emeentepolitici kundig
aar contactgestoord
f>0N\<«i.
(MMKAMMIffll
BINNENLAND
NVYE stuurt ziekenhuizen
model-protocol euthanasie
Doven pleiten voor erkenning gebarentaal
CeidócSou/io/nt
'SoUACMlt
VRIJDAG 22 NOVEMBER 1991
jftien maanden geëist
or gebruik HTM-miljoen
[WARDEN Officier van justitie mr. B.M.W. van der
Tieeft gisteren 15 maanden gevangenisstraf tegen de 65-ja-
V. uit Drachten geëist. Zijn 60-jarige vrouw zou volgens
cier een jaar moeten krijgen.
i worden er van beschuldigd bijna 1 miljoen gulden te
i verduisterd van de Haagse Tram Maatschappij (HTM).
Ihtpaar ontving in de periode maart 1989 tot maart '91 abu-
Jjk 983.689,91 gulden op de girorekening. V. haalde na eni-
het geld van de rekening en verstopte het uit angst voor
is in de kelder van zijn huis. Drie ton werd er geinves-
i spaarbrieven, terwijl er daarnaast herhaaldelijk reisjes
•met zonnige zuiden werden gemaakt. Pas in maart van dit
ok een medewerker van de Dienst Gemeentewerken van
meente Den Haag aan de bel bij de HTM. Hij vroeg zich
it af waar de betalingen bleven. Onderzoek leidde al snel
!jet echtpaar in Drachten,
laak op 5 december.
Een gedeelte uit een brief van
de jonge prinses Juliana. De
prinses schreef soms dwars
over een eerdere tekst heen.
FOTO: ANP
Lissenaar koopt
brieven prinses Juliana
HAARLEM Een collectie brieven die
prinses Juliana in haar jeugd aan haar gar-
derobière W. Hulleman verstuurde, is tij
dens een veiling in Haarlem aangekocht
door makelaar L. Romeyn uit Lisse. Hij
moest ervoor een bedrag van 18.000 gulden
betalen. De richtprijs van de collectie, die
naast 24 jeugdbrieven bestond uit 29 an
sichtkaarten, zes foto's en een telegram, be
droeg vier- tot zesduizend gulden. De collec
tie werd enige tijd geleden door de familie
lijk huis was niet ingegaan op een eerder
aanbod. De brieven gaan over familiezaken
en zijn intiem en vertrouwelijk van aard.
Romeyn kocht de collectie als verzamelaar
van boeken en prenten.
„Actief vaccinatiebeleid
griep dringend gewenst"
UTRECHT Elk jaar sterven ongeveer 2.000 vooral oudere en chronisch zieke
Nederlanders aan een griepinfectie. Echter, slechts één op de drie risicopatiënten
krijgt een prik tegen griep. Dit is het gevolg van misverstanden over het effect
van zo'n vaccinatie. Volgens de Rotterdamse onderzoeker A. Palache zal uitstel
van een actief vaccinatiebeleid „onnodig veel griepdoden kosten". Hij schrijft
dat in zijn proefschrift waarop hij woensdag promoveert aan de Erasmus Uni
versiteit. Risicopatiënten, vooral 65-plussers en chronisch zieken, overlijden
meestal niet aan de griep zelf maar ook aan de gevolgen van complicaties. De
infectie tast de luchtwegen aan waardoor bacterie-infecties vrij spel krijgen.
Vaccinatie zou veel ellende kunnen voorkomen, maar over het effect daarvan
bestaat onder patiënten maar ook artsen nog veel onduidelijkheid, stelt Palache.
Zo zouden sommige artsen er het nut niet van inzien bij 65-plussers. Volgens
Palache ontbreekt hiervoor elk bewijs. Het komt wel voor dat patiënten minder
goed op het vaccin reageren en toch griep krijgen, maar dat is volgens hem geen
reden om dan maar niet te vaccineren. Hij stelt voor een onderzoeksmethode te
vinden om het effect van vaccinatie goed te meten. Dan kunnen wereldwijde
afspraken worden gemaakt.
