Bloedbad Oost- Timor was bewuste reactie militairen ELSEVIER (jidócSom£wit BINNENLAND BUITENLAND VAN DEN BROEK VLAK VOOR SPOEDDEBAT KAMER: ükovar toneel van wreedheden ampagne NS tegen agressie in trein ESA wil samenwerking met Sovjetunie ASIELZOEKER WAARSCHUWT VOOR SPIONEREND COMPUTERVIRUS KGB Op zoek naar RaRa dÖENE HI>DETIID DONDERDAG 21 NOVEMBER 1991 )pa eens over plan kustbescherming HAAG Er moet een an komen om de kustzö- de Europa beter te be nen. Daarin moeten na- ehoud en het duurzaam ik van natuurlijke hulp en een centrale plaats n. De EG-landen zijn het <er eens geworden tij een bijeenkomst deze in Den Haag. Alle lidsta- lehalve Luxemburg, wa- aarin ambtelijk vertegen- ligd, evenals de Europese EG-voorzitter Ne- id brengt de in Den aangenomen slotverkla- i december in discussie vergadering van de Eu- ministers van milieu. deze akkoord dan gaat - dat vanaf 1 januari oorzitter is de voor uitwerken. landen stemmen [beleid op elkaar at HAAG De lidstaten de EG gaan hun toela- beleid voor asielzoekers lkaar afstemmen. Tijdens meel overleg gisteren in hebben de immigra- :s dit afgesproken. afstemmen houdt in dat sommige landen nieuwe regelen wordt genomen: nelde asielprocedures, de ïlijkheid van snelle ver- ring naar „veilige lan- een effectief verwijde- beleid en een standaard- m de identiteit vast illen. Beckers dieren beschermer '91 DEN HAAG Ria Bec kers, fractieleider van Groen Links, is uitgeroe pen tot 'Dierenbeschermer van het jaar 1991'. Dit heeft de Nederlandse Ver eniging tot Bescherming van Dieren vanochtend bekend gemaakt. Volgens de Vereniging wordt Bec kers dit jaar gelauwerd omdat zij tijdens de behan deling van de gezond heids- en welzijnswet voor dieren de dieren zélf vol ledig als uitgangspunt voor haar politieke inbreng Tooi Als een pauw met opgezette veren fietst een Chinese man met zijn handel naar een markt in Beijing. De man hoeft zich, net als een pauw in vol ornaat, geen zor gen te maken over het hoofd gezien te worden met zijn lading rieten manden waaruit zijn fraaie maar wankele 'tooi' is opge bouwd. FOTO: AP Boeren bereiden weer acties voor BRUSSEL Boeren uit heel Europa gaan op dinsdag 10 december opnieuw actie voe ren tegen de plannen van de Europese Com missie om het landbouwbeleid te hervor men. De overkoepelende boerenorganisatie Copa roept de boeren uit de EG op die dag massaal naar de grote steden te trekken. In Maastricht wordt dan de Europese Topcon ferentie gehouden over de politieke en mo netaire unie. De Centrale Landbouworgani saties (CLO's) denken de acties in ons land regionaal te organiseren. De Copa heeft voorafgaand aan de EG-top in Maastricht op 8 december een gesprek met premier Lub bers over het landbouwbeleid. Op 11 decem ber vergaderen de Europese landbouwmi nisters daarover. Volgens de Copa bieden de plannen van Europees MacSharry geen en kel perspectief voor de miljoenen boerenbe drijven in de EG. DEN HAAG Het bloedbad vorige week bij een begraafplaats in Dili, de hoofdstad van Oost-Ti- mor, was vermoedelijk niet het gevolg van een direct treffen tussen mili tairen en burgers. Bij de Nederlandse regering, die zich nog beraadt op even tuele maatregelen tegen Indonesië, bestaat voorals nog de indruk dat er spra ke is geweest van een be wuste reactie van militai ren op een incident dat zich eerder elders in Dili had voorgedaan. Dit blijkt uit de brief die mi nister Van den Broek van bui tenlandse zaken gisteravond naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. De Kamer zou van daag een spoeddebat over de situatie op Oost-Timor houden. Aan de schietpartij zou een in cident vooraf zijn gegaan tus sen