Stolpe geeft 'misbruik' door Stasi toe
Suriname verkommert ondanks
Bonaire-akkoord en goede wil
D
„PvdA had alerter
moeten reageren
op ramp met F-16"
BINNENLAND BUITENLAND
Democratisch Offensief opgericht
Kamer wil garanties voor VN-militairei fekf
NCB bepleit plicht
bedrijven migranten
in dienst te nemen
Chemischfé
veiligheid
op boerder
zorgelijk
fceidóa Qounanl
MAANDAG 17 FEBRUARI 1992
Union in zee met
Merckx-fietsen
NIEUWLEUSEN - Union
heeft een contract met de fiet-
senfabriek van Eddy Merckx
getekend. Union mag in Ne
derland exclusief de frames en
racefietsen van de Belgische
wielercoryfee gaan verkopen.
Twee jaar gelden kwam Union
al in het nieuws door de aan
koop van de fietsenfabriek van
de Nederlandse oud-Tourwin
naar Jan Janssen. Eddy
Merckx maakt frames voor ra
cefietsen die tussen de 3000 en
9000 gulden per stuk kosten.
Union is optimistisch over de
mogelijkheden met de
Merckx-racefiets.
AMSTERDAM - In Amsterdam is gisteren
de oprichting bekendgemaakt van de bewe
ging Democratisch Offensief die oproept de
democratie te vernieuwen door burgers
meer rechtstreekse invloed te geven op poli
tieke besluitvorming.
De beweging is het initiatief van een groep veront
ruste progressieve mensen die zich heeft verzameld
rond de voormalig PvdA-staatssecretaris Jan Schae-
fer. Hij was tevens voorzitter van de Projectgroep
Sociale Vernieuwing die werkte in opdracht van mi
nister Dales van binnenlandse zaken.
Volgens woordvoerder Eisse Kalk wil de beweging
zorgen dat lokale groepen ontstaan die zelf ideeën
ontwikkelen voor vernieuwing van de democratie
terwijl er ook een landelijke groep is. rondom Jan
Schaefer, die „het offensief in gang moet gaan zet
ten". De eerste daad van de beweging is een algeme
ne oproep om de handtekeningenactie te steunen
die de beweging Appèl tegen Vreemdelingenhaat
momenteel houdt.
Daarnaast heeft Democratisch Offensief volgens
Kalk afspraken gemaakt met de NOS. Deze omroep
zal, zo zegt hij, een tv-uitzending wijden aan de initi
atieven die binnen de beweging ontstaan om de de
mocratie te vernieuwen. Democratisch Offensief wil
de eerste vernieuwingsvoorstellen ontwikkelen
rond het thema „openbare veiligheid" omdat dit
veel mensen bezighoudt, aldus Kalk. Andere the- -
ma's waarop de initiatiefnemers zich hebben vere- /,.-
i- fin
De bedoeling is dat Democratisch Offensief een be- ,.3
weging wordt „dwars dobr de politieke partijen
heen", zoals Schaefer het eerder verwoordde.
Jan Schaefer. 1 foto: anp
DEN HAAG - De Tweede
Kamer wil dat minister
Ter Beek van defensie en
minister Van den Broek
van buitenlandse zaken
garanties geven voor de
veiligheid van Nederland
se soldaten die deel uit
maken van een VN-troe-
penmacht in Joegoslavië.
De woordvoerders van de
grootste fracties in de Kamer
zullen deze week de minister
vragen om overleg. Zowel
CDA, PvdA als WD vinden dat
de risico's die VN-troepen in
Joegoslavië lopen wel erg
groot zijn.
