Astronauten hoopvol
over ruimte-onderzoek
Russische belangen wegen voor Boris Jeltsin zwaarder
BUITENLAND
Pools stadje weer
zichtbaar op de kaart
Ruim helft Schotten
voor onafhankelijkheid
Bende verkocht 2000
Braziliaanse baby's
l
Opnieuw FIS-leider gearresteerd
Middeleeuwen
herleven in Bologna
250.000
gulden voor
nabestaant
vliegramp
de
oei
om
"wakkei
te blijve
CeidócSomotit
WOENSDAG 29 JANUARI 19!
idóc
Doden bij aanval op
treinen Zuid-Afrika
JOHANNESBURG - Bij aanvallen op
treinen die verbindingen onderhouden
tussen Johannesburg en zwarte woon
steden in Zuid-Afrika zijn gisteren drie
mensen gedood. Zeker 20 personen lie
pen verwondingen op, zo heeft de Zuid-
afrikaanse radio gemeld. Elf mensen
raakten gewond toen zij uit rijdende
treinen sprongen om aan hun belagers
te ontkomen. Sinds september 1990 vin
den er aanvallen op treinen plaats en de
afgelopen zes maanden zijn daarbij 70
mensen om het leven gekomen. Het ge
weld houdt verband met de strijd tus
sen het Africaans Nationaal Congres en
de Inkatha Vrijheidspartij om de macht
in de zwarte woonsteden.
WARSCHAU Het stadje Borne-Sulimowo in het
noorden van Polen dat ongeveer 10.000 inwoners
heeft, zal binnenkort weer op de kaart te vinden
zijn. Sinds 1945 bestond het stadje alleen nog voor
bepaalde legerkringen, als militair topgeheim. Het
Poolse persbureau PAP meldde gisteren dat na het
begin van de terugkeer van de Sovjet-troepen de re
gering in Warschau en het leger tal van garnizoens
plaatsen en stukken grond die het opperbevel van
het Sovjet-leger zich had toegeëigend, hadden te
ruggekregen. Borne-Silomowo, het officieel niet-
bestaande plaatsje, dook ook op. Het stadje was als
militaire basis van de Sovjetunie van de kaart ver
dwenen omdat er raketten voor de middellange af
stand waren gestationeerd. Deze kernwapens wer
den onlangs naar het Gemenebest voor Onafhanke
lijke Staten (GOS) gerepatrieerd.
Eugene Terreblanche
op borgtocht vrij
JOHANNESBURG - De Zuidafrikaanse politie
heeft de extreem-rechtse leider Eugene Terre
blanche en negen van zijn volgelingen gisteren op
borgtocht vrijgelaten, nadat ze eerder op de dag
waren gearresteerd. De arrestanten, allen lid van
de Afrikaner Weerstandsbeweging (AWB), worden
verdacht van openbare geweldpleging tijdens on
lusten in augustus tijdens een bezoek van presi
dent De Klerk aan Terreblanches woonplaats Ven-
tersdorp. Uit protest tegen De Klerks hervor
mingspolitiek trokken leden van de AWB, gekleed
in pseudo-nazi uniformen, met geweren, messen,
knuppels en ander wapentuig door de straten. Bij
schermutselingen met de politie werden twee
AWB-leden doodgeschoten. Ook een zwarte voor
bijganger kwam om het leven. Hoewel de AWB-le-
den op borgtocht werden vrijgelaten, zullen ze in
staat van beschuldiging gesteld worden.
Italië laagste
geboortencijfer
ROME Het ooit kinder
rijke Italië heeft volgens
een recente Italiaanse
studie het laagste geboor
tencijfer ter wereld. Dit
blijkt uit een gisteren ge
publiceerd onderzoek van
een enquètebureau en
een Romeinse universi
teit. Het geboortencijfer is
in Italië in 1991 gedaald
tot 1,27.
In Duitsland ligt het op
1,39, in Groot-Brittannië
en Frankrijk op 1,89. In de
jaren '80 lag het geboor
tencijfer in Italië op 1,29.
