'Stomste van de klas'
blijft buitenbeentje
BINNENLAND BUITENLAND
IBM zou nog eens
20.000 banen
willen schrappen
VS helpen Sovjetunie
met graan winter door
ors
nE
we
ikleintjes
De nieuwe Honda Civic, vanaf vandaag bij
Van Haasteren, startklaar voor een proefrit.
CeidóeGoma<nt
DONDERDAG 21 NOVEMBER 199 [tlóC
I
i
Idoor
MARGIT SPAAK-VAN BRUGGEN
NIJMEGEN Kinderen
die al in groep drie (de
eerste klas) van de basis
school het mikpunt van
de klas worden, blijven
dat vaak de rest van hun
schoolcarrière. Zelfs ver
anderen van school of
doorstromen naar het
middelbaar onderwijs ver
andert niet veel aan het
gepest. Tot die „hartver
scheurende" conclusie
komt ontwikkelingspsy
chologe drs. M. Dekovic
van de Katholieke Uni
versiteit in Nijmegen.
De Joegoslavische pedagoge
promoveert maandag op een
onderzoek naar buitenbeentjes
in het basisonderwijs en de rol
van ouders daarin. „Toen ik
afstudeerde als pedagoge in
Nederland vier jaar geleden
werd net bekend wat de
schokkende effecten van eeu
wig gepest worden op school
kunnen zijn. Pubers bleken
om die reden zelfs zelfmoord
pogingen te doen. Jeugdige de
linquenten zijn vaak te vinden
onder de buitenbeentjes, ter
wijl in zijn algemeenheid de
mikpunten in een klas minder
sociale vaardigheden en gees
telijke weerbaarheid hebben.
Het is dus van het grootste be
lang te weten waarom een
kind door de klas uit de groep
gegooid wordt en wat er even
tueel aan te doen is".
Man redt brommer
echtgenote uit
handen van dief
ALPHEN AAN DEN RIJN
Na een korte achtervolging
heeft een bewoner van de flat
aan de Briljantstraat gisteren
de onder zijn neus gestolen
bromfiets van zijn vrouw nog
net terug weten te krijgen. De
man zag een jongen op de
brommer stappen en er van
door gaan. Op de motor zette
hij de achtervolging in. Op de
Sportlaan merkte de jongen
dat hij gevolgd werd, gooide
de bromfiets aan de kant en
maakte zich uit de voeten. De
brommer is terug bij de
vrouw.
Dekovic bezocht in de afgelo
pen jaren 22 scholen in de wij
de omgeving van Nijmegen. In
totaal werd aan bijna twaalf
honderd kinderen uit de groe
pen drie, vijf en zeven ge
vraagd een lijstje te maken
van welke drie kinderen zij
het aardigst vonden in de klas
en welke drie kinderen de
stomsten. „Op die lijstjes ston
den bijna altijd dezelfde na
men. In sommige klassen
scoorden de mikpunten zelfs
25 van de dertig keer. Het
schooltype bleek daar geen en
kele invloed op te hebben: ie
dere klas kon feilloos aange
ven welke kinderen uit de
groep vielen".
Met de als „populairsten" en
als „stomsten" aangegeven
kinderen en hun ouders zijn
interviews gemaakt. „Al gauw
bleek", zegt de ontwikkelings
psychologe, „dat populaire
kinderen behulpzaam zijn, so
ciaal-voelend en sympathiek.
Buitenbeentjes daarentegen
blijken altijd het spel van de
groep te verstoren, agressief te
zijn en veel te schelden en te
klikken. Zelfs in groep drie
maken kinderen dat onder
scheid al haarfijn. Sterker nog,
ook de leerkrachten die
nog niet wisten wat er uit de
vragenlijst in de klas was ge
komen konden dat onder
scheid met naam en toenaam
duidelijk geven, terwijl onze
onderzoekers uit observatie in
de klas al aan voelden komen
welke namen op de lijstjes
zouden staan".
Merkwaardig genoeg heeft het
uiterlijk of de sociaal-economi
sche klasse waar een kind uit
komt nauwelijks of geen in
vloed op de mate van popula
riteit van een kind. „We heb
ben dikke kinderen met een
stom brilletje en rood haar ge
vonden die populair waren, en
goed geklede, knappe kinde
ren die het mikpunt bleken.
De uitstraling van binnenuit is
doorslaggevend voor de mate
van acceptatie in de groep", al
dus Dekovic.
