Russische metropoliet
was jaren KGB-agent
•Je
Via 'Love Letters' naar het geloof
Arkoun: islamleerstoel
absoluut noodzakelijk
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
Eerste beraad tussen vertegenwoordigers Serven en Kroaten
COMMENTAAR
CIDI vindt
strafklacht
tegen KLM
overdreven
HELP
HELPEN
ar
£eidóe(2owumt
eei
CeidóeScHvumt
WOENSDAG 22 JANUARI 19921
Duitse episcopaat steunt
maatregel tegen Drewermann
'fiONN - Het dagelijks bestuur van de Duitse bisschoppen-
■conferentie staat achter het leer- en preekverbod dat aarts
bisschop Johannes Degenhardt aan de theoloog Eugen
Drewermann heeft opgelegd. In een verklaring die het be
stuur gisteren heeft gepubliceerd, wordt geconstateerd dat
Drewermann met zijn jongste uitspraken heeft aangetoond
dat hij „het geloof van de kerk" heeft verlaten. Dat heeft
niet alleen betrekking op Drewermanns opvatting over de
maagdelijke geboorte van Christus, maar ook op zijn visie
op de betekenis van Christus' sterven aan het kruis en
diehs verrijzenis. De bisschoppen hebben bovendien kri
tiek op de opvatting van Drewermann dat de sacramenten
niet op Christus zelf teruggaan maar zijn ingesteld, omdat
de mensen daar behoefte aan hadden. De bisschoppen, die
maandag in Würzburg hebben vergaderd, vragen zich af,
hoe Drewermann kan preken en voor kan gaan in de eucha
ristie, zolang hij op voor de kerk zeer wezenlijke punten af
wijkt van het geloof van de kerk.
Derde Wereld- Kardinaal Hamer treedt af
theologen
NAIROBI De orga- VATICAANSTAD De Belgische kardinaal
nisatie voor derde-we- Jean-Jerome Hamer is gisteren afgetreden als
reld-theologen (Eat- president van de Vaticaanse congregatie voor de
wot) wil graag in con- religieuzen en de seculiere instituten. De 75-ja-
tact komen met theo- riSe kardinaal wordt opgevolgd door de Spaanse
logen van minder- Curiekardinaal Eduardo Martinez Somaio, nu
heidsgroeperingen in n°g president, van de Vaticaanse congregatie
West-Europa. De Eat- voor de goddelijke eredienst en de sacramenten,
wot heeft tijdens de Hamer heeft de religieuzen altijd voorgehouden
onlangs gehouden zich te schikken naar de paus en de bisschop
derde assemblee in Pen- Mede onder zijn druk trok de progressieve
de Kenyaanse hoofd- Latijnsamerikaanse organisatie van religieuzen
stad Nairobi waarne- CLAR enkele jaren geleden het project'Palabra
mers uit Europa te y Vida' (Woord en Leven) in, waarmee de CLAR
verstaan gegeven lie- de ontdekking van Amerika door Columbus wil-
ver vertegenwoordi- de herdenken. Volgens Hamer, die zich ge-
gers van minderhe- steund wist door behoudende Latijnsameri-
den te gast te hebben kaanse bisschoppen, ging het project uit van
dan blanke vertegen- een eenzijdige en beperkte visie op de bijbel en
woordigers van het werd er onvoldoende recht gedaan aan het leer-
'koloniale' Europa. gezag in de Rooms-Katholieke Kerk.
De vertwijfeling
begint vaak daar,
waar de twijfel
ophoudt
MOSKOU Twee metro
polieten van de Russisch-
Orthodoxe Kerken onder
wie de bekende prelaat Pi
tirim, hebben jarenlang als
agent voor de KGB ge-
:werkt. Dit blijkt uit docu
menten van het centraal
""Comité van de (opgeheven)
communistische partij en
van KGB-afdeling 5 voor
kerkelijke aangelegenhe
den. Het gaat om metropo
liet Pitirim van Voloko
lamsk, die bijna dertig jaar
de publiciteitsafdeling van
de Russisch-orthodoxe
Kerk leidt, en metropoliet
Joevenali van Kroetizy en
Kolomna.
