Openheid moet troefkaart zijn
voor de parallelmarktfondsen
'Maximaal zes uur
achter beeldscherm'
oorBderlandse zoetjes
iken 't Amerikaanse
oertjes zuur
ECONOMIE
Cao-overleg KBB
dreigt te stokken
IBM neemt belang in
Franse staatsbedrijf Buil
Bedrijven glastuinbouw worden steeds groter
I
Industriebond CNV:
veiligheid Botlek
in cao aanpakken
wil na rapport van CPB afzien van energieheffing
dóaQowumt
and
np
WOENSDAG 29 JANUARI 1992
onder
de cx
len va JEN - Het gevecht
de Izoetstof Aspartaam -
aarbij naai sterker dan sui-
giersoen bekend van de
n, be es' - gaat beginnen,
ittige nd Sweetener Com-
(HSC), een samen-
ingsverband van
jkfndt en het JaPanse che"
luchtge incern Tosoh, wil met
I een w westering van 100
A320 te >n de capaciteit ver-
bVlak I ,uc^£en 2000 ton.
.vaartau ee hoopt HSC het 's we-
lijk slaj grootste producent Nu-
i de voijet op de Amerikaanse
ekscom iarkt lastig te maken. Dit
an heti directeur Winfried Ver-
efinitie isteren bekendgemaakt
vorden een toelichting op de ex-
aak. De plannen.
?en con n NutraSweet hebben de
de Frj markt van de zoetstof as-
dat oi m in handen. Aspartaam
net een zogenaamde 'high inten-
-ise. Da iveetener' die gebruikt
daarde. Voor het zoeten van bij
ninister eld koffie en light-fris-
aet toes in
aren. T(
meéi reiding
onden |e uitbreiding van de fa-
voorba n Geleen, waardoor der-
hypern ien worden geschapen,
ïische r HSC de wereldmarkt op
in. Met nen. Tot nu toe verkocht
bestellii drijf slechts in Europa,
al belai iet vizier van HSC is nu
Isbalam t op de grootste afzet-
de Verenigde Staten,
ir verkopen de twee con-
ten in de wereld samen
omzich on - marktwaarde 1,8
\bond iwaarvan zo'n 8000 ton
een jnerikaanse frisdranken
et besl fie verdwijnt. Tot nu toe
ng om met een produktie van'
aden zo iderd ton zeer klein. Nu-
et onde et levert het resterende
■hten gf te
de piloo )S ontmoet HSC de enige
USPNT rent. NutraSweet heeft
otenboi Jgens Vermijs een „mo
le stak -positie". Eind 1992
emt ge iet patentrecht van Nu-
ng van et jn de VS af en kan
>ot in d< e markt op. „Binnen vijf
Onde Hen we tien tot twintig
Lichtsin t van de Amerikaanse
Airbus in handen hebben", al-
ïlen wi optimistische Vermijs.
aatdat(ste contacten zijn al ge-
vloog. hij houdt het zelfs voor
ngsper jjk" dat frisproducent
irocent 0ia het Limburgse pro-
rmaal i de Amerikaanse light-
eluk gi [fen gaat stoppen.
burg as
mg m« urentie
'egens 1 currentie zal moordend
en. De eerder beschuldigde
bewoll NutraSweet van dum-
'erd fafc aktijken in Europa. Nu-
zouden et heeft geprobeerd de
a toe nil Se producenten van de
at wijst e vegen door het hante-
esystee erg lage prijzen, zo be-
ïceerd Vermijs. „Er was een
ruste A prijsverval. Daardoor
r geval Europese aspartaamfa-
leenvenen verdwenen", aldus
s, „Wij zijn het enige be
lt overeind is gebleven",
id HSC de hulp van de
e Commissie nodig. De
- ssie stelde een anti-
inmidt igheffing in voor de uit
r een in ca geïmporteerde zoet
ig aa
;t de v o was het resultaat van
pijen is )mzet ongeveer 70 mil-
gekomi volgens het jaarverslag
'er perst „teleurstellend" door
iclusies concurrentie" in Euro-
niesie i e laten ons niet van de
le geen drukken", zo verklaart
den toe s en herhaaldelijk ver-
3 van di jj naar de steun die DSM
schade ioh zijn bedrijf geven,
de nab lelijk wordt hij als ge-
ht om i wordt of zijn firma zon
es- un van de moedermaat-
-°ut op tijen winstgevend kan
oor nab L v/e draaien aardig",
e ongei een voorzichtige be
te siaci^00rzitter
eidingsplannen
!weet heeft al eerder uit-
igsplannen bekendge-
In september 1991 lie-
Amerikanen weten dat
fabriek in Frankrijk
ouwen met een capaci-
tweeduizend ton. De
in Duinkerken zal,
die in Geleen, eind 1993
iren openen.