Baby in plaats
van bon
LEIDSCHENDAM DORDRECHT
De Leidschendamse vrachtauto
chauffeur die gisteren hij Dor
drecht op de A16 staande werd ge
houden door een motoragent,
dacht in eerste instantie aan een
der". De chauffeur was weliswaar
's ochtends van huis gegaan in de
wetenschap dat zijn vrouw hoog
zwanger was, maar het kind werd
niet op korte termijn verwacht. De
baby trok zich dus weinig van de
uitgerekende datum aan. De
chauffeur was juist op tijd thuis in
Leidschendam om de geboorte
te maken.
op heti
)ERZOEK VERKLAART LAGE OPKOMST BIJ VERKIEZINGEN
L KOOPMAN
veede g] HAAG Vanwaar
.at steedPe groeiende desinte-
ieken h van burgers in de
gebeurt|enteP°btiek? Maken
n en uijmeentepolitici er een
iog weipe^e van' *s er *ets
aan be hand? De
de hu|us^e van een onder-
lp aan j onder burgers van
is sl êrote gemeenten
Buldat er een grote Pa_
van F bet spel is. De
jenten worden in de
van de burgers kun-
Jbestuurd, maar de
etten oiiensen en om ^et
z^n onvriende-
bewL^g^ wat contact_
>r de v<krd
dt in hel
i heeft c
esloten wrgemeesters van Den
eenvall(en Tilburg en de loco-
et de Wneester van N'jrnegen
pn gisteren in het Haag-
m Nieuwspoort
daar de onder-
Sovjetuesultaten van de Katho-
srs en d Universiteit Brabant
én betal persoonlijk om de oren
Ijgen. Het had iets van
-volg, o^asochisme achteraf,
tunie, b de Haagse eerste burger
d gaat vmans een beetje
spreidir
zoals /en
vast. Want echt vlei-
iaren de onderzoeksre-
n niet voor Den Haag
andere onderzochte ge-
?n: Zwolle, Eindhoven,
gen, Tilburg, Utrecht en
irdam.
•zoeksleider dr. W. Tops
vatte het één en ander aldus
samen: „Een meerderheid van
de burgers gaat met de ge
meenteraadsverkiezingen naar
de stembus omdat ze dat hun
plicht achten, niet om invloed
uit te oefenen. De lokale poli
tiek heeft vrijwel geen eigen
gezicht; negentig procent van
de stemmers kiest bij de ge
meenteraadsverkiezingen de
zelfde partij als bij de landelij
ke verkiezingen. De wethou
ders, laat staan gemeente
raadsleden, zijn voor ruim
tachtig procent van de burgers
onbekende personen. Het ver
trouwen in de lokale bureau
cratie is bij de meerderheid ge
ring of zelfs afwezig en het
oordeel over lokale partijen en
politici is overwegend nega
tief".
De legitimiteit van de lokale
politiek staat onder druk, me
nen de onderzoekers uit Til
burg. De kennis van wat er in
de gemeenteraad speelt, bleek
beperkt en tweederde van de
ondervraagde burgers gaf te
kennen dat de plaatselijke po
litici in hun ogen belangrijke
onderwerpen niet of onvol
doende oppikken. Tops: „Kort
om, er is een niet onaanzienlij
ke kloof tussen de plaatselijke
politieke partijen en de bur
gers. Maar opmerkelijk genoeg
was tegelijkertijd de tevreden
heid over de lokale dienstver
lening groot: zo'n 85 procent is
daar goed over te spreken.
Ook over de dagelijkse leef
omgeving oordelen de meeste
burgers positief. De lage op-
komstcijfers bij de verkiezin
gen zijn dus
Gemeentepolitici kampen met
een levensgroot imagopro
bleem, zo leiden de onderzoe
kers van de Brabantse univer
siteit uit hun onderzoek af. De
politici zouden er niet in sla
gen de burgers te bereiken.
