RIAGG's strijdlustig JF
ondanks vele kritiek i
Ccidóc Sotvumt
BINNENLAND
Wie 2 jaar vooruit kijkt, stapt
vandaag in de Skoda Favorit
FNVjstam
geen getot
iedereen
een job
W
„Alleenstaande wordt gezien als
een burger aan wie iets mankeert"
WOENSDAG 22 JANUARI 1992
Onderzoek
Een rechercheur stelt een
aantal vragen aan een
Inwoonster van
Vriescheloo in verband
met de verdwijning van
de zevenjarige Nymphe 1
Poolman. Gisteren begon
een groep van 18
rechercheurs met
inwinnen van informatie
bij alle inwoners van het
dorp. Door zo'n 600
adressen de komende
twee dagen systematisch
te bezoeken hoopt de
politie te voorkomen dat
ze iets over het hoofd ziet.
Numphe wordt sinds 28
november vorig jaar
vermist.
FOTO: ANP
Experiment met
bustaxi's mislukt
MIDDELBURG - Het experiment
met bustaxi's als aanvulling op het
openbaar vervoer in Zeeuws-Vlaande-
ren is mislukt. De taxi's kregen te wei
nig passagiers, waardoor de kosten in
geen verhoudingen stonden tot de op
brengsten. De provincie Zeeland heeft
gisteren besloten de proef op 1 februa
ri te stoppen. Het experiment heeft
een jaar geduurd en kostte 175.000
gulden. Het aanvullend openbaar ver
voer is destijds opgezet om de bereik
baarheid van kleine kernen te vergro
ten. Behalve de provincie, droegen het
rijk, de gemeenten in Zeeuws-Vlaan-
deren en de NV Streekvervoer Zuid-
West Nederland bij in de kosten van
het project.
Nibud: bejaarden
moeten inleveren
UTRECHT - Bejaarden met een
laag inkomen gaan er door de stel
selwijziging op achteruit, hoewel ze
een lastenverlichting was beloofd.
Dat heeft het Nationaal Instituut
voor Budgetvoorlichting (Nibud)
gisteren meegedeeld. Het gaat om
bejaarden met een aow-inkomen dat
is aangevuld met een klein pensioen
en die voor hun ziektekostenverze
kering zijn aangewezen op de stan
daardpakketpolis.
Het Nibud heeft berekend dat al
leenstaande bejaarden met een laag
inkomen tenminste 125 gulden per
jaar meer voor hun ziektekostenver
zekering moeten gaan betalen. Bij
echtparen loopt dit op tot 250 gulden
per jaar.
Kandidaat
voorzitters
in debat
DEN HAAG - De kandi
daat-voorzitters van de PvdA
(Rottenberg en Vreeman,
Suurhoff en Van Dijk) gaan
op 22 februari met elkaar in
Utrecht een openbaar debat
aan. Rottenberg heeft dat
gisteren bekendgemaakt.
Volgens Rottenberg is dit de
bat al enige weken geleden
afgesproken. Suggesties van
mede-kandidaat Suurhoff
dat hij een dergelijk open
baar debat uit de weg zou
gaan wijst Rottenberg als on
juist van de hand.
Groepsleiders Dreef
vechten ontslag aan
ZWOLLE Voor de kantonrechter in Zwol
le hebben zes groepsleiders van jeugdin
richting De Dreef gisteren schadevergoe
dingen tot 550.000 gulden per persoon ge
ëist als ze worden ontslagen. De zes zouden
naar aanleiding van uitlatingen in een tele
visie-uitzending op 2 september niet meer
te handhaven zijn in de inrichting. De
groepsleiders maakten toen gewag van
structurele mishandelingen van pupillen
door collega's. Een eerdere eis tot ontbin
ding van de arbeidsovereenkomsten door
Dreef Dreef werd afgewezen. De kanton
rechter vond het toen nodig dat eerst werd
onderzocht of de breuk alsnog te lijmen is.
Een bemiddelaar kwam tot de overtuiging
dat verdere samenwerking tussen de Dreef
en de groepsleiders niet meer mogelijk is.
DEN HAAG - Wat heeft
tien jaar RIAGG ons ge
bracht? De berg geestelij
ke problemen is groter dan
ooit. En toch vierden de
RIAGGs vandaag feest in
Den Haag. „Omdat je ner
gens in de wereld zo'n goe
de, gespreide, toegankelij
ke en betaalbare voorzie
ning van geestelijke ge
zondheidszorg vindt".
