M
Kok: „Ik heb nooit voor
een ministelsel gepleit"
BINNENLAND
Oproep advocaat aan
Russische Joden
Wallage laakt kritiek op
islamitische scholen
tf
i'v
ii ill
ij
i't'ji
Hoe duur is
de dokter?
Simons waarschuwt
CDA over
plan ziektekosten
1
Werktempo en saai werk
verhoogt kans op stress
Bestuurslid SHS eist
ton schadevergoeding
gicbcGoirumt
WOENSDAG 15 JANUARI 1992
leger:
swaren tegen
IL niet
^drijven
De Nederlandse
ijke
hooi ij
geen (Vervolg van
:e eeui de voorpagina)
richtii
die over 1991
miljard gulden aan
ujt personenver-
de Realiseerden een stij-
ontyan elf procent in verge-
met het jaar daar-
sche r" gaat er nog steeds van
it minister Maij-Weggen
y*n jt jaar een besluit zal ne-
liber^,ver het tracé voor de
opro^e-lijn, waardoor het goe-
stvervoer een enorme im-
rmeedttijë1- A*s het schema
j anti gehaald, zal de nieuwe
jie Rotterdam verbindt
)uitsland, in 1998 in ge
len bej worden genomen,
de di!
breker'". 20 kief Ploeger de
nindpi£huwende vinger, „dan
p wel alle zeilen worden
eft enBt". Dat geldt zeker ook
plicht je Hoge Snelheidslijn
>f en parijs richting Amster-
hoeft |Volgens Ploeger worden
jzwaren tegen deze lijn
jan met name het tracé)
al te gretig onder het
ntiteit.)0tgjas geiegd". Ploeger
elijke dat een gevaarlijke ont-
ritueeUing; naar zijn idee
de v< in Nederland onvol-
CNV: geen contracten
met te dure verzekeraars
UTRECHT Het CNV wil collectieve contracten van
bedrijven en instellingen met particuliere ziektekos
tenverzekeraars die hun premies niet of onvoldoende
verlagen niet verlengen. In overleg met de werkge
vers en de ziekenfondsen zouden deze contracten dan
moeten worden ondergebracht bij ziekenfondsen.
CNV-bestuurder A.J. de Geus heeft dit gisteren ver
klaard naar aanleiding van de weigering van de ver
zekeraars hun premies te verlagen, hoewel de kosten
van de geneesmiddelen (15 procent) op 1 januari zijn
overgeheveld naar de algemene wet bijzondere ziekte
kosten. Het plan-Simons voorziet in het verdwijnen
van het verschil tussen ziekenfondsen en particuliere
verzekeraars. Volgens De Geus zou het de ziekenfond
sen versneld mogelijk moeten worden gemaakt ook
particuliere verzekeringen aan te bieden. Door open
lijke prijsvergelijking kan dan de concurrentie wor
den aangewakkerd.
TROS nogmaals van
sluikreclame beschuldigd
HILVERSUM De omroep TROS moet alle uitzen
dingen van de populaire ziekenhuisserie Medisch
Centrum West nog eens bekijken omdat er sprake
geweest zou zijn van veel sluikreclame. Dit gebeurt
op last van het Commissariaat voor de Media. Uit
vanochtend door De Volkskrant gepubliceerde delen
van de scripts voor de serie blijkt het bedrijf John de
Mol-produkties uit Hilversum vaker merknamen
van artikelen te hebben gebruikt, zonder dat dit de
controledienst van het Commissariaat is opgevallen.
Ging het bij de waargenomen overtreding om een
medisch artikel als het slaapmiddel Loramet, wat
volgens TROS-directeur C. den Daas „de realiteits
waarde" van de serie zou hebben verhoogd, een an
dere voorbeeld betreft het gebruik van de merk
naam 'biogarde' (Mona). In de getypte scripts is dit
woord met pen geschreven op de plaats plaats waar
eerst „jus d'orange" stond.
:he i
laatste tijd spoorloos zijn verdwenen uit opvang
centra, kunnen zich gerust via een briefkaartje
melden bij hun advocaat mr. A. van Driel. De
raadsman van de groep Russische asielzoekers in
Nederland deed gisteren deze oproep, omdat hij de
discussie over hun uitzettingsbeleid met de over
heid „in alle openheid en niet vanuit een onder
duiksituatie" wil voeren. Van Driel hoopt van de
overheid garanties te krijgen dat de zich meldende
asielzoekers voorlopig met rust worden gelaten.