'oor een overproduktie
jpi het wegzakken van de
PPdjzen is Vermijs ech-
„De markt in Europa
sterk", zegt hij luchtig,
lijkt hij voorbij te gaan
rdere verklaringen van
oordvoerders. Volgens
irwacht HSC wel dege-
tijdelijke overcapaci-
och zet HSC de investe-
annen door. „Het is een
breekpunt voor
naarlfldusVermÜs
1 voortze -
lirbi
ertr
teert
vliegti j
een te<
>r, zo h
meld. E
ïse maa
iest kor!
n, omda
had ge
mklepp
ri
kei
ijveffi
HSC heeft weinig keus. Nu Nu-
trasweet de anti-dumpinghef
fingen van de EG ontloopt door
een fabriek in Duinkerken te
bouwen en daardoor de afzetba-
sis van Holland Sweetener kan
bedreigen, moet de onderne
ming in Geleen wel naar de VS
exporteren om te overleven.
UTRECHT De onderhandelingen over een
nieuwe cao voor de 18.000 werknemers van Ko
ninklijke Bijenkorf Beheer (onder meer Bijen
korf en Hema) dreigen vast te lopen. De vakbon
den vinden de voorstellen van KBB op het ge
bied van ziekteverzuim en arbeidsongeschikt
heid, de winkelopenstelling en de lonen onder
de maat. Om het ziekteverzuim terug te dringen
wil KBB de eerste twee ziektedagen niet uitbe
talen of werknemers vakantiedagen laten inle
veren. KBB wil de aanvullingen op de ziekte
wet- en wao-uitkeringen willen verlagen. De
bonden zien meer in betere arbeidsomstandig
heden en verlichting van de werkdruk. De bon
den zijn tegen plannen om de openingstijden
van de winkels te verruimen tot het maximum
dat de wet toestaat. Het loonbod van drie pro
cent vinden de bonden veel te mager.
PARIJS De Franse premier Edith Cresson heeft gisteren
aangekondigd dat de computerproducent International Busi
ness Machines Corp. (IBM) een belang van 5,7 procent koopt
in het Franse staatsbedrijf Groupe Buil, dat ook computers
maakt.
Minister van financien Pierre Beregovoy zei dat het door IBM
verkregen aandelenpakket ongeveer 180 miljoen gulden
waard is. De aankondiging volgt op een week van geruchten
over een aanstaande overname van de helft van de aandelen
van Bull door of IBM of Hewlett-Packard en over technologi
sche samenwerking tussen Buil en een van de twee overna
mekandidaten. Cresson ontvouwde ook enkele andere plan
nen voor de kwakkelende Franse industrie van micro-elektro-
nica. Ze zei op een kabinetszitting dat Hewlett-Packard onder
handelt met SGS-Thomson SA over mogelijke financiële of
commerciële samenwerking. SGS-Thomson is een joint-ven
ture van Franse en Italiaanse staatsbedrijven. SGS Thomson
maakt computerchips.
LPG vandaag twee
cent goedkoper
ROTTERDAM - LPG is vandaag
twee cent per liter goedkoper ge
worden, aldus marktleider BK-gas
en de Novok, de organisatie van
vrije pomphouders. De adviesprijs
voor een liter LPG is vanaf van
daag 58,9 cent. De prijsverlaging is
het gevolg van de ontwikkeling
van de internationale produktnote-
ringen.
