Verpleegkundigen gaan in zaken
Drugsoverlast
Curasao vraagt
om maatregelen
lambikbaba CBS-onderzoeker: Loonsverhoging
werkt voor een enkeling averechts
Ccidóc Goiioatit
BINNENLAND
'10
Boete voor PvdA'ers
wegens belediging
GGD tegen nachtvluchten
op Rotterdam Airport
Studenten moeten ruim
40 miljoen terugbetalen J
#nd
eri
Bouwsector vreest
voor verslechtering
onderhandelingen
xtl
eh
Pionierswerk spraakherkenning bekroond
L
ni
N
DINSDAG 18 FEBRUARI 1
ALKMAAR - De Alkmaarse politierechter N.
Geleijnse heeft zeven redactieleden van het Alk
maarse PvdA-orgaan „De Nieuwe Rooie" wegens
belediging veroordeeld tot een geldboete van ie
der 250 gulden. Onder hen zijn twee wethouders
en de directeur van de sociale dienst. De rechter
oordeelde dat de redactie te ver is gegaan door in
de editie van november 1989 de plaatselijke groe
pering Stadsbelang „fascistische trekken a la Le
Pen en de Republikaner" toe te schrijven. De
rechter zei de PvdA-uitlatingen wel te kunnen
begrijpen omdat de wijze waarop Stadsbelang
vragen stelt in de gemeenteraad „terecht veront
waardiging oproept" en „beneden de maat is".
De gewraakte woorden zijn volgens hem echter
„onnodig krenkend en ontoelaatbaar omwille
van politieke discussies in Alkmaar".
ROTTERDAM - De Rotterdamse GGD is tegen nachtvluchten
op Rotterdam Airport, het nieuwe vliegveld dat het stadsbe
stuur van Rotterdam ten noorden van de stad wil aanleggen.
Het stadsbestuur voelt zich echter gesterkt in zijn keuze door
een gisteren verschenen rapport over de effecten van de ge
luidshinder op de gezondheid. Volgens de GGD geeft Rotter
dam Airport-al zonder nachtvluchten ernstige geluidshinder
aan 820 mensen in de omgeving en bij 5 procent nachtvluchten
(2000 per jaar) ernstige hinder aan 1520 mensen. Vijf procent
nachtvluchten lijkt onvermijdelijk om het nieuwe vliegveld
rendabel te exploiteren. Bij enkele duizenden mensen in de
omgeving zullen als gevolg van de nachtvluchten meer dan 10
procent 'ontwaakreacties' optreden. De gemeenteraad heeft
zich in 1989 nog pertinent uitgesproken tegen nachtvluchten
op het nieuwe vliegveld. Het beleid van het ministerie van
VROM is erop gericht om het aantal ernstig gehinderden in het
jaar 2010 tot nul terug te brengen.
IJzel
Deze harmonikavormige ap
paraten, sinds kort op twin
tig plaatsen opgesteld langs
Rijkswegen in Groningen en
Drenthe, waarschuwen via
een computer in Haren als
het wegdek aanvriest. Aan
het apparaat zijn sondes
verbonden die zich in het
wegdek bevinden. Deze zijn
op hun beurt weer aangeslo
ten op de computer. Bij
waarschuwing kunnen
strooiwagens onmiddellijk
uitrukken om het gevaar van
een glad wegdek de kop in
te drukken.
FOTO:ANP
jnti-ap
ji Natio
Mandel
GRONINGEN De Informatiseringsbank in Gra
gen denkt ruim veertig miljoen gulden te kunne IANNE
rugvorderen van studenten die in 1989 te veel heb
bijverdiend. De bank heeft de inkomensgegeveni tf
de studenten zelf hadden opgegeven, vergeleken
de bedragen die de belastingdienst in de comput..
staan. Het bleek dat 49.000 studenten meer hadden je 'nte
diend dan zij hadden opgegeven. Zij moeten de
matiseringsbank in totaal 42,1 miljoen gulden tem
talen. De studiebeurzen worden mede berekend op
sis van de eigen inkomsten van de student. De In
matiseringsbank heeft ook gecontroleerd o!
