„Opvoeders zijn stakkers die in het duister tasten" „KLM maakt met 'schotschrift' cabinepersoneel bang voor joden GEESTELIJK LEVEN OPINIE COMMENTAAR weten wat gebeut ;ild SLeid&z Sou/unit VRIJDAG 17 JANUARI 11 Kerken veroordelen nederzettingenbeleid JERUZALEM De kerken in Israël hebben de tegen de ker ken gerichte „ernstige incidenten" en het „agressieve nederzet tingenbeleid" van de Israëlische regering in en rond Jeruzalem veroordeeld. Vooral de bezetting van huizen in Silwan bij Oost-Jeruzalem en de pogingen van Israëlische kolonisten om christenen uit het dorp te verdrijven, worden afgewezen. In de verklaring verwijzen de leiders van negen kerken naar verscheidene incidenten van de laatste weken op, maar ook naar de bezetting van het Johanneshospitium van de Grieks-Or thodoxe Kerk in april 1990. Dit gebouw wordt nog altijd door Israëli's bezet gehouden. De kerken keren zich tegen elke poging het „demografische en unieke karakter en de status van Jeruzalem" te veranderen. Ook wordt de „collectieve bestraffing" van Palestijnse burgers veroordeeld. Vorige maand werd een uitgaansverbod voor de Palestijnen op de westelijke Jordaanoever en de Gazastrook in- Wij stemvien een enkele maal in met iemandomdat we het met hem eens zijn, maar meestal omdat we het niet de moeite waard vinden hem tegen te spreken William Moore Palestijn gesteld. Aantal lutheranen in de wereld nagenoeg gelijk gebleven GENEVE Het aantal lutheranen in de wereld is in 1991 nagenoeg gelijk gebleven. Door een opschoning van het ledenbestand van de Batakkerk in Indonesië, die 900.000 leden kwijt raakte, daalde formeel het aantal lu theranen met 1 miljoen tot 58,7 miljoen. Bij de 107 lidkerken van de federatie zijn 54,6 miljoen mensen aangesloten. De andere lutherse kerken tellen sa men 4 miljoen leden. De snelst groeiende kerk was de Mekane-Yesuskerk in Étiopië, die niet langer door een marxistisch regime wordt vervolgd en haar ledental vorig jaar de 1 miljoen zag overschrijden. In Duitsland wonen de meeste lutheranen, maar de groot ste lutherse kerk blijft de Zweedse staatskerk (7,6 miljoen leden), gevolgd door de Evangelisch-Lutherse Kerk in Amerika (5,2 miljoen leden). De grootste kerk in Duits land is de regionale kerk Hannover met 3,9 miljoen le den. Raad van Kerken: Lubbers moet reis uitstellen AMERSFOORT De Raad van Kerken heeft een dringend beroep op premier Lubbers gedaan zijn voorge nomen bezoek aan Zuid-Afrika te heroverwegen. Alleen een interim regering van nationale eenheid is ge rechtigd vertegenwoordigers van de internationale gemeenschap te ont vangen, schrijft secretaris ds. W.R. van der Zee aan Lubbers. Het is voor de Raad van grote bete kenis dat de Zuidafrikaanse Raad van Kerken (SACC) en de vorige SACC-secretaris dr. C.F. Beyers Nau- dé de afgelopen dagen voor uitstel en voor een goed overleg met het ANC, een „uiterst belangrijke partner" in het toekomstige Zuid-Afrika, hebben gepleit. MARY MICHON CITEERT MET INSTEMMING CARMIGGELT: AMBT DELDEN Ze heeft het niet van zichzelf, maar van de schrijver Si mon Carmiggelt. Die zei ooit eens: „Een opvoeder is een stakker, die in het duister tast." Mary Mi- chon, televisieprogramma- maakster van de IKON, heeft het tegenwoordig als een devies genomen als het gaat om het opvoeden van kinderen en de jeugd. Carmiggelts uitspraak houdt ze opvoeders en ouders maar al te graag voor. Als een spie gel om in te kijken, wanneer ze klagen over 'de jeugd van tegenwoordig'. Zélf zijn ouders in de opvoeding van de jonge ren buitengewoon zoekend en