Van Driel heeft in december met steun van de
Raad van Kerken de vereniging Exodus opgericht,
om de belangen van de Russen beter te kunnen be
hartigen. Daags daarna stuurde de overheid 43
Russen terug naar Israël. Na deze uitzetting ver
dwenen enkele asielzoekers spoorloos.
SOCIALE PARTNERS VERDEELD OVER RAPPORT COMMISSIE-WOLFSON
grenzen per 1 januari
van d^et belangrijkste station
is". Overi-
uit d6 de financiering van het
ieel voor de HSL nog
voorhaf
deeld.
t van c gesmeerd
afwegjet de Hoge Snelheidslijn
orde iimsterdam naar Keulen
ien oolC) loopt het nog niet ge-
gever 20 lan8 de Deutsche
an«piiisbahn geen duidelijk-
tan verschaffen over de
chter. nstige infrastructuur
te buitS niet uit de voeten met
3t staatfhinding met Keulen. „In
getuig?1 de ICE mogelijk nog
van Amsterdam naar
ïhoud <n rijden", vreest Ploe-
te
Hl onder invloed van de
die Bdadige dood van een
zijn ^Pteur die °P het station
over farlingen dodelijk werd
nd door een passagier,
door jUj jg Ng vorig jaar veel
goed le en geld geïnvesteerd
de.rkoming van geweld in
loostera en op stations. Verbe-
institui] communicatie (onder
door de aanschaf van
lortofoons en de moge
heden d voor treinbestuurders
;cht geinuit de cabine contact
gd woinemen met de Centrale
wissel^mer van de sP°orweg-
een meldpunt voor
.an nu je en verscherpte bewa-
id lijktjp de stations moeten er-
icussie jdragen dat reizigers en
uitgesldeel zich veiliger voelen.
mitiscBens *s 'n anderhalf pro-
- an de gevallen dat con-
II P vordt gezocht met de
mmd^egpolitie sprake van
moskeet. „Verhoudingsgewijs
veel, maar wel te
hield Ploeger zijn ge-
|oor.
Mleen bij de reizigers
ook bij werkwilligen is
zeer in trek. Zo vroegen
W, liefst 30.000 mensen in
de over de conducteurs-
igsactie. In 13.000 geval-
dde dat tot een sollicita-
iteindelijk werden 317
i controleurs in dienst
en, onder wie 122 vrou-
De doelstelling om het
formatieplaatsen per
992 met 425 te hebben
reid, zal dan ook worden
d.
DEN HAAG PvdA-
partijleider Wim Kok is
blij dat de commissie-
Wolfson in het gisteren
gepubliceerde rapport een
zogeheten ministelsel voor
de sociale zekerheid af
wijst. Bij de presentatie
van het rapport ontkende
Kok ook dat hij ooit voor
invoering van zo'n stelsel
heeft gepleit. De sociale
partners reageerden ver
deeld op het rapport. De
vakcentrale FNV is tevre
den, het CNV is gematigd
postief, de MHP vindt dat
de PvdA terugkeert naar
de jaren zeventig en de
christelijke werkgeversor
ganisatie NCW kraakt het
rapport. Het VNO wilde
nog niet reageren en het
CDA was niet bereikbaar
voor commentaar.
Kok, gisteren nadrukkelijk in
zijn dubbelrol als vice-premier
en leider van de PvdA, zei:
„Tijdens het roemruchte par
tijcongres in Nijmegen over de
wao heb ik wel gezegd dat er
iets moet veranderen, maar ik
heb nimmer gepleit voor een
verschraling van onze sociale
zekerheid. Ik heb wel gezegd
dat dit systeem alleen is be
doeld voor mensen die het
echt nodig hebben. Ik vind dat
ieder verantwoordelijk is voor
zichzelf; de overheid moet
mensen niet in de watten leg
gen en zeggen: alles komt
goed, ga maar lekker slapen".
W erkgelegenheid
De commissie-Wolf son advi
seert in zijn rapport 'Niemand
aan de kant' de PvdA over het
beleid dat de partij in de jaren
negentig zou moeten voeren.
