Erkenning republieken
ifpegoslavië is slordig
•;y.(i gevaarlijk besluit
(lóCGoUtd/Tlt AUTO OPINIE ZATERDAG21 DECEMBER 1991 23
rw-m.' y'
eugeot 106, dynamischer broertje voor 205
Ford-milieu-
techniek:
opgestookte
katalysator
In samenwerking met de
universiteit van Cambrid
ge ontwikkelde Ford's
technisch centrum in het
Britse Dunton een belang
rijke verbetering voor ka
talysatoren. Het gaat
daarbij om het zo snel mo
gelijk op temperatuur
brengen van die uitlaat
gasreiniger, daar hij an
ders nog niet werkt.
Dat is een bekend probleem:
direct na de koude start lopen
auto's nog helemaal niet zo
schoon, vooral bij de vaak
voorkomende korte stadsrit-
ten. Men monteert daarom de
katalysator tegenwoordig
dichtbij het motorblok, tenein
de hem snel op temperatuur te
krijgen met zo warm mogelij
ke uitlaatgassen. Te warm is
echter ook niet goed, daar kan
de katalysator mechanisch niet
tegen.
Niet ongebruikelijk zijn al
elektrisch verwarmde lambda-
sensors, die zorgen voor de re
geling van het uitlaatreini-
gings-systeem. Ook denkt men
wel aan elektrische verwar
ming voor de katalysator zelf,
die snel werkt maar dan wel
een hoop stroom vergt (dus
een zwaar uitgevoerd elek
trisch systeem). Ford bedacht
iets beters: naverbranding van
de uitlaatgassen bij koude mo
tor. Een elektrische pomp
voert lucht in de uitlaat, het
brandstofsysteem zorgt voor
een wat extra rijk mengsel.
De uitlaatgassen bevatten dan
nog voldoende brandbaar ma
teriaal om ze vlak voor de ka
talysator nogeens te kunnen
ontsteken. De kunst zal zijn
om dit proces goed te regelen,
zodat de katalysator niet te
heet wordt. Het is zo gelukt
om te zorgen dat de katalysa
tor na de koude start in een
paar seconden op temperatuur
is (350 graden Celsius). Dat
scheelt zeker tweederde in de
uitlaatgasvervuiling bij ritten
van niet meer dan een minuut
of tien, met name in stadsver
keer waarbij de motor vaak
stationair moet draaien (daar
wordt-ie niet snel warm van).
Binnen een jaar of drie zal
deze katalysator-opwarming in
produktie gaan, aldus het pers
bericht.
kenning en is het resultaat
van Bonns onverbloemde en
uiterst succesvolle chantage
dat het de gelederen met de
EG zou verbreken indien de
overige landen het Duitse
voorbeeld niet zouden volgen.
De Duitse reactie is een more
le stoot onder de gordel die
geen deel uitmaakt van een
weloverwogen buitenlands be
leid en groot risico kan vor
men voor Europa. Een groot
deel van de verantwoordelijk
heid voor de situatie moet
worden gelegd bij Hans Die
trich Genscher, die als de
langst dienstdoende minister
van buitenlandse zaken bin
nen de EG lijkt te denken dat
hij op grond van zijn anciënni
teit recht heeft op de status
van 'primus inter pares', de
eerste onder zijns gelijken,
Genschers Europese collega's.
Het lijkt bijna Genschers ob
sessie te zijn geworden een lei
dende rol te creëren voor zijn
land in Oost- én Centraal-Eu-
ropa. Dit heeft hem blind ge
maakt voor zowel de gevoelig
heden van bondgenoten als
Groot-Brittannië en Frankrijk
als de historisch geconditio
neerde paranoia van Servië.
Interne pressie
Ook interne pressie speelt een
rol bij Duitslands houding in
zake Joegoslavië. Het Duitse
publiek kwam sneller met een
scherp veroordelende reactie
op de situatie in Kroatië dan
dat van andere EG-landen. De
katholieke kerk in Bonn en de
450.000 Kroaten in Duitsland
vormen een welbespraakte
lobby.
Bijna eenstemmig zijn de Duit
se media op één lijn gaan zit
ten en zij versloegen de ge
vechten op emotionele en
soms volstrekt partijdige wijze.
Hierdoor voedden zij de over
tuiging dat er zonder uitstel
een moreel standpunt ingeno
men moet worden.
Het beeld dat het publiek
kreeg voorgeschoteld was dat
van een hulpeloos, democra
ln Zagreb
viert men op
straat de er
kenning van
de republiek
Kroatië door
Duitsland.
FOTO: AP
tisch en westers Kroatië dat
werd aangevallen door plun
derende horden uit het oosten.
De fijnere nuances van het
conflict ontbraken niet alleen
op de televisie en in de kran
ten, maar ook in de visie van
het ministerie van buitenlande
zaken.
