Het noorden haalt tuinders uit Westland over drempel CeidaeGouocmt ECONOMIE BEURS VAN AMSTERDAM Kanaaltunnel technisch en financieel hoogstand je L GELD GOED „Plan voor hervorming landbouw van EG geen lang leven beschoren" I ZATERDAG 21 DECEMBER 1991 n van vrijdag 20 december 1 ho da la dd 43.30 22/11 30.80 15/1 83.00 3/6 74.50 16/1 133.903/4 101.1016/1 87.30 4/4 60.50 16/1 134 60 15/11 70.90 16/1 190 901/11 162.50 7/1 61 40 9/4 44.30 8/1 44.5014/11 341416/1 89.504/4 51.0023/9 64.5022/3 37.4011/12 284015/4 16.6016/1 154 5010/5 116.104/2 118.70 4/4 84.50 3/1 101.1022/11 67 3016/1 37.60 17/6 24 10 14/1 37403/9 25.3016/1 10401/3 1.3518/12 118.70 118.40 131.90 13090 91.50 91 10 pakhoede philips phil d92 polygram 175.40 16/12 141.206/2 99.70 27/3 682019/8 46.9023/7 38.1016/1 33.104/4 16.2019/8 86701/8 61.008/1 63 80 22/11 44.80 16/1 172.00 171.80 Noteringen van vrijdag 20 december 1 vk sk eriks 82 00 aalberts 48.50 48.50 llexovit 6600 abn-amropr 600 5 99 frmaasc 77 50 act holde 31.20 30.70 gamma hold 93 00B ahrendgrc 119.00 121 00 gammah5pr 5.65B air holle 0.75 ONG getronies 28.30 aot 1040 10.10 geveke 3770 amsl rubber 340 340 geveke d92 33.90 anl.vert 430 00 - giessen 100.00L alag holde 112.00 111.90 goudsmit 37.50 athlongr. 44.00 46.00 grasso 96.00 athlonc 41 00 4200 grolschc 180.50' auto-ir 84.50 84 50 gtihold 19500 autoindpr 47 50 47 50 hagemeyer 122.20 bam groep 85.20 85.50 hage0.5d91 123.50 batenb.beh 119.00 119.00 haltrust 12.90 115.00 114,00 haltru 12.90 119 70 120 00L hein hold 13410 346.00 346 00 hoek'smach 228.00 1 09 1.07 holland sea 0.42 3200L 31.50 holl.kloos 418.00 beöndoT 375.00 7050.00 190.00 braatbeh 32.00 bredero 14 00 ONG bredere 14 00 ONG breevastc 10.90 1130 burgheybr 2500.00 2500.00 Van Rijn verlaat Internationale Nederlanden AMSTERDAM Mr. J.J. van Rijn, voorzitter van de raden van bestuur van de Internationale Ne derlanden Groep (ING) en van Na tionale Nederlanden (NN) gaat op 1 juli volgend jaar met pensioen. Hij wordt met ingang van dezelfde da tum opgevolgd door de heer W. E. Scherpenhuijsen Rom als voorzitter van de raad van bestuur van ING Groep '(thans vice-voorzitter). Scherpenhuijsen Rom blijft tevens voorzitter van de raad van bestuur van de NMB Postbankgroep. Tot voorzitter van de raad van be stuur van NN wordt per 1 juli be noemd drs. A.G. Jacobs, thans lid van de raad van bestuur van NN. Jacobs wordt tevens vice-voorzitter van de raad van bestuur van de ING Groep. Met het aftreden van Van Rijn en drs. I.E.G. van der Boor, eveneens wegens pensionering, zal de raad van bestuur van de ING Groep uit tien leden bestaan. Het personen- en vrachtver voer via het Kanaal tussen continentaal Europa en het Verenigd Koninkrijk is duur en tijdrovend. Het is echter een vaststaand feit, dat de si tuatie door de inzet van ontel bare miljarden snel zal veran deren. De grootste pessimisten aan beide zijden van het Ka naal betwijfelen niettemin of die veranderingen ook een verbetering zullen betekenen. De grote vraag is namelijk nu al of de nieuwe tunnel, die weinig arbeidsintensief en dus zeer rendabel zal zijn, vol doende capaciteit heeft om het onafgebroken groeiende vervoer naar en van het Ver enigd Koninkrijk soepeler te laten verlopen. Het revolutionairste en enor me kapitalen verslindende deel van het totale project, dat zich uitstrekt van Noord- Frankrijk tot het centrum van Londen, is uiteraard de Kanaaltunnel, die in 1993 in dienst zal worden gesteld. Het idee voor de bouw van een Kanaaltunnel stamt overigens al uit de vorige eeuw. Aannemingsconcerns Het Kanaaltunnelconsortium omvat tien grote Engelse en F-ranse aannemingsconcerns, te weten: Balfour Beatty, Cos- tain, Tarmac, Tayler