intha Boersma voelt zich
ïelemaal thuis in Rome
fW Golf: no-nonsense auto
an uitnemende kwaliteit
^idócSouoant
AUTO
23
Mogelijke
samen
werking
tussen
Seat en
Suzuki
Opel Frontera: een uisterst modieuze all-road
16
ZATERDAG 14 DECEMBER 1991
eter fokker
ten we voorop stellen
de eerste indruk die
aan de presentatie van
nieuwe VW Golf over-
lden na een test op ei-
bodem bevestigd
rdt: de Golf blijft zich-
Een auto die het niet
et hebben van een mo-
us uiterlijk of lage
js, maar van uitnemen-
kwaliteit in duurzaam-
d en daagse gebruiksei-
ïschappen.
u wat boller en heeft
moderner gezicht ge-
Van buiten en van
blijft de overwegende
ruk er niettemin een van
nuchterheid. Hoewel de
met een lengte van even
dan vier meter nagenoeg
korter is zijn belangrijkste
currenten (met voorop na-
rlijk de Opel Astra) doet hij
■ongener aan. Vooral in de
iste driedeurs uitvoering
de Golf met zijn brede
achter de zijruiten en
steile achterkant relatief klein.
Net als bij de vorige Golf blijkt
daar binnenin niets van, er is
volop passagiersruimte en met
330 liter bagageruimte ook een
voor deze klasse normale kof
ferbak. Met een lagere drem
pel dan bij de oude Golf, dus
dat is alvast positief. De brede
raamstijlen blijken overigens
minder dan voorheen het zicht
rondom te beperken.
Puur praktisch
In de geteste CL-basisversie
blijft de Golf een no-nonsense
auto zonder bijzondere versie
ringen. Wat je nodig hebt zit
erin, zoals een intervalstand
op de ruitewissers voor en
achter, twee van binnenuit
verstelbare buitenspiegels en
bij onze 1,8 liter versie met 66
kW/90 pk een toerenteller
plus in hoogte verstelbare be
stuurdersstoel. Opmerkelijk is
wel dat maar twee versies (1,4
benzine en 1,9 diesel) het zon
der stuurbekrachtiging hoeven
doen. Toch slaagt VW er weer
in de Golf een misschien over
dreven nuchtere indruk te la
ten maken. De portieren heb
ben stoffen bekledingsstuk
ken, het dashboard is meer
dan ooit een toonbeeld van be
dieningsgemak, en toch is elke
zweem van luxe-uitstraling de
Golf CL vreemd.
Nuttigheid is tot absolute stan
daard verheven. De bergvak-
ken rond de voorstoelen zijn
riant bemeten, het meterpa
neeltje in het dashboard is
daarentegen uiterst compact,
in de bedieningsknoppen ben
je zo snel thuis dat je je af
vraagt of er niet een paar
meer zouden moeten zijn.
Maar nee, de mistlampschake
laar is nu handig gecombi
neerd met de hoofdlichtscha
kelaar, de alarmlichtknop is
mooi harmonisch opgenomen
in de stuurkolom.
De stoelen zijn ruim en stevig,
alleen beviel de vorm van de
rugleuning niet helemaal en
staan de (kantelbare) hoofd
steunen wat ver van het hoofd
af. Vooral bedoeld voor de vei
ligheid dus, en minder om
comfortabel het hoofd ter rus
te te leggen. Een deelbare ach
terbank is standaard.
Superkwaliteit
Het rijden met de nieuwste
Golf laat pas echt merken
waarop de ontwerpers hun
best hebben gedaan. Het is een
auto die staat als een huis. Hij
rammelt niet, hij ruist niet. Als
je een deur dichtslaat hoor je
degelijkheid, als je een schake
laar bedient voel je degelijk
heid. De vering is stevig, maar
geen enkele oneffenheid
wordt ongefilterd doorgege
ven. De veerstevigheid zorgt
dat de auto werkelijk als op
rails door de bocht gaat, zo be
trouwbaar en vanzelfsprekend
dat je moet oppassen voor zelf
overschatting. De stuurbe
krachtiging is er alleen maar
voor krappe, langzame boch
ten. In een lange, snelle bocht
moet het stuur stevig vastge
houden worden, het heeft een
sterk zelfcentrerende werking.
Parkeren is echter kinderspel,
dan helpt de bekrachtiging
een flink handje mee.
De sterkste 1,8 liter motor
blijkt buitengewoon goed met
deze Golf te harmoniëren. Hij
is zeer soepel, komt makkelijk
op toeren en zorgt voor be
hoorlijk sportieve prestaties.
