Pastoraat oorlogsgetroffenen krijgt vorm
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
Fusie-overeenkomst tussen faculteit Nijmegen en Heerlen
Spaanse theologen tegen
canonisatie oprichter Opus Dei
COMMENTAAR CE
HELP
HELPEN
mST CeidócSoUAOTlt
foridoc (Souoani
DONDERDAG 13 FEBRUARI 1992
KLM trekt omstreden handboek terug
AMSTERDAM - Onder druk van opperrabbijn M. ïust heeft de
KLM besloten alle exemplaren van het omstreden handboek
'Culturen aan boord' voor 1 maart terug te nemen. Dit heeft de
KLM laten weten aan mr. H. Loonstein, de advocaat van de op
perrabbijn. Just had de KLM met een kort geding gedreigd als de
maatschappij niet alle exemplaren zou terugnemen. De KLM zal
alle werknemers die het boek hebben ontvangen, schriftelijk in
strueren hun exemplaar voor 1 maart te retourneren. De KLM
blijft de mening toegedaan, aldus de brief aan mr. Loonstein, dat
de inhoud van het desbetreffende hoofdstuk strikt genomen een
dergelijke ingrijpende maatregel niet rechtvaardigt. Ook zou de
KLM daartoe juridisch niet verplicht zijn.
Doorslaggevend voor het besluit het boek toch terug te nemen
zijn de overwegingen geweest dat handhaving van het boek tot
dat deze zomer de tweede editie verschijnt, op onoverkomelijke
bezwaren van opperrabbijn Just zou stuiten en dat de belangen
van de joodse gemeenschap in het algemeen er niet mee gediend
zijn als een dergelijk verschil van inzicht zou worden beslecht in
kort geding, aldus de KLM. Enkele weken geleden bood de KLM
de joodse gemeenschap excuses aan voor de gevoelens van „pijn,
gekwetstheid en woede" die het handboek had opgeroepen.
De kortste dwalingen
zijn altijd de beste
WARC bezorgd over
vervolging christenen
GENEVE De Wereldbond van Her
vormde en Gereformeerde Kerken
(WARC) is bezorgd over de voortdu
rende vervolging van christenen in
Pakistan. Het islamitische funda
mentalisme wordt voor de christenen
daar een steeds groter probleem, zei
secretaris-generaal Milan Opocensky
gisteren in Genève na terugkeer van
een reis door Pakistan en India. De
christenen worden vooral bedreigd
door de Sharia, de islamitische wetge
ving. Volgens de Sharia staat op het
belasteren van het islamitisch geloof
de doodstraf. Als twee personen ge
tuigen dat een christen de islam of
Mohammed heeft beledigd, kan dit
zijn dood betekenen.
Wiesenthal-centrum vraagt
opening Vaticaanse archieven
VATICAANSTAD - Het Simon Wiesenthal-centrum in
Los Angeles heeft het Vaticaan gevraagd om, naar Argen
tijns voorbeeld, zijn archief open te stellen en documen
ten over de vlucht van nazi-misdadigers naar Latijns-
Amerika vrij te geven. Rabbijn Marvin Hier, leider van
het centrum, verwacht dat de studie van de documenten
opheldering verschaft over de periode 1945 tot 1950, toen
vele nazi's via Rome vrijuit naar Latijns-Amerika konden
vertrekken. Met andere experts vermoedt hij dat het Vati
caan diverse oorlogsmisdadigers wegens hun anti-com
munistische houding heeft geholpen bij hun vlucht. De
Vaticaanse historicus pater Graham heeft in het verleden
herhaaldelijk tegengesproken dat Duitse nazi's gebruik
hebben gemaakt van de diensten van het Vaticaan, dat
hen eenvoudig aan een nieuw paspoort kon helpen. De
Heilige Stoel geeft alleen paspoorten aan zijn eigen func-
tionarrissen, aldus Graham.
APELDOORN - ,,Als de
pijn van de geschiedenis
niet mag doordringen,
zijn we al bezig een nieu
we oorlog te bouwen. Hulp
aan oorlogsgetroffenen is
dus een soort vredes
werk".