650.000 studenten dit studiejaar daadwerkelijk sÉeel
ingeschreven bij de onderwijsinstelling die had W
doorgegeven. Van ruim 20.000 is dat nog onduidf hou
Hun beurs is tijdelijk stopgezet. Tot 28 februari hel der'
ze de tijd om zich te melden.
groi
idt
•hedc
vorm d
ERMELO Uit onvrede
met de situatie in de ge
zondheidszorg hebben
verpleegkundigen een bu
reau opgericht voor ar
beidsbemiddeling en
scholing. Werknemers en
werkgevers in de gezond
heidszorg zijn verrukt
over BRT Holland, „dat
tenminste weet waar het
over praat".
Als verpleegkundigen in za
ken gaan, is er echt iets aan de
hand, beamen P. Juffer, W. de
Pierre en C. van Eist. Ander
halfjaar geleden richtten de
drie verpleegkundigen/docen
ten BRT Holland op: het Buro
voor Rekrutering en Training
in de zorgsector. Geplaagd
door regels en wetten voor be
ginnende ondernemers is het
bureau pas onlangs van start
gegaan. Voortvarend. Zowel
werknemers als werkgevers
doen een beroep op BRT, dat
een kamer heeft gehuurd in
het opleidingsinstituut Hoog
stede in Ermelo. Veel zieken
huizen en verzorgingstehui
zen schreeuwen om personeel
en veel verpleegkundigen wil
len graag ander werk omdat ze
meer in hun mars hebben dan
de huidige werkgever van hen
vraagt. „Heel veel mensen be
leven geen plezier aan hun
werk omdat ze op routine
draaien", aldus De Pierre.
Zoethoudertje
Ronald M. is hoofd van een
operatiekamer van een zieken
huis. Een goede baan, maar M.
kan meer. „Ik heb in de loop
van de jaren tal van kadero
pleidingen gevolgd waar ik
ook graag wat mee wil doen;
projekt- of interimmanager
worden bijvoorbeeld. Maar
daar zie je weinig vacatures
voor: ziekenhuizen lopen niet
graag te koop met hun proble
men". Aan BRT Holland ver
trouwen ziekenhuizen hun no
den wel toe. Dus heeft M. bij
het bureau aangeklopt dat na
een anderhalf uur durend ge
sprek kosteloos een zorgvuldi
ge profielschets van hem heeft
gemaakt. Zo gauw -BRT Hol
land in het land een vacature
ruikt voor een interim-mana
ger wordt M. voorgedragen. De
kosten van werving en selectie
komen voor rekening van de
werkgever die M. in dienst
neemt. Het bestand van BRT
Holland bevat inmiddels ze
ventig kandidaten. De mede
werkers verwachten dat dit
aantal snel zal toenemen want
„heel veel mensen in de ge
zondheidszorg zitten niet op
de juiste plek", weet Juffer.
„Met de juiste man of vrouw op
de goede plaats zou de gezond
heidszorg efficiënter kunnen
werken, hebben de werkne
mers meer arbeidsvreugde en
is het verloop minder groot".
Onderzoek van het Neder
lands Economisch Instituut
heeft uitgewezen dat jaarlijks
ongeveer 20 procent van alle
verpleegkundigen en zieken
verzorgenden van baan veran
dert. Steeds vaker verkassen
zij uit onvrede met de carrière
perspectieven en werktijden.
Veel verpleegkundigen volgen
kader- of specialistische oplei
dingen, maar ervaren die als
een zoethoudertje. M.: „Er
worden opleidingen aangebo
den om mensen te behouden.
