gelen. Men besloot de zaak tot op de
bodem uit te zoeken, met gebruikma
king van alle daarbij behorende toeters
en bellen. De boekhouding van de ACP
werd jn beslag genomen en na bestude
ring daarvan werd besloten Koffeman
voor de rechtbank te dagen.
Buiten proporties
Weekblad Elsevier maakte enkele we
ken geleden melding van het hardnek
kige gerucht dat er sprake was van een
zorgvuldig door justitie georkestreerde
actie die plaatsvindt met instemming
van de opperbaas, minister Hirsch Bal-
lin. Als besloten zou worden de zaak te
laten rusten, zou de schijn des kwaads
rond het kamerlid blijven hangen en
daar is noch justitie bij gebaat (Neder
landers nemen immers al gauw het
woord klassejustitie in de mond) noch
Koffeman zelf.
Een bewijs voor deze opzet is nergens
te vinden, maar prof. mr. drs. D.J. El-
zinga, hoogleraar staatsrecht in Gro
ningen, zou er niet gek van opkijken als
het waar blijkt te zijn. „Het lijkt me
heel aannemelijk dat men bewust alles
volgens het boekje afhandelt, want op
de keper beschouwd kun je van deze
zaak zeggen: het sop is de kool niet
waard", aldus Elzinga. „Wat er nu ge
beurt is buiten alle proporties. Alleen al
die beschuldiging van valsheid in ge
schrifte! Dat is absolute onzin. Daarvan
zou alleen sprake zijn als Koffeman in
zijn hoedanigheid als kamerlid neven
inkomsten uit tegenwoordige arbeid
had verzwegen. Maar hij heeft er als ka
merlid toch geen baantje bij gehad? Je
zou hooguit kunnen zeggen dat het in
zijn geval gaat om inkomsten uit vroe
gere arbeid, maar daar is de inkomsten
regeling voor kamerleden niet op van
toepassing".
Elzinga, van wiens hand enkele jaren
geleden een boekje verscheen over de
honorering van politici, vergelijkt de
zaak-Koffeman met een „akkefietje"
waarmee voormalig PvdA-lejder Joop
den Uyl in de zomer van 1984 te maken
kreeg. Kamerlid Den Uyl werd toen 65
jaar, hetgeen tot gevolg had dat hij
naast zijn 'kamersalaris' opeens een
flinke dosis pensioen kreeg uitgekeerd
over de perioden waarin hij respectie
velijk minister van economische zaken
en minister-president was geweest.
„Dat waren inkomsten uit vroegere ar
beid", zegt Elzinga, „en dus mocht hij
dat geld gewoon houden".
Steunbetuigingen
Sinds Koffeman zijn politieke werk
zaamheden vorig jaar september in af
wachting van het verloop van de juridi
sche procedure opschortte ontving hij
honderden brieven en kaarten waarin
hem steun werd betuigd en sterkte
werd toegewenst. „Hartverwarmend",
zegt Koffeman, die verder over zijn
zaak niets wil loslaten totdat de rech
ters uitspraak hebben gedaan. „Vooral
in het begin was ik echt kapot van al die
toestanden, maar die enorme hoeveel
heid positieve reacties heeft me ontzet
tend goed gedaan".
Niet alleen familie en vrienden lieten
van zich horen, maar ook willekeurige
politiemensen en CDA-kiezers. Ook de
collega-parlementariërs lieten zich niet
onbetuigd. Circa honderd van de hon
derdvijftig Tweede-Kamerleden stuur
den een opbeurende groet naar huize
Koffeman in het Zuidhollandse Oude
water. Op en rond het Binnenhof is dj
ook geen mens te vinden die twijfc
aan de onschuld van het alom als too)
beeld van integriteit bekend staan!
kamerlid.
Prof. mr. L. Prakke, hoogleraar staal
recht aan de Universiteit van Amsti,
dam, zegt ook geneigd te zijn te gelovr
in de goede trouw van Koffeman. Ma!
hij maakt daar wel een kanttekenit
bij. „Oppervlakkig bezien lijkt dit et:
klein zaakje waarbij Koffeman zond
problemen vrijuit kan gaan, maar
kan natuurlijk meer achter zitten. D('
ervaring wijs geworden behoud ik
reserves. Misschien is het wat ver
zocht, maar ik denk bijvoorbeeld al
prins Bernhard en Richard Nixon, d
allebei na beschuldigingen aan hi
adres keihard beweerden dat ze (f
schuldig waren. Dat geloofden velen'1
eerste instantie ook, maar het bleek d'
achteraf helemaal niet zo te zijn". 1
Stel dat Koffeman toch veroorded
zou worden tot betaling van ƒ11 .OO1
aan de staat (in casu aan het minister
van binnenlandse zaken, dat z(f
draagt voor de 'salarissen' van kamer!1
den) kan tyj dan nog blijven functior
ren als volksvertegenwoordiger? In tl1
orie wel, meent Prakke. „Maar de vnf
is of hij dat zelf wel wil. Het kan bi
zijn dat hij dan zegt: 'ik voel me zodaj
beschadigd dat ik m'n zetel opge!
Een andere mogelijkheid is dat hij j
hoor geeft aan een verzoek van a
fractie om z'n zetel ter beschikking?
stellen. Hij hoeft op zo'n verzoek ov6
gens niet in te gaan. Een kamerlid isr
terst moeilijk van zijn zetel te verwijd
ren. Hij heeft het recht te blijven zitl'
waar-ie zit. Zelfs als een kamerlid a(
ter de tralies verdwijnt kan hij nogi
functie blijven. In principe is hij alle1
verplicht te vertrekken als hij uit l:
kiesrecht is ontzet. Nou, dan moei
het wel heel bont gemaakt hebb
hoor. Dan praat je over zeer zw
ambtsmisdrijven, waarbij je bijvo
beeld overduidelijk misbruik hebt
maakt van je functie".