Dit heeft de voorzitter van de
Russische parlementscommis
sie voor gewetensvrijheid, de
Russisch-orthodoxe priester
[Vjatsjeslav Polosin, bekend ge
maakt, zo berichtte het persbu-
Ireau Tass gisteren. Hij heeft
zijn kerk gevraagd een oordeel
over deze kwestie uit te spre
ken. Zowel Pitirim als Joevena
li zijn leden van de Heilige Sy
node, het hoogste bestuursor
gaan van de Russisch-Ortho-
doxe Kerk.
Pitirim zou onder de schuil
naam 'Abbat' hebben gewerkt,
terwijl Joevenali voor de KGB
'Adarmant' was. De vroegere
Sovjetregering heeft volgens
Polosin beide metropolieten
vooral gebruikt om de publieke
opinie in het Westen te beïn
vloeden.
Inderdaad heeft Pitirim jaren
lang ontkend dat in de Sovjetu
nie mensen wegens hun geloof
werden vervolgd. In de zomer
van 1989 ontkende hij het be
staan van de toen nog verboden
Oekraïens-Katholi^ke Kerk. In
maart van dat jaar werden Piti
rim en metropoliet Aleksej van
Leningrad, de huidige patri
arch, gekozen tot lid van de Op
perste Sovjet, het parlement.
Polosin onthulde verder dat in
1969 de KGB erin was geslaagd
dat,agent 'Koesnesov' een hoge
functie bij de Wereldraad van
Kerken kreeg. De identiteit van
deze agent is niet bekend ge
maakt.
Verder was het in 1983/4 dank
zij bemoeienissen van de KGB
gelukt de Uruguyaan Emilio
Castro in plaats van de Ameri
kaan Arie Brouwer tot secreta
ris-generaal van de Wereldraad
te laten benoemen. „Castro was
voor ons een aanvaardbare kan
didaat," aldus het betreffende
KGB-document. Uit kringen
van het centraal comité van de
Wereldraad, dat de opvolger
van Philip Potter moest benoe
men, werd toen bekend dat de
russisch-orthodoxe gedelegeer
den onoverkomelijke bezwaren
tegen de benoeming van Brou
wer hadden. In die periode,
toen de Amerikaanse president
Reagan de Sovjetunie het rijk
van het kwaad*noemde, moch
ten Russen niet instemmen
met de benoeming van Ameri
kanen op hoge posities van in
ternationale organisaties.
- Metropoliet Pitirim heeft de
beschuldiging tegengesproken
dat hij voor de KGB heeft ge
werkt. Tegenover het Duitse
persbureau EPD zei Pitirim, die
momenteel in de Bondsrepu
bliek verblijft, dat hij geen
KGB-agent is en dat hij de
schuilnaam 'Abbat' niet kent.
Hij erkende dat hij uit hoofde
van zijn functie gesprekken
met de( vroegere raad voor reli
gieuze aangelegenheden heeft
gevoerd. „Maar er zijn nooit di-
rekte verbindingen geweest."
Naar zijn mening is het Tass-
bericht een herhaling van een
artikel uit het tijdschrift 'Ar-
goementy i Fakty' (Argumen
ten en feiten). De verwijten in
dat artikel uit de koker van de
vroegere dissident Gleb Jakoe-
nin zijn echter „ongeloofwaar
dig", aldus Pitirim.
Hij ging niet in op het feit dat
volgens het parlementslid Po-
solin nu documenten boven wa
ter zijn gekomen waaruit blijkt
dat hij een KGB-agent is ge
weest.
Archiefopname van metropoliet Pitirim van de Russisch-orthodoxe kerk,
terwijl hij gesprek is met een in Afghanistan gewonde Russische soldaat.
