eo-fascisten enige
ienden van Cossiga
BUITENLAND L
Amerika verrast GOS-conferentie met luchtbrug
3APITEIN ROB
DE SCHAT VAN OPA LARSEN
lid&iQowumt
ussische Parlement maakt
Leijanspraak op de Krim
>U - Het Russische parlement heeft gisteren de legitimi-
punt i [van de overdracht van de Krim in 1954 van Rusland aan de Oe-
introv tlne in twijfel getrokken. Daarmee lijkt de basis gelegd voortoe-
mstige spanningen tussen beide republieken. Het parlement
wees de kwestie voor nadere bestudering naar de comités wet-
/ing en internationale zaken. De Russische televisie beschreef
rzitteit debat over de Krim als „stormachtig en emotioneel". Het
rling ,jereiland de Krim, dat sinds 1922 een autonome republiek bin-
Ned [i de Russische Federatie was, werd in 1954 overgeheveld naar
aan| Oekraïnse Sovjet-republiek. Daarmee wilde de Communisti-
irde t e Partij de 300e verjaardag van de vereniging van Russen en
noot trainers luister bijzetten. In de Krim wonen 2,5 miljoen men-
nu nj van 105 verschillende nationaliteiten. De Russische minister
dat h i buitenlandse zaken Andrej Kozyrev, die de overdracht van de
m zoi im een „politiek besluit van het (oude) Politburo" noemde,
oek a arschuwde het parlement geen verdere belemmeringen op te
rpen voor de goede verhoudingen met de Oekraïne.
Leger Georgië voert druk op
POTI - In West-Georgië hebben regeringstroe
pen gisteren vuurgevechten geleverd met de ver
zetsgroepen die de verdreven president Zviad
Gamsachoerdia trouw zijn. De militairen lijken
erin te slagen het verzet van de Gamsachoerdia-
getrouwe opstandelingen te onderdrukken. De
commandant van de regeringstroepen in West-Ge-
orgië, Jaba Iosseliani, deelde mee dat er bij de
jongste gevechten 15 mensen zijn omgekomen.
Turkse aanvallen op Kurden
ANKARA - Turkse gevechtsvliegtuigen hebben
de afgelopen twee weken in het besneeuwde zuid
oostelijke berggebied luchtaanvallen uitgevoerd
op bases van Kurdische rebellen. De aanvallen
zijn een onderdeel van de pogingen van Turkije
om de guerrillastrijders zware slagen toe te bren
gen voor zij in het voorjaar een grootscheeps of
fensief kunnen beginnen.
Wapenembargo
tegen Somalia
VRIJDAG 24 JANUARI 1992
NEW YORK De Veiligheidsraad
heeft gisteren een resolutie aangeno
men die wapenleveranties aan Soma
lia verbiedt. In de resolutie wordt ook
een onmiddellijk staakt-het-vuren ge
ëist tussen de strijdende partijen in
het land. De resolutie werd unaniem
door de vijftien leden van de Veilig
heidsraad gesteund. De raad sprak
zich ook uit voor een versterking van
de humanitaire hulpverlening door
de Verenigde Naties aan de burgers
van het door oorlog en honger getrof
fen land. Volgens cijfers van de VN
zijn door de gevechten in Somalia de
laatste twee maanden al ruim 20.000
mensen om het leven gekomen.
VS overwegen verdere
beperking kernwapens
NEW YORK De Verenigde Staten
overwegen een belangrijke beperking
door te voeren in de hoeveelheid strategi
sche kernwapens die zijn voorzien van
meervoudige koppen of een aantal ervan
zelfs af te schaffen. Voor een aantal ver
minderingen, waarschijnlijk de op land
gestationeerde meerkoppige kernraket
ten, worden geen voorwaarden gesteld.
