KLM en BA willen vleugels
wijd uitslaan in Amerika
li
Cebeco Handelsraad groeit 'in tal en last'
ECONOMIE
EaidaeGoivumt
WOENSDAG 20 NOVEMBER 11 -
Spaanse
interesse
voor Japans
speelgoed
Geholpen door Sint
Nicolaas en Zwarte Piet
opent de heer Y. Satoh,
- president van Takara
speelgoedfabrieken,
het Europese
hoofdkwartier van de
firma in Amsterdam
zuid-oost. Takara is de
op één na grootste
speelgoedproducent
van Japan. Satoh wordt
bij het doorknippen van
het lint geholpen door
zijn echtgenote.
foto: anp
Smit-Tak bergt kustvaarder
MIDDELBURG Bergingsbedrijf Smit-Tak uit
Rotterdam is met de directie Zeeland van Rijkswa
terstaat overeengekomen de berging van de zondag
in de Westerschelde gezonken kustvaarder 'Susan-
ne' uit te voeren. Rijkswaterstaat heeft volgens een
woordvoerder overleg gevoerd met het bedrijf „om
dat de situatie een berging met kwaliteit en erva
ring op dit gebied vereist". De gezonken kustvaar
der (999 bruto ton) ligt in een leidingenstraat onder
water vlakbij een pijpleiding van Dow Benelux in
Terneuzen, in de omgeving van dit bedrijf. In ver
band hiermee is het volgens de woordvoerder van
Rijkswaterstaat noodzakelijk dat de berging met de
nodige zorg wordt uitgevoerd.
Rijkswaterstaat wil verder dat Smit-Tak de berging
binnen 14 werkbare dagen uitvoert, omdat de ge
zonken kustvaarder gevaar oplevert voor de
scheepvaart.
Rijkswaterstaat is met Smit-Tak een prijs overeen
gekomen van 2.750.000gulden voor de berging.
VFN betaalt 30 tot
50 miljoen voor
Infotheek en Magister
LEIDEN Naar het zich laat aanzien is
met de overneming van een deel van de ac
tiva van Infotheek door Install Data alsme
de de aparte overneming van de aandelen
van de Apple-dealer Magister door Venture
Fonds Nederland VFN een transactiesom
van 30 tot 50 miljoen gulden gemoeid. Het
uiteindelijke bedrag zal pas bij de definitie
ve afwikkeling van surséance en/of faillis
sement bekend zijn en is met name afhan
kelijk van de afwikkeling van de voorra
den, zo is gisteren namens VFN meege
deeld. De transacties zullen geen wezenlijke
invloed hebben op de gepresenteerde ba
lansverhoudingen van VFN. Het bod van
Reiss op de aandelen VFN blijft onveran
derd gehandhaafd op 10 in contanten.
(Vervolg van de voorpagina)
SCHIPHOL Stevig voet
aan de grond in de VS, de
grootste luchtvaartmarkt
in de wereld, is ook voor
British Airways nodig om
de groeiende concurrentie
van mega-maatschappijen
als American Airlines,
United en Delta op de
Transatlantische routes
het hoofd te kunnen blij
ven bieden. Omgekeerd
zou Northwest wel wat
voelen voor een investe
ring van de zijde van BA
om daarmee aan kapitaal
te komen om het noodlij
dende Continental te kun
nen kopen. Continental is
(nog) sterk in de VS op
die plaatsen waar in het
netwerk van Northwest
nog de gaten zitten: de
westkust en de regio rond
New York.
KLM heeft een vloot van ruim
80 vliegtuigen, British Airways
vliegt met 225 vliegtuigen en
Northwest met 360 vliegtui
gen, samen een vloot van ruim
650 vliegtuigen. Northwest
had in 1990 een omzet van 7
miljard dollar (ruim 14 mil
jard), British Airways zette in
1990 ruim 4,8 miljoen pond om
(f 15,5 miljard) en KLM had in
1990 een omzet van ruim 5,4
miljard gulden. Northwest be
dient 200 bestemmingen in
met name de VS en het Verre
Oosten en heeft 45.000 werk
nemers. British Airways be
dient 170 bestemmingen in 75
landen met 50.000 werkne
mers. KLM vliegt op krap 150
bestemmingen in 77 landen en
heeft ruim 26.000 werknemers.
