'Forse inbreuk op privacy
bij telefonische reclame'
ECONOMIE
Omzet bloemenveiling Aalsmeer
10 procent hoger dan vorig jaar
fieidócSomcutt
'Stille curatele' VHS beëindigd door normale surséance
AALSMEER Bijna 8.000 aanvoerders
en 2.900 kopers hebben dit jaar op de
bloemenveilingen in Aalsmeer en Roe-
lofarendsveen een omzet in bloemen en
planten van 2,2 miljard gulden gerali-
seerd. Hiermee kwam de omzet van de
Verenigde Bloemenveilingen Aalsmeer
(VBA) 10 procent hoger uit dan vorig
jaar, zo heeft de veiling gisteren bekend
gemaakt.
De gematigd optimistische directie waar
schuwt voor een te grote produktiegroei
tegenover niet meegroeiende afzetmoge
lijkheden
Bij de snijbloemen lag de omzetgroei op
12 procent. De omzet kwam uit op 1,5
miljard gulden. Bij de kamer- en tuin
planten kwam de omzet uit op 700 mil
joen gulden, een groei van 6 procent.
Naast de produktomzet boekte de VBA
een dienstenomzet van 950 miljoen gul
den.
De prijzen van de snijbloemen verbeter
den over de hele linie. Tegenover een
aanvoergroei met 2,7 procent stond een
omzetstijging van 12 procent. Bij de
groene planten was sprake van een te
genvallende prijsvorming (de oorzaken
daarvan worden onderzocht). Bij een
aanvoergroei met 7 procent, was sprake
van een omzettoename met 6 procent.
AMERSFOORT De 'stille curatele' die
sinds 11 december gold bij de onroerend-
goedmaatschappij VHS is 24 december opge
heven. Toen heeft de rechtbank de onderne
ming normale surséance van betaling ver
leend.
Dit heeft de heer G. Witteveen, directievoorzitter van
VHS, gisteren bekendgemaakt als reactie op tijdens
de kerstdagen door de groot-aandeelhouder R R
Group of Companies geuite kritiek op curatoren.
Op 11 december nam De Nederlandsche Bank, overi
gens op verzoek van VHS, het heft bij VHS in han
den. De bank stelde twee curatoren aan, drs. H.J.W.
de Poot (namens de centrale bank) en mr. A.L. Leuf-
tink.
Daardoor kreeg VHS de handen vrij om, niet gehin
derd door groot-aandeelhouder R R, te werken aan
een uitstel van betaling. R R trachtte tot tweemaal
toe die aanvraag tegen te houden omdat hij
gen bewering werkte aan een reddingsplan
VHS.
De VHS-directie riep hierop de hulp van de centrale
bank in die de twee curatoren aanstelde. Gisteren liet
R R in een op 26 december gedateerde verklaring
weten kwaad op de curatoren te zijn, omdat zij niet
hadden gereageerd op een op 24 december ingediende
sommatie om te praten over een reddingsplan.
Witteveen hierover: „Waarschijnlijk is het R R ont
gaan dat wij op 24 december uitstel van betaling heb
ben gekregen. Daarmee is de 'stille curatele' van De
Nederlandsche Bank beëindigd. De curatoren bestaan
dus niet meer; de heer Leuftink is nu bewindvoer
der". Volgens Witteveen wordt het niet in het belang
van VHS geacht om verdere mededelingen te ver
strekken.
DORDRECHT Bedrij
ven beginnen binnenkort
op grote schaal met een
venijnige vorm van recla
me: telemarketing. Wie
geen boodschap heeft aan
ingeblikte informatie per
telefoon, moet toch vroeg
of laat de hoorn opnemen.
Want de computer heeft
Jobsgeduld. Het apparaat
belt en belt totdat de
consument gehoor geeft.
Dan spreekt veelal de stem
van de bekende Nederlander.