Andere beperkingen zullen afhangen
van de reactie van de vier vroegere Sov
jet-republieken waar lange-afstands-
kernwapens staan opgesteld. Verscheide
ne hoge regeringsfunctionarissen ver
klaarden dat president George Bush de
voorstellen naar verwachting tijdens zijn
'State of the Union'-rede op 28 januari zal
aankondigen.
m HEERING
IME Bij Francesco
ksiga zijn alle remmen
[.In weinige dagen heeft
Italiaanse president
lis gezien met een reeks
fanoide aandoende uit-
aken zowel regerings-
"tijen als oppositie te-
i zich in het harnas te
teren maakte het staats-
het conflict met de poli
compleet door met een dra-
ische afscheidsbrief de
sten-democratische partij,
hij veertig jaar lid is
reest, vaarwel te zeggen. Het
on vorige week met een
flict met parlementsvoorzit-
Nilde Jotti naar aanleiding
de afzettingsprocedure die
Democratisch Linkse Partij
S) tegen Cossiga heeft inge-
d vanwege het misbruik dat
•resident van zijn functie
maken. Aan het einde van
maand wordt het Italiaan-
irlement ontbonden, in af-
iting van de verkiezingen
'olgens weigerde de presi-
wet te ondertekenen
een juridische hervorming
rEPHEf iem njet aanstaat, en het af-
pen weekeinde gebruikte
staatsbezoek aan Slove-
en Kroatië voor een belofte
Italiaanse militaire bij-
ïd aan de nieuwe republie-
die direct door het minis-
van buitenlandse zaken
1 tegengesproken
dag zegde hij op het
itemoment een lang tevo-
aangekondigd tv-debat met
Jiristen-democratische par-
•orzitter Ciriaco de Mita af.
daarop verscheen hij
weer voor de tv-camera's
het Italiaanse volk te ver
en dat het tussen hem met
,g( letto zal moeten kiezen.
grote
:ct dal
ngster
ondej
het 1< iddels is ook de breuk met
jchristen-democraten (DC)
feit. De aanleiding vormt
-erklaring van Cossiga, dat
voort >ereid zou zijn in de verkie-
Sstrijd zijn persoonlijke
terventies te staken, op voor
waarde dat Occhetto zich dan
ook van aanvallen op hem zou
onthouden. Daarop verklaarde
Antonio Gava, de christen-de
mocratische fractievoorzitter in
het parlement, dat men moei
lijk van zijn Democratisch-
Linkse collega kon verwachten
dat hij met de verkiezingen
voor de deur zijn mond zou
houden. Cossiga eiste op hoge
toon excuses van Gava, maar in
plaats daarvan stelde 'II popo
io', het dagblad van de DC, zich
woensdag volledig achter Ga-
va's opmerking.
Daarop barstte de bom. In een
geïmproviseerd interview met
gretig toegestroomde journalis
ten uitte het staatshoofd woens
dag een stroom van persoonlij
ke opmerkingen aan het adres
van diverse politici. Occhetto
omschreef hij als een „neo-sta-
linist", en een „zombie met een
snor". Vervolgens was het de
beurt aan Gava, die de term
„maffia-boss" naar het hoofd
geslingerd kreeg. Gava zou
Cossiga hebben verraden om
de vriendschap van de linkse
oppositie te verwerven, die hem
tot nu toe als een gangster heeft
afgeschilderd.
Daarop moest de republikeinse
partijleider Giorgo la Malfa het
ontgelden, omdat hij de presi
dent had gekritiseerd vanwege
diens recente flirt met de neo-
fascistische partij MSI. De MSI
heeft zich Cossiga en zijn popu
listische kritiek op het Italiaan
se politieke stelsel min of meer
toegeëigend, en heeft gisteren
nog in Rome een manifestatie
gehouden onder het motto
'Voor Cossiga en tegen de par
tij'.
