,Drewermann blijft
onze zielzorger'
Okke Jager: dichterlijke
benadering van het geloof
Kardinaal ruikt zijn oude school nog altijd
I
k
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
lil 7!I li
l
Creatievere opstelling
godsdienstdocenten nodig
COMMENTAAR
te]
1
uT CeidócSoutant
£«idóeSou*ont
maandag 27 januari 1992
PvdA-'er Van Traa
voorzitter HOM
XJTRECHT PvdA-kamerlid mr. M. van Traa is
benoemd tot voorzitter van het Humanistisch
Overleg Mensenrechten (HOM). Hij volgt A. Ei
kenaar op, die sinds het vertrek van de eerste
HOM-voorzitter, de huidige minister van defen
sie R. ter Beek, het voorzitterschap ruim een jaar
heeft waargenomen. Eikenaar is nu vice-voorzit-
ter. Van Traa, sinds 1986 lid van de Tweede Ka
mer. is onder meer lid van het bestuur van de
PvdA-fractie in de Tweede Kamer en vice-voor-
zitter van de vaste commissie voor buitenlandse
zaken. Het HOM werd in 1981 opgericht door de
humanistische medefinancieringsorganisatie
HIVOS, het Humanistisch Verbond en Humani-
tas om namens de humanistische beweging op te
komen voor de mensenrechten. Het HOM is
4inds kort een onafhankelijke stichting met in
het bestuur kwaliteitszetels voor de drie oprich
tende organisaties.
Jaap Tuk overleden Moslims verbaasd over Islamitische Raad
Het kwade ge weten is
een getuigedie men
dag en nacht in zich
ronddraagt
ROTTERDAM - Jaap Tuk. een van de oprichters
van de Zevenbergse Conferentie van gelovige ar
beiders, is zaterdag in Rotterdam overleden. Hij
is 70 jaar geworden. Jaap Tuk werkte na een aan
taljaren te hebben gevaren bij de Meneba-fabriek
in Rotterdam. Hoewel hij niet kerkelijk meele
vend was, vroeg een bedrijfsaalmoezeriier hem
mee te werken in het bedrijfspastoraat. Hij kwam
toen tot de ontdekking dat zijn eigen strijd in de
arbeidersbeweging en het bijbels geloven in el-
kaars verlengde lagen. In 1984 werd hij assistent,
van het industriepastoraat DISK. Tuk richtte
eveneens in 1984 met enkele andere arbeiders de
Zevenbergse Conferentie op, die het initiatief
nam tot de jaarlijkse zondag van de arbeid in de
Rooms-Katholieke Kerk. Zijn ideeën verwoordde
hij in twee boeken: 'Een arbeider en zijn bijbel'
(1982), dat in het Duits werd vertaald, en 'Uittocht
van een arbeider', gedachten over het boek Exo
dus (1985).
DEN HAAG - Zes moslim-organisaties in Nederland hebben
„met verbazing" kennis genomen van de oprichting van de Isla
mitische Raad. Zij hebben hun ernstige twijfels over de represen
tativiteit van de raad die vorige week na moeizame onderhande
lingen in het leven werd geroepen. De organisaties hebben her
haaldelijk geprobeerd een gesprek te voeren met de initiatiefne
mers van de Islamitische Raad: de koepelorganisaties voor Tur
ken (ISN), Marokkanen (UMMON) en Surinamers (WIM). „Maar
we hebben geen eens antwoord op onze brieven gekregen", aldus
secretaris A. Maddoe van de Internationale Moslim Organisatie.
..Wij voelen ons behoorlijk gepasseerd", zegt Maddoe ook namens
de Young Muslim Association, de Nederlandse Islamitische Fede
ratie, de Nederlandse Federatie van Marokkaanse Islamitische
Organisaties, de Stichting Islamitisch Centrum in Utrecht en het
Moslim Informatie Centrum in Den Haag.