Heel persoonlijk: „Met Ron
Brandsteder, heeft u een mo
mentje voor me?". Dat het ge
digitaliseerde computerbits
zijn, valt absoluut niet te ho-
De eerste seconden is de aan
dacht gepakt en de televisie of
het boek vergeten. Nu kan de
autofabrikant kwijt, hoe goed
de techniek van de eigen vier
wieler is. Of vertelt het zuivel
bedrijf gladjes over een nieu
we botermerk. Het zijn twee
concrete voorbeelden van wat
de consument het nieuwe jaar
te wachten staat.
Telemarketing is iets anders
dan gewone telefonische ver
koop. Het wordt al een tijdje
door een paar bedrijven benut
als marketinginstrument. Van
af januari wordt van het medi
um serieus gebruik gemaakt
en proberen tientallen onder
nemingen hun waren via de
telefoon te slijten.
Aan telemarketing komt vrij
wel geen mens te pas. Een be
drijf dat bij voorbeeld audio-
aparatuur aan de klant wil
verkopen, laat eerst de recla
meboodschap inspreken. Die
informatie wordt opgeslagen
in een computer. Datzelfde ge
beurt met een adressenbe
stand, door het bedrijf aange
leverd. De computer kan tien
duizenden, zo niet honderd
duizenden telefoonnummers
bevatten. Het belt automatisch,
zonder tussenkomst van wie
dan ook, net zo lang totdat
wordt opgenomen en laat dan
de boodschap horen. Bij voor
beeld reclame van audioleve-
rancier Kenwood, die dezer
dagen via de telefoon aktief is.
Desgewenst kan de klant te
rugbellen voor meer informa
tie en zo kan de firma precies
de respons van de aktie meten.
Voor bedrijven is het een rela
tief goedkope en direkte vorm
van reclame.
Ongewenst
De consument wordt 'geraakt'
op een belangrijke plek: de be
slotenheid van de huiskamer.
„Een verregaande inbreuk op
je privacy", noemt juriste Ma
deline Wolff van de Consu
mentenbond het nieuwe wa
pen in de strijd om de gunst
van de klant. De bond vraagt
dan ook binnenkort om ge
dragsregels van het Direkt
Marketing Instituut Neder
land, de club van reclamema
kers die snel contact willen
met de consument.
„Drukwerk kun je nog ongele
zen weggooien, een telefoontje
moet je aanhoren. Voor druk
werk kun je van te voren op
geven, dat je het niet wil heb
ben, bij voorbeeld via een stic
ker op de deur of een brief
kaartje naar de producent. Te
lemarketing kent die bescher
ming niet: je wordt gebeld of
je wilt of niet. En dat moet
veranderen", aldus Wolff, die
toevallig ook zelf een voorge
programmeerde telefonische
boodschap op haar prive-tele-
foonnummer kreeg. Wolff:
„Mensen die van dit soort re
clame verschoond willen blij
ven, moeten dat van te voren
bij de PTT of een andere in
stantie kunnen opgeven. En
niet erna, nédat ze gebeld
zijn".
Telemarketing kan betekenen
dat een nachtwaker 's middags
uit zijn slaap wordt gebeld of
dat iemand die een belangrijk
telefoontje verwacht geërgerd
wordt door vlotte verkoop
praat. De branche heeft al de
gelijk wat gedragsregels, meldt
telemarketingbedrijf All in
One in Dordrecht, die in 1992
een hausse verwacht. Zo
wordt de klant niet voor tien
uur 's ochtends gebeld en stopt
de werkdag van de computer
rond acht uur 's avonds. Bo
vendien moeten de telefoon
nummers die aangeleverd
worden, voorzien zijn van
naam en adres. Directeur Ed
Kreeuwen van All in One: „Ik
heb al eens een sexshop gehad
in Den Haag, die vroeg of ik
de hele stad wilde platbellen.
Nou, daar begin ik niet aan.
De boodschap is zakelijk be-
moeten leveren". Kreeuwen
zegt dat zo'n bestand door zijn
bedrijf regelmatig wordt nage
trokken.
