Roger Simons: 36 jaar Londen
Nederland is
wandelrijp
BINNENLAND
Werknemers
ontslagen
na weigeren
taaltest
CcidócSouAont
VRIJDAG 31 JANUARI
Missie Justitie naar Suriname
DEN HAAG - Een ambtelijke missie vertrekt
morgen naar Paramaribo om eerder gemaakte
afspraken uit te werken over de justitiële sa
menwerking tussen Nederland en Suriname.
De delegatie staat onder leiding van Bernard
Oosterop en bestaat uit acht ambtenaren, on
der wie een docent van de rechercheschool,
een docent van de politie-opleidingsschool en
automatiseringsdeskundigen. De delegatiele
den gaan zich onder meer bezighouden met za
ken als de automatisering van bestanden op
het openbaar ministerie en het parket en de
opleiding van justitie- en opsporingsambtena
ren. De missie wordt door het ministerie om
schreven als een 'werkmissie' omdat de des
kundigen een nadere invulling moeten geven
aan een aantal van de projekten die de rechts
handhaving in Suriname moet versterken. In
december heeft een delegatie, eveneens onder
leiding van Oosterop, 25 projekten geformu
leerd die hiervoor in aanmerking komen.
Schudden
Hij schudt als is hij een
echte Lynx-helicopter
Maar gisteren
oefenden Lynx-piloten
met de Lynx Full
Mission Flight Trainer
(FMFT). Vandaag is de
simulator in gebruik
genomen door de
Koninklijke Marine,
waardoor veel minder
trainingsvluchten met
de echte heli's nodig
zijn en de 22 'Lynxen'
van de KM vrijwel
geheel vrijkomen voor
echte marinetaken.
FOTO: ANP
Blokkade bij
terrein ECN
PETTEN - Circa dertig actievoerders
•hebben vandaag beide toegangen tot
het terrein van het Energie Onder
zoekscentrum Nederland (ECN) in Pet
ten geblokkeerd. Zij hopen het trans
port van laag- en middel-radioactief af
val van de Centrale Organisatie voor
Radioactief Afval (Covra) naar Borssele
te kunnen tegenhouden. Elke dag ver
trekken twee vrachtcombinaties met
het afval rond het middaguur uit Pet
ten. Bij de hoofdtoegang houden acht
tien demonstranten de wacht. Bij een
secundaire poort hebben actievoerders
een spandoek dwars voor de inrit ge
hangen. De demonstranten verwacht
ten in de loop van de dag versterking
van sympathisanten.
Bewijs voor theorie van ster-evoluti
UTRECHT Voor het eerst zijn
astronomen erin geslaagd het direc
te bewijs te leveren voor de algeme
ne theorie van de ster-evolutie, de
ontwikkeling van sterren.
Op basis van eeuwenoude waarne
mingen van de ster P Cygni is vast
gesteld dat deze in relatief korte tijd
veel groter en helderder is gewor
den. De betrokken onderzoekers
zijn prof. dr. Lamers van de Facul
teit Natuur- en Sterrenkunde van de
Universiteit Utrecht en dr. M. de
Groot, een Nederlander die direc
teur is van de Sterrenwacht Armagh
in Noord-Ierland. Hun bevindingen
worden deze maand gepubliceerd in
het wetenschapsblad Nature.
Het resultaat van het moeizame
speurwerk en de metingen van de
helderheid is de vaststellinj
mers en De Groot dat P
eeuw 15 procent helderder]
den en dat de diameter
12 procent per eeuw toene<
lijk daalt de temperatuur aj
pervlakte van deze zon, i
graden Celcius, met 6 pr<|
eeuw.
Lamers en De Groot hebl
mee het bewijs geleverd
theorie, waaraan overigensi emier Li F
twijfelt. Veel belangrijker v
mers de conclusie, dat de
van P Cygni twee keer zo s
als op grond van de algeme
rie voor dit type sterren mo
den verwacht. Een verklari
voor hebben de onderzoekJCrVtl
niet gevonden.
Ihini
ast a
ncoi
Idoor
KARIN SWIERS
STEENBERGEN - Het
weigeren van een taaltest
betekent ontslag voor twee
allochotone werknemers
van een Akzo-vestiging in
Steenbergen. De ontslag-
vergunning is al aange
vraagd bij het arbeidsbu
reau. Het bedrijf verwacht
dat de vergunning binnen
kort wordt afgegeven.