Pastor Frans van Schaik
schreef deze zin op, toen
hij, diep onder de indruk
thuiskwam van een bij
eenkomst waarin zes
mensen van de landelijke
oecumenische werkgroep
„Pastoraat aan oorlogsge
troffenen" hadden gepro
beerd pastoraal werken
den duidelijk te maken
hoezeer mensen kunnen
worstelen met hun oorlog
servaringen, zonder dat
het merkbaar is voor an
deren.
Wil Dekker-Belgraver had de
pastores op het spoor van de
werkgroep gezet. Zelf is ze een
„Jappenkampkind", geboren
in 1941. Ze bracht haar vroeg
ste jeugd in een kamp in Indo
nesië door. Iedereen, inclusief
zijzelf, dacht jarenlang dat ze
'er niets van had overgehou
den', totdat enkele jaren gele
den toch de frustraties boven
kwamen. En nu nog steeds
wordt ze gekweld door dro
men, vaak vol van symboliek,
maar ze heeft inmiddels op
vele manieren gezocht naar
een uitlaatklep, en die ook ge
vonden.
Naast professionele therapie
spelen daar vooral ook haar
glas-in-loodramen, gedichten
en droom-verhalen een grote
rol in. Onlangs verscheen een
boekje van haar hand 'De To
verlantaarn of De diepte van
Nice'.
Uiten
De laatste jaren duiken overal
initiatieven op, waarbij men
sen met oorlogstrauma's de ge
legenheid krijgen zich te ui
ten: joodse kinderen, die on
dergedoken waren of terug
kwamen uit het concentratie
kamp, kinderen van NSB ou
ders, maar ook soldaten, die
tijdens de politionele akties
naar Indië gestuurd werden,
en slachtoffers van bombarde
menten.
Zelfs de derde generatie blijkt
er gevolgen van te kunnen on
dervinden, omdat hun ouders
nooit hebben kunnen praten.
Na de oorlog heeft ook nie
mand willen luisteren, ieder
had genoeg aan het eigen
kwaad en de samenleving
hield zich meer bezig met op
bouw en vernieuwing dan met
terugkijken. Dat heeft veel
mensen gefrustreerd, ze heb
ben hun ervaringen verstopt,
verdrongen, er overheen ge
leefd. „Het werd, en wordt ook
niet begrepen", zo is de erva
ring van Wil Dekker. „Je voelt
je dan vaak machteloos. Ik heb
nog niet te klagen, mijn vader
is wel teruggekomen uit het
kamp, al was hij doodziek.
Maar ik heb hem in elk geval
drie jaar gekend en misschien
is dat de basis geweest, waar
door ik mijn Godsvertrouwen
heb kunnen terugvinden.
Het vaderbeeld is het meest
vertrouwenwekkende. en
daardoor voor velen uitgangs
punt voor de band met God.
Voor veel oorlogskinderen
zonder vader was het dan ook
moeilijk dat begrip terug te
vinden. Wel heb ik heel lang
een gevoel van verlaten-zijn
meegedragen: in mijn vroeg
ste jeugd had ik geen vader, en
door opname op de ziekenzaal
zag ik ook mijn moeder nauwe
lijks".
Bespreekbaar
Oorlogservaringen moeten be
spreekbaar worden, zo meent
mevrouw Dekker. „Het onge
naakbare van die oorlog moet
er af. Wanneer mensen geac
cepteerd worden voor wat ze
zijn, kunnen ze zichzelf zijn,
hoeven ze zich niet meer te
verstoppen".
Kinderpsychiater prof. dr D.J.
de Levita uit Nijmegen geeft
drie fasen aan, waarin mensen
terecht komen na dergelijke
ervaringen: eerst de afweer,
het proberen te vergeten, dan
juist de nadruk op de eigen
problematiek zonder te willen
zien, dat ook anderen geleden
hebben en tenslotte de accep
tatie en de integratie in het ei
gen leven en het leven en lij
den van anderen. Veel mensen
blijven steken in de tweede
fase, en stikken daar soms bij
na in. „Het gevoel, dat men tot
een unieke mensensoort be
hoort is geen goed uitgangs
punt voor de communicatie
met andere mensen", zo meent
Wil Dekker-Belgraver voor één van haar glas-in-loodramen.