Daaraan helpt de vijfbak mee,
die geheel in tegenstelling tot
VW's gewoonte geen erg lange
versnellingen kent. De niet di-
rekt langzaam ronddraaiende
motor blijft altijd hoorbaar,
maar wordt nooit luidruchtig.
Alweer een opmerkelijk
bericht over samenwer
king in de autowereld: het
is mogelijk dat de opvol
ger voor Seats kleinste
model Marbella van Suzu
ki zal komen. Dat is al
thans onze uitleg van het
bericht, waarin melding
wordt gemaakt van een
mogelijke samenwerking
tussen Suzuki en Volks
wagen-dochter Seat.
Het verbruik viel met waar
den rond 1:12 best draaglijk
Voor de 66 kW sterke Golf 1.8
CL in driedeurs-uitvoering
moet 32.290 gulden op tafel
komen. Dan moet je hem eerst
nog te pakken zien te krijgen,
want pas over een paar maan
den is de Golf volop leverbaar.
Dan is-ie duurder, omdat van
af 1 januari meer belasting op
de auto geheven wordt. Snel
kopen dan maar? Dat wordt
moeilijk, als u liefst een vijf-
deurs- of GL-uitvoering had.
Maar dan krijg je ook wel een
auto die we in algehele kwali
teit zonder meer op één lijn
durven stellen met een Merce
des.
In het voorjaar presenteerde
Opel de Frontera, waarmee
het merk voor het eerst een
terreinauto in het gamma
kreeg. Nou ja, beloofde te zul
len krijgen, want het werd
meteen weer stil rond dit mo
del. Vanzelfsprekend was de
introductie van de Kadett-op-
volger Astra vooreerst het be
langrijkst. Nu die achter de
rug is volgde een Frontera-
presentatie die de mogelijk
heid tot rijden bood. Voor deze
kloeke Opel te koop is in ons
land wordt het echter wel
voorjaar 1992, vernamen we.
De introductie kreeg weer een
wat prematuur karakter, want
over prijzen en precieze uit
rustingsom vang voor Neder
land is nog nauwelijks iets be
kend. De uitrusting zal een
luxueus karakter krijgen, het
prijsniveau komt te liggen tus
sen veertig en vijftig mille
voor bedrijfswagen-versies
zonder achterbank, een perso
nenauto-uitvoering kost dan
waarschijnlijk gauw zestig mil
le.
Opel richt met de Frontera
vooral op kopers die een ter
reinauto om zijn stoere uitstra
ling en multifunktioneel ka
rakter kiezen mensen die
niet speciaal het terrein in wil
len, maar een bijzondere pri-
vé-auto zoeken. Het ziet er na
een eerste rij-mdruk n
dat Opel er inderdaad
stekende 'all-road' auto van
maakte, om een type-aandui
ding over te nemen uit de mo
torfietswereld. Ook daar zijn
er heel wat kopers die een ter
reinmotorfiets kiezen om het
bijzondere karakter, maar er
feitelijk vooral op verharde
wegen mee rijden. De indus
trie speelde daarop in met all-
road motorfietsen: types die
uit
het op de gewone weg goed
doen en ook wel geschikt zijn
voor het terrein, waar de tra
ditionele off-road eerder op
terreinrijden richt en op de ge
wone weg nog bruikbaar is.
iHet uitbrengen van een vol
waardige all-roadauto leverde
Opel geen al te grote proble
men op, dank zij het feit dat
Opel-moeder General Motors
intieme relaties heeft met het
Japanse Isuzu. In wezen ge
bruikte men voor de Frontera
het onderstel van een Isuzu
Trooper, aangekleed met mo
toren en enkele interieurdelen
van Opel, plus een zeer goed
ogende carrosserie naar het
voorbeeld van Isuzu's Campo
pick-up. -De Isuzu-basis bete
kent in elk geval dat de Fron
tera behoorlijk goede terrein
capaciteiten moet hebben, al
konden we die bij de presenta
tie aan de Costa Smeralda op
Sardinië nauwelijks testen.
Een beperking op dat punt lij
ken de motoren uit de Opel-
stal op te leveren. Men koos
voor de Frontera aggregaten
uit de Omega-reeks: tweeliter
(85 kW/115 pk) en 2,4 liter (92
kW/125 pk) benzinemotor of
2,3 liter turbodiesel met inlaat-
luchtkoeler (74 kW/100 pk).
Zowel de tweeliter benzinemo
tor als de turbodiesel missen
wat trekkracht bij zeer laag
toerental, die je bij terreinrij
den zo goed kunt gebruiken.