dwalend" geweest. Ook te gemakzuchtig. Ze riepen nooit: nee. Te druk, als ze waren met hun eigen emancipatie, de rol patronen, de onderdrukking van de vrouw. „Dat bracht de man, de vader, weer geheel in de war; ruzies, echtscheidin gen, hertrouwen, co-ouder schap. Wie betaalden op den duur deze forse rekeningen: de kinderen." Michon is regelmatig in het land om spreekbeurten te hou den. Zo ook deze week, toen ze in Ambt Delden was. De publiciste en televisie- maakster nam haar gehoor mee door de leefwereld van jongeren, die ze door haar tv- research als geen ander kent. Bijzonder onderhoudend, druk gebarend en in rap tempo liet ze verschillende kanten van hun leefwereld de revu passe ren: hun opvoeding, hun 'ge heime leven', de schoolsituatie, religiositeit, maar ook de zwarte zijde ervan zoals crimi naliteit, jeugdprostitutie, sexueel gewelc In de jaren zestig rebelleerden i'ongeren tegen de wereld van ïun ouders, maar dertig jaar later zijn jongeren samen met hun ouders op zoek, aldus Mary Michon. Ouderen en jon geren zitten beide tegenwoor dig in een soort niemandsland, met een gevoel van 'Heimatlo- sigkeit', het gevoel van ner- gens helemaal thuis te zijn. luders vragen zich af of „dit alles is, wat er in het leven is", terwijl jongeren druk bezig zijn zich op hun toekomst voor te bereiden. „Dat levensgevoel werpt je enorm terug op jezelf. Je moetje eigen normen, maar vooral ook je eigen waarden ontwikkelen. Met elkaar en aan elkaar zullen we weer onze meningen, gedachten en gevoelens moeten slijpen." Jongeren en ouderen zijn bei de op zoek: op welke manier ze met elkaar overleven en hoe ze als verschillende gene raties kunnen leren samen verder te leven. „Het is de tijd van bezinning. Die bezinning zal het trefwoord van de jaren negentig zijn." Zieleheil De televisiejournaliste toonde zich ook niet somber over het zieleheil van de jongeren. Die is niet „hopeloos", maar wel „ernstig". Veel jongeren zitten met levensvragen. Alle jonge ren hebben een levensbe schouwing, en willen daar zelf verantwoordelijk voor zijn. Maar ouders zullen in de ge loofsopvoeding moeten leren andere vragen te stellen. Ze zullen moeten beginnen bij de eigen levenservaring van jon geren. „Niet direkt beginnen met wie is God, maar wie ben ik? Wie ben ik als mens? Wat is de mens? Waar kom ik van daan en waar ga ik naar toe?" Het belangrijkste aspect in de geloofsopvoeding van jongeren is het gevoel voor eigenwaarde en zelfrespect te ontwikkelen, zo benadrukte Mary Michon. „Samen schouwen naar het le ven, jouw leven, ons leven, het leven. Er moet veel meer aan dacht zijn voor de binnenkant van de mensen. Als je het daar uitvoerig over hebt gehad, als je gevoelens en ervaringen hebt ontdekt en gedeeld, ook wat religie zou kunnen bete kenen, dan kan je voorzichtig een vraag naar God stellen, Jezus, het lijden." Televisie Televisie is daarbij een belang rijk kanaal voor onderling ge sprek, voor dialoog en troost. Gevoelens door anderen uitge sproken geven erkenning, her kenning, opluchting. Bij de IKON, een omroep die binnen de televisiewereld vorm wil geven aan de inspiratie van bijbels geloven, is op dit vlak veel ervaring opgedaan in het ontwikkelen van socio-drama of docu-drama. Mary Michon: „Via de technische-artistieke rimram en het spel kun je het verhaal over de vragen naar de zin van het leven, over vreugde, verdriet en verwar ring van mensen in woorden en beelden vertellen. Het ver- Meeste Nederlanders tolerant tegenover islam HILVERSUM De meeste Nederlanders (60 procent) staan tolerant tegenover de is lam. Een derde denkt uitge sproken negatief over deze godsdienst. Dit blijkt uit een enquête van het bureau Interview. Van de ondervraagden vindt 34 pro cent dat islamieten in ons land geen eigen school moeten kun nen oprichten; 57 procent heeft daar geen moeite mee. 60 Procent vindat dat moslims hier hun eigen godsdienstige gebruiken en gewoonten moeten kunnen volgen; 32 procent vindt dat islamitische gebruiken verboden moeten worden. 