Klachten
Het regende onlangs klachten
bij de Consumentenbond en
collegabond Konsumenten
Kontakt over Karin Bloemen,
die was ingehuurd om reclame
te maken voor de Krant op
Zondag: „Mag ik even met je
praten?", klonk het zondags in
heel wat huiskamers.
Bloemen houdt het kort en
vraagt meteen of de luisteraar
een 'speciaal nummer' wil bel
len, voor een 'unieke medede
ling'. Dat het nummer vijftig
cent per minuut kost, vertelt
ze er niet bij. Na een kort ge
ding tegen de reclamemakers
van de Krant op Zondag
wordt het prijskaartje wel ge
meld, maar slechts heel kort.
Leverancier van de appara
tuur was All in One. Kreeu
wen: „Heel vervelend alle
maal, we hebben er nu niets
meer mee te maken, de appa
ratuur staat niet meer bij ons.
Het medium wordt secuur en
serieus gebruikt".
Voor de ondernemer uit Dor
drecht staat het succes van te
lemarketing al vast. „Een mooi
voorbeeld is de firma Recron,
die 4000 assurantiekantoren
wilde inlichten over een annu
leringsverzekering. De respons
was enorm: bijna zeventig pro
cent. En een actie voor ons ei
gen product onder reclamebu-
reau's, liep ook storm. Daar re
ageerde 112 procent, want ook
niet benaderde reclamebu-
reau's belden op met het ver
zoek tot meer informatie. Ze
hadden het van collegas ge
hoord".
De actie resulteerde volgens
Kreeuwen in heel wat op
drachten: op het gebied van
nieuwe voedingsmiddelen, au-
dio-apparatuur en eventueel
sigarettenreclame. Hij denkt
dat de irritatie van de klant
zal meevallen. „Wij doen niet
mee aan herhalingstelefoon
tjes. En wie wil, kan zich uit
ons adressenbestand laten ver
wijderen".
Toch gaat het nog wel eens
mis. Zo'n honderd nummers
van het Bouwfonds werden
onlangs gedraaid uit een lange
lijst van telefoonnummers. De
computer hield er geen reke
ning mee, dat bij afwezigheid
van mensen de telefoniste het
bandje krijgt te horen. De re
clame zonder weerwoord
kwam in dit geval tientallen
keren bij de centrale terecht.
Het bedrijf heeft het rechtge
trokken door de telefonistes op
drie slagroomtaarten te trakte-
De optimistische belegger
kijkt aan het einde van het
jaar uitsluitend naar de koer
sen van de aandelen, die hem
winst hebben opgeleverd of
hadden kunnen opleveren.
Zijn pessimistische collega ziet
uitsluitend koersen van aan
delen, die hem op verlies heb
ben gezet of die een alleron
gelukkigst jaar achter de rug
hebben.
Het eerste halQaar werd voor
het merendeel van de beleg
gers niet onaardig afgesloten,
omdat het optimisme in beleg
gerskringen snel terugkeerde
toen de Golfoorlog na enkele
weken met een zege voor het
Westen werd bekroond. Het
tweede halfjaar was aanzien
lijk minder inspirerend, zodat
een deel van de koerswinst
weer verdween. Nu is het
aantal moeilijk te doorgron
den factoren in enkele maan
den ook aanzienlijk toegeno-
Dat het niet goed zit met de
Nederlandse economie blijkt
zonder meer uit het jongste
kwartaalbericht van De Ne
derlandsche Bank: 'Door mid
del van transacties in Neder
landse effecten trekken bui
tenlanders voor 1,6 miljard
gulden aan beleggingskapitaal
uit Nederland terug. Buiten
landse beleggers, vooral uit
landen van de Europese Ge
meenschap en Zwitserland,
stootten voor 900 miljoen gul
den Nederlandse aandelen af.
Daarmee hield de terugtrek
king van buitenlandse beleg
gers uit Nederlandse aandelen
al bijna twee jaar lang aan.
