Ondernemen
is mijn hobby
BINNENLAND
.EG
VAN DEN NIEUWENHUYZEN BOUWT IMPERIUM OP FAILLIETE BEDRIJVEN
SUSKEehWISKE
Begemanig
op Grasso
Landen ruziën over woonplaats kerstman
£ctdaeSomant
DINSDAG 24 DECEMBER lj£C4CL
De namen Begemann en Joep van den Nieu-
wenhuyzen zijn in Nederland bijna synoniem.
Een opmerkelijke prestatie in een land dat
per definitie niet aan mannetjesmakerij doet.
De tomeloze energie en inzet van de man, het
succes van zijn strategie en de grote aandacht
die de media voor hem aan de dag leggen,
hebben hem een bekende Nederlander ge
maakt. De carrière van Van den Nieuwen-
huyzen is opmerkelijk. Hij leerde een dochter
van Van der Valk kennen en werkte voor het
familie-imperium. Op uitnodiging van zijn
schoonvader saneerde hij op 26-jarige leeftijd
de Machinefabriek Stramproy en kocht het
bedrijf met een banklening. Zijn eerste grote
slag sloeg hij met de verwerving van het
beursgenoteerde Begemann, een metaalbe
drijf dat op dat moment op sterven na dood
was. Een drastische sanering zorgde voor een
opmerkelijke wederopstanding. In 1986 kan
de Koninklijke Begemann Groep bij een om
zet van veertig miljoen een nettowinst van vijf
miljoen gulden tonen.
Daarna gaat het hard. In een rap tempo
neemt hij bedrijven over, hetgeen hem de bij
naam 'de bedrijvendokter' oplevert. De omzet
van Begemann groeit van 250 miljoen in 1988
tot een geschatte 1,7 miljard gulden in 1991.
De winst groeit van 22,3 miljoen tot ongeveer
90 miljoen gulden.
De diverse bedrijven die deel uitmaken van
Begemann zijn onderverdeeld in de sectoren
energie, voeding, milieu, vervoer en services.
Het geheim van het succes van Van den Nieu-
wenhuyzen bestaat uit een aantal fai
Ten eerste is daar zijn fijne neus om d^ien
bedrijven te selecteren. Verder wer
tachtig uur per week en heeft hij na eeth/001
vakantie alweer aandrang aan het ws
gaan. Een derde niet onbelangrijk punt
charme. Met die eigenschappen weet hii
sen te binden en te motiveren. Over d i
komst laat de 36-jarige 'dokter' zich rnjGTRf:
de uitbouw van zijn bedrijf vraagt al ziji
dacht. (Vervolg
VI
BREDA Het hoofdkantoor van de Koninklijke Be
gemann Groep straalt eenvoud uit. Verborgen achter
kantoren met bedrijfsnamen in grote neonletters op de
gevels, ligt het twee verdiepingen hoge bakstenen ge
bouw. Slechts een bordje met de naam Begemann bij
het parkeerterrein duidt op de aanwezigheid van het
bedrijf, dat met een omzet van twee miljard gulden en
een nettowinst van ruim 90 miljoen toch tot de grote
jongens in ondernemingsland gerekend kan worden.
De eenvoud die het gebouw uitstraalt, geeft exact de
betekenis ervan aan. De Begemann Groep is decentraal
georganiseerd en de dertig medewerkers op het hoofd
kantoor houden zich dan ook alleen met de algemene
zaken bezig.
De raad van bestuur van Be
gemann bestaat uit slechts drie
mensen. Van hen houden er
zich twee bezig met de dage
lijkse gang van zaken en reist
J.A.J. van den Nieuwenhuy-
zen constant de wereld rond
op zoek naar geschikte acquisi
ties en partners voor Bege
mann.
De laatste wapenfeiten van de
acquisitiedrang komen uit
Rusland en Den Bosch. Opval
lend is zijn poging om Grasso
over te nemen. „Grasso is een
mooi bedrijf dat goed bij Bege
mann past. We willen een aan
tal van onze bedrijven bij
Grasso onderbrengen en het
aantal produkten van Grasso
verbreden. Daarvoor willen
we het Oostduitse bedrijf Kuh-
lautomat kopen. Bovendien
kan Grasso via ons de Russi
sche markt betreden", verdui
delijkt Van den Nieuwenhuy-
zen zijn belangstelling voor
Grasso.