Op den duur werkt het knap
frustrerend als je veel meer ca-
Uitzendwerk
In tegenstelling tot headhun
tersbureau^ richt BRT Hol
land zich ook op de lagere in
komensgroepen in de gezond
heidszorg. Pas afgestudeerden
die niet goed weten wat ze wil
len, kunnen er terecht voor ad
vies en arbeidsbemiddeling.
Ook voor wao'ers is er hoop.
Met steun van BRT Holland
heeft Bernadette Zents (29) on
langs een baan gevonden als
wijkverpleegkundige in de ou
der- en kindzorg. Anderhalf
jaar geleden werd zij door de
GMD afgekeurd vanwege rug
klachten. „Ik moest maar se
cretaresse worden, hadden ze
bij de GMD gezegd. Gewoon
omdat ik geen tilwerk meer
mocht doen. De GMD is abso
luut niet thuis op de arbeids
markt", klaagt Zents.
BRT Holland bemiddelt alleen
voor vaste banen. Uitzendwerk
is taboe. Van Eist: „Er werken
al veel te veel uitzendkrachten
in de gezondheidszorg. Uit
zendwerk is vaak duurder voor
de instelling en gaat ten koste
van de patiëntenzorg en ar
beidsvreugde voor de vaste
werknemers. Die moeten de
uitzendkrachten steeds weer
wegwijs maken en dragen alle
verantwoordelijkheid. Uit
zendwerk is symptoombestrij
ding. Het haalt de kwaliteit
van je beroepsgroep onderuit".
Bedrijfsblind
Behalve met arbeidsbemidde
ling houdt BRT Holland zich
ook bezig met begeleiding en
training van werknemers in de
gezondheidszorg. Volgens di
verse instellingen ligt hier de
kracht van het bureau. „De ge
bruiksduur van kennis en
vaardigheden in de gezond
heidssector wordt steeds kor
ter. De deskundigheid van
werknemers moet voortdu
rend bevorderd worden. Dat
kan een extern bureau veel be
ter dan een interne afdeling
die sneller inslaapt of bedrijfs
blind wordt", vindt G. van de
Haar, voormalig hoofd van de
Bedrijfsopleidingen van het
Academisch Ziekenhuis
Medewerkers van het bureau voor a
Utrecht (AZU). Het AZU liet
BRT Holland een training voor
vrijwilligers verzorgen en een
werkbegeleidingsprogramma
maken voor leerlingverpleeg
kundigen op de afdeling inten
sive care. Ook het Amersfoort-
se Sint Elisabethziekenhuis
huurde BRT Holland in voor
een werkbegeleidingspro
gramma op IC. „Op maat ge
sneden bijscholing is het gat in
de markt. Ziekenhuizen
moeten ophouden steeds op
nieuw het wiel uit de vin
aldus F. de Jonge, coördi J
van drie afdelingen in h
Elisabeth ziekenhuis en
malig voorzitter van deVtR
ging voor IC-verpleegk ien
gen.
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Met name
in de bouw- en industrie
sector wordt nu door de
opmerking van De Vries
een verslechtering van
het onderhandelingskli
maat gevreesd. In het
overleg over de bouw-cao
is dit weekeinde besloten
verder te onderhandelen,
hoewel aanvankelijk een
conflict dreigde over de
invoering van ziekteda
gen.
In de havensector (Amsterdam
en Rotterdam), de schoon-
maaksector, Heineken, KBB,
waterleidingbedrijven en de
cartonnage zijn reeds principe-
akkoorden bereikt. Het betreft
overigens relatief nog kleine
cao's.
De FNV en CNV zijn eveneens
bijzonder gepikeerd over het
dreigement van De Vries.
FNV-voorman Stekelenburg
noemt het niet algemeen ver
bindend verklaren van cao's
een 'paardemiddel dat veel te
vroeg wordt aangewend'. Vol
gens CNV-voorzitter Hofstede
bestaat de algemeen verbin
dend verklaring al 55 jaar. Hij
ziet daarin de bevestiging dat
nu-uiterst voorzichtig omge
sprongen moet worden met
het weghalen van deze sociale
verworvenheid.