De prelaat werd zes jaar geleden onderscheiden met de orde Vriend
schap der Volkeren wegens zijn patriottische activiteiten. foto: epa
GENEVE Voor het eerst
sinds het uitbreken van de
burgeroorlog in Joegosla
vië hebben vooraanstaan
de vertegenwoordigers
van de Servisch-Ortho-
doxe Kerk en de Kroati
sche RK Kerk elkaar ont
moeten. De besloten bij
eenkomst iri het Zwitserse
Sankt Gallen, van gister
avond tot morgen, wordt
gehouden op initiatief van
de Konferentie van Euro
pese Kerken (KEK) en de
Raad van Europese rk bis
schoppenconferenties
(CCEE).
De delegaties van elk zes perso
nen hadden geen vantevoren
bepaalde agenda. „Maar dat ze
bij elkaar komen, is op zich al
een hele gebeurtenis", aldus
KEK-secretaris Jean Fischer.
Door de burgeroorlog was de
kloof tussen Servisch-ortho-
doxen en Kroatische rooms-ka-
tholieken schi,er onoverbrug
baar geworden.
Vorig najaar hebben KEK en
CCEE tevergeefs geprobeerd
een ronde-tafelconferentie met
de leiders van alle religieuze
gemeenschappen in Joegosla
vië tot stand te brengen. In juli
nog hadden de Servisch-ortho-
doxe patriarch Pavle en de rk
kardinaal Franjo Kuharic,
aartsbisschop van Zagreb, in
een gezamenlijke verklaring
opgeroepen tot vrede en het af
zien van geweld.
De laatste tijd verscherpten de
tegenstellingen tussen beide
kerken zich. De erkenning door
het Vaticaan van Kroatië en
Slovenië bracht patriarch Pavle
Mohammed Arkoun tijdens zijn eerste
AMSTERDAM - De op
richting van een (eerste)
leerstoel islam in West-Eu
ropa is volgens de Alge
rijnse hoogleraar dr. Mo
hammed Arkoun „abso
luut noodzakelijk". Tot
dusver werden moslims in
Europese landen slechts
als arbeiders beschouwd.
De wetenschappelijke be
studering van hun geloof
werd niet nodig geacht.
Het feit dat ze hier in een
volstrekt andere cultuur
leven, maakt zo'n leerstoel
juist des te noodzakelijker.
Arkoun, sinds 1961 verbonden
aan de Sorbonne te Parijs, is
kandidaat voor de bijzondere
leerstoel islam die drie (subfa
culteiten (theologie, antropolo
gie en Arabische studies) sa
men met het Amsterdams Cen
trum Buitenlanders aan de
Universiteit van Amsterdam
willen oprichten. De universi
teit moet daarover nog een be
slissing nemen. Vanaf dinsdag
geeft hij in Amsterdam een se
rie gastcolleges over Europa en
de islam.
Het ministerie van WVC, dat
een startsubsidie van 50.000
gulden heeft gegeven, stelt de
finitieve subsidiëring afhanke
lijk van brede steun uit de Ne
derlandse moslimgemeen
schap. In een eerste gesprek
met de Turkse Islamitische
Culturele Federatie waar weer
standen bestonden tegen zijn
benoeming, zijn maandag
avond een groot aantal misver
standen uit de weg geruimd, al
dus federatievoorzitter E. Ates.
„Ik kom hier niet als iemand,
met een religieuze opdracht.
Dat is het werk van imams,
waar ik me niet mee bemoei",
zei Arkoun gisteren. Hij ziet het
als zijn taak om op intellectueel
en wetenschappelijk niveau de
positie van de moslims in Euro
pa te bestuderen. „Hun aanwe
zigheid is niet alleen positief in
economisch opzicht, maar ook
in cultureel en intellectueel op
zicht." Verder wil hij de dialoog
met christenen en joden op
gang brengen, die tot dusver in
Europa nog niet van de grond is
gekomen.
Hoewel de oprichting van de
leerstoel afhangt van de in
stemming van de moslimorga
nisatie^, zal Arkoun strikt vol
gens de regels van de weten
schap werken. „Ik zal in geen
enkele kwestie partij voor de
een of de ander kiezen. Ik houd
me met alle problemen bezig, of
ze nu de fundamentalistische
of de progressieve moslims be
treffen. Een wetenschapper
doet onderzoek."