De dieselprijs daarentegen gaat
morgen met 1,6 cent per liter om
hoog en komt daardoor bij de
meeste zelftankpompen op 115,8
cent. Deze prijsverhoging is het ge
volg van oplopende noteringen
voor gasolieprodukten, zo heeft de
Rotterdamse oliehandel gisteren
meegedeeld.
Verzekeraars verliezen op
vliegtuigen en schepen
LONDEN - Internationale verzekeraars, vere
nigd in de beurs Institute of London Underwri
ters (ILU), hebben vorig jaar flinke verliezen ge
leden op de verzekering van vliegtuigen en sche
pen. In 1991 kwam 2,21 miljard pond 7,11 mil
jard) aan premie-inkomsten binnen, maar er
moest 4,07 miljard 13,1 miljard) aan schade
worden uitgekeerd. Dat is gisteren gebleken op
de jaarvergadering van de ILU.
Vorig jaar zijn 182 schepen van meer dan 500 ton
verloren gegaan met een totale tonnage van 1,7
miljoen. Dat was 40 procent meer dan in 1990 en
het grootste verlies in meer dan tien jaar. De
waarde aan verloren vliegtuigen was 340 miljoen
dollar tegen 229 miljoen dollar in 1990. In 1991
ging het om 23 toestellen, waarbij 624 mensen
het leven lieten.
GOIRLE Openheid is
voor de parallelmarktbe-
drijven de grote troefkaart
voor de toekomst. De door
zichtigheid van de bedrij
ven, het duidelijk handha-
Hoewel de parallelmarkt al toe
is aan zijn tweede lustrum ver
jaardag, is een vereniging voor
de op deze aparte markt van de
Amsterdamse beurs verhandel
de fondsen pas vorig jaar van
de grond gekomen, op initiatief
ven van even duidelijke van Free Record Shops topman
spelregels en het blijven J A. Breukhoven.
van de specifieke positie
van de twee hoekmansbe-
drijven voor de parallel-
markt om niet te verdrin
ken tussen de grote con
cerns op de Amsterdamse
effectenbeurs zijn van le
vensbelang voor het voort
bestaan van de parallel-
markt.
Klankbord
De Amsterdamse beurs had
voor de parallelmarkt duidelijk
een klankbord nodig. Daarbij
vonden de bedrijven, dat de
koersvermelding in de media
werd weggedrukt. Toch geeft
De Ruijter nu toe, dat diezelfde
media relatief veel parallel-
marktbedrijven veel aandacht
gaven. „De bedrijven zijn door
Als er op de parallelmarkt iets hun omvang vaak gemakkelij-
gebeurt zoals al enige tijd gaan
de is met HCS op de actieve
markt, kunnen we de markt wel
afschrijven", aldus drs. F. de
Ruijter van de vereniging van
parallelmarktfondsen, de
markt die gisteren zijn tienjarig
bestaan vierde.
ker en directer te benaderen
dan grote concerns, en dat ge
geven moeten we benutten", zo
zegt hij.
Parallelmarktfondsen onder
scheiden zich van de rest van
de aandelenfondsen van de
Amsterdamse beurs door met
name drie zaken. Hun kapitali
satie is lager, niet het gehele
aandelenpakket hoeft te zijn
genoteerd en de bepalingen in
zake de beschermingsconstruc
ties zijn minder streng. Dat
laatste is volgens De Ruijter
overigens wat onlogisch. Juist
dit soort kleinere bedrijven
kent heel vaak vaste aandeel
houders en geniet daardoor al
een 'natuurlijke' bescherming.
De parallelmarkt gold in den
beginne vooral als een voorpor
taal van de lokale markt voor
vaak jonge ondernemingen. De
Ruijter huldigt het standpunt,
dat dat maar één mogelijkheid
is. Een andere mogelijkheid is,
dat het om bedrijven gaat met
een aparte status, blijvend te
klein van omvang voor de loka
le markt en ook zonder ambi
ties daartoe, zoals De Ruijters
eigen Van Besouw (tapijt en
kunststof). Dat voorportaal
mag van De Ruijter, maar hij
komt hevig in verzet tegen de
idee, dat het om een oefenfunc
tie zou gaan. Een oefenfunctie
veronderstelt dat er fouten mo-
Problemen
De problemen op de parallel
markt zijn in het verleden vaak
ontstaan rond jonge bedrijven,
zoals Newtron. Toch zou het
weinig uithalen de officieuze
eis, dat men een goede 'record'
moet hebben van zeker vijf
jaar, aan te scherpen door die
periode te verlengen. Doorzich
tigheid, zo benadrukt De Ruij
ter telkens weer, is de hoofd
zaak. Daarbij speelt bij voor
beeld ook de vraag een rol voor
wiens rekening bepaalde uit
spraken, zoals over de winst
verwachting, in een introduk-
tieprospectus zijn: de bank of
het bedrijf.
