Figureren
in Medisch
Centrum West
Camera's,
lampen,
kabels,
acteurs
en technic
ontwijken
zonder op
te vallen
LI
Actrice Wilke
Durand (zuster
Tessa)
telefoneert,
terwijl figurante
Karin Swiers als
balievulling
fungeert.
een andere figurantendokter overhan
digen en zachtjes 'alsjeblieft' fluiste
ren. Een verantwoordelijke klus, hoor
ik van de andere figuranten. Nou. Na
een stuk of vijf keer oefenen wordt de
opname gemaakt en nog een keer of
twee overgemaakt. Drie kwartier later
zit het er op, de figuranten moeten te
rug naar de lift.
Het is bijna eng, zoals er tijdens de op
namen op details wordt gelet. ,,Het is
nu elf uur in deze scène", zegt een
technicus, ledereen zet de klokken ge
lijk, ook de klokjes die aan de ver
pleegstersjurken hangen. Hoe zit mijn
haar van achteren, vraagt zuster Tessa
tijdens een opname. Dat zit prima, al
leen de telefoon maakt te veel herrie
als ze de hoorn van de haak pakt. Om
het geluid te voorkomen wordt een
stukje tape over het hendeltje geplakt.
De actrices bespreken hun tekst uit
voerig met elkaar. Zullen we 'haar
man' of 'd'r man' doen. 'Haar man'
klinkt zo truttig vindt de een, maar de
ander houdt aan 'haar man' vast.
De spanning stijgt, de opnamebanden
zijn gestart. Attentie, actie, opname
vier seconden na nu", zijn magische
woorden, waaruit blijkt dat het menens
is. ,,Stop maar, want ik de zie de scha
duw van de microfoon op de tl-balk",
roept een cameraman verlossende
woorden. Het euvel wordt verholpen.
De geluidsman die vervolgens klaagt
over een 'ruisje in een lamp aan het
plafond' wordt eveneens gerustge
steld. De grimeuses werken in de tus
sentijd de acteurs even bij. Een andere
medewerkster brengt een schaal met
stukjes fruit rond. De 'MCW-crew' van
veertig mensen werkt aan één stuk
door. Geregeld tien uur per dag, ge
middeld zes dagen per week, bijna
zonder morren. Er wordt gegeten, ge
dronken, gewassen en gestreken op
de vierde etage. Er wordt nog net niet
geslapen. Een opnamedag kost niet
voor niets 40.000 gulden.
BOM GEVALLEN
Even pauze voor de figuranten, tijd om
eens rond te neuzen in het ziekenhuis.
Rinus vind ik terug in de bomvolle rek
wisietenkamer. Gezier\ de rommel lijkt
het inderdaad alsof er een bom is ge
vallen. Bloemstukken, winkelwagens
vol met kinderspeelgoed, stukken kar
ton op de vloer, fruitmanden, dozen
vol met allerhande attributen. ,,Van
elke kamer die in een scène wordt ge
bruikt, worden polaroid-foto's ge
maakt. Anders gaan de mensen echt
bellen hoor. Zo van: in die kamer ston
den andere bloemen. De mensen let
ten niet op het acteren, maar op de
kleinste details". Hij wijst naar buiten.
,,Je hoort niets hè", zegt hij om de stil
te te verstoren. De gemeente Lelystad
heeft beloofd dat er tijdens de opna
men (in de periode van mei tot okto
ber) niet in de buurt van het ziekenhuis
wordt gebouwd. Met het Zuiderzeezie-
kenhuis is overeengekomen dat de
vierde verdieping wordt ontruimd voor
echte patiënten als dat nodig is. De be-
Dord I
dec
inmet
lak de
(jaar
jlidari
iderd
rakke
insarr
191 kl
ithetis
oed k
et ga;
ild wi
»k gei
iderU
iernat
irstan
hanc
M LACHSTUIP
De jongste van het groepje is Jochem
Dahmen uit Driebergen (13). Zijn ver
schijning is eigenlijk toeval, want as
sistent-regisseur Aart van Asperen is
zijn buurman. Na het meehelpen met
de verhuizing had Jochem als trouwe
kijker van MCW genoeg moed verza
meld om te vragen of hij eens mocht fi
gureren. De grote roodharige vrouw in
groene duster is wel een bekende figu
rante. Ze is er al vanaf het eerste jaar
bij Allemaal omdat ze toevallig op
haar balkonnetje stond te kijken naar
een buitenopname van MCW. ,,Oh, ik
ben al zoveel keer in beeld geweest
dat de mensen bij het stijldansen te
gen me zeggen: oh, wat leuk, was u
oevallig ook in dat ziekenhuis". Haar
nandtekening werd een keer gevraagd
op een kaartavondje, grinnikt ze en ze
waait zich koelte toe met een zwarte
waaier. ,,lk zat laatst thuis te kijken
naar MCW. Ik dacht opeens: hé dat
mens lijkt op mij. Ik was helemaal ver
geten dat ik in die scène meespeelde.