Gezin
„Het erge is, dat het zijn van
buitenbeentje een zelfverster
kend effect heeft", gaat de
promovenda verder, „want
omdat die kinderen op zes-ja
rige leeftijd al niet geaccep
teerd worden, kunnen ze ook
niet leren zich wel goed te ge
dragen in een groep, waardoor
de verschillen steeds groter
worden. De kinderen doen
geen sociale vaardigheden op
en vertonen daardoor steeds
afwijkender gedrag. Daarom
heeft veranderen van school
ook weinig zin, want binnen
enkele maanden heeft de
nieuwe groep het kind op
nieuw uitgestoten".
Uit het onderzoek is gebleken,
dat de manier waarop ouders
met hun kinderen omgaan
grote invloed heeft op het ge
drag van het kind op school.
„Het gezin is de eerste sociale
groep waarin een kind zich
staande moet houden. Als er in
dat gezin veel ge- en verboden
zijn zonder uitleg en er weinig
structuur gegeven wordt, leert
een kind niet zich aan te pas
sen aan algemeen maatschap
pelijke eisen. Een aantal bui
tenbeentjes bleek bijvoorbeeld
een anti-autoritaire opvoeding
te krijgen, waardoor ze geen
idee hebben van rechten en
plichten".
Volgens Dekovic is het van
groot belang, dat ouders al op
jonge leeftijd hun kinderen
verantwoordelijkheid geven.
„Hele simpele afspraakjes ma
ken, waaraan beiden zich hou
den. Daardoor leert een kind
te onderhandelen, maar ook
dat het niet altijd zijn zin kan
krijgen. Dat bereidt een kind
voor op een gelijkwaardige re
latie met leeftijdgenootjes,
want die staat bol van de on
derhandelingen, geven en ne-
De meeste ouders in het on
derzoek van Dekovic bleken
heel goed te weten dat hun
kind gepest werd op school en
waren graag bereid daar iets
aan te doen. „Ingrijpen van de
leerkracht heeft weinig zin,
want de klas pikt het al hele
maal niet als zo'n kind speciale
bescherming krijgt. Bovendien
wordt het gedrag veroorzaakt
door (onbewuste) fouten in de
wel als liefdevol ervaren op
voeding, dus wat op school af
geleerd wordt, leert een kind
thuis weer aan".
Dekovic ziet als enige oplos
sing dat ouders en buitenbeen
tjes samen deskundige hulp
gaan zoeken, zeker als het
mikpunt-zijn al enkele jaren
bestaat. „Het is een voort
schrijdend proces als er niet
ingegrepen wordt. Ik heb ver
worpen kinderen van acht,
negen jaar gezien die nu al
doodongelukkig zijn. Daar
moet iets aan gedaan worden,
want de gevolgen kunnen heel
erg zijn. De mikpunten van nu
maken goede kans de instabie
le volwassenen van later te
worden".
Afvalplastic-artikelen lijken overkoopbaar
Een werknemer van het recyclingbedrijf PWR in Heiloo 'zit bij de
paaltjes neer'. De voorraad tuinafrastering gemaakt van afval-
plastic groeit gigantisch, maar de verkoop ervan valt zo zwaar
tegen, dat het bedrijf met een faillissement wordt bedreigd. In
1989 nog kreeg het bedrijf de Milleuprijs uitgereikt van minister
Alders van VROM. Volgens de directie worden de produkten wel
door het bedrijfsleven gewaardeerd, maar happen de overheden
maar mondjesmaat toe. De voorraad PWR-vlonders, plantenbak
ken, tafels, tuinbanken en hekken groeit daarom met de dag.
Veel gemeenten hebben wel hun afvalplastic aangeboden, maar
PWR-artikelen worden niet besteld...
Actief beleid bedrijven
vermindert ziekteverzuim
DEN HAAG Maatregelen
van bedrijven om het ziekte
verzuim te verminderen of te
voorkomen, blijken vaak te
helpen. Bij bijna de helft van
de bedrijven die dergelijke
maatregelen nemen, gaan zie
ke werknemers sneller aan de
slag dan vroeger.
Dat blijkt uit een onderzoek
van het ministerie van sociale
zaken en werkgelegenheid on
der 508 bedrijven. Staatssecre
taris Ter Veld heeft het onder
zoek gisteren naar het parle
ment gestuurd.
Zesenveertig procent van de
onderzochte bedrijven is de af
gelopen twee jaar actief ge
weest bij het bestrijden van
het ziekteverzuim. Van deze
bedrijven doet 61 procent aan
verzuimbegeleiding. Zij zoe
ken contact met zieke werkne
mers of voeren verzuimge-
sprekken. Zij maken daarbij
vaak gebruik van instanties
als het GAK.