militairen en demonstran ten, dat echter plaatshad vóór de aankomst van de demon stranten op de begraafplaats. Bij dat incident zouden één of meerdere militairen verwon dingen hebben opgelopen. De demonstratie was gericht te gen het Indonesische bewind en vond haar aanleiding m een voorval vorige maand waarbij een dode viel. De dode ligt op de begraafplaats in het centrum van Dili begraven. Het bloedige incident bij de begraafplaats heeft volgens „alle onafhankelijke bronnen" het leven gekost aan meer dan vijftig personen, aldus Van den Broek in de brief. De In donesische autoriteiten meld den een aantal van negentien doden. Er zouden 90 gewon den in ziekenhuizen liggen van wie er 30 ernstig aan toe zijn. Van den Broek meldt verder dat er onbevestigde be richten circuleren dat arres tanten zouden zijn mishandeld en gewonden bedreigd. Jakarta heeft gisteren verhin derd dat de mensenrechtenac tivist Jan 'Poncke' Princen naar Oost-Timor heeft kunnen vertrekken. rvolg i de voorpagina) REB Het Joegosla- hé federale leger en Kroatische strijdkrach- beschuldigen elkaar wreedheden tegen in- ïers van Vukovar en ;eving, waar de evacu- van honderden zieken gewonden op gang ge- zieken en gewonden, die tijd opgesloten hebben i in het ziekenhuis van ar, zagen bij hun evacu- k afschuwelijke gevolgen het beleg van de stad dat maanden heeft geduurd. )var ligt grotendeels in terwijl in de straten lij- liggen. Volgens Kroati- functionarissen werden migen die het ziekenhuis leten door het leger gear- eerd. Het zou vooral gaan jonge mannen. Ljubica La- 'riic, hoofdverpleegster van ziekenhuis, zei dat er tij- het beleg 500 doden zijn igistreerd. Zij schatte dat eens 500 mensen de dood :ten hebben gevonden, zij zouden niet officieel begraven. Lavrenic zei dat ziekenhuis veel kinde- 1 koudvuur zijn overle- wegens gebrek aan sterie- nedische hulpmiddelen. liddels zijn ongeveer vijf- zend mensen uit Vukovar vacueerd. Ambulances en die bij de evacuatie den ingezet kwamen giste ren op enkele plaatsen onder vuur te liggen. De evacuatie wordt belemmerd door de vele mijnen in de straten en door aanhoudende gevechten tussen het federale leger en groepjes Kroaten die weigeren zich over te geven. Bijlen In het dorp Borovo Naselje aan de rand van Vukovar zou den Kroatische soldaten 41 schoolkinderen, tussen vijf en zeven jaar oud, hebben ver moord. Dit zou zijn gebeurd in het weekeinde toen de Kroa ten op de vlucht sloegen voor oprukkende troepen van het Joegoslavische leger. Volgens de fotograaf Goran Mikic, die de lijken gezien heeft, lagen de straten en tuinen in Borovo Naselje bezaaid met de lijken van Servische gezinnen. Ze gedood. De nationale garde van Kroatië gebruikte Borovo Naselje om de verdedigers van Vukovar te bevoorraden met voedsel en munitie. Mikic zei van soldaten van het rege ringsleger gehoord te hebben dat leden van de nationale garde van Kroatië de kinderen hadden gedood en hun lijken in de kelder van de school hadden gegooid. Hij heeft de lijken geteld, maar van het le ger mocht hij geen foto's ma ken. De fotograaf wist dinsdag het dorp binnen te komen, waarbij hij door een kordon van het leger glipte nadat hij geruchten had gehoord dat er een slachting had plaatsgehad. Het leger vertelde hem dat de Kroatische gardisten de huizen van Serviërs met verf hadden gemerkt. Toen het moment ge komen was dat ze zouden ver trekken, vielen ze de bewo ners van deze huizen aan met messen en bijlen. Mesic De president van Joegoslavië, de Kroaat - Stipe Mesic, be schouwt zichzelf niet langer het spresidium, aldus het persbu reau Tanjug. Mesic legt daar mee in wezen zijn president schap