wilmmakers zijn de sterren in Rotterdam
Pedersen mikt op Hitehcock-effect
FILM
15
II
Imer Thys Ockersen vindt jeugdidool
Driemaal Huston in
Danny's eersteling
ïSoUTUTlt
VRIJDAG 24 JANUARI 1992
stival met 170 films duurt tot 2 februari
itelaar
t de to
bij hel
1 zegt
ken v
tainer,
le-tom;
open
?t hun
n het
)efvoo
lopend
TV kan
ver zij
•ingen
Met ee^TERDAM - Gister-
d is de 21ste editie
het Filmfestival Rot-
im begonnen. Met de
et and vste fllm van de in
lti rland wonende Ar-
jn Alejandro Agresti,
ern Crimes'. Een pro-
ie van het in Den
teruggekeerde,
is internationaler wer-
e duo Kees Kasander
ennis Wigman. Tot 2
goot is iari gaat er in twaalf
1 hang aien en zaaltjes in
"tjrdam een lawine van
170 nieuwe films en
s over de bezoekers
Vorig jaar kochten
>ns de festivalopgaaf
k 0 filmgekken in to-
300.000 toegangsbe-
in Rotterdam is in de
plaats de leiding: Emile
ix nam het roer over van
liaan Marco Müller. Jour
nalist en filmmaker (beprijsd
voor o.a. zijn serie VPRO-tv-
brieven Post uit Irkoetsk) Fal-
laux is een volkomen andere
persoonlijkheid dan de Ita
liaan, met wie organisatorisch
uiterst moeilijk viel samen te
werken. In de Filmkrant meldt
Fallaux wat hij in Rotterdam
aantrof: „Geen geld, geen per
soneel, alleen maar twintig jaar
geschiedenis en een kater".
Aan hem de taak om de fakkel
die filmgek Huub Bals twintig
jaar geleden voor de artistieke,
kleine, bedreigde en andere
films uit vaak verre buitenlan
den ontstak, opnieuw aan te
blazen en verder te dragen. Hij
lijkt het te willen doen in grote
openheid en zonder onnodige
poeha. „Als ik mezelf vergelijk
met een museumcurator: ik
ben er niet zo een die de ten
toonstelling belangrijker vindt
dan het kunstwerk. Ik ben geen
Fuchsiaan" zei hij tegen Ger-
din Linthorst in de Filmkrant.
Hij heeft niettemin nogal wat
tegenwerking moeten overwin
nen. Het komende festival van
Berlijn is een concurrent die
voortdurend festivalpremières
wegkaapt. Dit jaar waren dat er
maar liefst acht.
Natrappen
Fallaux zei eerder: „Filmma
kers komen liever bij ons, de
producenten kiezen voor Ber
lijn. Ze denken dat daar op de
'markt' goud te verdienen
valt". Zelfs ex-Filmfestival di
recteur Müller trapte vanuit
zijn nieuwe festivalbaan in Lo
carno nog even na. Fallaux zag
een brief van Müller die om een
film voor zijn eigen festival te
winnen, schreef: „Beter een A-
festival (Loqarno dus, BJ) dan
Philippe Noiret (links) in 'J'embrasse pas'.
het kleine Rotterdam". Mis
schien speelt bij die houding
een rol dat Fallaux definitief
van Marco Müller verlost wilde
zijn, toen hij zijn baan in Rot
terdam aannam. Müller zou
eerst adviseur in de Maasstad
blijven, maar Fallaux zag twee
kapiteins op één schip niet zit
ten. Zo klein is Rotterdam trou
wens ook weer niet. Er is welis
waar voortdurend het probleem
van geldtekort, maar daarmee
kampt de hele filmwereld. Het
festival is vooral géén interna
tionale 'showcase', waar de gla-
mourpers op af stormt en waar
de 'moeilijke' films in de marge
worden weggestopt. Rotterdam
is een publieksfestival, heeft
een functie als een soort 'pre
view-festival' voor films die la
ter in o.m. de Filmhuizen of an
dere 'arthouse'-achtige biosco
pen zullen worden gedraaid, en
is in hoge mate 'filmmaker-
vriendelijk'. De in '88 overleden
Huub Bals zorgde er indertijd
voor dat 'Rotterdam' filmma
kers co-productie-mogelijkhe-
den, of andere financiële voor
waarden kon bieden om werk-
in-wording af te maken (het
Hubert Bals Fund bestaat nog).