Europa heeft zonder enige
twijfel te lang gedraald voor
het een standpunt innam te
gen de Servische agressie en
verwoesting. Maar de reactie
van Duitsland speelt de mili
tanten in Belgrado, die het
schrikbeeld van een Vierde
Reich aangrijpen om de voort
zetting en uitspreiding van de
strijd tegen Kroatië te recht
vaardigen, in de kaart en ver
groot het risico van een uit
spreiding van het bloedvergie
ten naar Bosnië-Hercegovina
en Macedonië door deze tot
nog toe behoedzame republie
ken aan te moedigen voor de
onafhankelijkheid te kiezen
nu deze op tafel ligt.
De erkenning van Kroatië en
Slovenië zal de Verenigde Na
ties in geen enkel opzicht hel
pen om hun moeilijke weg
naar vrede in het gebied te ba
nen. Want ondanks de reto
riek van bondskanselier Kohl
en Herr Genscher blijft de be
lofte niet meer dan een ge
baar.
Een soort vredesmacht zou een
essentiële stap zijn in de beëin
diging van de oorlog, maar
Kohl en Genscher hebben dui
delijk gesteld dat het ongepast
zou zijn als soldaten van de
Bundeswehr betrokken zou
den worden bij een dergelijke
operatie. Wanneer het hun zo
uitkomt, schermen zij met de
tactloosheid van Duitse inter
ventie in dit deel van Europa.
Zij willen in plaats daarvan
van afstand actie ondernemen,
mét als onderliggende theorie
dat een internationaal erkend
Kroatië zich kan verzekeren
van wapens op de internatio
nale wapenmarkt om zo een
eerlijke strijd met Servië aan
te kunnen gaan. Zelfs al mocht
dit zo zijn en er is geen en
kele aanwijzing dat andere
landen Kroatië graag zouden
bedelven onder wapens of fi
nanciële hulp - dan kan dit de
oorlog alleen maar verlengen
en de weg naar de vrede ver
der blokkeren.
Funest effect
Het is bijna gewoonte gewor
den met conflicten in de Bal
kan dat zij andere relaties in
Europa besmetten, en dit con
flict moet wel een onmiddel
lijk funest effect hebben op de
samenwerking en het vertrou
wen tussen de lidstaten van de
EG. Als eerste test voor het al
gemeen buitenlands beleid dat
in Maastricht werd overeenge
komen, schept de uitkomst
van de bijeenkomst van afge
lopen dinsdag een verontrus
tend precedent; namelijk dat
wanneer Duitsland tegen de
wil van de andere lidstaten
een bepaalde koers kiest, de
rest van Europa moet volgen.
Geconfronteerd met het ulti
matum van een Duitse 'Allein-
gang' gaven Frankrijk en
Groot-Brittannië er de voor
keur aan de schijn te wekken
in eendracht te handelen, in
de hoop dat op 15 januari een
aanvang is gemaakt met een
VN-overeenkomst.
Wat is er geworden van de ge
passioneerde beloften van
bondskanselier Kohl in de da
gen voor de Duitse vereniging
dat het nieuwe land niet zou
proberen de Gemeenschap te
domineren? Was hij niet dege
ne die erop aandrong dat er
haast moest worden gemaakt
met een gemeenschappelijk
buitenlands beleid? Tot voor
kort werd geïnsinueerd dat
nauwe samenwerking noodza
kelijk was om te voorkomen
dat het verenigde Duitsland
Europa zou gaan domineren.
Nu lijkt het erop dat na de
grillen van Duitsland andere
landen zich hebben verplicht
tot een handelwijze waartoe zij
zelf nog niet bereid waren.
De gevolgen van het besluit
van dinsdag over de oorlog in
Joegoslavië zijn niet te voor
spellen. Wat inmiddels wel
duidelijk is, is dat een vere
nigd Duitsland dat staat te
springen om zich te bewijzen
in zijn internatiqpale rol als
soevereine mogendheid en
ontmoedigend overtuigd is van
zijn eigen gelijk, een onbere
kenbare reus is in ons midden.
(c) The Times
(Anne McElvoy is eorrepondenle
voor The Times in Bonn)
nogal wat bombarie
nteerde Fiat in Ita-
speelfilmcentrum Ci-
ta te Rome zijn nieu-
linquecento. Een bij
k Italiaanse auto,
I daarom een in het
lans gestelde type-
uiding. Het voor vele
peanen onuitspreek-
woord betekent ge-
'500', een typenum-
dat in de Fiat-historie
onuitwisbare indruk
liet dan ook niet na de
en tweede 500-genera-
in de Cinecitta-studio's
te zetten. Het bolle vijf-
>rdje dat van 1957 tot
werd geproduceerd kent
wel, velen herinne-
zich wellicht nog zijn
anger met de koosnaam
ino ('muisje'), die vanaf
n produktie was.
aar zijn de eerste exem-
i van de derde 500-gene-
gebouwd in de Poolse
4, i m
De eerste 500, bijgenaamd Topolino.
