Vertrouwensarts Vietnamezen blijft zich onvermoeid inzetten BINNENLAND Angst voorwaarde voor goede kick „Overheid laks inzake btw-beleid siergewassen' L Pronk houdt steun Suriname nog vast KAPITEIN ROB DE SCHAT VAN OPA LARSEN Ontwikkelingsgelden niet naar Oost-Europa' CcidócSomant WOENSDAG 18 DECEMBER 1991 Werkloosheid onveranderd DEN HAAG De werkloosheid in ons land lag in de periode september-novem- ber van dit jaar op gemiddeld 310.000 personen, wat 21.000 minder is dan een jaar daarvoor. Dat blijkt uit het werkloos heidscijfer van het CBS, dat gisteren is gepubliceerd. Ten opzichte van de vorige meting over drie maanden (augustus-ok- tober) nam de werkloosheid toe met 8000 personen. Alleen grote verschillen in de cijfers en ontwikkelingen die zich over een blijvend langere periode aftekenen, worden beschouwd als een aanwijzing voor werkelijke ontwikkelingen van de werkloosheid. Gemiddeld was in zowel 1989 als 1990 de daling van het aantal werklozen ten opzichte van een jaar eerder circa 44.000. Informatiseringsbank Griekenland vakantiedoel nummer één laat centen zitten GRONINGEN De Informatiserings bank gaat bij afgestudeerden geen ui terst minieme „studieschulden" innen. Deze schulden zijn ontstaan doordat er in oktober een aanpassing in het compu tersysteem heeft plaatsgevonden. De computer kon nu veranderingen in de toelage met grote nauwkeurigheid bere kenen en daarbij kwamen bij zo'n 250.000 studenten afrondingsverschillen van enkele centen aan het licht. Deze zouden sinds begin 1991 zijn ontstaan. Aan alle betrokkenen wordt de schuld wel meegedeeld, omdat de Informatise- rings-bank verplicht is alle studieschul den te melden. De standaardmededeling dat de Informatiseringsbank de schuld zal innen heeft ditmaal echter niets te betekenen. AMSTERDAM Griekenland streeft komende zomer voor het eerst Spanje voorbij als 'vliegvakantieland' num mer één voor de Nederlander. Touroperators hebben voor volgend jaar over de hele linie bijna twintig procent meer aan accommodatie ingekocht. De vliegvakanties zullen in 1992 een behoorlijke groei doormaken. Dit zal volgens de ANVR en het bureau Toeristiek ten koste gaan van de 'doe-het-zelf-vakanties' per auto. Deze voorspellingen en mededelingen werden gisteren gedaan bij de opening van de vakbeurs voor de reisbranche Tour. Vooral de forse inkoop van accommodatie op de kleinere Griekse eilan den is opmerkelijk. Volgens directeur W. Bloem van Toe ristiek komt dit deels doordat er rechtstreekse vluchten naar die eilanden gaan. Ook de behoefte van de toerist aan kleinschaligheid zou een rol spelen. In Spanje zijn door de reisorganisatoren meer appartementen, hotels, pensions en bungalowparken gereserveerd dan dit jaar. De interesse voor Portugal en Turkije blijft toenemen. Joegoslavië bestaat ook volgend jaar niet voor de reiswe reld. NCW wil openbaarmaking van WIR-onderzoek DEN HAAG Het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond (NCW) wil dat het WIR-onderzoek openbaar wordt gemaakt om te kunnen reageren op beschuldigingen tegen het bedrijfsleven. De werkgevers hebben staatssecretaris Van Amelsvoort gisteren gevraagd, met een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur, de resulta ten van de landelijke WIR-actie van de be lastingdienst openbaar te maken. Van Amelsvoort stuurde het vertrouwelijke rapport vorig week naar de Kamer. Over en naar aanleiding van het rapport zijn in middels in de media berichten verschenen die volgens het NCW de goede naam en faam van het bonafide bedrijfsleven aan tasten. Onder de bedrijven waarvan fraude wordt