Bovendien schept het festival
al jaren een klimaat waarin de
niet-commerciële films aan z'n
trekken komt, waar ontdekkin
gen gedaan kunnen worden en
vooral filmmakers de sterren
zijn.
György Konrad
In Rotterdam valt onder meer
een hoofdprogramma te zien,
een keuze door een aantal Ne
derlandse filmcritici, een on
derdeel dat 'Limits of Liberty'
heet en waarin door economie
of politiek gecensureerde films
aan bod komen. Inleider daar
van in Rotterdam is de huidige
voorzitter van de internationale
PENclub, de Hongaarse schrij
ver György Konrad. „De beta
lende en straffende staat staat
op instorten en de cineasten en
redacteuren verlaten de veilige
havens van het gesubsidieerde
bestaan en stomen de woelige
zee van de vrije markt op", vat
hij de aanzet voor nieuwe pro
blemen in de voormalige Oost
bloklanden samen. De films in
'Limits of Liberty' leveren géén
puur politiek programma. Ze
zijn gekozen op artistieke kwa
liteiten of op hun bijzonder
heid. In dat kader zijn de Geor
gië ontvluchtte, door Gamsa-
choerdia als 'vijanden van de
staat' bestempelde regisseurs
Dajan Shengalaya en Lana Go-
giberidze te gast. Tegenhanger
bijna tot dit onderdeel is een se
rie films onder de noemer 'Rus
sian Box Office'. Films die in
Rusland de kassa's deden rin
kelen tijdens de periode van
onderdrukking. Films die zich
geen zier aantrokken van de
politiek, maar gewoon een pu
bliek wilden amuserem. Dan is
er 'Cinema Narcissus', waarin-
films worden vertoond waarin
de regisseur om wat voor reden
dan ook een rol in zijn eigen
film speelt. Van Woody Allen,
via de Fransman Jacques Doil-
lon - die het deed uit gebrek
aan geld voor een acteur - tot en
met Charles Chaplin. Daar
naast nog het onderdeel 'Alter
native Dimensions', met avant-
garde- en kunstfilms, een re
trospectief van Nederlandse
films en een serie 'talk-shows'.
„Idioot Greenaway"
Voorbeelden van films uit het
hoofdprogramma van Rotter
dam: 'Nuit et jour' van Chantal
Akerman, 'Schrei aus Stein'
van Werner Herzog, 'Night on
earth' van Jim Jarmusch en
Van Gogh' van Maurice Pialat.
Verder de binnenkort in roula-
Een scène uit The Commitments.
tie gaande film 'Europa' van de
Deen Lars von Trier, die een
Amerikaan van Duitse afkomst
vlak na de oorlog Duitsland en
de daar dan nog altijd actieve
anti-krachten (de 'weerwolven')
laat verkennen; André Téchi-
né's 'J'embrasse pas' over een
jongen uit de Franse provincie
die in Parijs zijn zelfstandig
heid wil vinden en in het prosti-
tutie-circuit terechtkomt (met
een bijzonder rolletje van Phi
lippe Noiret als oudere homo
seksuele tv-maker). In Leo Ca-
rax' 'Les amants du pont neuf
speelt Juliette Binoche (bekend
FOTO'S PR
uit 'The unbearable lighthness
of being') een blind meisje in
een 'amour fou' op de beroem
de Franse brug. Zeer goede kri
tieken gingen Alan Parkers
'The commitments' vooraf, een
film over een rockband in Ier
land. Engelsman Parker ('The
wall', 'Mississippi Burning')
vervolgde zijn filmcarrière in
Amerika en zei niet meer in En
geland te willen filmen zolang
„die idioot van een Greenaway"
daar nog gefêteerd werd. Het
tekent de veranderingen in
Rotterdam dat juist deze Alan
Parker er vertegenwoordigd is.
'Shattered'
eügebiedj
derdagUv; ckersen naast Dale Evans en Roy Rogers.
ilphen
geleiding
'elke reder
«/Rogers, king of the cowboys'
ASTA 1: 'Shattered' met Tom Berenger,
Bob Hoskins en Greta Scacchi. Geba
seerd op Richard Neely's boek 'The
plastic Nightmare'. Scenario en regie:
Wolfgang Pedersen.