Wood- row en Wimpey alsmede Bouygues, Dumez, Société Auxiliaire d'Entreprises, So ciété Générale d'Entreprises en Batignolles. Ik mis helaas gespecialiseerde Nederlandse aannemers als Ballast-Nedam Groep en Hollandsche Beton Groep (HBG). Aangenomen mag worden, dat de bouw van alle werken te zamen - de tunnel plus de bijbehorende nieuwe stations plus het nodige rollend mate rieel plus de aanleg van een nieuwe spoorlijn in Engeland - rekening houdend met de bijna onvermijdelijke kosten- overschrijdingen en inflatoire invloeden om en nabij de 50 miljard gulden zal vergen. Eén van de bijverschijnselen van het tunnelproject is dat de Londense zaken- en indus triewijken zich nu al steeds .meer in Oostelijke richtingen - dus naar de tunnel toe - ver plaatsen. Eén van de ontwik kelingsprojecten in dat gebied is 'The Docklands', dat nog tobt met erbarmelijk slechte verbindingen met de city. Als de huidige plannen echter worden verwezenlijkt, komt in het hart van The Dock lands een groot station van de lijn, die de Kanaaltunnel ver bindt met het centrum van Londen. Kosten De totale aanlegkosten van de tunnelbuizen worden thans door het consortium Trans manche Link geraamd op rond 26 miljard gulden. Het consortium heeft 28,7 miljard gulden in kas, maar gevreesd wordt, dat de financiers ver velend zullen gaan doen als te zijner tijd mocht blijken, dat de kosten die 28,7 miljard gul den overschrijden. In dat enorme bedrag zijn wèl be grepen de kosten van aanleg van de enorme stationsempla cementen in Sangatte aan de Franse zijde en in Folkestone in het Engelse graafschap Kent. De kosten van de nieu we hoge-snelheidslijn van Folkestone naar het centrum van Londen komen nog bo venop die 26 miljard. De problemen rondom het ge hele project zijn dusdanig groot, dat hun oplossing nog jaren zal vergen. Denk hier alleen aan de moderne spoor verbinding tussen de tunnel en het King's Cross Station in het hartje van Londen. Ver wacht wordt dat de aanleg van die spoorlijn - er zijn twee varianten - omstreeks 1995 zal beginnen en dat de infrastructuur van het gehele gebied van Londen sterk van de nieuwe lijn, welke ook, zal kunnen profiteren. Kenmerk van de twee varianten is, dat zij beide over grote afstanden ondergronds zullen lopen. Gebakkelei Treurig aspect is het gebakke lei over de financiering van dit laatste project, waarvan de eerste variant via The Dock lands minstens 14,5 miljard gulden zal kosten. Daarbij ko men de bezwaren van de huiseigenaren in het dichtbe volkte Kent, die geluidsover last en waardevermindering van hun bezit vrezen. De tweede variant van deze eer ste spoorlijn die in bijna een eeuw in Engeland zal worden aangelegd, is ontwikkeld door British Railways en zal min der dan 13 miljard gulden kosten. Dit 'goedkope' traject loopt echter niet door The Docklands waar in Stratford een groot internationaal sta tion zal komen. Het 'Dock- lands-traject' maakt ondanks het kostenverschil toch de meeste kans. Overigens zal het begin van de aanleg ook nog afhankelijk zijn van de ontwikkeling van de Londen se kantorenmarkt. Indien de nieuwe lijn via Stratford zal lopen zal een groot, tamelijk onderontwikkeld deel van Londen de vruchten plukken van dit kostbare project. Problemen Eén van de problemen van het tunnelproject zelf is de af levering van het rollend ma terieel. Zodra het zover is, be gint de fase van de proefritten door de beide tunnelbuizen. Daarmee zullen vele maan den gemoeid zijn. Bij de bouw van het rollend materieel zijn niet minder dan 40 toeleve ranciers betrokken. Contrac tueel zijn zij verplicht stipt op tijd te leveren. De goederen- en personentreinen die door de Britse, Franse en Belgische