Niet-joodse °1!;
Russen in Israëllijk
gediscrimineen 1
I
Vut'ers buffer
tegen gevolgen
van
vergrijzing
n
BINNENLAND BUITENLAND
YluchtelingenWerk: stop uitzetten hongerstakers
CskbeSouACvnt
DINSDAG 17 DECEMBER 1991
Kinderen van de
Jenaplan-school
de manne' in
Veendam
doen zich'tegoei
door hun zelf
onderwijsraad sl
de school in hete
FOTO: ANP
PTT verbiedt
3300 marifoons
DEN HAAG De PTT en de Rijkspolitie
te Water zullen beroepsschippers en water
sporters verscherpt gaan controleren op het
bezit van een goedgekeurde marifoon
(scheepsmobilofoon). PTT heeft onlangs de
type-goedkeuring voor 3300 marifoons inge
trokken, zo hebben woordvoerders van bei
de diensten gisteren meegedeeld. Het bezit
van dergelijke apparatuur zal als misdrijf
worden vervolgd. Volgens de PTT hebben
„internationaal vastgestelde, hogere eisen"
de afkeuring van de apparatuur veroor
zaakt. Een deel van de afgekeurdje appara
tuur kan bij erkende technici aan de nieuwe
eisen worden aangepast. Het Centraal Bu
reau voor de Rijn- en Binnenvaart wist offi
cieel nog van niets, maar kondigde aan op
korte termijn om opheldering te vragen.
Mobiel
Een agent van de
Amsterdamse politie
hanteert de Mobiele Data
Terminal, die gisteren in
gebruik werd genomen.
Het apparaat staat in
verbinding met de
centrale computer van de
politie. In een
handomdraai kunnen
vanuit de politiewagens
persoonlijke gegevens
van verdachten in beeld
worden gebracht.
B FOTO: ANP
Wallage en vakbonden
bespreken vernieuwingen
ZOETERMEER Staatssecretaris Wallage van
onderwijs wil morgen met de onderwijsbonden
ABOP, KOV, NGL en PCO praten over de proble
men die de bonden signaleren bij de uitvoering
van een aantal vernieuwingsoperaties in het basis
onderwijs en het speciaal onderwijs. Wallage heeft
de bonden gisteren uitgenodigd naar aanleiding
van de bezwaren die de verschillende bonden de
afgelopen weken hebben geuit tegen het samen
gaan van de sluiting van meer dan duizend basis
scholen, de opzet van de intensievere samenwer
king tussen basisscholen en scholen voor speciaal
onderwijs en de invoering van het zogeheten „for
matiebudgetsysteem", dat de scholen meer vrijheid
geeft voor het voeren van een eigen personeelsbe
leid. Volgens de bonden raken de scholen door de
samenloop van al deze veranderingen de komende
jaren overbelast.
Bekende rokers aan
'schandpaal' genageld
UTRECHT Een hele rij in
het openbaar rokende bekende
Nederlanders zijn in het blad
van de vereniging 'Clean Air
Now!' aan de 'schandpaal' ge
nageld. De club, die zich de
vertegenwoordiger van de
'niet-rokende meerderheid'
noemt wil de „culturele ge
woonten rond het gebruik van
tabak" veranderen. Het stoort
de vereniging dat bekende
mensen regelmatig openlijk
hun tabaksverslaving demon
streren. Met name worden ge
noemd de auteur Coen Flink,
minister Hedy d'Ancona, de
historicus Dr. Lou de Jong,
Rotterdams nachtburgemees
ter Jules Deelder en de frac
tieleider van de PvdA Thijs
Wöltgens. De schrijver Boude-
wijn Büch wordt verweten dat
hij rokend een tv-interview
afneemt en zijn collega Hugo
Claus vindt men een „onver
beterlijk type". Bijscholing
wordt dringend geadviseerd
aan Jos van Kemenade, burge
meester van Eindhoven, die
„voortdurend met zijn pijp
manipuleert".