Europa kent een intellectueel
klimaat waarin de vrijheid van
meningsuiting hoog staat aan
geschreven. „In die ruimte en
op dat niveau beweeg ik me. Ik
zal mijn principes niet verloo
chenen om deze leerstoel in de
wacht te slepen."
Fundamentalisme tref je overal
aan, zei Arkoun. Het christen
dom is, ondanks vier eeuwen
wetenschappelijke bestudering
van de bijbel, niet denkbaar
zonder zijn fundamentalisti
sche stromingen. Maar het ver
schijnsel tref je ook bij atheïs
ten aan. Alle ideologieën heb
ben fundamentalistische trek
ken, zoals het marxisme of de
'laïcité' in Frankrijk, de felle
bestrijders van de godsdienst.
,IN GESPREK OVER FILM EN TELEVISIE"
Nergens komen de levens
verhalen van mensen zo
dramatisch naar voren als
op televisie. De televisiese
rie is dan ook samen met
de bioscoopfilm een be
langrijk middel om emo
ties over te dragen. De
beelden kunnen helpen
om de diepere, vaak spiri
tuele gevoelens van men
sen aan de orde te stellen.
Dat schrijft Henk Hoekstra in
het boek 'In gesprek over film
en televisie', dat hij samen met
;Johan G. Hahn heeft geredi
geerd. Vooronderstelling van
het boek is, dat de huidige sa
menleving een waar media-
'bombardement ondergaat,
waarop de mens als het om zijn
levensbeschouwing gaat nog
vaak knullig op reageert. Veel
tijdgenoten, met name uit de
leidende elite, gaan nog te veel
uit van het woord. Zij staan ge
reserveerd tegenover televisie
en film. Laat staan dat ze er ac
tief gebruik van zouden willen
maken ip het pastoraat. Ze la
ten zich leiden door angsten in
gegeven door buitenlandse te
levisiepredikanten.
De schrijvers halen met enige
gretigheid Babin aan, die de
stelling verdedigt, dat woord en
beeld in de electronische appa
ratuur een nieuw huwelijk aan
gaan. De mens groeit dank zij
de beeldcultuur anders op dan
zijn lezende voorouders. De
oude woordtaai beweegt zich
nog op het niveau van argu
menten en betogen. De audiovi
suele beelden laten juist emo
ties achter op het netvlies. Het
gevolg is een cultuuromslag.
"Ik heb tijdens het houden van
preken tegenwoordig het ge
voel dat ik mij moet haasten",
verwoordt een pastor. Hoekstra
en Hahn spelen in op de nieuwe
cultuur en gebruiken de audio
visuele middelen daarbij als
hulpmiddel.
Drama's en documentaires, le
nen zich dan ook prima voor
een doordenking van emoties
en relaties. Zelfs onschuldige
neutrale programma's kunnen
gecompliceerde psychologi
sche processen aangeven. Au
diovisuele produkties vooron
derstellen immers allerlei waar
den. Het is de kunst van het
mediagesprek om die te achter
halen. Mensen kunnen bijvoor
beeld samen naar 'Derrick' kij
ken of 'Der Alte' en zich al pra
tende bewust worden hoe ie
mand verward raakt in crimine
le situaties. In het drama rond
goed en kwaad zie je motieven
die ook buiten de wereld van
justitie gelden. Een aflevering
van 'Dallas' kan de aanzet zijn
voor een gesprek over familie
geborgenheid, succes en
macht. En naar aanleiding van
'Love Letters' zegt Paul Simons
van het Hervormd Evangelisa-
torisch Beraad: "Het program
ma deed mij op sommige mo
menten denken aan het ritueel
van de pastorale huwelijksge
sprekken in de plaatselijke ge
meente", omdat in de show tel
kens de vraag terugkeerde wat
de aanstaanden aan elkaar von
den en waarom zij van elkaar
hielden.