Het in deze periode gestegen
renteniveau en de minder
Nederlandse aandelen minder populair
rooskleuurige economische
vooruitzichten zijn daar ver
moedelijk debet aan. Aan het
begin van het v^rslagkwar-
taal verloren ook Nederlandse
overheidsobligaties aan aan
trekkingskracht op buiten
landse beleggers'.
Nu is er, hoe ook, weinig in
spirerend nieuws. De ver
wachting, dat de recessie in
de Verenigde Staten in de
tweede helft van dit jaar snel
haar dieptepunt zou passeren,
blijkt niet met de werkelijk
heid overeen te stemmen.
GELD GOED
Dollarkoers
De koers van de Amerikaanse
dollar zakt weer weg - dat is
voor de ondernemingen met
aanzienlijke operaties in de
dollarsfeer slecht nieuws. De
jongste koers ligt om en nabij
de 1,71 gulden. Ik kan mii
voorstellen, dat bijvoorbeeld
de KLM de koersontwikke
ling van de Amerikaanse
munt met grote bezorgdheid
volgt, omdat haar belangrijk
ste routes Amerikaanse ste
den tot eindbestemming heb
ben.
Aan deze zijde van de Oceaan
zal de rentestijging in een
groot aantal EG-landen bete
kenen, dat krediet steeds
duurder wordt. Dat zal niet
bevorderlijk zijn voor de ren
tabiliteit en het concurrentie
vermogen van het bedrijfs
leven. De Nederlandsche
Bank zegt dat ook, zoals hier
voor uit het citaat blijkt. Wèl
dient echter bedacht te wor
den, dat deze rente-ontwikke
ling ertoe leidt, dat gelden,
beleggingsmogelijk
heden worden gezocht, in
veel gevallen aan West-Euro
pa de voorkeur zullen gaan
geven boven de VS, waar het
discontotarief dezer dagen is
verlaagd van 4,5 tot 3,5 pro
cent. Per saldo kent West-Eu
ropa geen alarmerende infla
tiepercentages, terwijl de cen
trale banken de economische
ontwikkelingen goed in de
hand houden.
De belegger die terugziet op
1991 en trots kan zeggen, dat
het resultaat van zijn inspan
ningen de gemiddelde koers
stijgingen van Amsterdam
en/of New York heeft bijge
houden, is dan ook naar alle
waarschijnlijkheid een genie.
Somber
Hoe is de werkelijkheid? Ik
vrees, dat die er voor de ge
middelde belegger heel wat
somberder uitziet. De kans op
het nemen van onjuiste beleg-
gingsbesluiten is dit jaar na
melijk abnormaal groot ge
weest. Zelfs de meeste beleg
gingsfondsen onder leiding
van de knapste analisten pre
senteren resultaten, die bene
den de gemiddelden blijven.
Wat wil mevrouw /mijnheer
de gemiddelde belegger dan
eigenlijk? Kort gezegd, de ge
middelde belegger, dat genie
dus, is een onbestaanbaar fe-
Bij dit alles moet na
tuurlijk niet vergeten worden,
dat een gemiddelde het saldo
js van hogere en lagere koer
sen. Er moeten in theorie dus
beleggers te vinden zijn, die
het jaar met een geweldige
koerswinst, ver boven het ge
middelde, afgesloten hebben.
Zijn dat dobbelaars of briljan
te, ver vooruitziende geesten?
Niemand kan daarop een zin
nig antwoord geven. In elk
geval zou uit deze categorie
beleggers de logische keuze
behoren te worden gemaakt
voor de adviseurs van beleg-
gingsondsen. Helaas bestaan
zij niet. Daartegenover staan
dan de normale beleggers, die
doorgaans ver onder het ge
middelde zijn gebleven, zelfs
als zij al hun spaargeld heb
ben gestoken in gerenom
meerde beleggingsfondsen,
die in de meeste gevallen niet
beschikken over geniale advi
seurs met ver vooruitziende
blik.