Veruit het meest zullen de
Frontera's zich in het gewone
verkeer moeten bewijzen, en
dat gaat ze prima af. Opval
lend is hoe goed de auto veert
met zijn starre achteras aan
bladveren, en hoe stabiel hij
stuurt bij hogere snelheid.
Daaraan draagt de behoorlijk
gevoelige en net. niet overma
tig bekrachtigde besturing bij.
Puur stil kun je de motoren
niet noemen, maar met het ge
luidsniveau valt goed te leven.
Er wordt op gestudeerd of
het aantrekkelijk zou zijn om
Seat en Suzuki gezamenlijk
een mini-auto te laten ont
werpen, die Seat zou gaan
bouwen en in Europa op de
markt brengen, aldus dit be
richt. De vraag wat Suzuki
er wijzer van wordt blijft on
aangeroerd. Zou datzelfde
nieuwe model wellicht ook
als opvolger voor de Suzuki
Alto uit de Spaanse Seat-fa-
brieken kunnen rollen?
Opvallend is namelijk dat
Suzuki nu voor Europa al
twee modelvernieuwingen
oversloeg, die de Alto in Ja
pan reeds onderging. Zijn de
nieuwste Japanse Alto's mis
schien te duur voor export,
en kan dat ondervangen
worden door een speciale
Alto-versie voor Europa te
ontwikkelen en die ook in
Europa te bouwen? Suzuki
heeft in Spanje al een fa
briek die Samurai jeeps
bouwt. Terwijl Seat op zo
economisch mogelijke wijze
aan een opvolger moet ko
men voor de Marbella, geba
seerd op de Panda van Seat's
vroegere beschermheer Fiat.
De kleinste VW (Polo) kan
niet als voorbeeld dienen, die
valt in een hogere klasse, dus
moet men elders zoeken.
rt heering
list,
)71-12(
280 S
2500V;
of 3875
De heren in het
iue Romeinse restau-
kijken bewonderend
'an hun pasta, wan-
Cintha Boersma bin-
'K reedt. De hoogblonde
,82 meter lange cap-
van het Nederlandse
^volleybalteam is
ook geen alledaagse
chijning in Rome,
zij sinds zeven we-
in dienst is van de
tselijke club Unibit
r
•jarige Cintha, die door
taliaanse sportkrant al is
ireven als 'het engeltje
lorna', was van meet af
plan om in Italië te
werken, omdat volleybal
als een goedbetalende
port wordt bedreven. De
voor Rome is eigenlijk
toevallig geweest. „Na-
ik vorig jaar voor mijn
ïeum was geslaagd, had ik
'sloten om naar Italië te
Zelf wist ik niets van de
anse volleybalwereld, dus
een sportmarketingbu-
n de arm genomen om
zoeken wat de beste
waren en waar plaats
nij was. De eerste optie
Milaan, maar toen ze het
op de laatste dag lieten
ten, ben ik geswitched
Rome. De dag daarop no-
Milaan me toch nog uit,
ik had het vliegticket
l' Rome al op zak. En toen
ier kwam, heb ik direct
te blijven omdat
aardig en vriende-
'as. De eerste dagen heb-
overal mee naar toe
de mooie dingen
ie stad laten zien en heb-
ve twee keer per dag lek-
[egeten. Toen dacht ik: ik
niet eens meer in Milaan
an kijken, ik blijf hier".
uV !ybal als topsport is big
iess in Italië. Vooral sinds
'tionale bond wordt voor-
en door de christen-de-
atische minister van
sondernemingen Carlo
anzani. Zelf heeft Fracan-
nooit een smash geplaatst,
dat hoeft ook niet want
het voorzitterschap van een
sportbond is voor Italiaanse
politici vooral belangrijk voor
het kweken van een persoon
lijke achterban. Zo is de be
paald niet sportief ogende mi
nister van Buitenlandse Zaken
Gianni De Michelis voorzitter
van de basketbalbond, terwijl
zijn collega van Binnenlandse
Zaken Vincenzo Scotti de rij
wielunie leidt en de christen
democratische parlementariër
Antonio Matarese al jaren aan
het hoofd van de voetbalbond
staat. Aan de andere kant legt
de band met de politiek de
sportbonden ook geen windei
eren. In de vier jaar dat Fra-
canzani bondsvoorzitter is,
heeft het volleybal steeds
meer aandacht gekregen in de
sportprogramma's van de
staatstelevisie RAI, die de
bond daarvoor ook nog eens
ruim vier miljoen gulden per
jaar uitkeert.