spoorwegen zijn besteld, zul len maanden te laat worden opgeleverd. De ingenieuze 'shuttles', het rollend mate rieel dat door de Eurotunnel zelf zal worden geëxploiteerd, zullen als gevolg van nieuwe veiligheidseisen eveneens te laat worden geleverd. Mocht de aflevering zo laat geschie den, dat de tunnel niet eind juni 1993 in gebruik zal kun nen worden genomen, dat wordt de zeer winstgevende zomerpiek in het personen vervoer gemist. Vaststaat nu al dat de tunnel het einde be tekent van een of meer ferry routes over het Kanaal. P&O European Ferries, een rederij die in 1990 51 procent van het personenvervoer over het Ka naal voor haar rekening nam, heeft al het ontslag van 1569 medewerkers aangekondigd. En tenslotte het drama, Fol kestone, waar Sealink Stena Line eind december na 150 jaar de dienst op Boulonge zal staken. Oorspronkelijk zou die ferryverbinding nog twee jaren varen, maar het aanbod aan vracht en passagiers is zo gering dat de dienst verliesge vend is. De kans is levens groot dat andere ferryverbin dingen hetzelfde overkomt. In Folkestone, dat al van plan was een grote haven voor zee waardige jachten te openen, zal door het besluit van Stena Line grote werkloosheid ont staan: voor 240 Stenamensen kan geen vervangend werk wórden gecreëerd. Over maximaal vijf jaar hoopt Fol kestone met de nieuwe jacht haven echter aan een nieuwe toekomst te beginnen. DEN HAAG Het land bouwhervormingsplan van de Europese commis saris MacSharry is geen lang leven beschoren. De verlaging van produkt- subsidies en verhoging van de inkomenssteun aan boeren zal namelijk stui ten op groeiende kritiek van de belastingbetalers en nationale regeringen. Dit concludeert het Centrum voor Landbouw en Milieu (CLM) in een rapport over het Europees landbouwbeleid in opdracht van het ministerie van VROM. Het plan-MacS- harry houdt een verlaging van de graanprijzen in van 35 pro cent en vermindering van de richtprijs voor rundvlees met vijftien procent. Het verlies aan inkomen wordt dan ge compenseerd door een vergoe ding per hectare. Volgens het CLM zal de belas tingbetaler daar grote moeite mee hebben gezien het feit dat het EG-landbouwbudget daar door met zo'n 8 miljard per jaar groeit. Overigens steunen de onderzoekers verlaging van de subsidies, maar daarvoor moeten (milieu)heffingen ko men die direct aan de consu ment worden doorberekend. Milieu Volgens het CLM is het mi lieubeleid het kind van de re kening geworden in de discus sie over de landbouwhervor ming. In het rapport worden verschillende mogelijkheden geopperd om op economisch verantwoorde manier het mi lieu te verbeteren en de over- produktie te reduceren zonder het inkomen van de boeren wezenlijk aan te tasten. Het CLM denkt aan de invoering van een hoge mineralenhef- fing. Vooral in Nederland zou den de boeren erg inefficiënt met hun stikstof en veevoe- dergebruik omspringen. Vol gens de onderzoekers kunnen zij dat zich alleen veroorloven dankzij de lage kunstmestprij- zen. De afgelopen veertig jaar zijn de kosten voor kunstmest voortdurend gedaald. Het CLM beseft dat de meeste landbouwers mordicus tegen dit voorstel zijn, maar de kondorwes 30.00X kbb 72.20 koppelpoort 395 00L krasnapols 195.00 landreglc 49.00 macintosh 36.90 maxwell 113.20 medicoph. c 1 65 mend gans 4790.00B moeara 1180.00 moeara opr 154000. moearacop 150000 moearawb 16480 0 moolenhok) mulder bosk multlhouse telegraaf c text twenthe tulip comp 5400L weerstand zou kunnen afne men indien de opbrengst wordt aangewend voor milieu subsidies, braakleggingsrege lingen of inkomenssteun. De stikstofheffing betekent een hogere kostprijs voor de con sument. Het CLM vindt dan ook dat op geïmporteerde