Het resultaat van een dergelijk
levensbeschouwelijk gesprek
staat of valt m,et een goede ge
spreksleider. De deelnemers
spreken vooraf af, dat bijbel en
traditie als referentiekader die
nen voor de beelden. Ze kiezen
uit dë film metname die stukjes
die veiwijzen naar levensbe
schouwing, of die typerende
menselijke emoties vertolken.
"Soms gebeurt het dan", aldus
Hoekstra, "dat men in de dia
loog het gelaat van God kan
waarnemen. Het gesprek wordt
dan boven zichzelf uitgetild: er
kan een soort mystieke erva
ring ontstaan".
Het boek 'In gesprek over film
en televisie' geeft allerlei prak
tische tips voor het gebruik van
een televisieprogramma. Hahn
legt uit dat het bijvoorbeeld
verschil maakt of je voor een
analyse een documentaire ge
bruikt, een drama, een quiz of
een religieus programma. Hij
doet verder enkele concrete
suggesties voor de algemene
gespreks voering: Hij waar
schuwt voor blokkades die
vroegtijdig het gesprek kunnen
frustreren en adviseert zoveel
mogelijk in de 'ik-vorm' te spre
ken.
Enkele nadelen van het boek:
Er komen nogal wat verschil
lende schrijvers aan het woord,
daardoor herhaalt het zich op
onderdelen en schuift het be
grippenkader. En het span
nendste deel van het onder
werp - de vraag hoe je de sprong
maakt van het gedramatiseerde
beeld naar de godsdienstige be
leving - zou nog wel iets verder
uitgewerkt kunnen worden.
N.a.v. Johan G. Hahn en Henk
Hoekstra (eindredactie) In ge
sprek over film en televisie'.
Kok Kampen.
tidóc
:bat
)stv;
Opvolgers van Wolfson
In de filmwereld heet het verschijnsel 'remake'. Een su
film krijgt een vervolg in de hoop dat het succes even gro H
zijn, hetgeen echter veeleer een slap aftreksel oplevert 1V
nieuwe meesterwerken. Ook het vervolg krijgt vaak wee ca
vervolg, en dat kan zo nog lang doorgaan. Soms zit daar dj er is. vo]
Kamer
;p moet i
?r. Het g
Rost vai
vorige m
vond dc
■pt wie c
te beslis
werd nie
eens weer iets goeds tussen, dus niet bij voorbaat is alleen
I de moeite waard.
In sociaal-economisch Nederland doet zich momentee
vergelijkbaar verschijnsel voor. De econoom Wolfson
door de PvdA verzocht een commissie voor te zitten die
moest buigen over de toekomst van de verzorgingsstaat,
te van ons hele sociale stelsel. Want de boel dreigt onbt
baar te worden, dus aan het werk. Dat zei de commissie
on ook al was het met meer woorden in een rap
waarin de PvdA zich in grote lijnen kan vinden.
PROMINENT daarin staat dat een ministelsel, met sl<
een basis-uitkering voor iedereen die zich vervolgens ir
dueel of collectief moet bijverzekeren, ongewenst word
acht. Dat klinkt mooi, al is het pijnlijk voor de grote groep
komstige) arbeidsongeschikten, die terecht zeggen: haddj
dat niet wat eerder kunnen bedenken, dan hadden ook
uitkeringen niet omlaag gehoeven. Want die inconsequl
tussen beleid en gewenst beleid staat de PvdA niet goed.
niemand aan de kant wilt schuiven, moet dat ook voor wé
gelden.
AANGEZIEN een sociaal stelsel een van de toetsstenen i
een rechtvaardige samenleving, is het noodzakelijk dat
stromingen dan de sociaal-democratie zich erover uitspri
Dat gebeurt; Wolfson krijgt vele 'remakes'. Gisteren wai
om te beginnen de discussienota van de FNV. Daarin
'Wolfson' in grote lijnen overgenomen. De FNV wil echte
nadrukkelijker werk maken van werk, lanceert daarvo
nieuwe Participatiewet, en hanteert een periode van dri<
om mensen aan een baan te helpen. Impliciet betekent di
dat de vakcentrale erkent dat wie dan nog geen baan heel
strekt kansloos is voor de rest van zij n of haar leven-
en, zoa.