De president, die zijn steun in
alle andere partijen heeft verlo
ren, eert deze nieuwe aanhang
door in het openbaar de neo-
fascistische leider te ontvangen
en te prijzen. „Van La Malfa zal
ik geen les in anti-fascisme ne
men. Het is niet mijn gewoonte
om, zoals hij, te spugen in het
bord waarvan ik heb gegeten",
aldus een furieuze Cossiga. De
liberale leider Renato Altissi-
mo, die eveneens kritiek had
geuit op de 'kwalijke vriend
schappen' van de president,
kreeg toegebeten dat dat dan
op de eerste plaats op hemzelf
van toepassing was, omdat Al-
tissimo in het verleden gere-
Muilkorven
Gisteren kwam het dramati
sche hoogtepunt met een lange
brief, waarin Cossiga de rede
nen voor zijn uittreden uit de
DC uiteenzette. „De DC wilde
mij muilkorven, en volgde
daarbij het vreemde beginsel
volgens welke de lasteraar wel
recht van spreken heeft en de
belasterde niet. Ik verlaat de
DC, want ik begrijp haar niet
meer en geloof ook niet meer in
de noodzakelijke politieke een
heid van de katholieken" (die
vorige week nog door de Itali
aanse bisschoppen is bena
drukt), schreef een verbitterde
Cossiga gistermiddag.
is alle perken te bui
ten gegaan", reageerde La Mal
fa gisteren, en vrijwel de gehele
spraakmakende gemeente in
Rome is het daarmee eens. Vol
gens het progressieve dagblad
L'Unita heeft de president met
zijn 'hysterische aanval alle re
cords van beledigingen gebro
ken', terwijl La Republica het
staatshoofd kortweg 'geschift'
noemde. De directie van de
staatstelevisie RAI zoekt nu
naar mogelijkheden om Cossi
ga de toegang te weigeren tot
de zenders van radio en tv, waar
hij volgens de grondwet vrije
lijk over kan beschikken, om
hem te verhinderen ook in de
verkiezingsstrijd zijn persoon
lijke gedachten te ventileren.
Binnen de DC is met obligate
spijt gereageerd op het uittre
den van de president, maar een
van haar meest invloedrijke le
den, de voormalige partij-secre
taris Flaminio Piccoli, sprak on
omwonden van een „prachtig
bericht".
De tragiek van Francesco Cos
siga is, dat hij met zijn onop
houdelijke kritiek op partijen
en beroepspolitici ongetwijfeld
de stem des volks vertolkt.
Maar doordat hij vanuit de ivo
ren toren van het Quirinaal, het
presidentiële paleis, niet in
staat is gebleken politieke en
persoonlijke grieven uit elkaar
te houden, is nu iedereen tegen
hem, en bevindt hij zich nog
slechts in het weinig benijdens
waardige gezelschap van de
neo-fascisten.
Chaos
Hevige sneeuwval in het zuiden van Frankrijk en noorden en oosten van Spanje heeft voor zware overlast en
een verkeerschaos gezorgd. Bij de belangrijke Spaans-Franse grensovergang La Junquera bij Gerona, die
moest worden afgesloten, ontstond aan Spaanse kant een file van vijftienhonderd vrachtwagens. Honderden
mensen moesten door reddingsploegen uit hun op autowegen vastgeraakte auto's worden bevrijd. In het zui
den en zuidwesten van Frankrijk viel in 45 gemeenten met 50.000 huishoudens de elektriciteit uit. Duizenden
hulpverleners van brandweer, gendarmerie en soldaten kwamen in actie om ingesloten automobilisten te be
vrijden en geïsoleerd geraakte dorpen te bereiken. Een totaal beeld van slachtoffers was niet direct te geven.
FOTO AFP
Bomsporen bij Italiaanse veerboot Moby Prince
IC
1
LIVORNO - De tragedie van
de Italiaanse veerboot Moby
Prince, waarbij in april vorig
jaar 140 opvarenden de dood
vonden, zou zijn veroorzaakt
door een bom.
Dat is de veronderstelling van
deskundigen die het wrak de
afgelopen maanden hebben on
derzocht. De Moby Prince
kwam voor de kust van Livorno
in aanvaring met een olietan
ker en brandde daarna volledig
uit. Op een lichtmatroos na
kwamen alle passagiers en be
manningsleden om. Tot voor
kort werd de ontploffing gezien
als een gevolg van het vrijko
men van gassen na de brand.
Maar nu lijken de experts meer
geneigd de explosie als oorzaak
van de ramp aan te wijzen. Op
dezelfde plek zijn resten gevon
den van nitraten en andere che
micaliën die voor de vervaardi
ging van springstoffen worden
gebruikt.