van de federatie neer. Hij zei dat Kroatië de legitimi teit van de federale Joegosla vische staatsorganen niet meer erkent. „De wereld wordt zo gedwongen om de realiteit on der ogen te zien", aldus Mesic, die daarmee aangaf dat het buitenland uiteindelijk niets anders meer kan doen dan de Joegoslavische deelstaten die onafhankelijk willen worden erkennen. Mesic heeft felle kritiek gele verd op de houding van Euro pa en de Verenigde Staten. In een interview dat vandaag is gepubliceerd in het Duitse dagblad „Die Welt" beschul digde hij hen ervan passief te zijn gebleven tegenover de burgeroorlog in Joegoslavië. „Als de Europese instellingen volwassen en doeltreffend wa ren geweest dan zouden zij on middellijk deze oorlog hebben gestopt. Vanaf de eerste stap pen van de Servische presi dent Milosevic was het duide lijk dat het om een dwaze en agressieve politiek ging, zoals die van Saddam Husayn (de president van Irak, red.)". ["RECHT Reizigers niet zo goed op de ogte van de vervoers- orwaarden van de Ne- rlandse Spoorwegen. Zo jkt uit brieven die bij afdeling klantenservice men komen. Daarom [innen de NS 1 februari 92 met een campagne :r de 'spelregels'. de vërvoersvoorwaarden uit gelegd. Dit om discussies tus sen conducteur en reizigers, die tot agressie kunnen leiden, te voorkomen. Een vrij onbe kende NS-spelregel is bijvoor beeld dat alleen huisdieren die op schoot of in een mandje •kunnen worden rpeegevoerd vrij reizen hebben. Voor grote re dieren moet een zogeheten hondekaa'rtje worden gekocht. Een andere spelregel is dat passagiers elkaar niet mogen hinderen. Zo mag het geluid van walkmans en radio's mag niet door de trein schallen. Zwartrijders die worden be trapt, krijgen voortaan niet al leen een boete, maar ook een folder met spelregels uitge reikt. De NS zijn van plan 1500 portofoons te bestellen. Hiermee kan de conducteur vanaf april volgend jaar overal in de trein alarm slaan en as sistentie aanvragen van de spoorwegpolitie. De NS zijn ook bezig met het aannemen van 400 extra conducteurs voor meer toezicht in de trein. tigendom Kunstenaar Fabrice Huend poseert voor zijn wandschildering, die een muur siert aan de De Ruyter- kade in Amsterdam. Gisteren zou hij doorgaan met het beschilderen van 'De Boemerangbrug' aan de Oosterdokskade. Die vlieger ging echter niet op. Hij had een opdracht van de Nederlandse Spoorwegen, maar de te beschilderen muur blijkt eigendom te zijn van de PTT. FOTO: ANP MÜNCHEN Het Euro pese ruimte-agentschap ESA wil tot nauwe samen werking komen met niet- ESA landen die over uit gebreide kennis op gebied van ruimtevaart beschik ken. Het agentschap denkt hierbij onder meer aan Japan, maar vooral aan de Sovjetunie. De Europese ministers voor ruimtevaart hebben hiermee gisteren in München inge stemd. Zij hebben deze week gepraat over het Europese ruimtevaartprogramma. Bij dragen van nieuwe partners zouden de kosten van de ESA- programma's kunnen druk ken. Een aantal van de dertien ESA-lidstaten onderhoudt al contacten met de Sovjetunie. Onduidelijk is of en hoe de Sovjetunie aan het Europese ruimtevaartprogramma kan meedoen. De Sovjet-ruimtevaart zit door de nationale financiële crisis diep in de problemen. De Eu ropese ministers hebben onder voorbehoud ingestemd met het lange-termijn ruimteprogram ma. zoals dat in grote lijnen in 1987 overeen is gekomen. Dit betekent dat de ontwikke ling van de draagraket Ariane 5, het laboratorium Columbus en het ruimteveer Hermes wordt voortgezet. Op het bud get voor 1992, dat 6,2 miljard gulden bedraagt, zal vijf pro cent worden bezuinigd. In München hebben de ministers ingestemd met de ontwikke