Tweede generatie 500, nu al een verzamelaarsobject.
De nieuwe 500, oftewel: de Cinquecento.
FSM-fabrieken. Eerder bouw
de men in dat land al andere
Fiats in licentie, zoals de 126
Bis of (bij de FSO-fabriek) de
Polski-Fiat 125P. Voor een to
taal nieuwe oplage van de 500
koos Fiat ongetwijfeld in ver
band met lage produktiekosten
voor de vervaardiging in Po
len. Vanzelfsprekend werd
zo'n beetje een compleet nieu
we fabriek ingericht bij FSM,
zodat de bouwkwaliteit niet
minder zou zijn dan bij in Ita
lië gebouwde Fiats. De hoogste
baas van Fiat Auto, de heer
Cantarella, verzekerde ons dat
op de 500 vol vertrouwen pre
cies dezelfde garantie gegeven
wordt als op elke andere Fiat.
Stadsautootje
Te oordelen naar het feit dat
niet alleen autojournalisten
het internationale debuut van
de 500 mochten meemaken,
maar ook redactieleden van li
festyle-magazines is er Fiat
veel aan gelegen om deze mi
cro-auto mede als modeartikel
te presenteren. Het ligt voor
de hand dat de nieuwe 500
vooral gekocht zal worden, al
dan niet als tweede auto, door
mensen die veruit het meest in
stadsgebieden rijden. En het
moet gezegd: Fiat heeft de
kunst nog niet verleerd om
juist voor hectisch verkeer zo
als in Rome, Turijn of Milaan
een perfect autootje te beden
ken, dat er nog leuk uitziet
ook. De nieuwe 500 is net geen
3,23 meter lang. Om de ge
dachten te bepalen: een Panda
(die naast de 500 blijft) meet
3,41 meter, de Britse Mini is
nog recordhouder in compact
heid met 3,05 meter lengte. De
meeste Japanse stadsauto's die
hier leverbaar zijn vallen een
haartje groter uit dan de nieu
we Fiat, en missen diens origi
naliteit. We hebben het dan
niet over de techniek, maar
over de persoonlijke indruk
die de 500 maakte: dat autootje
hééft iets, je wordt er vrolijk
Het is moeilijk uit te leggen,
ook op een foto komt nog niet
over hoe karaktervol de 500 is.
Voor u het zelf kunt meema
ken wordt het najaar 1992.
FOTO'S: PR
Zelfs in Italië is de 500 nog
niet te koop, in Nederland
hoopt men volgend jaar sep
tember de eerste exemplaren
binnen te hebben. Over de
prijs wilde direkteur Cantarel
la ook onder de zwaarste druk
nog niets loslaten. We houden
het er voorzichtig op dat de
500 nauwelijks minder zal kos
ten dan de goedkoopste Fiat
Panda, dus tussen dertien en
veertien mille.
de bijzonder pittoreske
feleeuwse 'Cité' van Car-
pne, naast de Franse Cote
r tegen de Pyreneeën ge-
J, presenteerde Peugeot de^
Benjamin van het
type 106. Een contro
le auto. Aan de ene kant
I deze nieuweling vooral
jncurrent voor de 205 van
|fde merk gezien, maar
e andere kant benadrukt
Ihet aanvullend marktpo-
heeft men het bij
/er de combinatie
205, die voor een
van Peugeots
jtaandeel in de lagere
enklasse moet zorgen. Op
Europees niveau is het ambi
tieuze doel om dat van 12 op
20 procent te brengen, voor
Nederland sprak men over
een verhoging van 3,2 naar 3,5
procent marktaandeel voor
Peugeot als geheel. Dat komt
neer op een extra verkoop van
zo'n 1500 auto's dank zij de
106, die sinds eind oktober le
verbaar is. Na enig aandringen
kwam eruit dat de huidige 205
nog zeker twee jaar blijft,
(ADVERTENTIE)
^roeneF^,
dat er een vierdeurs 106 zal
bijkomen. Dat zal dan het te
ken zijn dat een opgewaar
deerde opvolger voor de 205
kort daarna debuteert.
De 106 is geen belangrijk klei
ner en goedkoper auto dan
Peugeot tot nu toe kon bieden.
Hij biedt eerder prestaties en
uitrusting van wat hoger ni
veau dan bij de basisversies
van de 205. De bereidwillig
verstrekte tabellen met con
currerende aanbiedingen ge
ven meer duidelijkheid.. In het
algemeen valt de 106 op naast
gelijkgeprijsde concurrenten
door zijn lange wielbasis maar
beperkte totale lengte, en wat
hogere motorische prestaties
dan gemiddeld.