Enkele van de elkaar bestrij
dende partijen in dat land heb
ben al diverse keren gezegd
een VN-leger niet te zullen ac
cepteren. Minister Ter Beek
heeft al laten weten voor zo'n
interventiemacht een Neder
landse bijdrage te willen leve-
De drie partijen willen onder
meer weten met welke taak en
onder wat voor omstandighe
den de Nederlanders hun werk
moeten doen. Ook zullen ze
vragen naar de bewapening
die de militairen meekrijg
De Nederlandse secretarii
neraal van de Westeur<
Unie Van Eekelen is ev<
enthousiast over een VN-lJni
in Joegoslavië. Volgens
houdt dat de status qi
stand, waarbij door Sei
bezet Kroatisch grondge
ook bezet zal blijven.
Het was beter geweest
negen landen die in de
samenwerken, indertijd
den besloten de bemiddel
pogingen van de EG milit;
ondersteunen, meent
Eekelen. Dat had bloedve
ten kunnen voorkomen,
de secretaris-generaal v;
WEU.
rojKYO -
'en Irijf Tc
irv invloed
;e ming
sident v
aljjillende
de oud
Watanai
■I, |ar voor
duideli
nen ter
ivva dat
len on
BONN Nieuwe beschul
digingen over zijn vroege
re Stasi-contacten hebben
de socialistische minister
president Manfred Stolpe
van de Oostduitse deel
staat Brandenburg in gro
te verlegenheid gebracht.
Terwijl hij enkele weken gele
den nog openhartig toegaf ste
vige en veelvuldige contacten
met de geheime dienst van de
DDR te hebben gehad terwille
van een vrijere positie van de
Evangelische Kerk in Oost-
Duitsland. moet hij nu toege
ven vermoedelijk door de Stasi
misbruikt te zijn.
Stolpe (55), die jarenlang de
hoogste lekenfunctie in het be
stuur van de Evangelische
Kerk in Oost-Duitsland be
kleedde, verklaarde aanvanke
lijk dat hij de Stasi-medewer
kers naar zijn hand had gezet.
De jongste onthullingen lijken
erop te wijzen dat de 'bedrie
ger' zélf bedrogen werd: niet
Stolpe gebruikte de medewer
kers van de staatsveiligheids
dienst, maar zij hèm.
Het Duitse weekblad Der Spie
gel laat in de uitgave die van
daag in de- kiosken lag de ex-
Stasi-officier Joachim Wie-
gand aan het woord. Deze ver
klaart dat Stolpe zonder het te
weten onder de schuilnaam
'secretaris' als onofficieel me
dewerker te boek stond, net als
enkele tientallen andere ker
kelijke autoriteiten.
Vier dossiers over Mielke gestolen
BERLIJN - Onbekenden hebben in de nacht van zaterdag op
zondag ingebroken in het kantoor van de verdediger van de
voormalige Stasi-chef Erich Mielke, de advocaat Jürgen Wetzen-
stein-Ollenschlaeger, en hebben dossiers over Mielke gestolen.
Mielke staat in Berlijn terecht wegens de moord op twee politie
mannen, die hij als jonge communist in 1931 heeft doodgescho
ten. Een secetaresse van Wetzenstein verklaarde dat de daders
vier van de in totaal achttien dossiers gestolen hebben die de ad
vocaat voor de verdediging van Mielke wilde gebruiken.
Stolpe, die zegt nog geen inza
ge te hebben gehad in de be
wijsstukken waar Der Spiegel
over zegt te beschikken, over
weegt gerechtelijke stappen
tegen het weekblad. Stolpe
noemt de jongste aantijgingen
'laster'.
Ook het zondagsblad Welt am
Sonntag publiceerde dit week
einde nieuw belastend materi
aal over de in Brandenburg ui
termate populaire politicus. Zo
zou Stolpe akkoord zijn ge
gaan met een hard optreden
van de Oostduitse politie tegen
strijders voor de burgerrech
ten en tegen mensen die het
land wilden verlaten. Stolpe
zou gezegd hebben dat hij on
der het dak van de kerk niet
zou toestaan dat er tegen de
staat gerichte groepsactivitei
ten zouden worden ontplooid.
De Oostduitse dissidenten zou
hij 'gek geworden lieden' heb
ben genoemd, die op de grens
van het terrorisme stonden.
