Wolfson: „Energieheffing waarvan
niemand slechter wordt kan niet"
'Vrouwen in Derde Wereld
gedwongen tot prostitutie'
Groningse actie
voor Iers meisje
Ceidoe Gomnnt
BINNENLAND BUITENLAND
Emancipatieraad „vernaggeld"
door benoeming Van Kemenade"
Wekelijks hulp
naar Albanië
NVSH start
informatielijn
Hirsch Ballin; „NS hebben
voetbalvandalisme deels
aan zichzelf te wijten"
WOENSDAG 26 FEBRUARI 1992
Idoor
RIK IN 'T HOUT
DEN ELAAG Greetje den Ou
den-Dekkers, voorzitter van de
Emancipatieraad, is woedend dat
er geen vrouw is benoemd tot
commissaris der koningin (CdK)
in Noord-Holland.
„Ik voel me vernaggeld door de rege
ring". Mevrouw Den Ouden-Dekkers
wijst erop dat het kabinet nog maar en
kelejaren geleden een nieuw emancipa
tiebeleidsplan presenteerde. Daarin
staat „uitbundig beschreven" dat er
meer vrouwen in hoge ambtelijke func
ties benoemd moeten worden. Maar in
de eerstvolgende vacature (Noord-Hol
land) heeft de regering toch weer een
man naar voren geschoven: oud-minis
ter Jos van Kemenade, die nu nog bur
gemeester van Eindhoven is. „Dan
vraag ik me dus af of de regering zich
zelf eigenlijk wel serieus neemt, als zij
zo'n beleidsplan schrijft. Ik vind dat
heel zorgelijk", zei de voorzitter van de
Emancipatieraad gisteren voor de KRO-
radio. Toch geeft Greetje den Ouden-
Dekkers de moed nog niet op. Vandaag
begint de sollicitatieprocedure voor het
commissariaat der koningin in Zeeland.
Bemanning klaagt
Boeing aan na ongeval
SEATTLE - De cockpitbemanning van een
Boeing 747 van United Airlines, die drie jaar
geleden op Hawaii in volle vlucht een
vrachtdeur verloor waardoor negen passa
giers naar buiten werden gezogen en om
kwamen, heeft een geding aangespannen te
gen vliegtuigbouwer Boeing.
In de klacht beweren gezagvoerder, tweede
piloot en boordwerktuigkundige dat de
vrachtdeuren van Boeing niet deugden. Een
747 van Panam moest in 1987 kort na de
start terugkeren toen een vrachtdeur in de
lucht open ging. De vliegtuigbouwer had
meteen na het voorval in 1987 luchtvaart
maatschappijen aangeschreven met het ver
zoek de aluminium vergrendeling van de
vrachtdeuren te vervangen door stalen gren
dels.
Recordjaar voor
toerisme China
PEKING - Vorig jaar is een
recordjaar geweest voor het
toerisme in China. In 1991 be
zochten 33,3 miljoen buiten
landers de Volksrepubliek,
ruim vijf procent meer dan
het oude bezoekersrecord dat
uit 1988 stamt.
Het aantal toeristen dat Chi
na aandeed, was sterk ge
daald na het bloedbad van
juni 1989 in Peking toen het
leger een volksopstand neer
sloeg. De toeristen besteed
den vorig jaar in China 2,8
miljard dollar, een stijging
van 28 procent vergeleken
met 1990.
DEN HAAG - De stichting Mensen in Nood
gaat tot en met april wekelijks transporten met
hulpgoederen naar Albanië sturen. De organi
satie heeft daartoe besloten na een inspectie
reis. In het armste land van Europa is een groot
tekort aan voedsel ontstaan. Daarom zullen de
eerste vrachtwagens deze week al uit Neder
land vertrekken. Het gaat om een zending bo
ter, noodbiscuits en warme kleding ter waarde
van 500.000 gulden. Het economisch leven in
Albanië ligt volgens Mensen in Nood stil door
de impasse die is ontstaan na het heengaan van
het communistisch bewind. Zo is de grond for
meel nog steeds staatsbezit, maar bewerken de
boeren het niet meer uit angst dat het land na
de verkiezingen eind volgende maand naar een
ander gaat.