Volgens Tops is het besturen
van de gemeente een „naar
binnen gekeerd technocratisch
proces" geworden, waar de ge
middelde man of vrouw in de
straat weinig van merkt en
nog minder enthousiasme voor
op kan brengen. Een klein
pleistertje op de wonde is dat
het gemeentebestuur door de
ondervraagden niet slechter
beoordeeld wordt dan het
landsbestuur: beide scoren een
mager zesje.
Maar er gloort volgens de on
derzoekers hoop. Uit de en
quêtes bleek dat de meeste on
dervraagden partijpolitiek wel
degelijk belangrijk vinden
voor het reilen en zeilen in de
gemeente. Ook liet een meer
derheid blijken de behoefte te
hebben om invloed uit te oefe
nen. Als een referendum zou
worden gehouden, denkt tach
tig procent te gaan stemmen.
Overigens was ongeveer veer
tig procent van de geënquê
teerden actief in één of andere
maatschappelijke organisatie.
Uit deze resultaten heeft de
KUB een aantal aanbevelin
gen gedistilleerd. Tops: „De lo
kale politicus moet meer als
volksvertegenwoordiger gaan
opereren. Want die rol is door
het formuleren van beleid en
het besturen in de knel ge
raakt. De politieke partijen
zouden er verder goed aan
ganiseren, bijvoorbeeld via een
referendum. De blijkbaar goe
de dienstverlening moet beter
aan de burgers verkocht wor
den en ten slotte kan de be
trokkenheid bij de gemeente
politiek vergroot worden door
de burgemeester niet langer te
benoemen maar te kiezen".
Schuiven
Bij het horen v
ling begonnen
burgemeesters
(Den Haag) en
(Nijmegen)
in die aanbeve-
de benoemde
Havermans
mr. E. d'Hondt
onrustig op
hun stoel te schuiven. Volgens
d'Hondt zou de burgemeester
als bekende maar niet gekozen
politicus juist bij uitstek
belangrijke rol kunnen i
vullen om de burgers
bij de gemeentepolitiek te be
trekken. Havermans herhaal
de zijn pleidooi van eind vorig
jaar voor handhaving van de
status quo, waarbij hij aante
kende dat de gekozen burge
meester door een reeks van
ontwikkelingen wel „steeds
dichterbij komt".
Staatssecretaris De Graaff-
Nauta van binnenlandse za
ken, die het onderzoek van de
universiteit heeft medegefi
nancierd, vroeg zich af of de
bevolking wel tevredener zou
zijn met een gekozen dan met
een benoemde burgemeester.
De staatssecretaris: „We
moeten het niet alleen in
structurele hervormingen zoe
ken. Ik denk dat de cultuur
van de gemeentepolitiek ook
belangrijk is. Om het harder te
zeggen: de taal die politici be
zigen is veel burgers een gru
wel. Ook dat schept afstand".
UTRECHT De Nederlandse
Vereniging voor Vrijwillige
Euthanasie (NVVE) heeft een
model-euthanasieprotocol op
gesteld voor ziekenhuizen, art
sen en verpleegkundigen. Ze
heeft hiertoe besloten naar
aanleiding van problemen die
zich soms voordoen als men
sen euthanasie willen. De le
denhulpdienst van de NVVE
krijgt daar jaarlijks tussen de
600 en 700 vragen over.
Een veel voorkomende reden
voor zo'n verzoek om hulp is
dat het - vooral in veel ver
pleeghuizen en ziekenhuizen -
moeilijk of onmogelijk blijkt
om euthanasie te bespreken.
Veel andere soortgelijke in
stellingen hanteren al lang een
protocol.
Het model-protocol van de
NVVE is bedoeld als handrei
king voor het invoeren of aan
passen (onder meer aan de
nieuwe meldingsregeling) van
eigen protocollen. Het is opge
steld door artsen en verpleeg
kundigen die beroepshalve re
gelmatig met euthanasie te
maken hebben. De NVVE
heeft het ook voorgelegd aan
de hoofd-officieren van justitie
van twee arrondissementen.