vermoed, zouden ook 60 grote on dernemingen zitten. Vissers dreigen er in '92 bekaaid van af te komen BRUSSEL Nederland heeft grote moeite met de voorstellen die de Europese Commissie heeft gedaan voor de visvangsten in 1992. Volgens een woordvoerder dreigen de Nederlandse vis sers er bekaaid van af te ko men met de voorgestelde vangsthoeveelheden van tong en schol. Van de totale hoeveelheid te vangen tong in de Noordzee (21.000 ton) wil EG-commis- saris Manuel Marin 15.800 ton aan ons land toewijzen. Het Nederlandse scholquo tum komt uit op 63.110 ton, terwijl dat vorig jaar 66.120 ton bedroeg. Rotterdamse politie doel inval op „bingoboot !t orba one< ROTTERDAM De Rotterdamse tie heeft een inval gedaan op een p_„ schip waarop al geruime tijd op coin merciële wijze bingo werd gespeeld. organisator van de bingo, zijn echtej note en de „bingomaster" zijn daarbij last van de officier van justitie houden. Het schip voer met 300 vanuit de Leuvehaven de de inval is bingo-apparatuur, spelmat riaal en het aanwezige geld in nomen. Een mede-organisator woning in Rhoon gearresteerd. Volgei de politie overtraden de organisatoi de Wet op de kansspelen omdat zij daarin vastgestelde maximale prijzen er(*e', geld van 1750 gulden per bijeenkoms l*°° ver overschreden. IndeTga S irdkorea AMERSFOORT Sinds afgelopen zaterdag is zijn gezicht dagelijks te zien geweest in het televisie nieuws. De 43-jarige Amersfoortse vertrou wensarts Adriaan van Es schijnt onvermoeibaar als het gaat om het medisch welzijn van de Vietname se hongerstakers in het asielziekerscentrum in Leusden. Inmiddels mag de pers het asielzoekerscentrum in Leus den weer betreden, maar tij dens de hectische gebeurtenis sen in het afgelopen weekein de vormde de vertrouwensarts de belangrijkste verbindings schakel tussen de hongersta kers en de buitenwereld. Dagelijks bezoekt hij de Viet namese hongerstakers min stens twee maal en controleert hij hun lichamelijke conditie. Gisteren maakte hij zich zor gen om de lichte tempera- tuursverhoging, die hij vroeg in de middag bij enkele hon gerstakers had geconstateerd. „Dat kan wijzen op uitdro gingsverschijnselen en dat zou alarmerend zijn. Het betekent dat ze niet regelmatig genoeg drinken en dat is nu juist wat ze wel moeten doen," vertelt Van Es op enigszins veront ruste toon. De Vietnamezen, die vandaag hun twintigste stakingsdag zijn ingegaan, drinken dagelijks een liter vocht, het zogenaam de ORS: een drankje met een suiker- en zoutoplossing. Ook had de arts in Adriaan van Es, vertrouwensarts van de Vietnamezen die in het asielzoekerscentrum in Leusden in hongerstaking zijn. Hij heeft hen beloofd niet medisch in te grijpen als hun toestand levensbe dreigend wordt. „Daar houd ik me aan. Als het zover komt sta je als vertrouwensarts met je rug tegen de muur". FOTO: BRAND OVEREEM van de zeven liggend onder een deken op hun matras aangetroffen, on der wie de inmiddels bekende woordvoerder van de Vietna mezen, de 19-jarige Le Trung. „Ze klaagden over duizelig heid en vermoeidheid. Trung gaf me te kennen dat hij zodra hij overeind kwam niet goed Na zijn avondbezoek dezelfde dag klinkt de vertrouwensarts aanzienlijk optimistischer. „De toestand is nu weer redelijk stabiel. Ze zijn een stuk opge wekter dan vanmiddag en ze zaten ook allemaal weer recht op. Dat is overigens een ver trouwd beeld, dat ze 's avonds vrolijker zijn dan 's morgens of 's middags". Van Es denkt niet dat het van tijd tot tijd neerstrijken van het mediacircus op de honger stakende Vietnamezen nadelig is voor hun sterk verzwakte gestel. „Ik denk in