Het kyrie eleison van Yvonne van Gennip WINTERSPELEN £aidóe @outti/nt ZATERDAG 8 FEBRUARI 1992 PAGINA 27 ALBERTVILLE - Vier win ters geleden, tijdens de Olympi sche Spelen in Calgary, hield eigenlijk niemand rekening met Yvonne van Gennip. Nu, anno 1992 doet iedereen dat wel. Be halve Van Gennip zelf. Weder om drie gouden medailles win nen is volgens de 27-jarige schaatsster uit Haarlem uitgeslo ten. „Mensen die echt van me houden, zal het straks ook een zorg zijn of ik straks met medail les terugkom. Dat is voor mij de grootste waarde, niet die medail le, echt niet. Echte vrienden, dat is mijn goud". De dood van Freddie Mercury raakte haar onverwacht diep. Zij, the queen of Calgary, herkende veel van zichzelf in de pas aan aids overleden Britse rock zanger. Zich van de buitenwacht niets aantrekken, maar je levenswijze laten bepalen door wat je geest je influistert. Het is de manier om innerlijke rust te krijgen, denkt ze hardop. Yvonne van Gennip kiest daarom straks voor het klooster. Ook al zal gans Nederland haar voor gek verklaren. (Mercury's trieste dood was voor Van Gennip, die zich nauwelijks voor pop muziek interesseert, reden om een ver- zamel-cd van de zanger en zijn band Queen te kopen. Niet omdat de massa hysterie haar dat opdrong, maar voor Ihaar gevoel had ze iets met die extrava gante Engelsman. En dit was dan een, weliswaar macabere, gelegenheid om hem nooit meer te vergeten. „De situa tie bracht dat met zich mee, ja". De eerste keer dat ze Mercury door het xlbeeld zag schuiven, maakte een enorme indruk. „Die stofzuiger hé, in dat film- .,pje. Hoe heet die clip ook alweer? 'I Jjwant to break free' ja. Ik dacht toen ^meteen 'jeetje, wat een gave vent is :rdat'. Ik voelde dat meteen. Pats, dit is t|het, dacht ik. Die scène met die stofzui ger is altijd in mijn achterhoofd blijven jïangen. En kwam weer helemaal terug 'Rtoen hij overleed". Li,Die dood van hem deed me veel. Heel Veel zelfs. Ik zat meteen te denken wat die man allemaal wel niet mee heeft poeten maken. Want hij heeft dit na tuurlijk al heel lang gehad. En zien aan komen dus. Alleen met een paar hele l jgoede vrienden heeft hier over kunnen praten, stel ik me zo voor. Moet je je r£ens voorstellen wat voor proces die ejnan heeft meegemaakt. En dat is wat ynij bijblijft. Niet zozeer wat-ie allemaal gedaan heeft, hoe hij Aids heeft gekre- ggen. Maar meer dat laatste stukje. Ik lt-vist ook absoluut niet dat hij homo was. >tBi-seksueel zeg je? Dat wordt me dan nu pas duidelijk. Dan ga ik me voorstel len, wat die man allemaal heeft uitge spookt, hahaha. Dat vind ik heel boei end. Ik zoek altijd meer iets in de mens ntelf hé. Waarom doet een mens zoals 0jlie doet. En niet zozeer in dit geval de nprestatie van de muziek. Meer van, wat n rit er achter de mens..." efn eerste instantie merkwaardig, die utympathie-betuigingen van Van Gen- e pip voor Mercury's levensstijl. „Omdat iejiij ook z'n eigen plannen had", ver klaart ze. „Hij had lak aan heel de we- oijeld. Hij was zo creatief, hé. Toen ik die o/ideoclip voor het eerst zag, had ik al i Zoiets 'jeetje, dat is eigenlijk wat ik ook pjvil'. Zo moet je het eigenlijk doen. Je eijiiet laten meeslepen en beïnvloeden lojloor allerlei maatschappelijke fakto- rc|en. Dat is best wel moeilijk, want dan 5 ^ord je anders bekeken. Mensen willen jioch graag controle over je houden en iete meetrekken naar een bepaalde hoek. e Dm je daar in te duwen. Juist daar houd nk helemaal niet van. Als je een keer e ifen scheet laat ben je zo, laat je boer d^en je zus. Zo is het toch Je komt heel rijpoeilijk van dat imago af. Terwijl ik uit „Ervaring weet dat je absoluut niet zo n'poeft te zijn. Daar moet je dus mee le- T fen omgaan". 