De minister van justitie van
Brandenburg, Brautigam, ver
dedigde Stolpe door te zeggen
dat die nooit enig formulier
heeft ondertekend of monde
ling heeft toegestemd in ver
klikkers-activiteiten. Stolpe is
zonder het te weten in de Stasi-
acten gekomen. „Zijn tele-
Oostduitser duikt na 30 jaar op
EISENHUTTENSTADT - Walter Thrane „verdween" dertig
jaar geleden van de aardbodem. Na het opengaan van de archie
ven van de Oostduitse inlichtingendienst vorige maand bleek hij
in een Duitse stad aan de Poolse grens te wonen. De voormalige
Stasi-medewerker vluchtte in 1962 met zijn vriendin Ursula
Schone naar het Westen. Met zijn legitimatie van de geheime po
litie kwam hij West-Berlijn binnen en daar namen zij het vlieg
tuig naar Frankfurt. Zij leerden het Westduitse echtpaar Arthur
en Anna-Maria Tyroller kennen, dat zei hen te willen helpen bij
het beginnen van een nieuw leven in Wenen. In werkelijkheid
werkten zij echter samen met een derde persoon, Gottfried
Schreiber, om Thrane aan de Stasi uit te leveren. De voormalige
Stasi-medewerker werd teruggesmokkeld naar de DDR en ten
noorden van Berlijn in een geheim proces van twaalf minuten
veroordeeld wegens staatsondermijnende activiteiten. Op 30 ja
nuari 1973 werd Thrane, op voorwaarde dat hij zijn levensge
schiedenis nooit aan de grote klok zou hangen, vrijgelaten en
verbannen naar de stad Eisenhütenstadt bij de Poolse grens.
Daar nam hij contact op met Schone, maar die bleek inmiddels al
getrouwd te zijn. Ook Thraene bouwde een nieuw leven op.
foongesprekken met bijvoor
beeld Westduitse kerkelijke
autoriteiten werden afgeluis
terd en de inhoud van die ge
sprekken werd in de Stasi-ar
chieven genoteerd als informa
tie afkomstig van Manfred
Stolpe. Een duidelijk geval
van manipulatie", aldus Brau
tigam.
Tot nu toe hebben tal van lei
dinggevende Duitsers in de
zoek van alle betreffende Sta-
politiek en het m.
lijk leven, dwars door alle poli
tieke partijen heen, hun ver
trouwen in Manfred Stolpe uit
gesproken. Maar door de aan
houdende onthullingen groeit
de twijfel. De steun voor hem
brokkelt langzaam af, ook al is
over Stolpe geen enkel steek
houdend bewijs gevonden. Wel
heeft de kerk inmiddels aange
drongen op nauwkeurig onder-
Dominee Rainier Eppelmann,
thans Bondsdaglid voor de
CSU, maar in het oude DDR-
regime veelvuldig slachtoffer
van de Stasi-praktijken, heeft
dit weekeinde voor het eerst
verklaard dat als de beschuldi
gingen waar zijn, Stolpe over
de consequenties moet gaan
nadenken. Tot nu toe zegt
Stolpe er niet over te denken
zijn functie neer te leggen, zo
lang de bevolking van de deel
staat Brandenburg daar al
thans niet om vraagt.
Zelfmoord
Het PDS-Bondsdaglid Ger
hard Riegè (61) heeft dit week
einde zelfmoord gepleegd. Vol
gens de partijleiding heeft die
daad alles te maken met het
Stasi-verleden van Riege. Sa
men met twee partijgenoten
was hij enkele dagen geleden
als Stasi-medewerker ontmas
kerd. Partijvoorzitter Gyse
verklaarde dat er iets mis is
met de verwerking van het
verleden, als oud-DDR-bur-
gers door dit soort onthullin
gen tot zelfmoord worden ge
dwongen.
it ver.
in hi
derde
uit al
eld in
nee
;selin£
iton, 1
iresid
b
ische
is n'
e sp
h n
ultr;
teput
Imeril
Minister-president Manfred Stolpe van de Oostduitse d
denburg.