tegendeel. Het feit dat de buitenwereld zoveel aandacht aan hen schenkt geeft ze enorm veel kracht. Het betekent dat hun zaak door de buitenwereld ernstig wordt genomen en een steeds zwaarder gwicht krijgt. De krantenknipsels en de uit zendingen op televisie waarin hun zaak aandacht krijgt, montert ze zichtbaar op". Goed nieuws vindt Van Es ook dat de hongerstakers zo juist in een bloedonderzoek hebben toegestemd, iets dat ze tot dan toe hadden geweigerd. „Met een bloedonderzoek kun je precies vastellen hoe het met het zoutgehalte staat en met het functioneren van de Dat daarin ook een positieve kentering in de houding van de hongerstakers mag worden gezien, vindt hij wat voorba rig: „Vanavond herhaalden ze in NCRV's 'Hier en Nu' op nieuw dat ze niet levend naar Tsjechoslowakijke of Vietnam zullen terugkeren, en daar schrik ik toch telkens weer van als ik ze dat hoor zeggen". Onafhankelijk Als vertrouwensarts neemt Adriaan van Es een onafhan kelijke positie in. „Vertrou wensarts word je uitsluitend op verzoek van de mensen die daarom vragen. Op grond daarvan ben je volstrekt onaf hankelijk van de staat, de poli tiek en van je collega's".- „Maar," voegt Van Es daar na drukkelijk aan toe: „ook van de politieke doelstellingen van de hongerstakers. Ik ben van zelfsprekend wel bereid heel nauwkeurig te volgen hoe het met hun lichamelijke conditie gaat in relatie tot hun doelstel lingen, maar ze kennen mijn standpunt". Van Es is van mening dat de Vietnamezen op grond van onze wetgeving uitzetting niet kunnen ontlopen. „Dat heb ik ze ook verteld, daarover praat ik ook open met ze," aldus Van Es. „Ik heb ze gezegd dat ik heel ver wil gaan in het medisch toezicht, dat dat opti maal gebeurt. Ik houd ze pre cies op de hoogte van hun fy sieke gesteldheid en welke schade zij zichzelf aanbrengen. Maar daar houd mijn bemoeie nis ook op". Zijn functioneren als vertrou wensarts berust op een con tractuele overeenkomst met de hongerstakers, waarin hij hen heeft beloofd niet medisch in te grijpen als hun toestand le vensbedreigend wordt. „Daar houd ik rpe aan. Als het zover komt sta je als vertrouwens arts met je rug tegen de Mensenrechten Adriaan van Es is al jarenlang nauw betrokken bij het werk van de Johannes Vier Stich ting, een internationale orga nisatie voor mensenrechten en gezondheidszorg. „De organi satie houdt zich bezig met de vraag waar mensenrechten en gezondheidszorg elkaar raken, waar die zaken niet met el kaar in overeenstemming zijn. Dat gebeurt zowel op theore- tisch-ethisch als op praktisch niveau, bijvoorbeeld de medi sche zorg voor mensen die in gevangenissen zitten". Hoewel Van Es als arts erva ringen heeft in het buitenland, betekent zijn rol van vertrou wensarts voor de Vietnamese hongerstakers in Leusden zijn eerste concrete confrontatie met de problemen waarmee de Johannes Vier Stichting zich bezighoudt. Oorlogstuig sovjet cht is Medewerkers van het Explosieven Opruimingscommando laden kistjes met granaten in. Gistereiftorici vond de gemeentepolitie van Den Helder in een woning in die plaats springstoffen, handgranten en i plaa' zware wapens. De herkomst en bestemming van het oorlogstuig is nog onbekend. Het commando 11S te heeft gisteren een deel van de explosieven op het strand van Den Helder tot ontploffing gebracht. FOTO: ANP imigen Kamer achter staken subsidie Nijenrode DEN HAAG Een ruime ka mermeerderheid heeft giste ren ingestemd met het schrap pen van de jaarlijkse subsidie van twaalf miljoen gulden aan de bedrijfskundige opleiding Nijenrode in Breukelen. Dat gebeurde met de aanvaarding