Modernisering van het produk-
tieproces zou nieuwe eisen stel
len aan de tweehonderd pro-
duktiewerknemers. „Het gaat
om het aanbrengen van gege
vens met viltstift op etiketten.
Of het lezen van die gegevens.
Ook moeten er getallen worden
ingetoetst op een PC. Dit soort
eenvoudige werkzaamheden
vereist een minimale kennis
van de Nederlandse taal. De
produktiemedewerkers moes
ten daarvoor een taaltest afleg
gen. Met alle respect maar we
hebben er een paar mensen bij
die analfabeet zijn", legt woord
voerder A. Wansink uit.
Het bedrijf bood de dertig men
sen die niet voor de test slaag
den een taalcursus aan, in duur
variërend van twee jaar tot drie
maanden. Twee keer per week
wordt twee uur les gegeven bui
ten werktijd. Twee werknemers
weigerden de taaltest af te leg
gen. De bedrijfsleiding heeft
volgens het duo geen reden om
te twijfelen aan hun kennis van
het Nederlands. „Prima", is
daarop de reactie van Wansink,
„laat ons dat dan testen".
Een van de twee met ontslag
bedreigde werknemers heeft
het Buro voor Rechtshulp in
Roosendaal ingeschakeld. Hij
woont sinds 1974 in Nederland
en heeft een lts-opleiding ge
volgd. Sinds 1980 werkt hij voor
Akzo. Advocaat M. van Schaik
vindt dat personeel niet ver
plicht moet worden tot het vol
gen van een cursus buiten
werktijd. Hij vindt het ontslag
wel een erg rigoureuze straf.
Bovendien is het juridisch aan
vechtbaar. Wansink wacht
voorlopig het besluit van het ar
beidsbureau af. „De ontslag
aanvraag gaat van tafel zodra
de test wordt afgelegd", voegt
hij daaraan toe.
Amerikanen
sluiten
Tapijnkazerne
MAASTRICHT - De Tapijnka
zerne in Maastricht, die als kan
torencomplex wordt gebruikt
door de centrale commando
post voor de NAVO AFCENT in
Brunssum, wordt binnenkort
gesloten. Het Amerikaanse
commando in Stuttgart heeft
bevestigd dat het Pentagon di
verse 'faciliteiten' in Europa,
waaronder Maastricht, ver
vroegd naar de Verenigde Sta
ten terughaalt. In de Tapijnka
zerne werkt een onbekend aan
tal administratief personeel.
Tussen negen en vijf uur is er
dagelijks volop bedrijvigheid.
Op het terrein staan een kleine
hoeveelheid legervoertuigen
en ander materieel. Naast be
wakingspersoneel werken ook
technici op de Tapijnkazerne,
die geheel in handen is van de
AFCENT.
LONDEN - De Duitse dichter
Heinrich Heine die in zijn tijd
(1797-1856) als romanticus de
toon aangaf, kende de Britten
erg goed. Toen iemand hem
vroeg, waar hij wilde zijn als de
wereld verging, hoefde Herr
Heine niet lang na te denken.
„In Engeland", antwoordde hij
beslist. Zijn toehoorders von
den dit vreemd. „Waarom in
Engeland?", vroegen zij. „Om
dat in Engeland alles vijftig jaar
later gebeurt dan elders", legde
de slimme Heine uit.
Precies een eeuw na zijn dood
ging ik in opdracht van mijn
krant met mijn echtgenote in
Londen wonen. Dat is nu zesen
dertig jaar geleden. Wij hebben
dus de tijd gehad om de theorie
van Heinrich Heine te toetsen
aan de werkelijkheid. Wij ge
ven hem gelijk. Vooral toen wij
hier pas woonden, viel dat 'ach
teraan hinken' erg op.
Vandaag de dag zit er wel iets
meer vaart in de Britten. Groot-
Brittanië is nu redelijk modern
en vooruitstrevend, maar toch.
De meeste Britten blijven vast-
geankerd aan het traditionalis
me.
