Nordholt wijst op dreiging van nieuwe kanslozen li Zorgen volgen als schaduwen ELSEVIER BINNENLAND Kosto zal uitzetten Vietnamezen hervatten Aangifte diefstal beeld Gorbatsjov CRI opent reeks buitenlandse posten LhcLc Goumnt VRIJDAG 3 JANUARI 1992 Uitkeringslasten boven 40 miljard AMSTELVEEN De totale uitkeringslasten van aow, aww en akw zullen over 1991 naar verwachting uitkomen op 41,7 miljard gulden, zo zei presi dent-directeur mr. P Schaafs- ma van de Sociale Verzeke ringsbank in zijn nieuwjaars rede. In 1990 was dat bedrag 1,8 mil jard gulden lager. Ons land telt momenteel 2.070.000 men sen die recht hebben op aow, 1.840.000 kinderbijslaggerech tigden en 194.000 aww-gerech- tigden. In 1992 zijn de aow- en de aww-pensioenen opnieuw ver hoogd. DEN HAAG Nu de kerstpe riode is afgelopen moeten uit geprocedeerde Vietnamese asielzoekers er rekening mee houden dat ze elk moment en zo nodig met geweld door justi tie uit ons land gezet zullen worden. Dat geldt ook voor Vietnamezen die hun toevlucht hebben gezocht in kerken. Staatssecretaris Kosto van justi tie maakt dit duidelijk in een brief die hij gisteren heeft ge stuurd aan het Nederlandse ac tiecomité dat zich het lot van de Vietnamezen heeft aange trokken. Het comité had Kosto gevraagd een adempauze in te lassen en in die tijd een onder zoek in te stellen in Tsjechoslo- wakije, het land waar de Viet namezen vandaan komen en waarheen de staatssecretaris hen wil terugzenden. Kosto ziet geen noodzaak voor een derge lijk onderzoek. Na de omme keer van 1989 biedt Tsjechoslo- wakije in zijn ogen voldoende waarborgen dat terugkerende Vietnamese gastarbeiders goed behandeld zullen worden. Het land van president Havel is im mers toegetreden tot het vluch telingenverdrag van de Vere nigde Naties en heeft zich zo doende verplicht geen perso nen terug te zenden naar hun vaderland als hen vervolging te wachten staat wegens hun politieke achtergronden, aldus Kosto. Vooral door toedoen van CDA-kamerleden heeft de staatssecretaris ervan afgezien Vietnamezen uit te zetten in de kerstperiode. Een aantal van deze asielzoekers, dat in hon gerstaking was gegaan, besloot toen met deze actie te stoppen. Het is niet bekend wat de Viet- gaan doen. In Den Haag is gisteren het zo geheten terugkeerbureau met zijn werkzaamheden begonnen. Het gaat hier om een kantoor dat gefinancierd wordt door het ministerie van justitie en dat zich beijvert om afgewezen asielzoekers desgevraagd te helpen bij hun vertrek uit Ne derland. Vreemdelingen kun nen een vliegticket krijgen en maximaal 250 gulden voor de bestrijding van de eerste kosten in het nieuwe land van vesti ging. Hun aanvraag wordt door het terugkeerbureau alleen in behandeling genomen als deze via een advocaat wordt inge diend. Dit is om te voorkomen dat asielzoekers door een mis verstand te vroeg bij het terug keerbureau belanden, bijvoor beeld zolang ze nog de kans hebben via de rechter asiel af te dwingen. Justitie steekt 4,5 miljoen gulden per jaar in het terugkeerbureau. Het departe ment denkt ten minste dat be drag te zullen besparen op de kosten die anders gemaakt moeten worden om mensen te dwingen ons land te verlaten. Een Russisch-joods echtpaar dat zich niet in Nederland mag vestigen, hoopt met financiële steun van het terugkeerbureau naar Zuid-Afrika te kunnen' verhuizen. Het bureau bemid delt overigens niet bij dergelij ke pogingen. Vreemdelingen die naar een ander land willen doorreizen moeten zélf zorgen dat ze een visum krijgen. AMSTERDAM In een toelichting op zijn gister middag gehouden