Organisatie
spaart de
savoye kool
en de geit
WINTERSPELEN
Moeders
1 wil is
wet voor
Alberto
Tomba
r
De andere kant van de
medaille in de sneeuw
'Ccidóc (Sowicvnt
4
ALBERTVILLE 92
door
TERRIL JONES
[oURCHEVAL Toen Albertville de Olympische Winterspelen
[reeg toegewezen, waren ook de bewoners van het 50 kilometer ver-
Jer gelegen wintersportoord Courcheval en tien andere gemeenten in
>|e regio Savoie in hun sas. „Courcheval is in Europa al wel bekend,
jiaar met Het skispringen hier zal het nog bekender worden," ver
lacht Mustafa Ben, eigenaar van een plaatselijk restaurant.
"foor de eerste keer is niet een stad,
paar een hele streek gastheer van de
l/interspelen, die vandaag beginnen,
n tegenstelling tot Calgary in 1988 en
Jagano in 1996 zijn de Spelen dit jaar
"1 hoge mate versnipperd. De dertien
jympische lokaties - tien wedstrijd-
kaatsen, twee perscentra en het olym-
'ische dorp - zijn verspreid over een ge-
ked van 1.600 vierkante kilometer in
'"pt Tarentaise-dal en enkele andere
'[treken in Savoie.
'■|Ve hebben inderdaad dertien ver-
Hullende lokaties. Maar die zijn alle-
|aal al eens gebruikt voor belangrijkse
renementen, zoals wereldkampioen-
rhappen en wedstrijden voor de we-
Hldbeker. We kunnen ons voordeel
:H>en met die ervaring," betoogt Jean-
kaude Killy, de ex-skiër en mede-voor-
itytervan het olympische organisatieco-
"Jité (COJO).
Het heeft de organisatie de nodige
:<bofdbrekens gekost om de Spelen eer-
k over de regio te verdelen zonder al
e veel wrijving te veroorzaken tussen
H vaak in felle concurrentie gewikkel-
gemeenten, bekent Killy. Om aan te
:ven dat ook de andere plaatsen vol-
aardig meedoen spreekt het COJO
in ook over de „Winterspelen van Al-
ïrtville en de regio Savoie".
iprie plaatsen
Is gevolg van de versnippering wordt
tt alpine-skiën op drie verschillende
plaatsen afgewerkt, terwijl de noordse
en vrije disciplines op een weer andere
plaats worden gehouden. Van Les Sai-
sies, lokatie van de cross country en bia
thlon, naar Val Thorens, waar zich de
slalom voor mannen afspeelt, is het 120
kilometer rijden over smalle slingeren
de bergwegen.
Er is een bedrag van 5,3 miljard francs
uitgegeven voor verbetering van het
wegennet en de aanleg van een nieuwe
vierbaanssnelweg van Albertville naar
Moutiers, de toegangsplaats van het
olympische berggebied. Niettemin be
staat grote zorg over de vraag of de
streek de grote verkeersstroom tijdens
het zestiendaagse evenement wel aan
kan.
Deelnemers en officials zijn zo veel mo
gelijk gehuisvest in de buurt van hun
wedstrijdlokaties. Maar er zullen toch
zo'n 1.500 bussen moeten worden inge
zet om het verkeer van de ene plaats
naar de andere soepel te doen verlo
pen.
„Alleen sneeuwval van acht centimeter
of meer per uur kan roet in het eten
gooien. Maar zelfs dan zullen sneeuw-
banden of -kettingen uitkomst bren
gen," merkt Killy luchtig op.
Beveiliging
1 let heen en weer gereis heeft ook im
plicaties voor de beveiliging van de Spe
len. Om de veiligheid van de 2.000
sportmensen, honderden officials en de
verwachte een miljoen toeschouwers te
garanderen zal 7.000 man politie wor
den ingezet. Boven de olympische regio
vliegen geregeld helikopters en er zijn
speciale radar-installaties aangevoerd
die het luchtruim van Savoie in de ga
ten moeten houden. Voor crisissitua
ties staan speciale legereenheden pa
raat.
Ook de huisvesting van de olympische
equipes uit 60 landen vergde het een en
ander van de organisatie. Op tientallen
plaatsen zijn nieuwe appartementen
complexen verrezen, maar die zijn niet
voldoende om iedereen onderdak te
brengen. Voor een deel van de olympi
sche ploegen is daarom een tijdelijk
verblijf ingericht in scholen, ziekenhui
zen en zelfs een gevangenis. In de re
gionale hoofdstad Chambéry is een
enorme olympische keuken ingericht.