De Levita. Wil Dekker is het
geheel met hem eens. „Het
moet maar eens afgelopen
zijn", zo meent ze, „met het te
gen elkaar afzetten van proble-
matieken, het met elkaar ver
gelijken van diverse vormen
van lijden. Was een Jappen
kamp nu erger dan als joods
kind ondergedoken te zitten?
En kun je een concentratie
kamp vergelijken met het
bombardement van Rotter
dam? Daar gaat het immers
niet om? Het gaat om het feit,
dat mensen, kinderen nog
vaak, over een bepaalde grens
zijn gegaan, waardoor zij geen
greep meer op de problema
tiek hebben. En waar dat dan
door gekomen is, is dan niet
belangrijk".
De landelijke werkgroep pro
beert pastoraal werkenden ge
voelig te maken voor deze ma
terie. Immers, in elke paro
chie, in elke gemeente, komen
mensen voor met dergelijke
ervaringen, maar men weet
het meestal niet. Pastor Frans
van Schaik meent, dat de kerk
de problematiek heeft laten
liggen. Zoals de maatschappij
zich stortte op de herbouw van
de samenleving, zo heeft de
kerk ook slechts gezocht naar
vernieuwing in het pastoraat,
en daardoor weinig aandacht
gehad voor dit verleden. „We
hebben nu gemerkt, dat ons
vooruitgangsgeloof vastloopt
als je het verleden niet mee
neemt", zo meent hij. „Als ik
nog in een God kan geloven,
dan in een God, die naast de
I FOTO: PERS UNIE
mens staat, naar hem luistert
en open staat voor de gevoe
lens van mensen via de mede
mens. Geen God, die het alle
maal wel even goed zal ma
ken". En Wil Dekker: „Je hebl
een thuis nodig, en daar is de
kerk nu juist voor. Een kerk,
die niet teveel vraagt, die luis
tert, die toegeeft dat ook jij er
mag zijn, er bij hoort, want
daar heb je gloeiend behoefte
aan: ergens bij horen".
Schuld
Spanning in de relatie van ou
ders kan een kind eenzaam
maken en zelfs een schuldge
voel bezorgen. Het voelt die
spanningen en vraagt zich af
of het zijn schuld is. en zal die
gevoelens wellicht het hele le
ven meedragen.
Wil Dekker heeft door uitleg
van haar dromen inzicht ge
kregen in haar eigen proble
matiek en putte daar moed uit.
„De droom is voor mij de gids
in mijn leven geworden", zegt
ze. „Met die dromen begon
mijn genezing, die ik aanvan
kelijk niet herkend heb". Om
met die dromen ook eventueel
anderen te kunnen helpen,
heeft ze ze opgeschreven en
dat bleek bovendien een goede
therapie voor haar zelf. „Die
droomverhalen zijn authen
tiek", zegt ze, „ik heb ze alleen
in een context gezet voor beter
begrip". Het titelverhaal 'De
Toverlantaarn' is ook het sleu
telverhaal van het boek, waar
in ze op haar poëtische manier
het begin van haar eigen gene
zing beschrijft: de toverlan
taarn van haar herinneringen
die de plaatjes van gekleurd
glas opnieuw projekteert.
Door contacten met lotgenoten
heeft Wil Dekker geleerd, dat
ieder mens zijn ervaringen
meedraagt, en dat ieder een
manier zoekt waarop 'het lijf
dat kan leven', zoals ze het uit
drukt. Het is nodig, zo meent
ze, terug te gaan naar de diepte
van het beleven van toen, om
het echt te kunnen verwerken.
„Dat is niet zielig. Veel men
sen voelen zich in een isole
ment, denken dat ze er niet
echt bijhoren, ik had dat vroe
ger ook. Maar ik weet nu, dat
een isolement iets is, dat je je
zelf aandoet".
Hulp
Er zijn vele mogelijkheden te-
enwoordig voor de verwer-
King van het oorlogsverleden.