Ze heeft het model verstuurd
naar de besturen, directies,
medische staven, geestelijk
verzorgers
ondernemings
raden van alle zieken- en ver
pleeghuizen, de kruisorganisa
ties, huisartsenverenigingen
en de vaste commissies voor
volksgezondheid en justitie
van de Eerste en Tweede Ka
ïn gevallen waarin euthanasie
onbespreekbaar is voor instel
lingen of hulpverleners dringt
de NVVE er op aan dat ze hun
patiënten - desgevraagd - dui
delijk en tijdig laten weten dat
ze niet op euthanasie kunnen
rekenen. De patiënten kunnen
dan wellicht „naar een andere
plaats
Nachtwake Vietnamezen
tegen gedwongen terugkeer
Enkele tientallen Vietnamezen
hebben vannacht voor de Brit
se ambassade in Den Haag
een nachtwake gehouden te
gen de gedwongen terugkeer
van Vietnamezen van Hong
kong naar Vietnam. Groot-Brit-
tannië en Vietnam sloten op 29
oktober een overeenkomst
over de circa 64.000 vluchtelin
gen in de Britse kroonkolonie.
Een woordvoerder van de de
monstranten noemde die over
eenkomst onmenselijk. ,,De
Vietnamese regering krijgt per
teruggekeerde vluchteling dui
zend dollar uitgekeerd. Voor
heen wilde de Vietnamese re
gering van geen terugkeer van
vluchtelingen weten. Die wer
den gezien als landverraders.
Nu brengen ze geld op en mo
gen ze wel komen".
FOTO: ANP
jUiniging op
dbouwonderwijs
t niet door
DEBRANO BIJLEVELO
HAAG De bezuini-
jop het hoger agrarisch
wijs en de Landbouw-
irsiteit wordt terugge
ef Minister Bukman heeft
iweede Kamer gisteren
iiegd dat hij het gat van
>t- 12 miljoen op de begro-
/ohofi dichten door de ver-
[van de gebouwen, zoals
ter Ritzen van onderwijs
irman, Lgt ancjere universi-
ebouwen doet.
1 de Tweede Kamer als
iversiteitsbesturen en het
'an Hoistejouwbedrijfsleven hadden
I de minister op aange-
5. D Dijktfen deze bezuiniging te
jvervallen. De overdracht
het landbouwonderwijs
iet ministerie van land-
ïaar het ministerie van
ijs zal door de commis-
iheuvel worden onder-
De minister benadrukte
t niet betekent dat hij
aan overdracht denkt,
vooralsnog geen reden
landbouwonderwijs na
in eigen huis te heb-
ihad naar het onderwijs-
ment te brengen. De
'an twee miljoen
aal-economische voor
van het ministerie zal
j Tweede Kamer onge-
v?i worden gemaakt. CDA
willen dat geld weg-
bij de post ontwikkeling
De minister gaf te
:lusieve vertfn niet zo'n grote moeite
n. Vertaalstébben met het amende-
Milieuparkje
Een met vuilcontainers volge
bouwd trottoir met er omheen
tevreden winkelend publiek.
Sinds gisteren is het in winkel
centrum Koningshof in Maas
sluis mogelijk op één plek glas
(drie soorten), papier, blik, tex
tiel en kunststof gescheiden in
te leveren. Het is een initiatief
van de gemeente Maassluis en
zelfbedieningswarenhuis Kon-
mar, dié de verzameling contai
ners omschrijft als „een milieu
parkje". De Konmar-directie
zegt „een milieukar te willen
trekken" en is van plan bij haar
andere vestigingen, onder meer
in Den Haag, Voorburg en Kat
wijk, dergelijke parkjes op te
zetten. Uiteindelijk moeten die
uitgroeien tot retourwinkels.