nieuw jaarsrede heeft de Amster damse hoofdcommissaris van politie, E. Nordholt, nogmaals ernstig gewaar schuwd voor de grote maatschappelijke dreiging die volgens hem uitgaat van wat hij een klasse van nieuwe kanslozen noemt. Nordholt doelt daarmee op al lochtone jongeren uit met name het Marokkaanse en An tilliaanse milieu die geen op leiding, geen baan en vaak ook geen enkel uitzicht hebben op een normale maatschappelijke status. De échte oplossing moet niet ingewikkelder worden ge maakt dan zij in feite is, meent de hoofdcommisaris. Die komt er namelijk eenvoudig op neer dat jongeren uitzicht wordt ge boden op vooral werk. Discus sies over sociale integratie van allochtonen werken volgens hem vaak verhullend. „Ie mand die werk heeft, heeft wat te verliezen en zal dus minder snel geneigd zijn af te glijden dan iemand die - niets heeft te verliezen". Het aantal overvallen in Am sterdam daalde vorig jaar met 16 procent terwijl het landelijk steeg met meer dan 20 procent. Dit jaar zal de politie zich meer gaan bezighouden met het voorkomen van inbraken in woningen en met het be strijden van autodiefstal. De aanpak van toenemende cor ruptie wordt de komende ja- Rotterdam In Rotterdam is vorig jaar bij na tweemaal zo vaak met vuurwapens geschoten als in 1990. Het aantal overvallen verviervoudigde en het aantal aangiften van diefstal met ge weld nam met 25 procent toe, zo maakte korpschef R. Hes- sing bekend in zijn nieuw jaarstoespraak. In totaal werd het afgelopen jaar 72.000 keer aangifte van een misdrijf ge daan. Dat is 6 procent meer dan in 1990, toen het cijfer met 11 procent toenam tot 68.000. Een op de vijf misdrijven kon de politie het afgelopen jaar oplossen. Utrecht naliteit moeten meer op elkaar worden afgestemd. Dat heeft de plaatsvervangend chef van de Utrechtse gemeentepolitie, B. van Baarle, gezegd in zijn nieuwjaarsrede. Het besluit om een onderzoek ter hand te ne men of juist achterwege te la- ELSLOO Oudejaarsvereni- ging Vesuvius uit Elsloo is het niet gelukt om het met de di rectie van het wassenbeelden museum Madame Tussaud op een akkoord te gooien over het beeld van Gorbatsjov-, De directie blijft erbij dat het beeld is gestolen. De aangifte bij de politie de politie wordt dan ook niet ingetrokken. Bij wijze van nieuwjaarsstunt sta len enkele leden van de vere niging het beeld uit het mu seum. Tijdens de jaarwisseling werd het beeld onder veel hi lariteit de feestzaal in Elsloo binnengedragen alwaar de vereniging oudejaarsavond vierde. Bijna 600.000 mensen hebben in 1991 Madame Tussaud in Amsterdam bezocht. Dat is 33 procent meer dan in 1990, toen 450.000 bezoekers de weg naar ten te vinden. Pleidooi voor vereenvoudigd zekerheidsstelsel ROTTERDAM Algemeen directeur Peter Laman van de Rotterdamse dienst Sociale Za ken en Werkgelegenheid, de vroegere sociale dienst, vindt dat er een herziening moet ko men van het sociale zeker heidsstelsel. Tijdens zijn nieuwjaarstoespraak, gisteren heeft hij gepleit voor het in stellen van een speciale com missie. Die zou, „niet gehin derd door politieke kleuren en stromingen", moeten werken aan de herziening. Zelf is Laman voorstander van een sterk vereenvoudigd stel sel. Hij gaat uit van drie trap pen. De eerste is een bode muitkering van 50 procent van het huidige minimumloon bij arbeidsongeschiktheid of werkloosheid. De tweede is een voorziening waarvoor de sociale partners, werkgevers en werknemers, zelf verant woordelijk zijn: individuele of collectieve verzekeringen als aanvulling op de basisvoorzie ning. De derde trap („balansuitke ring") moet volgens Laman een variabele, individuele in komensvoorziening zijn voor mensen die daadwerkelijk on der het bestaansminimum dreigen te komen. Laman: „Een uitkering die eenvoudig uitvoerbaar is, goed is te con troleren en activerend moet zijn naar de gebruiker. Een uitkering die in de plaats moet komen van het scala van hui dige inkomensvoorzieningen zoals bijzondere bijstand, huur subsidie, kinderbijslag en kwijtschelding". Laman schat dat de invoering van een ver eenvoudigd stelsel zeker tien tot vijftien jaar duurt. Een brandweerman bezig met nablussen van een brand in een oud leegstaand schoolgebouw in Amsterdam-Noord. Het pand is volledig in de as gelegd. De oorzaak en de schade waren vanmor gen nog onbekend. Een 43-jarige man, die naar de brand stond te kijken, werd onwel en overleed later in een ziekenhuis. foto: anp Nog drie kandidaten voorzitterschap PvdA DEN HAAG Er zijn nog drie kandidaten in de race voor het voorzitterschap van de PvdA, de functie die vacant kwam na het aftreden van Marjanne Sint. Het partijcon gres zal medio maart moeten kiezen tussen Balie-directeur F. Rottenberg, Suurhoff van de afdeling De Pijp en voorzitter I. van Dijk van de Rooie Vrouwen. Dit heeft het partijbureau bekend gemaakt bij het sluiten van de termijn voor de kandidaatstel ling. In de partij wordt de kandidatuur van Rottenberg het meest kansrijk geacht. Complicerende factor is wel dat hij samen met FNV-voor- zitter R. Vreeman aan wil tre den. Vreeman zou dan een full-time functie als vice-voor- bekleden. suske en wiske lambikbaba Fré Meis stapt uit Groen Links GRONINGEN Het oud- Tweede-Kamerlid voor de CPN Fré Meis uit Gronin gen heeft zijn lidmaat schap van Groen Links Hij heeft dit gedaan uit ver ontwaardiging over een uitla ting van Europarlementariër Herman Verbeek. Deze had in een interview voor de regiona le omroep van Groningen, Ra dio Noord, gezegd dat Groen Links onder te grote invloed zou staan van oud-communis ten en stalinisten. Verbeek had dit gezegd nadat hem ge vraagd was zijn zetel in het Europarlement beschikbaar te stellen, zoals eerder zou zijn afgesproken. Verbeek weigert echter zijn zetel af te staan aan een oud- DEN HAAG De Cen trale Recherche Informa tiedienst (CRI) gaat zich nadrukkelijk richten op samenwerking met re cherchediensten in andere landen, vooral in Europa. De komende jaren zal de georganiseerde misdaad volgens de CRI in toene mende mate landsgrenzen overschrijden. Om deze ontwikkeling te be strijden, zal de onlangs opge richte hoofdafdeling Interna tionale Samenwerking van de CRI een reeks buitenlandse posten openen, zo kondigde hoofdcommissaris J. Wilzing van de CRI gisteren aan in zijn nieuwjaarsrede. Zodra Ne derland het Akkoord van Schengen heeft geratificeerd, zal de CRI posten vestigen in Madrid, Wiesbaden, Parijs, Rome, Londen en Brussel. De CRI wil ook een man in Para maribo, zodra de toestand in Suriname is genormaliseerd. Als uitvloeisel van het besluit van de Europese regeringslei ders tijdens de Top van Maas tricht zal de CRI de European Drugs Unit (EDU) in het leven roepen. De EDU zal een on derdeel vormen van Europol. Vanaf vandaag wordt in vijf steden in Nederland een Afde ling Recherche Informatie (ARI) geopend. Volgens CRI- baas Wilzing is het toenemend gebruik van informatica een belangrijk instrument om boe ven te vangen. Zo staat de CRI aan de vooravond van de digi talisering van beelddragers. De CRI heeft daarvoor een succesvol systeem ontwikkeld, dat luistert naar de naam Edi son (Elektronisch Documenta