SOUTH CAROLINA
Paradijs
bijbel
streek
•tv:
CeidócSotvuwt
SS
MYRTLE BEACH - Ze blaast
op een fluitje. Felle lampen flit
sen aan. De sfeerverlichting
dooft. Opeens zie ik hoe middel
matig de serveerster oogt, die
daarvoor nog een schoonheid
leek. Elegant doch snel worden
de bierglazen geleegd in plastic
bekers.
„It's a religious day. I'm sorry", ver
klaart ze met een glanzend witte glim
lach. Een weldadigheid, die lach, die
me al eerder is overkomen in deze
Amerikaanse staat South Carolina
(SC). De 'southern hospitality' straalt
zonder enige vorm van nep van de ge
zichten, maar kent grenzen. Bijvoor
beeld zaterdagmiddernacht.
Even daarvoor in de bar van Ocean Du-
nes Resort hadden een Amerikaanse
glitterzanger en -zangeres met wat har
de elektronische klanken de boel nog
op stelten weten te zetten.
De polonaise is veranderd in een rij-op-
steliing richting uitgang. De voorname
lijk Amerikaanse toeristen (Noorder
lingen) en ik gaan met hun plastic beker
naar de hotelkamer. Voor een onge
stoorde greep uit de daar aanwezige
koelkast of voor een stukje seks via de
beeldbuis, uitgezonden via de vele ka
nalen abonnee-tv. Voor een paar dollar
zitje goed.
The Holy Bible ligt in het hotel van
Frans N. Mustert waar-ie hoort: in een
lade van het nachtkastje, waar bovenop
een afstandsbediening prijkt en een
simpele wekkerradio staat die door een
rood schijnsel vertelt hoe laat het is.
0.00 a.m. Het begin van een dag waarop
geen alcohol mag worden geschonken.
„Ach, 't klinkt voor Hollanders onge
looflijk, maar je moet het zien als fol
klore. Gelukkig is er alcoholvrij", zegt
Mustert. Met glimmende ogen kijkt hij
me aan en vervolgt: ,,'k Ken wel wat
kleine tenten met een vergunning, ver
van de kerk. Als je geld hebt...". La
chend haalt hij zijn schouders op. „Ze
zijn hier nou eenmaal religieus, zeer re
ligieus. Maar de elk jaar grotere golf
van toeristen met geld maakt het chris
tenhart week. Really, het is goed om
hier te leven".
Ik zal het niet ontkennen.
Hot potato
„Ze respecteren hier in Carolina suc
ces. Jaloezie kennen ze absoluut niet",
vindt Mustert. Hij, geboren in Hooge-
veen, spreekt Nederlands met een
Drents-Amerikaans accent. Hij is vol
gens mij wat een Amerikaan moet zijn:
voorkomend, goedlachs, goed ingelicht.
Iemand die met een 'joke' op zijn tijd
het gesprek gaande weet te houden en
door zijn connecties voor iedereen wel
wat kan regelen. Bijvoorbeeld een bal
letje slaan op de duurste golfclub, waar
heren in Schotse rokken je bedienen.
Na de Hollandse hotelschool is Mustert
vertrokken naar Montreal. Met zijn
marketingtalent is hij uiteindelijk via
het principe van de Amerikaanse
Droom baas geworden met zes direc
teuren onder zich, ofte wel president
van een keten van hotels, villa's en va
kantieverblijven: Ocean Dunes, Sand
Dunes, Sands Ocean Club, Sands
Beach Club, Ocean Forest, Shell Is
land, Sands Villa Resort.
Voor vakantiegangers in deze met ori
ginele namen getooide oorden geldt
een regenverzekering, die Mustert als
eerste in de States heeft geïntrodu
ceerd. Als het op een dag vier uur re
gent, worden de verblijfskosten terug
betaald. „Een voordeel waarmee ik
flink concurreer. Voor hen is dit een
'hot potato' (riskante zaak)!"
Het Grand Strand, zoals het witte scho
ne strand tussen North Carolina en de
haven van Georgetown wordt ge
noemd, trekt voornamelijk Amerikaan
se toeristen, maar is ook een geliefd
oord voor Canadezen. En niet voor
niets.
De duinen mogen dan voor Hollandse
begrippen weinig voorstellen, de zee,
de honderden kilometers strand, de
eindeloze bosgebieden, de tig-holes-
golfterreinen geven de Europeaan dat
unieke gevoel van ruimte.
SC heeft de potentie in zich uit te groei
en tot een tweede Florida. Want de
kust met de noordoostelijke ligging is
even subtropisch (gemiddeld 27 graden
in de zomer). De Atlantische Oceaan
met zijn warme Golfstroom zorgt er bo
vendien voor dat de watertemperatuur
in april 10 graden is, in september 27 en
in oktober nog 23. Dus een ideaal zon-,
zwem-, surf-, zeil-, golf- en visparadijs.
