evoeligheden
palen succes
Washington
4M
"'■d6«Somant
BUITENLAND
Vrede Nu: Regering wil 140.000
nieuwe woningen in bezette gebieden
wijzing van plannen
)r nieuw Joegoslavië
Rode Kruis beleeft 'een treurig recordjaar'
NPITEIN ROB
DE SCHAT VAN OPA LARSEN
Tweemaal
aan dood
ontsnapt
DONDERDAG 23 JANUARI 1992
ia ontkent
:|q spraak Zhao
|G - China heeft van-
Icieel ontkend dat de in
ide gevallen partijleider
iiyang van blaam is ge-
b Een woorvoerder van
itsraad (regering) sprak
icht legen dat Zhao was
hnietPJ°k™ van betschuldi-
jit 1 dat hij een contra-revo-
- is. De beschuldigin-
het adres van de voor
partijleider werden ge-
Em*le studentenopstand van
|Uje bloedig werd neerge-
Zhao werd er toen van
z ldigd de partij in tweeën
s conruren en "*iet °Proer" te
Com n'
als
is ei
ee
JERUZALEM - De Israëlische regering is
van plan 140.000 nieuwe woningen te bou
wen in joodse nederzettingen in de bezette
gebieden. Dat heeft de Israëlische bewe
ging Vrede Nu gezegd in een rapport dat
werd gepubliceerd kort voor het debat in
het Amerikaanse Congres over een Israë
lisch verzoek om tien miljard dollar kre
dietgaranties. Volgens Vrede Nu hult de Is
raëlische regering haar plannen in een
„dicht rookgordijn", om kritiek op haar ne-
derzettingenbeleid, dat volgens de VS de
vrede in de weg staat, te voorkomen. Vol
gens Amiran Goldblum, woordvoerder van
de groep, worden de nederzettingen uitge
breid in verband met de beoogde annexe
ring van de bezette gebieden en niet omdat
er nu zoveel Israëliërs naar die streken zou
den willen verhuizen. Hij wees erop dat in
de bestaande nederzettingen al duizenden
appartementen en mobiele woningen leeg
stonden. Premier Yitzhak Shamir heeft
zondag gezegd dat de regering niet zal af
zien van uitbreiding van de nederzettin
gen, ondanks oproepen van de VS om als
gebaar van goede wil tenminste voor de
duur van de vredesconferentie voor het
Midden-Oosten af te zien van nieuwe
bouwplannen. Op de Westelijke Jordaanoe-
ver heeft het Israëlische leger gisteren tien
tallen Palestijnen opgepakt als onderdeel
van een campagne om de aanvallen op
joodse kolonisten in de bezette gebieden te
gen te gaan.
Onderzoek naar vaccin
tegen zwangerschap
NEWARK - Een geneesmiddelenfa
brikant in de Verenigde Staten on
derzoekt de mogelijkheden van een
vaccin als middel om ongewenste
zwangerschap te voorkomen. Als de
proeven slagen kan het middel, net
als de pil destijds, een revolutionaire
vernieuwing betekenen op het ge
bied van geboortebeperking. Het
vaccin, dat is ontwikkeld door John
Herr van de universiteit van Virgi
nia, wordt momenteel uitgeprobeerd
op apen. Het via een pil of injectie toe
te dienen vaccin zou twee tot vijfjaar
werkzaam blijven. De stof werkt op
het immuniteitssysteem van de
vrouw in plaats van, zoals bij de pil,
op haar hormoonprodüktie.
Opstandige soldaten
wijken voor Mobutu
KINSHASA - Opstandige soldaten
zijn vanmorgen vroeg door de presi
dentiële garde verdreven uit het ge
bouwvan de nationale radio van Zaï
re, dat ze enkele uren eerder hadden
veroverd. De soldaten eisten tijdens
de bezetting het aftreden van presi
dent Mobutu Sese Seko. Het was
niet bekend of er slachtoffers zijn
gevallen. Het incident deed zich
voor nadat Mobutu's troepen oppo
sitiepartijen hadden verhinderd de
door de regering stilgelegde confe
rentie te hervatten, die de eenpartij-
staat naar democratie zou moeten
leiden. Mobutu heeft beloofd demo
cratische verkiezingen te zullen uit
schrijven.