RUZA
reld0°
:ie na
TEL AVIV Hij
schreeuwt en huilt! Zijn
ogen rollen van emotie en
zijn stem trilt. „De Neder
landse regering heeft een
misdaad gepleegd", zegt
hij. „We zijn gedwongen
naar Israël terug te gaan.
Maar we willen hier niet
zijn".
Alexander Pinchasov, een van
de Russisch-joodse asielzoekers
die gistermorgen werdén uit
gewezen, arriveert zonder
schoenen op het vliegveld Da
vid Ben Goerion bij Tel Aviv
en vertoont tekenen van fy
siek geweld aan zijn polsen,
zijn enkels en zijn hals. Hij
was, zo vertelt hij, door de Ne
derlandse politie geboeid op
het vliegtuig naar Israël gezet,
nadat hij zich hardnekkig te
gen zijn uitzetting had verzet.
De asielzoekers zien er ge
schokt en wanhopig uit. De
meesten huilen en durven, uit
angst voor de Israëlische auto
riteiten, nauwelijks te praten.
„Wij zijn bang voor de politie
en de veiligheidsdienst", zegt
een van de mannen. Hij kijkt
angstig om zich heen en wil
zijn naam niet noemen. „Wij
zijn bang omdat we nu grote
problemen krijgen, omdat we
Israël verlaten hebben en in
Nederland hebben verteld hoe
slecht we het hier hebben ge
had. We kunnen hier onmoge
lijk blijven".
Onder de groep Russische
asielzoekers bevindt zich een
flink aantal niet-joodse fami
lieleden van joden. „Deze niet-
joodse familieleden hebben
weliswaar wettelijk dezelfde
immigrantenrechten, maar
worden toch sociaal gediscri
mineerd", vertelt Adam Kei
ler, die aan het hoofd staat van
de Israëlische afdeling van de
Joodse Vredesunie. „De psy
chologische druk op deze men
sen, die toch al ontheemd zijn
na hun emigratie uit de Sov
jetunie, is vaak ondraaglijk".
Zoals bij Liliana Tsjernieva.
Huilend vertelt zij: „We zijn
uit Israël vertrokken omdat
mijn zoontje op school grote
moeilijkheden had. Volgens de
joodse wet is hij geen jood, om
dat ik zelf christen ben, ge
trouwd met een jood. Er werd
naar hem geschreeuwd dat hij
een christenhond was en dat
hij maar naar Rusland terug
moest gaan. Ik werd gedwon
gen tot het jodendom over te
gaan en mijn zoontje te laten
besnijden. Anders zou ik geen
immigrantenrechten hebben,
werd me gezegd. Ik heb dat
geweigerd. Israël is alleen
goed voor joden".
Volgens de Joodse Vredesunie
zullen de Russen na hun ge
dwongen terugkeer weliswaar
niet in gevaar zijn, maar wel
degelijk grote moeilijkheden
ondervinden. Op grond van de
zionistische idealen, waarop de
staat Israël gebaseerd is, wordt
iedere Israëli die besluit te
emigreren als een 'verrader'
beschouwd. Russisch-joodse
immigranten, die met aanzien
lijke financiële hulp in Israël
opgevangen zijn en vervolgens
besluiten hun geluk buiten Is
raël te zoeken, kunnen na te
rugkeer helemaal niet meer op
sympathie rekenen. Zeker niet
als zij, zoals de asielzoekers in
Nederland, verhalen hebben
PLI
tot O]
Terugbetalen
De vermoeidheid staat dl
lijk te lezen op de gezic
van de wanhopige ten
keerde asielzoekers. Ta
Galinkova vertelt: „De N
landse politiemannen kw;
onaangekondigd heel vrcn
de ochtend, toen
pen. We werden gedwo
ons snel aan te kleden en
spullen in onze koffers te
en. Toen werden we naai
militair vliegveld gebi
Het was verschrikkelijk,
huilden allemaal".