I door
BERT JANSMA
Regisseur Wolfgang Pedersen
koesterde het project al voordat
hij zijn succesfilm 'Das Boot' in
Duitsland maakte: een verfil
ming van Richard Neely's thril
ler 'The^ plastic nightmare'. Hij
vond filmmaatschappij-in-
moeilijkheden MGM/Pathé be
reid tot financiering en "kon er
zo zijn Amerikaanse debuut
mee maken.
Pedersen dacht ongetwijfeld
met Neely's boek een Hitch-
cock-achtig gegeven in handen
te hebben. Op papier heeft het
er alle schijn van: Tom Beren
ger speelt een man die als men
selijk schroot uit een auto-on
geluk te voorschijn komt, maar
via plastiche chirurgie weer op
gelapt wordt. Dat laatste geldt
niet voor zijn geheugen, want
dat blijft blank. Thuis bij zijn
vrouw komt hij er langzamer
hand achter dat het niet zo erg
tussen hen boterde vóór zijn
ongeluk. Bovendien gaat hij
haar verdenken van een ver
houding, dus huurt hij een pri-
vé-detective (Bob Hoskins) in
om de waarheid te weten te ko-
Bob Hoskins als privé-detective die Tom Berengers geheugen moet opfrissen
men. Het is een beetje het spel
letje dat Hitchcock een paar
keer met James Stewart uit
haalde ('Vertigo'). Al zitten er
halverwege de film een paar in
trigerende knopen in het ver
haal, overtuigend wordt het
nooit. Vooral doordat Tom Be
renger nergens iets van het
slachtoffer heeft en Pedersens
verfilming van aanvang af ei
genlijk wel erg ongeloofwaar
dig is. De mooie Britse actrice
Greta Scacchi mag weer (na
o.m. 'White Mischief) een
kreng van een vrouw neerzet
ten. Ze gaat Bette Davis nog
eens achterna.
JANSMA
.00-17.00
jerswerk
gesprek
- Tel 07
18 30-20
ren - Ki; )VOORT - Een jon-
dmsdagav van tien jaar ziet z'n
ei!07-M21film. De bioscoop
jeidingsgi Desmet in Amster-
lp?,i®?s,ivil m de ster van de film
natie)tel
n cowboy met een
eloos pak, een blijde
ich en een gitaar bij
ind: Roy Rogers, de
ide cowboy. Dat jon-
is inmiddels een man
i, Roy Rogers is tach-
cowboys zien er al-
et meer smetteloos
it staan dat ze zin-
laar alledrie, het jon-
'an toen, de man van
de cowboy zijn het
verp van een bijzon
documentaire van
aker Thys Ockersen:
Rogers, king of the
ys' die tijdens het
istival Rotterdam z'n
ere beleeft.
ckersen was dat jongetje
:n. Zoals zoveel mensen
i en nabij zijn leeftijd
[etekende incluis) wa-
filmcowboys Roy Ro-
oppalong Cassidy (Willi-
yd) of Gene Autrey de
kennismaking met het
Westen en met Holly-
Ockersen, filmer, film-
n het bezit van een mil-
lmfoto's opgeborgen in
"aar beveiligde uitbouw
n huis in Zandvoort -
in huis in Hollywood en
maker van filmdoqu-
res over regisseurs Don
en Samuel Fuller, dook
oy Rogers, king of the
rs' op een ook voor hem
uikelijke manier in één
i filmliefdes: „Mijn Roy
•film is een heel per
soonlijke film gewprden. Zoals
ik eigenlijk nog nooit een docu
mentaire-onderwerp benaderd
had. Het kon ook haast niet an
ders. Ik ben dat jongetje van
tien uiteraard, dat je in mijn
film voor het eerst de bioscoop
Desmet (medeproducent van
mijn film) ziet bezoeken. We
hebben dat helemaal in de stijl
van de vijftiger jaren gefilmd.
Sommige mensen die de film al
bekeken hebben, zagen niet
eens de overgang van een oud
stuk journaal naar de nage
speelde werkelijkheid van
toen: En ik ben dan zelfde man
die 35 jaar later naar Amerika
trekt om te kijken wat er van
zijn idool van toen geworden is.
Een nostalgische reis dus".