De KLM is dus weliswaar de
kleinste van de drie, maar
heeft zich, zo wordt in kringen
van beleggingsanalisten bena
drukt, uitermate strategisch
gepositioneerd via haar belang
in Northwest. Deze enige
overgebleven Amerikaanse
„bruid" voor een grensover
schrijdende samenwerking
heeft zich gebonden aan KLM.
Andere maatschappijen in de
VS zijn of te groot en willen
op eigen kracht verder of aan
de verliezende hand.
Voorwaarden
Omdat de KLM eisen kan stel
len, zijn volgens zegslieden
vier „keiharde" voorwaarden
verbonden aan een akkoord
met British Airways. Ten eer
ste wil KLM dat de zeggen
schap van de KLM binnen een
eventueel gezamenlijk op te
richten houdstermaatschappij
even groot is als die van Bri
tish Airways. Ook moet de
huidige werkgelegenheid bij
De uitbreiding van Schiphol tot een capaciteit waarbij uiteindelijk 50 miljoen passagiers per jaar worden afgehandeld, is één van de
voorwaarden die de klm stelt bij een fusie met British Airways. foto: sp
de KLM worden geconti
nueerd. De naamsvoering van
de houdstermaatschappij moet
„helder en duidelijk" zijn. Dat
wil zeggen dat British Airways
als merknaam niet de boven
toon mag gaan voeren boven
die van de KLM.
Er zou dus op korte termijn
een nieuwe merknaam moeten
komen waarin die van KLM
en BA zullen opgaan. Ten slot
te moet de uitbreiding, van
Schiphol tot een capaciteit
waarbij uiteindelijk 50 miljoen
passagiers per jaar worden af
gehandeld, zeker zijn. De groei
van de nieuwe maatschappij
zou dan voornamelijk op
Schiphol gerealiseerd moeten
worden, omdat de thuisbasis
van British Airways (Londen-
Heathrow) bijna aan de top
van zijn capaciteit zit. Ook zou
die eis worden gesteld om de
Nederlandse inbreng in de
nieuwe maatschappij veilig te
stellen.
Anderzijds zou British Air
ways volgens luchtvaartanalis
ten ook gelokt worden door de
groeimogelijkheden van
Schiphol. Het zou gaan om „no
go"-voorwaarden. Als die niet
worden ingewiligd, zou „de
hele deal" wat de KLM betreft
niet doorgaan, aldus zegslie
den. Eerder probeerde BA via
een belang in Sabena een Eu
ropees bruggehoofd in Brussel
te krijgen. KLM zocht aanslui
ting bij die samenwerking -
die inmiddels helemaal van
de baan is -met een defensief
oogmerk, menen luchtvaarta
nalisten.
Zegslieden in de luchtvaartwe
reld ontkennen dan ook met
klem het bericht dat gisteren
door de Vervoersbond FNV in
de wereld is gebracht, dat „een
complete overname van de
KLM door British Airways op
handen zou zijn, die „vele dui
zenden KLM'ers hun arbeids
plaats gaat kosten". Dat be
richt zou de bond hebben ver
nomen uit kringen van „het
hoger management", zoals dis
trictsbestuurder Josee Smeets
stelde. Zij hield dat bericht
staande, zo zei zij later, omdat
de KLM-directie het tijdens de
ontmoeting met de vakbonden
gisteren, tergelegenheid van
de laatste kwartaalcijfers, niet
heeft weersproken. De Vere
niging van Hoger KLM Perso
neel ontkent echter met grote
stelligheid dat zij de bron van
dit bericht is.