Grote problemen door de op
handen zijnde aanmeldings
plicht van grotere pakketten
aandelen voorziet De Ruijter op
de parallelmarkt niet. Juist de
geringe omvang samen met de
goede voorlichting zijn er de
oorzaak van dat er pakketvor
ming optreedt. Dat leidt overi
gens tot de soms niet bedoelde
situatie, dat voorlichting om de
handel te vergemakkelijken
leidt tot pakketvorming en een
daardoor lagere verhandelbaar
heid van de aandelen. Veel pak
ketten zijn dus bekend. Overi
gend stelt De Ruijter dat de
meldingsplicht genakkelijk
valt te omzeilen door het onder
brengen van aandelen in diver
se participatiemaatschappijen
van dezelfde groep belangheb
benden.
Voor de toekomst van de Paral
lelmarkt is De Ruijter beslist
niet bang. Ook in het buiten
land bestaat voldoende belang
stelling voor veel van de be
trokken kleinere bedrijven.
Met name in Zwiterland en
Groot-Brittannië is de animo
sterk. Groei van het aantal
fondsen is ook mogelijk, zeker
wanneer het beursklimaat ver
betert.
Nu nog is de belangstelling van
de particuliere belegger voor de
aandelenmarkt niet erg groot.
Maar wanneer deze terugkeert,
dan is een uitbreiding van het
aantal fondsen op de parallel
markt met zo'n twintig op korte
termijn zeker mogelijk. De pa-
ralllemarkt telt nu 35 fondsen.
Dat is dan zonder de beleg
gingsfondsen in deze sector.
die volgens De Ruijter wel wel
kom zijn, maar eigenlijk een
aparte groep zijn die het beeld
van de markt vertroebelen en
die daarom een aparte notering
verdienen.
DEN HAAG - De gemid
delde grootte van glastuin
bouwbedrijven is de afge
lopen jaren met tien pro
cent gegroeid. Het Land-
bouw-Economisch Insti
tuut (LEI) verwacht dat
deze tendens zich de ko
mende jaren zeker zal
doorzetten bij de grote be
drijven in het Westland.
Uit de studie van het LEI blijkt
dat de kleine bedrijven op zich
gemiddeld meer profijt hebben
van bedrijfsuitbreiding dan re
latief grotere centra. De vergro
ting van het bedrijf draagt ech
ter in alle gevallen direct bij
aan verbetering van het netto
bedrijfsresultaat. Volgens het
LEI is schaalvergroting van be
lang om daarmee de kosten
voor arbeid en produktiemid-
delen te drukken.
De meeste kleinere bedrijven
bevinden zich buiten het West-
land, zoals Limburg en de om
geving van Emmen. Deze wor
den meestal geleid door oudere
ondernemers. De glastuinders
in Zuid-Holland daarentegen
zijn gemiddeld jonger, hebben
grotere bedrijven en verdelen
het risico van een bedrijf vaker
over meerdere ondernemers. In
het Westland gaat het meestal
om gespecialiseerde bedrijven
die zich richten op gewassen
zoals tomaat, komkommer en
paprika.