Zo'n dertig jaar geleden was
Groot-Brittannië net een Der
de-Wereldland. Maar wee de
'bloody foreigner' die het aan
durfde daaromtrent een kriti
sche opmerking te maken. In
die tijd keek bijna elke Brit
neer op alles wat uit het buiten
land kwam (sommigen doen dit
nog steeds). „Weet je niet dat
we pas een oorlog achter de rug
hebben?", snauwden ze dan.
Zij klaagden niet. Dus werd van
ons verwacht dat wij vrede na
men met de heersende toestan
den.
In het Zuidlondense Black-
heath, dat tegenwoordig enige
bekendheid geniet als woon
plaats van Terry Waite, instal
leerden wij ons zesendertig jaar
geleden in een 'supermoderne'
flat. Al het houtwerk van deze
gloednieuwe woning was don
kergrijs geschilderd. Die kleur
werd 'battleship grey' (slag
schip grijs) genoemd.
Met ingang van morgen, 1 februari, gaat onze corres
pondent in Engeland, Roger Simons, met vut. Hij
heeft tientallen jaren lang onze krant vanuit Londen
bericht. Uiterlijk 1 maart zal Bob van Huët, nu nog
onze correspondent in Frankrijk, Roger in Londen
opvolgen. Als afscheid schreef Roger Simons een
persoonlijk getint verhaal over zesendertig jaar En
geland. Hoe het pond minder waard werd, de bonden
aan macht inboetten, het Gemenebest van weleer
plaats maakte voor het Europa van de EG, een welva
rend land zijn rijkdom herschikte in de handen van
weinigen, en de Morrissen en Austins opzij moesten
voor Honda's en Toyota's.
Ook deze verf was een restant
van de Tweede Wereldoorlog.
Pas toen we al een poosje in
Blackheath woonden, kon je
daar andere tinten verf kopen.
Onlangs vernam ik toevallig
dat in de na-oorlogse periode
het grootste deel van de Britse
verfproduktie voor huishoude
lijk gebruik door wijlen de
nu beruchte Robert Maxwell
verkocht werd aan de Duitse'
spoorwegen.
'Backboiler'
Zaken zijn zaken, maar onder
tussen zaten wij helemaal in
donkergrijs. Onze flat had wat
de Britten toen 'part central he
ating' (gedeeltelijke centrale
verwarming) noemden. Deze
bestond uit een ongezellige
open haard in de woonkamer.
De brandende gascokes in die
stookplaats moesten niet alleen
het vertrek maar ook een zoge
heten 'backboiler' opwarmen.
Dit geheimzinnige ding zat ver
scholen in de muur. Dank zij
zo'n 'backboiler' had je na ver
loop van tijd warm water, be
stemd voor de keuken en de
badkamer. Als je heel hard van
-katoen gaf, produceerde deze
vreemdsoortige apparatuur ook
'hot water' voor twee zielige ra
diatoren die net groot genoeg
waren om niet door iemand te
worden meenomen in zijn
broekzak.
Nummer een was gemonteerd
vlak naast de open haard. Num
mer twee hing aan de muur in
het kamertje onmiddellijk ach
ter onze rare stookinrichting.
Echt warm hebben wij het in
Blackheath eigenlijk nooit ge
had. En ik was het helemaal
eens met de Amerikaanse colle
ga die afscheid nam van zijn
post in Londen met de woorden
dat een natie zonder doeltref
fende centrale verwarming niet
als een beschaafd land kon wor
den beschouwd.
Maar de Amerikaan die hem
opvolgde, vond zijn standplaats
boeiend genoeg om in het
weekblad 'Time' een verhaal te
schrijven over 'swinging Lon
don'. Dat was het Londen van
de jaren zestig met de boetiek
jes van Carnaby Street, het
'Mini'-autootje en 'last' maar
helemaal niet 'least' de mini
rokjes. De man die de term
'swinging London' had uitge
vonden, heb ik later vaak naar
de duivel gewenst. Iedereen die
naar Londen kwam èn mij ken
de, wilde immers legendarische
dingen zien en beleven die in
werkelijkheid niet echt beston
den.