'Is, edrogen uit )e olympische goldrush van vier jaar eleden veranderde op slag haar leven. Ithans, dat was de bedoeling van de ïassa. Die kwam echter bedrogen uit. 'vonne wilde niet elke avond haar tan en bloot lachen in een panel. Yvonhe, ilde Yvonne blijven. En die missie is jot op heden gelukt. ilk heb onlangs een boekje gekocht, Vaarin alle kloosters van Nederland Haan die open zijn voor het publiek. iOaar staat bij voorbeeld ook de doel- eritelling van het klooster in. Ik ben al erien tijdje aan het snuffelen, maar heb n dog geen keuze kunnen maken. Er zijn n.iok zulk onwijs mooie kloosters in Ne- oderland. Echt daar sta je verbaasd van". lapJa, het is bijzonder om het klooster in 'a« gaan. Ik zag laatst op tv een meisje iglie een keuze moest maken tussen haar jefiend en het klooster. Ze koos voor eilet laatste. Die meid doet dus echt wat ;efj wil en juist dat boeit mij zo mateloos, an raak ik er steeds meer van over- dat wanneer je echt goed naar je- g"jelf luistert, je dan pas je eigen richting jqan kiezen. Door alle rompslomp om je aieen, de haastige maatschappij, het bnaterialisme, ja alles eigenlijk, kom je najaar eigenlijk nooit aan toe. Je laat je i- ügenlijk zo meesleuren zonder erbij stil se£ staan wat je eigenlijk zelf wilt en wat ior jou is weggelegd". ^at is dan zo verschrikkelijk jammer, ïdat ik er toch vanuit ga dat je maar eden keer op aarde bent. Ook al zou je woeerdere keren op aarde komen, dan arjogvind ik datje iets met je leven moet n doen dat voor jou is weggelegd. In als je goed naar jezelf luistert, ben je ar zelf ook toe in staat. Daar geloof heilig in. Ik wil absoluut niet het idee hebben dat ik dingen doe die door sleur of een haastige maatschappij veroor zaakt worden. Ik merk wel eens dat je er niet aan ontkomt. Een soort automa tisme. En dat vind ik jammer". Moeder theresa Vanwege die laatste opmerkingen moet niemand er straks verbaasd van staan dat Van Gennip de doorsnee paden van de Nederlandse samenleving mijdt. „Ik zit wel eens te denken, wat zou ik leuk vinden? Een kloosterleven achter ge sloten deuren en alleen maar met bid den bezig zijn, of een bij voorbeeld wer ken op een kloosterschool die secreta resses opleidt. Of misschien ga ik toch wel totaal iets anders doen. Wat mij in elk geval heel erg boeit zijn de Zusters van de Naastenliefde, van Moeder The resa. Die zitten over heel de wereld ver spreidt. Die vrouw heeft wat, ik moet altijd aan haar denken. Ik ben ook heel nieuwsgierig naar wat die Zusters doen. En die bewogenheid van Moeder The resa vind ik zo boeiend. Ze heeft een bepaald soort aantrekkingskracht op mij". „Nee, ik heb haar nog nooit ontmoet. De Paus wel ja, daar heb ik zelfs een paarwoorden mee gewisseld. Maar met de Paus heb ik niet zo'n affiniteit als met Moeder Theresa. Ik denk dat dat komt omdat zij voornamelijk in de praktijk werkt. Da's ongeveer hetzelfde als naar de kerk gaan en in de praktijk brengen wat de kerkje voorschrijft". „Ik ben veel met m'n geloof bezig, ook in deze periode naar de Olympische Spelen toe. Ik heb daar heel veel steun aan. Voor mij een soort richtlijn, een waarde, maar vooral normen. Dat is ook iets wat ik steeds meer ga doen. Die waarden en normen naleven, wat de maatschappij ook voorschrijft. Dat is voor mij niet zo belangrijk meer. Vroe ger wel, toen liet ik me beïnvloeden. Nu gebeurt dat ook nog af en toe, omdat je er niet aan ontkomt. Maar het wordt minder. Ik groei steeds meer naar mijn katholieke