Ook wordt soms een verzuim-
commissie of een sociaal me
disch team gevormd. Dat blijkt
erg effectief te zijn. In de
meeste gevallen ging het ver
zuimbeleid pas vorig of dit jaar
van start. Bedrijven zijn snel
ler actief naarmate ze meer
personeel hebben. Van de on
derzochte bedrijven had 43
procent maatregelen genomen
om de arbeidsomstandigheden
te verbeteren. Het doel daar
van is ziekteverzuim of in
stroom in de wao te voorko
men. Het ging vaak om tech
nische maatregelen of voor
lichting. Staatssecretaris Ter
Veld wil volgend jaar een re
presentatief onderzoek doen
naar het terugdringen van
ziekteverzuim door bedrijven.
Dan zal gekeken worden wél
ke maatregelen op dit gebied
in de cao's voorkomen en in
hoeverre die worden nage
leefd.
Vendex stoot wasserij af
ROSMALEN Het textielverzorgingsbedrijf Nedlin, onderdeel
van het Vendexconcern, is verkocht aan Compagnie Européen-
ne de Chauffe Nederland (CEC) uit Nieuwegein. CEC is onder
deel van het Franse dienstverleningsbedrijf Compagnie Généra
le de Chauffe (CGC). Daarmee heeft Vendex opnieuw een be
drijf afgestoten. Volgens een woordvoerder van Vendex werd
Nedlin verkocht, omdat het niet meer in de divisie onderhouds
diensten zou passen.
NEW YORK IBM, het
grootste computerconcern
van de wereld, wil meer
mensen ontslaan dan
eerder was aangekondigd.
Door de recessie in ver
schillende landen en de
toegenomen concurrentie
blijven de problemen voor
het Amerikaanse compu
terconcern groot en heeft
IBM volgens verschillen
de bronnen besloten op
nieuw 20.000 banen te
schrappen.
In de eerste week van decem
ber zouden de ontslagen wor
den bekendgemaakt. Daarbij
verdwijnen in een korte tijd
40.000 banen. In 1991 moeten
volgens eerder gepubliceerde
plannen al 20.000 mensen ver
dwijnen. Bij IBM werkten
vóór de reorganisaties onge
veer 373.000 mensen. Door de
al aangekondigde plannen en
de nieuwe reorganisatie ver
dwijnt bijna 11 procent van
het totale werknemersbestand.
IBM wil de kosten omlaag
brengen omdat de opbrengsten
tegenvallen. In de eerste ne
gen maanden van 1991 noteer
de de computergigant een ver
lies van maar liefst 1,4 miljard
dollar tegenover een plus van
3,55 miljard dollar in dezelfde
periode van het jaar ervoor.
De resultaten stonden volgens
IBM-topman John Akers on
der druk door „een slappe we
reldeconomie, sterkere concur
rentie en interne produktver-
schuivingen". De recente in-
troduktie van nieuwe 'main-
frame'-compters heeft de te
ruggang niet kunnen compen
seren, zo verkondigde hij tij
dens de publikatie van de te
leurstellende cijfers.
Volgens de anonieme deskun
digen komt het directieteam
van IBM deze week bijeen om
de reorganisatie te bespreken.
Daarnaast wordt de vergade
ring van honderden interna
tionale managers, die verant
woordelijk zijn voor de ver
schillende vestigingen, al in de
eerste week van december be
legd. Normaal gesproken zou
den de bestuurders pas bijeen
zijn gekomen in januari 1992.
Volgens geruchten moet bij de
herstructurering IBM „opge
deeld" worden in zelfstandige
divisies. Deze divisies krijgen
meer zelfstandigheid en kun
nen daardoor autonoom opere
ren.
IBM kampt met grote proble
men. Het marktaandeel van
het computerconcern op we
reldniveau is gedaald van 32
procent in 1985 naar 23 pro
cent in het afgelopen jaar, zo
schreef het marktonderzoeks
bureau Gartner Group on-
WASHINGTON De Ameri
kaanse president Bush heeft
gisteren zijn goedkeuring ge
geven aan een plan om de
Sovjetunie met het oog op de
komende winter voor 1,5 mil
jard dollar landbouwkredieten
en andere hulp te geven. Het
Huis van Afgevaardigden
stemde met 350 tegen 78 stem
men voor het verlenen aan
Moskou van de status van
meest begunstigde handels
partner.