Het gaat daarbij vooral om de
sociale zekerheid en werkgele
genheid. De commissie komt
tot de conclusie dat het huidi
ge sociale stelsel goed is, dat de
uitkeringen niet te hoog zijn,
maar dat er te veel mensen
zijn die er een beroep op
(moeten) doen. Daarom is het
zaak zoveel mogelijk mensen
aan het werk te krijgen. Daar
voor heeft de commissie enke
le plannetjes bedacht, waar-
„Onomkeerbare
gevallen zijn
station
DEN HAAG Als het
aan Wim Kok ligt, wordt
er niets meer gedaan aan
de zogeheten onomkeerba
re gevallen in de wao. De
partijleider van de PvdA,
tevens vice-premier,
noemde dit gisteren „een
gepasseerd station". Hij
wees er wel op, dat de
voorstellen nog in de
Tweede Kamer moeten
worden behandeld als ze
officieel in wetsvoorstellen
zijn vervat. Fractieleider
Thijs Wöltgens van de
PvdA heeft steeds gezegd
dat zijn partij zich zou in
spannen de maatregelen te
verzwakken voor deze
specifieke groep wao'ers,
die nooit meer een kans
hebben op betaald werk.
Maandag zei FNV-voorzit-
ter Stekelenburg aanwij
zingen te hebben dat de
maatregelen nog enigszins
zullen worden aangepast.
De commissie-Wolfson
zegt in zijn rapport niets
over de wao-problematiek,
waarmee deze volgens de
vakbeweging instemt met
het beleid van de PvdA op
dit gebied.
Pref. dr. D. Wolfson haalt het rapport van de PvdA-commissie verzorgingsstaat, waarvan hij voor
zitter is, uit zijn aktetas aan het begin van een persconferentie in perscentrum Nieuwspoort in Den
Haag. In het rapport staat onder meer dat de PvdA moet zorgen dat er zoveel mogelijk werklozen
weer aan het werk gaan.
door het voor werkgevers aan
trekkelijker wordt moeilijk
plaatsbare jongeren aan een
baan te helpen en voor werk
lozen op hun beurt aantrekke-
S'"ker wordt te gaan werken.
adat de vakbeweging enkele
jaren geleden al is begonnen
met een beleid waarbij werk
boven inkomen gaat, vindt nu
ook de commissie-Wolfson dat'
de PvdA die weg moet inslaan.
Partijleider Kok zei het daar
zeer mee eens te zijn.
Kok ontkende lichtelijk geër
gerd dat het rapport in feite
stelt dat de wao-maatregelen
van het kabinet, waarvoor
Kok zo fel heeft gepleit, eigen
lijk overbodig zijn. „U zult mij
niet horen zeggen, dat als we
dit eerder hadden bedacht de
wao-maatregelen niet nodig
waren geweest. Die ingrepen
zijn ingegeven, omdat het aan
tal arbeidsongeschikten maar
blijft toenemen. De groei
wordt weliswaar iets minder,
maar het totale aantal wao'ers
stijgt nog steeds. De wao is dus
een volumeprobleem, en dat is
op geen andere manier op te
lossen dan met de maatregelen
die het kabinet heeft geno-
Vakbeweging
De vakbeweging reageerde
verdeeld. De FNV is tevreden,
omdat deze in het rapport veel
van het eigen beleid zegt terug
te vinden. De vakcentrale
spreekt over een bruikbare
bijdrage aan het maatschappe
lijk debat over de toekomst
van de sociale zekerheid. Met
name de nadruk die de com
missie legt op het belang van
een zo groot mogelijke deelna
me aan de arbeidsmarkt
spreekt de FNV aan. De vak
centrale is vooral tevreden dat
er niet is gekozen voor een mi
nistelsel.
De christelijke centrale CNV
onderschrijft wel de doelstel
ling van de commissie om
meer mensen aan werk te hel
pen, maar vindt dat daarvoor
niet de goede manier is geko
zen door eenzijdig de rol van
de overheid te versterken. De
rol van werkgevers en werk
nemers wordt volledig gene
geerd, aldus bestuurslid De
Geus.