geloofsovertuiging toe. Ik ga steeds meer beseffen dat dat eigenlijk de ware leefwijze is, die ik graag na zou willen streven". Het klooster „Ik weet ook niet of ik definitief voor het klooster kies. Ik wil het gewoon een keer proberen. Ik heb in dat boekje ge lezen dat je ook voor een aantal dagen naar het klooster kan. Kan ik lekker tot rust komen en alles eens op een rijtje zetten. Is ook een manier van leven, om dat af en toe te doen. Ben je dus niet ge bonden aan dat klooster en hoef je geen geloftes af te leggen". „Kroost of klooster? Het moederschap vind ik helemaal te gek. Kan ik me ook veel bij voorstellen. Met kinderen van alles gaan doen enzo. Er zijn zoveel mooie dingen in het leven eigenlijk. Maar een moeder kan dus niet in het klooster. Maar daar heb je weer allerlei andere dingen die mooi zijn". „De muziek bij voorbeeld, heel mooi. Kyrie eleison ('Heer ontferm U') is zo mooi. Poeh, moet je bij ons in de kerk komen. Tweestemmige koren, mannen en vrouwen, daar word je koud van. Ik vind het heel mooi, zang. Er zijn men sen die zeggen dat dat alleen maar pracht en praal is. Daar houden ze dan niet van hé. Maar je kan er zoveel in kwijt. Dan kunnen ze wel zeggen 'het gaat toch niet om de pracht en praal, maar om de diepere betekenis'. Dat zeggen de protestanten vaak. Dan zeg Yvonne van Gennip:Met de Paus heb ik niet zo 'n affiniteit als met Moeder Theresa ik op mijn beurt dat als je daar alleen maar naar zou kijken je zoveel mist. Kijk je ook nog eens naar het diepe dan is dat wel mooi meegenomen. Een ex tra faktor". „Je moet in eerste instantie ook kijken naar wat er achter zit. Neem het Kerst feest. Dat is niet alleen maar het zes a zeven gangen menu, wat in feite de ten dens is geworden. Als ik met m'n ou ders naar de nachtmis ben geweest en je gaat daarna met z'n allen gezellig wat eten en drinken, kun je ook zeggen 'dat hoeft toch allemaal niet'. Maar juist dat bij elkaar zijn, daar gaat het om." Het illustreert het unieke aan Van Gennip die liefde voor kerkmuziek. Popmuziek, doorgaans hèt pepmiddel voor jongeren, ligt niet in haar interes sesfeer. „Popmuziek zegt me heel wei nig. Maar ben ik daar minder om? Zo wordt er dus altijd wel gedacht. Als jij dus niet aan bepaalde voorwaarden van een ander voldoet, merkje dat". „Sandra (Voetelink, zes jaar jongere collega-schaatsster in de kernploeg) is bijvoorbeeld een type die veel kwijt kan in popmuziek. Ik probeerde me laatst ook eens te verplaatsen in haar wereld en ging een keer luisteren. En liet ver volgens m'n gevoel spreken. 'Best wel gaaf, dacht ik toen. Dat was in Inzeil, op trainingskamp. Ik heb nu ook een paar cd's gekocht die me goed liggen. Lisa Stansfield en Oletta Adams. En Queen natuurlijk". „Ik ben op Aruba geweest. Veel dans en zang. En als je daar dan tussep staat, voel je iets positiefs en denk je 'waarom niet'. Laat maar eens lekker over je heenkomen. Dat is heel positief. Niet meteen nee zeggen. Probeer je te ver plaatsen. Da's hetzelfde als bij Sandra's muziek. Als je je daarin verplaatst, gaat er toch weer een wereld voor je open. Zo kun je op zoek gaan naar de meer waarde van het leven. Daarom wil ik het klooster ook eens meemaken. Om dat het zo'n geweldige aantrekkings kracht op me heeft. Het kan ook best zijn dat het niets voor me is, dat het te genvalt. Maar dan heb je in elk geval geproefd". In de kernploeg staat ze wat het geloof betreft alleen. Van Gennip voelt zich overigens geen zendingswerker, in haar filosofie heeft ze respect voor atheïsten. In de hoop dat die ook haar in haar waarde laten. Ze is de enige in de