Marsepein tractatie
voor het gehele jaar
KOOK
OOK
Gespreid
CcldóeSouAOtit
4
Nooit meer verbrande toast
Koken, dat leer
je nergens meer
heupprothese
pensioen ainnjven
14 Dagen Gratis
informatie
ZONDER
sensatie
Ceidoc Commit
WOENSDAG
20 NOVEMBER 1991
Ceidóc Sourant
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv). Directeur-hoofdredacteur: J.W.C. Leune.
83ste jaargang no. 25192. Losse nummers 1,45.
Prins Claus lijdt aan
ziekte van Parkinson
Bush blij met terugkeer
van minister Sjevardnadze
Trein op autoweg:
tientallen doden
CDA-kamerlid Koffeman wordt vervolgd
Idoor
RIK IN 'T HOUT
in marsepein kunnen velerlei figuren worden gemaakt.
Foto De Ware Amandel.
noepen en zoetigheden zijn niet
ir één maand per jaar hou-
daar geen rekening mee. In
ecember eten we boterletters ge-
uld met amandelspijs, speculaas
iet hetzelfde vulsel, marsepein,
ïocoladeletters en suikerbeesten.
al die zoetigheden is marsepein
faarschijnlijk een van de oudste,
heherazade vertelt in het sprookje
luizend en Een Nacht al over
n die op de markt van het
iorgenland amandelen, oranje-
loesem en stukken suiker voor het
lagerecht kochten. En ook nu nog
worden deze ingrediënten gebruikt
voor het maken van marsepein,
de vroege middeleeuwen kwam
ze delicatesse over het Heilige
id en Venetië met de optrekken-
legers uit Arabië en de terugke-
ende kruisridders naar Europa. De
marsepein is afgeleid van
lautaban -de troon van Christus
fgebeeld op de Byzantijnse
Vroeger was marsepein een zeer
luxe genotmiddel omdat het ook
'medish' door apothekers werd aan
bevolen. Vooral bij vorsten was het
een gewilde lekkernij waarbij de
kleur en de figuren een belangrijke
rol speelden. In de afgelopen eeu
wen maakten confiseurs hele
kunstwerken waarbij vooral die uit
Lübeck en Koningsberg uit deze
17e eeuw heel beroemd waren.
In Nederland wordt marsepein
vaak geassocieerd met het Sinter
klaasfeest. De laatste jaren echter
wordt deze lekkernij door 'fijnproe
vers' steeds meer het gehele jaar
door gegeten.
Er zijn op dit moment op de gehele
wereld nog maar weinig mensen
die het eeuwenoude ambacht van
marsepeinmaker uitoefenen. Vijf
jaar geleden startten Pieter en Ma
rian Balk een ambachtelijke bedrijf
op dit gebied in Nieuw Vennep. Met
veel succes gaven zij in Brussel, Pa
rijs en zelfs in Japan bij het Holland
Festival 1989 demonstraties. De
marsepeinen figuren, maar ook
bonbons, fruit en bloemen, worden
de perioden van het
jaar en worden zowel in het bin
nen- als het buitenland verkocht.
Door de grote belangstelling voor
hun ambacht stellen Pieter en Ma
rian hun bedrijf nu ook open voor
toeristen. Men kan daar zelf zien
hoe de fraaie figuurtjes worden ge
maakt, waarbij overigens nog
steeds gebruik wordt gemaakt van
de receptuur uit de 17e eeuw uit Lü
beck.
Het recept is gebaseerd op gemalen
amandelen vermengd met suiker.
Om de aroma's van de suiker en de
amandelen zo goed mogelijk te la
ten vermengen worden ze in een
pan verwarmd. Door deze recep-
een uitstekende houdbaarheid l
garandeerd, zonder dat er conser
veringsmiddelen worden toege
past.