Daaronder de KOMBI (Kinde
ren van de oorlog voor Onder
linge en Maatschappelijke Be
geleiding en Integratie), die
gespreksgroepen organiseert
onder begeleiding van een pro
fessionele therapeut, die te
vens lotgenoot is. Men werkt
met een serie van weekeinden
of dagdelen. De stichting ICO-
DO (Informatie- en Coördina
tieorgaan Dienstverlening
Oorlogsgetroffenen) in
Utrecht verzorgt informatie
door ondermeer een kwartaal
blad en bemiddelt bij hulpver
lening. Ook gespreksgroepen
van het IKON Radiopastoraat
staan voor deze problematiek
open. Alle adressen van de ge
noemde hulpverleningsorga
nisaties zijn verkrijgbaar bij
mevrouw Wil Dekker-Belgra
ver (055-217250).
EKD vraagt
Wereldraad
openheid inzake
Oost-Europa-beleid
GENEVE De Wereldraad
van Kerken moet zijn Oost-Eu
ropa-beleid aan een kritisch
oordeel onderwerpen. In dit
opzicht heeft de Wereldraad
„niet bepaald een schoon ge
weten," aldus Peter Beier,
praeses van de Evangelische
Kerk in Rijnland, met 3.3 mil
joen leden de grootste regiona
le kerk van de EKD. De We
reldraad heeft zich te zeer door
de lidkerken in Oost-Europa
laten beïnvloeden en „vooral
inzake de Sovjetunie veel leu
gens geaccepteerd," aldus Bei
er woensdag na een bezoek
aan de Wereldraad in Genève.
Zowel het centraal comité als
de secretaris-generaal (eerst
Potter, daarna Castro) weiger
de de Sovjet-invasie in Afgha
nistan en de schending van de
mensenrechten in Roemenië
te veroordelen nadat de lidker
ken in die landen hadden ge
dreigd hun lidmaatschap op te
zeggen.
BEROEPINGEN
Nederlandse Hervormde Kerk
Aangenomen naar Utrecht het beroep
tot predikant met bepaalde opdrach-
t(orgaan van bijstand in pastoraat in
verzorgings-en verpleegtehuizen G.
Jonkers te Utrecht,
naar Houten (buitengewone wijkge-
meente Sion) (part-time) J J Verhaar te
Nieuwerkerk aan den IJssel.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Woerden J.G Luinstra te
Kampen(voor de missionaire dienst te
Sumba, Ind.) wonende te Amsterdam;
te Woerden H. Hessels te Eindhoven.
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt
Beroepen te Vlaardingen J. Holtland te
Steenwijk, die dit beroep heeft aange
nomen.
Christelijke Gereformeerde Kerken
Beroepen te Sliedrecht(Eben-Haëzer-
kerk) R. Kok te Damwoude. Aangeno
men naar Zaandam J. Markus, kandi
daat te Apeldoorn.
HEERLEN - Met de
moeizaam tot stand geko
men fusie van de UTP in
Heerlen en de Nijmeegse
theologische faculteit is
een stabiele basis gelegd
voor een reguliere kerke
lijke inordening van de
Heerlense theologische
opleiding, die tot eind vo
rig jaar zelfstandig was.
Dit zei mgr. E. Beel, voor
zitter van het curatorium
van de Univesiteit voor
Theologie en Pastoraat,
gistermiddag in Heerlen
waar de fusie-overeen
komst werd ondertekend.
Hij zei te hopen dat thans ook
gaandeweg de dialoog met bis
schop Gij sen van Roermond
zal worden hersteld. Mgr. Beel
'merkte later op goede moed te
hebben dat de relatie tussen de
pastoraal theologische instel
ling in Heerlen en het bisdom
Roermond in positieve zin zal
veranderen. In de 25 jaar dat
dit instituut als zelfstandige
hogeschool heeft bestaan, was
daarvan evenwel geen sprake'.
De rector van de UTP, prof.dr.
A. Blijlevens, zei al tekenen
van een betere verstandhou
ding met de pastores in de om
geving te bespeuren, speciaal
met deken Wiertz van Heerlen.
Deze kon niet bij de onderte
kening van de fusie-overeen
komst aanwezig zijn, maar
toonde zich wel bereid om
voortaan contacten met de
UTP nieuwe stijl te willen on
derhouden.