De organisaties hebben ten tijde van de Rushdie-affaire gepartici
peerd in het inderhaast opgerichte Islamitisch Landelijk Comité.
Dit comité gaf ook de aanzet voor de oprichting van de Islamiti
sche Raad. Toen bleek dat het moeilijk was om op één lijn te ko
men, hebben de drie grootste organisaties het initiatief naar zich
toegetrokken.
PADERBORN - „Als Dre-
Wermann uit de kerk ge
stoten wordt, kan ik niet in
haar leven". „Hoeveel vrij
heid, zachtmoedigheid,
leefde en eerlijkheid durft
de kerk aan en verdraagt
2ij?" En: „Menselijkheid
in plaats van macht".
Iplet die leuzen op hun spandoe
ken demonstreerden zaterdag
in Paderborn zo'n tweehonderd
Christenen uit Duitsland en
Zwitserland tegen het preek
verbod dat bisschop Degen-
Hardt onlangs heeft opgelegd
aan de Duitse priester, theoloog
en psychotherapeut Eugen
Drewermann. Na een stille de-
ijionstratie door het centrum
van de stad hielden zij zater
dagmiddag voor het aartsbi
sschoppelijke paleis van Degen-
hardt een protestmanifestatie.
Leden van de 'Drewermann-so-
lidariteitskring' uit Paderborn
en professor Peter Eichert,
hoogleraar theologie aan de
Theologische Faculteit van Pa
derborn en adviseur van Dre
wermann, voerden er het
woord.
De Paderbornse aartsbisschop
Degenhardt legde op 9 januari
de omstreden Duitse theoloog
Eugen Drewermann een preek
verbod op, nadat hem begin ok
tober 1991 al de leerbevoegd
heid aan de RK theologische
hogeschool in die stad ontno
men was. Aanleiding voor het
preekverbod was een interview
in het kerstnummer van het
Duitse weekblad Der Spiegel
.waarin Drewermann een groot
aantal leerstellingen op de kor
rel nam. Hij verweet de kerklei
ding onder meer bepaalde vor
men van bijgeloof dwingend
aan de mensen op te leggen.
Sprankje hoop
.Als aartsbisschop Degenhardt
gelooft, op last van Rome
Eugen Drewermann uit de RK
Kerk te moeten zetten, zeggen
wij hem, dat duizenden gelovi
ge christenen Drewermann ook
daarna nog als hun zielzorger
en hun sprankje hoop nodig
blijven hebben", zo verwoordde
Veronika Schumacher van de
'Drewermann-Solidariteits-
kring Paderborn' de gevoelens
van de deelnemers. „Ons pro
test betreft het gebrek aan plu
ralisme, het gebrek aan toleran
tie, het gebrek aan liefde. Wan
neer leert de kerk als instituut
eindelijk eens om te gaan met
ongemakkelijke critici en ver
nieuwers?"
Daarna sprak Drewermann's
adviseur Peter Eichert. Hij
wees erop dat aartsbisschop
Degenhardt zijn maatregel
heeft genomen, zonder het lo-
peride gesprek met Drewer
mann af te wachten. „De bis
schop moet niet zeggen, dat hij
een ketter is en hem met een
strafproces dreigen. Zo gaan we
niet met elkaar om. Hij zou
moeten zeggen dat'hij vindt dat
iemand een ketter is. Dan kan
ik namelijk zeggen, dat het me
pijn doet. En dan kunnen we
met elkaar in gesprek komen.
Dat is hard nodig. Maar we
spreken niet meer de taal van
de liefde, van de theologische
discusssies. Dan zouden de
deuren van dit paleis zich ope
nen. Nu wordt de taal van de
macht en van het kerkelijk
recht gesproken."