In dat geval zou de ramp een
duidelijk omschreven oorzaak
hebben: afpersing. Een van de
gerechtelijke deskundigen
heeft tegenover de familiele
den van de slachtoffers ver
klaard, dat de mogelijkheid van
een bom serieus in overweging
wordt genomen. Die zou dan
geplaatst zijn om de rederij of
een van de opvarenden schrik
aan te jagen, en zo aan te zetten
tot betaling van 'beschermings-
geld'. De aanslag zou dan ook
bedoeld geweest zijn om alleen
materiële schade te veroorza
ken. Maar door de explosie
raakte het elektrische bestu
ringssysteem onklaar, waarna
het stuurloos geraakte schip
zich in de wand van een buiten
gaats voor anker liggende tan
ker boorde en de uitstromende
olie vlam vatte. Voor de experts
staat het nog niet vast of de
ramp inderdaad door een bom
is veroorzaakt, maar de exploi
tant van de Moby Prince, de Na-
politaanse rederij Navarma,
heeft zich die stelling wel on
middellijk eigen gemaakt. Zij
zou daardoor immers van een
zware verantwoordelijkheid
worden ontslagen.
De rode
loper
door ROGER SIMONS
LONDEN Prins Philip van Groot-Brittanmë is
naar verluidt van mening dat de onbekende
uitvinder van de rode loper niet goedsnik was. Met
andere woorden: de Britse prins-gemaal vindt het
uitleggen van rode lopers gewoon waanzinnig.
Philip wordt graag hartelijk verwelkomddat wel,
maar hij houdt niet van poespas. Het verveelt zijne
koninklijke hoogheid zeer dat de doorsnee Brit, die
vooreen prins of prinses door de knieën gaat.,
vreselijk stijf en ouderwets doet vis-a-vis 'royalty'.
Hij denkt dat het zo hoort, maar op de koningin en
haar moeder na deelt geen enkele Britse royal zijn
mening.
Telkens als de Britse queen ergens een afgesproken
bezoek brengt, mag je er op rekenen dat alles daar
tijdig opnieuw in de verf is gezet. Een persoon van
koninklijken bloede krijgt in Groot-Brittannië
zelden de werkelijkheid te zien.
Kroonprins Charles zegt dat hij een grondige hekel
heeft aan de geur van verse verf. Maar netjes
opgeknapt schilderwerk in 't vooruitzicht van
koninlijk bezoek is niet het grootste Britse bedrog.
Prinses Diana 'inspecteerde' afgelopen november in
Canada (een voormalige Britse kolonie) een
ziekenhuis waaralle lege bedden gevuld waren met
onechte patiënten. De directie had deze gezonde
mensen een borrel beloofd op voorwaarde dat ze
enkele uurtjes ziek in bed zouden gaan liggen. Want
een ziekenhuis dat maar halfvol is loont toch niet dë
moeite van een koninklijk bezoek
In Londen werd deze merkwaardige maatregel
beschouwd als een bei vijs van het feit dat
bureaucraten overschakelen op overdrive telkens als
iemand van Buckingham Palace op bezoek komt.
Koningin Elizabeth en andere leden van haar
familie reizen nog vrij geregeld per trein. Voor
British Rail (de Britse Spoorwegen die weldra
geprivatiseerd worden) is dat telkens een welkome
gelegenheid om de rode loper uit te leggen. In stations
worden de borden met informatie over dames- en
herentoiletten dan steevast onzichtbaar gemaakt.
Dat middel werd ooit zorgvuldig toegepast in het
Schotse Stirling. De queen en prins Philip bezochten
dit station wel niet, maarzij reden er toch dwars
doorheen, per sneltrein nog wel. helemaal richting
Edinburg. In Stirling hebben alle gewone reizigers
nadien twee dagen lang moeite gehad met het
ontdekken van de voor hen bestemde plasplaatsen.
Prinses Diane werd in 1983 verwacht in het
Noordengelse Halifax. Haar bezoek aan hun stad
vervulde de harten der vroede vaderen met grote
vreugde. Zij voelden zich enorm vereerd, maar er was
wel een probleem: het pad dat de prinses zou volgen
liep langs een stuk braakliggende grond. De nodige
tijd ontbrak om er snel een plantsoen van te maken.