Volgens Blijlevens is de kans
aanwezig dat pastores uit het
dekenaat Heerlen enige soe
pelheid gaan betrachten ten
opzichte van de priesterstu
denten van de UTP. Met pasto
raal werkenden zal dit nog al
tijd moeilijk blijven.
De waarnemend voorzitter van
het college van bestuur van de
KUN, dr. J. Peters, noemde de
fusie een verrijking wegens de
combinatie van de vitale ge
richtheid van de UTP op ambt
en kerk en de sterke weten
schappelijke ambiance van de
Nijmeegse universiteit. Zij
kunnen elkaar in de nieuwe
constellatie versterken
Duitse Evangelische kerk wil
opheldering Stasi-bindingen
LEIPZIG De praeses van de
Duitse evangelische kerk
heeft alle maatschappelijke or
ganisaties opgeroepen de fora
die zich binnenkort zullen bui
gen over de infiltratie van de
Oostduitse geheime dienst
Stasi in de maatschappij te
steunen en bij hun werk te hel
pen. Praeses Jürgen Schmude
riep in een interview met de
Leipziger Volkszeitung ook
alle politieke partijen op tot
„persoonlijke en zakelijke
hulp" bij het oprichten van de
fora.
De SPD-afgevaardigde zei dat
op die manier de onafhanke
lijkheid van de fora gewaar
borgd kon worden. De fora zul
len hun werk doen naast de of
ficiële enquete-commissie van
de Bondsdag. Volgens Schmu
de moeten de kerken uitgeno
digd worden „om tijdens een
van de fora ook hun eigen ver
leden te bespreken".
Terwijl de commissie als „on
derneming voor de lange ter
mijn" een totaaloverzicht kan
geven, moeten de fora naar de
mening van Schmude „zo
open en zonder dreiging opge
zet worden dat ook diegenen
naar voren kunnen komen die
die zich zeer uitgebreid met
het DDR-regime hebben gear
rangeerd en zij die een zekere
collaboratie hebben ge
pleegd". Hij zei dat veel men
sen in de DDR zich „slechts
voor een korte periode met de
Stasi ingelaten hebben" om
zich door een al te duidelijke
afwijzing niet in de eigen vin
gers te snijden.
BARCELONA/DEN
HAAG De Spaanse the-
ologenvereniging 'Johan
nes XXIII' heeft „met gro
te bezorgdheid, zo niet
met onbehagen" kennis
genomen van het voorne
men van paus Johannes
Paulus II om de Spaanse
priester Josemaria Escri-
va de Balaguer, oprichter
van de lekenbeweging
Opus Dei op 17 mei zalig
te verklaren.
De progressieve theologen vin
den het ongepast dat Escriva
(1902-1975) eerder wordt zalig
verklaard dan paus Johannes
XXIII, die de RK Kerk dras
tisch vernieuwde, en aartsbis
schop Oscar Romero, die in
1980 in El Salvador voor het al
taar werd vermoord.
De snelle afwikkeling van het
proces van zaligverklaring
duidt volgens de theologenver-
eniging op „grote pressie van
geïnteresseerde groepen ka
tholieken". Het proces werd
gestart in 1981, zes jaar na de
dood van Escriva.
Ook pater Camillo Maccise,
neraal-overste van de Onge
schoeide Karmelieten, noemt
de beslissing van het Vaticaan
„overhaast". „Het momenl
waarop de zaligverklaring ge
schiedt, is zeer polemisch. He
Vaticaan zou op z'n minst eni
ge jaren moeten wachten", al
dus Maccise.
Eerder uitten Europese pro
gressieve bewegingen, waar
Niet geloofwaardig rvolgv:
De Tweede Kamer oordeelde gisteren in meerderheid HAAG
oud-minister Deetman en oud-staatssecretaris Ginjaar-N
haar niet eerder op de hoogte had kunnen stellen vai
overschrijdingen als gevolg van het falende Londo-syst<
Dat kon niet, omdat beide bewindslieden niet wisten
overschrijdingen er waren. Ambtenaren hadden jaren leving
een rookgordijn opgetrokken, en pas na het aantreden nt Kala
het nieuwe kabinet werd echt duidelijk hoe desastreuss®]1'
dat het
eest in
e in de c
nde Pvi
pcht hel
Londo-computers hun werk deden.