Met een beroep op het kerkelij
ke wetboek (canon 1321) be
toogde Eichert dat bisschop De
genhardt de regels van het ker
kelijk recht overtreedt, als hij
Demonstratie in Paderborn voor Drewermann
Drewermann met excommuni
catie bedreigt door hem van
ketterij te beschuldigen. „Dat
kan alleen als het evident is dat
iemand een ketter is. Daarvoor
is nodig dat die zelf met de be
schuldiging instemt, dat hij de
katholieke dogma's loochent.
Maar de hele wereld kan zien
dat Drewermann ten diepste de
katholieke leer niet loochent,
maar juist, wil uitleggen en in
de taal van de twintigste eeuw
begrijpelijk wil maken."
Drewermann was zelf niet op
de demonstratie aanwezig. Wel
droegen deelnemers een grote
foto van hem mee, met als op
schrift: „Eugen Drewermann
zet de theologie weer met beide
FOTO-PERS UNIE
benen op de grond." Zaterdag
morgen gaf de theoloog gewoon
college. In een propvolle colle
gezaal ging hij in op de diepere
theologische achtergronden
van het conflict met bisschop
Degenhardt en de Duitse bis
schoppenconferentie. Zijn. col
lege werd herhaaldelijk onder
broken door applaus.
KAMPEN "Hij was een
van mijn persoonlijke
vrienden en een van de
beste docenten van de uni
versiteit". Zo reageert
prof. dr. Auke Jelsma, rec
tor van de Theologische
Universiteit in Kampen,
op het overlijden gisteren
van dr. Okke Jager die in
de jaren zestig bekend
werd door zijn avondover
denkingen voor de NCRV-
televisie. Hij was al gerui
me tijd ernstig ziek.
Velen waren steeds weer be
nieuwd welk boek hij voor zijn
overdenkingen uit zijn boeken
kast zou plukken. Na zijn ver
trek in 1973 naar de Theologi
sche Hogeschool van de Gere
formeerde Kerken in Kampen
werd het stiller rond zijn per
soon, maar hij bleef een veelge
vraagd spreker.
Okke Jager, op 23 april 1928 in
Delft geboren, was na zijn stu
die aan de Vrije Universiteit
van 1952 tot 1956 predikant in
het Zeeuwse Vrouwenpolder.
Daarna werd hij predikant in
Almelo. Déze functie combi
neerde hij tot 1973 met die van
radio- en televisiepredikant bij
de NCRV.
In 1973 verruilde Jager het ge
meente- en mediawerk voor de
functie van hoofddocent
ethiek, evangelistiek en massa
communicatie in Kampen. Ja
ger werkte in deze functie veel
samen met de onlangs gepen
sioneerde docent ethiek dr. A.
Dekker. "Okke Jager had een
briljante taaltechniek. Hij was
grandioos in de monoloog. Kri
tisch en humoristisch in het
schrijven en spreken. Wilde je
een kerkdienst van hem bezoe
ken, dan moest je ruim van te
voren aanwezig zijn, want daar
was altijd een geweldige be
langstelling voor. Hij had een
scherpe pen en was tegelijk wat
terughoudend in de gewone di-
"Zijn waardevolle inbreng aan
de universiteit lag vooral in zijn
brede visie op cultuur en ge
loof. Hij heeft zich nooit op één
specialisme laten vastpinnen.
Hij is misschien mede daarom
ook nooit hoogleraar geworden.
Hij was in het algemeen ook
met het type van een technisch
manager, wat vandaag de dag
steeds meer van een hoogleraar
gevraagd wordt. Hij hield niet
van vergaderen. Hij voelde zich
haast schuldig als hij niet op
zijn studeerkamer met een
boek bezig was".
deze cultuur zou kunnen mani
festeren".
In zijn afscheidscollege in sep
tember 1988 hield Jager, die
zich zichzelf als letterkundige
beschouwde, een pleidooi voor
een dichtelijker spreken over
God. "Geloof moet worden ge
wekt door verhalen en symbo
len, zoals de pioniers van de
zondagsscholen al begrepen.