schaatselite die voor elke maaltijd in gebed gaat. Vroeger werd daarom gela chen, nu wordt het algemeen geaccep teerd en weet men niet beter. „Ik ben geen zendingswerker, zeker niet in Nederland", zegt ze. „Ik schrijf met een pater in een Kenyaans Catho lic Centre. Hij heeft me vier jaar gele den al eens uitgenodigd, maar het is er nog altijd niet van gekomen om daar naar toe te gaan. Maar ik wil daar zeker een keer heen. Uit heel Europa komen jongeren om daar een paar dagen te helpen in dat centrum". Rode kruis „Ik was voor het Rode Kruis al eens een keer in Kenya. Ik ben toen niet echt met m'n geloof bezig geweest, omdat dat bezoek een heel ontnuchterende ervaring was. Iedereen hield zich name lijk met totaal andere dingen bezig. Het was ontnuchterend in die zin omdat er veel meer in deze wereld te koop is, dan wij denken". „Mensen van het Rode Kruis probeer den te vertellen wat ik voor iemand was, maar van schaatsen hadden ze echt nog nooit gehoord. Toen hielden ze het maar op 'runner', want iedere sporter in Kenya is atleet. Moet je je voorstel len. 'The Runner', en dat met mijn bil len". In tegenstelling tot veel andere olympi sche medaillewinnaars, heeft Van Gen nip niet echt munt geslagen uit haar drie gouden plakken. Ze kreeg welis waar een baan bij verzekeringsconcern Equity Law, ging schrijven voor het katholieke familieblad Manna, maar plukte geen vruchten zoals Carl Lewis, Mark Spitz en Florence Griffith dat wel deden. „Vind ik ook helemaal niet be langrijk", zegt Van Gennip. „Dat schrijven voor Manna doe ik dus niet meer", vervolgt ze. „Het blad heet trouwens nu Manna Plus, en is bedoeld voor ouderen. Voor vijftig plussers ge loof ik. Het blad zit nu ook bij een an dere uitgever en op het moment dat die overstap werd gemaakt, besloot men om mijn naam te schrappen. Ze wilden geen gebruik meer maken van mijn schrijftalenten, hahaha. Tja, dat moet je accepteren. Ik denk ook dat ik niet zoveel schrijftalent heb". „Of ik het leuk vond om te schrijven? Nee. Ik had er te weinig tijd voor. En als dat het geval is, kun je je ook niet voor honderd procent inzetten. Als ik me ergens niet maximaal voor kan ge ven, vind ik het niet leuk. Ik schrijf ook voor het personeelsblad van Equity Law en in feite gaat dat me makkelijker af, heb ik gemerkt. Maar ik ben niet echt een schrijfster. Ik vind ook dat je datgene moet gaan doen, waar je echt goed in bent". „De eerste emotie na zo'n afwijzing is altijd negatief. Het is niet leuk als men sen kritiek op je hebben. Maar ook een dergelijk voorval is iets waar je mee moet leren omgaan. Ze brachten het trouwens heel taktisch, niet hard. Maar het kwam op hetzelfde neer natuurlijk. Je eerste reactie is 'nou, dat kan toch helemaal niet'. Daarna dacht ik 'nou, misschien is het toch wel zo'". „Het is toch ook helemaal niet erg, als je iets niet kunt. Het is ongeveer het zelfde voor een topsporter om te leren verliezen. Pas als je van jezelf mag ver liezen, ben je door die barrière heen. Dat zei Ted Troost altijd tegen me. Dan kun je de hele wereld aan. En dat klopt ook. Op het moment dat ik aan de start sta en denk 'het maakt me niet uit of ik win of verlies' pas dan kun je alle krach ten die je in je hebt, eruit halen. Zolang jij alleen maar wint, word je bang om te verliezen. Dan bouw je voor jezelf een onwijs hoge muur op. Want dat had ik echt, omdat ik echt heel veel won. Al leen maar won eigenlijk. In Nederland dan hé, want tegen die DDR-dames kon je nauwelijks op. Op een gegeven mag je niet meer van jezelf verliezen. En dat wordt dan zo'n barrière. Je moet dan een keer