„GEA heeft de vakbonden en
de OR van Grasso vertelt dat
zij Kuhlautomat overnemen,
maar daarover is nog niets be
slist. Dat was voor de werkne
mers wel de reden ja te zeggen
tegen GEA". Van den Nieu-
wenhuyzen maakt zich zicht
baar boos over de onderhandse
plaatsing van aandelen Grasso
bij GEA. „Daarmee maakt het
bestuur van Grasso oneigenlijk
gebruik van haar bevoegd
heid. Grasso heeft genoeg be-
MET MARCO BAKKER NAAR
ARTSEN ZONDER GRENZEN
IN CAMBODJA.
Kijk 2e Kerstdag om 21.35 uur naar Veronica.
Giro 4054 Amsterdam, zonden crinzen
Mededeling voor lezers, adverteerders en
reclamebureaus
Openingstijden kantoren
Vandaag 24 december zijn onze kantoren om 16 00 uur gesloten.
Rijswijk, Koopmansstraat 9
Den Haag, Spuistraat 71/hoek Spui
Delft, Verwersdijk 6-8
Zoetermeer, le Stationsstraat 148
Gouda, Markt 26
Leiden, Apothekersdijk 34
Het Bespreekbureau op het Spui in Den Haag is eveneens om 16 00
Advertenties
In verband met een noodzakelijke aanpassing van het productieproces
van de Leidse Courant in de laatste week van het jaar, dienen de
sluitingstijden voor het aannemen van opdrachten voor kader- en
rubrieksadvertenties als onderstaand aangegeven, gehanteerd te
worden.
Voor de krant van' dinsdag 31 december 1991
sluitingstijd maandag 30 december voor 13.00 uur
donderdag 2 januari 1992
sluitingstijd dinsdag 31 december voor 11 00 uur
Wij wensen u .prettige dagen".
De Directie
schermingsconstructies om ons
van het lijf te houden als ze
dat wil. Hiermee dupeert ze
alle aandeelhouders".
Volgens Van den Nieuwen-
huyzen heeft Begemann een
plan gemaakt waarbij Grasso
in zijn geheel, dus inclusief
probleemdochter Grenco PT,
binnen een jaar weer winstge
vend is. „Daarnaast profiteren
de aandeelhouders ook mee
via een claimemissie". Hij ont
kent verder dat Begemann een
bod uit wil brengen om de ei
gen aandelen Grasso duurder
te kunnen verkopen. „We
hebben voor een gemiddelde
prijs van 100 gulden gekocht.
Als we aan GEA verkopen lij
den we 1,5 miljoen verlies,
geen bedrag om van wakker
te liggen".
Rusland
Dat Rusland momenteel zijn
extra belangstelling geniet, is
een duidelijke zaak. Volgens
Van den Nieuwenhuyzen is
dat ook niet zo verwonderlijk.
„Het land biedt een enorm po
tentieel. Nu is de tijd om daar
bedrijven te kopen. De prijzen
zijn laag en je hebt een ruime
keus. De meeste ondernemers
wachten af tot alles uitgekris
talliseerd is, maar dan ben je
volgens mij te laat, je moet een
beetje lef hebben. Een ander
groot voordeel is dat wij nu de
juiste contacten opbouwen.
Men heeft er bewondering
voor dat een ondernemer zijn
nek uit durft te steken. Boven
dien is er een schreeuwende
behoefte aan samenwerking
met westerse partners. Met
westers geld kunnen de nood
zakelijke reserve-onderdelen
gekocht worden. Daarnaast
brengen wij kennis van de
commercie en de markt in".