EDINBURGH - Meer dan de helft van de inwoners van
Schotland wil dat hun land onafhankelijk wordt en de
grondwettelijke band met Engeland verbreken. Dit staat in
een nieuwe opiniepeiling. Slechts 19 procent van de bevol
king van Schotland wil geen verandering in de huidige si
tuatie, die het gevolg is van het samengaan in 1707 van de
Engelse en Schotse parlementen. Volgens een onderzoek
van de krant The Scotsman en Independent Television
News is voor het eerst meer dan de helft van alle Schotten
voorstander van volledige onafhankelijkheid. Nog eens 27
procent wil een geleidelijke decentralisatie vanuit Londen.
„De constitutionele kwestie is nu in Schotland de belang
rijkste waar de kiezers voor staan", concludeerde The
Scotsman in een commentaar. „Decentralisatie, waar sinds
drie jaar over wordt gesproken, is niet populair geworden
bij de bevolking. Maar onafhankelijkheid lijkt meer steun
te krijgen op de weg naar wie weet waarheen".
NOORD WIJK/DISCOVE-
RY De bemanning van
het Amerikaanse ruimte
veer Discovery kijkt vol
spanning uit naar de resul
taten van de wetenschap
pelijke experimenten, die
zij de afgelopen week aan
boord van de shuttle heb
ben verricht.
„Ik hoop dat de resultaten net
zo groot zijn als de inzet die wij
van onze kant hebben'geleverd
om de experimenten uit te voe
ren. We hebben er hard voor ge
traind, nu willen we de uitkom
sten zien", zei de Amerikaanse
astronaut Dpvid Hilmers.
Ondanks het drukke tijdsche
ma hadden hij, zijn vier Ameri
kaanse collega's Ronald Grabe,
Stephen Oswald, Norman Tha-
gard en William Readdy, de
Duitser Ulf Merbold en de Ca
nadese Roberta Bondar giste
ren even tijd om vanuit de
ruimte vragen van de interna
tionale pers te beantwoorden.
De astronauten hebben sinds
hun lancering vorige week
woensdag bijna zestig experi
menten uitgevoerd. De defini
tieve resultaten van de biologi
sche, scheikundige en natuur
kundige proeven zullen nog
maanden op zich laten wach
ten, maar nu al zijn weten
schappers op de grond zeer en
thousiast over de eerste resulta
ten. Zo zijn biologen verrast
door de manier waarop planten-
cellen zich in de ruimte hebben
ontwikkeld, veel groter en snel
ler dan op aarde.
De enige grote tegenvaller is de
dood (door een fout) van alle
480 fruitvliegjes geweest, waar
door een belangrijke proef niet
kon doorgaan. Ook technische
storingen met de draaistoel,
waarop ruimteziekte bij de as
tronauten wordt onderzocht,
heeft de eerste dagen tot vertra
ging geleid.
Enkele astronauten zijn van de
proeven op de draaistoel be
hoorlijk misselijk geworden.
„Door het geslinger verergert
de stoel de eerste dagen van de
vlucht de oriëntatieproblemen
die je hebt", zei Norman Tha-
gard, die voor de vierde keer in
de ruimte is.
Ook 'nieuwkomer' Roberta
Bondar heeft die problemen ge
kend. „Het moeilijkste vind ik
om je bewegingen aan te pas
sen aan het ontbreken van de
zwaartekracht", zei ze. Daar
door zweefde ze de eerste da
gen van de missie af en toe hul
peloos door het ruimtelaborato
rium Spacelab aan boord van
de shuttle.
Soortgelijke problemen had
ook Ulf Merbold tijdens zijn
eerste vlucht in 1983, maar de
50-jarige liet tijdens de pers
conferentie duidelijk blijken de
smaak aardig te pakken te heb
ben. „Deze tweede keer is het
allemaal veel meer routine. Ik
ben nu acht jaar ouder dan
toen, dat maakt de hele vlucht
voor mij veel gemakkelijker",
zei hij.'terwijl hij haast tegen
het plafond zweefde. Toch wil
hij niet de illusie uiten dat zijn
ervaringen voor de bemande
ruimtevaart echt waardevol
zijn geweest: „Al met al ben ik
maar achttien dagen in de
ruimte geweest. Als je echt wil
weten hoe het is om hier lang
durig te leven, dan moet je bij
de Russen zijn".