De gemiddelde wachttijd voor
behandeling bij een Regionale
Instelling voor Ambulante
Geestelijke Gezondheidszorg
(RIAGG) is twee tot drie maan
den. Wie eenmaal aan de beurt
is, ergert zich soms aan de bu
reaucratische werkwijze of mist
deskundigheid als het gaat om
specifieke problemen. En toch
zei voorzitter H. Bruins Slot
van de overkoepelende organi
satie van RIAGG's, de NVAGG,
vanmorgen in zijn feestrede dat
„de RIAGG er is". Niet dat het
werk af is, maar wel hebben de
RIAGG's volgens hem in de af
gelopen tien jaar dubbel en
dwars hun bestaansrecht bewe
zen. Voor ruim vijfhonderd mil
joen gulden en met 3500 hulp
verleners wordt per jaar aan
meer dan 400.000 Nederlanders
hulp geboden. Uit onderzoek
blijkt dat 85 procent van de
cliënten tevreden is over de ge
boden hulp. Bruins Slot: „De
RIAGG is als maatschappelijk
instituut geworden tot de eerst
aanspreekbare voor de geeste
lijke gezondheid van de bevol
king in de regio. Een factor van
belang". Maar ondergewaar
deerd, meent de NVAGG.
Volgens de RIAGG's wint de
biologische psychiatrie (de
mentie, autisme) terrein ten
koste van de sociale psychiatrie
(geestelijke problemen die ont
staan door de omgeving waarin
iemand leeft). Hoogleraren so
ciale psychiatrie stappen over
en worden in hun besluit ge
steund door de Raad voor Ge
zondheidsonderzoek (RGO).
Uitgerekend vandaag adviseer
de de raad de overheid meer
aandacht en geld te besteden
aan wetenschappelijk onder
zoek naar neurologische en
psychiatrische ziekten. Als te
genwicht kondigde Bruins Slot
vandaag aan dat in Utrecht een
bijzondere leerstoel ambulante
geestelijke gezondheidszorg
zal worden ingesteld. Het Na
tionaal Fonds Geestelijke
Volksgezondheid heeft hier
voor 50.000 gulden beschikbaar
gesteld.
Getob
Maar de RIAGG's willen meer.
De wachtlijsten moeten worden
weggewerkt en hulpverleners
bijgeschoold. Alle nieuwe stro
men patiënten (migranten, in-
cestslachtoffers, bejaarden,
wao'ers, autisten) vragen om
een specifieke aanpak. Met der
tig miljoen gulden extra zijn de
knelpunten volgens Bruins
Slot opgelost. De critici van de
RIAGG's veroordelen de vraag
naar meer geld en vinden dat
de instellingen gewoon stren
ger moeten selecteren; dat in
Nederland veel te veel proble
men zijn gepsychiatriseerd.
In een lezing voor de dr. A. Que-
rido Stichting zei psychiater dr.
P. Vlaminck dat de groep men
sen die de hulp het minst nodig
heeft, het meest bij de RIAGG
zit. „Men kiest die patiënten
waarmee de hulpverleners het
liefste werken. Bij nieuwe groe
pen voert men een wervend be
leid (incestdaders, psychotrau-
ma-slachtoffers) en bij niet-ge-
wenste groepen (zoals dakloze
schizofrenen) probeert men de
boot zo veel mogelijk af te hou
den", aldus Vlaminck, voorma
lig hoofd van de volwassenenaf
deling bij het RIAGG Centrum
West in Rotterdam.
Jagen de RIAGG's de proble
men zelf aan met hun scala aan
projekt- en werkgroepen? Een
probleem wordt pas echt als
een probleem gevoeld als er
een mogelijke oplossing is.
„Onzin", zegt prof. dr. P.
Schnabel van de faculteit klini
sche psychologie en gezond
heid in Utrecht. „Aanbod
schept altijd vraag, maar nooit
misère. Twintig tot vijfen
twintig procent van de Neder
landse bevolking kampt met
psychische problemen terwijl
slechts drie procent contact
zoekt met een RIAGG. En deze
mensen aarzelen nog een half
jaar voordat ze bij een RIAGG
aankloppen. Er gaat een onge
lofelijk getob, gezeur en gedoe
aan vooraf'.
Nietigheden
Schnabel wordt een beetje moe
van de critici die beweren dat
mensen bij het minste of ge
ringste bij een RIAGG aanklop
pen. „Bij een huisarts vraagt
niemand zich af of mensen voor
nietigheden naar het spreek
uur komen. Sterker nog, alge
meen wordt geadviseerd vooral
niet te lang door te lopen met
klachten". De grote toename
van patiënten in de geestelijke
gezondheidszorg is volgens
Schnabel geen luxe-probleem.