De MHP (hoger en middelbaar
personeel) vraagt zich af of de
commssie wel met beide benen
op de grond staat. Kernpunten
van het geadviseerde beleid
zijn volgens de MHP nivelle
ring en lastenverzwaring voor
de midden- en hogere inko
mens en dat kan niet meer in
de jaren negentig. De MHP
vindt dat de commissie zich
beledigend uitlaat over de uit
keringsinstanties. „De aantij
ging dat deze organen belan
gen dienen die tegensteld zijn
aan die van de werknemes, is
zondermeer onterecht", aldus
de MHP.
Matte indruk
indruk", zegt mr. Van Keste-
ren, directeur sociale zaken
van het NCW. Hij vindt dat er
te veel achterhaalde ideeën
van stal zijn gehaald. Ook de
gedachten aan verdere ar
beidstijdverkorting is volgens
hem niet meer van deze tijd
en het recht op deeltijdarbeid
is misplaatst, omdat dit werk
de afgelopen jaren al flink is
toegenomen.
Groen Links vindt dat het
rapport gevolgen moet hebben
voor de opstelling van de
PvdA-fractie in de Tweede
Kamer als er in het voorjaar
wordt gedabatteerd over de
wetsvoorstellen omtrent de
wao. „Het rapport biedt een al
ternatief voor de voorgeno
men kortingen op de wao-uit-
keringen", zegt kamerlid Paul
Rosenmöller in weerwil van
Koks afwerende houding. Ro-
senöller spreekt van een fris
geluid in een merendeels links
rapport, waarbij de politieke
creativiteit niet bij voorbaat is
opgeofferd aan financiële
taakstellingen.
Het bestuur van D66, dat ook
werkt aan een beleidsrapport
over arbeidsparticipatie, zegt
veel punten te herkennen.
Voor de democraten is het
evenwel cruciaal welke in
vloed het rapport-Wolf son op
korte termijn zal hebben op
het regeringsbeleid en de op
stelling van de PvdA-fractie
in het parlement.
e ,che,-,ea»en en gaan bij
oidenhof. Lg ambassa(leur
15):
A van Holsi
3, drs K VqAAG Een lange rij
ijkhulzen, inden, soms meer dan
lf uur bezig treetje voor
H Piè te stÜ8en tot waar de
ambassadeur stond met
thoven. ach gaande en komende
Pieterse Kn' Dat was de aan-
Ie de residentie van de
L.|acjeur van je Bondsre-
t Duitsland, Klaus Jur-
tron, gisteren bood. De
waren naar de Lange
nngsgebiafttg gekomen om Eber-
g Pers uniAJlnch Bogislaw Jesco
ten in Nedduttkamer de hand te
irirn" vertrekt naar
tenen KwM>urg. Zijn opvolger
jureaus; flichael Schwandt. Het
n den Berger Von Puttkamer
TdTKoife afgelopen vier jaar
'ilia op het Wassenaarse
em), G. vaned „Rust en Vreugd".
iw Von Puttkamer or-
xciusieve v#rde er geregeld exposi-
lon. VertaaUn werken van jonge
lovende Nederlandse
tiaars.
Idoor
KOOS VAN WEES
DEN HAAG Staatssecreta
ris Wallage van onderwijs
vindt het niet terecht dat het
VVD-kamerlid Franssen ter
men als „schokkend" gebruikt
als het gaat om de toename
van het aantal scholen op isla-
mistische grondslag.
„Als je aan de minderheden
vraagt om zich te houden aan
de Nederlandse wetten dan
moet je jezelf daar ook aan
houden. Het past ons niet om
daarover te spreken als
„schokkend". In Nederland
bestaat het recht van ouders
om eigen scholen op te rich
ten: dat geldt voor zowel ka
tholieken, protestanten als is
lamieten", aldus de staatsse
cretaris gisteren na afloop van
de installatie van een nieuwe
adviesraad voor het onderwijs,
de ARO.
Wallage waarschuwde voor
tisch onderwijs, dat immers
evenals de andere gezindten
binnen het onderwijs zowel li
berale als orthodoxe stromin
gen kent. „Wat voor beleid
wordt gevoerd binnen die
scholen is in eerste instantie
een zaak van het schoolbe
stuur", vindt Wallage. Hij kon
digde aan bij de Onderwijs
raad, het hoogste adviesorgaan
van de regering op onderwijs
kundig gebied, advies aan te
zullen vragen over een aan
vraag voor een scholenge
meenschap voor voortgezet
onderwijs op islamitische basis.