FOTO: ANP
ADVERTENTIE
igsgebied,
Pers Unie,
IK KIES DE DIPLOMA IN MANAGEMENT STUDIES AAN DE
HAAGSE HOGESCHOOL OMDAT IK AL VÓÓRDAT IK DE PRAKTIJK IN GA
EEN INTERNATIONAAL MANAGEMENTNIVEAU WIL BEREIKEN.
Diploma in Management Studies. Een internationale
post-HBO opleiding van de Haagse Hogeschool.
Opgezet samen met de Teesside Business School in
Engeland. In één jaar dagstudie (of parttime) doet u
de nieuwste internationale management-technieken
op, als aanvulling op uw huidige kennis. En heeft u
tevens toegang tot Master in Business Administra
tion (MBA). De studie wordt in het Engels gegeven,
en beslaat drie kernstudies, een aantal
modules en studieblokken naar keuze,
(afgestemd op uw huidige opleiding of H A A C S E
functie) plus een conferentie-week. sfiy -
Vraag informatie. -
CENTRE FOR MANAGEMENT DEVELOPMENT
POST GRADUATE STUDIES
Management Studies, Haagse Hogeschool, Stichting Economi
HOGESCHOOL
iploma in
for Management Development Post Gra
•.643. Zaterdag 3F
;g 2, Den Haag.
Studies), Telefoon 070 - 325 4643. Zaterdag 30 nove
AMSTERDAM „Het
zou me verbazen als dove
mensen zich hun eigen
taal nog eens laten afne
men. Ze zijn een stuk
strijdbaarder geworden".
Dat zei drs. T. Schermer
een jaar geleden toen ze
het eerste wetenschappe
lijk onderzoek naar geba
rentaal afrondde. Ze heeft
gelijk gekregen.
Vandaag werd in Amsterdam
een symposium van en voor
doven gehouden, georgani
seerd door de Stichting Neder
landse Dovenraad en de Stich
ting Welzijn Doven Amster
dam (SWDA). De inzet: offi
ciële erkenning van de geba
rentaal als de moedertaal van
dove mensen.
Dat die erkenning er nog niet
is mag opmerkelijk worden
genoemd. Het Europees Parle
ment heeft op 1 juni 1988 una
niem een resolutie aangeno
men waarin werd gepleit voor
erkenning van de gebarentaal
door de lidstaten. Drie jaar la
ter is dat in de meeste Europe
se landen nog steeds niet gere
aliseerd. Het gaat te ver om
dat te wijten aan de arrogantie
van de horenden, vindt voor
zitter Dick Kerkoven van de
SWDA.
Het is volgens hem meer een
kwestie van onwetendheid en
van gewoonte. „In het verle
den zijn dove mensen altijd
oraal opgevoed. Als ze Neder
lands konden spreken, werden
ze tenminste begrepen. Maar
omgekeerd was dat natuurlijk
niet het geval. Het gebruik
van gebarentaal werd veelal
verboden. Er is altijd gerede
neerd vanuit een foute filoso
fie", meent Kerkhoven.
Deskundigen gaven al in de
vorige eeuw de voorkeur aan
de orale methode boven de ge
barentaal. Volgens weten
schapster Schermer is het ge
geneerde gevoel dat veel men
sen krijgen bij het zien van
„dat gewapper met die han
den", daar niet vreemd aan.
Hoezeer de deskundigen er
naast zaten bleek in de jaren
zestig, aldus Schermer. Onder
zoek wees toen uit dat het
leesniveau van dove mensen
bleef steken op dat van een
12-jarige terwijl er aan hun in
telligentie toch niks mankeer
de. Het onderzoek veroorzaak
te een schok binnen het dove-
nonderwijs en het besef begon
door te dringen dat er wellicht
een vergissing was gemaakt.
De schade was helaas al aan
gericht. Kerkhoven schat dat
tussen de 70 en 80 procent van
de doven op een lager niveau
is opgeleid dan mogelijk was
geweest. „De orale opvoeding
is totaal mislukt", concludeert
hij.