Passagiers van
KLM twee dagen
vast op Cyprus
AMSTERDAM - Een groep
van 51 passagiers van de KLM
die donderdag op de luchtha
ven Larnaca op Cyprus was ge
strand is zaterdag alsnog door
gevlogen naar de plaats van
bestemming Amman in Jorda
nië.
De passagiers zaten vast op
Larnaca vanwege een staking
bij Cyprus Airways waarmee
de KLM samenwerkt. De sa
menwerking houdt in dat Cy
prus Airways voor de KLM
passagiers vervoert vanaf Am
sterdam via haar basis op Lar
naca naar verdere bestemmin
gen. De KLM had zelf geen
vliegtuigcapaciteit beschik
baar om de passagiers verder
te vervoeren en bracht hen
daarom twee nachten in een
hotel onder. De groep is zater
dag door een vliegtuig van
Royal Jordanian opgepikt. De
staking bij Cyprus Airways
duurt nog voort.
Examen
zich k
score 1
igen
rerkie:
verti
Plusminus
drieduizend
personen namen
zaterdag deel aan
het schriftelijk
eindexamen voor
het vaarbewijs. De
examens werden
verspreid over het
hele land
afgenomen. In
Dordrecht
gebruikte de
ANWB daarvoor
de Merwehal.
waar deze
kandidaat nog
keus genoeg had
uit de zitplaatsen.
foto: anp
DEN HAAG - Met Suri
name gaat het alleen maar
slechter.
De afspraken, die half novem
ber tussen Nederland en Suri
name zijn gemaakt, en de be
reidheid van de Surinaamse
regering om een aanpassings-
en herstructureringsprogram
ma uit te voeren, hebben tot nu
toe geen soelaas geboden.
De Surinaamse vice-president
Jules Ajodhia heeft gisteren
gezegd dat het bedrag dat zijn
land maandelijks aan exporten
verdient een recordlaagte
heeft bereikt. De Surinaamse
export levert omgerekend in
Nederlands guldens per
rpaand ongeveer 24 miljoen op,
terwijl ten minste 36 miljoen
gulden nodig is om de impor
ten te kunnen betalen. Ajodhia
zei dat de bauxietsector 16,5
miljoen gulden voor zijn reke
ning neemt. De rest van het
geld wordt voornamelijk ver
diend met de export van land-
bouwprodukten als rijst, bana
nen en enkele groenten.
Zowel het jaarverslag van de
Stuseco, de Stichting te bevor
dering van de Studie van de
Surinaamse Economie, als de
analyse die de topambtenaar
André Brahim dit weekeinde
in Den Haag gaf over de Suri
naamse economie, is alarme
rend. Volgens Stuseco, een ini
tiatief van de Nederlandse eco
noom M. van Schaaijk, gaat
het in Suriname op alle fron
ten mis. De overheidsschuld
loopt dit jaar op tot ruim 2,5
miljard Surinaamse gulden.
De uittocht van goed opgeleide
mensen, de zogeheten brain
drain, lijkt onstuitbaar. Het
deel van de deviezeninkom-
sten dat via de parallelmarkt
zijn weg vindt in Suriname
wordt groter en groter. De
waarde van de Surinaamse
gulden is nog nooit zo laag ge
weest.
Drastische ingrepen in de vol
strekt failliete Surinaamse
economie zijn onontbeerlijk.
Een 'blauwdruk' van zo'n her
structurering is min of meer
voorhanden. Volgens Brahim,
voorzitter van de stuurgroep
die samen met accountants
kantoor C&L de herstructure
ring voorbereidt, kan van de
zomer met de uitvoering be
gonnen worden. Volgens Bra
him hangt het slagen van het
programma niet alleen af van
de goede wil van de Surinaam
se regering. „Op de eerste
plaats moet er vrede komen in
het land. Als belangrijke pro-
duktiegebieden, zoals de rijs-
tsector, beheerst blijven door
illegale groepen mislukt het
programma".