tie en Informatiesystem voor Opsporingsnetwerken). Het Edison-systeem, met name het onderdeel Reis- en Verblijfs documentensysteem, zal onder meer een belangrijk hulpmid del kunnen betekenen voor de marechaussee op Schiphol. In de loop van dit jaar zal het Edison-systeem ook informatie bieden over waardedocumen- ten, vuurwapens, vals geld, ge stolen kunst en antiek, voor alle politiekorpsen in Neder land. België en Groot-Brittanië hebben belangstelling voor dit systeem getoond. De CRI heeft volgens hoofd commissaris Wilzing nog een succesnummer in de huiscom puter, Havank genaamd. De afdeling Dactyloscopie, die vingerafdrukken van crimine len verzamelt, heeft als gevolg van Havank in 1991 ongeveer 800 informatieverzoeken ver werkt. Dat is tienmaal zoveel als toen de vingerafdrukken nog met de hand werden opge zocht in een kaartenbak. Ook de misdaadanalyse van de CRI beantwoordt volgens Wilzing in een groeiende behoefte van Nederlandse rechercheurs en het openbaar i Drugs De hoeveelheid verdovende middelen die in 1991 in beslag is genomen was kleiner dan het jaar ervoor. Een uitzonde ring daarop vormt amfetami ne Wilzing wijst erop dat de hoeveelheid die in beslag werd genomen in 1991 met 170 pro cent steeg. Polen lijkt zich als .belangrijkste producent van dit pepmiddel te ontwikkelen. Zowat de helft van de cocaïne die in beslag werd genomen was afkomstig uit Suriname. De hoeveelheid liep overigens sterk terug. In 1990 nam de politie nog 4288 kilo in beslag, in 1991 2268 kilo. De Balkan route was ook in 1991 het be langrijkste smokkeltraject voor heroïne naar de Westeu- ropese markt. Wilzing voorziet dat deze route de komende tijd zal worden verlegd, gezien de ontwikkelingen in Joegosla vië. Vorig jaar werd 406 kilo opgespoord, in 1990 was dat 532 kilo. Ongeveer 22.000 personenauto (een record) werden vorig jaar gestolen, tegen 18.000 in 1990. Het afgelopen jaar werden 12.000 wagens teruggevonden, in 1990 waren dat er ruim 10.000. Het aantal overvallen in 1991 bleef in 1991 nagenoeg gelijk aan 1990: 1714 tegen 1760. Daarmee turfde de CRI voor het eerst in jarerr een lichte vermindering. Van der Stoel naar Baghdad DEN HAAG Oud-minister van buitenlandse zaken Max van der Stoel is gisteren van Schiphol naar Irak vertrokken om er namens de Verenigde Naties de naleving van de mensenrechten te onderzoeken. Van der Stoel zal de situatie in het recente verle den - het gaat om de periode na de Golfoorlog -in ogenschouw nemen en daarover rapport uitbrengen. Vorig jaar juni verklaar de Van der Stoel al in een tussentijds verslag aan de Derde Com missie van de VN dat hij zich ernstige zorgen maakt over het lot van Iraakse burgers. Een groot aantal Iraki's is spoorloos verdwe nen tijdens het neerslaan van de opstand tegen het regime van Saddam Husayn, kort na de beëindiging van de Golfoorlog. UIT DE WEEKBLADEN De RussischeK beer, een duel in Sint Petersburg, een testcase voor de de mocratie en Hollanditis: de weekbladen blikken terug en vooruit, kijken en vergelijken, wikken en wegen. 