Hoewel ook hij al twee eerdere
vluchten heeft meegemaakt,
was gezagvoerder Grabe toch
ook dit keer weer het meest on
der de indruk geweest van de
lancering. „Die eerste 8,5 minu
ten van de lancering zijn het
meest opwindend. Het énorme
vermogen dat je onder je voelt,
terwijl je omhoog gaat naar de
ruimte, dat is echt heel bijzon
der", zei hij.
Kort daarop sommeerde hij een
deel van zijn bemanning weer
aan het werk te gaan, terwijl de
'nachtploeg' bestaande uit Mer
bold, Hilmers en Readdy de
slaapzakken opzocht voor en
kele uren rust.
De Duitse specialist Ulf Merbold (rechtsboven) praat vanuit de ruimte met journalisten op aarde.
President Boris Jeltsin van Rusland
MOSKOU - Nu de Russi
sche president Jeltsin ge
zond en wel is opgedoken
in de Russische stad Novo-
rossiisk aan de Zwarte Zee
hebben de deelnemers aan
de Midden-Oostenconfe
rentie in Moskou alle re
den zich gepasseerd of
zelfs geschoffeerd te voe
len.
De Israëlische minister van
buitenlandse zaken Levy zou
zich in Moskou dan ook in het
openbaar hebben geërgerd.
Naar verluidt liet hij zich ont
vallen dat Jeltsin toch minstens
de beleefdheid had kunnen op
brengen om de conferentie te
openen.
Toch wekt het gedrag van de
witte reus uit de Oeral onder
mensen die hem langer kennen
geen verbazing; de man heeft
zich, sinds Gorbatsjov hem
ruim zes jaar geleden naar Mos
kou haalde, in de politieke por-
celeinkast steeds bewogen als
een uitermate ondiplomatieke
olifant.
Hoe onhandig de Russische
president als een van de hoofd
rolspelers in de wereldpolitiek
ook moge manoeuvreren, toch
steekt er^wel enige logica ach
ter zijn voorkeur voor de Zwar-
te-Zeekust boven de internatio
nale conferentie in Moskou. De
afwezigheid van Syrië en Liba
non uit protest tegen zowel de
Israëlische bezetting van de
Hoogten van Golan als de regel
matige aanvallen in het zuiden
van Libanon betekenden op
voorhand dat er voor de Russi
sche leider geen schitterende
diplomatieke overwinning kon
kleven aan de conferentie.
Jeltsins gelijk bleek toen de Pa
lestij nen uiteindelijk besloten
weg te blijven uit protest tegen
de beperkingen die zij kregen
opgelegd bij de samenstelling
van hun delegatie.
Het journaal van de Russische
televisie gaf gisteren beelden
van Jeltsin tijdens diens be
zoek aan de Zwarte-Zeevloot in
Novorossiisk. Uit Japan afkom
stige geruchten over de slechte
gezondheidstoestand van de
president bleken daarmee doel
treffend ontzenuwd.
Onmiddellijk doken nieuwe ge
ruchten op, ditmaal in de voor
malige Sovjetunie zelf: Moskou
zou bezig zijn de Zwarte-Zee-
vloot te stationeren in het Rus
sische Novorossiisk, zodat de
Oekraïne niet langer beslag
kon leggen op het door Kiev op
geëiste deel van de vloot. Het
Kremlin ontkende deze ge
ruchten gisteren in alle toon
aarden.
Het tijdstip van Jeltsins bezoek
aan de kruiser Moskva was
nauwelijks toevallig gekozen,
want op hetzelfde moment
boog het Oekraïense parlement
in Kiev zich onder meer over
het geschil met de grote noor
derbuur over het bezit van de
vloot. Bovendien vroeg 'presi-
CURITIBA - De politie van de
Zuidbraziliaanse stad Curitiba
is een wijdvertakt netwerk van
babyhandelaren op het spoor.
De bende zou in de afgelopen
jaren ruim tweeduizend pasge
borenen hebben opgekocht. De
kinderen werden zowel in als
buiten Brazilië onderhands aan
de man gebracht aan veelal kin
derloze echtparen.