Niet alleen de horende wereld
moet er van worden doordron
gen dat gebarentaal een echte
taal is. Ook onder de ongeveer
12.000 doven in ons land moet
nog het nodige „zendings
werk" worden verricht, zegt
Kerkhoven. De onderdruk
king heeft tot gevolg gehad
dat veel doven zich absoluut
niet bewust zijn van hun eigen
taal en cultuur.
„De laatste tijd komen we dui
delijker voor onszelf op. Ik
ben doof. Nou en? We maken
gebaren. Wat is daar slecht
aan?" Het is niet de bedoeling,
zo benadrukt de voorzitter, do
ven er van te weerhouden Ne
derlands te leren spreken.
„We leven nu eenmaal in een
horende wereld, dus tweetalig
heid is belangrijk. Alleen heb
ben doven zich altijd moeten
aanpassen aan niet-doven, ze
konden nooit zichzelf zijn.
Daar moeten we vanaf. Het is
van het grootste belang dat ze
eerst een grote woordenschat
opdoen via gebarentaal en
daarna leren praten. Niet an
dersom", zegt Kerkhoven.
SPER EN HOBBES
EK,0IJ PIT SPEUTT0E
HET EfM/VI gINNBW 'M
UUR 2WEEL M0&EUJie
KI VAN PIT LIJSTJE
BE3EN VEKZAAW.
koM of". r
DOOR BILL WATERSON
1/W6H0SS6S'. I EEMOUP
WAT II HET EER- I AOTO-NUM
STE PIKI6 X WIEESoeP
Verzekering
bromfietsen
iets duurder
DEN HAAG De verzeke
ringspremie voor bromfietsers
gaat volgend jaar hoogstwaar
schijnlijk omhoog. De Contact
Commissie Motorrijtuigverze
kering (CCM) heeft de maat
schappijen geadviseerd de
premies op te schroeven om de
jaarlijkse verliezen te dekken.
De verliezen groeien omdat
steeds meer ongelukken ge
beuren waarbij brommers be
trokken zijn. Vorig jaar keer
den de maatschappijen per
gulden premie 1,20 gulden uit
aan schade. Dat is een verlies
van 20 procent waarin nog
niet eens de overige kosten
zijn verwerkt", berekènt een
CCM-woordvoerder. Over dit
jaar wordt een verlies van 18
procent verwacht, ondanks de
forse verhoging van de
premies die per 1 januari werd
ingevoerd. De commissie advi
seert de maatschappijen de
verzekeringspremie voor
bromfietsen met versnelling te
verhogen van 445 gulden naar
475 gulden. De jaarpremies
voor bromfietsen zonder ver
snelling zouden van 155 naar
170 gulden moeten.
Straat:
Postcode:
Telefoon:
Geef de Leidse Courant cadeau
Een prima idee voor een Sinterklaascadeau voor
uw man of vrouw, opa of oma, voor zoon of
dochter. Kortom, voor iedereen die graag op de
hoogte wil blijven van het belangrijkste nieuws:
geef ze een geschenkabonnement op de
Leidse Courant.
Het abonnement loopt van 6 december 1991 t/m I Deze ontvangt de krant
donderdag 16 januari 1992 en kost slechts 20,-. Stuur de cadeaucheque
Op pakjesavond zelf staat u niet met lege handen, Naam:
want u ontvangt van ons een fraaie cadeaucheque Straat:
die u de gelukkige kunt overhandigen. Postcode:
Als u nu de bon invult en vóór 1 december aan ons
toestuurt, zorgen wij ervoor dat u de cheque tijdig
in huis hebt en de krant vanaf 6 december op het
aangegeven adres wordt bezorgd.
Met betalen verzoeken wij u te wachten tot u van
ons een acceptgiro ontvangt.
it
BON VOOR GESCHENKABONNEMENT
Het geschenkabonnement op de Leidse Courant is bestemd voor.
I
in 6 december 1991 t/m 16 januari 1992
i te zijner tijd ook de acceptgiro naar.
Voorl.:
Datum:
4E