ling van een nieuwe satelliet voor aardobservatie (POEM 1), die belangrijk is voor onder zoek naar het milieu. ÜSKE EN WISKE "TAZUUR EN TAZIJN" APPELSCHA/DELFT De plot doet denken aan het script van een film met James Bond, maar het is het heuse verhaal van een Russische asielzoeker in Appelscha. De 33-jarige computerprogrammeur Valery Krichallo beweert dat hij door de geheime dienst KGB is aan gezocht spionage te plegen bij westerse bedrijven. Daarmee zou hij een schakel worden in een nieuw KGB-netwerk met als doel: het klandestien halen van informatie uit westerse computersystemen Krichallo heeft onlangs con-' tact gezocht met het maand*- blad PC World Benelux om zijn verhaal te vertellen. Hij hoopt daarmee zijn status als politiek vluchteling te onder strepen en doet en passant een boekje open over de nieuwe strategie van de KGB. Nu de Koude Oorlog is beëindigd zou de Russische geheime dienst zich vooral willen richten op het verzamelen van economi sche informatie uit de geavan ceerde westerse computers. Deskundigen hebben daartoe een speciaal virus ontwikkeld, dat systemen binnendringt, in formatie verzamelt uit de da tabases en via een ander virus de geheimen prijsgeeft aan de bedrijfsspionnen. Op die ma nier kan er worden ingebro ken op de computersystemen zonder dat er direct mensen bij betrokken zijn, aldus Kri challo. Krichallo is jarenlang systeemprogrammeur en -ana list geweest bij de Russisch- Amerikaanse joint-venture Di alogue in Minsk. In die functie kreeg hij te maken met bui tenlandse automatiseringsbe drijven. Zo raakte hij ook in contact met het automatise ringsbedrijf Hanso Computers uit Drachten. Krichallo zegt geen exacte instructies te heb ben gekregen. „Maar ik weet bijvoorbeeld via vrienden dat de KGB een speciaal virus-la boratorium heeft opgezet", al dus Krichallo. Daar worden systeemvirussen ontwikkeld die in de DOS-kern kunnen penetreren en kennis over communicatiesoftware kunnen doorgeven zoals Kermit, Pro- comm en backupprogramma's. De toekomst is, zo stelt Kri challo, aan het spy-virus. Volgens Dijkstra van Hanso Computers zijn de kwaliteiten van Krichallo onomstreden. „Die man is echt ontzettend goed, een van de beste pro grammeurs in de wereld. Hij heeft van diverse kanten on derscheidingen gekregen. Wij hebben een programma van hem gezien, waarmee je hand tekeningen kunt vergelijken en kunt vaststellen of ze door dezelfde persoon zijn gezet. Zo'n programma alleen al is uniek. Een goudmijntje voor Nederlands bedrijf kan gaan werken. Krijgt, hij de status van politiek vluchteling wel, dan kan hij hier een kapitaal verdienen. Hij kan bij ieder bedrijf terecht". Dijkstra heeft zijn bedenkin gen bij de suggestie als zou Krichallo voor spionage zijn benaderd. „Het verhaal over de KGB lijkt me sterk, maar het past nu eenmaal erg goed bij Krichallo's poging hier asiel te krijgen. Feit is wel, dat wij de BVD hier hebben gehad met vragen". Inmiddels is een eerste asielverzoek afgewezen. Krichallo heeft een advocaat in de grote computerfirma in Delft. De gemeente Delft en de Stichting Vluchtelingenwerk in Delft kennen de naam Kri challo niet. R. de Boer, sys teembeheerder bij de >verk- groep informatie aan de Eras mus Universiteit in Rotter dam, zegt dat bedrijfsspionage - via computersystemen theore tisch mogelijk is, maar erg complex. „Je moet namelijk de informatie via een netwerk naar buiten weten te spelen". De Boer verwijst naar Clifford Stoll, die in 1989 heeft bewe zen, dat de KGB vanuit Ber lijn informatie ontfutselde aan unix-systemen bij het ministe rie van defensie in de Vere nigde Staten. UIT DE WEEKBLADEN Na twee keer Vrij