van de onderwijsbegroting waarin de Nijenrode-bezuini- ging is opgenomen. Een motie van VVD en D66 aan het adres van minister Ritzen (on derwijs) om stopzetting van de subsidie te heroverwegen, en nieuwe afspraken te maken met directie en bestuur van Nijenrode, werd afgestemd. Met het schrappen van de sub sidie voor Nijenrode verdwijnt de driejarige universitaire ba sisopleiding (BBA), die aan sluit op het VWO. Ondertekenen DEN HAAG De passie ve opstelling van het Ne derlandse ministerie van financiën ten aanzien van het invoeren van het btw- tarief op sierteeltproduk- ten valt niet te rijmen met het enorme belang dat hier voor de Nederlandse sierteelt op het spel staat. Dat vindt de voorzitter van het Produktschap voor Siergewassen, J. van der Veen. Van der Veen sprak hierover gisteren op een vergadering van het bestuur van het pro duktschap, omdat nog steeds geen beslissing over de btw is gevallen en er al wel een lijst bestaat, waar produkten op staan die onder het verlaagde tarief kunnen vallen. Eindpro- dukten van de sierteelt komen er echter niet op voor, on danks pogingen deze voor de land- en tuinbouw over de hele linie toe te staan. Ook over een Europese ener gieheffing is nog geen over eenstemming bereikt. Verla ging van het energiegebruik wordt door het produktschap wel degelijk gezien als een noodzaak en op dat punt zijn al grote resultaten geboekt. Er zijn zeker mogelijkheden het verbruik per eenheid pro- dukt verder terug te dringen, maar de grove aanpak van zeer hoge heffingen die nu dreigt te worden ingevoerd, levert grote risico's op voor de glastuinbouw. Van der Veen is sceptisch over het compense ren van de energieheffing. Zo'n nationale heffing acht hij voor de glastuinbouw veel te riskant. Op het gebied van de concen tratie van het onderzoek in de tuinbouw worden volgens Van der Veen goede vorderingen gemaakt. Evenals de commis sies voor de glastuinbouw en de fruitteelt kiest nu ook die voor de bollenteelt voor een grotere onderzoeksinspanning op veel minder plaatsen. Een discussie met de glastuinbouw over een lokatie voor proefsta tions van de bollen- en glas tuinbouwsector wordt aanbe volen. Van der Veen onthoudt zich nog van een mening, maar dringt wel aan op een snelle afronding van de dis cussie, die sectorbreed zou moeten worden gevoerd. Voorzitter J. Stekelenburg van de FNV geeft met een gulle lach het cahier, waarin hij net zijn handtekening heeft gezet, door aan zijn buurman van het VNO, A. Rinnooy Kan. Beiden ondertekenden gisteren het 'convenant inzake Rauwenhoff 1991-1994', waarin de samen werking is vastgelegd tussen overheid en de centrale orga nisaties van werkgevers en werknemers bij het beroepson derwijs. FOTO: ANP Voorvechter emancipatie homoseksuelen overleden AMSTERDAM Floris jonkheer Michiels van Kessenich, voor vechter van homo-emancipatie en bestuurslid van de stichting Fight for Life, is naar nu pas bekend is geworden zondagavond overleden. Hij leed al geruime tijd aan aids. Michiels van Kesse nich is 34 jaar geworden. Hij richtte in 1979 in Leiden voor ho moseksuele leden van de Leidse Studenten Vereniging Minerva het dispuut Antinoüs op. Uit protest tegen bisschop Ter Schure, die homoseksuelen de communie weigerde, ging hij getooid met een grote roze driehoek i DEN HAAG Minister Pronk van ontwikkelingssa menwerking wil vooralsnog niet de aan Suriname toege zegde overbruggingshulp ge ven nu de Surinaamse rege ring er opnieuw niet in ge slaagd is een definitieve ver sie van een economisch sane ringsplan op tafel te leggen. De minister maakte dat gis teren