Inmiddels zijn acht arrestaties
verricht, maar de politie ver
wacht dat dit aantal nog zal op
lopen. Justitie heeft sterke ver
moedens dat ook doktoren, zie
kenhuispersoneel, gemeente
ambtenaren en advocaten
hand- en spandiensten verleen
den aan de bende, die overi
gens grotendeels uit vrouwen
bestaat.
Uit de eerste verhoren is vast
komen staan dat de bende het
voorzien had op straatarme
zwangere vrouwen. Zij werden
onder grote druk gezet hun ba
by's af te geven. Na doktersad
vies gingen de aanstaande moe
ders veelal akkoord. Voor hun
'bereidwillige' medewerking
werden ze afgescheept met 200
gulden. Eenmaal in handen
van de criminelen werden de
kinderen naar de noordelijker
gelegen deelstaat Sao Paulo ge
smokkeld, alwaar de benodigde
uitreisdocumenten werden ver
strekt. Al wachtende op het ver
trek naar het noordelijk half
rond werden de pasgeborenen
gezoogd door zogenaamde
'huurmoeders'. Wanneer de
'deal' met de aanstaande Euro
pese pleegouders rond was.
ging de tocht verder naar de
luchthaven van Rio de Janeiro.
Volgens de politie is het over
grote deel van 2000 baby's ver
kocht in Europa. Of jonge Bra-
ziliaantjes ook in ons land te
recht zijn gekomen, kan de po
litie niet zeggen. Frankfurt
deed dienst als 'importhaven'
voorLet kroost. Een man met
de Isrelische nationaliteit nam
de kinderen aldaar in ont
vangst en zorgde voor de over
handiging aan de pleegouders.
De pleegouders betaalden voor
de 'serviceverlening' prijzen tot
honderdduizend gulden. Onder
de arrestanten in Brazilië be
vindt zich Arlette Hilu, een
oude bekende van de politie.
De vrouw heeft zich in het ver
leden herhaaldelijk schuldig
gemaakt aan dezelfde praktij
ken en wachtte in vrijheid nog
een prdtes af.
ALGIERS - In Algerije is gis
teren opnieuw een leider van
het fundamentalistische Isla
mitische Reddingsfront (FIS)
gearresteerd.
Functionarissen van het FIS
meldden dat Rabah Kebir,
hoofd externe betrekkingen
van het FIS en lid van het uit
voerende comité, in het hoofd
kantoor van zijn partij in Al
giers zonder arrestatiebevel
door de politie was weggeleid.
Zo'n twintig gewapende politie
agenten hielden buiten het
kantoor de wacht.
Sinds vorige week waarne
mend FIS-leider Abdelkader
Hachani werd gearresteerd te
kende Kebir alle officiële ver
klaringen van de fundamenta
listische beweging. Kebir .ver
klaarde maandag nog dat hij
een gesprek met de regerende
Hoge Staatsraad, door het FIS
consequent aangeduid als jun
ta, niet uit de weg zou gaan.
„We willen met iedereen in dia
loog treden", zei Kebir. Hij
voegde er echter aan toe dat het
FIS weieens niet meer meester
van de situatie in Algerije kan
blijven „omdat het een zaak
van het volk is geworden".
Gisteren beëindigde het centra
le comité van de voormalige re
geringspartij, het Nationale Be
vrijdingsfront (FLN), een vier
daags congres. Na afloop maak
te partijsecretaris Abdelhamid
Mehri bekend dat het voltallige
bestuur was opgestapt. De Al
gerijnse radio meldde later dat
zo'n 150 vooraanstaande partij
leden datzelfde bestuur hadden
gevraagd aan te blijven. De ra
dio berichtte verder dat binnen
drie weken het FLN een alge
meen congres belegt om alle
problemen te bespreken en
over het ontslag van het be
stuur te praten.
Het FLN, dat in Algerije met
drie decennia van socialistisch
bestuur de voedingsbodem cre
ëerde voor de opkomst van een
islamitisch reveil met name on
der jongeren, is zijn greep op
het land sinds de grote verkie
zingszege van het FIS volledig
kwijt.
Idoor
AART HEERING
ROME - Kardinaal Sil
vio Oddi heeft de godde
lijke banvloek afgeroe
pen over de stad. De
christendemocratische
partij DC beschuldigt
haar van „morele ver
wording en maatschap
pelijke ontbinding".