Piete.PINGTON Aan het
N(fem om in Washing- Gevaar
te kept duidelijke organic
oonh^sche afspraken over
iS-hulp te komen lig-
il van internationale
ïke gevoeligheden
'aliteiten ten grond-
EG wel een belangrij-
onden nemen- rnaar vreest
dat iff' daarmee op den
Ie Self verplichten tot extra fi-
illetiejle en materiële hulp aan
Sovjetunie, terwijl ande-
itmachten als de VS en
iu al veel minder vrijge-
dan West-Europa,
lerikaanse regering op
;urt wil voorkomen dat
ferentie van Washington
uw en permanent insti-
in Ariordt voor hulp aan het
te daiKnemgheid 's er °°k over
waar Pê of de NAVO als bond-
ejsehap haar militaire hië-
pleef en materiële mogelijk-
legerj vergaand ter beschik-
foet stellen aan een 'onei-
soortfe' taak. Onder meer
wasT'jk wil dat niet. Afge-
ddn is in Washington intus-
if de NAVO een overzicht
e vera>enstellen van haar logis-
od en transportcapaciteit,
ky. Hp de GOS-landen elk voor
-specifiek beroep daar
in kunnen doen.
itste supporters van de
bevinden zich thans in
telijk deel van het Euro-
htig
-ny i continent", zei gister-
my I
in Washington Neder-
ninister van Buitenland-
lukker en Van den Broek over
twist in westerse kring
humanitaire inzetbaar-
l ons
idalisre
lorden
lijk
vi
ziet
oekom
Tu
een
valle
gaan
er
bij x
ukt ze
r ze hif
?emak 1
een \vj
zoekei
leginni
erspelfoi
tviÜe
osten
iard c
te
vestee ei
geld te )r
rRADO De Joego-
e republieken Bos-
trcegovina en Mace-
hebben gisteren
en van Servië afge-
om deel uit te gaan
van een nieuw con-
,ratief Joegoslavië.
bin
ver
schu 5
werk i.
met
enomi
weg)
e wane
Op de conferentie in Washing
ton wordt geïnventariseerd wel
ke korte-termijnhulp aan de
GOS-landen kan worden ver
strekt op de terreinen van voed
sel, energie, medicijnen, huis
vesting en technische assisten
tie. Nederland heeft als voorzit
ter (samen met Venezuela) van
de werkgroep energie een con
creet plan opgesteld voor de le
vering van brandstoffen en ma
terieel voor o.a. de instandhou
ding van de electriciteitsvoor-
ziening, de olieproductie en de
mijnbouw in de landen en re
gio's met de hoogste nood ter
zake.
Dat plan zal vandaag aan het
slot van de conferentie worden
aanvaard. Maar in hoeverre en
op welke termijn het tot uitvoe
ring kan komen was vannacht
nog ongewis, als gevolg vap alle
onenigheid over taakverdeling
en toezicht op de operatie. Het
zelfde probleem gold voor de
voedsel- en de andere vormen
van te coördineren hulp. Het
gevaar was dan ook niet denk
beeldig dat voorlopig in de
praktijk vooral de al lopende af
zonderlijke bijstandsprogram
ma's van bijvoorbeeld de EG,
afzonderlijke EG-lidstaten en
de VS op eigen kracht voort-
Een van de moeilijkheden voor
de conferentie in Washington is
ook dat de 'doelgroeplanden'
zelf niet vertegenwoordigd zijn.
De resultaten van de bijeen
komst moeten in de komende
weken met de autoriteiten van
het GOS en de afzonderlijke
Gemenebest-staten worden be
sproken.
'Tombe laneige'
'Tombe la neige', zong Adamo vroeger al. Als er sneeuw zou vallen, zou zijn bezongen geliefde niet komen, dat voelde deze Italiaans-Belgische zan
ger op zijn moonboots aan. In Zuid-Frankrijk zullen vooral de minder jeugdigen aan deze hitsong uit de jaren zestig terugdenken, nu zelfs de palmbo
men met sneeuw bedekt zijn. Maar deze dame heeft toch de stoute schoenen aangetrokken, ook al heeft zij geen afspraak met Salvatore Adamo. In
ons land geen sneeuw, maar mogelijk iets meer en iets dikker ijs. foto ap
GENEVE - „Voor het In
ternationale Comité van
het Rode Kruis (ICRK) is
1991 het jaar van de 'treuri
ge' records", aldus de pre
sident van de hulporgani
satie, Cornelio Sommaru-
ga, gisteren.
Nog nooit heeft het ICRK zo
veel mensen kunnen helpen als
het afgelopen jaar. Maar tegelij
kertijd was het aantal conflic
ten en humanitaire problemen
nog nooit zo groot. Volgens het
Rode Kruis werd in 1991 voor
hulpmissies in totaal 700 mil
joen Zwitserse franc (890 mil
joen gulden) uitgegeven, een
stijging van 58 procent in ver
gelijking met 1990.