Vóór 1 april
De KLM zelf wil vooralsnog
geen van de berichten becom
mentariëren. „We blijven bij
onze eerder gedane uitspraak
dat inderdaad gesprekken met
BA gaande zijn. We hebben
toen gezegd dat wanneer daar
concreet iets over duidelijk
zou worden, wij dat onmiddel
lijk melden. Dat is nu niet het
geval", aldus een KLM-woord-
voerder.
Volgens de zegslieden zouden
beide bedrijven er naar stre
ven vóór 1 april van het vol
gend jaar tot definitieve af-
sprakën te komen. Hoe de Eu
ropese Commissie daar over
denkt, is nog onduidelijk. De
Commissie bewaakt de gezon
de concurrentieverhoudingen
en heeft de mogelijkheid deel
namen of overnamen te ver
bieden als een bedrijf daardoor
een te dominante positie op de
Europese markt zou krijgen.
De kwestie zou „politiek" nog
niet zijn „afgedekt". Ook de
Nederlandse staat heeft nog
een vinger in de pap. Zij bezit
38,2 procent van de aandelen.
De eerste berichten over een
op handen zijnde vergaande
samenwerking van KLM en
British Airways deden al me
dio oktober de ronde. Gisteren
zorgde de geruchtenstroom
over samenwerking tussen
KLM en BA voor een hecti
sche handel in stukken KLM.
Er werd duidelijk gespecu
leerd op een bod op aandelen
KLM door BA, waardoor de
koers fors steeg. De koers liep
op tot 43,80 waarna het fonds
in de avondhandel sloot op
38,20.
G-7 komt
republieken met
voorstel tegemoet
MOSKOU Afgevaardigden
van de groep van zeven groot
ste industrielanden (G-7) heb
ben de Sovjet-republieken
voorgesteld een memorandum
te ondertekenen waardoor zij
een jaar uitstel krijgen van
rentebetalingen op hun bui
tenlandse schuldenlast. Het
voorstel geldt alleen voor re
publieken die hun verplichtin
gen erkennen. Tevens zou de
G-7 de Sovjetunie 1 miliard
dollar aan overbruggingskre
dieten willen verstrekken. Dit
geld moet het land in staat
stellen het nijpende tekort aan
liquiditeiten tijdelijk op te vul
len. De G-7 zal verder alles in
het werk stellen geblokkeerde
kredietovereenkomsten tussen
de Sovjetunie en afzonderlijke
leden van de groep weer open
te breken.
Pagina 8: Sovjetunie is rijp
voor privébezit
GIRO 454QOO
AMNESTY
INTERNATIONAL
MIJNSHERENLAND
Cebeco Handelsraad
de in Rotterdam geves
tigde coöperatieve onder
neming waarbij via vijftig
aan- en verkoopcoöpera
ties in totaal vijftigdui
zend boeren en tuinders
zijn aangesloten maak
te dit jaar een sterke groei
door. De omzet steeg van
4,4 miljard gulden vorig
jaar naar circa 5 miljard
gulden dit jaar.
„We groeien in tal en last", zo
licht president-directeur ir. J.
Prins de ontwikkelingen in
het veelzijdige agararische be
drijf toe. Want niet alleen
steeg de omzet, maar nam ook
de personeelssterkte met twee
honderd toe, waardoor deze
coöperatie, die een link heeft
met vrijwel de helft van alle
agrariërs in ons land, nu in to
taal vijfduizend arbeidsplaat
sen telt. „Een logische conse
quentie van de strategie die
wij volgen", aldus Prins.
„Meer waarde in huis halen,
betekent ook meer personeel".
President-directeur ir. J. Prins
van Cebeco Handelsraad:
„Meer waarde in huls halen,
betekent ook meer personeel".
foto: pr
Wat het lopende boekjaar be
treft komt de onderneming
ongeveer op het budget uit,
hetgeen was afgestemd op het
zelfde peil als vorig jaar. Toen
werd een winst behaald van 34
miljoen gulden, het resultaat
van dit jaar is nagenoeg het
zelfde.