Daarom besloot het gemeentebestuur de hele lap
helgroen te laten verven met spuitbussen.
Het ligt voorde hand dat de Britse royals geregeld
aan de weet komen dat ze door hun gastheren en -
dames gevoelig bij de neus zijn genomen. Volgens
insiders vinden prinsen en prinsessen dit soms
amusant, soms irritant, ai naargelang de
omstandigheden.
Hoe dan ook, aan sommige koninklijke bezoeken is
voor Britse plebejers ook een gunstige afloop
vertonden. Neem het Londense tehuis voor dakloze
mannen waar een poosje geleden de minzame
koningin-moeder van de Britten langskwam. Elke
gast van deze instelling kreeg voor die gelegenheid
een stel nieuwe kleren. Oorspronkelijk was het de
bedoeling dat ze hun pak terug zouden geven zodra
de koningin-moeder hen de rug had toegekeerd;
uiteindelijk werd besloten dat ze de nieuwe kleren
mochten houden.
WASHINGTON - Ameri
ka gaat via een luchtbrug
tonnen aan medicijnen en
voedsel overbrengen naar
de landen van de voormali
ge Sovjetunie. James Ba
ker, de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse za
ken, ontvouwde de plan
nen gisteren tijdens de
GOS-conferentie in Was
hington.
De eenzijdige Amerikaanse ac
tie heeft tot irritatie geleid bij
andere aan de conferentie deel
nemende landen, met name
Duitsland. De Nederlandse mi
nister Van den Broek mat zich
gisteravond de rol van vredes
tichter aan met zijn verklaring
dat de Amerikaanse luchtbrug
alsnog het karakter van een in
ternationaal gecoördineerd
project kan krijgen, indien de
NAVO erbij zou worden inge
schakeld. Volgens Van den
Broek heeft de NAVO belang
rijke mogelijkheden op het ter
rein van communicatie en
transport en heeft het bondge
nootschap veel medische ex
pertise.
De gisteren in de Amerikaanse
hoofdstad afgesloten mam
moetconferentie heeft op zich
zelf weimg concrete hulpaf
spraken voor de GOS-landen
opgeleverd. Wel is een 'losse
structuur' overeengekomen om
allerlei lopende en toekomstige
bijstandsinitatieven te coördi
neren, via vooral de Organisatie
voor Economische Samenwer
king en Ontwikkeling (OESO)
in Parijs en de Europese com
missie in Brussel.
Teleurstelling
ten en internationale organisa
ties kunnen melden wat ze aan
humanitaire landen voor Rus
land en de andere ex-Sovjetlan
den ondernemen, zodat dubbel
werk voorkomen kan worden.
Voorts gaat eind volgende week
al een werkgroep van deskun
digen naar Minsk om met GOS-
autoriteiten aanbod en vraag op
elkaar af te stemmen. Neder
landse ambtenaren en experts
zullen aan die missie deelne
men, omdat ons land op de con
ferentie in Washington voorzit
ter was van de werkgroep ener
gie.
Meer dan minister Van den
Broek toonde Nederlands EG-
commissaris Andriessen zich
sceptisch over de betekenis van
de conferentie in Washington.
Volgens Andriessen moet nog
maar blijken of de bijeenkomst
historisch is geweest. „Daar
voor is nodig dat alle voorne
mens in concrete actie worden
omgezet". Hij maakte duidelijk
niet onder de indruk te zijn van
het extra geld dat Amerikaans
president Bush deze week toe
zegde ten bate van het GOS.
Het D66-kamerlid Eisma wil
van minister Van den Broek
weten of de Nederlandse toe
zegging voor extra hulp aan de
voormalige Sovjetunie ter
grootte van 200 miljoen gulden
besproken is in het kabinet.
Zuid-Afrika en
:volg<
)V heel
met stJ
vaarin
heeft g aüaanse president Francesco Cossiga.
-ote ho
halen banden aan
LUANDA De Angolese mi
nister van buitenlandse zaken
Loy van Dunem en zijn Zuida-
frikaanse ambtgenoot Roelof
Botha hebben gisteren Luanda
een eind gemaakt aan zeven
tien jaar van ijzige diplomatie
ke betrekkingen met een over
eenkomst om gezanten uit te
wisselen.