„Russische bedrijven zijn veel
moderner dan de meeste men
sen hier denken. Ook het vak
manschap van de werknemers
is uitmuntend. Er staan in heel
Rusland zeer goede modern
uitgeruste bedrijven, die moei
teloos de vergelijking met wes
terse bedrijven kunnen door
staan". Van den Nieuwenhuy
zen wordt steeds enthousiaster
over de nieuwste Russische
aanwinsten. „In Rusland praat
je over een markt van 280 mil
joen mensen. De energie- en
materiaalkosten bedragen
maar een fractie van die in het
Westen, de loonkosten ook. De
kostprijzen in Rusland bedra
gen maar tien tot vijftien pro
cent van die in het Westen,
terwijl de kwaliteit vergelijk-
Het grootste struikelblok voor
investeringen in Rusland is de
onduidelijke situatie in het
land. Met wie rrioeten we za
ken doen, zijn onze investerin
gen veilig, mogen winsten
naar het buitenland gebracht
worden enzovoorts? Van den
Nieuwenhuyzen wuift die pro
blemen weg. „Wij lopen nau
welijks risico. De investerin
gen zijn op zeven miljoen gul
den na in roebels en alle winst
wordt geherinvesteerd in het
bedrijf. Bovendien zal de roe
bel op termijn converteerbaar
worden in westerse valuta".
Begemann zet in Rusland mo
menteel voor ongeveer 600
miljoen roebel om en maakt
een winst van 100 miljoen roe
bel met 12.000 werknemers.
Het afgelopen jaar is het be
drijf begonnen met de eerste
exporten van transportmidde
len naar Latijns-Amerika,
Afrika en het Midden-Oosten.
De export naar westerse lan
den zal naar verwachting nog
enige jaren op zich laten
wachten. De produktiecapaci-'
teit wordt momenteel maar
voor de helft benut en Van
den Nieuwenhuyzen wil eerst
de produktie opvoeren om
meer geld binnen te krijgen.
Met dat geld kunnen dan de
noodzakelijke investeringen
betaald worden.
Groeimarkten
Groeimarkten zijn een cen
traal onderdeel van de Bege-
mann-filosofie. Alle sectoren
waarin het bedrijf actief is
kunnen volgens Van den
Nieuwenhuyzen als groei
markt worden aangeduid.
„Dat geeft Begemann veel mo
gelijkheden voor de toekomst.
Dank zij onze inspanningen
om te groeien op het gebied
van bijvoorbeeld energie en
milieu, maken we het bedrijf
minder conjunctuurgevoelig.
Momenteel is zeventig procent
van de omzet niet-conjunc-
tuurgebonden. Dat maakt ons
relatief ongevoelig voor een
economische recessie".
Op energiegebied liggen de
kansen volgens Van den Nieu
wenhuyzen vooral in de sfeer
van de alternatieve energie.
Onlangs kocht Begemann
daartoe een bedrijf dat wind
molens maakt. „De orderpor
tefeuille is inmiddels al aardig
gevuld en er hangt nog een
aantal grote orders boven de
markt".
Naast de marktstrategie die
Begemann hanteert wijst Van
den Nieuwenhuyzen ook op
het innovatieve karakter van
het bedrijf. „We besteden jaar
lijks vijf tot zes procent van de
omzet, zeventig tot tachtig mil
joen gulden, aan onderzoek en
ontwikkeling van nieuwe pro
dukten. Het gemiddelde in de
branche ligt op drie tot 3,5
procent".
Als derde sterke punt van het
bedrijf wijst Van den Nieu
wenhuyzen op de losse organi
satie. „Alle bedrijven zijn zelf
verantwoordelijk voor omzet,
winst en investeringen. Wij
gaan er van uit dat de onder
nemingen de markt het beste
kennen en weten wat ze
moeten doen. Op het hoofd
kantoor bemoeien we ons
voornamelijk met de grote lij
nen, de strategie. Een ander
voordeel van de zelfstandig
heid van elk bedrijf is dat de
groep er niet onder lijdt als het
slecht gaat bij een bedrijf. Dat
maakt ons veel minder kwets
baar voor tegenvallers".
In de toekomst sluit Van den
Nieuwenhuyzen niet uit dat
bepaalde groepen apart beurs
notering krijgen. „Voorwaarde
is wel dat Begemann minstens
51 procent van de aandelen
houdt. Er zijn geen plannen
voor een beursgang van een
van de dochters, maar voor de
toekomst sluiten we niets uit.
Er kan een beursgang volgen
als een dochter veel geld nodig
heeft om bijvoorbeeld een
groot bedrijf over te nemen".