38 Procent is verontrust over de (beperkte) groei van de is lam. Het zijn vooral ouderen, vrouwen en mensen van pro testants-christelijke afkomst. Bijna de helft (43 procent) denkt dat de islam meer aan hangers heeft dan het chris tendom, terwijl wereldwijd het aantal christenen twee maal zo groot is als het aantal islamie ten. 26 Procent zegt bevriend te zijn met of regelmatig con tact te hebben met een isla miet. De rest kent niemand die moslim is. Moslim studenten voelen zich bedreigd HILVERSUM Onder de is- lamitische studenten aan de afdeling Multi Etnisch Wel zijnswerk (MEW) van de Ho geschool De Horst in Drieber gen, is grote onrust ontstaan. Op de afdeling zou zo'n vijan dige sfeer jegens de moslims heersen dat een aantal mos lims vrijdags tussen de middag niet meer naar de moskee durft te gaan, uit vrees van fascisme te worden beschul digd. Ook durven veel mos limstudenten niet meer in groepsverband met elkaar te praten. Een en ander staat in een persverklaring van vijftien Marokkaanse en Turkse mos limstudenten naar aanleiding van de schorsing van drie Turkse moslims vorige maand, die door de leiding van discri minerend gedrag werden be schuldigd. De drie hadden „herhaaldelijk opmerkingen gemaakt en gedrag vertoond die andere studenten in toene mende mate als beledigend, aanmatigend en beangstigend hebben ervaren", liet de hoge school vorige week in een ver klaring weten. De vijftien moslimstudenten hebben voorts ernstige bezwa ren tegen de wijze waarop de schorsing van de drie binnen de afdeling is besproken en vrezen meer schorsingen. Zij vindt het vooral pijnlijk dat een aantal studenten van fas cisme wordt beschuldigd. Vredeswensen In de Keulse kathedraal hangen sinds het begin van de Golfoorlog, nu juist een jaar geleden, honderden vredeswensen. Walter Hermann, initiatiefnemer van de vredesactie (rechts op de foto), krijgt bijna dagelijks vredesbrieven en andere vormen van vredes wensen. De laatste tijd komen ook veel vredeswensen binnen met betrekking tot de oorlog in Joegoslavië. m F0T0. EPA AMSTERDAM Vrou welijk cabinepersoneel van de KLM doet er goed aan er rekening mee te houden dat orthodoxe jo den rechtstreeks informe ren, of men ongesteld is. „Dat kan variëren van een gefluisterde vraag met uitleg van het waar om, tot extreme voorval len zoals het doorzoeken van de handtas van de CA(stewardess) naar „be wijzen in de vorm van maandverband of tam pons". Dat staat in het door de KLM uitgegeven boek 'Culturen aan boord'. Dit boek is bedoeld „om het cabinepersoneel te in formeren over de achtergrond van de passagiers die zij aan boord zullen aantreffen". Het Nieuw Israëlietisch Weekblad (NIW) citeert uitvoerig uit wat het blad een „schotschrift" noemt. menstruatiecyclus van het ca binepersoneel, omdat men struerende vrouwen als ge vaarlijk worden beschouwd. De joodse opvatting luidt im mers, dat contact met bloed bedreigend is voor mens en sa menleving, aldus het boek, dat is geschreven door drs. Leo Kwarten en drs. Wilma Eekel- schot. De schrijvers waarschuwen het cabinepersoneel er ook voor dat een