Over het het besluit
Nederlandse regering zei
„Nederland had meer b
voor ons moeten opbre
We hebben alles verlorenjoor
hebben geen nationa
geen geld, geen bezittii
geen werk. Hier rest ons
anders dan op straat te
neri".
Alle teruggekeerde asie^jjer
kers vertellen niet in Isr;
willen blijven. Het zal
voorlopig echter vrijwel
mogelijk zijn om ergens aif^P
hun geluk te zoeken. V
alle Russen beschikken
over een 'laissez-passer'
Israëlisch paspoort kunneL ^0^"
pas aanvragen als ze min
een jaar in Israël hebbei
woond. Verkiezen zij opi
een Russisch paspoort ai[.
vragen, dan duurt ook
procedure ongeveer een
Maar ook als de immigri
over een paspoort beschil
kunnen ze het land
maar verlaten als ze alle
ringen die ze van het Is
sche ministerie van abs<
hebben ontvangen hebbe
rugbetaald.
Onmiddellijk na aankoms
het gecharterde Transavi;
stel worden de Russen
vangen door enkele verti
woordigers van het mini
van absorptie, die hun do
Nederlandse autoriteiten
nomen Israëlische ident
ONIJ
ur ei
ich In
He
So
vee
"riar de
papieren teruggeven. E v€
Russen weigeren aanvank0pen
hun papieren in ontvan{ramn
nemen, maar laten zich nf
geveër een uur overrede
'warme ontvangst', die
raëlische ambassadeur in|
Haag, Dan Bavli, i
uitzicht had gesteld, bestJ
nauwelijks meer dan hetl
ren van de namen van <f
ruggekeerden. Vandaad
worden nagegaan in hoej
ze nog recht hebben op fl
ciële en sociale absorptie-l
Pijnlijk
Het Israëlische ministeriel
absorptie stelde gisteren <j
gens alles in het werk oi
publiciteit rondom de pijif
gedwongen terugkeer val
asielzoekers zoveel mogell
beperken. Tot op het mol
dat het Transavia-toestell
geland, hielden woordvoeT
van het ministerie vol I
van de komst van de asiJ
kers af te weten. Journal
die naar het vliegveld
gekomen, kregen geenl
stemming de asielzoekei
begeleiden naar de verdie
waar vertegenwoordiger#
het ministerie immigr»
opvangen. Gevraagd nat
reden van deze uitzonder
maatregel wilden de ambl
ren niet meer zeggen dal
het hier „om een gevii
zaak ging".
Vietnamezen geven hongerstaking
ECHT Zes Vietnamezen in het asielzoekerscentrum
Limburgse Echt, die een aantal dagen hebben deelgei
aan een hongerstaking tegen het beleid van staatssecrl
Kosto van justitie, hebben hun actie opgegeven. Het
kon de hongerstaking niet langer aan.
Momenteel zetten nog circa vijftien Vietnamezen in Ecl
hongerstaking voort, net als tweehonderd landgenoten
in Nederland.
SYMPOSIUM BEVOLKINGSGROEI ZIET NIEUWE UITDAGING
Even
wennen
Idoor
KARIN VERAART
AMSTERDAM Hoe graag
regeringen het ook zouden
willen, bevolkingsontwikke
lingen zijn veelal niet te beïn
vloeden. Pogingen daartoe in
het verleden zijn kostbaar en
weinig effectief gebleken.
Waar we naar toe moeten is
een flexibele samenleving die
makkelijk kan inspelen op de
demografische veranderingen.
Zo zou het misschien het over
wegen waard zijn de vut-rege-
ling maar weer af te schaffen.
Dit plan komt uit de koker
van dr. H.A. van Stiphout, di
recteur van de Organisatie
voor Strategisch Arbeids
marktonderzoek. Hij presen
teerde het tijdens het symposi
um 'De demografische uitda
ging: Nederland in Europa op
weg naar de 21-ste eeuw' dat
vandaag aan de Vrije Univer
siteit van Amsterdam werd ge
houden.