Overigens gelden de positieve
gevolgen van bedrijfsuitbrei
ding uitsluitend voor de ver
warmde bedrijven. De onver
warmde tuinbouw kan slechts
ten dele uitbreiden, zo meent
het LEI. Al vrij snel wordt het
namelijk moeilijk om op de
koude grond een goede teelt
planning te hebben. De LEI ad
viseert bij uitbreiding dan ook
overschakeling naar verwarm
de teelten. Het onderzoeksin
stituut wil overigens meer on
derzoek verrichten naar de mo
gelijkheden voor verbetering
van de winsten door schaalver
groting. Het instituut houdt dat
voor mogelijk gezien de econo
mische en technische ontwik
kelingen, zo staat in het rap-
Ui "1
Als het aan minister De Vries van sociale zaken ligt mag er niet langer dan 6 uur achtereen achter het beeld
scherm worden doorgebracht. FOTO SP
DEN HAAG Bedrijven
staan niet te springen om
wettelijke normen voor
het aantal uren dat aan een
beeldscherm gewerkt mag
worden. Maar die komen
er dan ook niet. Minister
De Vries (sociale zaken)
heeft een grens van 6 uur
'aanbevolen'.
De werknemer, en namens
deze ook de Arbeidsinspectie,
zijn hierover enthousiast. Zo'n
nieuw onderdeel van de ar
beidsomstandighedenwet biedt
nieuwe mogelijkheden in de
strijd tegen de 'cursorstress'.
Een gevolg van de richtlijn kan
zijn dat bedrijven meer deel
tijdwerkers gaan aannemen.
De Vries wil met zijn voorstel
iets doen aan saai en geestdo
dend werk. Daartoe behoort
ook werk waarbij de werkne
mer hoofd-, oog- nek-, schou
der- en rugklachten oploopt
door langdurig achter een
beeldscherm te zitten. Werkge
vers haasten zich echter te ver
klaren dat er al het een en an
der voor het welzijn van hun
mensen is geregeld. De werk
nemer doet immers op een dag
heus wel eens iets anders dan
achter een beeldscherm zitten.
Dit is ook de opvatting van het
Verbond van Nederlandse On
dernemingen (VNO). Daar is
men tegen een limiet op het
aantal uren. „Het is volgens ons
niet nodig zulke strakke regels
op te stellen", zegt VNO-secre-
taris C. de Meester. Volgens
haar zal een wettelijke regeling
of een strakke toepassing van
de richtlijn leiden tot toene
ming van het aantal deeltijdba
nen bij bedrijven. „Maar dat zie
je nu ook al. Dit soort beeld
schermwerk wordt vooral in
deeltijd gedaan door vrouwen
die het combineren met hun
huishoudelijk werk".
Het inleveren van twee beeld
schermuren op een werkdag
van acht, zal gevolgen hebben
voor werkgevers. Zo ook bij Na
tionale Nederlanden, een grote
verzekeraar. „Een hoop impro
visatie, de taakfuncties op
nieuw bekijken. Lukt dat niet,
dan wordt het een enorme kos
tenpost. En we zullen door zo'n
maatregel wellicht in de toe
komst meer mensen in deeltijd
aannemen", verwacht direc
teur sociale zaken B. Madlener.
Hij is overigens alles behalve
gealarmeerd: „We hebben hier
al veel voor het personeel gere
geld. Goede ergonomische om
standigheden en goede helder
heid van het scherm dat is uit
gerust met een anti-reflectie-
scherm; daar zorgen we al voor.
We krijgen doorgaans weinig
klachten. Zijn die er wel, dan
gaan de mensen op onze kosten
naar de oogarts".
De voorgestelde uitbreiding
van de Arbo-wet komt niet als
een verrassing. Binnen de Ar
beidsinspectie circuleert al
sinds vorig jaar een publicatie
waarin het aantal van 5,5 uren
beeldschermwerk als maxima
le dagelijkse belasting wordt
genoemd. Hoofdinspecteur drs.
J. Engwerda van de Arbeidsin
spectie in Noord Holland: „Er
bestaat een verband tussen te
hoge beeldschermbelasting en
ziektecijfers binnen bedrij
ven". De hoofdinspecteur kon
digt aan wel degelijk controles
aan de hand van de nieuwe
richtlijn te zullen gaan uitvoe
ren, zij het dat daarbij ook het
soort werk en andere activitei
ten van de werknemer tijdens
het werk worden bekeken.