Misère
In 1963 werd het Britse pond
fors gedevalueerd. De dader
was 'lucky Jim' Callaghan die
toen als Labour-minister van fi
nanciën fungeerde. In de jaren
zeventig bracht hij het deson
danks nog tot premier. De de
valuatie werd afgekondigd op
een zaterdagavond. Wij hadden
toen thuis net een feestje naar
aanleiding van de geboorte van
onze jongste zoon. De volgende
zondag was voor iedere journa
list in Londen een erg drukke
tijd. En ik zat met een zeer
hoofd.
De toenmalige premier Wilson
probeerde zijn ongelukkige
landgenoten op te vrolijken
met de verzekering dat het
pond in hun portèmonnee nog
steeds een echt pond was. Dit
stemde niet overeen met de
harde werkelijkheid. De Brit
ten zaten opnieuw in de misère.
Wilson en Callaghan hadden
een tijd van toenemende socia
le onrust ingeluid.
Het hoogtepunt van deze nare
periode was de driedaagse
werkweek die in december 1973
werd afgekondigd door de con
servatieve regering Heath.
Groot-Brittannië ontaardde
toen in een somber en onher
bergzaam oord. Alle tv-pro-
gramma's eindigden 's avonds
om half elf. De elektrische cen
trales draaiden maar op veertig
procent van hun normale capa
citeit.
Wij werden thuis om de haver
klap zonder stroom gezet. Dit
gebeurde eens terwijl het hele
gezin aan de ontbijttafel zat,
net voor de kinderen naar
school moesten. Mijn vrouw en
ik staken kaarsen en een olie
lampje aan en onze jongste, die
het allemaal erg feestelijk en
bijzonder opwindend vond,
piepte vrolijk: „En gaan we nu
taart eten"? Hij had het idee dat
er iemand jarig was.
Edward 'Mister Europe' Heath
die in januari 1972 in Brussel
zijn handtekening had ge
plaatst onder Groot-Brittan-
nië's controversiële toetreding boel wordt hler «<fe"
tot de EEG, leed een verplette- geld met bommen en granaten
rende nederlaag in de parle- op stelten gezet. Elk nieuw Ira-
mentsverkiezingen van okto- offensief betekent verscherpte
dum afgekondigd over het Brit
se lidmaatschap van de EG. Het
vond plaats in juni van datzelf
de jaar. De Britten stemden bij
overweldigende meerderheid
'Europees'. Intussen werd
Groot-Brittannië een paradijs
van stakende arbeiders die
niets of niemand ontzagen en
zich alleen bekommerden om
zichzelf.
Er ging praktisch geen dag
voorbij of iemand legde wat
plat. Stakende postbedienden
hielden het zes weken uit; het
openbaar vervoer viel geregeld
stil. Zelfs Groot-Brittannië's
grafdelvers legden het werk
neer. Allemaal erg boeiend voor
een journalist, maar toch geen
prettig verblijf voor zijn vrouw
en kinderen.
Margaret Thatcher werd in mei
1979 premier. De IJzeren Dame
kraakte de bonden en de anti-
Europese gevoelens van de
Britten kwamen opnieuw naar
boven. Premier Thatcher no
digde ons allemaal uit op Dow
ning Street 10. Het was een
leuk ■feestje, maar wij begon
nen te geloven dat wij nooit
meer van haar verlost zouden
raken. De premier barricadeer
de Downing Street met een
reusachtige poort, die prompt
'Thatchergate' werd gedoopt.
Dit enorme hek staat er nog
steeds, want de strijd tussen Ie
ren en Engelsen duurt voort.
John Major, sinds november
1990 Thatchers opvolger, is de
vijfde Britse premier sinds ons
verblijf in Londen die geen
raad weet met het Ierse pro-
ber 1974. Op 11 februari 1975 controle. En mijn vrouw houdt
er met van dat by het betreden
van warenhuizen en musea
haar handtas wordt doorzocht.
zette zijn bloedeigen conserva
tieve partij hem dit betaald
door Margaret Thatcher (toen T
49), tot leider te kiezen. Edward In het midden van de jaren ze
Heath bleef voor de rest van
zijn politieke carrière op een
zijspoor. Dat zit hem nog steeds
Stakingen
De socialistische premier Ha
rold Wilson had een maand te
voren een nationaal referen-
ventig ontplofte een zware bom
in de Tower van Londen. De ex
plosie had tot gevolg dat een
jonge Duitse toerist verminkt
werd voor het leven. Mijn oud
ste zoon zat toen nog op de mid
delbare school. Hij had een le
raar die er geregeld met zijn
klas op uittrok om musea te be
zoeken. Maar na de aanslag in
Roger Simons, met op de achtergrond de Big Ben.
de Tower oordeelde de leraar
het raadzaam dergelijke excu-
sies niet meer te ondernemen.