Neder land te hebben doorgebla derd, én nog eens de inhoudsopgave te hebben gelezen, kan de conclusie niet anders zijn dan deze: het weekblad vond de RaRa-aanslagen kennelijk niet belangrijk of interes sant genoeg om er over na te praten. Merkwaardig. VN is een van de bladen waarvan je verwacht dat het dan ook terugkomt op deze zaak. De andere weekbladen pakken wel nog eens flink uit. Aanstaande zondag zijn er verkiezingen om België. Door de groeiende tegenstel lingen tussen Vlamingen en Walen belooft het in Voeren weer een rumoerig weekein de te worden. Schepen Hap part (tevens oud-burgemees- ter) vindt dat er voor Fran- staligen aparte stemlokalen moeten komen. Een plan waarmee hij zich de woede op de hals heeft gehaald van de nationale regering. Dat het extreem-rechtse Vlaams Blok veel stemmen zal trek ken is overigens wel zeker. Maar wie een andere koers voorstaat, kan gaan stem men op de Marokkaan Mo hammed Sebbahi (Vlaamse Groenen), die, als het mee zit, de eerste migrant in het Belgische parlement wordt. In VN een gesprek met hem. Filip Dewinter van het Vlaams Blok kondigde vorig jaar in VN aan dat hij 'ont wikkelingshulp' zou gaan geven aan Nederlandse geestverwanten. Deze week een inventarisatie. Als het aan Dewinter ligt, zit het wel snor met 'Eurorechts'. Maar zijn optimisme wordt tegengesproken door de Ne derlanders van wie hij het zou moeten hebben: de Cen trumpartij en de Centrum- Democraten. De meeste Nederlanders vinden rugby hard en ge vaarlijk. Maar voor steeds meer jongens is dat juist de reden om er aan te begin nen. „Je krachten meten met anderen", was destijds de reden voor Theo Snijders (54), coach van de Delftse studentenvereniging Thor en het Nederlands vijftiental om voor deze sport te kie zen. „Die vreugde, die harts tocht. Het is een wereld die totaal verschilt met voetbal". iet veel te duur, Haks, directeur van het Groninger Museum, móet en zal het hebben. Het werk (in dit geval een com pleet interieur) van de Itali aanse vormgever/architect Alessandro Mendini. Wat er zo bijzonder aan is? Een prachtige kleurenfoto op pa gina 64 en 65 laat het zien. Interno di un Interno, heet het. Met als meest belangrij ke meubelstuk de 'Stoel van Proust'. Een provocerende kitsch-stoel met een bekle ding van kleine, gekleurde blokjes. Van veraf doet het geheel onmiddellijk denken aan een pointillistisch schil derij van Signac. Hagenaars konden deze stoel trouwens een tijd lang bewonderen in de etalage van Copi in de Haagse Prinsenstraat. Haks vindt het interieur „gebra den" voor zijn museumcol lectie. „Ik moet mensen overtuigen het benodigde geld te krijgen In het erg- 1 ik het zelf beta- \efi* René Zwaap probeert in De Groene te achterhalen of we nu werkelijk met RaRa te maken hebben gehad of dat de bomaanslagen van vorige week het werk waren van anderen. Zo was er die hoog dravende verklaring op pa pier. En die geavanceerde springlading. „Een beetje complotdenker zou kunnen gaan denken dat de aansla gen eigenlijk het werk zijn van Gladio of iets derge lijksMaar helaas. De tijd van complottheorieën is voorbij. Net als de tijd van RaRa trouwens". Op 1 december zal de Oe kraïne waarschijnlijk voor haar onafhankelijkheid stemmen. Maar wat er daar na gaat gebeuren is hoogst onduidelijk, aldus De Groe ne. Het land kan eigenljk niet alleen verder, maar wil ook niet meer samenwerken met de Russische federatie. Dat betekent dus: geen Oek raïense kolen meer naar St. Petersburg (het voormalige Leningrad), maar ook geen Russische olie naar Kiev. Verderop in De Groene een interview met de Leidse hoogleraar criminologie prof.dr. Jan van Dijk over criminaliteit