of twee joden tij dens een vlucht komen vragen of zij mogen bidden in de pan try en dat dan onverwacht „een omvangrijke groep" ge loofsgenoten komt aanzetten, „die de pantry langdurig in beslag neemt". De Tora wordt in het boek omschreven als „de eerste vijf boeken van het Oude Testament van de chris telijke bijbel". Gewaarschuwd wordt verder dat tijdens het Paasfeest joden wel hun huis reinigen en brood verwijderen, maar dat de zitplaats van de joodse pas sagiers in het vliegtuig „als het ware hun huis" is. De brood- resten van hun maaltijden worden verwijderd door ze eenvoudigweg op de vloer van de cabine te gooien. Het NIW heeft weinig goede woorden over voor het boek. Het wijt de beschrijvingen aan de „domheid" van de twee au teurs. Maar het resultaat is dat de KLM haar medewerkers over joden en ioodse gebrui ken beledigende informatie verstrekt. Het NIW neemt niet snel de beschuldiging van antisemitis me in de mond, maar wat in het boek staat, is „zo beledi gend, dat niet. is te voorkomen dat lezers er antisemitische tendenzen in bespeuren". De stereotypen, die al eeuwen door antisemieten worden ge bruikt, zijn terug te vinden. Het cabinepersoneel wordt bang gemaakt „voor joden met hun religieuze afwijkingen". Vooral bij vrouwelijk cabine personeel wordt er afschuw voor de joden opgeroepen. Het NIW roept daarom de KLM op het boek terug te trekken. De KLM is allerminst van plan het boek 'Culturen aan boord' in te trekken. Het gaat volgens een woordvoerder om een „uiterst afgewogen en net te manier om ons personeel voor te lichten over gebruiken van volkeren in de wereld", zodat het personeel de passa giers zo goed mogelijk kan helpen. Het NIW heeft vol gens hem de citaten volkomen uit hun verband gerukt. In het boek van 200 pagina's, dat vorig jaar is uitgegeven door de afdeling opleidingen van de KLM, worden 12 blad zijden aan de gebruiken van orthodoxe joden gewijd. Het cabinepersoneel wordt er on der meer op gewezen dat or thodoxe joden kunnen vragen om te mogen bidden in de pantry. Men moet dan niet verrast zijn dat een groep jo den de pantry zodanig in be slag neemt, dat de service aan de overige passagiers kan wor den belemmerd. PvdA-afweergeschut ilei im haal kan mensen, vooral ook jonge mensen, helpen heel dicht bij de beleving te komen. Nooit dogmatisch, niet in sja blonen, niet verstard, maar open en door het aanbieden van keuzemomenten. En dat botst in de Kerk vaak ontzet tend. Dogma en drama, dat wringt. Want in de Kerk ken nen we geen theatervorm." Geen oplossing van kwestie- Haas in zicht BERN Een oplossing van het conflict rond bis schop Wolfgang Haas van Chur is volgens de Zwit serse bisschoppen nog niet in zicht. Dit blijkt uit een communiqué van een buitengewone verga dering van de Zwitserse bis schoppenconferentie. Bisschop Haas heeft zijn colle ga-bisschoppen niet geïnfor meerd over de gesprekken die hij maandag en dinsdag in het Vaticaan heeft gevoerd. „Bis schop Haas hult zich in zwij gen," aldus de secretaris van het vicariaat-generaal in Zu rich, Franz Stampfli. De informatie die de bisschop pen Schwery, Candolfi en Ma- mie verstrekten over hun ge sprek eind vorig jaar met paus Johannes Paulus II over het conflict in het bisdom Chur, geeft volgens het communiqué „geen nieuwe aanwijzingen over de situatie van de RK Kerk in Zwitserland". In december vorig jaar maakte het Vaticaan bekend dat de paus „op zeer korte termijn" stappen zou ondernemen inza ke het conflict rond Haas. Kort daarvoor had hij de Zwitserse bisschoppenconfe rentie echter