Als evangeliseren niet meer
lukt, is de grondoorzaak dat wij
niet hebben geleerd door dra
matisering van begrippen als
verzoening de verbeelding van
anderen inwerking te stellen".
Jager gaf vaak blijk van zijn
verdriet over de onverschillig
heid in de samenleving. On
danks pogingen van de kerken
het evangelie over te dragen,
staan veel mensen daar hele
maal niet op te wachten. Hij
Okke Jager
riep de kerken op zich niet door
deze 'impasse van de onver
schilligheid' te laten afschrik
ken.
Jager heeft ongeveer 'vijftig
boeken op zijn naam staan. Be
kend werden onder meer "De
humor van de bijbel', 'Opkla
ring, bijbellezen met verbeel
dingskracht', 'De dood in zijn
1 en 'Geloven
wordt onwennig'
Boesak Fonds vrijgepleit van onjuistheden
"Hij schreef met zijn
pen over geweldig veel thema's,
hij voerde ook een geweldige
strijd tegen de dood. De discus
sie zal nu wel losbreken of dat
ook de angst voor de dood was.
In ieder geval moest hij niets
hebben van Kübler-Ross, en
haar gesprekken over de dood.
Hij vond dat je dergelijke ge
sprekken over de dood niet
moest aangaan. Hij is een van
de gereformeerden geweest,
die de luiken van de Gerefor
meerde Kerken nog verder
hebben opengegooid. Hij heeft
gezocht naar de nieuwe vor
men, waarin het geloof zich in
KAAPSTAD - De Zuidafn-
kaanse regering heeft geen on
regelmatigheden kunnen con
stateren bij het dr. Allan Boe
sak Fonds voor gerechtigheid
en vrede. Maar het fonds moet
zich bij de overheid laten regis
treren om op legale manier geld
te werven bij het publiek.
Dat is volgens ds. J. de Waal van
de Nederduitse Gereformeerde
Sendingkerk, de kerk van Boe
sak, het voorlopig einde van
een conflict tussen het bestuur
van het fonds en de vroegere
gemeente van Boesak, Belville
bij Kaapstad. Boesak" moest in
de zomer van 1990 het ambt van
predikant in Belville neerleg-'
gen nadat was komen vast te
staan dat hij een buitenechtelij
ke relatie onderhield met een
tv-producente.
Toen Boesak predikant in Bel
ville was, stichtte hij het fonds
om bij kerken en andere orga
nisaties in het buitenland geld
te werven voor projecten van
christenen en kerken in Zuid-
Afrika. Uit het fonds werden
onder meer cursussen en confe
renties betaald tijdens welke
kerkleden een beter beeld kre
gen van de politieke situatie in
Zuid-Afrika. Omdat het fonds
aan de kerk werd gelieerd,
hoefde Boesak geen registratie
bij de overheid te vragen. Ker
kelijke organisaties zijn in
Zuid-Afrika vrijgesteld van elk
toezicht op de manier waarop
zij geld inzamelen.
GARDEREN - Als gods
dienstdocenten er niet in
slagen hun vak een be
langrijke plaats te geven
in het lesprogramma, zul
len de godsdienstlessen
langzamerhand verdwij
nen.
Dat stelde drs. R. F. Smit, on
derwijskundig medewerker
van het Christelijk Pedago
gisch Studiecentrum in Hoeve
laken, op een conferentie over
godsdienstonderwijs in in het
middelbaar beroepsonderwijs
in Garderen. Voortaan mogen
scholen voor middelbaar be
roepsonderwijs zelf bepalen of
ze ruimte reserveren voor le
vensbeschouwelijke vorming.
Ze mogen van godsdienst een
keuzevak maken of het inpas
sen in een groep verplichte vak
ken. Ze kunnen de vrije ruimte
echter ook met andere vakken
invullen. Voor godsdienstdo
centen staat er nogal wat op het
spel. De docenten moeten kun
nen aantonen van welk belang
hun vak is bij de invulling van
de nieuwe certifikaateenheden.