„De geestelijke gezondheids
zorg heeft lange tijd in een ach
terstandsituatie verkeerd en is
nu bezig met een inhaalma
noeuvre". De jachtige, indivi
duele samenleving heeft vol
gens Schnabel minder met de
toename van problemen te ma
ken. „Je zou alleen kunnen zeg
gen dat mensen problemen
scherper aanvoelen omdat er
hogere eisen aan hen worden
gesteld. Zo zijn de eisen die
mensen tegenwoordig aan rela
ties stellen heel hoog".
Ondanks alle kritiek over
wachttijden („maar die heeft
een oogarts ook"), gebrek aan
specifieke kennis en klachten
over de ontoereikende samen
werking met psychiatrische
ziekenhuizen, verdienen de RI
AGG's volgens Schnabel veel
lof. Toen er nog geen RIAGG
was en de geestelijke gezond
heidszorg een doolhof van in
stellingen, was de kwaliteit van
de zorg volgens Schnabel veel
lager. „In Rotterdam kon je met
moeite een psychiater vinden.
In Amsterdam deden ze bijna
alleen aan psychotherapie en
bijna overal werd je van het
kastje naar de muur gestuurd".
In het begin leek de door de
overheid opgedrongen fusie
een fiasco te worden. Elke in
stelling kende een andere cul
tuur, zienswijze en werkwijze.
„Zes jaar geleden dacht ik nog
dat de RIAGG's het niet zouden
halen. Dat ze verstrikt in hun
eigen ellende ten onder zouden
gaan. De fusie was een drama.
Maar het uiteindelijke resultaat
is een heel goede, gespreide,
toegankelijke en betaalbare
voorziening van geestelijke ge
zondheidszorg die je in geen
enkel ander land vindt".
Preventie
Hoe de RIAGG's de groeiende
hulpvraag gaan aanpakken
blijft nog enigszins onduide
lijk. Gedwongen door de geld
schieters hebben hulpverleners
geleerd veel efficiënter te wer
ken. Een verdere toename van
de produktiviteit is volgens
Bruins Slot bijna onmogelijk.
„De rek is eruit". De RIAGG's
zullen zich volgens de NVAGG-
voorzitter moeten gaan richten
op nieuwe behandelingsmetho
den en meer preventie. „Laat,
waar dat mogelijk en verant-
wó'ord is, ruimte voor zelfhulp
met ondersteuning op afstand.
Laat mensen mensen helpen
Twee vrijwilligers
van het Zwolse
brandweerkorps, 41
en 30 jaar oud, zijn
gisteren tijdens het
nablussen van een
grote brand in de
binnenstad van
Zwolle om het leven
gekomen doordat
het pand instortte.
Een 25-jarige
vrouwelijke
beroepskracht van
de brandweer en
een 38-jarige
vrijwillige
brandweerman
raakten gewond. De
brand woedde in een
monumenteel
gebouw waarin een
cadeauwinkel was
gevestigd. Beide
slachtoffers hadden
meer dan tien jaar
ervaring bij de
brandweer.
FOTO: ANP
SUSKE EN WISKE
DEN HAAG - „Vanaf 1940
is de financiële jacht op de
alleenstaanden ingezet om
hen uit hun verwilderde
staat terug te voeren naar
de beschaving. De periode
tussen 1940 en 1990 laat
zien waar de vooroordelen
juist van politici ten aan
zien van alleenstaanden
toe kunnen leiden. Door
wetgeving wordt hun soci
ale en maatschappelijke
positie ondergraven".
tien gulden, terwijl alleenstaan
den 152 gulden kwijt zijn".
Veel vertrouwen in de grote po
litieke partijen heeft De Zwaan
niet. Het CDA bestempelt ze als
de 'trendsetter' van de anti-al-
leenstaandenhouding, maar
het vertrouwen in de andere
partijen is ook niet groot. Ze ci
teert uit het partijblad van de
christen-democraten: „Bij een
toenemend aantal eenper
soonshuishoudens dreigt het
gevaar van een mentaliteit van
een-ieder-voor-zich. Dat heeft
de vice-voorzitter van het CDA
enkele jaren geleden gezegd.
En toen Brinkman nog minis
ter was, was hij ook heel afwe
rend. Hij constateerde bij al
leenstaanden een gebrek aan
groepsbinding en ontworteling.
Ook politici blijken vol te zitten
met vooroordelen. Voor alleen
staanden is het kennelijk onbe
staanbaar dat ze ook zorgrela-
ties hebben; dat ze voor ouders,
vrienden of vriendinnen zor
gen. Het lijkt soms wel of de al
leenstaande gezien wordt als
burger aan wie iets mankeert".