al duidelijk ge maakt dat het aftreden van bisschop Haas niet aan de orde is. De rooms-katholieken in het kanton Zurich, die afsplitsing van het bisdom Chur willen, zullen niet accepteren dat ze door het Vaticaan aan het lijn tje worden gehouden, aldus Stampfli. Bisschop Haas zei vorig jaar nog dat hij instemt met een apart bisdom Zurich, als de rooms-katholieken daar hem eerst als bisschop erken nen. Sinds zijn bisschopswijding, twee jaar geleden, toen boze gelovigen het hoofdportaal van de kerk blokkeerden, is er tegen zijn benoeming en zijn autoritaire wijze van besturen geprotesteerd. BEROEPINGEN Nederlandse Hervormde Kerk Beroepen te Gelselaar en Haarlo J. Lugtigheid te Hoogvliet; te Rotter dam-Zuid J. Verbree te Maasdijk; te Rotterdam-Zuid J.E.W. Nicolal te Scheveningen. Aangenomen naar Groningen W. van der Veen te Ezin- ge-Feerwerd-Garnwerd-Oostum. Gereformeerde Kerken vrijgemaakt Beroepen te Voorburg T. de Boer te Pretorla(Zuld-Afrika) (Die Vrye Geref- Kerke), wonende te Drachten; te Den Ham J van Benthem te Bergschen- hoek. Gereformeerde Kerken vrijgemaakt Beroepen te Zuidlaren(2e pred. plaats) T. de Boer te Pretorla(Zuid- AfrikaKDie Vrye Geref.Kerke), wonen de te Drachten. Er was een moment in de Golfoorlog waarop deje gemt (lees: Saddam Husayn) op grote schaal tanks en artillekeld on bordkarton in de woestijn ging opstellen. Met deze nfuit de vre wilde hij twee doelen tegelijk bereiken: de ge#1 v°°rz troepen afschrikken 'en hen op een dwaalspoor tr.30^6^ Hoeveel munitie de Amerikaanse, Britse en Kuwayts£.voor vliegtuigen aan deze decorstukken hebben verspild jgen r mer bekend geworden, maar van de gedroomde afschons lan is, zoals de geschiedenis bewijst, niet veel terecht gel van oi iet ond« T ari besl IS er op het moment met de PvdA iets soortgelijkst plan, hand? Her in der op het politieke speelveld stellen Hp democraten de laatste dagen afweergeschut op of gray nen in. Waarschuwingsschoten weerklinken. Zelfs eeppf-) ge kamerleden neem nou Maarten van Traa - vet- zich tot het dreigen met een kabinetscrisis. Maar oo| geplaatste politici fractieleider Wöltgens, staal Simons spreken krachtige taal. In uiteenlopende dingen verweten zij de coalitiegenoot CDA deze wj loyaal gedrag. Als dat zo doorgaat, liet Simons in eej view met Vrij Nederland weten, „dan kan het niet dan dat er op een breder front strubbelingen komei^^^^ De verbale ergernis van de sociaal-democraten ko helemaal uit de lucht vallen. Sluipenderwijs heeft h de afgelopen maanden steeds meer profijt getrokken electorale neergang van de PvdA, die blijkens de p^OFLAN ongeveer de helft van zijn kiezers is kwijtgeraakt. H Simons heeft zich in dit verband ontwikkeld tot déHAAC van de nieuwe machtsverhouding in het kabinet. Niente-arr ten onrechte vreest Simons dat het CDA over hem h de walsen als het niet krachtig de wacht wordt aangeziiun 5, sek te De cruciale vraag is of het CDA zich veel van de vres van de coalitiepartner zal aantrekken. Hoe geltj®ve dig is het dreigement van een kabinetscrisis of obstrue Jaar andere onderwerpen die het CDA na aan het har# Christen-democratische kamerleden tonen zich vol d€ wonderwel Siberisch onder al dit coalitiegeweld. Hetr a tuurlijk een pose zijn, maar achter de hand fluisterenfoeP v zaam dergelijke taferelen al eerder te hebben mee#n soc Precies, met de VVD, kortelings na de kabinetscr^en 1989! Ook de liberalen hadden de in fluweel gestokei^- dat hand van het CDA meermalen gevoeld. Alleen PP Ser VVD zijn frustratie toen nog voor zichzelf. Pas nadatmoet