„We zijn natuurlijk nooit hele
maal tevreden. Maar als wij
wat 'plussen en minnen' kun
nen we toch redelijk tevreden
zijn over de speerpunten in
ons beleid die de collectie, de
handel en de voedingsmidde
len betreffen. In de toeleve
ringssector hadden we wat te
genvallers te incasseren. Dat is
geen wonder, want de land
bouw zit nu eenmaal in de
problemen als gevolg van de
internationale ontwikkelingen
(o.m. de GATT) en de milieu
problematiek. Die missen hun
effect op de ondernemingslust
van de boer niet".
Met name de dalingen van de
omzet in gewasbeschermings
middelen nopen Cebeco Han
delsraad tot herstructurering,
waarnaar nu onderzoek wordt
gedaan. Of dit op dit punt leidt
tot afslanking van de betref
fende bedrijven waar in
deze sector 500 mensen wer
ken valt volgens Prins nog
niet te zeggen. De studie moet
uitwijzen lioe die bedrijven
zich kunnen aanpassen aan de
veranderende markt. Het gaat
hier naar zijn stellige overtui
ging niet om een conjuncture
le, maar om een structurele
verandering. Ook op het ge
bied van de bedrijfsmechani-
satie stagneert de handel.
Inmiddels heeft de Rabobank
bij Cebeco Handelsraad in
het vertrouwen dat de onder
neming verder zal groeien
een risicodragend kapitaal van
vijftig miljoen gulden ge
plaatst, waarmee de bank par
ticipeert in een houdstermaat
schappij. Daarin heeft Cebeco
werkmaatschappijen (zoals b.v.
Ceveco Beheer N.V) onderge
bracht, waarin zij een minder
heidsbelang heeft. De bank
heeft overigens op geen enkele
wijze zeggenschap in het be
leid bij de daartoe behorende
bedrijven. Overigens zoekt Ce
beco naarstig naar meer finan
cieringsmogelijkheden om
verdere plannen uit te kunnen
voeren. Van rechtstreekse par
ticipatie door boeren wordt
weinig verwacht, omdat die
zelf financieringsproblemen
hebben. Komend jaar zit Cebe
co om ongeveer 100 miljoen
gulden verlegen om te kunnen
investeren. Vooral in de voe
dingmiddelen, de tuinbouw-
en de zaaizaad- en pootgoed-
sector, gebieden waarop het
concern zijn commerciële be
langen verbreedt.
Sovjetunie
Actueel is de stagnerende han-
n van woensdag 20 november 1991 (tot 10:50 uur)
30.8015/1 abnamro 4160
74.50 16/1 aaball-in 79 40
101.1016/1 aegon 117.90
60.5016/1 ahold 8130
70.9016/1 akzo 130.10
162.507/1 alrenta 190.30
44.30 8/1 amevc 48 70
34.1416/1 bolsc 42.50
51.0023/9 borsumijc 60.00
391018/11 buhrmtetc 39.50
daf
21.90
Kok: nog
geen zicht op
belasting
meevallers
DEN HAAG Het gaat goed
met de schatkist. De zorgen
van afgelopen najaar over het
uit de hand lopen van het fi
nancieringstekort zijn achter
de rug. Maar minister Kok
van financiën wil zich nog
niet rijk rekenen. Er is vol
gens hem geen zicht op belas
tingmeevallers in 1991 of het
komende jaar. Ook is het nog
te vroeg om een hogere econo
mische groei te voorspellen.
Gisteren nam Kok tijdens de
begrotingsbehandeling van Fi
nanciën wat gas terug om de
optimistische geluiden die pre
mier Lubbers vorige week
vrijdag liet horen wat te tem
peren. Volgens Lubbers zijn er
tekenen die wijzen op een
meevallende economische
groei. Kok daarover: „Die con
clusie wil ik niet te snel trek
ken. We moeten ook nog on
derzoeken in hoeverre de ho
gere belastinginkomsten die
zich nu aftekenen structureel
zijn".