De algemeen verbindend ver
klaring van de arbeidsovereen
komst betekent dat alle bedrij
ven in de betreffende bedrijfs
tak gedwongen worden zich
aan de cao te houden waarin de
loonsverhogingen en arbeids
voorwaarden zijn vastgelegd.
Bij het niet algemeen verbin
dend verklaren van cao's kun
nen niet georganiseerde be
drijven afwijken van de cao-af
spraken.
Vertrouwen
In dat geval wordt ook de fi
nanciële positie van een be
drijf van belang. Werkgevers
hechten eveneens aan de alge
meen verbindend verklaring,
omdat het voor de afzonderlij
ke bedrijven arbeidsonrust
voorkomt.
Hofstede heeft vertrouwen in
de nu gemaakte cao-afspraken
om het ziekteverzuim terug te
dringen. Volgens hem is er
sprake van een omslag in het
denken en worden er in de
cao's vele positieve prikkels
ingebouwd. Voor de onderhan
delingen over de bouw-cao ligt
een lijst met 25 punten op ta
fel. Dat het eerst daarmee een
of twee jaar wordt geprobeerd
ligt voor de hand, aldus Hofs
tede. Het VNO is van mening
dat De Vries moet wachten op
het SER-advies over deze
kwestie, alvorens zijn dreige
ment uit te voeren.
Drinkwater
Bij aanvang
gistermorgen in
Amsterdam van
het 2e
Internationale
Water Tribunaal
kregen de
juryleden een fles
drinkwater voor
persoonlijk
geburik. Tijdens
het tribunaal
worden
aanklachten
behandeld van
milieuorganisaties
uit zeventien
landen die
betrekking
hebben op
rivieren, meren en
delta's.
FOTO: ANP
DEN HAAG - Als erken
ning voor zijn pioniers
werk op het gebied van
taal en spraaktechnologie
heeft dr. L. Boves, hoofd
docent aan de letterenfa
culteit van de Katholieke
Universiteit Nijmegen,
vandaag de speurwerk-
prijs uitgereikt gekregen.
De prijs wordt - sinds 1954 -
jaarlijks door het Koninklijk
Instituut van Ingenieurs
(KIvI) in Den Haag uitgereikt
aan mensen die een opmerke
lijke prestatie hebben geleverd
op het gebied van de weten
schap en de technologie.
Samen met zijn medewerkers
ontwikkelde Boves met be
hulp van natuurkundige en
wiskundige kennis apparatuur
waarmee geschreven tekst di
rect kan worden omgezet in
spraak en vice versa. Dit houdt
in dat bijvoorbeeld tekst voor
verwerking in de computer
niet meer hoeft te worden in
getikt, maar gewoon kan wor
den ingesproken. Aan blinde
mensen wordt met deze tech
nologie de mogelijkheid gebo
den van een computer ge
schreven teksten te beluiste
ren.
Boves: „De apparatuur is niet
specifiek voor visueel gehan-
dicapten ontwikkeld, maar
heeft in die hoedanigheid wel
een pioniersfuntie. Blinden en
slechtzienden zijn eerder ge
neigd om dit soort tests uit te
proberen, omdat het hun meer
zelfstandigheid geeft. Het al
ternatief is hun partner voor te
laten lezen. In dit kader is de
gesproken krant een goed
voorbeeld. Dagblad Trouw
geeft wekelijks een gesproken
overzicht van het nieuws. De
proef loopt nog en bevalt nog
steeds goed".
De wetenschapper is van me
ning dat de prijs wordt uitge
loofd voor zijn hele oeuvre.
Vanaf 1976 publiceert hij zijn
wetenschappelijk werk op het
gebied van de spraakherken
ning met technische hulpmid
delen. Naast hoofddocent aan
de letterenfaculteit van de Ka
tholieke Universiteit Nijme
gen is hij één dag in de week
werkzaam als adviseur bij PTT
Research in Leidschendam..