en beschaving. „Een sociaal-democraat heeft meer recht van spre ken dan een kapitalist". Onder de kop 'Ons stoepje wordt schoongeveegd' maakt HN deze week de balans op van het nieuwe asielbeleid van staatssecretaris Kosto (justitie). Dat beleid was im mers de aanleiding voor de bomaanslag op zijn huis. Zo wel kamerleden en ambte naren als de illegalen zelf komen aan het woord. Vol gens het PvdA-kamerlid Apostolou, partijgenoot van Kosto, is de overheid altijd halfslachtig te werk gegaan bij haar voornemen illegale migranten het land uit te zetten. „Controle, opsporing, hogere straffen en een goed arbeidsmarktbeleid; dat zi^n de benodigde ingrediënten In de maandelijkse bijlage 'Voorlopig' in het hart van HN-magazine een serie arti kelen over landbouw en voedsel. Want die twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Nog een paar dagen en dan moet de 160.000 zijn bereikt. Dan krijgt de VPRO de A- status. De omroep zit nog en kele tienduizenden 'tientjes' van dat einddoel af. Want meer kost het niet. Een tien tje, en dan ben je al lid van dit leger dat de strijd aan bindt tegen de verloedering. Als je 'erbij' wilt horen, moet je lid zijn, is zo'n beetje de teneur de laatste tijd. „Ben jij geen lid?", kunnen mensen soms verbaasd vra gen. In korte telefonische interviewtjes zeggen 'beken de Nederlanders' wat ze er van vinden. Maar deze spraakmakende achterban blijkt steeds minder naar de buis te kijken. Ja, Koot en Bie, gaat er wel in. Maar daar is dan ook alles mee ge zegd. Voor de rest van het VPRO-aanbod loopt men hoegenaamd niet warm. Heeft de VPRO soms te veel pretenties? De kop van het coververhaal ('De VPRO en de pretentie 1') suggereert hTdeel 2 van 'De VPRO en de pretentie' een interview met Nipkov-schijfwinnaar en VPRO-programmamaker Emile Fallaux. „De mensen die ooit een zeker elan had den hebben het accent ver schoven naar het bewaken van hun stoel". Bart Rijs beschrijft zijn speurtocht door de Amster damse Staatsliedenbuurt imperialistische ideologie'. Op zoek naar de 'harde kern' van RaRa. Hij komt terecht in restaurant Zaal 100 en vindt een mengeling van boerekool en revolutie. Nog even en dan openen de diverse Rembrandt-tentoon- stellingen (Amsterdam de grootste Leiden, Den Haag en Utrecht hun deu ren). In HP/De Tijd alvast orproefje 1 n de schil het c de schilder, dat qua aantal schilderijen behoor lijk is geslonken, mede door het Rembrandt Research Project. Elsevier brengt een hele spe cial in totaal viif verha len met veel kleurenfo to's over de oude mees ter. Vera Illés portretteert Rembrandt zelf, maar ook zijn hedendaagse 'leerling' Mare Mulders (geboren 1958)., Waarom hij Rem brandt naschildert? ,Jk wil ervan leren, maar het is ook de enige manier om een schilderij waarvan ik houd, te kunnen bezitten. Ik wil het hebben om het boven mijn bed te kunnen han gen". Zucht naar orginaliteit is Mulders vreemd. „Ik hoef niet orgineel te zijn, ik schil der gewoon een vis na" Enrique Barón Crespó, de voorzitter van het Europees Parlement, liet zich strikken voor een vraaggesprek met Arendo Joustra. De voorzit ter geeft zelden interviews. Hij wil wel een paar vragen beantwoorden, als hij maar niet achter, zijn bureau van daan hoeft te komen. De reclamebureaus moeten meer reclame voor zichzelf maken, want het gaat niet goed in deze branche. Op korte termijn vallen er zwa re klappen, vooral onder de grote en middelgrote bu reaus, voorspelt Elsevier. Terrorisme-deskundige prof. Alex Schmid, politicoloog en socioloog in Leiden en Rot terdam, analyseert de ach tergronden van de RaRa- aanslagen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 5