Volgens Engwerda zijn perso
neelsleden goed in staat hun ei
gen werkomstandigheden op
kwaliteit te beoordelen „Dat
zal ook wel moeten, want we
kunnen niet achter iedereen
een inspecteur zetten. De men
sen moeten ons waarschuwen
als ze denken dat het mis is. Ik
moet zeggen dat onze ervaring
met het bedrijfsleven is, dat
fouten vaak worden veroor
zaakt door onwetendheid. Daar
kunnen we door voorlichting
een hoop aan doen. Maar als di
recties echt niet willen meewer
ken, hebben we met de nieuwe
regels meer mogelijkheden er
iets aan te doen. Daarom is het
een goede zaak dat die er ko-
Interesse SAS
voor Fokker
vliegtuigen
AMSTERDAM - Fokker is in
serieuze besprekingen met de
SAS over een order ter waarde
van honderden miljoenen gul
dens. Het betreft de levering
van Fokkers-70 en -100. Ook
wordt er gesproken over de nog
te bouwen Fokker-130.
Een woordvoerder van Fokker
bevestigt dat er gesprekken
gaande zijn. „Wanneer en of die
gesprekken tot een order lei
den, is onmogelijk te zeggen.
We hopen natuurlijk zo snel
mogelijk een antwoord te krij
gen, maar bij dit soort bespre
kingen moetje niet op een half
jaar kijken", aldus woordvoer
der Van Veen.
Eerste klant
Mocht de order doorgaan dan
zou de SAS, de gezamenlijke
luchtvaartmaatschappij van
Denemarken, Zweden en Noor
wegen, de eerste klant van de
Fokker-70 worden. Daarnaast is
Fokker ook in gesprek met de
KLM over de Fokker-70.
Belangrijk voor Fokker zijn
ook de besprekingen over de
Fokker-130, een verlengde ver
sie van de Fokker-100. Over het
ontwerpen en bouwen van het
toestel is nog geen beslissing
genomen.
Fokker wil eerst de potentiële
belangstelling bij de klanten
peilen. Naast de SAS wordt ook
met American Airlines gespro
ken over de Fokker-130.
Geen krant ontvangen? Bel tussen
18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur, telefoonnr. 071-
122248 en uw krant wordt nog dezelf
de avond nabezorgd.
Werknemers bezig in de chemische industrie Volgens het CNV moeten
in de komende onderhandelingen over de cao's voor deze bedrijfstak in
de Botlek goede afspreken worden gemaakt over de veiligheid
FOTO: SP
ROTTERDAM De in- CNV-bestuurders onder voor-
du striebond van het CNV fitterschap van ^ton Wester-
wil in de komende onder
handelingen voor chemie-
alleen omdat er te weinig af-
spraken op dit punt gemaakt
ae «'orden, maar ook omdat ze
VAN WEES
(HAAG Nederland
'ch geen experimen-
iroorloven met ener-
ïïngen. Dat blijkt
s VNO-voorzitter
'h oy Kan uit de jong-
rekeningen van het
&al Plan Bureau over
de gevolgen van energie
heffingen voor het
bedrijfsleven. Volgens
Rinnooy Kan tonen die be
rekeningen aan dat de
energieheffing slecht is
voor de werkgelegenheid.
Het CPB heeft becijferd dat een
koppeling van energieheffin
gen aan lagere arbeidskosten
misschien wel goed is voor het geuit tegen energieheffingen,
milieu maar niet altijd nieuwe
westerse industrielanden zou worden doorgevoerd in alle lan-
i het gunstigste geval een ge
lijkblijvende werkgelegenheid
in het jaar 2000 worden bereikt.
den die bij de OESO zijn aange
sloten, de gevolgen voor de
werkgelegenheid negatief zul-
Rinnooy Kan verklaarde giste- len zijn. Bedrijven zullen ver
ren op een bijeenkomst in Lely- trekken naar landen buiten de
stad de CPB-uitkomsten als be- OESO en dat is een ontwikke-
aldus Rinnooy Kan. Hij wijst op
dezelfde gronden ook de plan
nen die de Europese Commis
sie ontwikelt voor energiehef
fingen van de hand. Wel vindt
de VNO-voorzitter dat de OESO
zelf een actievere rol moet spe
len ten aanzien van het milieu,
en moet er volgens hem een mi-
lieudialoog tot stand komen
tussen de Europese Commissie
en de Europese werkgeversor
ganisatie UNICE.