Naast de industriële markt
heeft Begemann zich ook ge
worpen op de automatiserings-
markt. Met de groep Services
wordt vooral gewerkt op het
gebied van de automatisering
van industriële processen.
Het succes van Van den Nieu
wenhuyzen met zakelijke
transacties betekent niet auto
matisch dat alles wat hij aan
raakt in goud verandert. Als
persoonlijke belegging stapte
hij in HCS, tegen een koers
van 12,70 per aandeel. Nog
geen halfjaar later moest hij
met lede ogen toezien hoe de
beurskoers afgleed naar rónd
de twee gulden. Slechts door
opnieuw fors in het bedrijf te
investeren kon HCS van de
ondergang gered worden en
beperkte Van den Nieuwen
huyzen zijn verlies. „HCS was
inderdaaa een erg slechte in
vestering. Wat ik er van ge
leerd heb is dat ik nooit meer
een belang in een bedrijf neem
als ik geen invloed op het ma
nagement kan uitoefenen.
Overigens denk ik erover om
mijn belang van 10 procent te
verkopen".
Toch is het vreemd dat een zo
ervaren zakenman in een be
drijf stapt waarvan al langer
bekend was dat de zaken flo-
rissanter werden voorgesteld
dan ze in werkelijkheid wa
ren. De vraag rijst dan ook of
er geen andere belangen ach
ter zitten. Een van de weinige
goedlopende onderdelen van
HCS is de afdeling die zich be
zighoudt met industriële auto
matisering. „Dat bedrijf zou
inderdaad prima bij Begemann
passen", geeft Van den Nieu
wenhuyzen zijn belangstelling
toe. Op de suggestie dat hij een
belang in HCS nam om druk
te kunnen uitoefenen op de di
rectie om ze tot verkoop te
dwingen geeft hij echter geen
antwoord.
Van den Nieuwenhuyzen ont
kent overigens dat de dalende
beurskoers zijn privé-investe-
ringen bemoeilijkt, zoals re
cent werd gesuggereerd. „We
hebben de helft van ons aan
delenkapitaal in Begemaan,
22,5 procent van het totaal, als
onderpand ingebracht (Dat is
tegen de huidige beurskoers
van 120 gulden ruim 117 mil
joen gulden). De komende 4 a
FOTO: SP
5 jaar hoeven we geen andere
zekerheden in te brengen als
de beurskoers daalt. Daarnaast
financieren we erg conserva
tief. Tegenover elke gulden
geleend geld hebben we twee
gulden eigen geld staan. Ook
de financiering is voor vier tot
vijf jaar vastgelegd". Daar
naast benadrukt Van den
Nieuwenhuyzen dat zijn per
soonlijke investeringen hele
maal gescheiden zijn van die
van Begemann. „Zelfs al loopt
het fout, dan nog kost het Be
gemann geen cent".
Ook zijn nieuwe privé-investe-
ring, DocData, zit in de high
tech sfeer. „DocData is interes
sant om verschillende rede
nen. Ten eerste heeft het
beursnotering, zodat het ge
makkelijker is nieuw kapitaal
aan te trekken en natuurlijk
heeft het een compensabel
verlies. Daarnaast heeft men
de nodige kennis opgebouwd
op het gebied van cd's".
Cd-fabrieken
Die cd's waren voor Van der
Nieuwenhuyzen de reden tot
aankoop van het noodlijdende
beursfonds. Zelf bezat hij vier
cd-fabrieken. „Muziek is een
hobby van me", motiveert hij
het hebben van de fabrieken.