De forse daling van het finan
cieringstekort (het verschil
tussen inkomsten en uitgaven
van het rijk) in de afgelopen
drie maanden schrijft Kok
vooral toe aan de vervroegde
inning van belastinggelden.
„Maar dat betekent wel dat er
in 1992 een omgekeerd, nega
tief, effect is".
De suggestie van de PvdA-
fractie om in Nederland voor
uitlopend op de monetaire
unie al een Europese munt te
slaan, is volgens Kok „lastig
uitvoerbaar", maar hij wilde
wel een studie naar de haal
baarheid van het plan toezeg
gen. Het toestaan van belas
tingbetalingen in ecu's wees
hij van de hand. „Want de cal
culerende burger zal dan zijn
belasting gaan betalen op een
moment dat deze munt laag in
koers staat en dan derft deze
minister inkomsten".
Yan der Meer
overgenomen
PIJNACKER Regeer Meu-
bel en het Slaapkamercen
trum, die samen de Kremex
Group vormen, hebben het
grootste deel van Van der
Meer Meubelen overgenomen
van Mijnders Meubelen uit
Lisse. Regeer Meubel en het
Slaapkamercentrum nemen
Van der Meer Holding over en
twee filialen in Rotterdam en
Beverijk. Het Katwijkse be
drijf Baalbergen heeft het fili
aal in Diemen overgenomen.
Onder de 65 werknemers van
Van der Meer vallen geen ge
dwongen ontslagen. Volgens
directeur Van der Klugt van
Regeer Meubel heeft Van der
Meer Meubelen jaren stil ge
staan en zich nooit aangesloten
bij meubelboulevards, waar
door het de slag heeft gemist.
116.104/2 dordtsche 136.50
84.50 3/1 dsm 9710
67.3016/1 elsevierc 96.90
24.1014/1 fokkerc 26.00
253016/1 gist-brc 3150
150 7/11 hcstechn 1.85
129 60 16/1 heineken 157.00
38.7016/1 hoogovense 48 50
51.0016/1 huntdoug. 68.20
intnedgrc
rodamco
rolinco
rorento
46.70
146.60 146.80
167.70 167 70
abn-amropr 5.77 5 80
ad holde 3230 31.30
ahrend gr c 146.00 14500
amst rubber
atag holde
athlon gr
ag 19 november 1991
gammah5pr 5 70 5.70
getromes 28.70 2860
7500L 74.00L
183 00 183 50
17600 17600
130 80 130 80
hein hold 142 00 141.00
hoek'smach 226.00 22600
holland sea 0 50 0.48
hoil Idoos 420 50 420 50
pireili tyr
polynormc
btydwi
boer druk
ONG
8.70
burg heybf 2800.001 2800.00L
1075.00 107000
1080 00 1075 00
800.00 80000
143.00L 143.00L
340.00+ 340.00
content beh 22.00 21.80
hunter dpr
rhecaiand
Inlotheekc
kondorwes 32.50 32.50
8.80
catvéc
calvepr
cinduint
31 00 31.00
csm 84 00 84 00
csmc 84.50 84 20
dorp groep
drakah.
econosto
frmaasc 7850
gamma hold 9460
67.70 68.50 nkf holde
moolenhold
natinv.bnk 563.00
nbm-amstel 970
nedap 37700
nsprslc 7050 00
is.hyp. 626.00B
4950 west-invwb 11900
565 00 wesletsuik 83 50
9 40 wol.klcpc 250.00
94 60 nutridagb 14400 14250
aank.
1,875 ital.lire
1,49 jap.yen
5,60 noorse kroon
1,560 oostschill.
29,95 portescudo
114,00 spaanse pes.
3,36 turkse pond
42,75 zweedse kr.