Voor Nederland wordt de ko
mende decennia verdergaande
ontgroening - in het gemid
delde Nederlandse gezin zijn
er nog maar 1,6 kinderen - en
vergrijzing van de bevolking
voorzien. Het grootste pro
bleem van deze ontwikkeling
schuilt volgens Van Stiphout
in de stijgende kosten hiervan
voor de samenleving. Hoe
moet het met de financiering
van bejaardenzorg, wie betaalt
de pensioenen? Om deze kos
ten te bestrijden en de last per
hoofd van de bevolking draag
lijk te houden zal het aantal
mensén dat een betaalde baan
heeft onveranderd hoog
moeten zijn.
Voor knelpunten in de ar-
beidsaanbodvoorziening hoe
ven we echter in Nederland
niet te vrezen, zo zette hij uit
een in zijn presentatie 'Econo
mische aspecten van de demo
grafische uitdaging'. Bevorde
ring van overheidswege van
migratie ten behoeve van de
arbeidsmarkt is volgens hem
dan ook niet noodzakelijk. Het
aantal mensen dat momenteel
niet werkt, maar dat wel zou
Cassatie in zaak Kemp
DEN HAAG De procureur-
generaal bij het gerechtshof in
Den Haag heeft in de strafzaak
tegen Simon Kemp cassatiebe
roep aangetekend bij de Hoge
Raad. Het beroep is met name
gericht tegen de vrijspraak
voor Kemp voor het storten
van giftig afval in de Coupé
polder in Alphen aan den Rijn.
Volgens het gerechtshof kon de
afvaltransporteur niet voor dit
feit worden veroordeeld, omdat
in de tenlastelegging afvalstof
fen niet als „waren" mochten
worden gezien.
SUSKE EN WISKE "TAZUUR EN TAZIJN"
Idoor
RIK IN 'T HOUT
AMSTERDAM Vluch
telingenwerk Nederland
doet een beroep op de re
gering en de Tweede Ka
mer om niet nog meer
Vietnamese hongerstakers
uit te zetten.
„Artikel 25 van de Vreemde
lingenwet verbiedt uitzetting
van vreemdelingen als dit met
het oog op hun gezondheids
toestand niet verantwoord is",
schrijft de vereniging in een
brief aan minister Van den
Broek van buitenlandse zaken,
staatssecretaris Kosto van jus
titie en de betrokken commis
sies van de Tweede Kamer.
Deze brief betekent niet dat
Vluchtelingenwerk het eens is
met hongerstaking als een
pressiemiddel jegens, een over
heid. Wel meent de vereniging
dat hongerstakers van wie
door een medicus is vastge
steld dat zij niet getranspor
teerd kunnen worden voorlo
pig in Nederland moeten mo
gen blijven. Vluchtelingen-
Werk zou ook graag zien dat
de regering contact opneemt
met de Vietnamese autoritei
ten, om zeker te stellen dat te
ruggestuurde vluchtelingen
„geen haar wordt gekrenkt".
Dat moet uiteraard ook gelden
voor Vietnamezen die uit
Tsjechoslowakije naar huis ge
stuurd worden. Afgelopen za
terdag zette de Nederlandse
justitie vier Vietnamese hon
gerstakers op het vliegtuig
naar Praag, omdat zij daarvan
daan naar ons land gevlucht
waren.
ten. Daar komt bij dat veel
van deze mensen dienstweige
raar zijn, wat daar ook niet erg
op prijs wordt gesteld", aldus
Sipkes.
Het Kamerlid van Groen
Links vindt dat niet alleen de
Vietnamezen, maar ook de
Russische joden nog enige we
ken respijt moet worden gege
ven, alvorens ze worden uitge
zet. Die tijd kunnen overheid
en asielzoekers dan benutten
om te zoeken naar andere lan
den, die in staat en bereid zijn
ze op te vangen.