„De bedrijven heb ik gekocht
op het moment dat er een gi
gantische overcapaciteit was in
de markt. Ik had echter goed
vertrouwen in de toekomst
van de cd, dus heb ik die fa
brieken gekocht. Binnen de
kortste keren vloog de vraag
naar cd's de pan uit. Bedenk
daarnaast dat de cd in veel
landen nog een exclusief pro-
dukt is. De marktpotentie is
dus nog enorm". De filosofie
voor zijn privé-investeringen
is exact dezelfde als voor zijn
zakelijke transacties. Van den
Nieuwenhuyzen geeft dat ook
toe: „Ondernemen is nu een
maal mijn hobby".
de n/EUWE mnwREti m
Qm foster pmnrs nun. eer omrhmtie hr dewelke
mm ndonm En soeke En wis/ie (En kimdje nnnmm
roofje reti, korer ome helder m mom jerecht
RRR OERDW'jm
LR tl8!If RRRR HET
VERLEDin En HJERL
ER EEREERD WORDER
RIS EER JR, lib
RRRR EER Hl/UbE
tIRRR Dl LEJRnD
LOERT 0KERRL, in
IEDER HUIS, RCHEER
IEDERE BOOR
(c) Standaard Ultgeverlj/Wavery Productions
LONDEN Kinderen die
ieder jaar een brief aan de
kerstman schrijven kan
het niet kwalijk genomen
worden dat ze tegenwoor
dig niet goed meer weten
waar ze hun post naar toe
moeten sturen.
De exacte locatie van de werk
plaats van de kerstman is het
onderwerp van een felle ruzie
tussen Groenland, Finland,
Zweden en Noorwegen, die al
lemaal aanspraak willen ma
ken op de opbrengsten van het
toerisme rond de kerstman.
De ruzie is zo hoog opgelopen,
dat op het achtentwintigste
Wereld Congres van de Kerst
man - dat werd gehouden in
Kopenhagen - de afgevaar
digde van Finland, Joulou
Pikki, niet werd toegelaten.
Hij werd 'geëxcommuniceerd'
op dringend verzoek van
Groenland, omdat hij durfde
te twijfelen aan de verzeke
ring dat Groenland de enige
echte woonplaats is van de
kerstman.
Hoewel de kerstman van ne
derige komaf is (hij was een
onbekende bisschop in Klein
Azië voordat hij de bescherm
heilige van kinderen werd en
later onze kerstman), is de
goede man nu verantwoorde
lijk voor een industrie waarin
vele miljoenen guldens om
gaan.
Sinds 1977 ontvangen de pos
terijen in Groenland gemid
deld 30.000 brieven die gea
dresseerd zijn aan De Kerst
man, p/a De Noordpool,
Groenland. Die brieven wer
den altijd beantwoord met
cadeautjes en met berichtjes in
het Engels, Eskimo en Deens.
Toch is het aantal brieven nu
dalende als gevolg van ge
duchte concurrentie van Fin
land, aldus Preben Larsen, di
recteur van de Stichting
Kerstman in Groenland.
„Iedereen weet dat de kerst
man uit Groenland komt",
zegt Larsen. Het beeld van
de werkplaats van de kerst
man is geïnspireerd op de te
kenfilms van Walt Disney, die
het verblijf van de kerstman
duidelijk op de Noordpool in
Groenland situeren. Als de
kerstman ook nog Fins zou
moeten leren zou hij geen tijd
meer hebben om zijn rondes te
maken en de kinderen hun
cadeautjes te brengen".
Toerisme
Groenland is onlangs gestart
met een project dat voor een
toename van het toerisme
moet zorgen. In een voormali
ge scheepswerf in Nuuk, de
hoofdstad van Groenland, is
men begonnen met de bouw
)EN HAA
>ese landei
en sec
■ïer Perez
•11 J J herenigde
Wil DOQ dC ooralsnog
penning v<
A len aange1
n Den H;
litterheid
i-aarschuv
j ïing door
AMSTERDAM
Nieuwenhuyzen
verklaard een bod ui
len brengen op Gr n-
hoogte van het bod zj0r
de 95 gulden van GE
en Van den Nieuwe'e"0l™ "Y
wil andere aandee ,n® 0_
mee laten doen via ,er
Uiterlijk dfnL
l j J L and alleei
t bod tx pj-irprit
maakt. De totale reorgvjna
en investeringskoste
Van den Nieuwenhu
ich ook O)
35 miljoen gulden. V
en niet
ermijn on
5 evraagd.
rekent Begemann op
zet van 1,7 miljard gi 3C1'
een nettowinst tussei(er
miljoen en 88 miljoen E~
In een perseonferent» d
Begemann bekend da *1
oneigenlijk gebruik
maakt van haar ree'
aandeelhouder door
hands aandelen bij Maced(
plaatsen. Vandaag reek bek(
ese Gemi
nieuw met Grasso
Van den Nieuwenhuy
weet GEA met val N zoud<
wendsels de OR en de
den achter haar voo me
kregen te hebben.