Smit raadde het de docenten af
om hun vak gescheiden te hou
den van het overige'onderwijs
aanbod. "Het is de vraag of leer
lingen uit vrije keus de gods
dienstlessen willen volgen. Dat
zal heus niet gebeuren. Het is
beter de levensbeschouwelijke
vorming'in te passen in een an
dere certifikaateenheid. De do
centen economie en godsdienst
kunnen bij voorbeeld samen
werken in een lessenserie over
schaarste, welvaart en welzijn.
Want bij die onderwerpen is
een levensbeschouwing van.
groot belang".
Hij hamerde erop dat de docen-
LISSE Kardinaal Simo-
nis verkeerde zaterdag te
midden van oude beken
den. Hij was terug op zijn
oude Sint Josephschool in
Lisse die dit jaar 125 jaar
bestaat en waar hij zelf van
1937 tot 1943 iri de school
banken zat.
Voor oude bekenden ging hij
zaterdag in de Agathakerk voor
in een eucharistieviering waar
in hij het onderwijs prees dat
hij in Lisse heeft gehad. Naja
ren zag hij zijn vroegere leer
krachten meester Kapel en juf
frouw Van der Eist weer terug.
„Ik heb veel aan deze mensen
te danken. Ze gaven mij een
stuk sociale vorming, waarvan
ik met zonder kan. Tot op de
dag pluk in de vruchten van
wat zij hebben verteld".
De kleine Ad Simonis woonde
aan de Grachtweg waar zijn va
der een tandartspraktijk had.
Met zijn zeven zussen en drie
broers ging hij dagelijks ter
kerke. „Iedere dag voordat de
school begon gingen we naar de
Agathakerk. Ik vond het niet al
tijd leuk om naar de kerk te
gaan. Mijn moeder die dat wel
kon begrijpen zei dan: 'Ga toch
maar, want het komt je later
van pas", zo vertelde hij in zijn
Al spoedig raakte hij in de ban
van de kerk. „Ik vond het fasci
nerend om thuis en op school te
horen over Onze Lieve Heer. Ik
kwam er al snel achter dat God
van de mensen houdt. Nie
mand wordt immers zo maar op
de wereld gezet. Ik wilde dan
ook niets liever dan de bood
schap van God overbrengen op
anderen".
Hij zegt de geur van de toenma
lige Josephschool nog altijd te
ruiken. „De klassen in die tijd
zaten propvol. Als het geregend
Beslissende keuze
-eid
rw<
0FD1
spolit
irden'
Sk103
Sjerwa
ali t Hoe
tt zie
in h<
med
Hij
den.,,
BERICHTEN dat de Amerikaanse regering overweegt
miljard dollar kredietgaranties die Israël nodig heeft v
opvangen van immigranten uit de vroegere Sovjetunie,
toe te kennen op voorwaarde dat Israël geen nederzetti
meer bouwt in de bezette gebieden, plaatsen premier
voor het dilemma waarvoor hij altijd heeft gevreesd,
kwesties raken Israël op zijn gevoeligste punten. De
de terugkeer uit de diaspora, is zelfs de kern van het bc
van Israël. Maar voor een groot deel van de bevolking
even essentieel Israël uit te bouwen tot aan zijn 'bijbelse jc1
zen'. Dit 'Eretz Israel' leeft zelfs sterker dan ooit na de vej
ring van de westelijke Jordaanoever in 1967.
TOEN zij in 1990 aantrad, werd Shamirs nieuwe coaliti
confronteerd met de onmogelijke taak die idealen te v<
nen. Elke door hem geleide regering zal er een prioritef
maken de bezette gebieden volledig te koloniseren zodat
facto worden geannexeerd en niet meer als onderpand ku
worden gebruikt bij een vredesregeling met de Palesti
Voor zover hijzelf nog aan dat beleid zou hebben getwi
werd hij door zijn religieuze partners systematisch onder
gezet om nog meer nederzettingen te bouwen.