Aandacht
De toenemende belangstelling
voor het vollèybal heeft op
haar beurt de aandacht ge
trokken van vermogende
sponsors. Benetton sponsort al
jaren de thuisclub Treviso. Het
Milanese Mediolanum is eigen
dom van Silvio Berlusconi. En
het immense Ferruzzi-concern
(voedingsmiddelen en chemie)
staat achter de club van Ra
venna, waar sinds dit seizoen
een andere Nederlandse top-
speelster, Henriette Weersing,
aan het werk is.
Dankzij de sponsoring is Italië
een mekka geworden voor
buitenlandse spelers. Ieder
team van de Serie Al, de 'ere
divisie' van het Italiaanse vol
leybal, mag maximaal twee
buitenlanders opstellen, ook al
kan die beperking gemakke
lijk worden omzeild doordat
Braziliaanse enn Argentijnse
spelers van Italiaanse afkomst
zich zonder problemen kun
nen laten naturaliseren. In het
Italiaanse herenvolleybal wor
den gages betaald van meer
dan een miljoen gulden per
jaar. Bij de dames liggen die
bedragen heel wat lager, maar
ook Cintha Éoersma heeft van
haar werkgever riante ar
beidsvoorwaarden aangeboden
gekregen. Cintha heeft een
contract getekend voor twee
jaar, en krijgt daarvoor vol
gens een Italiaanse krant een
jaarsalaris van circa een ton.
Sponsor Unibit, een Romeins
software-huis, stelt bovendien
een ruime woning ter beschik
king en een auto van de zaak.
„Je kunt hier inderdaad veel
geld verdienen", zegt Cintha.
Maar ze voegt er aan toe dat
Italië meer te bieden heeft dan
geld alleen. „Ook in sportief
opzicht is Italië heel aantrek
kelijk. In de eerste plaats is er
veel meer publiek. In Amstel
veen was ik gewend om voor
weinig of geen mensen te spe
len, en hier zijn het er elke
avond wel 1500 tot 3000. En ze
gedragen zich ook heel anders,
echt als Italianen. Wij zijn hel
den voor hen. Ze schreeuwen,
ze gillen, ze hebben spandoe
ken, na de wedstrijd kussen ze
je en willen ze je handteke
ning. Je wordt herkend op
straat en je kunt gratis de dis
cotheek binnen alleen maar
omdat je bij Unibit speelt! Het
is hier echt heel verschillend.
Het publiek is veel spontaner
en sport is hier ook veel be
langrijker. Kijk maar naar het
geld dat er in gestoken wordt.
Dat wordt in Nederland alleen
aan voetbal uitgegegeven. De
Italiaanse volleybalsupporters
zijn net zoals die van voetbal
in Nederland, en daarom is het
hier allemaal veel grootser".
„Bovendien is het volleybal in
Italië beter georganiseerd. De
begeleiding is veel professio
neler, we hebben een fysiothe
rapeut die na elke training
aanwezig is en ook massage
geeft, we hebben drie mana
gers, een advocaat en voor al
les wat we nodig hebben
wordt gezorgd. Dat vind je in
Nederland allemaal niet".
Versterkt
Het volledig uit profs bestaan
de damesteam van Unibit
speelt dit jaar voor het eerst in
de serie Al, en is daarvoor
versterkt door de aankoop van
vijf nieuwe speelsters. „Met de
wedstrijden gaat het goed en
slecht. Elke keer als we thuis
spelen winnen we, en als we
uitspelen verliezen we. Dat is
heel vreemd en ook weer heel
anders dan in Nederland, want
daar maakt het helemaal niet
uit waar je speelt". Van de ne
gen in dit seizoen gespeelde
wedstrijden heeft het team er
vijf gewonnen en vier verlo-
Aanvankelijk had Cintha zich
voorgenomen om elke keer te
winnen, maar nu erkent ze dat
dat toch iets te hoog gegrepen
was. „Eerst had ik ook geen
idee dat het niveau van de
competitie hier zo hoog zou
liggen. Het is elke keer weer
knokken en dan moet je maar
zien of het lukt. Maar mis
schien zijn ze hier in Rome
nog niet professioneel genoeg.
De serie Al is voor iedereen
nog nieuw, ook voor de spon
sor zelf, een heel aardige man
die niet zoveel van volleybal
weet. Iedereen is aardig voor
elkaar, maar soms misschien
wat tè aardig, bijvoorbeeld als
er slecht gespeeld is".