'^s°la Rechtse partij
helpt Shamir
an 052 - Na een tocht van zestig dagen bereikt de „Vrijheid"
si Francisco en kijk, op de rede ligt een motorboot met twee
-enijes aan boord. „Hoeral" roept Rob; „eindelijk heb ik jullie
x weer gevonden!" Want het zijn natuurlijk Marga en Willy, die
w longste avontuur van Rob al in geuren en kleuren hebben
ie oord. Het is een hartelijk weerzien. En Toon klaart bovendien
maal op, wanneer enkele dagen later de commandant van de
kruiser beide vrienden ontvangt en hem een verzegelde envelop
overhandigt met een dankbetuiging en een verklaring, dat Rob
en Toon zich als eigenaars van de schat kunnen beschouwen.
Een maand later kiest de „Vrijheid" weer zee. Bestemming: Am
sterdam. „Eindelijk weer eens naar huisl" zucht Rob. Ja, maar
hij weet nog niet, dat hij Amsterdam heel anders zal weerzien,
dan hij de stad kent....
JERUZALEM - Een rechtse
partij heeft gisteren besloten
premier Yitzhak Shamir te
hulp te komen als maandag een
motie van wantrouwen tegen
hem wordt ingediend en zo de
val van de coalitieregering te
voorkomen. De Tzomet-factie,
die twee afgevaardigden in het
parlement heeft, kwam tot het
besluit tijdens onderhandelin
gen over eventuele herintre
ding in de regering. Tzomet
heeft de coalitie van Shamir
een maand geleden verlaten uit
protest tegen een voorgestelde
wijziging in de verkiezingswet.
De verkiezingen zullen deson
danks worden vervroegd van
november tot juni, omdat de
meeste regeringsfacties, en ook
Tzomet zelf, daar voorstander
van zijn. De regering van Sha
mir raakte zondag haar meer
derheid in het 120 leden tellen
de parlement kwijt, toen twee
andere rechtse partijen beslo
ten op te stappen uit protest te
gen de Israëlische deelname
aan de vredesconferentie voor
het Midden-Oosten.
De Palestijnen zijn afgestapt
van hun standpunt dat zij de
vredesconferentie voor het
Midden-Oosten voor gezien
houden, als de Verenigde Sta
ten akkoord gaan met de door
Israël gevraagde kredietgaran
ties ter waarde van tien miljard
Een lid van de Israëlische anti-Arabische Kach-beweging toont hun nieuwe uitvinding: een machinegeweer met
een zak om de lege hulzen op te vangen Zo verdwijnen de bewijsstukken nadat we op Arabieren hebben ge
schoten, aldus de Kach.
FOTO EPA
republiek China en de regering
van de staat Israël hebben be
sloten diplomatieke betrekkin-
gen aan te gaan op het niveau
van ambassadeurs aldus het
akkoord in Peking. Het docu
ment werd ondertekend door
de Israëlische minister van bui
tenlandse zaken, David Levy,
en zijn Chinese ambtgenoot,
Qian Qichen. China steunde ja
renlang de Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie (PLO) die een
kantoor heeft in Peking.
dollar.
Een militaire raad van beroep
op de bezette Westoever heeft
een van de deportatiebevelen
vernietigd die deze maand te
gen vijf inwoners van het ge
bied zijn uitgevaardigd. De an
dere vier werden door de raad
bekrachtigd. Het was voorzover
bekend de tweede maal dat een
beroepsinstantie een deporta
tie ongedaan maakte in de 25
jaar dat Israël de Westoever en
de Gazastrook bezet houdt. Het
nietig verklaarde deportatiebe
vel betrof de 28-jarige Eyad
Joudeh, een student aan de uni
versiteit van Birzeit. De raad
oordeelde dat Joudeh, anders
dan de andere deportatiekandi
daten, geen geschiedenis van
detenties achter de rug had.
China
Israël en Chiha knoopten giste
ren diplomatieke betrekkingen
aan. „De regering van de Volks-