laken over de mogelijkheden
om via de cao's de veiligheid in
j het Botlekgebied te verbeteren,
cao s in de Botlek heldere Alle deelnemers aan de ge
en goed naleefbare afspra
ken maken over de veilig
heid. De arbeidsinspectie voldoende^benut worden. Niet
zal door het CNV nauw be r
trokken worden bij
voorbereiding van de voor- vaak vaag en moeilijk na te le-
stellen. ven zijn, zo concludeerde Wes-
terlaken. Hij riep de onderhan-
„De mogelijkheden op dit punt delaars dan ook op om „inzich-
zijn groter dan ooit tevoren, de telijke" afspraken te maken
recente reeks incidenten in de over onder meer werkdruk,
Botlek heeft ook de ogen van procedures en selectie en oplei-
werkgevers geopend", zei re- ding van personeel.,
gio-bestuurder Kees van Dam Volgens bestuurder Van Dam
van de Industrie- en Voedings- wil de bond onder meer beper-
bond CNV gisteren in Rotter- kingen stellen aan het inscha-
dam na afloop van een work
shop van de bond over veilig
heid in de (petrochemie.
kelen van onderaannemers.
Personeel van deze bedrijven
moet onder meer aantoonbaar
Samen met vertegenwoordi- goed opgeleid- en getraind zijn
gers van onder meer de afde- en aangesloten zijn bij een be
ling rampenbestrijding van de drijfsgezondheidsdienst. De
gemeente Rotterdam, de ar
beidsinspectie, de bedrijfsge- w
zondheidsdienst en de werkge- de controle daarop betrokken
vers in de chemie spraken moeten worden.
„Berlusconi
monopoliseert
advertentiemarkt
Italië"
ROME - Silvio Berlusconi
dreigt de Italiaanse adverten
tiemarkt te monopoliseren. Dat
is het vermoeden van Frances
co Saja, de voorzitter van de
commissie die de vrije concur
rentie in Italië moet garande
ren. Door de gedeeltelijke over
name van de uitgeversmaat
schappij Mondadori vorig jaar
is het aandeel van Berlusconi's
houdstermaatschappij Finivest
in de totale Italiaanse adverten
tiemarkt van 32,1 naar 35,4 pro
cent gestegen.
Reclame is in Italië een snel
groeiende markt waarin vorig
jaar 14 miljard gulden omging
Dankzij de particuliere TV-sta-
tions is het bovendien het enige
land in Europa waar meer dan
de helft van de reclame-uitga-
ven (51%) bij de televisie te
recht komt. De drie landelijke
zenders van Berlusconi nemen
samen ruim 60 procent van de
tv-reclame - 4,5 miljard gul
den in 1991 - voor hun reke
ning. Door de overname van
Mondadori dat ondermeer het
opinieweekblad Panorama en
een serie dameS- en sportbla
den uitgeeft, komt daar nog
eens 450 miljoen gulden aan
'gedrukte' reclame bij. Volgens
Saja is er daardoor sprake van
„vorming of versterking van
een overheersende positie" die
in de vorig jaar door het Itali
aanse parlement goedgekeurde
anti-trustwetgeving verboden
De vrees dat daardoor concur
rentievervalsing kan optreden
wordt nog versterkt doordat
Berlusconi ook nog eens eige
naar is van de Standa. Italië's
grootste supermarktketen. Dat
betekent dat Berlusconi via zijn
eigen tv-zenders en tijdschrif
ten reclame kan maken voor
zijn eigen winkels en ook dat is
volgens Scya in strijd met de re
gels van de vrije concurrentie.
Het vermoeden van de voorzit
ter van de anti-trustcommissie
betekent nog niet dat Berlusco
ni nu meteen gedwongen gaat
worden om een deel van zijn
imperium af te stoten. Finivest
heeft ontkend dat het de regels
overtreedt. Maar zelfs als dat na
een lang juridisch gevecht wel
zo zou blijken te zijn, dan heeft
Berlusconi nog een uitwijkmo
gelijkheid die al eerder succes
vol is gebleken.