34,10 zwits.fr
3,10
18/11 19/11
allied signal 40 40% cons nat ga
am brands 40 39 du pont
american tel 37 35% exxon
asarco ine 23% 23% ford
bethlehem 13 12 genlelec
boeing 45 45 genl motors
canpac 17 - genl public
chevron cor 69% 69% goodrich
Chrysler 12 11 goodyear
Citicorp 11 10 hewlett-pac
cons edison 25 24 intl paper
43 41 kim
45% 44 merek ine
58% 59 mobil corp
25 25 royal dutch
68 68 santa fe
32 31% sears roeb
24 24% texaco
40 39 unilever nv
48 47 utd technol
46 47 westingh el
71 69 woolworth
del met de Sovjetunie, die vol
gens Prins juist zulke goede
mogelijkheden bood. „De kan
sen die daar liggen zouden wij
graag benutten, maar het risi
co is momenteel te groot om
dat zonder enige dekking te
doen". Overigens is het hem
wel opgevallen, dat daar waar
Cebeco Handelsraad zich in
tussen al in de Sovjetunie met
de produktie in de landbouw
heeft bemoeid, deze direct po
sitieve resultaten ging opleve
ren. Prins: „De Russen zeggen
intussen dat ze de bureaucratie
in Brussel nog groter vinden
dan in hun eigen land".
„De Nederlandse overheid is
zich onvoldoende bewust van
de kansen die nu in de Sovjet
unie blijven liggen", voegt ing.
H. de Boon, algemeen direc
teur Cebeco-Handelsraad, aan
het betoog van Prins toe. „Er
ligt nu helaas een klem op de
kredietverzekeringen, on-,
danks zeer interessante trans
acties, die afgesloten hadden
kunnen worden". Hij stelt
daar tegenover dat Duitsland
wél voor twee miljard dollar
faranties voor handel met de
ovjetunie heeft verstrekt.
„En Nederland doet niets, ter
wijl wij op het gebied van de
agibusiness een verrekte goeie'
naam hoog te houden hebben".
Reuzenomzet
KLM
AMSTERDAM KLM
sprong gistermiddag eventjes
helemaal uit de band als ge
volg van onbevestigde berich
ten als zouden de plannen
over de fusie met British Air
ways rond zijn. De handelaren
kwamen in een frivole bui en
de koers schoot als een raket
5 omhoog naar 43,80.
Al snel echter kwam men tot
bezinning en het slot kwam op
39,40, nog altijd ƒ2 of 5 pro
cent boven het slot van maan
dag. Daarbü was de omzet zeer
hoog: 99,6 milioen. Dit was
maar fractioneel onder num
mer 1, Koninklijke Olie, die
met 102,9 miljoen finishte.
De aandelenomzet was overi
gens met 825 miljoen op
nieuw aan de respectabele
kant. Er werd voorzichtig ge
handeld met aanvankelijk een
licht herstel, maar er heerste
op de vloer een onbehaaglijk
gevoel over de Verdere ont
wikkelingen in New York. In
de nmamiddag bleek dat dit
gevoel niet onterecht was,
want de Dow Jones index voor
industriële waarden daalde in
rap tempo 65 punten.
Amsterdam sloot de dag af
met beperkte verliezen. De
stemmingsindex eindigde 0,6
BEURS
punt lager op 90 na in dj
tend nog op 91 te hebbeL
staan. Naast KLM slotj
hoofdfondsen Internatiol
Ier, DAF, Hoogovens, O
Hunter-Douglas de dag
beter af. Op de lokale fl
viel uitgever Wegener ij
met een winst van 5 opj
Daarentegen moest uitzet
reau Randstad vrij forst
met ƒ1,50 tot 40. VRÓ
eveneens zwak in de D
met 1,40 verlies op 41;
Klawer van
Neckermann naar h
ENSCHEDE De raad
de bestuur van touropa
Arke wordt uitgebreid nj
Klawer (46). Klawer thai
recteur van Neckermann
zen Nederland verlaat dj
drijf na ruim 22 jaar. Ove
opvolging is op dit oget
nog niets bekend. De bl
ming van Klawer moet li
1992 een feit zijn. Na dif
turn bestaat de raad vai
stuur van Arke uit F.G.
sen, B. Fransen, R. Klawi
M.C. Snoeijs. De nieuwel
krijgt de portefeuille vat
touroperating divisie.