De hulpacties na het einde van
de Golfoorlog slokten het mees
te geld (ruim 200 miljoen gul
den) op. Ook de hulpacties in de
Hoorn van Afrika en Joegosla
vië vergden veel van het bud
get. Het Rode Kruis sloot het
boekjaar 1991 af met een tekort
van 15 miljoen franc (19 miljoen
gulden). De hulporganisatie
kan voor 1992 putten uit een
budget van 600 miljoen franc.
Medewerkers van het ICRK be
zochten het afgelopen jaar
meer dan 153.000 gevangenen
in 49 landen. In totaal 39 landen
werd 88.800 ton hulpgoederen
(kleding, dekens, tenten) met
een waarde van 146 miljoen
franc verdeeld (1991 - 41.210
ton)
Sommaruga stelde dat bij het
Rode Kruis het afgelopen jaar
de overtuiging is gegroeid dat
alles moet worden ondernomen
om verdere toeneming van
schending van het humanitaire
recht tegen te gaan. Met name
de conflicten in Irak, Tchad,
Etiopië en Somalia hebben aan
getoond dat de humanitaire
rechten van krijgsgevangenen
met voeten worden getreden.
De ICRK-voorman stelde voor
met de betrokken regeringen
over dat onderwerp in dialoog
te treden.
Het Rode Kruis en de zusteror
ganisatie Rode Halve Maan rie
pen gisteren hun leden op voor
hulpacties in Irak 7,7 miljoen
Zwitserse franc beschikbaar te
stellen. Miljoenen Irakezen lei
den een jaar na de Golfoorlog
aan ondervoeding en ziektes.
Met het geld dat beschikbaar
komt kunnen 250.000 mensen
in een tijdsbestek van zes
maanden worden geholpen.
Wees
voorzichtig
door BERT VAN VELZEN
Eigenlijk behoor ik dit te schrijven met een
kachelpijphoed op het hoofd, met zwartzijden
handschoenen aan en met een bleek en ernstig
gelaat. Want het gaat over de dood, de bizarre dood
wel te verstaan.
Ik zal daarbij uw diepere gevoelens zoveel mogelijk
sparen, want het is niet mijn taak uw dag te
vergallen en met somber rouwfloers te bekleden. In
een curieus boekje, geschreven dooreen beminnelijke
Australiër die in zijn vrije tijd kerkorgels
restaureert, heb ik kennis kunnen nemen van
zeshonderd verrassende, bizarre, fantastische,
groteske en zelfs komische sterfgevallen. Nooit eerder
ben ik dieper overtuigd geweest van de schoonheid
en de luxe van een overgang naar de eeuwigheid op
hoge leeftijd en in de armen van een droomloze
slaap. Heroïsch en tragisch was de dood van een
dirigent die zich, voor het door hem opgezweepte
orkest, in de greep van dwarsdoorslaande emotie,
met zijn baton in de borst stak. De anthologie van de
ongewone dood verhaalt het droeve lot van de
Fransman Pariseau, die ten gevolge van een
ambtelijk foutje onschuldig onder de guillotine
moest sterven voor de wandaden van een zekere
Parisot.
Gemeld wordt hoe een oude Britse generaal met zijn
eigen houten been werd doodgeslagen en hoe een oud-
Romeinse woekeraar via een trechter vloeibaar goud
werd toegediend. En er wordt onthuld hoe een
volgeling van Casanova als gevolg van uitputting
zijn laatste adem uitblies na zevenentachtig
achtereenvolgende orgasmen. Het boek wept veel
vragen op. De Franse president Felix Faure kwam
bijna honderd jaar geleden om het leven bij de
beproeving van een speciaal ontworpen seksstoel. De
man werd besprongen dooreen hartaanval, maar
aangezien bouwtekeningen van de stoel ontbreken
blijft zijn verscheiden raadselachtig.
Vijftig slachtoffers van een Hamburgse kannibaal
werden tussen 1918 en 1924 postuum geprezen door
argeloze restaurantbezoekersom hun verfijnde
smaak en in 1938 is de 22-jarige Phyllis Newcormbe
tijdens een dans te Chelmsford in Essex zomaar in de
armen van haar verloof de in brand gevlogen. Het
was een felle uitslaande brand, waaraan zij vrijwel
onmiddellijk overleed.
Er zijn heel wat mensen omgekomen van het lachen,
aa nmerkelijk meer dan er in hun tranen verdwnken
zijn. Onder de slachtoffers van fatale lachbuien
bevinden zich enkele personages uit de oudheid. Eén
lachte zich dood toen een ezel bezig was met het eten
van vijgen, een ander ging in een lachbui ten gronde
toen hij een aap zag die pogingen aanwendde om een
paar schoenen aan te trekken.