Als symbool van de emancipa
tiestrijd van de solitairen over
handigde De Zwaan de voorzit-
ADVERTENTIE.
LAMBIK BABA
Het verhaal van Professor
Henk van Maarseveen deed het
uitstekend vanmiddag op het
Haagse Binnenhof tijdens de
herdenkingsmanifestatie '50
jaar achterstelling van alleen
staanden'.
De politici stellen om de haver
klap vast dat de samenleving
steeds individualistischer
wordt, maar stemmen het be
leid daar onvoldoende of nau
welijks op af, zo betoogt Lenie
de Zwaan, voorzitter van het
Centrum Individu en Samenle
ving (CISA). „Het overheidsbe
leid is exclusief op het gezin ge
richt. Men doet een onaan
vaardbaar beroep op de alleen
staanden. Dat moet een keertje
stoppen".
Het zit het CISA vooral dwars
dat er van alleenstaanden een
„overtrokken solidariteit"
wordt gevraagd. „Als alleen
staanden betalen we bijvoor
beeld dik mee aan het pensioen
van de nabestaanden van ge
huwden. Maar als een alleen
staande overlijdt is-ie het pen
sioen kwijt; een alleenstaande
mag niets nalaten. Als alleen
staanden thuiszorg nodig heb
ben, dan betalen ze er een hoog
bedrag voor. We hebben uitge
rekend dat een gezin vier we-
Als je gelooft in de kwaliteit van je auto's moet je dat hard
durven maken óók. Vandaar dat Skoda u tot 2 jaar na
aankoop gegarandeerd nog 70% van de aanschafwaarde
teruggeeft bij inruil voor weer een nieuwe Favorit
Een wagen die toch al verrassend veel biedt voor z'n prijs.
Alle reden dus voor een proefrit Een nt die wat
uw Skoda-dealer betreft best eën paar uur langer mag
duren dan gebruikelijk. En die bovendien beloond wordt
met een cheque van 500 gulden, vnj te besteden aan
accessoires bij aankoop van een Skoda Favont
Skoda nieuwe stijl, 'n Heel ander verhaal.
Idoor
DICK HOFLAND
iLETI -
^bleven a
van Gec
dia, heb!
■deeltelijl
nachthet
terrein
ngstroep
an de Zw
in hanr
amsacho
Ven en d;
arde eer
regering
DEN HAAG - Iederei
onvrijwillig werkloos is
hoort driejaar lang een
ring te krijgen volgens
nieuwe wet, die de ww,
ziektewet en bijstand
vangt. Dat zou de Parten,
tiewet moeten worder
hoogte van de uitkering
minimaal zeventig pi1
van het laatstverdiende
ris te bedragen.
VAN HUE!
ngswerl
bij Stra
in de me
een ran
•de hulpt
:s de inz
en eei
imera's 1
doen. Bijvoorbeeld op scholen waar kinderen van ge
en intensiveer de samenwer- cent van de wao'ers is arbeids- ders vormen een risicogroep)
king met de huisarts". Bij pre- ongeschikt geworden door psy- en projecten die inspelen op de
ventie denkt Bruins Slot aan chische problemen), op scholen toenemende vergrijzing (de-
projekten in bedrijven (30 pro- (kinderen van gescheiden ou- mentie).
Dit stelt de FNV in de disc
nota 'Met zekerheid aa
werk', waarover de aange
bonden tot april mogen c
siëren. Dan wordt de defU
ve versie vastgesteld. De
telijke werkgeversorgai
NCW heeft de plannen al^ATSBI
wezen. ,yp' +pj
De FNV-nota ademt de ontredc
van het rapport dat de coi__
sie-Wolfson kortgeleden J*
de PvdA maakte over d
komst van de verzorging ritiek
De grootste vakcentrale r
ook dat er alles aan g j
moet worden om meer m
aan het werk te krijgenl
credo, dat te vertalen te£vi
'geen getob, iedereen eei hj- H
Om dat te bereiken moet[n
werkloze, zieke of arbei<
schikte werknemer de
lijkheid op een baan
aangeboden. De eerste
ken wordt gezocht naar ->amera s
beidsplaats, wordt er eenf yan de
keerplan opgesteld of se buurde
aangeboden. Is er geen t
dan blijft de uitkering H
kracht. ünïLr
T1». een rrar
Wie na drie jaar geenFen
heeft, valt terug naar llewonder
veau van de uitkermg di|d
ZIJ had voordat de ParticLhl.„
wet van kracht werd. Ki,4 a
inappij .rt
agavond
neer dat degene die na dru^'qf™
geen baan heeft afgesdf overleej
Deteie
[egtuig sa
prs uit d
Werk boven inkom» een vut
tit 1 j- [ken van c
Werknemers die weigereL: tOHil
te werken, krijgen een L
uitkering. Werkgevers zij H t f
plicht elke vacature te nj overle,
bij het arbeidsbureau, ^'an(jencj
arbeidsplaatsen aanpasa, t
moeten de mogelijkheid ttuur 0D
alle banen desgewenst iiadpn nrT
tijd te laten vervullen, dLjcj<en v
de hogere functies. Om <Lden de
maal te bereiken moet|
één uitvoeringsinstant|
men. Daarin moeten
duur de sociale dienst, f
beidsbureau, het GAKf"
GMD samengaan.