In Europees verband is dr. Bo
ves betrokken bij multi-lingu-
rale projecten. Het doel hier
van is de Europese computer
communicatie tussen mens en
bedrijf te vergemakkelijken.
De kosten van deze projecten
worden voor de ene helft be
taald door multinationals, zo
als Philips en Siemens, en voor
dë andere helft door de Euro
pese Gemeenschap.
„Tja, wat het betekent voor
mijn carrière, dat moetje aan
mijn baas in Nijmegen vra
gen", is de reactie van een
nuchtere Boves. Aan de KIvI-
speurwerkprijs is een medaille
en een oorkonde verbonden.
WILLEMSTAD - Het
grote aantal drugsver
slaafden, de ernstige over-
last.die zij vooral 's nachts
veroorzaken en het feit
dat drugs nog steeds vrij
gemakkelijk in grote hoe
veelheden op Curagao
binnenkomen, nopen tot
een effectieve aanpak van
het drugsprobleem.
Dit hebben functionarissen
van de particuliere anti-drug
sorganisatie FAME gisteren in
Willemstad gezegd. „Aan deze
troep moet nu een einde ko
men", zegt voorzitter Eric Lo-
dewijks. Hij is van mening dat
het kwaad van de drugs steeds
verder wortel schiet binnen de
Curagaose gemeenschap. Lo-
dewijks schat dat Curagao 3000
ernstig verslaafden (1 op elke
50 eilandbewoners) heeft. De
woordvoerder van FAME heeft
dan ook weinig goede woorden
over voor „deze en vorige rege
ringen die geen hand hebben
uitgestoken" om het drugspro
bleem op te lossen.
Dat de problemen steeds erger
worden blijkt uit onderzoek
van FAME. De organisatie
opende vorige maand een tele
foonlijn waar men met klach
ten over drugsoverlast terecht
kan en informatie over drugt
ransacties kan doorgeven.
„Uiteindelijk is het onze be
doeling de grote drugsdealers
te vangen", zegt Lodewijks.
Via de 'hot line' kwam FAME
te weten dat er op zijn minst 41
bekende verkooppunten op
het eiland bestaan. „Zelfs leer-
ak(E
Va jj
krachten verkopen c
zegt Lodewijks.
Ruim de helft van de
king heeft last van de zi
ten chollers: drugsversh
die lege panden kr
communes stichten,
nachts trekken ze erop
al stelend aan geld en
te komen. Het aantal bu
dat door de chollers woi
terroriseerd, neemt
Lodewijks met de dé
bepaalde buurten worde
woners de hele nacht
slaap gehouden. Hét
verkooppunten voor
stijgt eveneens.
„Triest en zorgwek
noemt Lodewijks het dï
verslaafden, die de afgi
maand via de 'hot
hulp zochten, reeds
stanties afliepen om
verslaving af te komen. B
van een overheids-reha
tiecentrum, waar een jaai
den de eerste steen voor
gelegd, staat alleen de
ring er. Het werk ligt al,
me tijd stil. Volgens mi
van justitie, Ivo Knoppel
„bewust" gebeurd, omi
indeling van het centrui
niet vaststaat.
Bestuurslid drs. F. Silvan
FAME zegt dat een
greerde aanpak
FAME heeft daarom
taai-plan ontvouwd, dat
hulp en medewerking 1
overheid en de partic
sector tot uitvoering wil
gen. Zo wil FAME een
sioneel rehabilitatiecei ig
voordrugsverslaafden,
ander voorstel is een effe
controle op wat het eilan^rt
nenkomt.'
inger
spei
üng
extif
Ale Fi
legert
J eiri>
proce;
vieri
uitgc
a' emnit
De s
als ee
"voor
beleic
is ra
teg
nodn al
de
Ie aange
het
mlieu]
ing v
ii, die
111 is.