Top tien
Allerbelabberdste koersont
wikkelingen zijn gemakkelijk
en bij de vleet te noemen.
Voor de echt positieve kunt u
vooral terecht bij de qua om
zet top tien van de Amster
damse beurs. Dat zijn de klas
sieke internationals zoals
superieure binnenlandse
waarden, zoals bijvoorbeeld
Ahold, Elsevier en Wolters
Kluwer, die overigens in toe
nemende mate de Westerse
wereld en meer in het bijzon
der de Angelsaksische landen
als het Verenigd Koninkrijk
en de Verenigde Staten als
hun werkterrein zien. Voor
veel grote winstmakers wordt
het langzamerhand moeilijk
in eigen land te investeren.
Echt internationaal wordt ui
teraard ook de ABN AMRO
Bank, die bezig is zich een
blijvende vaste plaats onder
de tien grootste banken van
de wereld te veroveren.
Van de beurs krijg ik maan
delijks een opgave van de 30
Nederlandse aandelen met de
grootste effectieve waarde. In
november stonden op die lijst
Kon.Olie, Unilever, Akzo,
Philips, ABN AMRO, Else
vier, KLM, Aegon, Internatio
nale Nederlanden, Ahold,
Heineken, DSM, Wolters Klu
wer, Bührmann-Tetterode,
Nedlloyd Groep, Amev,
Hoogovens, Océ van der
Grinten, Wessanen, Stork,
Kon.Ned.Papier, DAF en
Pakhoed. In die volgorde.
De zes beleggingsfondsen op
de lijst heb ik buiten beschou
wing gelaten. De grootste om
zet bereikte als gewoonlijk
Kon.Olie met 1.702 miljoen
gulden, gevolgd door Unile
ver met 1.127 miljoen gulden.
Hekkesluiter bij die dertig is
Pakhoed met slechts 77 mil
joen. Als Amsterdam zijn in
ternationals - relikwieën uit
een roemrucht verleden - niet
had, zou de beurs het aankij
ken niet waard zijn.
29.00 29.50
31.00 31 60
153 20 154 20 1551
57.30 57.70
54 50 54 50
45.30 45.50
90/785
89 3 30
90/2.00
90/1.95
90/2.40
90/2.52
42 60 17/10 26 60 If
pakhoede
philips
phil d92
polygram
29.20 29.50
29.30 29.50
40 20 40 40
91 50 9190
4i tonen pei
29: oudinge
|J ïsioenpr
92 ninale p
56 [ondere
is) nog
173 leren. E
69- bale aan
President Bush heeft aange
kondigd dat in zijn 'State of
the Union' (troonrede) eind ja
nuari nieuwe voorstellen zullen
worden gedaan om de Ameri
kaanse conjunctuur een duwtje
in de rug te geven.
FOTO: EPA
Amerikanen
weinig hoopvol
op herstel van
de economie
WASHINGTON De hard
nekkige recessie in de Vere
nigde Staten heeft het ver
trouwen van de Amerikaanse
burger dat er op korte termijn
weer licht zal gloren, tot een
minimum beperkt. De recente
verlaging van het disconto en
de bemoedigende woorden
van president Bush ten spijt
geven verscheidene opiniepei
lingen aan dat de meeste Ame
rikanen bang zijn hun baan te
verliezen en hun huidige wel
standsniveau te moeten verla-
Bush heeft aangekondigd dat
in zijn 'State of the Union'
(troonrede) eind januari nieu
we voorstellen zullen worden
gedaan om de Amerikaanse
conjunctuur een duwtje in de
rug te geven. De financiële
markten gaan er intussen al
•van uit dat het stelsel van de
Amerikaanse centrale banken,
de Fed, tot een verdere discon
toverlaging zal overgaan om
de economie nieuwe brandstof
te geven. Met de effectenbeurs
van New York op haar hoog
ste punt in de geschiedenis, zet
het Amerikaanse bedrijfsleven
ondertussen gemiddeld 2600
mensen per dag op straat.