Kookles
'kniepertjes',
bepaald soort
koekjes. Zij krijgf
tussen de middak
geen vrij, maar
kookles. Vorig ji
besloot de schol
zogenoemd conti
rooster in te voe|
omdat de
middagpauze hel
leerproces zou P
verstoren. In plal
daarvan krijgen
kinderen het val
'gezond gedrag'!
onderwijsinspecf
staatssecretaris l022.;
onderwijs Wallas
hadden bezwaref
tegen dit rooster
maar de
kunnen gaan doen is namelijk
groot, zo stelt hij.
Verlagen
Een belangrijke categorie met
inzetbare arbeidskrachten
wordt in zijn optiek gevormd
door mensen die zonder medi
sche indicatie vervroegd zijn
uitgetreden. Tachtig procent
van de vut-gerechtigden
maakt gebruik van die moge
lijkheid. Men neemt blijkbaar
graag genoegen met de hoogte
van de uitkering van tachtig
procent, concludeert Van Stip
hout. „Mocht men nu met be
sluiten de vut categorisch af te
schaffen, dan kan het niveau
van de vut-uitkeringen dras
tisch worden verlaagd, tot vijf
tig procent". Potentiële vut'ers
zouden zich dan wel tien keer
bedenken voor ze met vut
gaan. Dat deze rigoureuze stap
misschien wel wat erg veel
flexibiliteit van de samenle
ving eist, geeft hij direct toe.
Een andere groep waarop de
arbeidsmarkt terug kan vallen
is die van de (herintredende)
vrouwen. „Onder hen is de be
reidheid (weer) te gaan wer
ken redelijk groot. De belang
rijkste categorie die aangeeft
nog wel te gaan werken is die
met jonge kinderen thuis. Dat
lijkt gunstig, maar dit moet
wel worden afgezet tegen hen
die nu nog werken, maar
daarmee zullen stoppen zodra
er kinderen, worden geboren.
Goede kinderopvang is een
belangrijke factor bij de reali
satie van de plannen om te
werken", aldus Van Stiphout.
Hij merkt tenslotte op dat 'de
demografische uitdaging' al
snel tot sociale problemen kan
leiden. De nadruk op arbeid
kan ertoe leiden dat de aan
dacht en tijdsbesteding voor
andere levenssferen als opvoe
ding, verzorging, aandacht
voor anderen, afneemt) en
daardoor aan legitimiteit ver
liest".
Migrantenstroom
In totaal zes sprekers lieten tij
dens het symposium hun licht
schijnen over verschillende
demografische ontwikkelingen
- zoals de nimmer aflatende
bevolkingsgroei in de Derde
Wereld en de toenemende mi
gratie waarmee Europa te ma
ken krijgt - en hun weerslag
op de Nederlandse samenle
ving.
Demograaf prof.dr. D.J. van
de Kaa voorziet dat Europa,
zonder het zich te realiseren,
'het episch centrum voor mi
grantenstromen' wordt. „Op
termijn doet Europa er goed
aan een punten- of quotasys
teem in te voeren waarbij ge
kozen wordt voor een bewuste
instroom van migranten. Maar
dan wel van die mensen die
hier nodig zijn op de arbeids
markt, die dus werk hebben.
Die zich hier willen vestigen.
Die bereid zijn zich aan te pas
sen", aldus Van de Kaa. Naar
zijn verwachting gaat het de
komende jaren om 225.000 tot
325.000 mensen per jaar.
Aan een aantal van hen zal
Europa ook zeker behoefte
hebben, meent hij. De sterk
afnemende bevolkingsgroei in
de Europese landen en do ver
grijzing zullen leiden tot te
korten op de arbeidsmarkt.
Gastarbeid zal worden, gesti
muleerd. Beleid op het gebied
van de migratie met een na
druk op samenwerking tussen
de Europese landen is noodza-
Nederland wil, aldus Van de
Kaa, eigenlijk geen migratie
effecten. „Maar daar kun je
niet helemaal onderuit. In
1984 kwam praktisch niemand
Nederland binnen en toen riep
Nederland 'houden zo'. Dat is
echter niet reëel. Er staat ons
toch een grote instroom te
wachten".