1991 was een goed jaar, maar de zorgen volgen als schaduwen. Elsevier houdt het op een vooruitblik: wanneer valt Boris 'de beer' Jeltsin en wie zijn de troonpretendenten? Vijf portretten en een vraag teken: de jeugd wil een on bezoedelde held, maar de realiteit kweekt angst voor een nieuwe Dzjengis Khan. Met hieromheen een serie korte artikelen over uiteen lopende onderwerpen als verkiezingen in Tsjoevasjië, de aanhoudende kou in Si berië en een duel in Sint Pe tersburg. Een vooruitblik ook op het terugdringen van ziektever zuim in Nederland: met in gang van volgende maand zijn werkgevers verplicht er alles aan te doen om een kwakkelend personeelslid aan het werk te houden, of zo snel mogelijk weer te krijgen. Misschien al per fe bruari wordt de werknemer geconfronteerd met het inle veren van een vakantiedag op het moment dat hij zich ziek meldt. Bijna één op de tien werknemers is ziek, zwak of misselijk en Den Haag heeft genoeg van de 'Hollanditis'. De bezem moet door de wachtkamer, maar erg rigoureus zal dat op kor te termijn toch niet mogelijk zijn als we Elsevier moeten geloven. Zo is bijvoorbeeld 17 procent van het langdurig ziekteverzuim te verklaren door lange wachttijden in de gezondheidszorg en het ont breken van een duidelijke lijn bij de betrokken artsen en therapeuten. Om een en ander te ondervangen is het misschien een idee het initi atief van IBM te volgen: het computerconcern sloot zelf contracten met een maat schap van psychologen om te voorkomen dat werkne mers tijden lang op de wachtlijst moeten staan voor het Riagg. En ziet, de Hol landitis is daar verleden tijd. Voorts besteedt Elsevier aandacht aan het Borderli ne- syndroom. Hier helpt geen lieve bedrijfs-Riagg aan, de behandeling van borderlines is werk voor psychotherapeutisch hoogge schoolde mensen. Borderli- ners verkeren in een staat van stabiele instabiliteit, hun gedrag is grillig, onvoorspel baar, hinderlijk en soms zelfs gevaarlijk voor henzelf en anderen. Sinds enige tijd weten psychiaters wat het is en wordt gezocht naar de beste behandelingsmethode. En dat is nodig, want het blijkt om een grote groep ge pijnigde patiënten te gaan. Borderliners? Hitler en Sta lin waren twee maatschap pelijke mislukkelingen van wie een ieder vóór 1914 ge zegd zou hebben: daar komt niets van terecht. Beiden waren ordinaire mannetjes zonder degelijke opleiding: Hitler was een niksnut en een regelmatige gast van het Asyl fur Obdachlose en Sta lin een zwervende, morsige revolutionair. Dit constateert de Britse historicus Allan Bullock op de meest interes sante pagina's van ziin mag num opus 'Hitler and Stalin. Parallel lives'. HN bespreekt het zojuist verschenen boek en vergelijkt het met andere historische werken die deze twee 'maffia-bazen'- tot on derwerp hadden. Bullock is een van de eerste historici die zich niet te buiten gaan aan domme vergelijkingen, maar parallellen trekken die hout snijden, aldus het tijd schrift. Beiden waren heuse asceten en liepen niet warm voor drank, spel of vrouwen, kortom: niets onmenselijks was hen vreemd. De wereld had te maken met een soort maffia-bazen die met massa le terreur hun vijanden ver nietigden. Een juiste conclu sie, meent HN. Maar wisten we dit niet al lang? In het omslagartikel wordt ds. Jan Willem van der Hoe ven geïnterviewd, woord voerder van de Internatio nale christelijke ambassade in Jeruzalem. De Palestijnen zouden nog liever met hun Israëlische vijand aan tafel zitten dan met Van der Hoe ve, zo wordt gezegd. „Voor een mens of volk dat met de dood wordt bedreigd, is een genuanceerde houding bui ten de orde", is een van zijn boude beweringen. „Als een kerkelijke autoriteit wil be wijzen dat haar genuan ceerdheid geen antisemitis me is, dan moet zij Kuwayt erop aanvallen dat het aan het eind van de Golfoorlog 300.000 Palestijnen eruit heeft gesmeten. Als Israël er vijf uit gooit staat de hele wereld op haar kop. Ze moeten eerlijk worden, die Nederlanders". HF^DE TIJD Met aanzienlijk meer gevoel voor nuance blikt J.A.A. van Doorn in HP/De Tijd terug op het afgelopen