UTRECHT - De Nederlandse Vereniging i
Seksuele Hervorming (NVSH) stelt zaterdag
eigen 06-lijn in. Onder de naam 'de Vrijwijzer' 3
de NVSH aan een breed publiek voorlichting j
ven over zaken als impotentie, biseksualiteit a
geslachtsziekten. Met de lijn wil de NVSH dej
suele voorlichting toegankelijker maken dooi;
anoniem de door hen gewenste informatie
kijgbaar is. Bellers kunnen door een simpele d -\
op de knop kiezen uit elf thema's. De inform
komt van een bandje. De Vrijwijzer kost cirtc
gulden per minuut. Het nummer (06-350-1511
biedt volgens de NVSH een goedkope uitkoir
„Nog maar al te vaak kloppen mensen met j
intiemste vragen aan bij, de huisarts, om na j
bezoek te moeten constateren dat zij nog even 1
wetend zijn als daarvoor".
DEN HAAG Eén ding
moet volgens dr. Dik
Wolfson, voorzitter van de
commissie die vandaag
het eindrapport over regu
lerende energieheffingen
presenteerde', duidelijk
zijn: er zullen altijd men
sen zijn die er als gevolg
van die heffing op achter
uitgaan.
„Je kunt nooit een systeem
vinden waar niemand slechter
van wordt", zo zegt hij over de
energieheffing, die zoals be
kend gecompenseerd moet
worden door belastingverlich
ting op andere terreinen. Voor
de burger geldt dat diens per
soonlijke omstandigheden,
diens energiegedrag, zo bepa
lend zijn, dat zelfs Wolfson na
anderhalf jaar onderzoek niet
kan zeggen wat de koopkrach
teffecten van de heffing pre
cies zullen zijn. Want waai" de
ene burger kan volstaan met
een gas- en elektriciteitsreke
ning van honderd gulden per
maand, heeft de ander uit de
zelfde inkomensgroep er vier
honderd gulden voor nodig.
Compensatie van de heffing
via bijvoorbeeld een btw-verla-
ging of het inkomen zal daar
om voor de één een inkom
stenverbetering te zien geven
en voor de ander een verslech
tering. Maar hoeveel die ook is,
de burger heeft het zelf voor
een groot deel in de hand, be
toogt Wolfson. „Sommigen
zullen er beter van worden, an
deren slechter. Dat is vrij wille
keurig verdeeld. Het hangt sa
men met zaken als inkomen,
gezin, woningkenmerken,
leeftijd. En je kunt onderzoe
ken tot je er bij neervalt, je
kunt niets vinden waarbij er
niets gebeurt. Maar het is ook
de bedoeling dat er iets ge
beurt. We willen dat mensen
die relatief veel energie ge
bruiken, het met wat minder
doen. Dat als ik van huis ga, ik
nakijk of ik de verwarming op
de studeerkamer heb uitge
draaid. Die heffing is er om mij
daaraan te herinneren, want
als ik het niet doe voel ik dat in
m'n portemonnee".
Maar heeft die heffing voor la
gere inkomens met een groot ge
zin in een oud tochtig huis niet
veel meer gevolgen dan voor de
hogere inkomens in een vaak
heter geïsoleerde woning
Wolfson: „Door je gedrag aan
te passen kun je die schade be
perken. Dat is toch het oog
merk, gedragsaanpassing.
Kijk je naar verwarming, dan
zie je dat huiseigenaren wat
aan isolatie kunnen doen,
mensen in een hoogwaardige
huurwoning hun huisbaas
kunnen vragen: doe er 'ns wat
aan, en mensen in een sociale
huurwoning hun woning
bouwvereniging kunnen aan
spreken. Wat overblijft is die
paar procent die in een slechte
huisjesmelkerswoning zit.
Daar moet wat aan het punten
systeem gebeuren. Een slecht
geïsoleerde woning is minder
waard, dus moet de huur om
laag. Met zaken als gedrag, iso
latie en huurvaststelling kun
je invloed uitoefenen, waar
door de soep niet zo heet gege
ten wordt".