landbouwprodukten eveneens een dergelijke heffing gelegd mag worden. Dat zal bij de on derhandelingen met de Vere nigde Staten over de wereld vrijhandel (GATT) op bezwa ren stuiten. De quotering van mineralen op een bedrijf, zoals prins Charles onlangs voor stelde, is volgens het CLM voorlopig een illusie. Het vergt niet alleen een intensieve en ingewikkelde controle, maar zal tevens de prijzen van kunstmest opdrijven. In het rapport wordt gepleit voor een verplichte braakleg gingsregeling en niet voor een half-vrijwillige regeling zoals MacSharry voorstelt. De Ierse landbouwcommissaris wil klei nere bedrijven tot 92 ton daar van vrijstellen en bedrijven boven de 230 ton compense rende maatregelen onthouden. Dat leidt, zo meent het CLM, tot opsplitsing van bedrijven of vlucht naar andere milieu belastende teelten. Braaklegging Om dit te voorkomen doet het CLM een voorstel om de over- produktie van graan (twintig procent per jaar), terug te brengen door een verplichte braaklegging van een vijfde deel van de grond. Dat zou kunnen door, wat vroeger werd genoemd, het vijfslag- stelsel. Gedacht wordt aan een 'sabbatsjaar' van eens in de vijf jaar voor alle granen en éénjarige gewassen in de EG. Hier lijken ook de landbouw organisaties voor te vinden te zijn, maar die willen daarvoor hectare-toeslagen hebben en importheffingen. Dat zal ove rigens bevochten moeten wor den in de GATT. Daarnaast wijst het CLM op de komst van een Milieu Effect Rapportage. Het grote manco van de plannen van MacShar ry is volgens het CLM dat zij geen rekening houden met de gevolgen voor het milieube leid. Het CLM vindt dan ook dat milieu een centraal onder deel moet worden van het Eu ropees Landbouwbeleid en geen randverschijnsel, zoals dat nu het geval is. Bron' GWK/CDK-Bank engelse pond finse mark franse frank nkt, d Vere GOUD Nieuw Vorige onbewerkt 19790 - 20390 20000 - 20600 bewerkt 21990 22200 Lagere dollar speelt grote aandelenfondsen parten AMSTERDAM - De daling van de Amerikaanse dollar met drie cent heeft de Amster damse effectenbeurs vrijdag parten gespeeld. Aanvankelijk leken de koersdalingen op het Damrak nog wel mee te val len, maar de meest voor de dollar gevoelige fondsen zoals de internationals kregen het gaandeweg de dag steeds moeilijker. De koersindex moest met name daardoor 2,1 punt terug naar 187,9. De stemmingsindex sloot op het laagste punt van de dag op 86,6, een verlies van 0,6 punt. De omzet kwam in Amster dam vrijdag op 1913 miljoen, waarvan ƒ775 miljoen in aan delen. De obligatiemarkt gaf koersafwijkingen naar beide zijden te zien van een paar cent. Bij de internationals viel het eerst nog wel mee, maar in de loop van de dag moest er flink terrein worden prijsgegeven. Kon. Olie raakte ƒ2,60 kwijt op 140 en Unilever moest 2,80 terug naar ƒ169,20. Phi lips zakte een gulden naar ZILVER onbewerkt 175-2 bewerkt 2 Opgave: Drijfhout, A'dam 29,50. KLM en Akzo het echter tot een win twee kwartjes te brenge Grootste verliezer bij d( Y3n,a! fondsen was Hoogoven het koerspeil 4 procent zeir len van ƒ45,20 naar VNU zag zich 1,20 op 69,50. DSM, aanspri gesteld voör de ramp Botlek-gebied, verloor op 89,90. Bij de weinige winnaai J' HCS boven alles uit. M winst van ƒ0,15 op kwam er ruim 11 proc de koers. HCS was wo gekeldèrd met twee dui orc*en tot ƒ1,35. Internatio z«Jenker winststijging van 1,50 c j De opschorting van de ring van Grasso bleef gehandhaafd. De strijd bezit van het noodlijdei Bossche bedrijf lijkt nu j zijn ontbrand. De Duiti ligt daarbij voor op Begf nu de bonden zich acht hebben opgestel De strategische verbind Van Melle is aangegas^ een Italiaans bedrijf h( aardigheid van velen J snoepfabrikant er van haald. ichoslc