Het op gang komen van de stroom immigranten eind
heeft voor Israël echter niet zozeer de noodzaak als wel
vaarlijke beperkingen van dat beleid aangetoond. De
manier om meer dan een miljoen immigranten op te vang
door hen ook onder te brengen in de bezette gebieden. Th
tisch is dat zelfs het hoogste ideaal voor figuren als Sharr -1
de orthodoxe religieuzen doordat het de aliyah combii r
met de realisatie van Eretz Israël. Maar een dergelijke n/"'
mentale taak betekende dat Israël meer dan ooit was aanj
zen op de internationale goodwill. Op het moment dat he
grootste idealen binnen bereik lijkt te hebben, moet Israë
geven dat het zijn eigen lot niet in handen heeft.
Het creëren van voldoende huisvesting en werkgelegerj
gaat de reserves van Israël ver te boven. Zonder massale
ciële hulp van de VS zou het daardoor in zijn zwaarste e
mische crisis zijn gestort. Om de nodige kredieten te kri
heeft het dus beloften moeten doen. De belangrijkste w<
het de immigranten niet in de bezette gebieden zou hui
ten. Dat dit toch is gebeurd, stond al vrijwel op voorhand
maar zonder de Golfoorlog zouden de gevolgen wellicht
der ernstig zijn geweest. De 'nieuwe wereldorde' maakt
voor president Bush echter noodzakelijk beloften tegei
de Arabische wereld na te komen. Hij had geen andere
dan de bankgaranties aan Israël in te trekken om het te
gen deel te nemen aan het vredesoverleg.
ten er zelf voor moeten zorgen
dat godsdienst niet in de marge
verdwijnt, maar een centraal
vak wordt waar leerlingen niet
buiten kunnen. "Docenten
moeten zelf thematieken aan
dragen omdat anders niemand
het doet".
Dr. Tj. van den Berk, universi
tair hoofddocent catechethiek
en godsdienstpedagogiek in
Utrecht, inspireerde de docen
ten tot een nieuwe invulling
van hun vak. "Godsdienston
derwijs in deze geseculariseer
de tijd is alleen mogelijk als er
een revolutie plaatsvindt. De
bijbel en de kerk passen niet
meer bij de levensbeschouwing
en de cultuur van jongeren. Re
ligieuze ervaringen beleven zij
in de popmuziek, in de cultuur
van kleding waar alles om mer
ken draait. We moeten de les
stof niet meer uit de theologie
halen, maar uit het leven".
"Drie kwartier godsdienstles
volgens een vaste structuur is
de dood in de pot. Stuur de jon
gens de straat op met een foto
toestel of videocamera om de
armoede in beeld te brengen.
Ga een dag naar het Anne
Frankmuseum of een fitness
centrum, want daar gebeurt
wat met jongeren, daar wordt
hun verbeelding in werking ge
zet. En dat is de kern van gods-
dienstonderwij s"
BEROEPINGEN
Evangelisch Lutherse Kerk
Aangenomen naar Zutphen (part-time)
mevr. H G.A.J. Günther-van Dijk te Deven
ter die tevens part-time predikant te De-
Dat was een riskante optie. Zoals velen hadden ge\P
schuwd, was het voor Shamir inderdaad een aanleiding r
nog harder op te stellen. Maar die Amerikaanse beslifs.
heeft ook Jeruzalem verplicht te kiezen. Geen enkele I:
sche regering kan zich permitteren te kort te schieten t(
over 'thuiskomers'. Maar Shamir kan zich evenmin per
ren zijn nederzettingenbeleid op te geven. Het zou hemfei
van zijn electorale achterban kosten en betekenen dat hj
nieuwe coalitie met de religieuzen mag vergeten.
iljNKELE maanden voor de wellicht meest cruciale verki
gen in het bestaan van Israël staat Shamir daarom voo
wellicht moeilijkste keuze. Om politiek te overleven en
wikkelingen verder te bepalen, zal hij compromissen mt
sluiten over zijn dierbaarste idealen. Van die keuze zal
gen of hij na de verkiezingen van juni nog zal kunnen
sen over de toekomst van zijn land. Het worden onz
maanden en die zullen tot gevolg hebben dat het 'vredt
ces' nogmaals wordt onderbroken, maar dat was a) lange
delijk.