De stuurgroep Wolfson heeft
zich bij het onderzoek naar een
invoering van energieheffing
op drie varianten geconcen
treerd. De eerste is een heffing
in Oeso-verband, de tweede
een heffing alleen in Neder
land, en de derde een heffing
in ons land waarbij de energie-
intensieve en concurrerende
industrie wordt ontzien. Uit
het rapport blijkt de laatste
mogelijkheid, de zogenoemde
C-variant, waarin overigens
motorbrandstoffen zijn uitge
sloten van heffing, de meest
reële, ook al is de energiebe
sparing in die variant het min
ste, zo'n vijf procent. De werk
gelegenheid daarentegen
neemt toe met zo'n vijftiendui
zend banen, terwijl die in de
beide andere varianten af
neemt met enkele honderd
duizenden.
Met name tegen de tweede va
riant, een brede beffing alleen
in Nederland, zijn al luide pro
testen te horen geweest: voor
een vlucht van bepaalde secto
ren uit het bedrijfsleven naar
het buitenland werd nadruk
kelijk gewaarschuwd. Wolfson
noemt het 'de afschrik variant'.
„Met die variant verdwijnt de
energie-intensieve industrie.
We laten zien waar de kritische
grenzen liggen".
Naïef
„Je moet wel buitengewoon
naïef zijn als je denkt dat een
heffing op alle energie, alleen
in Nederland, voor de politiek
aantrekkelijk is. Als je dus zit
tussen de Scylla van iets waar
van je niet kunt
het gerealiseerd wordt, en de
Charybdis van een gering
energieresultaat bij het ont
zien van bedrijven, dan is de
keus duidelijk. Bij die laatste
variant heb je vrijwel geen ver
plaatsing, de bijverschijnselen
zijn marginaal en het levert de
eerste tien jaar ook. nog vijf
tienduizend banen op. Een
probleem is dat je moet uitleg
gen dat alleen de kleinverbrui
ker die heffing betaalt,-en dat
je in Nederland daarmee klei
nere bedrijven discrimineert
die hetzelfde maken als grote
bedrijven. De meeste kleine
bedrijven zullen zich wel kun
nen redden. Alleen de installa
teurs die klokjes heben waar
door om elf uur de etalagever
lichting uitgaat zullen het
goed krijgen".
Een sector die mogelijk wel
fikse nadelige gevolgen onder
vindt is de glastuinbouw.
Wolfson relativeert dat. „Het
CPB verwacht dat de energie
prijs drie a vier procent per
jaar stijgt, en toch groeit de
glastuinbouw. Er zijn nog
steeds financiers te vinden.
Dat komt doordat het een
hoogwaardige bedrijfstak is,
met hoogwaardige produktie,
high-tech. Die kan een stootje
hebben. Als ik zeg dat er geen
dramatische gevolgen zijn bij
de C-variant, dan heb ik de
glastuinbouw al daarin meege
nomen. Er komen tien- tot vijf
tienduizend banen bij en dat is
al met aftrek van de banen die
we in de glastuinbouw even
tueel zouden verliezen".
Opstapje
Hoewel de C-variant, waarin
de grootverbruikers zoveel
mogelijk worden ontzien, dus
het meest reëel lijkt, ziet
Wolfson die vooral als een eer
ste stap naar een heffing in
Oeso-verband, waarin alle wes
terse industriële landen verte
genwoordigd zijn.
„En als je dat perspectief ziet
moetje je afvragen of ons land
geen stappen moet zetten
waardoor je vooraan in de mu
ziek loopt, niet voor de muziek
uit, maar duidelijk richting ge
vend aan die muziek zelf'.
Een van de belangrijkste voor
delen aan een energieheffing
in Oeso-verband is volgens
Wolfson dat de importprijzen
van gas en olie uit bijvoorbeeld
de Golf er door zullen dalen.
Gas- en olie-exporterende lan
den krijgen minder voor hun
produkt, verwacht Wolfson,
omdat de heffing die moet wor
den betaald een verminderde
vraag tot gevolg heeft.
Wolfson: „Een barrel olie kost
in 2015 bijna drie keer zoveel
als nu; zetje déze heffing erop,
dan is dat een stuk minder.