toene aten. nog s grond tuurde heefl iksma, van "V icipes iverdrs tig on rkwan voorb zaak chtelin •kije hon< ten, 1 den, or :e op zogeh aks gr< Omzet Christie's 186,7 miljoen Weer grote transactie tussen Siemens en Skoda EG veroordeelt Italiaans verbod Marlboro Ericsson haalt order binnen LONDEN Het Britse vei linghuis Christie's heeft dit jaar een omzet geboekt van 580 miljoen pond sterling 186,7 miljoen) tegen ruim een miljard pond een jaar eerder. Het huis wijt de daling aan de slechte conjunctuur in de we reld. Om de kosten te drukken moet de directie volgend jaar genoegen nemen met een sala risvermindering van twintig procent. Andere personeelsle den zien hun inkomen voor alsnog bevroren. Christie's had naar eigen opgave in 1991 een aandeel van 48% in de alle kunstverkopen in de wereld. PLZEN Het Westduitse concern Siemens heeft voor'de tweede maal in korte tijd een omvangrijke transactie afgesloten met het Tsjechoslowaakse elek- troconcern Skoda Plzen, zo is gisteren bekendge maakt. Ditmaal vormen de twee een joint venture voor de produktie van locomotieven. Het Duitse be lang wordt 51%. De transactie vergt omgerekend f 175 miljoen. Afgelopen maand koos Skoda Plzen Siemens als partner voor een gezamenlijke onderne ming op het gebied van energie in een transactie van ƒ298 miljoen. Siemens gaf toen de Amerikaanse Westinghouse en de Zweeds-Zwitserse ABB het na kijken. Ook bij de jongste transactie vist ABB achter het net. De transportdivisie van Skoda Plzen telt 3100 man personeel. Ze was de belangrijkste fabri kant van locomotieven van de voormalige Comecon- landen. ROME De vice-voorzitter van de Europese Commissie, Martin Bangemann, heeft zijn veto uitgesproken over het be sluit van de Italiaanse regering om een maand lang de verkoop van sigaretten van de merken Marlboro, Merit en Muratti te verbieden. De maatregel was gericht tegen de massale smok kel van sigaretten naar Italië, waar volgens minister van fi nanciën Rino Formica de pro ducent van de drie merken, de Amerikaanse tabaksgigant Phi lip Morris actief bij betrokken is. Philip Morris brengt daarte genin dat die betrokkenheid volstrekt niet bewezen is en dat daarom door de. Italiaanse maat regel het beginsel van het vrije handelsverkeer tussen de EG- lidstaten wordt geschonden: de sigaretten waar het om gaat, worden namelijk voor een be langrijk deel in Nederland in li centie geproduceerd. De Brus selse ambtenaren hebben de fa brikant in eerste instantie volle dig gelijkgegeven, waarop Ban gemann de Italiaanse regering uitnodigde om binnen 48 uur daarop te reageren. Als het Ita liaanse antwoord niet bevredi gend is, zal het land onmiddel lijk bij het Luxemburgse Hof van Justitie worden aange klaagd wegens het niet toepas sen van de EG-richtlijnen. EMMEN Ericsson Radio Systems in Emmen mag volgend jaar definitief de nieuwe draadloze telefoon produceren. Directeur Koning van het bedrijf is dat gisteren met zijn collega van Ericsson Mobile Networks, waar het produkt offi cieel onder 'valt', overeengekomen. De gunning van het contract betekent voor het in de financiële problemen ver kerende Emmer bedrijf een geweldige opsteker. „We zijn hier heel blij mee," zegt woordvoerster Groot. „Voorlopig gaat het om een contract voor alleen 1992, maar we verwachten ook de ko mende jaren de draadloze telefoon in Emmen te gaan maken". Ericsson voorziet grote marktkansen voor het produkt. Er is enige tijd geleden voor 35 miljoen een speciale produktiehal voor neergezet. EELDE Het Noorden is in de slag om de gunst van de Westlandse tuin ders. De Stichting Promo tie Glastuinbouw Noord- Nederland, die deze week in Eelde haar plannen ontvouwde, wil in het