US erl
van hi
TERSCHELLING - Defages a
in Friesland speurt
herkomst van een fle j
briefjes die ruim een we
leden op het strand vai
schelling is aangespoeld
het Pools gekrabbelde
duiden erop dat iem
nood verkeert. Twee ij
troffen de fles aan i
strand van Terschellini
ten handgeschreven I
een kopie van
bewijs en een trouwrinj
politie neemt de zaak
temeer daar de persoi
briefjes heeft
meldt dat hij wordt vas
den aan boord van een]
De mogelijkheid van e
wordt door de politie cvi
niet uitgesloten.
1072 -
twee r
NlW
int da
«non i
hun
wde
SUSKEENWISKE
Politie onderzoekt
herkomst 'flessepi
ïkiwrï
hJaren ]dlle kmdt-ren m Jnóid maar zo Mluh-
Ukif als ik
Standaard Uitgeverij/Wavery Productions
VOORBURG - „Opslag
gekregen, maar ik schiet
er niets mee op". Een veel
gehoorde kreet, die nogal
eens als borrelpraat wordt
afgedaan. Toch kan dit
gelden voor een enkeling,
zo blijkt uit het rapport
„Marginale druk op indi
viduele inkomens 1985-
1990" van CBS-onderzoe-
ker René Huigen.
Hij heeft berekend wat een op
slag van 500 gulden bruto (in
clusief de werkgeverspremies)
betekent voor de netto-inko
mens. Het onderzoek is geba-
seerd op een steekproef van
80.000 personen en wordt be
schouwd als representatief
voor de 8,4 miljoen inkomen
strekkers die ons land in 1985
telde.
In 1990 gold voor 24.000 van de
5,2 miljoen mensen die meer
loon ontvingen dat ze erop ach
teruit gingen. Voor 2.000 men
sen gold daarentegen dat ze
door een loonsverhoging min
der kwijt raakten aan belastin
gen, premies en subsidies.
In 1985 betekende verhoging
nog voor 26.000 mensen een
achteruitgang en hadden 9.000
mensen nog een voordeel aan
het totaal van belastingen,
premies en subsidies.
De belastingherziening Oort
betekende in 1990 een belang
rijke verandering voor de van
daag de dag veel besproken
wig, of wel het verschil tussen
brutoloon en nettoloon. De
marginale druk op looninko-
men, in feite dat stuk van de
loonsverhoging dat wordt „in
geleverd", was in 1985 nog 60,5
procent. Daarna daalde het
vooral door de lagere sociale
premies (waaronder de wao-
premie) naar 57,8 procent in
1989 om in 1990 - het laatst be
rekende cijfer - te belanden
op 54,5 procent.
Premies
De onderzoeker heeft reke
ning gehouden met de premies
voor sociale verzekeringen (in
clusief de verplichte ziekte
kostenverzekering), pren si-
oenpremies, loon- en inkom
stenbelasting en inkomensaf
hankelijke bijdragen zoals de
individuele huursubsidie en
de bijdrage in de studiekosten.
Niet meegeteld werden eigen
bijdragen in de kosten van ge
zinsverzorging, kinderopvang
en verpleegtehuizen omdat
daarvoor onvoldoende gege
vens beschikbaar waren. Wel
werd rekening gehouden met
het effect van de loonsverho
ging op de inkomens van de
partner of andere huisgenoten.
De grootste marginale druk en
zelfs een achteruitgang (een
druk van meer dan 100 pro
cent, aldus het rapport) komen
voor als inkomensgrenzen
voor huursubsidie of de loon
grens voor de verplichte zie
kenfondsverzekering worden
overschreden.
Bovendien komt uit het onder
zoek naar voren dat de margi
nale druk op loon veel groter is
dan die op inkomen uit winst
en op inkomen uit vermogen.
De sociale premies en de pen
sioenpremies wegen zwaar
mee in de lonen, terwijl bij in
komen uit vermogen de rente-
en dividendvrijstelling mee
speelt.