En uit protest daartegen is in
Bologna de eerste anti-homo
demonstratie in de geschie
denis van Italië gehouden.
De aanleiding tot de stroom
van protesten en vervloekin
gen wordt gevormd door het
besluit van de Bolognese wet
houder van volkshuisvesting
Claudio Sassi om het ge
meentelijk woningbezit niet
alleen aan gehuwden, maar
ook aan samenwonende pa
ren te verhuren. En omdat
onder die laatste categorie in
principe ook homoseksuele
paren vallen barstte de rel
los. De plaatselijke DC kon
digde aan dat zij de gemeente
een proces aan zou doen we
gens schennis van de eer
baarheid. Het Bolognese ka
merlid Pierferdinando Casini
verklaarde dat „de gelijkstel
ling van homoseksuele paren
aan normale gezinnen een
zeer ernstige zaak is waar
door de maatschappelijke
orde wordt aangetast". Ka
tholieke organisaties en pad
vinders protesteerden in een
gezamenlijke verklaring te
gen het 'verschrikkelijke be
sluit dat een bedreiging voor
de jeugd inhoudt'. En vol
gens het neofascistische ka
merlid Filippo Berselli mag
Bologna zich van nu af aan
'homo-stad nummer één'
gaan noemen.
„Ik begrijp niet wat er zo
schandalig aan is, maar er
zijn nu eenmaal mensen die
niet willen erkennen dat de
maatschappij is veranderd",
is de gelaten reactie van bur
gemeester Renzo Imbeni. En
wethouder Sassi voegt er ver
baasd aan toe dat vier jaar ge
leden precies net zo'n maat
regel is uitgevaardigd zonder
dat het enige morele veront
waardiging opriep. Maar nu
ligt de situatie ook anders,
want op 5 april worden er in
Italië verkiezingen gehouden
en het besluit van Sassi
vormt daarom voor christen
democraten en neo-fascisten
een welkome aanleiding voor
een campagne tegen het link
se stadsbestuur van Bologna
over de ruggen van de homo's
3 VAN HUET
PARIJS - De onder;
commissie die de oc
moet vaststellen va^EN
ongeluk met de
Airbus A320 waarbij
week 87 passagiers
leven kwamen,
over alle 'nuttige
vens'.
be e:
Ondanks beschadiging
'zwarte dozen' blijken dt
opgeslagen vluchtg,
bruikbaar. Ruim een
de crash van de A320
berg Saint-Odille, vlak
landing in Straatsburg,
de Franse luchtvaartau
ten zoveel mogelijk
de arm. Volgens de
van de onderzoekscom
Alain Monnier, kan
ken duren eer definitie j<
clusies kunnen worden
ken over de oorzaak. De
regering hoopt een
verhinderen met de Fr;
lotenbond, zoals dat oi
na het ongeluk met een
A320 bij Mulhouse,
het ongeluk verklaarde
antwoorlelijke minister
kwali eiten van het toes
in het geding waren. Ti
officiële onderzoek dit
daad bevestigde, meëi
Franse pilotenbonden
zondebok al bij voorba; f,
stond en de hyperm n,
A320 om economische n
vrijuit moest gaan. Met
len toestellen in bestelli di
•A320 van kapitaal belai
de Franse handelsbalans^
Izoets
taal si
be
Is' - i
nd S\
(HSC
ngsve
en he
jAncern
\v iveste
de
judige
Da Wl
besl fl(
dent Kravtsjoek zijn parlement
om grotere bevoegdheden. Hij
denkt zo meer vaart te künnen
zetten achter de hervormingen
die nodig zijn om de kwijnende
Oekraïense economie uit het
slop te halen.
Tijdens zijn bezoek aan Novo
rossiisk maakte de Russische
president van de gelegenheid
gebruik om te helpen voorko
men dat de staking van een
aantal havenarbeiders wild om
zich heen zou grijpen. Via deze
havenstad komt een groot deel
van de graanimport Rusland
binnen. In geval van een uit
breiding van de stakingen
- voor hogere lonen - zou de
toch al zorgwekkende voedsel
situatie in Jeltsins republiek
verder verslechteren. Als ge
volg van de stijgende graan
prijs heeft de broodindustrie
zich inmiddels gedwongen ge
zien de broodprijs te verdubbe
len.