Voor mijn zoon was dat het ein
de van een leerzame tijd.
Bolhoed.
Groot-Brittannië is de laatste
jaren sterk veranderd. Er lopen
hier nu veel meer niet-blanke
Engelsen rond dan vroeger. De
wijzigingen die het land heeft
ondergaan zijn zowel van soci
aal-economische als van politie
ke aard. Tegenwoordig is alles
anders. Jonge Britten verschil
len zelfs van mening met hun
oudere, traditionalistisch©'
voorgangers over het 'glorierij
ke' verleden van hun vader
land.
Het befaamde warenhuis Har-
rods van Londen dat jaren gele
den een voorname Engelse
zaak was, is nu een Egyptische
bazaar met veel klatergoud en
overdreven prijzen. Toen wij
I FOTO:l
kkelinj
Hij bi
leider
esten
ne aut<
jndig o
bcratisi
iwelddc
Jdde t<
ig dooi
indelsc
nwege
hier pas woonden, vor
Harrods de enige plek a m'
den waar je dingen ko n
die wij gewend waren,
er zelfs niet duur. Het 1
voor de vloer in de kei
onze eerste flat kwam
rods. Het warenhuis
zelfs een mannetje 01
leggen. Maar ook dat ii
leden tijd.
De Brit draagt geen I
meer en is niet lange!
pend' met een opgeroÈ
plu. Hij is nu ook wat q
kleed. Het verhaal i
uitgedoste gentleman J
tendeels een mythe,
een 'foreign' karretje]
buitenlandse vakantie]
stukken beter, zowel if
in restaurants, dan i
dertig jaar geleden
Brittannië mogelijk v
Maar hij voelt zich nogij
Europees. Misschien f
dat veranderen onder i]
volger Bob van Huët.
"KON MIJN VADER
MAAR WEER
LOPEN»."
Met
100 jtliden
u hem
de heen
SI SKE EN WISKK - LAMBIKBABA
Standaard Uitgeverij/Wavery Productions
DEN HAAG - Een klein
blauw bord met witte let
ters is genoeg om het hu
meur van de natuurwan-
delaar grondig te verpes
ten: verboden toegang. De
Stichting Lange-Afstand-
Wandelpaden (LAW) kent
die ergernis en heeft in
middels 3300 kilometer
aan wandelroutes door on
vermoede, verstilde land
schappen tot stand ge
bracht. Maar de rek is er
bijna uit.
De stichting - tal van organi
saties van de ANWB en wan
delbonden tot de padvinderij
nemen erin deel - heeft 27
wandelroutes door heel Ne
derland in de gidsen staan.
Het verrassende van de rou
tes is dat ze dikwijls dicht
langs steden leiden, terwijl de
blije wandelaar daar nauwe
lijks erg in heeft.
Maar welke wandelaar? Tot
voor kort was de stichting
niet op het idee gekomen
eens na te gaan of al die onge
plaveide, gemarkeerde paden
ook worden gebruikt. De re
sultaten waren „tien keer be
ter" dan de opdrachtgever
vermoedde. De afgelopen
drie jaar hebben 600.000 Ne
derlanders eens of vaker ge
bruik gemaakt van de wan
delpaden. Nog eens een half
miljoen mensen zegt serieus
van plan te zijn „om een stuk
je lange-afstandwandelpad te
gaan lopen".
Volgens de onderzoekers is
het tijd voor een ander imago
om meer incidentele wande
laars te trekken. Dus moet
duidelijk worden dat de wan
delpaden niet alleen worden
gebruikt door mensen die een
waas voor ogen hebben, die
hun gebeente breken onder
een enorme rugzak en die per
se een dagendurende presta
tie willen leveren. Het gaat
„om het contact met de na
tuur, mooie plekjes ontdek
ken, een gevoel van vrijheid"
al is het maar een uurtje.