De FNV is echter consequenter dan de PvdA door zich
ven verzetten tegen verlaging van hoogte of duur van all
keringen, dus ook die in de wao. Bovendien trekt de val
trale terecht de conclusie dat ze daarvoor zelf ook verant
delijk is en bereid moet zijn daarvoor loonruimte 'op te
ren' en gematigde looneisen te stéllen. De kritiek van we
vers (NCW) dat de FNV te eenzijdig uitgaat van verplicht ïesische
voor werkgevers, is dan ook niet terecht. Wel heeft het
gelijk met de opmerking dat Wolfson II de overtreffend
is van Wolfson I.
ertoe het Vaticaan de schuld
van de burgeroorlog te geven.
Bovendien koos Pavle zondag
de zijde van de Servische min
derheid in Kroatië die zich ver
zet tegen de stationering van
VN-troepen en tegen teruggave
van het Kroatische gebied dat
de Servische troepen tijdens de
burgeroorlog hebben bezet.
HAAG
t beslot<
inesië,
dbad o
1 opges
:n. De
Broek
n) en F
ïgsamei
het ond
nesisch
hebben
genera,
k van ee
Dordiger
neraal t<
resultaat
De vraag is nu wat Wolfson III, IV en V in petto hebbef
christelijke vakcentrale CNV komt over enkele maanden
een visie, waarin mogelijk wordt gekozen voor een colleoi
CNV-verzekering voor de ww, wao en ziektewet. Dat hou'
der meer in dat de overheid van de sociale verzekeringen
afblijven en aangezien de sociale partners die gezami
betalen, valt veel voor die opvatting te zeggen. jü
In de politieke hoek broeden in elk geval het CDA en D6
op hun eigen 'Wolfson'. D66 zal vermoedelijk in grote
het origineel volgen. Het CDA zal niet volledig kiezen voif'
ministelsel, maar de term 'basisstelsel' hanteren, dat iets
zekerheden garandeert dan een ministelsel. De grote vi
of de uitwerking daarvan neerkomt op het loslaten van
dariteit met de zwakkeren. Dat is essentieel, want het
gewaagd te veronderstellen dat de christendemocra
'Wolfson' wel eens wet kan worden.
ut
'T HOU"
Centrum voor
Johannes XXIII
in Bulgarije
SOFIA In de nuntiatuur te
Sofia wordt een centrum ter
herdenking van paus Johannes
XXIII (1958-1963) ingericht, zo
meldt de Italiaanse krant 'II
Messagero'. Angelo Guiseppe
Roncalli, zoals de paus van het
Tweede Vaticaans Concilie
heette, werkte van 1925 tot 1934
in Bulgarije voor de diplomatie
ke dienst van het Vaticaan.
Door zijn werk voor de Bulgaar
se Rooms-Katholieke Kerk
heeft Roncalli bij velen in Bul
garije een goede naam opge
bouwd. Roncalli vestigde zich
in 1930 in het gebouw waarin
sinds vorig jaar opnieuw de
nuntiatuur is gevestigd. Na de
machtsovername door de com
munisten in 1948 werd het ge
bouw onteigend. Pas na moei
zame onderhandelingen gaf de
Bulgaarse regering vorig jaar
het gebouw terug aan het Vati
caan. Twee maanden geleden
nam de nuntius in Bulgarije,
aartsbisschop Mario Rizzi, er
zijn intrek.
DEN HAAG - Het CIDI (Cen
trum Informatie en Documen
tatie Israël) vindt de strafklacht
tegen de KLM overdreven.