Inmiddels is Jeltsin in Moskou
teruggekeerd voor besprekin
gen met onder meer de Ameri
kaanse minister van buiten
landse zaken Baker. Later deze
week bezoekt hij president En
geland en Noord-Amerika.
In New York zal hij een VN-top
bijwonen waar de nucleaire vei
ligheid in de wereld het voor
naamste onderwerp van ge
sprek zal zijn. In Moskou is
men zich bewust van de wester
se ongerustheid over de nucle
aire erfenis van de Sovjetunie
in de vorm van grote kernwa-
penvoorwaarden en onderbe
taalde kerngeleerden.
Staking
Ondanks alle omzich D,
heeft de pilotenbond
opgeroepen tot een
voor morgen. Het
de Franse regering om
in de lucht te houden
conclusies van het onde
rapport af te wachten
dat de fout al bij de pilot
gelegd, aldus de USPN7
langrijkste pilotenboi
SNPL, steunt de stakfei
roep niet en neemt
met de benoeming van
afhankelijke piloot in
zoekscommie. Onde
proberen de vluchtsin t
van Air Inter en Airbus
trie te achterhalen w;
fout ging. Vaststaat dat
600 meter te laag vloog,
stel nam een dalingsper
van meer dan procent ol
drie procent normaal
weest. Het ongeluk f
toen het toestel voor
maal op Straatsburg aa
Een eerste landing mi
den uitgesteld wegens
kende vliegtuigen. De
draai over in lage bewolfc
hulde Vogezen werd fa1
gens Le Monde zouden ei
derzoekers tot nu toe nit
ben gevonden wat wijst
falend navigatiesystee
met een geavanceerd
tersysteem uitgeruste A
de piloot in ieder geval
waarschuwen bij een v<
manoeuvre.
le uitbi
n Gele
len w<
HSC d
nen. Tc
Irijf s:
iet vizi
op d
de
ir verki
ten in
met e
iderd t
et leve
te.
'S ontn
rent.
Igens
•positie
iet pat
Garant
De luchtvaartmaatschaijsj
Inter heeft zich inmidc
rant gesteld voor een
schadevergoeding aa
slachtoffers. Met de
ringsmaatschappijen is<
koord overeen gekomi
250.000 gulden per per:
Inter wil de conclusies
onden.oek^commiesie
wachten teneinde geen
ciële moe ilijkheden toe
een aan het leed van
staanden De schade
ding ontneemt de na
den niet het recht om
eisen in een proces.
De vliegramp is zout
den gebleken
den van andere ongel
Een deel van de slacl
van de treinramp op het
Lyon in Parijs na drie ji
cedeert nog steeds vc
geld.
op< ij,
nab
Franse Airbi
kort na vertr
teruggekeeri
PARIJS Een week
neerstorten van een A
320 bij Straatsburg de
gisteren bij een vliegti
hetzelfde type een t<
mankement voor, zo h
Franse radio gemeld. E
stel van de Franse maa
pij Air Inter moest kor!
start naar het vliegveld j'
Parijs terugkeren, omda
loot problemen had ge
teerd met de remklepp
de vleugels. De pa:
moesten hun reis naar
een ander toestel voortzei-
jrootst
jet op
narkt la
lirecte
isterer
planne
Nutr;
markt
in h;
jogena
/eet en
voor h
eld ko
reidin
Jste cor
hij hc
ijk" c
)la he
de A
iten ga
ofurrer
currer
futraS
'h aktijke
e vege
erg 1;
Vermi
e' ten ve
s, „Wij
it oven
id HSC
ie Corr
isie s
igheff
ca geï
)mzet
volger
„tel
concu
later
drukk
en 1
lelijk
wordt
var
ofeidir
iweet h
igsplan
In se]
Ameri
fabri
ouwen
n twee
ig in
die in
iren op
'oor ei
het
sterk",
lijkt 1
i rdere
oordvc
ïrwach
-tij di
óch ze
sch
N Üd'
ius\
VAN W
3AAC
ch ge
roorlc
fingei