DEETMAN en Ginjaar wisten het niet, maar de Algen* een r
Rekenkamer stelde zich eerder op het stahdpunt dat fjt met
functie met zich meebracht dat ze het hadden móeten wejzal onv
„Het behoort bij de organisatie van een departement at confli
zijn dat als zich zulke overschrijdingen voordoen, de antame^
naren de minister inlichten", liet president van de Algei
Rekenkamer Henk Koning tijdens een hoorzitting wetei
op de vraag of hij dacht dat Deetman en Ginjaar-Maas t'tjfilrx
op de hoogte waren dan zij de Kamer meldden, zei Konr**
„Ik geloof dat dat niet zo interessant is, omdat de bewind» ppl
den verantwoordelijk waren voor wat op het departemen'
kendwas".
Maar er is meer dan alleen die staatsrechtelijke veinj-u
woordelijkheid. Wie het rapport van de Algemene Rekeif
mer, de verslagen van de hoorzittingen en de interne nol
doorneemt kan makkelijk tot de conclusie komen dat
bewindslieden genoeg wisten om al eerder tot acties ov[
gaan. Er waren al ver voor september 1988, toen Deetm;
Ginjaar naar eigen zeggen voor het eerst alarmerende gj
den hoorden, tekenen geweest, duidelijke en minder di
lijke, die hen tot actie hadden moeten brengen. Dat ambt
ren alles deden om hen gerust te stellen mag waar zijn,
ministeriële verantwoordelijkheid houdt ook in datje ai
naren passeert als je maar het geringste vermoeden hebl
he1v
isychi
de I
in Ze
:ensie
:ren
Idde z
huis
it zij
het fout gaat. En die vermoedens moeten toch geregeld of afëev-
komen zijn: het systeem werd in 1987 al voor enkele tieiensiep
len miljoenen guldens aangepast, omdat het niet werktiitenis j
waren constante herberekeningen aan de gang; begrotirP°P var
moesten met terugwerkende kracht worden aangepastj°yei!g^
Londo-tekorten te dekken. kerTerj
-p, [zijn ad
L/AT de Tweede Kamer gisteren niet harder oordeelde, H ujt Ari
naast het ontbreken van keiharde bewijzen dat Deetmanen wel
Ginjaar al eerder wisten dat die tekorten structureel wapt gesi
alles te maken met de huidige positie van beide ex-bewij* steec
lieden. Geen van de coalitiepartijen had behoefte aan eer ^oor
gang van huidig kamervoorzitter en CDA-fractielid fjpZoUZj
man. De PvdA verweet de ex-bewindslieden gisteren va^ensjep
les en nog wat, maar concludeerde toch dat geen sprakekrjjf jaa
van „verwijtbaar gedrag". Het CDA deed alles om de in voor
met de mantel der liefde te bedekken en sneerde naar dal met e
kenkamer, die \feel te snel conclusies trekt. En omdat lPg van
mans handelen zo nauw samenhing met dat van GinF^n6'
hoedden beide partijen zich ervoor hun pijlen op haar te Le eer]
ten. Alleen de WD bracht de moed op ook de „eigen" stiiem in
secretaris Ginjaar te bekritiseren, maar die kan als gevfeijnoo]
kamerlid relatief weinig overkomen. (van he
Zette
ECHT geloofwaardig komt het allemaal niet over. Uiteri.^??^
is het niet zo dat elk parlementair onderzoek moet resuh(gpUi-)}j
in een Barbertje dat moet hangen, maar het mag ook ni4nsiep(
zijn dat krampachtig om de feiten wordt heengelopen.jen doe
feiten zijn dat ónder de verantwoordelijkheid van Deetde Hog
en Ginjaar een systeem in stand werd gehouden dat trfychiati
ondeugdelijk was, en dat beiden ziende blind en horr3^1^1
doof waren voor de signalen die daarop wezen. Die conc^ater
vraagt om een rechtvaardig politiek oordeel. De Kamer ij>rocedv
gisteren uit de weg gegaan. oeding,
RODE KRUK
DEN HAAG GIRO 68CT
Overigens verheelde hij niet
dat de fusie ook schaduwkan
ten kent, vooral voor overtolli
ge medewerkers. Per 1 maart
aanstaande gaan ruim dertig
full-time wetenschappelijke
medewerkers en bijna achttien
niet-wetenschappelijke mede
werkers van de UTP over naar
de KUN. De Theologische Fa
culteit Nijmegen telt 32 full
time wetenschappelijke en vijf
niet-wetenschappelijke mede
werkers.