jaar. Een goed jaar, waarin de de mocratie, van Siberië tot tro pisch Afrika, wereldwijd in opmars kwam. Een zege ning, maar de zorgen komen mee, als schaduwen. Zorg baart het onvermogen een adequaat antwoord te vin den op de stormloop van buitenlandse immigranten en asielzoekers. Overal neemt de onverdraagzaam heid hand over hand toe. In ons land loopt het minderhe- dendebat al sinds jaren, maar heeft het zich op een te laag maatschappelijk ni veau afgespeeld, zo conclu deert de auteur. Zonder alarmistisch te willen wor den dringt hij er dan ook bij de lezer op aan de omvor ming van onze samenleving tot een multicultureel bestel met intense en waakzame aandacht te volgen en te be geleiden. Een testcase voor de democratie. Natuurlijk weten ze dat het historische tijden zijn, maar het hele jaar is al historisch, dus nu moeten ze weer ver der, op zoek naar eten. HP/ De Tijd maakte een rond gang door de schitterende Moskouse metro, ooit be doeld als paleis voor de ar beidende klasse. Over Gor batsjov („Hij heeft ons de wodka ontnomen. Wat is nu een Rus zonder wodka? Een slappeling! Het Westen moest ons wodka sturen") de steun aan Jeltsin („voorlo pig") én de rijen: „Ik heb het gevoel dat mijn leven voor bij gaat met het zoeken naar eten". Verder veel kunst en cultuur: de dagboeken van een Amerikaanse Tsjechov, de poëzie van Joseph Brod- sky, het pseudoniem van Elsschot en als klap op de culturele vuurpijl een por tret van de gevleugelde vrienden Pim Jacobs, Louis van Dijk en natuurlijk mees ter Pieter van Vollenhoven: „Die twee professionals vin den het verrukkelijk met mij te spelen. Vinden ze rie- leksend Onder het kopje 'exclusief' presenteert VN een fotore portage van de 'Kurdische guerrilla-academie', een ge heim trainingskamp van de Kurdische verzetsorganisatie PKK (Kurdische Arbeiders partij) in de door Syrië ge controleerde Beekaa-vallei. De toegang tot het kamp heet 'poort naar de vrijheid', de Kurden worden getraind in guerrilla en marxisme door PKK-oprichter Abdul lah öcalan (Apo in de wan delgangen). Een van de laat- sten der Mohikanen die denkt dat het marxistisch-le- ninisme wel tot een heilstaat kan leiden. Een Kurdische, wel te verstaan. Over de voormalige heilstaat die de Sovjetunie heette geen woord in VN, als enige van de weekbladen. Wel aan dacht voor een couppoging, namelijk die van Anton Dreesmann. Zijn doel: de eli minatie van Van der Zwan. Over zijn - nota bene door hemzelf aangewezen - op volger riep Dreesmann: „Tij dens mijn ziekte heeft Van der Zwan de macht overge nomen. Op de intensive care heb ik mijn eigen testament zien opmaken. Ik lag in mijn graf en zag de machtsstrijd boven mijn hoofd ontstaan. Maar ik heb me aan mijn zerk omhoog getrokken". VN ontrafelt een konings drama. Geen recensies, geen inter views, geen beschouwingen, niets. Krantenmagnaat Wil liam Randolph Hearst ver bood zijn journalisten ook maar iets te publiceren over de film die verdacht veel op zijn levensverhaal leek, Citi zen Kane (1941). Hearst, de vader van de sensatiepers, een van de machtigste man nen van Amerika, was een gewaarschuwd mens: zijn omstreden loopbaan en een geruchtmakende verhouding met een actrice waren al tot een roman verwerkt, de film liet al helemaal niets te meer te raden over. VN brengt scènes uit het leven van een geperverteerde, politiek ge degenereerde, natuurlijke lafaard. Informatie met een beetje sensatie. Brand in leegstaand schoolgebouw Daarbuiten ileal ten rare kueit en I die heeft Snmvasa hij

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 4