Het daar bereide voedsel zal met vijf
tien koelwagens worden vervoerd naar
de diverse lokaties.
Stammenoorlog
De keuze van de lokaties voor de ver
schillende evenementen ontaardde
meer dan eens in een stammenoorlog.
Val Thorens stond op zijn achterste be
nen toen het COJO dit oord dreigde te
passeren ten gunste van het financieel
lucratievere Méribel. En hel tumult was
compleet toen Tignes de afdaling bij de
mannen kwijt dreigde te raken aan Val
d'Isere, de woonplaats van Killy.
Killy zag zich genoodzaakt uit het
COJO op te stappen en hij keerde pas
na een afwezigheid van vijftien maan
den terug. De zwaarste kruitdamp in
Savoie was toen opgetrokken, waar
door Killy in staat was een compromis
uit te werken waarin de Savooise kool
en de chamois, de regionale berggeit,
werden gespaard. Tignes kreeg het
skiën vrije stijl en Val Thorens de sla
lom mannen.
De olympische skipiste in Méribel.
AbERTVILLE - De olympi-
he afdaling met sterren als
anz Heinzer, Markus Wasmei-
Patrick Ortlieb, Leonhard
ock, Daniel Mahrer, Xavier
igandet en Helmut Höflehner
eigenlijk het koningsnummer
e{n de Winterspelen. Toch was
dalingswinnaar Pirmin Zur-
ojiggen (Zwitserland) niet de
eld' van Calgary. Die eer ging
lar een Italiaan: Alberto Torn"
Bomba', zoals hij wordt genoemd,
gevierde vier jaar geleden zowel op
reuzenslalom als de slalom. Vanaf
moment gaat de nu 26-jarige als de
fld van de Italianen door het leven,
freral waar de sterren hun kunnen op
lange latten demonstreren echoot
'La Bomba' door de dalen. Dertig-
zend Italianen langs de kant bij een
Alberto Tomba hoopt tijdens de komende dagen in
sneeuw na het veroveren van goud.
wedstrijd met Tomba is geen zeldzaam
heid. Hij is door die twee gouden plak
ken verheven tot een soort afgod. Het is
zelfs zo erg dat Tomba er geen heil-in
ziet om zich te verkleden om eens onge
merkt over straat te gaan. „Dat heeft
geen zin. De mensen kennen me aan
mijn manier van lopen. Zelfs als ik me
als een clown zou verkleden, dan nog
word ik herkend".
Gebukt gaat hij echter niet onder die
persoonsverheerlijking. In zijn hart lijkt
Tomba dat zelfs fijn te vinden. Niet
voor niets bouwde het rijkelui's zoontje
zelf voor een groot deel met zijn grote
bek en bluf zijn imago op. Nu hij voor
de tweede keer in zijn leven voor een
mijlpaal staat, schreeuwt hij weliswaar
niet meer van de daken dat hij en nie
mand anders goud wint, maar toch is
het seizoen voor de Italiaan alleen
maar afgestemd op prolongatie van het
begeerde eremetaal in de reuzenslalom
en de slalom. Vriend Paul Accola is zijn
grote concurrent, hoewel mannen als
Mare Girardelli, Armin Bittner en Ole
Christian Furuseth niet mogen worden
onderschat. In zijn hart is Tomba zelfs
een beetje afgunstig op Paul Accola en
Mare Girardelli. "La Bomba' wil name
lijk heel graag een keer het wereldbe
kerklassement winnen, maar weet dat
hij eigenlijk kansloos is tegen die all-
rounders. 'La Bomba' mag zich immers
niet van zijn moeder storten in het ge
vaarlijke wereldje van de afdalers waar
bij in elke bocht een gevaar schuilt. Af
dalen is hem ten strengste verboden en
moeders wil is wet in het leven van de
26-jarige Italiaan. Tenminste tot nu toe.
Mogelijk breekt Tomba de familie
code in Val d'Isere, want zijn moeder
heeft hem sinds zijn val in uitgerekend
Val d'Isere twee jaar geleden ook ver
boden deel te nemen aan de Super G.
En mogelijk waagt hij zondag 16 febru
ari toch een gokje op de olympische pis
te. Dat is uiteraard mede afhankelijk
van zijn resultaat komende dinsdag op
de slalom. En van de durf van het trai
nersduo Robert Brunner en Gustav
Thöni. Dat dlio is namelijk als de dood
voor ma Tomba. Als zoonlief namelijk
ook maar een haartje wordt gekrenkt
kunnen zij de koffers gaan pakken.