.jEKS
i Ime
A>
)esti
sPsÊ
Ayd
in
din|
Am:
konc
b Jr
Wij geloven. Maar niet in: t~~
I "je leert er maar mee leven'.' ntrc
had en de jasjes hingen op de
gang rook je een vreemde geur,
die door het hele gebouw ging".
De kardinaal komt de laatste ja
ren maar zelden in zijn geboor
tedorp. „Omdat mijn moeder
drie jaar geleden is overleden
heb ik geen familie meer in Lis
se wonen. Het eerste wat ik bij
mijn terugkeer deed was dan
ook het opzoeken van het graf
naast de Agathakerk van mijn
vader en moeder. Als je daar
dan staat gaap er allerlei ge
dachten door je heen van het
Lisse van vroeger".
Kardinaal Simonis sprak aan
het einde van de mis de vurige
wens uit dat de Josephschool
haar katholieke identiteit
trouw blijft. „Er worden genoeg
vragen gesteld over de toe
komst van de katholieke kerk.
Belangrijk blijft dat kinderen
op school katechese krijgen en
leren bidden. Geloven is net zo
iets als eten en drinken. Het
brengt mensen respect bij voor
zichzelf en de medemens".
Uitgave
Kantoor
Telefoon:
Postadres
Hoofdkantoor
Telefoon:
Postadres-
071 -122 244
071 - 134 941
Postbus 112300 AA Leiden
Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk
070-3190 933
070-3906 717
Postbus 9. 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur: J Leune.
Adjunct-hoofdredacteur J. Timmers.
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel 070 - 3190 8
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel' 070 - 3190 815):
A van Rijn (chef), W Bunschoten, drs. C. van Haersma Buma. A van Holsteir
E. Huisman, H Jansen, drs. J. van Leeuwen - Voorbij, R. de Roo, drs K Vera
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): G. Ansems (coördinator), B. Jansma, H Piet
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L. Kooistra. drs P van Velthoven
Foto (tel 070 - 3190 838): M Konvalinka (chef), S. Evenhuis, S. Pieterse
Opmaak (tel: 070 - 3190 831): Ch. Bels (chef), A. de Bruljn, W. Diekstra, L. Hef
J. Hofmeester, C de Kier, H. Nieuwmans, H. Schneider.
Redactie-!
(tel. 070-3190 819): T. Kors
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied, I
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, el
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederlaf
België. De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs. K
M. van de Ven en P Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit R in
(chef), H Bijlev'eld, D Hofland, P. Koopman, D van Rietschoten en K.
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus,
- de volgende correspondenten in het buitenland: drs. D J van den Bergh I
(Peking), drs. H. Botje (Tunis), A. Courant (Athene), R Hasselerharm
(Johannesburg), drs. A Heering (Rome), B van Huët (Parijs), M de Konini
(Washington), F. Lindenkamp (Sao Paulo), R Simons (Londen), drs R Vund
(Moskou), W Werkman (Jeruzalem), G. van Wijland (Belgrado). F Wijnandf
(Bonn), J. Wijnen (Brussel).
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve verta
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London Vertaalste*;
M de Cocq
n 08.30 tot 17.00 u
Nabezorging
Telefoon 071 -122 248 op ma. t/m vr. var
15.00 uur
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling,
per maand
,SP
18.00 tot 19.00 u
27.00
79,80
312,65
Bij betaling per acceptgi
per maand
per kwartaal
per jaar
Het abonnementsgeld d
28,20
82,80
318,65
uit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 -134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 n
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050