gigantisch onderuit gaan, om weer even normaal te denken". Van Gennip noemt het winnen van drie gouden medailles in Calgary een toe valligheid. Het heeft echter wel als con sequentie dat er in de aanloop naar de zestiende Winterspelen in Albertville alleen gesproken wordt over de goud koorts van destijds. Dat ervaart de 27- jarige Haarlemse als vermoeiend, maar ze heeft er schoorvoetend mee leren le ven. Het delven van nieuw eremetaal is echter nog niet bij Yvonne van Gennip opgekomen. „Een hypothese", zegt ze. „Ik win weer drie medailles, wat overigens onmoge lijk is, maar stel dat. Ik denk dat het dan echt heel anders zal gaan." Dus geen zestigduizend uitzinnige Nederlanders in hartje Haarlem? „In elk geval zal dan niet de hele Markt vol staan, dan is het anders, omdat het al een keer geweest is. Maar het zou mij wel meer voldoe ning geven, denk ik. De vorige keer kwam het me toch in de schoot vallen. Nu heb je je uit een bepaald dieptepunt omhoog weten te werken. Voor m'n persoonlijkheid zou het veel beteke nen". „Maar het gevoel van toen, moet ik los laten. Door in het verleden te leven, zou je de positieve punten van nu ver geten uit te bouwen. Ik voel trouwens dat ik nog harder kan dan ik tot nog toe heb laten zien". Van Tomas Gustafson, de Zweedse topschaatser die straks voor de vierde maal op een olympisch toernooi actief is, is bekend dat hij bijgelovig is. Gus tafson haalde bij voorbeeld onlangs zijn schaatsen van de zolder op welke hij in Calgary de vijf en tien kilometer in goud omzette. En hoopt daar straks in Albertville wederom de snelste op te zijn. Het lekkerst Van Gennip: „Mijn schaatsen van Cal gary? Daar schaats ik nu weer op. Ik heb ook een tijdje anderen geprobeerd, maar deze zitten me gewoon het lek kerst. En dus niet uit bijgeloof. Gustafs on, tja. Ik denk dat als ik in Zweden ge boren zou zijn, hetzelfde zou doen als Gustafson. Hij zit in een situatie dat-ie weinig mensen om zich heen heeft. Zweden is niet zo'n dicht bevolkt land. Als ik hem hoor praten hoe hij zich voorbereidt op grote toernooien door zich terug te trekken, het liefst in de bossen, dan kan ik hetzelfde gevoel hebben. Ik voel me ook in m'n element, in m'n uppie in een bos. Zo'n gaaf ge voel. Ik kan me er iets bij voorstellen". „Ik ken mezelf redelijk goed. Althans, ik leer mezelf steeds beter kennen. Bij voorbeeld als jezelf heel stil bent. Dat is ook wat me boeit aan een klooster. Be gin ik er weer over, maar daar kun je volgens mij echt goed naar jezelf luiste ren. Je gaat heel diep naar binnen en dan kom je heel wat tegen. Ik heb ook heel vaak m'n gevoelens opgekropt, hoor. In wat voor situaties? Gewoon, in het dagelijks leven. Een kwestie van op voeding of zo, denk ik. Bij voorbeeld dat je niet mag zeggen dat je goed bent. Dat is iets wat je wordt bijgebracht als je jong bent. Op een gegeven moment ga je denken 'wie bepaalt dat nu eigen lijk? Daar ga je dan mee aan de slag. Dit is maar voorbeeld hoor, maar zo zijn er meer". „Vaak doe ik dingen die ik het liefst van me af zou willen schudden, omdat dat voor mezelf niet zo van belang is. Dat betekent wel, dat je bij alles wat je doet, en dat is heel vermoeiend, je steeds moet afvragen: doe ik dit omdat ik dat zelf wil? En dan moet je heel eerlijk zijn hoor, een voorwaarde om rechtvaardig over jezelf te oordelen. Dan accepteer je ook dat jezelf heel rare kanten hebt. En ook goede kanten natuurlijk. Gees telijk vermoeiend ja, omdat ik daar voortdurend mee bezig ben". Playboy en Penthouse benaderden haar al enkele malen. Voor interviews, niets meer. Van Gennip weigerde. Een