Pagina 9: „We willen dat de
kinderen straks sterker in
hun schoenen staan"
•PER EN HOBBES
DOOR BILL WATERSON
door BERT JANSMA
Ik zou ze graag 'ns allemaal bij me thuis willen
uitnodigingen. Voor een kop koffie en een
verhelderend gesprek. Ik bedoel de
ziektekostenverzekeraars, de ziekenfondsen en
staatssecretaris Simons. Want echt, ik begrijp er
feen jota meer van. Ik was al begonnen alle
erichten en uitspraken over het plan-Simons te
verzamelen om te zijner tijd een week vakantie op
te nemen ter bestudering. Of te wachten op een
goedaardige ziekte om tijdens mijn bedlegerigheid
het wie, wat, waarom en hoe rond de betaling van
mijn doktersnota en mijn pillen uit te pluizen.
Krijg ik daarna ook nog eens een welles-nietes op
hoog niveau per televisie en krant de huiskamer
binnen. Simons: „De premie voor de ziektekosten
kan omlaag". Ziektekostenverzekeraars: „Geen
sprake van, de kosten van de gezondheidszorg zijn
te veel gestegen". Simons: „Nietes". Verzekeraars:
„Welles". Simons: „Jullie bulken van de reserves.
Jullie proberen mijn mooie plannetje gewoon
achteraf beentje te lichten En net wanneer je
geneigd bent in de oprechte verontwaardigig van
Simons c.s. te geloven, komen er een paar
ziekenfondsen die zeggen: We redden het niet, de
ziektekosten zijn inderdaad gestegen. We konden
het alleen klaren dank zij die extra miljoenen van
meneer Simons". Sorry, maar dan begrijp ik het
écht niet meer. Zijn die kosten nu gestegenMoet
ik nu meer, minder, hetzelfde of alleen bijbetalen?
Mij duizelt het. En steeds meer ga ik twijfelen aan
de geloofwaardigheid van bestuurderen die mij iets
voorrekenen. Want daarvan blijkt in de praktijk
meestal bar weinig te kloppen. Ik lees dat mijn
jeugdkameraad Aad de Roo kortgeleden tot
professor in de economie van de gezondheidszorg
is benoemd. Zelfs hij blijkt het spoor bijster. Hij
zegt„De overheid kan niet ongestraft doorgaan
met het systematisch onzeker maken van burgers
en organisaties". Precies Aad. Want onzeker ben ik
zeker. Ik ben al geen beste rekenaar, maar als een
gepland voor zoveel miljoen en blijken in de
praktijk altijd ettelijke miljoenen meer te kosten.
Hetzelfde geldt voor de sociale wetgeving. Het kan
allemaal, en dan kan het allemaal weer niet. En nu
weer die gezondheidszorg. Is het gek dat de
gewone man bij elk plannetje van de overheid gaat
denken: „Ja, het zal wel". En zich er vervolgens
van afkeert met een: „Ze kunnen me wat. Ik zal er
wel weer slechter van worden". Dat is 'drop outs'
creëren. De-motivatie om nog verder mee te doen
in het denkproces dat een land maakt en breekt.
Waar blijft de helderheid vandaag de dag, vraag ik
u af, meneer Simons en al die anderen
DEN HAAG Staatsse
cretaris Simons waar
schuwt het CDA dat de
coalitie met de PvdA on
der druk komt te staan als
de christen-democraten
dwars liggen bij elke ver
dere stap op weg naar in
voering van het plan Si
mons.
In een interview in Vrij Ne
derland van deze week zegt de
staatssecretaris: „Als we steeds
weerstanden moeten overwin
nen bij het CDA, dan kan het
niet anders dan dat er op een
breder front strubbelingen ko
men. We krijgen nog de hele
discussie over de wao-maattre-
gelen. Dat ligt gevoelig bij de
PvdA. Als de ene partij lastig
doet over de gezondheidszorg,
doet de andere partij dat weer
bij de wao. Ik pleit voor een
loyalere opstelling tussen de
coalitiepartners. Maar het is
zeer de vraag of er tussen
CDA en PvdA zo voldoende
vertrouwen ontstaat", aldus
Simons.