Het plan wijkt op sol
punten af van het r| DEJEVSKN
Wolfson, dat in grote lijj
overgenomen door het bi
van de PvdA. FNV-vocvOU
KZOI
ter van de kamercommissie
voor sociale zaken gisteren het
beeld Jeanne Solitaire.
De dames en heren volksverte
genwoordigers zullen niet met
rust gelaten worden door het
CISA. 1993 Hebben ze uitgeroe
pen tot 'jaar van het individu'
en zal worden ingeluid met de
aanbieding aan het parlement
van een leefvorm-model dat
uitgaat van 'het individu en zijn
sociale verbanden'. Bovenien
bestaan al internationale con
tacten om te komen tot een Eu
ropese Bond van Alleenstaan
den.
(c) Standaard UltgeverlJ/Wavery Productions ken hulp kan krijgen VOOr vijf-
Incl. BTW, exd r kosten njklaar maken. Iichtmetaler
Den Hoorn: Autorjiobi^lbednjf Stand-By B.V.. Hoek v
Fa. J. Reijerkerk. Voorschoten: Pon Mobiel Dealerbednjf
Stekelenburg: „Wolfsonpver de
PvdA accepteren de wacje Russ
regelen en dat doen wij[$orjs je
geen beding. Het huidige h
le stelsel is betaalbaar L eJ"
zijn tegen het korten opp.n 1
ringen. Daarnaast vindlijk dat e
het normaal dat mensen n forma
ren een baan te vinden ehgst van
voor hoef je ze niet te bcj+aten di
zoals Wolfon voorstelt. TL 1
heeft de PvdA dat idee vr
premies en loonkosten
dies niet overgenomen. I
met al zijn de overeenkij
met het rapport-Wolfsonfeaat crise
dan de verschillen". ,te lijf n
De FNV maakt ernst mjrouwen e
plannen, zegt Stekeleeerde zijr
„Wij zijn bereid om vdaciteiten
scheppen van banen onzpup. In o
eisen te matigen en we wjhij met
de cao-afspraken vanaln econon
een half procent van dfrogramm,
ruimte extra beschikbakn niet
len voor een beleid daten vrijd,
komt dat mensen wilOO offic:
worden en zoveel mjige Sovj
deelnemen aan het arbefertelde h
ces". De vakcentrale gaalnie niet k
manier door met zijn iferdween
van de laatste jaren datoen de
boven inkomen gaat. ig van de
1 Hij gin
Oude kost |n1 gesta'
De voorstellen behelzsrna bral
het afschaffen van den het teai
draagbare basisaftrek, d
voetoverheveling genoefen week*
idee werd enige tijd gvan een
door de fractie van de ftn zaken,
de Tweede Kamer gelaömst ver
De FNV wil een belastinitige en cl
waarin het kostwinnerheid en s
pe niet meer telt, m(
recht op economische zf
digheid van eenieder I
gangspunt is. Stekelj" I I
„We moeten doorgaan n
verdeling van werk, and!
den we het niet". De FN|
dat de plannen 3,4 miljz|
den opleveren, onder rnn
dat. er minder uitkerinj
dig zijn. Dat geld kan, n
bestaande middelen,
gebruikt om banen te s
en het sociale stelsel bef j
te houden.
De christelijke werkgf5
ganisatie NCW, die eeil
rapport-Wolfson afschdg
evenmin iets in de Fff
nen. „We missen de fif
prikkels om mensen 1
uitkering weer aan deKV
krijgen", zegt directeur
beleid mr. Van Kestere
plan gaat te eenzijdig! - Voor d
verplichtingen voor hogelijk f
vers en het verleden v?° snel a
dat dit weinig heeft opgr ogenblil
Het FNV-plan is een c2'ch over
fende trap van het !van de J<
Wolfson en is goed bezfan de no
meer dan oude kost". I. dat het