Bij de fusie zijn 296 studenten
betrokken, 158 van de KUN en
138 van de UTP. Heerlen zal
voortaan als instroomlokatie
voor de nieuwe faculteit dienst
gaan doen. Daar kunnen stu
denten de eerste drie jaar van
een theologische opleiding
volgen.
onder de Acht Mei Beweging,
heftige kritiek op het voorne
men van de paus. De zaligver
klaring is volgens hen „een
kerkpolitieke daad", bedoeld
om de macht van deze 'gehei
me organisatie, door sommi
gen wel de 'heilige mafia' ge
noemd, binnen de RK Kerk te
vergroten.
Een conferentie van Duitstali
ge theologen noemde de zalig
verklaring „een gevaar voor de
kerk". Escriva hield er volgens
hen denkbeelden op na die
theologisch niet verantwoord
zijn. „Het is kerk-politiek en
pastoraal gezien een gevaarlij
ke beslissing om een dergelij
ke beperkte en polariserende
manier van denken door een
zaligverklaring goed te keu-
Uitgave: Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv).
Kantoor Apothekersdijk 34. Leiden
Telefoon 071 - 122 244.
Telefax: 071 -134 941
Postadres: Postbus 112300 AA Leiden.
Hoofdkantoor Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk
Telefoon 070 - 3190 933
Telefax 070 - 3906 717
Postadres: Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur: J Leune
Adjunct-hoofdredacteur: J Timmers.
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel 070-3190 808) L van Koot
Leiden en omgeving (tel. 071-1
F Buurman, K van Herpen, K. v,
T. Pieters en M. Roso,
Binnen- en buitenland, financien en economie (tel: 070 - 3190 815):
A van Rijn (chef), W. Bunschoten, drs. C. van Haersma Buma, A. van HolsteinT
E. Huisman, H. Jansen, drs. J van Leeuwen - Voorbij, R de Roo, drs. K. Verar
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): G Ansems (coördinator), B. Jansma, H. Piët
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835) L. Kooistra, drs. P van Velthoven.
Foto (tel. 070 - 3190 838): M Konvalinka (chef), S. Evenhuis, S. Pieterse
(tel. 070 -3190 819): T. Kors.
Redactie-
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten v
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied;
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, e
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederlan
Belgie De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs. K. Swi»<
M van de Ven en P Vogels De parlementaire redactie bestaat uit R. in U-A-
(chef), H. Bijleveld, D. Hofland, P. Koopman, D van Rietschoten en K v
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
- de volgende correspondenten in het buitenland: drs. DJ. van den Bergh
(Peking), drs H Botje (Tunis), A. Courant (Athene). R Hasselerharm
(Johannesburg), drs A Heering (Rome), B van Huèt (Parijs), M de Konini
(Washington), F Lindenkamp (Sao Paulo), R Simons (Londen), drs R. Vun<
(Moskou), W. Werkman (Jeruzalem). G van Wijland (Belgrado), F. Wijnands
(Bonn), J. Wijnen (Brussel)
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London. Vertaalster
M de Cocq
van 08.30 tot 17.00 uur
Nabezorging
Telefoon: 071 -122 248 op ma. t/m vr van 18.00 tot 19.00 uur, op za. v
15 00 uur
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand 27,00
per kwartaal 79,80
per jaar 312,65
Bij betaling per acceptgirokaart:
per maand 28,20
per kwartaal 82,80
per jaar 318,65
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel 071 -122 244
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 -
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050
1SPI
"4fe
In vb
m vo
7f