Blokkade kazerne
HAVELTE - Enige honder
den inwoners van de Drentse
dorpen Kallenkote en Wapser-
veen blokkeren sinds vanmor
gen de toegang tot de Johan
nes Postkazerne in Havelte.
De bewoners protesteren met
de blokkade-actie tegen de
plannen van Defensie het al
bestaande militaire oefenter
rein bij Havelte uit te breiden.
Door uitbreiding zou 350 hec
tare landbouwgrond verloren
gaan. Op 16 maart wordt in de
Tweede Kamer beslist over
een eventueel versnelde invoe
ring van de plannen tot uit
breiding van het oefenterrein.
HILVERSUM - Voorzit
ter Rabbae van het Neder
lands Centrum Buitenlan
ders (NCB) heeft gisteren
voor de Ikon-radio gepleit
voor van een nieuwe wet
die werkgevers moet ver
plichten om migranten in
dienst te nemen en sanc
ties moet opleggen als ze
dat niet doen.
Het NCB, een invloedrijke be
langenorganisatie voor mi
granten en een belangrijke ge
sprekspartner voor de rege
ring, stelt onder meer deze
voorwaarde aan het kabinet
voordat het deelneemt aan het
minderhedendebat, dat vol
gende maand wordt heropend.
Rabbae vindt dat er eerst con
crete maatregelen moeten
worden genomen om de posi
tie van migranten te verster
ken, voordat het NCB verder
wil praten.
Rabbae: „Er moet een wet ko
men die de toetreding van et
nische minderheden tot be
drijven regelt. Verder moeten
maatregelen worden getroffen
om de prestaties van migran
ten-kinderen in het onderwijs
te verbeteren. Ook moeten mi
granten die naar Nederland
komen, bij voorbeeld in het ka
der van een gezinshereniging,
meteen na aankomst opgevan
gen worden en toegang heb
ben tot een taalcursus Neder
lands. Tenslotte moeten etni
sche minderheden, met steun
n bat
end
voc
olger
ft -
ter w;
van woningbouwcorporaties,
toegang krijgen tot de nieuwe
wijken in de steden. Deze plan
nen kosten ongeveer 400 mil
joen gulden".
In een eerste reactie zei het
Tweede-Kamerlid Apotolou
(PvdA), woordvoerder inzake
minderheden, dat hij zich zeer
aangesproken voelt door NCB-
voorzitter Rabbae. Tweede-Ka
merlid Krajenbrink (CDA) ziet
in de plannen van het NCB te
weinig nieuwe gezichtspun
ten. „Als we de problemen
rond de integratie van buiten
landers konden oplossen door
400 miljoen op tafel te leggen,
zou iedereen daar best toe be
reid zijn. Maar zo werkt het
niet".
ROTTERDAM - De
op het gebied van chen
veiligheid op de boerd
ronduit zorgelijk. Bij
kwart van de bedrijven i
terdam en omgeving wa<
chemicaliën of giftige b)r
dingsmiddelen wordt ge ^3 \fl\
voldoet de opslag niet a
eisen. Soms staat de werl 'URT
raad van een reinigingsn
gewoon geopend in het
klokaal. Dat stelt de Arbe
spectie in Rotterdam n
onderzoek bij 683 van df
ondernemingen in de i
bouw en veehouderij
district Rotterdam,
kwart van de bedrijven ii
tuatie ronduit slecht. Infoedvr
dan de helft van de bed
maakten de inspecteur
merkingen over tekortk
gen. De kennis over de c
sche reacties die ontsta
het mixen van men
blijkt ook gering.