Er zijn mensen gesneuveld bij pogingen de duivel uit
te drijven die bezit van hen had genomen, en volgens
middeleeuwse vertellingen zijn er zeer zondige
mensen persoonlijk door de duivel gehaald, veelal
met groot geraas en in een vette, stinkende walm.
Een bediende van Frontier Airlines in Colorado werd
doodgeschoten dooreen duffelse zak, waarin een
pistool zat dat op scherp stond. En een Romein uit de
Via dello Scalo stierf toen hij getroffen werd doorzijn
hondje Leo, toen dat uit een venster op de vierde
verdieping viel. Merkwaardig toch: het aankomst-
ri tueel op aarde is redelijk uniform we komen
bloot en met gebrul maar het vertrek vertoont een
verbijsterende rijkdom aan vormen.
Een Russische prins vond de dood in een duel met
kanonnen, een wrede Duitse abt werd aangevreten
door de ratten, paus Adrianus IVstikte in een vlieg
en de 22-jarige Amerikaan Vincent Benny toonde
zijn 2-jarig zoontje hoe je een revolver moest
bedienen, waarop het leergierige kind hem
doodschoot. De Japanse gangster Murikami
verdween in bouillon die aan dankbare armen in
Tokyo werd verstrekt.
Dus: eet niet te wild, lach zuinig, plas niet op de
derde rail van de Londense metro en blijf,
hardnekkig, braaf.
inië besloot na amen-
van de eigen grond-
zijn vertegenwoordigers
federale staatsorganen
ïgoslavië terug te trek-
;t presidium en het par-
Bosnië noemde bij
van Ejup Ganic, één van
;n leden van het collec-
iresidentschap, de plan-
Servië voor een nieuwe
ratie „te laat en niet re-
Servië kan nu alleen
2 et de kleinste Joegoslavi-
r> publiek Montenegro een
Joegoslavische staat
Montenegro stelt ech-
idelijke voorwaarden en
ie volledige gelijkberechti-
parlement van Mon-
elHet r
tenegro besloot dinsdag een
volksstemming te houden over
de eventuele toetreding tot een
confederatie met Servië. Mace
donië, waarvan de erkenning
door. de EG op fel verzet stuit
van Griekenland, is tot op he
den alleen door Bulgarije offi
cieel erkend. De republiek riep
dinsdag de eigen soldaten al op
hun Joegoslavische posities op
te geven en naar huis terug te
keren. Terwijl zich gisteren
nauwelijks incidenten van be
tekenis voordeden, merkten
waarnemers in Belgrado op dat
de Servische president Slobo
dan Milosevic tegemoet lijkt te
komen aan de kritiek van de
oppositie. Enkele Milosevic-ge-
zinde kranten meldden dat in
het VN-vredesplan „enige ver
anderingen" aangebracht
moeten worden. De Servische
minderheid in Kroatië, politie
ke opposanten in Servië en de
Servisch-Orthodoxe kerk heb
ben de president de afgelopen
weken schérp veroordeeld we
gens diens steun aan het VN-
vredesplan voor Kroatië.
Discovery met organismen op weg
Het Amerikaanse ruimteveer Dis
covery verlaat Florida.
foto: ap
CAPE CANAVERAL -
Het Amerikaanse ruimte
veer Discovery is gisteren
met aan boord zeven astro
nauten en een uitgebreide
levende have gelanceerd
voor een wetenschappelij
ke missie in de ruimte.
De organismen bestaan onder
meer uit miljoenen rondwor-
men, fruitvliegjes, kikkerdril,
zaad van verschillende graan
soorten, beendercellen van
muizen en kweken bacteriën
en slijmerige schimmels. De
bemanning van de shuttle telt
vijf Amerikanen, onder wie ge
zagvoerder Ronald Grabe, de
Duitse natuurkundige Ulf Mer-
bold en de Canadese neurologe
Roberta Bondar. De organis
men die de shuttle in zijn
vrachtruim heeft zijn afkom
stig uit alle hoeken van de we
reld en moeten nog meer in
zicht geven in de effecten van
gewichtloosheid en ruimtestra
ling op organisch leven. Bij de
experimenten, die non-stop in
het in het vrachtruim meege
voerde spacelab zullen worden
uitgevoerd, zijn ruim 225 we
tenschappers uit 14 verschil
lende landen, waaronder Ne
derland, betrokken.