Roy Rogers-sandwich
Het klinkt gemakkelijker dan
het is. Want Roy Rogers - door
de jeugd van de vijftiger jaren
gewoonlijk 'Rooie Roggers' ge
noemd - is tachtig, geniet niet
meer zo'n goede gezondheid en
trekt zich steeds meer terug uit
het openbare leven. Daar heeft
hij in Amerika overigens veel
langer dan hier een grote rol ge
speeld. Hij maakte zo'n negen
tig speelfilms voor Republic,
maar stopte ermee toen de
maatschappij de films aan de
televisie verkocht. Rogers was
een van de eerste acteurs die
daar de 'residuals' (aanvullende
vergoeding) voor wilde hebben,
inmiddels een normale zaak in
Hollywood. Hij kreeg ze niet,
beëindigde z'n contract, en be
gon zelf voor de tv een serie ui
terst populaire Roy Rogers-
shows, films van een dik half
uur. Zo kan het dat een genera
tie van dertigers in Amerika de
ster Rogers ook nog kent. En
als het niet van de tv-films is en
van hun vele 're-runs', dan wel
van de Roy Rogers-eethuizen
die er langs de oostkust van
Amerika te vinden zijn. Tegen
woordig onderdeel van de Har
dy's keten, waar je nog een Roy
Rogers-sandwich kan nuttigen.
Bovendien heeft de cowboy
ster een aandeel in de 'Happy
Trail'-restaurants in een cam
ping-keten, en heeft hij een
museum in Victorville (vlak bij
Los Angeles) waar hij zo'n beet
je alle 'memorabilia' over hem,
zijn echtgenote en tegenspeel
ster Dale Evans en hun carrière
heeft ondergebracht. Cowboy
Roy Rogers - ook nog een ge
fortuneerd landeigenaar - heeft
dus goed geboerd.
'My pal Trigger'
Thys Ockersen: „In mijn film
ga ik op zoek naar mijn jeugdi
dool, maar ik zal 'm dus niet zo
gauw vinden. Ik kom eerst al
lerlei sterren uit zijn films te
gen. Onder meer ook regisseur
William Whitney die 27 Roy Ro
gers-films gemaakt heeft. En ik
spreek voortdurend via de tele
foon met zijn zoon Dusty, die
zijn zaken behartigt. En je ziet
hoe ik op een Roy Rogers-festi
val in Ohio terechtkom. Eigen
lijk een wat navrante zaak,
want de Grote Ster is er zelf niet
bij. Je ziet de diverse oude ac
teurs uit zijn films rondrijden
door de verlaten straten van het
stadje, enthousiast wuivend
naar publiek dat er nauwelijks
is". Ockersen gaat op bezoek in
het Roy Rogers-museum in Vic
torville, waar onder meer diens
paard 'Trigger' staat, dat - wel
iswaar afgewisseld door diverse
stand-in-viervoeters - tot z'n
33ste dienst deed als de trouwe
viervoeter die kunstjes deed in
de films van de baas. Ockersen:
„Het is natuurlijk bizar, zo'n
groot opgezet naard. Maar Roy
kan het niet verdragen dat
paard, waar hij 25 jaar mee ge
werkt had, te begraven. Nu
staat het naast het paard But
termilk van zijn vrouw Dale
Evans en de hond Bullett die
we in Nederland niet kennen,
maar die in de tv-serie een rol
speelde". Een van Rogers be
kendste films werd 'My pal
Trigger', die in Nederland teza
men met de documentaire van
Ockersen in roulatie zal worden
gebracht. Rogers zei er inder
tijd over: „Ik ben de enige ac
teur die een bijrol heeft ge
speeld naast een paard in de
hoofdrol".
Hillbilly-muzikant
Rogers, geboren als Leonard
Slye, was een Hillbilly-muzi
kant (o,m. met de groep 'Sons
of the Pioneers') die een kans
kreeg in films toen Republic
Pictures contract-moeilijkhe
den voorzag met de man die
toen De Zingende Cowboy van
het Witte Doek was. Gene Au
trey. Roy Rogers, die ook nog
even het pseudoniem Dick
Weston droeg, werd ongeloof
lijk populair en was maar liefst
twaalf jaar achtereen winnaar
van de Western Box Office
Polls. Zijn privé-leven kende
een aantal tragedies. Hij ver
loor zijn eerste vrouw, trouwde
ruim een jaar later met de aan
komende actrice Dale Evans,
die een zoon van dertien had.