Ach, je weet nooit precies wanneer je
in beeld komt. Ik neem het altijd maar
op video op".
De scènes worden die ochtend kris
kras door elkaar opgenomen. Acteurs
wisselen elkaar in hoog tempo af. De
enige overeenkomst is dat alles zich
voornamelijk afspeelt bij de balie en in
Beeld van de
opnamen. Dikke
kabels,
camera's,
technici en hete
lampen moeten
daarbij
onopvallend
worden
ontweken
Het haar van
Margreet
Blanken
(hoofdzuster
Reini) wordt in
orde gebracht.
de gang. ,,lk heb wit nodig", roept de
assistent-regisseur, wat betekent dat
de verpleegsters en artsen in bewe
ging moeten komen. De figuranten
worden in groepjes opgedeeld. Sonja
Barendse zit in groep drie, samen met
een figurantendokter. Het is de bedoe
ling, na het teken van Aart van Aspe
ren, zo natuurlijk mogelijk over de
gang te lopen en daarbij de balie te
passeren. Dikke kabels, camera's,
technici, levensgevaarlijk zwaaiende
microfoons en hete lampen moeten
daarbij onopvallend worden ontwe
ken. Het doktersduo moet tegelijkertijd
doen alsof ze in een interessant ge
sprek zijn gewikkeld. Ik kijk al lopend
mijn gelegenheidspartner aan, zeg
zachtjes 'babbel de babbel de babbel'
en schiet - gelukkig uit beeld - in
een lachstuip. Dat herhaalt zich nog
een keer of zes. Opeens krijg ik een
duw in mijn rug terwijl ik sta te wachten
tot de scène is opgenomen. Ik struikel
bijna de gang over. Sorry, het was
een ietwat spontane actie, maar die
houden we erin", zegt Aart. Wat is figu
reren toch leuk.
BEZIGE BIJ
Maar is het ook nog leuk voor de ma
kers van de serie? Rinus vindt het ge
weldig, dat blijkt wel uit zijn hele ma-
Foto's SACHA PIETEt
I et is weer
genieten met de
terugkeer van
Medisch Centrum
West op televisie.
Haat en nijd, liefde en
bedrog, seks en
geweld houden menig
kijker volop aan de
buis gekluisterd. Een
verslaggever van
deze krant gaf zich
eerder op als figurant
voor de serie. Als
assistent-chirurg
Sonja Barendse
(whaf's in an name)
nam zij een duik in de
opnamewereld van de
witte-
jassenromantiek,
waarbij ze voorai
moest zien te
vermijden camera's,
lampen, kabels,
acteurs en technici te
ontwijken zonder op
te vallen.
Perla Tissen (basisarts
Joy) wordt geschminkt.
hem gezegd dat hij in pyjama moest
komen, al werd dat natuurlijk niet zo
letterlijk bedoeld. Maar de man stapte
in pyjama uit z'n auto en ging in pyja
ma weer naar huis. De mensen die
daarentegen helemaal in galatenue,
prachtig gekapt, opgemaakt en be
hangen met sieraden ten tonele ver
schijnen, worden weer 'afgetuigd'. Alle
opsmuk wordt er van afgehaald, want
patiënten dragen geen dure sieraden
en verpleegsters zijn nu eenmaal niet
zwaar opgemaakt. ,,We hebben foto's
van de figuranten, maar daarop zie je
bijvoorbeeld niet hoe dik ze zijn. Laatst
hadden we een secretaresse nodig en
er was niet zo snel een andere, slanke
re figurant voor handen. Toen hebben
we nog wel een paar noodgrepen
moeten toepassen om er nog een
prachtig iemand van te maken. Maar
er wordt nooit iemand weggestuurd,
Rinus is zo zuinig op z'n mensen".
RAAR ZIEKENHUIS
Niet alleen inwoners van Lelystad
staan in de rij om te figureren. De echte
artsen en verplegers van het Zuider-
zeeziekenhuis spelen ook graag mee,
liefst als patiënt. Laatst vierde een
ambtenaar van de gastgemeente zijn
25-jarig jubileum. Hij kreeg tot zijn gro
te vreugde een dagje figureren in
MCW cadeau. Mensen van alle leeftij
den, soorten en maten komen uit heel
Nederland en België graag opdraven,
ook al wordt hun treinkaartje niet ver
goed. Bedrijven en scholen doen
graag en masse mee, hetgeen bij een
opname op een buitenlocatie gemak
kelijk kan.