Sinds ze twee maanden gele
den in Rome is aangekomen, is
de uit Oudekerk aan de Am-
stel afkomstige Boersma nog
een avond in Nederland ge
weest, om de prijs voor de bes
te Nederlandse volleybalster
in ontvangst te nemen. Maar
voor heimwee naar Nederland
heeft ze geen tijd. De club
traint twee keer per dag in het
«cu»Palazzetto«ro», de kleine
ronde sporthal die is aangelegd
voor de Olympische Spelen
van 1960, en daarnaast volgt ze
twee avonden in de week een
stoomcursus Italiaans. „Ik kan
het nu redelijk verstaan, lezen
gaat ook wel, maar spreken
nog niet zo. Maar mijn Engels
is uitstekend geworden, vooral
omdat ik veel omga met de
Amerikaanse Rita Crocket, de
andere buitenlandse speelster
van Unibit. Natuurlijk zou ik
mijn familie wel wat vaker
willen zien, maar Nederland
mis ik helemaal niet, op gekke
dingen als sate, havermout en
volkorenbrood na. Ik voel me
hier eigenlijk al volledig
thuis".
Wennen
Alleen het eten is nog wennen.
„Twee keer per dag warm
eten, en dan ook iedere keer
eerst pasta en daarna de rest,
dat is me gewoon te veel. Op
dit moment vind ik het Neder
landse eten nog lekkerder,
maar ik ben wel bezig om om
te schakelen". Dat blijkt. Na
de pasta bestelt Cintha een
ferme schijf zwaardvis, terwijl
ze ook met genoegen van de
zwezerik op het bord van de
verslaggever proeft.
Rome vindt ze een prachtige
stad, die ze in de komende
twee jaar grondig wil leren
kennen. Maar net als de Ro
meinen zelf heeft ze wel te
klagen over het krankzinnige
verkeer en de bureaucratie
van de stad. „Ik erger me dood
aan de lange rijen in de ban
ken en het slome gedoe in
winkels. Je moet daar eerst je
spullen op de toonbank leggen
op vier verschillende plaatsen,
dan krijg je een bonnetje mee
waarmee je door de hele druk
ke winkel heen naar de kassa
moet. Daar krijg je een nieuw
bonnetje om te laten zien dat
je betaald hebt en dan moet je
weer naar de andere toonbank
en begint alles van voren af
aan. Verschrikkelijk, wat een
tijdverspilling!" Een bijko
mend probleem voor Cintha is
dat er door haar lengte in Ro
meinse winkels bijna geen ge
schikte kleding te vinden is.
Met de mensen in Rome heeft
ze tot nu toe goede ervaringen.
„Toen ik hier net was ben ik
heel goed opgevangen door
een van dë managers, die me
overal mee naar toe nam en
kennis liet maken met zijn
vriendenkring. Via hem en
via de club heb ik al gauw
veel mensen leren kennen. En
verder heb ik heel aardige bu
ren die een dochter van mijn
leeftijd hebben en me vaak
uitnodigen om met hen mee te
eten". Met opdringerig man
volk heeft ze nog geen proble
men gehad. „Het valt best
mee. Ik merk wel dat er ver
schil is in opvattingen. Als je
met iemand mee uit eten gaat
of gewoon maar gaat praten,
dan denken ze al heel gauw
dat
dat i
Nederland niet zo. Maar
daar wen je aan, en dan let je
er een beetje op".
Volgens Boersma hoeft haar
werk in Italië niet in conflict
te komen met het spelen voor
het nationale team. „Voor mij
is het geen probleem. De c
petitie in Nederland en in Ita
lië duren ongeveer even lang.
Hier iets langer, als je het goed
doet tenminste, want dan volgt
er een play-off. En als er be
langrijke toernooien zijn. dan
ligt hier de competitie ook stil,
omdat het Italiaanse team dan
zelf ook meedoet. Maar mocht
het eens een keer slecht uitko
men, dan valt er hier altijd
Cintha Boersma.
over te praten."
Het leven en werken in Italië
bevalt Cintha Boersma uitste
kend, maar het heeft ook zijn
schaduwzijden.
„Je hebt hier wel te kampen
met veel stress. We krijgen
heel goed betaald, maar de
sponsor wil daar ook wat voor
terugzien. Je speelt daardoor
onder zware druk. Als je wint
kan de week niet meer stuk,
maar als je verliest is dat een
extra zware tegenvaller. En
twee keer achter elkaar ver
liezen, dat kan eigenlijk hele
maal niet, zodat je de week
erop onder nog meer spanning
begint. Maar dat hoort erbij,
en voorlopig hoef ik nog lang
niet weg uit Rome!"