Ze namen kinderen aan van
wie een Koreaans meisje met
een autobus verongelukte en
een zoon tijdens een ontgroe-
ningsfeest in dienst in zijn ei
gen braaksel stikte. Ze kregen
later samen nog een aantal kin
deren. Thys Ockersen: „Ik
denk dat 'Roy Rogers, king of
the cowboy's' een van de laatste
films is waarin hij nog te zien
zal zijn. Nee, hij heeft 'm zelf
nog niet bekeken. Ik betwijfel
trouwens of hij wel doorhad wat
we aan het doen waren. Hij is
natuurlijk interviews gewend.
Maar ik denk niet dat hij besef
te dat we met een film van tach
tig minuten bezig waren waarin
ze zóveel uit zijn carrière over
hoop gehaald hebben. In maart
ga ik naar Los Angeles om 't
hem allemaal te laten zien".
Lauren Bacall hoort bij de sterke rolbezetting van Mr. North.
HAAGS FILMHUIS: 'Mr North' met An
thony Edwards, Robert Mitchum, Harry
Dean Stanton en Anjelica Huston. Re
gie: Danny Huston. Laatste film uit cy
clus rond Hollywood-tamilie Huston. Op
30 januari.
In de filmserie The Hustons in
het Filmhuis komen twee zoons
van John Huston aan bod: de in
1950 geboren Tony, door vader
John Huston lang als misluk
keling beschouwd. En zoon
Danny Huston, in '62 geboren.
Tony Hustons schreef hét sce
nario voor de laatste film die va
der John zou regisseren: 'The
dead', naar een passage uit Ja
mes Joyce's 'Ulysses' (morgen
avond te zien). Danny Huston
debuteerde in '88 met 'Mr
North'. Een om een aantal rede
nen bijzondere film: John Hus
ton schreef mee aan het scena
rio en stelde daarmee zijn laat
ste daad in Hollywood. Hij zou
ook een van de hoofdrollen spe
len. Dat lukte niet meer Robert
Mitchum was bereid tijdens de
opnamen de zieke Huston te
vervangen. Een daad van pië
teit en je mag het Mitchum dan
ook niet aanrekenen dat hij
niet de geschikte man is voor
de rol van de oude, aan huis ge
kluisterde familiepatriarch in
het plaatsje Newport, New Eng
land.
Mr. North' lag hier in Neder
land op de plank, was nog nooit
vertoond en niet voor niets. Het
zou overdreven zijn te stellen
dat Danny Hustons film ver
rast. Als vader Johns naam -
ook als co-producent - niet aan
het project verbonden was ge
weest, zou er nooit zo'n sterke
rolbezetting op de been ge
bracht zijn. Ga maar na: Lauren
Bacall, David Warner, Mit
chum, Harry Dean Stanton en
een andere loot aan de Huston-
stam. Anjelica. Het maakt de
film niet goed, wel aardiger. 'Mr
North' is een verfilming van
Thornton Wilders 'Theophilus
North". Een gegeven dat ty
pisch is voor Wilder die vaak
speelde met verwachtingspa
tronen van de maatschappij en
moraliteit. In dit geval komt
een jonge student werken in
het volop met grijze rijkaarden,
dure landhuizen en nuffige
butlers gedoteerde stadje New
port. Meneer North heeft een
bijzondere eigenschap: hij
laadt statische elektriciteit op
waardoor iemand die hem aan
raakt een schok krijgt. Gauw
doet de fabel de ronde dat hij
door handoplegging kan gene
zen. Voordien heeft hij door
puur gebruik van gezond ver
stand Robert Mitchum van in
continentie genezen, een meis
je van migraine afgeholpen en
een opgeblazen dokter doorge
prikt, dus er ontstaat een run
op de 'wonderdoener'. Uitein
delijk ontvlucht hij het opdrin
gende publiek, in tegenstelling
tot een andere Thornton Wil
der-held, Mr. Brush ('Heaven's
my destination') die precies
doet wat de samenleving van"
hem verwacht en zijn leven in
het honderd ziet lopen. Mr.
North (Anthony Edwards) sluit
uiteindelijk Anjelica Huston in
zijn armen als riante beloning
en daarmee is de film een zacht
moralistisch sprookje gewor
den, dat elk drama mist. Hét
scenario steekt weinig pittig in
elkaar, Danny Huston filmt het
met slaapverwekkende
schoolsheid en het zijn de ac
teurs die je wakker houden.