Stapels brieven en briefkaartjes wor
den gestuurd met de brandende
vraag. Een groep van twaalf man bel
de laatst op vanuit een telefooncel op
een camping. Ze hadden maar drie
kwartjes, genoeg voor de vraag of ze
mochten figureren in MCW. Dat
mocht, ledereen mag meedoen, poli
tie, brandweer, winkeliers, hele gezin
nen, dat maakt allemaal niet uit. Rinus
vindt alles best. ,,lk denk wel eens, wat
vinden ze eraan, dat wachten todat ze
aan de beurt zijn duurt soms zo lang",
bekent hij eerlijk. Hij krijgt de mensen,
als ze eenmaal hun taak hebben vol
bracht, ook niet meer weg. „Moet ik
nou al weg, klinkt het vaak hoogst ver
ontwaardigd Blijf nog maar een kopje
koffie drinken, zeg ik dan. Ja, je moet
de mensen een beetje tevreden hou
den, want zonder figuranten krijg je
een heel raar ziekenhuis".
KLOKKEN GELIJK
Het grote moment is aangebroken,
ahum Sonja Barendse wordt opge
roepen om te figureren. Ik word achter
de balie geleid, het middelpunt van de
wonderlijke wereld der witte-jassenro-
mantiek. Actrice Wilke Durand (voor
ingewijden: zuster Tessa) telefoneert,
terwijl ik als balievulling fungeer. Ik
moet een beetje staan graaien in een
archief en op het moment dat een be
paalde zin wordt uitgesproken een pa
tiëntenkaart pakken en de balie uit lo
pen. Op de gang moet ik de kaart aan
waking van het ziekenhuis houdt zich
aan de stilzwijgende afspraak dat ze
mensen die ze op de een of andere
manier niet vertrouwen tegenhouden.
Want er staat voor 200.000 gulden aan
apparatuur op de MCW-verdieping.
Witte muren kunstig bewerkt met zwar
te graffiti verstoorden al eens een hele
opnamedag.
De figuranten wachten intussen gedul
dig. Af en toe wordt een grapje ge
maakt, maar geklaagd wordt er nooit.
Mariska Mulger (19) uit Apeldoorn fi
gureert voor de tweede keer. Ze wil re
gie-assistente worden en dit is een
mooie gelegenheid om eens een blik
in de regiekamer te werpen en contac
ten te leggen. Voorlopig moet ze het
nog doen met een rol als patiënte en
bezoekster. Rob Aase (53) uit Lelystad
loopt al drie jaar mee als figurant. Zijn
vrouw 'doet de kleding voor de ac
teurs' en zijn dochter heeft inmiddels
een klein rolletje weten te verwerven
als verpleegster. Rob is tevens vaste
begeleider van de jongste hoofdrol
speler Bartje. Plaatsgenote Shirley
McAllister (38) droomt ervan om actri
ce te worden en grijpt dus elke gele
genheid aan om voor de camera te
staan.
jrden
nier van doen. Als een heuse moefigeve
kloek zorgt hij voor zijn kuikens. De jroep:
teurs en actrices zijn best c
ven antwoord op door figuranten
stelde vragen, knikken iedereen vreesta
delijk toe Aart is net zoals Rinus >sche
echte bezige bij. Hij zet de figurar V
op de goede plek, geeft tekens tijd .n
de opnamen, duwt of trekt aan figu jmoe
ten om ze vaart te geven als ze ove iarm6
gang moeten lopen. Hij laat ook de .„..p
teurs figureren, zodat de mensen c
kunnen zien dat ze nog aan het v ITICht
zijn in MCW. Het werken met figu n WO
ten is maar een van zijn taken z
bescheiden. Hij probeert op
manieren regisseur Guido Pieter4lQ6fW
ontlasten. |}lidar
Bloednerveuze mensen - dat kkggf
ook voor - leidt Aart geroutineerc
Vraagt bijvoorbeeld met een wijziHCtlOr
vingertje al de aandacht voordat d ook I
gurant aan de beurt is. „In het b( nduiz
raakte ik wel een beetje geïrritt.