duidelijk, nadat Suri name had laten weten niet voor 17 januari volgend jaar met zo'n plan te komen. Bij de overbruggingshulp gaat het om 25 miljoen gulden be- talingsbalanssteun per maand gedurende een half jaar. Pronk is zwaar teleur gesteld dat de totstandko ming van het plan opnieuw is uitgesteld. De betalingsba- lanssteun maakt deel uit van de hulpafspraken die vorige maand op Bonaire tussen Su riname en Nederland zijn ge maakt. AMSTERDAM Heeft het kopen van een duur parfum iets gemeen met het beklimmen van een hoge berg? Jazeker, je krijgt er in beide gevallen een kick van. Alleen haalt de parfum-kick het niet bij die van het bergbe klimmen. Zo ontdekte Su- sanne Piët in haar zoek tocht naar dit verschijnsel. Ze beschreef haar bevin dingen in het boek 'De Kick!'. Het is niet de bedoeling dat de steile wanden van de Alpen deze zomer worden gevuld met naar kicks zoekende Ne derlanders. Dat doet Piët (44), directeur van een naar haar genoemd bureau voor commu nicatiestrategie en training, zelf ook niet. Zij houdt het op winkelen, goed op de hoogte zijn van het nieuws, spannen de boeken en films. Maar ook op ondernemen, reizen naar wildvreemde landen in haar eentje met een rugzakje en spreken in het openbaar. „Ik ben niet iemand die altijd bin nen veilige grenzen dingen moet doen". Piët promoveerde in 1986 op 'Het loon van de angst', maar bleef met een onbevredigd ge voel rondlopen. Het weten schappelijke proefschrift had haar niet de ruimte gegeven om praktische ontdekkingen kwijt te kunnen. Daarom nu een boek over de kick, want de kick hangt nauw samen met angst. Angst is zelfs een High Iedereen weet wel min of meer wat een kick is en hoe dat voelt. Piët heeft hierover met sporters, artiesten, stunt mannen en ondernemers ge praat. Dat zijn de mensen die het gevaar zoeken. Niki Lauda omschrijft het verschijnsel nog het beste. „De absolute kick krijg je als alles goed gaat met je wagen. Als je een voor sprong kunt nemen en tegelij kertijd op de klok het resultaat ziet, namelijk dat je de snelste bent of dat je de beste race hebt gereden. Daarop bereid je je ook voor en dan ga je je ei gen grenzen voorbij. Maar al tijd beheerst, weet je. Zodat je precies od de rand zit. En weet die anderd hem lukkin, Sovj€ gde Sta tegenc landg econoi dat je het kunt. Het lijkt op vliegen. Alsof je high bent rd alle Op zo'n moment ken je geen angst, of maar een heel klein beetje. Dat beetje heb je nodig om jezelf weer. op aarde le krijgen. Je moet blijven besel fen dat je in een raceauto rijdt eteandi •t in een ding uit je fan fusL Maar Lauda zal noo We berg beklimmen, laa de op volle snelheid afdalei met een fragiel racefietsje Maar hij heeft wel begrip voor m ger dat soort sporters. Hij weet wat ze drijft, het is de kick. Mensen worden niet alleen ge dreven door de behoefte aan eten, drinken en voortplan ting. Comfort en veiligheid, zekerheid, ergens bijhoren is net zo belangrijk. Evenals de zucht naar ontdekking, ver nieuwing, groei en uniek zijn. 'Veel mensen ontlopen daarbij liever het risico op letsel, ver lies of doodgaan. En de recla me speelt daar handig op in Ontdek het avontuur met Ca mel. Sla de vrouwen van je al met Axe. Kicken! De mensen die zich hiertoe laten verlei den, en dat is het gros, krijgen er echt wel een kick van hoor, een koopkick. Die honderd keer kan worden herhaald altijd hetzelfde is, maar toch telkens weer smaakt. kritist lorden zich c leurd gov le lische alleen nische !jkndvc linger expe dat lange dan idat da Uitdaging Piët bestempelt deze meer-kick tot instant. Hart stikke nep dus. Het is ook