jaar 2000 in het Noorden 600 hectare glastuinbouw heb ben ingericht. Dat levert 1500 nieuwe banen op. In de regio zijn drie kernge bieden: Sexbierum, Hooge- zand-Sappemeer en Emmen. Gezamenlijk zetten de drie noordelijke provincies er nu de schouders onder om de psy chologische drempel bij de tuinders in het Westen om naar het Noorden te komen, weg te nemen. De commissarissen van de ko- ningin in deze provincies, Wiegel, Vonhoff en Meijer, waren door de Stichting Pro- motie Glastuinbouw opge trommeld om aan de start van de campagne enig cachet te geven. Hand in hand doorbra ken de drie heren het lint. Pu blicitair gezien doet zoiets het altijd goed en het onderstreept naar buiten toe de broederlijk heid in het Noorden. Ontdekking Friesland vecht al een paar jaar voor meer glastuinbouw in de provincie. De krachten werden gebundeld in de Tuin- bouwstichting Noord-West Friesland. In januari was de stichting aanwezig op de tuin- bouwvakbeurs in Bleiswijk om daar de tuinders uit het West- land te overtuigen van de vele voordelen van Sexbierum bo ven die van de overvolle Randstad. En wie de kleurrij ke folder van de tuinbouw- stichting openslaat, komt tot ontdekking dat Sexbierum veel meer te bieden heeft dan bijvoorbeeld Naaldwijk. De grond is aanzienlijk goedko per, de ziektedruk is aanmer kelijk lager verkeersopstop pingen kent de provincie niet en van milieuvervuiling is geen sprake. Westlands glazen panorama. Zo zal het er in Friesland naar men hoopt in het jaar 200Q ook ongeveer uitzien. Eén van de grote pluspunten, waar de tuinbouwstichting mee wil scoren, is de lichtin tensiteit in Sexbierum. Meteo rologen van het KNMI in De Bilt hebben berekend, dat de zon in Sexbierum meer schijnt dan in Emmen. Eén procent minder licht geeft ongeveer een procent minder opbrengst. Zo schijnt de teelt van tomaten in Emmen meer problemen op te leveren dan in Sexbierum, Het kabinet en sinds deze week ook een meerderheid in de Tweede Kamer vindt ech ter, dat Emmen wat betreft de glastuinbouw een centrum functie moet krijgen en dat Sexbierum en Hoogezand-Sap- pemeer vanuit Zuidoost-Dren- the gevoed moeten worden. In de Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra (Vinex) van minister Alders van Vrom staat dat zo aangegeven. Friesland heeft er tot de laat ste minuut bij de kamerleden op aangedrongen, dat ook Sex bierum de status van centrum functie moet krijgen, maar de noodkreet werd door de Ka mer genegeerd. Op eigen kracht zal Sexbierum invul ling moeten geven aan de glas tuinbouwgebied: een volledig ingericht terrein van 24 hecta- De Tuinbouwstichting Noord- West Friesland is dik tevreden met het feit, dat inmiddels al 15 hectare grond in Sexbierum is verkocht. Er is altijd gezegd, dat wanneer er een vooraan staand tuinder naar Friesland komt er weldra meer zullen volgen. Die ene is er inmid dels, afkomstig uit Naaldwijk. Men verwacht dat van hem een geweldige uitstraling uit gaat. En volgens burgemeester Dankert van Het Bildt trek ken de tuinders zich er niets van aan of Sexbierum geen centrumfunctie heeft, ze ko men straks wel. FOTO: L.N. KRUL Zolang echter de overheid in de Randstad nieuwe mogelijk heden creëert voor glastuin bouwgebieden, zo vindt men in Friesland, komen de tuin ders niet bij tientallen tegelijk naar Sexbierum, Emmen en Hoogezand-Sappemeer. In de ruimtelijke nota van Alders ligt volgens hen nog steeds een te zwaar accent op de Rand stad. Werd er in Sexbierum eerst sceptisch tegen een sa menwerking met Emmen en Hoogezand-Sappemeer aange keken, nu is men zich er wel van bewust dat eendracht macht is. De tuinder maakt uiteindelijk de keus.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 10