Nederland heeft evenwel een
voordeel boven een groot aan
tal andere landen in Europa.
„We zitten niet in uitersten en
dat is betrekkelijk comforta
bel. De cijfers hier zijn minder
extreem dan in de landen om
ons heen. Wij hebben steeds de
mogelijkheid om te zien hoe
tal van problemen op demo
grafisch gebied in andere lan
den uitpakken. Hoe men er
daar mee omgaat. Wij hoeven
niet het voortouw te nemen.
Wij kunnen leren van ande-
Tsjechoslowakije weigert
Vietnamezen zonder visum
PRAAG Tsjechoslowakije zal geen uit Nederland terugge
stuurde Vietnamezen meer accepteren. De vier die het afgelopen
weekeinde het land zijn binnengekomen, zijn de eersten en de
laatsten geweest. „Zonder visum zullen we een volgende groep
niet accepteren", aldus een woordvoerder van het Tsjechoslo-
waakse ministerie van binnenlandse zaken. Op dit moment ver
blijven 12.000 Vietnamese gastarbeiders in Tsjechoslowakije
drie jaar geleden waren dat er nog 45.000. In 1995 moeten alle
Vietnamezen Tsjechoslowakije verlaten hebben. Dan zal er een
einde gekomen zijn aan een periode van een vreemdsoortige 'so
cialistische broederhulp', die begon in 1980. Toen sloten de com
munistische regimes van Praag en Hanoi een overeenkomst om
de schuld die Vietnam aan Tsjechoslowakije had (onder meer
vanwege wapenleveranties) te vereffenen door tienduizenden
Vietnamezen in de Tsjechoslowaakse industrie te laten werken.
De situatie van de Vietnamezen in Tsjechoslowakije is allerminst
comfortabel. De Vietnamezen worden in het vreemdelingen-
schuwe Tsjechoslowakije met de nek aangekeken en zijn, evenals
zigeuners, het doelwit van racistische aanvallen. Als ze, al dan
niet zwart, op straat proberen handel te drijven, worden ze door
jeugdbendes weggejaagd. Als ze de tram nemen, worden ze door
skinheads achterna gezeten en in elkaar geslagen. In september
vorig jaar werden al eens 180, Vietnamezen het land uitgezet na
dat het in de Slowaakse fabriek waar ze werkten, tot gevechten
tussen hen en autochtone arbeiders was gekomen.
Voor dit
Joego
slavische
vakantie-
gangertje is
het nog even
wennen in
Nederland. Zij
is een van de
ruim tachtig
Joeglavische
kinderen die
gisteren per
bus in
Amersfoort
arriveerden
voor een
kerstvakantie
van drie
weken. De
kinderen zijn
afkomstig uit
een Hongaars
vluchtelingen
kamp. FOTO:
ANP
Deel Kamer wil
respijt voor
Vietnamezen
DEN HAAG PvdA, D66 en
Groen Links in de Tweede
Kamer willen dat staatssecre
taris Kosto van justitie garan
ties geeft over de opvang van
Vietnamese asielzoekers in an
dere landen, vóórdat hij tot
uitwijzing overgaat. Een meer
derheid in de Tweede kamer
van CDA en VVD is tegen uit
stel in dé uitwijzingsprocedu-
Vandaag is er in de Tweede
Kamer op verzoek van Groen
Links een spoeddebat over de
uitwijzing van de Vietname
zen. Groen Links-woordvoer
ster Leoni Sipkes vindt dat er
over de opvangmogelijkheden
van de Vietnamezen in het
land van herkomst, Tsjecho
slowakije, teveel onduidelijk
heden bestaan. Een terugkeer
naar Vietnam kan volgens
haar niet. „In Vietnam is al
leen het aanvragen van asiel
in een ander land al genoeg
reden om mensen vast te zet-