Maandag heeft mr. H. Loon-
stein, hoogleraar aan de Katho
lieke Universiteit Nijmegen en
advocaat te Amsterdam, de
hoofdofficier van justitie in de
hoofdstad gevraagd de KLM te
vervolgen. Hij acht het hand
boek voor cabinepersoneel
'Culturen aan boord' een
smaadschrift en een belediging
voor de joodse bevolkings
groep.
Het hoofdstuk over de joden
„bulkt inderdaad van de fou
ten", aldus CIDI-directeur drs.
R.M. Naftaniël. De auteurs had
den vantevoren bij joods-reli
gieuze autoriteiten moeten in
formeren. Maar slechte en ver
keerde informatie is nog geen
antisemitisme, zeker geen op
zettelijk antisemitisme. Een
strafklacht heeft alleen zin als
bewezen kan worden dat de be
doeling bestond om de joden
opzettelijk te beledigen. De
KLM moet de betreffende pas
sages corrigeren na het raad
plegen van deskundigen inza
ke de joodse wet. Daarna moet
de lucht worden opgeklaard, zo
vindt Naftaniël.
HAAG
>ers hee
laten h<
eren, h
premier
in zijn
volgend
met mir
k een of
rengen s
n, ik vond
ilde Lubt
veede Kan
[ehele. oj
WD er
;elijke pai
RODE KRl
DEN HAAG GIRO 61
Uitgave:
Kantoor:
Telefoon:
Telefax:
Postadres
Westerpers bv (maakt deel uit v
Apothekersdijk 34, Leiden.
071 -122 244.
071 - 134 941
Postbus 112300 AA Leiden.
Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk
Telefoon: 070-3190 933.
Telefax: 070 - 3906 71,7.
Postadres Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur: J Leune.
Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers.
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808) L. van Koot
T. Pleters en M. Roso,
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel. 070 - 3190 815):
A. van Rijn (chef), W. Bunschoten, drs. C. van Haersma Buma, A van Holste
E Huisman, H Jansen, drs. J. van Leeuwen - Voorbij, R. de Roo, drs. K Ver
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): G. Ansems (coördinator), B. Jansma, H. Piet.
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L. Kooistra, drs. P van Velthoven.
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef), S Evenhuls. S. Pieterse.
Opmaak (tel 070 - 3190 831): Ch. Bels (chef), A. de t
J Hofmeester, C de Kier, H. Nieuwmans, H. Schneid
Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T. Kors.
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied;
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie,
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederl
België De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs. K.
M. van de Ven en P. Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit R. in
(chef), H. Bijleveld, D. Hofland, P. Koopman, D. van Rietschoten en K. van
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
- de volgende correspondenten in het buitenland: drs. D J van den Bergh
(Peking), drs. H. Botje (Tunis), A. Courant (Athene), R. Hasselerharm
(Johannesburg), drs. A. Heering (Rome), B van Huët (Parijs). M. de Konm
(Washington),F Lindenkamp (Sao Paulo), R. Simons (Londen), drs R. Vui
(Moskou), W. Werkman (Jeruzalem), G van Wijland (Belgrado). F. Wijnani!'
(Bonn), J. Wijnen (Brussel).
aa^
HAAG -
le beken
"rans de Ie
oemde sf
die Haag
Tvoermid
nhuis kui
hdustriee
f Zichten
werkp
neemt d
ktie.
rm van de
iet ontwi
is gebase
ttet apart
fordt gela
ijn vorm
de geb
irieerd me
hebben e<
imeter. H
mwandigi
van geret
in gemon
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve vertf
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London Vertaalst n
M. de Cocq.
iAAG -
et Groene
id zullen 1
•lannen a;
'enzen wo
emeente
met hoe'
vorden u
is er ec
in behoeft
n 08.30 tot 17.00 u
SPERI
Nabezorging
Telefoon: 071 -122 248 op me
15 00 uur.
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand
per kwartaal
per jaar
Bij betaling per acceptgirokaart:
per maand
per kwartaal
per jaar
n 18.00 tot 19.00 u
27,00
79,80
312,65
28,20
82,80
318,65
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 -122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902rj
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050
-