Hugo
Ter compensatie van de alcohol-op-
rantsoen liggen op de dag des Heren
zo'n vier dikke zondagskranten voor
het grijpen. Voor een dollar trek ik de
kleurigste: The Sun. Met maar liefst zes
katernen, daarbij nog eens een aparte
mode-bijlage, een krant met strips, een
full-colour tijdschrift en een tv-gids.
'HUGO - ONE WE'D RATHER FOR
GET', luidt de openingskop. De bevol
king vergeet liever de orkaan, die op
één dag van SC wereldnieuws maakte.
Hugo, de achtste uitloper van een
Noordatlantische orkaan, veroorzaakte
op 21 en 22 september 1989 een hui
zenhoge zondvloed. Houten villa's wer
den als papiertjes weggeblazen. Ieder
een die ik er naar vraag, herinnert het
zich nog als de dag van gisteren. „Voor
al de stilte voor de storm was beangsti
gend. Het eerste waar je aan denkt is
een kernramp", zegt Mustert, die voor
een kleine zes miljoen gulden z'n stran-
drestaurant heeft moeten laten herbou
wen.
iSTELIJ
YENLAf
fENLAN
ZATERDAG 15 FEBRUARI 1992 PAGINA 36
De wervelstorm heeft in het gebied
voor zo'n driehonderd miljoen dollar
schade aangericht. Toch is er op de
meeste plaatsen niet of nauwelijks
meer iets van te zien. Alles oogt zo
nieuw, vernieuwd. Enkele grote resorts
waaronder Wild Dunes op Isle of Palms
dat vakantie-eiland werd bijna ge
heel van de kaart geveegd hebben
van de nood een deugd gemaakt. Het
eiland met zijn duizenden vakantiebun
galows, stranden, tennis- en golfbanen
is als herboren.
Maar wie met de auto van Myrtle
Beach naar Georgetown of Charleston
rijdt, ziet kilometers lang geknakte bo
men als littekens in het landschap.
Eden in meervoud
Als door een wonder zijn de fraaie,
meestal naar Frans en Brits voorbeeld
ingerichte tuinen gespaard door de
wind. Deze voormalige plantages zijn
de treurige geschiedenis niet in
ogenschouw genomen werkelijk re
plica's van Gods tuin van Eden op aar
de. In 'Magnolia Plantation and Gar
dens' (uit 1680) lijkt de tijd te hebben
stilgestaan: de tuinman is een neger.
Met een strohoed op harkt hij op zijn
gemak. De zon spiegelt op het zweet
van zijn voorhoofd. Nog meer glimt hij
als z'n witte, brede lach tevoorschijn
komt. Als antwoord op mijn groet.
Zo'n 25 kilometer ten noorden van
Charleston ligt de volgende schepping:
Middleton Place. Een van de vele rijst-
plantages en tevens de oudste tuinar-
chitectonische landschapstuin van
Amerika (251 jaar oud). Baas Arthur
Middleton dat wordt dan ook overal
gemeld is een van de onderteke
naars van de Onafhankelijkheidsver
klaring.
De inrichting van Middleton is een
'prachtige oefening in logica en meet
kunde'. Perfect glooiende, strak onder
houden grasvelden, vlekkeloze grind
paden en rimpelloze vijvers in de vorm
van een vlinder. Het ontwerp, geïnspi
reerd door André le Nótre, is onder
toezicht van Henry Middleton in 1741
gereed gekomen.
Bijzonder is de overgang naar de op la
ger niveau gelegen wilde natuur langs
de Ashley River. Daar staat de Rice
Mill en is het gebied waar de rijst moet
zijn geteeld door 49 slaven. Die groep
was maar een deel van de achthonderd
zwarten die 'boss' Middleton elders in
plantages had onderbracht. De tuinen
hebben plunderingen in de revolutie-
oorlog, branden in de burgeroorlog,
een aardbeving èn Hugo overleefd. Be
halve het stenen huis van de Middle-
tons, dat in brand werd gestoken door
troepen van het Unieleger in 1865. Eén
zijvleugel, waarin later de familie is
gaan wonen, staat nog overeind. In het
huis, met een winter- en zomerslaapka-
mer, krijg je een beeld van de zuidelijke
weelde.
Weinig aandacht is er voor de grote wit
te, houten slavenvertrekken die in
1948 zijn opgebouwd. Je kunt er langs
lopen, maar veel wordt er over deze ge
schiedenis niet gepraat.
Slavernij
Het onderscheid tussen blank en zwart
is in christelijk SC nog niet verdwenen.
Een bezoek aan een hangmat-winkel
op Pawleys Island aan de kust bewijst
dat. Binnen staan Patricia Mitchell en
Primus Washington zich uit de naad te
werken. Snel schieten de witte touwen
over elkaar in hun handen. De hang
matten in verschillende maten worden
gemaakt van polyester of echt katoen
dat in deze streek wordt verbouwd. Op
een foto aan de muur staan alle fa-
bri.ekslui van de Pawleys Island Ham
mock Company: één grote negerfami
lie. Op de balie staat een tv die een
videofilm toont met uitgeslapen blan
ken. Wiegend en wiebelend in de schit
terende stress-ontspanners. Wanneer
de camera een kijkje neemt in de fa
briekshal zijn daar alleen zwarten.