asso ciatie met de blootbladen zouden de mensen niet begrijpen. Bovendien pas sen dergelijke glossys niet in haar le vensovertuiging. „In dat soort bladen wil ik niet staan. Ik denk dat ik zelf mag bepalen wie mij interviewt. Ik sla niet alles af, maar ik heb wel het recht om op een bepaalde manier in de pers te verschijnen. Da's een kwestie van zelf bescherming. Ik vind dat men dat moet respecteren". Van Gennip vaart derhalve een eigen koers. Ze staat wel eens stil bij het feit dat veel ex-klasgenoten met totaal an dere dingen bezig zijn, maar niet al te lang. „Het gras bij de buren is immers altijd groener". Daarom vindt ze dat ze niets mist. „Dat is de grootste fout die je kunt maken. Als je dat zegt, sta je te weinig stil bij de keuze die jezelf hebt gemaakt. En vergeet je te kijken naar alle leuke dingen die jij allemaal doet. Dat zou jezelf alleen maar ongelukki ger maken". Hot naar her „Je bent snel geneigd dat te doen, maar die anderen doen dat ook. Elk mens denk immers dat-ie wat mist. Juist in deze tijd leeft dat heel sterk. Je reist van hot naar her, je ziet je vrienden en fami lie weinig. Ik was met Kerst niet thuis en dan denk je wel eens, ik had ook wel willen brunchen met de hele familie, zoals iedereen dat doet. Maar dan ver geet ik weer dat ik wel lekker aan het reizen ben. Ik kom overal. En ben met een sport bezig, een onwijs gave sport, een leuke sport. Dus geniet daarvan. Dan heb ik ook niet het idee dat als ik straks gestopt ben, 'had ik maar wat meer om me heen gekeken, had ik er maar meer van genoten'. Pluk de dag en geniet'ervan. Ik kijk niet meer terug, wil niet herinnerd worden aan die me dailles. Want dan houd je jezelf vast, zet je jezelf gevangen. Zo voel ik dat, zo ervaar ik het ook". „Mensen zijn in dat opzicht bereid mij vast te houden. Als ik mezelf dan maar niet vasthoud, dan ben ik al een stuk verder. Natuurlijk blijf ik nieuwsgierig naar hoe het iedereen van vroeger ver gaat. Soms kom ik iemand tegen. Of ik al eens gevraagd ben voor Klasgeno ten? Nee, maar ik denk ook niet dat daar op in zal gaan. Ik ben dan zo'n type die dat niet voor de camera wil. Ik heb liever een reünie om echt contact te zoeken met mensen. Want als er zo'n camera staat, ga je anders reageren. Dat hoeft voor mij niet". Van Gennip moet in de aanloop naar Albertville vechten tegen hooggespan nen verwachtingen. „Verliezen is een rot gevoel. Echt. Maar als ik verlies in Albertville zal ik me ongetwijfeld opge lucht voelen. Zoiets van hé, gelukkig, ik ben weer normaal. Maar het prettigst zal zijn als ik niet hoef te verliezen om dat gevoel te hebben. In die zin is het weer een uitdaging om te winnen". „Vlak na Olympische Spelen in 1988 dacht ik 'ho, ho, dit gaat te ver'. Een soort schrikreactie. Ongeveer hetzelfde gevoel als iemand voor je staat met een pistool. Dan denk je ook 'dit wil ik niet'. Zo kon je het bij mij ook zien. Ik voelde me ongelukkig, eenzaam. Kon er geen kant mee op. Er zijn altijd maar een paar die echt om je geven. De rest vind je een aardige meid, maar zodra je een stap verkeerd zet, killen ze je. Dat is een mentaliteit waar ik absoluut niet van houd. Daar kan ik niet tegen, dat zou ik zelf bij anderen nooit doen. Ik merk dan dat er maar weinig mensen zijn die me echt waarderen. Ik met m'n ups en downs, ik Yvonne van Gennip. Mensen die echt van me houden, zal het straks ook een zorg zijn of ik straks met medailles terugkom. Dat is voor mij de grootste waarde, niet die medail le. echt niet. Echte vrienden, dat is mijn goud".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 27