De staatssecretaris spreekt
verder zijn teleurstelling uit
over het gebrek aan steun van
premier Lubbers. „Het heeft
me teleurgesteld hoe vaak hij
op de rem is gaan staan", zegt
hij. Hij legt een link tussen de
houding van de premier en de
keiharde kritiek op zijn plan
van CDA-senator Boorsma.
Die kritiek kan volgens Si
mons alleen maar door partij
politieke motieven zijn ingege
ven. „Als een christen-demo
cratische staatssecretaris een
plan als het mijne had gepre
senteerd, zou hij daarvoor op
de CDA-partijraad zijn toege
juicht".
DEN HAAG Mensen
die in een hoog tempo
werken, eentonig werk
hebben of gevaarlijk werk
doen hebben een ver
hoogde kans op stress. Dat
blijkt uit een onderzoek
van het Nederlands Insti
tuut voor Praeventieve
Geneeskunde TNO.
Het percentage werknemers-
met klachten over het werk
tempo is toegenomen van 38 in
1977 tot 51 in 1989. Tempo
vormt vooral een risico voor
hoger opgeleiden, zoals lei
dinggevenden, wetenschap
pers en mensen met een hoge
re of middelbare beroepsoplei
ding. Het gaat daarbij met
name om werknemers in de
gezondheidszorg, bij recht
skundige diensten, pers- en
nieuwsbureaus, accountants
bureaus en in het onderwijs.
Ook secretaressen, koks en
kelners en werknemers bij te
lefoon- en telegrafiebedrijven
kennen een naar verhouding
hoog werktempo.
Eentonig werk met weinig
ontplooiings- en promotiemo:
gelijkheden met een verhoogd
de kans op stress doet zich
voor bij schoonmaakpersoneel,
in de industrie, bij laders ep
lossers, chauffeurs, huishoude
lijk en verzorgend personeel,
winkelbedienden en landbou:
warbeiders.
Gevaarlijk en zwaar werk met
stressrisico's komt voor bij
loodgieters en bouwvakkers,
werknemers in de industrie,
het transport en de agrarische
sector.
Onder meer via een ladder konden twee gevangenen ontsnappen
uit strafinrichting 'De Geerhorst' in Sittard.
FOTO: ANP
Vier gedetineerden ontsnapt
SITTARD Twee in voorlopige hechtenis zittende mannen zijn
gisteravond rond kwart over acht onder bedreiging met een wa
pen ontsnapt uit een extra beveiligde afdeling van de strafin
richting De Geerhorst in Sittard. Ze kregen bij hun ontsnapping
hulp van vijf mensen van buiten. Van die helpers zijn er drie
gepakt. De ontsnapte gedetineerden zijn nog spoorloos. Uit de
jeugdgevangenis in Zutphen ontsnapten gistermiddag twee gede
tineerden (21 en 16 jaar) De oudste van het tweetal heeft met
een ijzerzaag het binnen- en buitentraliewerk weten te verwij
deren. De ontsnapping van de jongste was van korte duur. Hij
vroeg bij een woning om warme kleding. De bewoners belden
de politie, waardoor hij kon worden aangehouden.
DEN HAAG Een bestuurslid van de Stichting Haags Sociaal-
cultureel werk (SHS) wil schadevergoeding vanwege de publici
teit die deze week aan zijn aanhouding werd gegeven. Hij stelt
volgens zijn advocaat J. Pen de gemeente Den Haag en het
openbaar ministerie aansprakelijk voor 100.000 gulden en wil
dat hij niet meer als verdachte wordt aangemerkt. In de zaak
van verduistering van subsidiegelden bij de welzijnskoepel, wer
den maandag een medewerkster van de SHS en hij aangehou
den. De laatste werd na verhoor heengezonden. Volgens zijn ad
vocaat J. Pen is gebleken dat het bestuurslid niet schuldig is aan
verduistering van 9000 gulden enkele jaren geleden, toen hij
daar extern organisatie-adviseur was. Een politiewoordvoeder
stelt dat het bestuurslid nog steeds als verdachte wordt aange
merkt. Hij is op vrije voeten gesteld omdat er geen aanleiding
was hem langer vast te houden.