Het bedrijfsresultaat v j f
mann over 1991 zal
80 miljoen gulden b g
Het transactieresiUtM^ d
op verkoop van bedn gewelc
op ongeveer 40 miljoe
uitkomen. Ook het eit c
en, met
mogen zal stijgen, zo
de Jeroen van den Nlccori oir,
huyzen, de financiële iri
teur van Begemann. iren6v001
aandeel Begemann,
teel 120 gulden, veel
Volgens Joep van df|
wenhuyzen
waarde van een aandl
mann meer dan 20(1
Hij maakte bekend sa
zijn broer Jeroen aanJ
femann in te gaan k<fl
ran den NieuwenhuJ
kende dat de dalend
koers zijn privé-invef
bedreigt. „We hebber!
cent van onze aandel!
mann, ongeveer 22,5|
van het totaal aantal a
als onderpand bij de I
gebracht. De komend!
hoeven we geen extrl
heden te verstrekken
koers daalt. Bovendieif
we 2 gulden eigen gel
over elke gulden gelej
staan. Mijn belang i
10 procent is ook nogl
lemaal afgeschreven, f
weeg trouwens om dal
te verkopen", aldus
Nieuwenhuyzen.
NOS beëind
contract mei
persbureau
Derde Were!
lohn Dem
)e vermei
ik het sla
fïdt
lide lai
im erv;
•mplot i
te h
inlang 1
van een complex met een op
pervlakte van 90 vierkante
meter dat zal worden ingericht
als de werkplaats van de
kerstman, inclusief een onder
komen voor zijn rendieren. De
kosten van het complex bedra
gen bijna zeven miljoen gul
den. Verwacht wordt dat de
werkplaats vóór volgend jaar
kerstmis zal zijn voltooid. Het
is de bedoeling dat er jaarlijks
een omzet van ongeveer ze
ventig miljoen gulden kan
worden gemaakt, voorname
lijk afkomstig van Amerikaan
se en Japanse toeristen.
In Zweden, Noorwegen en
Finland bloeit de 'kerstmanin
dustrie' al vele jaren. Tot nu
toe heeft Finland de beste
troef in handen met Concorde
chartervluchten naar Rovanie-
mi, op de Noordpoolcircel.
Volgens Finland kan de kerst
man onmogelijk in Groenland
wonen, omdat daar geen ren
dieren leven.
(c) The Times, Londen
AMSTERDAM L
heeft per 1 janual Q-p*]
het contract met hJ-öl. C
bureau voor de
Wereld, Inter Pres!
ce (IPS) Nederlail(fERUZAl
zegd. |oram. S
iazi-misd,
In een verklaring scPhn
NOS dit besluit toe f1 1
overwegingen: De »e Vereni
voorziening via IPS
1987, toen het conti
afgesloten, slechts
hebben bijgedragen
verbetering van de ii
nale informatie-uitv
Verder zouden ,,veraiFn acht
marktomstandighedenpjkt dat
dwingen zich grondig!
nen op de besteding
nanciële middelen".
Via IPS koopt de N<
nationale informatie
name persbureaus uitl
kelingslanden. Via dit
krijgen alle omroej
ties de informatie tol
schikking.
In de verklaring vai
wordt erop gewezen
omroepen afzonderlijl f \\'_s
gelijkheid hebben om vSVxfiB
ter Press Services V \Yfzj
eenkomst af te sluitei
Geen probleem
B. Poelmann, direct
IPS-Europa, zegt dat
lies aan inkomsten
Eersbureau geen
leem oplevert voorj
drijfsvoering. Hij verc
dat het de NOS vooral
doen is voor 1 januari N1028 -
tract te verbreken, uipen ee
de opzegtermijn van 'le. v'ak
Poelmann: „Het kan tonners c
zijn dat de gezame,0eten d
van de NOS in de loojen zij ki
volgend jaar verdwijiPaar gau