Een derde van de heffing komt
voor rekening van de expor
teur en twee derde gaat naar
het land van gebruik, dat
wordt er beter van, want dat is
een derde van zijn kosten
kwijt. Ik weet niet of ik me
daarover in slaap zou huilen,
als de Saudi's minder verdie
nen. En stel dat ook andere
dan de Oeso-landen deelne
men, dan is de netto-opbrengst
nog groter. De exporteur be
taalt mee aan een bezüini-
gingsprogramma. Dat vind ik
de trekpleister".
Geëngageerd
Wolfson benadrukt nog eens
Dik Wolfson: „We willen dat mensen die relatief veel energie gebrui
ken, het met wat minder doen".
FOTO: STEPHEN EVENHUIS
dat zijn rapport niet meer is
dan een inventarisatie, zonder
aanbevelingen. Hoe de poli
tiek en belangengroeperingen
er verder mee omgaan is hun
zaak, betoogt hij. „Dit is opge
schreven om iedereen zijn ei
gen invulling te laten geven.
Er moeten niet te veel tevre
den mensen zijn, dan heb je
het verkeerd geschreven denk
ik. Iemand die wil dat er snel
iets uitkomt raakt geïrriteerd,
want er zit geen millimeter en
gagement in. Geëngageerd
was ik al. Ik zie duidelijke
voordelen van ecologisering
van het belastingstelsel en
daarnaast heb ik de vrijheid
van iemand die geen politieke
verantwoordelijkheid draagt
en die kan zeggen: het gaat
verkeerd met die energie, jon
gens, sluit daar je ogen nou
niet voor".
En dan plotseling heftig:
„Onze energie wordt drie keer
zo duur in dertig jaar, dat moet
je je eens proberen voor te stel
len. Gisteren zat ik te eten in
een restaurant, fles wijn erbij,
en plotseling bedacht ik: over
dertig jaar zit de benzine in
flessen, dat wordt een soort
grand cru. Dat betekent dat we
toch op een andere manier met
onze mobiliteit moeten om
gaan. Er moeten andere leef
vormen komen, andere recrea-
tievormen, andere werkvor
men! En dan zeg ik: wie tijdig
nadenkt en aanpakt, maakt er
toch meer van. En in dat licht
bezien is fiet heel nuttig dat dit
rapport er is".
George Bush ga
Buchanan te lijf
met tv-spots
(Vervolg van de voorpagii
WASHINGTON - Voor pi
dent Bush lijken de laatste
alle sterren verkeerd te sta
Gisteren was hij op vei
zingspad in Californië,
twee toespraken van hem
den verstoord door aids-ai
voerders. Californië is
dan gemiddeld getroffen
de langdurige economisch
cessie in de VS en steeds
Republikeinse kopstuk
vrezen dat Bush, als hij de
publikeinse presidentska
daat voor een tweede teri
wordt, het in die mamrn
staat zal verliezen van de
mocratische tegenstander.
De Washington Post wist g
ren te melden dat zelfs ex-
sident Ronald Reagan h
gezegd dat Bush Califc
kan verspelen 'omdat I
niets heeft wat op een b
schap lijkt'. Californië, mej
miljoen inwoners, is veru
meestbevolkte staat van I
rika (dat een totale bevol
van 250 miljoen heeft),
wordt voor een kandidaat
welijks mogelijk geacht
nationale presidentsvei
zing te winnen als hij niet
Californië op zijn naam br<
Inmiddels blijft vooral Pa
Buchanan zo zwaar ham'
op het onvermogen v
om Amerika uit de econj
sche en morele crisis te
ken, dat de president zijn
pagnestaf opdracht heeft j
ven om alle hoffelijkhei
gens zijn partijgenoot te
varen en hem met nega
tv-spots te lijf te gaan. Noj
tien dagen geleden verkla,
Bush dat hij zich niet zou
verleiden tot het afkrakei^
tegenstanders, maar zich^
blijven toeleggen op het
dragen van zijn eigen ve(
zingsprogramma.