Controle asielzoek
op TBC ontoereike
DEN HAAG - De mei
controles op asielzoeke
de aanwezigheid van
berculose) te constater
ontoereikend. Volgens .(T"
neeskundige hoofdinsf
van het ministerie vanf
bestaat hierdoor het geval
deze epidemische ziekte
derland zal toenemen,
asielzoekers zijn afkomst
landen waar tbc heerst. I
derland is deze ziekte
uitgebannen.
advertentie
NU: UNIEKE INTRODUCTIE
CarVoice introduceert exclusief de kortste handheld
ter wereld/ de nieuwe Mitsubishi Pocketphone van
297 gram. Deze lichtgewichtjelefoon past in ieders
binnenzak.
KAPITEIN ROB - HET GEHEIM VAN DE VLIEGENDE HOLLANDER
QN1071 - Het schip zal de volgende dag weer vertrekken, maar twee matrozen gezien. Maar op een der pleinen ontdekt Jan Ro-
s ochtends komt de hoogbootsman melden, dat twee matrozen bertsz een wijnhuis, dat volgens het fraaie uithangbord „La va-
ondanks het strenge verbod van boord zijn gegaan. Van der che hollandaise" heet. „Laten we daar eens binnengaan", zegt
Decken geeft onmiddellijk Jan Robertsz opdracht, samen met de hij. „Ik heb zo'n idee, dat die twee deserteurs wel dorst gekregen
hooqbootsman de mannen op te sporen en hen aan boord terug zullen hebben na hun lange wandeling en zo'n Hollandse koe is
te brengen. Urenlang dwalen beide Hollanders door het stadje, voor een zeeman in den vreemde altijd een aantrekkingspunt".
Het is er zeer druk en hoe ze ook informeren, niemand heeft de
HENGELO - De PvdA
had veel alerter moeten
reageren op de crash van
de F-16 in de Hasseler Es
in Hengelo. Kandidaat
voorzitter Felix Rotten
berg gebruikte het voor
beeld zaterdag in Hengelo
als ondersteuning van zijn
betoog dat de partij haar
ouderwetse, bevoogdende
houding moet verande
ren.
„Vertegenwoordigers van de
partij hadden binnen 48 uur
ter plaatse moeten zijn zodat
onze achterban in Hengelo het
gevoel zou hebben gehad dat
er aandacht is voor hun pro
bleem", zei Rottenberg. Hij
deed Hengelo aan in het kader
van zijn verkiezingstournee
met 'running mate' Ruud
Vreeman en discussieerde met
Rottenberg vond dat zij om
meer aandacht van onder meer
regionele kamerleden hadden
moeten vragen. „Jullie in
Twente zijn té aardig. Te mild.
Niet scherp", provoceerde hij.
„Als iemand in je bedrijf van
de ladder valt, toont de directie
toch ook belangstelling". Dat
de sociaal-democratische mi
nister Relus ter Beek dezelfde
middag nog ter plaatse was,
vond Rottenberg niet genoeg.
Rottenberg, die uit onvrede
met de regenteske vergader
cultuur uit het partijbestuur
stapte, wil bij zijn terugkeer
als voorzitter een nieuw elan
teweeg brengen: „We moeten
zorgen dat we de feiten ken
nen, snel anticiperen op vra
gen bij de burgers en zorgen
dat we goede woordvoerders
naar voren schuiven".
t
SK
'l Ismb.
iden, er
'ptieius
w we)
Bestel en reserveer NU want tot en met 21 februari
geeft CarVoice er een pocket-kleuren t.v. bij kado'!
Zo heeft u twee fantastische
apparaten voor een k||
voordeel-prijs van slechts:
Uiteraard ontvangt u ook attente nazorg en garantie.
CarVoice: Uw hoog
kwalitatieve partner-ir
business vooralle
communicatie
onderweg.
CarVoice in Maarssen, Zonnebaan 16, V Tel: 030-4115 82
CarVoice in Rijswijk, Patrijsweg 46, Tel: 070 - 398 72 50.
Of de helft von de waarde in contanten Zolang de voorraad strekt en e»