Witte-Huiswoordvoerder Mar-
lin Fitzwater zei dat de kredie
ten, voornamelijk bedoeld
voor de aankoop van Ameri
kaans graan, zowel aan de
centrale regering als aan de
republieken zal worden gege
ven. Minister van landbouw
Edward Madigan, die vorige
maand in de Sovjetunie op be
zoek is geweest om te bekijken
welke hulp nodig is, zei dat
500 miljoen van de 1,25 miljard
dollar aan graankredieten on
middellijk beschikbaar zal
worden gesteld, gevolgd door
drie betalingen van 250 mil
joen in februari, maart en
april. Voor directe voedselhulp
aan de bevolking zal 165 mil
joen dollar worden uitgetrok
ken. Bij de distributie zal zo
veel mogelijk gebruik worden
gemaakt van particuliere vrij
willigersorganisaties, zei Madi
gan. De voorkeursstatus, die
naar verwachting ook het fiat
van de Senaat zal krijgen, zal
de Sovjetunie bij de huidige
stand van de handel met de
VS 23 miljoen dollar aan ta-'
riefsverlaging (bij de invoer
van wodka en bont) opleve-
Alphense politi
houdt jongens
onrechte aan
ALPHEN AAN DEN RI.
Een oplettende bewoner
een boerderij aan de Ri |enaar
buurt in Alphen-Noord eerste
gisteren omstandig ex gade v,
aangeboden aan drie joi n Sidi
die hij ten onrechte had
gezien voor inbrekers
man, bij wie al enkele r
eerder was ingebroken, j
gisteravond de jongens
buurt rondscharrelen mi
lampen en bivakmutsen
gewaarschuwde politie k
met vijf man opdagen en
de jongens aan. Die bl muari,
echter alleen op zoek naa
frame van een bromfiet
een van hen eerder op d(
in het water had zien li]
Na wat gerustgesteld ha
schudden is de zoek
voortgezet.
Glassplinters
in gezicht
dach
mc
S - H
nlandse
ng bev
een di]
kjdad.
Iraaks
lor
LEIDEN Een 20-jarige
denaar is gistermiddag
glassplinters in het g &ATS
overgebracht naar het 0]
nadat hij op de Churchil 'VQ
met volle vaart tegen een
taarnpaal was gereden.
Leidenaar sorteerde op
Voorschoterweg voor
rechtsaf te kunnen slaan, i [ieke
besloot niet te remmen
de bocht toen het lich
groen sprong. Bij de
drongen splinters glas va
erkba
blok 1
amme
voorruit de man in het geioorzit
De auto werd zwaar bes
digd.
Con
»rs, gi
se Pa
Inbraak in garaj
ROELOFARENDSVEEN
Uit een autobedrijf aan de
kemadelaan zijn in de n au
van dinsdag op woensdag iniancj<
cd-speler en een radio-ca VQ0'
terecorder gestolen. De in 0frenj
kers kwamen de garage
nen door aan de achter
een ruitje in te tikken.
MARKTEN
nu tc
(zoals
i-belei
eenscl
m dit
krijge
die h
VEEMARKT DEN BOSCH (2 en d(
'91): Prijzen slachtrunderen p<etcetei
geslacht gewicht zonder nier en
vet. inklusief BTW (Volgens
Aanvoer slachtrunderen 1307, i
mannelijk 302. Mann.
8,00-9,00. Mann. extra kwal.
8,00. Mann. 1e kwal. 6,9
del redelijk en prijzen gelijk. Mar
kwal. 6,30-6,90. Mann 3e kwal.
6,30. Handel redelijk en prijze I5jru.
hoger Vrouwelijk Super 8,40-
KAASMARKT WOERDEN
'91): Aanvoer 18 partijen e
del was goed Prijzen in guldeR*"""
kg: 1e soort vanaf 12 kg 8,02-8,
soort vanaf 16 kg 8,30-9,10, zwa Hfurs
9,55. I, ma.
rs ber
raatsb
bij h
?ke
waa:
hlm
nu heeft u
ook gezien.
I 071-122244
LEIDSE COURANT
LABRADORS (blond),
herders, Malthezer leeuvr
keeshondjes, York.
plm. 8 wkn. Dierenhandel
Klaauw, In de E
070-3941879.
Rood POESJE, 4Vi mnd. I
zeer mooi en lief, 150.-.
070-3924415,r "1
Autobedrijf van Haasteren Leiderdorp B.V, Touwbaan 18, Leiderdorp, 071-895000.
HONDA.