DEN HAAG - De Nederland
se Spoorwegen hebben het
deels aan zichzelf te wijten dat
een groep voetbalvandalen vo
rige maand in de buurt van
Groningen het interieuf" van
een treinstel vernielde.
Dat suggereert minister
Hirsch Ballin van justitie,
mede namens zijn collega Da-
les van binnenlandse zaken, in
antwoorden op vragen van
Tweede-Kamerleden.
„De beslissing van de NS om
op zondag 19 januari een groep
voetbalsupporters (vanuit
Zwolle) terug te sturen naar
Groningen terwijl men de sup
porters in de veronderstelling
liet verkeren dat dè trein naar
Enschede zou vertrekken,
moet als een onjuiste beslis
sing worden aangemerkt", al
dus Hirsch Ballin. Volgens
hem hebben de NS hiermee te
grote risico's genomen.
De betreffende daad van van
dalisme trok extra veel aan
dacht, omdat de officier van
justitie in Groningen geen toe
stemming gaf aan de politie
om de groep voetbalsupporters
te arresteren. Minister Hirsch
Ballin kan die beslissing billij
ken. Op zichzelf zou aanhou
ding zinvol geweest zijn,
„maar wegens de beperkte po
litiecapaciteit ter plaatse, in
combinatie met de grootte van
de supportersgroep, was dit
feitelijk niet mogelijk zonder
onverantwoorde risico's te ne
men".
De minister is het niet eens
met het argument van de offi
cier van justitie dat aanhou
ding in dit geval sowieso geen
zin gehad zou hebben omdat
het bewijs van overtreding van
artikel 141 (openlijke geweld
pleging) van het Wetboek van
Strafrecht toch niet geleverd
had kunnen worden.
Overigens staat de minister
een wetswijziging voor ogen
waardoor het mogelijk zou
worden iemand te bestraffen
alleen al vanwege het deel uit
maken van „enig verband van
waaruit geweld wordt begaan
tegen personen of goederen,
wetende of redelijkerwijs ver
moedende dat dit geweld be
gaan zal worden".
De Ierse jeugd ging gisteren met spandoeken de straat op om te protesteren tegen het abortusverbod
zwangere Ierse meisje.
voor het 14-jarige na verkrachting
GRONINGEN „Please give
back the 14-year old girl her
rights. May God help you with
your decision". Een telegram
met die woorden is gistefen
vanuit Groningen naar de Ier
se premier Albert Reynolds en
het Ierse ministerie van justi
tie verstuurd.
Het is een actie van het voor
malige Groningse PvdA-sta-
tenlid Wobkelien de Maar na
mens het inderhaast opgerich
te comité Mimosa for Dora
Mar. De Maar en het comité
hopen op die manier de Ierse
politiek ertoe te bewegen het
14-jarige Ierse meisje dat
zwanger is geworden na ver
krachting, een abortus toe te
staan.
De Maar noemt de beslissing
van de rechtbank die het meis
je verbiedt naar het buitenland
te reizen om een abortus te on
dergaan, 'een gevaarlijke ont
wikkeling' en een schending
van de rechten van de mens.
Het comité heeft ook de Neder
landse regering benaderd,
maar die wil gezien de lopende
juridische ontwikkelingen af
wachten alvorens eventueel
internationaal stappen onder
te nemen.
De kwestie is in Ierland u
groeid tot een nationaal d
en heeft inmiddels ook i
andere landen van de Eui
se Gemeenschap veel ve:
waardiging gewekt. Het H
gerechtshof van Ierland 1
gisteren en vandaag in Di
zijn niet-openbare zi;
voortgezet over de abol
kwestie en zal waarschij
niet voor het einde vai
week met een uitspraak
men. De Ierse grondwet
biedt abortus. De ouders
het meisje zijn in beroei
gaan tegen een beslissing
de procureur-generaal onj
meisje te verbieden I
Groot-Brittannië te reizeij
daar een legale abortus t(
dergaan. De advocaten va)
familie betogen dat het
verbod strijdig is met Eui
se verdragen die Ierlan
aangegaan en die vrij vei
van personen garandi
Voor het parlement in Di
protesteerden ongeveer
honderd demonstranten t
het abortusverbod. Toei
menigte probeerde de di
hekken opzij te duwen, k
het tot botsingen met de
tie.