Ook de bemanning zal aan een
scala experimenten worden on
derworpen. Doel daarvan is
meer te weten te komen over de
oorzaken van 'bewegingsziek
te' en rugpijn, aandoeningen
waar astronauten vaak last van
hebben. De astronauten zullen
ook proeven nemen die moeten
uitwijzen of antibiotica in het
kosmische luchtledige wellicht
een sterkere werking hebben.
De vluchtleiding was aanvan
kelijk niet gerust op het vrij
koude weer in het gebied van
de lanceerbasis Cape Canaveral
in zuidelijk Florida met het oog
op mogelijke ijsafzetting op de
shuttle in de hogere luchtlagen.
Maai" de temperaturen liepen
op tot rond de 15 graden, zodat
de Discovery op de geplande
tijd de lucht inging. De Disco
very zal op zijn missie, de eer
ste dit jaar van een voorziene
reeks van acht, zeven dagen in
de ruimte blijven.
tweernt
t Surirfcl - De Amerikaanse kruiser is precies op tijd verschenen.
Zat Bipanse motorboot durft geen schot meer te lossen en ver-
er? Wst schielijk achter de horizon. Snel hijst Rob de Nederlandse
ondeifa even later wordt de „Vrijheid" gepraaid door de com-
riijkheifent van het oorlogsschip. Wanneer Rob en Toon hem in het
s ondejebben meegedeeld, wat er aan de hand is, krijgen zij van
plot. fnmandant opdracht naar San Francisco te varen. „Wij zul-
zaakje met die Jappen wel opknappen", zegt hij, „het zou
er wel even heet kunnen toegaan en het lijkt mij het beste, dat u
niet te dicht in de buurt blijft. Ik wens u goede reis, herenl" De
„Vrijheid" vervolgt zijn weg. Naar San Francisco dus. Toon is er
niet erg mee ingenomen. „Je zult zien", zegt hij, „dat die Ameri
kanen straks nog aanspraak zullen maken op de schat, die wij
geborgen hebben. Ik vertrouw ze voor geen halve dollar." Rob
denkt dat het wel los zal lopen.
Kohl: „Andere
naam voor ecu'
BONN - De Duitse bondskan
selier Helmut Kohl wil niet dat
de gemeenschappelijke Euro
pese munt ecu gaat heten. De
nieuwe munt hoeft niet direct
naar de Duitse mark vernoemd
te worden, maar ecu is wat hem
betreft uit den boze. „Er moet
een betere naam zijn", zei hij
gisteren. „Het hebben van een
gemeenschappelijke munt is
een gewichtige zaak. Deze zal
zeker geen ecu genoemd wor
den", aldus een resolute Kohl.
De Europese Gemeenschap wil
in 1999 een gemeenschappelij
ke Europese munt invoeren die
de nationale munten zal ver
vangen. Op dit moment bestaat
de ecu al op papier, als reke
neenheid voor transacties tus
sen EG-lidstaten. De meeste
landen willen dat de nieuwe
'echte' munt dezelfde naam
krijgt.
MARSEILLE/STRAATS-
BURG Pierre Lota zal
de 20e januari 1992 niet
snel vergeten. Op die dag
ontsnapte de directeur van
een fabriek voor bewa
kingsapparatuur in Aix-
en-Provence tweemaal aan
de dood.
Eerst raakte hij met zijn auto
betrokken bij een verkeerson
geluk, vervolgens behoorde hij
tot de passagiers van de veron
gelukte Airbus van de Franse
vliegmaatschappij Air Inter,
's Morgens stapte Lota in zijn
sportwagen. Doel was het vlieg
veld van Marseille, vanwaar hij
via Lyon naar Straatsburg wil
de vliegen. Tijdens een stop bij
een benzinestation langs de
snelweg boorde een andere
auto zich met een snelheid van
meer dan 100 kilometer per uur
in zijn wagen.
„De auto werd samengedrukt,
de kofferbak was een harmoni
ca, maar ik had nog geen
schrammetje", aldus Lota.
Door het ongeval kon Lota zijn
geboekte vlucht niet meer ha
len. Vandaar dat hij een ander
toestel nam. Dat vliegtuig vloog
kort voor de landing bij Straats
burg tegen een berg. „Ik had
een plaats achterin het vlieg
tuig", vertelt Lota. Dat redde
hem opnieuw het leven. Van de
96 inzittenden overleefden
slechts negen personen - de
genen die zich op de achterste
rijen van het vliegtuig bevon
den - de dramatische gebeur
tenis. Helemaal ongeschonden
kwam Lota er deze keer niet
vanaf: hij had een bloedneus.
De 9-jarige Romain Duclos is een
van de negen overlevenden van de
ramp met de Franse Airbus, die
aan 87 mensen, onder wie één Ne
derlander, het leven kostte.
foto:epa