Slechts blanken lijken rust en rijkdom
te verdienen.
Als ik Patricia Mitchell vraag naar dit
onderscheid, reageert ze fel. „We haten
dit filmpje, dat we de gehele dag
moeten aanhoren. Nee, er bestaat geen
slavernij meer, maar er zit nog veel
goed fout". De oudere Primus Was
hington knikt. Hij zegt ooit in de jaren
twintig het eerste idee te hebben gehad
om een hangmat-bedrijf te beginnen.
De rijkste man van het eiland, A.H.
'Doe' Lachicotte, heeft echter de zaak
uitgevoerd.
Doc was de zwager van kapitein Joshua
John Ward. Deze kapitein, die rijst en
ander materiaal vervoerde van de rijst-
plantages naar Georgetown, vond in de
zomer de met gras gevulde matrassen
op zijn boot veel te warm. Hij knoopte
vervolgens een koele, comfortabele
hangmat.
Mijn reisbegeleidster Dawn Dawsön
van het 'SC Department of Parks, Re
creation Tourism (Columbia)' noemt
de discriminatie een 'sad story'. Vol
gens haar zijn vooral in de kleinere ste
den van The South de zwarten te vin
den in de slecht betaalde baantjes. „Je
ziet er maar weinig als chef of mana
ger". Haar blanke collega Amy B.
Blyth, director of marketing bij het toe
ristisch bureau van Charleston, kan zich
de verwijten wel indenken. „Maar dis
criminatie speelt ook tussen mannen en
vrouwen. Trouwens, we zijn geneigd
om meer naar de situatie van de zwar
ten te kijken, maar ook veel blanken
hebben een slechte baan. Hetzelfde
s»
vWsiVA v- VVV»- v-
S-S.s X/
v>X\\vv
xvVvxvo;
-m
-
L
geldt voor vrouwen; die zie je ook maar
weinig als chef'.
Julie Northcutt van het Atlanta Con
vention and Visitors Bureau wijt de si
tuatie vooral aan de huidige economi
sche recessie in de States. Zijzelf is on
langs na een reorganisatie als enige
overgebleven. „Wie het niet goed doet,
wordt er gewoon uitgegooid. Het is ver
schrikkelijk moeilijk om een job te vin
den. Zeker omdat veel hoger opgeleide
mensen een steeds 'lagere' baan accep
teren".
Miss nell
Georgetown met zijn internationale
staal- en papierfabriek is de eerste ko
lonie van Noord-Amerika door
Spanjaarden gesticht in 1526. Na een
wervelstorm en verschillende aanvallen
van indianenstammen (de namen Con
garee, Cherokee, Yemasse en Kiawah
kom je nog overal tegen), werd de stad
ter ere van koning George II van Enge
land opnieuw opgericht. Wie het
dorpse karakter van het historisch stad
je wil leren kennen, moet meegaan met
Miss Nell (herkenbaar aan de theedoek
om haar hoofd). De gelovige George-
townster sleept je van kerk naar kerk,
maar laat ook zien hoe bijgelovig de
mensen zijn.
„Hear Ye! Hear Ye! Kom! Hier zwer
ven nog geesten, zowel vrouwelijke als
mannelijke. Sommigen waarschuwen
voor stormen, anderen voor gevaar;
maar allemaal zijn ze vriendelijk en
hebben jouw voordeel op het oog".
South Carolina is gemakkelijk te berei
ken via Atlanta. Delta Airlines vliegt
dagelijks vanaf Schiphol daarheen. At
lanta met zijn Coca-cola-museum, At-
lanta-Cyclorama, CNN-studio's en het
Martin Luther King Jr. Historic Dis
trict, biedt een aardig opstapje naar
een vakantie in één van de dertien oud
ste VS-bondsstaten. Meer informatie is
verkrijgbaar bij het Amerikaans Ver
keersbureau (USTTA), Museumplein
19, 1071 DJ Amsterdam, tel: 020 -
664.77.46.
FOTO LINKS:
Patricia Mitchell en Primus Washingto^
van de Pawleys Island Hammock Compt
ny werken zich uit de naad. Ze makt
hangmatten in verschillende maten.
m FOTO: WOUTER SMl]TgyQ^
FOTO ONDER: SP'1!'
Behalve eindeloze witte stranden langs di
kust, herbergt South Carolina moerassigt
gebieden en ideaal viswater.
FOTO: PRT SOUTH CAROLim
FOTO ONDERAAN:
In de Magnolia Plantation and Gardt
uit 1680 lijkt de tijd te hebben stilgestaan
Vlak bij Charleston ligt deze prachtig
tuin met zijn tropische flora.
FOTO: PRT SOUTH CAROLINA
'en me'