Franco Tomba. Alberto's vader, zal dan
namelijk met ijzeren hand reageren en
het duo naar de hel jagen.
Vandaag draagt 'La Bomba', wie an
ders?, bij de openingsceremonie de Ita
liaanse vlag. Hij vertrekt vervolgens
spoorslags weer naar Sestrière om zich
in alle rust op zijn disciplines te kunnen
voorbereiden. Al vóór elke race slaat
hij vaak zijn eerste slag. Hij brengt dan
vaak met de vreemdste grollen zijn te
genstanders uit de concentratie. Zelf
doet hem dat bedenken van die grap
pen niets. Hij put daarjuist extra moed
uit. Een vreemd kind is ie en dat zal hij
ook wel altijd blijven. „Ik kan bij de
Spelen alleen maar verliezen", ver
klaarde Tomba onlangs. Uiteraard is
dat waar. Hij is de te kloppen man,
maar dat is ook juist het gegeven waar
uit de Italiaan steeds weer de motivatie
zoekt om door te gaan.
Idoor
RENZE LOLKEMA
ALBERTVILLE De andere kant van de vanaf vandaag te
verdelen 330 olympische medailles. De regio waar de Win
terspelen plaatsvinden, werd vlak voor de afgelopen Kerst
dagen ongevraagd getracteerd op een cadeau waar zanger
Bing Crosby zijn vingers bij af zou likken. Een dik pak
sneeuw zorgde voor niet bepaald vrolijke feestdagen.
De grote hoeveelheden neerslag maakten toen van de olympische regio
in één klap een rampgebied. Val d'Isere en La Plagne werden bedolven
onder lawines, wegen raakten totaal verstopt, sneeuwkettingen werden
plots waardevolle sieraden en auto's fungeerden zowaar als tochtigë en
frisse slaapplaatsen voor een nacht. Duizenden gestranden probeerden
een goed heenkomen te zoeken in kerken en sporthallen. De gebruikelij
ke accommodaties zaten immers barstensvol wintersporttoeristen. In La
Plagne, waar vanaf volgende week zaterdag de bobbers vechten om ere
metaal, viel zelfs een dode.
De schade werd in alle stilte hersteld. Haastig opgetrommelde arbeiders
repareerden de afdaling van Val d'Isere. In La Plagne zat de schrik er
echter goed in. Mogelijke lawines bedreigen het buizenstelsel van de
bobslee- en rodelbaan waar ongezonde ammoniak-dampen uit zouden
kunnen ontsnappen. De door COJO verstrekte gasmaskers liggen in elke
huiskamer inmiddels binnen handbereik.
De Winterspelen kosten 1,3 miljard gulden. Volgens Killy zullen de Spe
len de Spelen betalen. En dat is optimistisch omdat bijna alle recente
Winterspelen een tekort opleverden. Alleen Calgary draaide quitte. De
Franse overheid heeft zich overigens garant gesteld voor eventuele fi
nanciële tegenvallers.
Lake Placid bij voorbeeld gaat nog altijd gebukt onder de gevolgen van
de in 1980 georganiseerde Winterspelen. Jaren achtereen werden belas
tingen verhoogd om de kosten van ongeveer twee miljard gulden te dek
ken. Twaalf jaar later is dat bedrag nog niet opgehoest. De bewoners van
de Franse Savoie vrezen hetzelfde.
Albertville is weliswaar aangewezen als het kloppende winterhart, maar
in de praktijk zal het stadje nauwelijks aandacht krijgen. Het in Frankrijk
impopulaire schaatsen vindt daar plaats, evenals het shorttrack. Alleen
het kunstschaatsen zal Albertville een gouden uitstraling geven, evenals
de openings- en sluitingsceremonie. Die vinden plaats in een haastig uit
de grond gestampte stalen constructie, vlak naast het schaatsstadion.
Beide lokaties zullen na de Spelen overigens in hetzelfde tempo worden
afgebroken.
In het hoogseizoen waren de afgelopen jaren dramatische verkeersonge
lukken in de Haute-Savoie aan de orde van de dag. Een simpele glijpartij
is toereikend voor een urenlange opstopping. Volgens het plaatselijke
verkeersbureau vergeten drie van de vier Parijzenaars sneeuwkettingen
mee te nemen, wanneer ze de Savoie bezoeken. Daarom heeft de organi
satie van Winterspelen ook besloten dat het particuliere autoverkeer tij
dens het sportevenement tot een minimum wordt beperkt. Journalisten
en toeschouwers worden per bus naar de diverse wedstrijden vervoerd.