Sommige economen vergelij
ken het huidige pessimisme
onder de Amerikaanse bevol
king met 1958, het jaar waarin
de eerste scherpe recessie
sinds de Tweede Wereldoorlog
zich voordeed in de VS. Ande
re analisten evenwel zijn van
mening dat de somtijds zwart
gallige opstelling van de Ame
rikanen met betrekking tot
een komend economisch her
stel uniek is. Fed-voorzitter
Alan Greenspan verklaarde al
eerder dat „het diepgewortel
de pessimisme ongekend is".
Op de dag dat de rente in de
VS naar het laagste niveau in
27 jaar ging, kondigde General
Motors aan 74.000 banen te
zullen schrappen. Daarmee
leek het bedoelde effect van
de discontoverlaging - het op
krikken van de Amerikaanse
kracht te verliezen. Blijkens
een peiling in opdracht van de
televisiezender ABC twee da
gen na de renteverlaging is
tweederde van de ondervraag
de Amerikaanse burgers van
mening dat het nog steeds
bergwafwaarts gaat met de
conjunctuur. Bijna allen (93
procent) betitelden de econo
mische situatie als „slecht" of
„niet zo goed".
Toch is niet iedereen deze me
ning toegedaan. Verscheidene
economen menen dat de reces
sie nogal mild is, zeker wan
neer een vergelijking wordt
gemaakt tussen een aantal eco
nomische eenheden. De werk
loosheid bijvoorbeeld beloopt
nu zo'n 6,8 procent van de be
roepsbevolking. In 1982 was
dat percentage nog bijna tien
en in het midden van de jaren
zeventig was 8,5 procent van
de beroepsbevolking zonder
emplooi.
In vergelijking met andere in
dustrielanden zouden de Ame
rikanen zelfs hun handjes mo
gen dichtknijpen. In Australië
(10,1 procent), België (8,3), Ca
nada (10,3), Frankrijk (9,7) en
Groot-Brittannië (8,7) is het al
lemaal nog erger, aldus de we
tenschappers. In Nederland
beloopt de werkloosheid dit
jaar, volgens de Oeso, 6,1 pro
cent.
BEURS
HCS onderuit
op goed Damrak
AMSTERDAM Het automa
tiseringsfonds HCS is gisteren
op de Amsterdamse effecten
beurs flink uitgegleden. Na
het middaguur ontstond er op
het fonds een flinke verkoop
druk, die de koers omlaag
duwde tot 0,80. Donderdag
was nog 1,20 voor het zwak
ke concern betaald. Het aan
bod droogde toch weer snel op,
waardoor een herstel mogelijk
werd tot een slotkoers van ƒ1.
Dat het lag 5an HCS en niet
aan de automatiseringsbranche
werd duidelijk uit de gedra
gingen van de kleinere colle
ga's, die veelal beter gestemd
waren. Zo steeg Neways twee
kwartjes naar 6,30 en Simac
f 0,60 naar 13. Wel moest
Multihouse 60 cent terug naar
f 4,70.
Vooral in de ochtenduren lag
t g<X
het Damrak er goed bij.
beurs volgde daarmee het
de voorbeeld van Wall Stree
Londen en Frankfurt, di
eveneens een vaste stemn
te zien gaven. Later op de
werd gas teruggenomen.
Een rol bij de stijging speeli
volgens handelaren de
dowdressing" van institution
le beleggers. Dit betekent
oppoetsen van de portefeuilli
bij het naderen van het i
van het boekjaar door het
len van slechte
aandelen. Hierin past ook
verkoop van het kwakkelen
HCS. De stemmingsindex, di
een hoogste punt had bereii
van 88,7, sloot vrijdag op
tegen een voorgaand slot
,T>w e
ast dez
d isioent
iifrs telle
reële j
goed
De totale omzet kwam gisten
op 704 miljoen, waarv;
f 480 miljoen in aandelen. M<
f 224 miljoen bleef het in <i
obligatiesector erg rustig. I
stemming was hier prijshoi