door al die jonge meisjes die volw""£
men bewegingloos met open m tvanc
naar hun favoriete acteur staan te gp
ren. Nu heb ik daar meer begrip v
Het geeft niet als ze niet opletten, 'n Dei
repeteren we nog maar een keertjeedem
Aan figuranten heeft hij geen get ig fot
„Ik krijg de gekste mensen hier,
weldig Bij de vorige serie was er e,ll9e
hele dikke vrouw die in een doors ak m
nende nachtjapon aantrad. Prac )orde
dat zie je tenslotte ook in een echt pma
kenhuis. Die vrouw is pontificalerT d
beeld geweest". Toch heeft hij nocclten,
wensen. Hij wil het liefst wat Turksm ont
Marokkaanse figuranten erbij hebln*rnif
„Ik zou zo graag een keertje
vrouw met zo'n hoofddoekje ove> net
gang laten lopen. Maar dat doegenzil
niet, dat past op de een of anderek^orjs
nier niet bij hun cultuur", verzucht n
n ook
WIJSVINGER Kabi
Jidarit
Keurig op tijd is de eerste opname-n:
sie afgerond. De figuranten levww""£
hun witte jas, bootschoenen en/oflderb
pleegsterstenue in. Ze krijgen als ajgr vr-j(
een VW-geschenkbon van 25 gulo 99;,.
Maar eigenlijk had dat niet gehoei ~JC
vinden de meesten. Ze vinden hetiakzin
woon leuk om mee te doen. Om|jj yjp(
beetje te ruiken aan die geheimzinL
wereld van de televisie. SommigeHe^ld
teurs zien er omgekleed opeens ui)k dat
gewone mensen. Anderen bhven V
eten. Verse sterren laten zich schL
ken. Een nieuw blik figuranten zit brd b
lift al te trappelen van ongeduldlt vers
opengetrokken te worden. Orjidair
moeibare Rinus draaft weer op. L a/
welkomt ze hartelijk. Houdt een prl^..
dat er op neer komt dat er vooral nip'JQS
de camera mag worden gekeken, jinse
steekt hij zijn wijsvinger weer iiW|US
lucht. „Ik wil graag voor lijk spelt
zegt een figurant. Dat mag niet.
door
KARIN SWIERS
Een rood omrand stopbord verspert
de weg naar de vierde etage van het
Zuiderzeeziekenhuis in Lelystad. Figu
ranten alleen toegang op afroep, staat
erop. Een tiental mensen zit om 8.30
uur netjes op bankjes te wachtèn bij de
lift. Tassen met pyjama's, dusters en
sloffen vergezellen hen. Opeens kla
ren de slaperige gezichten op, voeten
schuifelen, vingers trommelen op de
leuning. Breed grijnzend komt Rinus
Michels aanlopen. Hij maakt een
weids gebaar met z'n armen, verwel
komt iedereen hartelijk, schenkt koffie
en jusd'orange.
Rinus is figurantenmanager voor de te
levisieserie Medisch Centrum West
(MCW). Hij heeft er - met tweedui
zend figuranten op de rol - een dag
en nachttaak aan Na de instructie die
er vooral op neerkomt dat niemand in
de camera mag kijken, nooit, bekijkt hij
het verse groepje figuranten eens
goed. Steekt dan een vinger in de
lucht en priemt naar een toekomstige
verpleegster, patiënt, arts. verpleeg
ster en patiënt 'Koppies kijken', noe
men ze dat in vaktermen.
De verslaggever, die had gehoopt als
patiënt de boel te kunnen terroriseren
met een gipsbeen, maar toch mini
maal gokte op zo'n leuk verpleegster
spakje, wordt arts. Assistent-chirurg
om precies te zijn. Een verkleedpartij is
niet nodig Ik krijg een blauwgrijze jas
aangereikt, geen helderwitte, want dat
flitst bij de ondertiteling, verklapt de
kleedster. Dat is waarschijnlijk ook de
reden waarom het zilverkleurige knop
je aan het uiteinde van de TROS-pen in
mijn jaszak is verwijderd. Een echte
stethoscoop completeert het geheel.
En het naamplaatje natuurlijk dat aan
mijn jaszak geklemd wordt: Sonja Ba
rendse (what's in a name).
TATOEAGE
Grote rekken kleding staan op de
gang voor de figuranten, de kleding
van de acteurs hangt op nummer in
aparte kamers. „Er worden veel scè
nes door elkaar opgenomen, dat is
best lastig, daarom houden we een
speciaal boek bij waar alles in staat.
Bijvoorbeeld hoeveel knoopjes van
een blouse open staan in een bepaal
de scène", vertelt de kleedster onder
tussen een beetje rukkend, plukkend
en trekkend aan de figuranten. Men
sen die niet het uiterlijk van een arts of
verpleegster hebben, worden patiënt
of bezoek gemaakt. „Verplegers met
een tatoeage op hun arm, dat kan niet,
dat heeft verplegend personeel niet".
Ze zal de man die in pyjama kwam
nooit meer vergeten. Er was tegen
De assistent
van de regisseur
bekijkt de
figuranten op de
mogelijke
inzetbaarheid.