Snelweg
Kritiek hadden de onder
vraagden ook. Soms raakten
ze het spoor bijster, omdat de
bewegwijzering onduidelijk
was. In de wandelgidsen ont
breekt nog te vaak informatie
over overnachtingsmogelijk
heden en bereikbaarheid. Bo
vendien zijn de routegidsen
op veel te weinig plaatsen ver
krijgbaar. De stichting LAW
wil zich daarom gaan richten
op kwaliteitsverbetering.
Dit is koren op de molen van
de afdeling openluchtrecrea
tie van het ministerie van
landbouw, natuurbeheer en
visserij. Vrijwilligers van een
stichting die recreanten gra
tis verstrooiing bieden - een
prachtige vorm van particu
lier initiatief, toch? De stich
ting LAW lonkte gisteren bij
de presentatie van het onder
zoeksrapport naar het minis
terie. De budgetten zijn krap.
Of het misschien ietsje rui
mer kan. Kwaliteitsverbete
ring kost namelijk het een en
ander. K. Pop-Schuitemaker,
plaatsvervangend directeur
openluchtrecreatie van het
ministerie („in de Nota Kie
zen voor recreatie is wande
len speerpunt van beleid")
liet doorschemeren dat de
stichting LAW niet op meer
geld hoeft te rekenen.
Behalve een leger aan vrijwil
ligers heeft de stichting een
bureau, waar twee mensen en
een parttime-kracht werken.
Daarvoor heeft het ministerie
de afgelopen 11 jaar niet meer
dan 1,1 miljoen gulden neer
geteld en kreeg er 3300 kilo
meter wandelpad voor terug.
van mogelijke wandelroutes
wel zo'n beetje voltooid. Er meTeen bikomen M
Wandelend over de paden van de stichting LAW gaat het „om het con
tact met de natuur, mooie plekjes ontdekken".
FOTO STICHTING LAW
„Voor die anderhalf miljoen
zou hooguit twee kilometer
snelweg kunnen worden aan
gelegd. Ik denk dat de rijks
overheid via de stichting
LAW méér waar voor zijn geld
krijgt", meent voorzitter Y.
Jansen van de stichting LAW.
Volgens coördinator H. Dik
ker Hupkes („een mooie nota
van het ministerie, maar waar
blijven ze verder") is het net
Groen Links i
af van 15 proc
méér voor mil
DEN HAAG -f De
van Groen Links
Tweede Kamer z
langer ijveren voorj
ging van de laagstr
ringen met 15 proci
heftige interne disi
afgesproken dat
met een uitkering
minimum niveau oj
re manieren moetef
den gecompenseeri
de groeiende achti
die zij hebben op
den.
Dit is gisteren naar bui
komen tijdens de pres
van een rapport van de
waarin de kamerleden
möller en Willems besc
hoe in de visie van Groe
het belastingstelsel mo
den hervormd ten gun!
een schoon milieu. bed nie
jde. kh
In het verkiezingsproéven di
van de partij (uit 1989) si )ewel 'i
de minima recht hebben 'jasjes
15 procent hogere uit iy"s voi
Het fractielid Lankhors
dat onderdeel toen al b
lijk en onhaalbaar genot
fractie vindt nu dat zo'n
ging van uitkeringen 1
den tot meer ongewenf
gedrag met nadelige
voor het milieu. Te denl
aan een hogere verko Q
voedingsmiddelen in v
verpakkingen.
Groen Links wil dat de i
compensatie krijgen in<
van bij voorbeeld hoger
subsidie. Alleenwonen
huishoudens van één
met kind(eren) zouden
kele procenten meer
krijgen. Groen Links v
nima en de bevolkingsi
kan hooguit nog een kilome
ter of 500 a 1000 bij. Gezien
het onderzoeksrapport is er
een gedegen potentieel aan
wandelaars. Nederland is
wandelrijp. Volgens Dikker
Hupkes zullen de vrijwilli
gers hun handen vol hebben
aan het op peil houden van de
wandelpaden.
dexcijfer Voor produl n Vr.je
diensten die milieuvriefj|m|
zijn en meer kosten dar jven
staande milieu-onvrier ,||anc|
produkten wil zij een
dexcijfer naast het pri
cijfer dat de vakbonden
ken voor looneisen.
I