een gevaarlijke kick die kan lei den tot onbevredigdheid, ver slaving, onvervuld verlangen naar meer. Zij kiest echte kick, verkregen door persoonlijke inspanning prestatie, dank zij ontbering, het doorstaan van angst. De terreinen voor het krijgen van deze kick zijn talloos: sport, werk en vrijetijdsbesteding. „Zoek actief een reële uitda ging en geniet "van de kick die erop volgt. Want het wat een mens kan overkomen is zich doodvervelen", 2 Piet. Wie de uitdaging aangaat slaagt, geniet langer na van kick. Zelfvertrouwen, het ge voel meester te zijn o^ tuatie, trots, identiteit en zelf vervulling zijn de beloning. Kortom: het bestaan heeft op de een of andere manier zin gekregen. Het geheim is dus niet de kick zelf, besluit Piët, het geheim ligt achter de kick. sensatie. Uitgeverij BZZTöH. Prijs: jven b chard rvard de 'h£ Goi FHC omo iet 1; ::;èy ndheic ïouwt sus QN1023 - Het drama voltrekt zich snel. Wat kan de kleine onbe- zijn „dappere" bemanning voor hetgeen zij heeft gedaan Zo wapende |onk ook uitrichten tegen de Zephir Er is geen kans vergaat het iedereen, die zich' bemoeit met mijn zaken" zegthM om te ontsnappen en al manoeuvreert kapitein Barker ook nog voldaan en hij voegt er waarschuwend aan toé' En mochten er zo snel, de logge jonk is veel te traag en een paar welgemikte onder jullie zijn. die ook hun neus in mijn zaken willen steken schoten van de clipper zijn voldoende om de jonk tot zinken te dan hebben zij vandaag ondervonden, wat de gevolgen zijn" Na brengen. Tevreden glimlachend kijken de Jappen naar de resul- deze toespraak geeft hij bevel de steven te wenden en teruo te taten van hun „heldendaad" en Moetsji-Foetsji prijst luidkeels zeilen naar het eiland wenoen en terug te DEN HAAG De landen i Oost-Europa moeten niet wor den aangemerkt als ontwikke lingslanden. Ze behoren vol gens de Nationale Adviesraad voor ontwikkelingssamenwer king (NAR) dan ook niet in aanmerking te komen voor Nederlandse ontwikkelings gelden. De NAR schrijft dat in een advies dat vandaag aan minister Pronk is overhan digd. In het rapport 'Gevolgen van de omwentelingen in 'Oost' voor 'Zuid'; Het Neder landse beleid inzake ontwik kelingssamenwerking' geeft de NAR een analyse van de te verwachten gevolgen van de gebeurtenissen in Oost-Euro pa. De raad bekeek de conse quenties op het vlak van de internationale politiek, het economisch overleg, mensen rechten en democratisering, handels- en kapitaalsstromen en hulpstromen. Volgens de NAR vallen de gevolgen van de omwentelingen de raad bekeek de situatie van medio 1991 positief uit voor de mensenrechten, milieu en de mocratisering. In economische zin eenter denkt de raad dat de consequenties negatief zul len zijn. De raad meent dat de multila terale afspraken over wat ont wikkelingslanden zijn, niet mogen worden opgerekt om zodoende de betrokken landen wel voor steun in aanmerking te laten komen. Wel onder kent de NAR de mogelijkheid dat er kleinere landen ont staan die wel aan de definities kunnen voldoen. De raad waarschuwt voor te hoge ver wachtingen van de grootscha lige additionele injecties in Oost-Europa. „Zulke bijdragen kunnen een gevaar betekenen voor de hulp aan de landen in de Derde Wereld. Daarbij komt dat de omschakeling naar een meer marktgeoriën teerde economie waarschijnlijk negatief zal uitwerken op de „echte" ontwikkelingslanden. Met name de minst-ontwik kelde landen, zoals in Afrika, lopen grote risico's bij een ver schuiving van de hulpmidde len omdat zij in hoge mate af hankelijk zijn van hulp".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 4