binet gevallen was, kwam de gal naar buiten. De veiPrm^r tussen de coalitiepartners, zo bleek toen, was al ru senic het reiskosten-conflict danig verstoord. ZOWEL CDA als PvdA zouden uit deze geschieden mogen trekken. De PvdA zou knoeten weten dat he len van bordkartonnen afweergeschut in het verl een ervaren regeringspartij als het CDA weinig eff en erger: met een beetje pech al snel een neerwaarts van wantrouwen, prestigeverlies en verbittering in zetten. Anderzijds doet ook het CDA er verstandig politieke macht niet steeds voor honderd procent verzilveren. Een loyale opstelling, waarbij op zijn tij wordt geboden aan een coalitiepartner die nog moet len van een traumatisch wao-besluit, hoeft zekei christelijke traditie niet te misstaan. Stichting LEZEN. Keizersgracht 391. 1016 EJ Amsterdl £cidóe@omo/nt Uitgave: Kantoor: Telefoon: Telefax: Postadres: Westerpers bv (maakt deel uit Apothekersdijk 34, Leiden. 071 - 122 244. 071 -134 941 Postbus 112300 AA Leiden. Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9. 2288 BC Rijswijk. Telefoon: 070-3190 933 Telefax: 070-3906 717 Postadres: Postbus 9, 2501 CA Den Haag Directeur/hoofdredacteur: J. Leune. Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers. Secretariaat directie/hoofdredactie (tel 070 - 3190 8 n Kesteren, R. Kleijn, drs. R. Koldenhol T. Pieters en M. Roso, Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel: 070 - 3190 815): I. .1 A van Rijn (chef), W. Bunschoten, drs. C. van Haersma Buma, A. van »Uy l E. Huisman, H. Jansen, drs. J. van Leeuwen - Voorbij. R de Roo, drs K Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): G. Ansems (coördinator), B. Jansma, H. I11 Officii Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L. Kooistra, drs P van Velthoven. Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef), S. Evenhuis, S. Pieterse Redactie- (tel. 070-3190 819): T. Kors. De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten v - freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgeb'GEN - de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers U j. j dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Ne u België. De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs. Iëaari Z M. van de Ven en P Vogels De parlementaire redactie bestaat uit R. d Tanz (chef), H. Bijleveld, D Hofland, P Koopman, D van Rietschoten en KAg^ - het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus; mjnjsc buitenlandse persbureaus; volgende correspondenten in het buitenland: drs. D. J. van den Be11 (Peking), drs H Botje (Tunis), A. Courant (Athene). R. Hasselerharm B natUL (Johannesburg), drs A Heering (Rome), B. van Huét (Parijs), M. de Iflertje t (Washington), F. Lindenkamp (Sao Paulo), R. Simons r mptf, (Londen), drs. R Vunderink (Moskou), W. Werkman (Jeruzalem), G v (Belgrado), F. Wijnands (Bonn). J. Wijnen (Brussel). !l- «et "id gei J r maa de Cocq. De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusi publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London Ver Nabezorglng Telefoon: 071 -122 248 op rr 15.00 uur per maand per kwartaal per jaar Bij betaling per acceptgirokaart: n 08.30 tot 17.00 u 27,00 79,80 312,65 ERE per jaar 318,65 Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan. Advertenties Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244. Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941 Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 Bankiers ABN/AMRO BANK NV 473 575 515 POSTBANK 663 050

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 2