Er is alles aan gedaan om veel
zitruimte te scheppen, wat ge
zien de kleine carrosserieleng
te onvermijdelijk ten koste
van de bagageruimte gaat. Een
zo korte carrosserie betekent
ook dat het dak al boven de
achterbank omlaag begint te
lopen. Kortom, de beenruimte
achterin is heel acceptabel, de
hoofdruimte wat beperkt en
de bagageruimte aan de kleine
kant. Voorin heerst niet direct
ruimtegebrek, afgezien van
het feit dat de stoelen erg kor
te zittingen hebben (wat het
interieur een lekker ruim aan
zien geeft). De stoelen zitten
overigens goed, ondanks korte
zittingen en niet erg diepe pro
filering. Dat laatste bieden de
sportstoelen in de 106 XSi wel
volop, zij het bij nog steeds
korte zittingen. Bergruimte in
portieren en dashboard is er
voldoende, het dashboard is
eenvoudig maar aantrekkelijk
gemodelleerd. De meeste ver
sies hebben stukken stofbekle-
ding op de portieren die een
huiselijke sfeer te scheppen.
In twee opzichten biedt het rij
den met de 106 geen verrassin
gen. Enerzijds ligt voor de
hand dat het rijkarakter aan
sluit bij de afkomst van het
model, anderzijds kent de 106
geen nare of onverwachte ge
dragingen. Het zwakke punt
in rijgedrag betreft de geluids
ontwikkeling, vooral bij snel
wegtempo. De motoren zijn
geen van alle muisstil, iets wat
in deze klasse niet onverwacht
moeten bij hogere
zich al een niet te verwaarlo
zen bron van geluid, daarnaast
zorgt de lichtgebouwde carros
serie voor weinig geluidson
derdrukking en soms zelfs het
tegenovergestelde. Op de snel
weg treden bij bepaalde snel
heden hinderlijke resonanties
op, bij rijden over ongelijk
wegdek hoor je nogal duidelijk
de wielen stoten op hobbels.
Van een Peugeot verwacht je
een behoorlijk veercomfort, en
dat biedt de 106 ook zeker. Het
Benjamin van
het Peugeot
gamma, de
blijft echter een korte auto, zo- 205 te prefereren valt. De mo-
dat op grote oneffenheden de dellen verschillen, alles bijeen
carrosserie bepaald wel in be- genomen, niet erg veel. Na
weging wil komen. tuurlijk heeft de 106 een wat
Onbeantwoord blijft de vraag moderner en frisser stilering,
of nu een 106, dan wel een met in het algemeen een jeug-
nauwelijks duurdere driedeurs diger en sportiever karakter.
Met prijzen tus
ruim 31 mille brengt de 106
eerder een uitbreiding van de
keus in het gamma, dan een
aanvulling in regionen waar
Peugeot voorheen niet verte
genwoordigd was.
e duik in|
zee.i
gaan wet McELVOY
Morgen I
mfortabKselif K°hl k°n f"
indienstt dinsdag zijn uitgela-
a nauwelijks verbergen
-j pnö commentaar gaf op de
van de bijeenkomst
o rvToi ministers van buiten-
2* zaken van de Edropese
fcyw-^ffischap over Joegosla-
belofte om Kroatië en
"iinef ""-f- in januari te erken-
Zf het is' zo zei hii' "een 8rote
nning voor Duitsland
reizeil terrein van de buiten-
nachten toolitiek".
145,- foorden vormden een
reisbureau of wanklank bij het oor-
n/zaandaiielijke doel van de bij-
Hst in Brussel: de prak-
DrtDfepassing van een alge"
f Europees buitenlands
ZEN in de nadagen van
xht. Het besluit de naar
bkelijkheid strevende
avische republieken te
erkennen is slordig en poten
tieel gevaarlijk. Het dreigt de
angsten van de Serviërs in
Kroatië te vergroten en nog
meer geweld te ontketenen
van het Joegoslavische leger
en de irreguliere troepen tegen
de republiek in afscheiding.
De bescherming van etnische
minderheden en de onder
schrijving van internationale
verdragen en afspraken over
mensenrechten die door de
Europese Gemeenschap zijn
geëist, zijn vrijwel onmogelijk
te garanderen. Door de voor
waarde dat bij erkenning de
huidige grenzen zullen moeten
worden gerespecteerd geeft de
EG een nuttige kaart uit han
den bij eventuele vredesonder
handelingen.
Er mag geen twijfel over be
staan wie verantwoordelijk is
voor deze knoeierige en ge
vaarvolle stand van zaken.
Deze is onstaan doordat Duits
land bleef aandringen op er
buitenlandse zaken Hans Dietrich Genscher (links)
anselier Helmut Kohl kijken vergenoegd na de „grote
ng voor Duitsland op het terrein van de buitenlandse