GENEVE - Armoede
dwingt miljoenen vrou-
wen in de Derde Wereld
tot de „moderne slaver
nij" die prostitutie heet.
Dit heeft koningin Fabiola
van België gisteren ge
zegd bij de opening van de
eerste topconferentie over
de economische verhef
fing van vrouwen op het
platteland.
Fabiola zei dat meer dan 500
miljoen vrouwen op het platte
land over de hele wereld in een
staat van armoede leven die
nog verergerd wordt door sek
suele discriminatie. Met het
doel een beter leven te vinden,
zoeken velen van hen hun ge
luk in stedelijke gebieden, al
dus de Belgische vorstin. „Al
te vaak worden deze jonge
mensen het slachtoffer van
een schandalige en vernede
rende handel. Want met mil
joenen eindigen zij in de pros
titutie in de grote steden van
hun landen en in de westerse
wereld. Dit is een moderne
vorm van slavernij die met
kracht bestreden dient te wor
den".
De bijeenkomst die twee da
gen duurt, heeft onder strenge
veiligheidsmaatregelen plaats.
Aanwezig zijn vier koningin
nen en meer dan zestig vrou
wen van staatshoofden en re
geringsleiders. Volgens de or
ganisatoren zijn niet meer dan
acht arme vrouwen van het
platteland naar Genève uitge
nodigd. Van hen hebben er zes,
gehuld in traditionele nationa
le dracht, de conferentie giste
ren toegesproken.
VN-functionarissen zeggen
dat in de hele wereld 565 mil
joen vrouwen op het platteland
in armoede leven. Ondanks
hun overheersende positie bij
de produktie van voedsel wor
den zij grotendeels genegeerd
in traditionele ontwikkelings
programma's. Een van de be
langrijkste doelstellingen van
de conferentie is het verande
ren van de houdingen van de
internationale financiële ge
meenschap jegens dergelijke
vrouwen.
In de meeste ontwikkelings
landen wordt één op de vijf
huishoudens bestierd door een
vrouw. Een schamele tien pro
cent van de vrouwen op het
platteland heeft toegang tot le
ningen van banken waarmee
ze aan de knellende greep van
de armoede zouden kunnen
ontkomen.
Secretaris-generaal Boutros
Ghali van de Verenigde Naties,
die zijn eerste bezoek aan Ge
nève brengt sinds hij in janua
ri in functie trad, hield de con
ferentie voor dat het vergroten
van de economische capaciteit
van arme vrouwen op het plat
teland erkend wordt als een
wezenlijke voorwaarde voor
ontwikkeling.
Het Internationale Fonds voor
de Ontwikkeling van het Plat
teland (FIDA), dat de conferen
tie heeft georganiseerd, heeft
317 projecten onder handen in
94 landen. Vrouwen spelen
daarin een grote rol.
Meer allochtone:
aan werk geholp
DEN HAAG - De arbeii
reaus hebben vorig jaar
allochtonen aan het wer
holpen. De bemiddeling
werkzoekende allochl
steeg met bijna 25 procen
9474 in 1990 tot 11.599
jaar. Dit blijkt uit de jaarc
die de Arbeidsvoorzienin
teren heeft bekendgen
De arbeidsbureaus, vervi
in totaal ruim 129.000 va
res. Dat zijn er bijna 2000
dan in 1990. De plaatsin
vrouwen (44.151) en jon,
(49.618) nam toe met resp
velijk 200 en 2000. Ruim
langdurig werklozen g
via de banenpools aai
werk. Dat cijfer ligt hoge
staatssecretaris Ter Veil
sociale zaken onlangs ai
aldus de Arbeidsvoorziel
De taakstellingen voor
zijn niet allemaal gehaall
gold vooral de plaatsini
langdurig werklozen. H<|
solute resultaat voor I
groep daalde zelfs: van 3
naar 31.526, banenpools
inbegrepen.
SUSKEENWISKE - LAMBIKBABA
c' Standaard Uitgeverij/Wavery Productions
[ffl met fat we je met hebben ^eusarschuud J