In 'De Ware Amandel' kan men
trouwens ook nog proeven van een
volgens eigen receptuur gemaakte
alcoholvrije amandelcocktail. Het
hele jaar door van maandag tot en
met vrijdag van 8 tot 17 uur kan
men in de Staringstraat 21 in Nieuw
Vennep terecht voor een demon
stratie. De toegang is gratis.
looit meer dat penetrance geurtje:
jee, de toast is verbrand. Want
raun heeft een nieuw broodroos-
waar een infrarode sensor inzit
de oppervlaktetemperatuur van
iet brood meet. Er bestaat namelijk
direct verband tussen de opper-
laktetemperatuur en de brui-
gsgraad van het brood. Wat
t brood er ook ingestopt wordt,
of bruin, vers of oud, of zelfs zo
lit de diepvries, wanneer de ge-
oppervlaktetemperatuur en
us de gewenste bruiningsgraad is
lereikt, schakelt het broodrooster
ranzelf uit en komt de broodlift au
tomatisch omhoog. Omdat de roos-
fropening 25 centimeter lang en
,5 centimeter breed is, past ook nog
elk formaat brood probleem-
n dit nieuwe apparaat.
Vat gebeurt er eigenlijk precies
roosteren? Het brood wordt
verwarmd, waardoor het vocht aan
ie oppervlakte van het brood ver-
lampt en er een caramelliserings-
werking treedt. Hierdoor
vordt het brood bruin. Afhankelijk
de versheid, de dikte en de sa-
nenstelling zal het brood meer of
ninder vocht bevatten. De sensor
torgt er nu voor dat het rooster pas
litsehakelt als het brood de juiste
iruiningsgraad heeft bereikt. Niet
a vooral niet te laat.
RIJMKRANT 1991 PAGINA 11
„De edele kunst van het andijvie
schoonmaken, die leer je niet in het
buurthuis Als ze daar iets behande
len, dan is het de exotische keuken,
Surinaams of iets dergelijks". Aldus
Rineke Rust, manager communica
tie bij het Nederlands Zuivelbureau
bij de presentatie van het het jong
ste kookboek van het Zuivelbu
reau. Na al die kaas- en kookboe
ken die ze eerder uitgaven, hebben
de propagandamakers voor Neder
landse zuivel nu een standaard
werk gemaakt. Een 480 bladzijden
dik boek met ruim 500 recepten, dat
Kook ook heet, en waarvan ze ho
pen dat het een klassiek naslag
werk wordt.
Rineke Rust en andere 'culi's' (mooi
woord voor eet- en kookliefheb-
bers) maken zich zorgen over het
feit dat je tegenwoordig in Neder
land eigenlijk nergens meer kunt
leren koken. Er zijn hier en daar
wel cursussen, ook van het Zuivel
bureau zelf, maar dat is toch eigen
lijk meer tijdverdrijf dan serieuze
training.
Ter gelegenheid van het nieuwe
boek had het Zuivelbureau aan di
verse culinaire schrijvers gevraagd,
wat zij als hun 'basisboek' gebrui
ken. Nog steeds blijken dat de grote
leerboeken van de ouderwetse
huishoudscholen te zijn. Het Wan-
née Kookboek van de Amsterdam-
s(ch)e huishoudschool en het Kook
boek van de Haagse Huishoud
school. Een enkeling noemde de se
rie Blue Band Kookboekjes, waar
van er intussen al heel veel ver
schenen zijn. Maar hij zei er na
drukkelijk bij datje in alle recepten
de Blue Band-margarine door boter
moet vervangen.
Geen lesboek
In Kook Ook is in ieder geval te le
zen hoe je een ei kookt en hoe je an
dijvie schoonmaakt. Maar het is
niet een lesboek in de letterlijke zin.
„Koken kun al alleen maar leren
door het heel vaak te doen", aldus
Rineke Rust, die van huis uit voe
dingslerares is.
Maar vaak doen, daar zit onmiddel
lijk het probleem van de moderne
huisvrouw/huisman. Vaak doen is
niet meer echt nodig, want de
Mona-toetjes liggen voor het grij
pen. Vaak doen neemt af doordat
werkende vrouwen weinig tijd
hebben. En vaak doen wordt ook al
niet aangewakkerd door kookles op
school, want zo'n les bestaat niet. Er
is op scholen geen tijd en geen geld
Je moet als geïnteresseerde in ko
ken dus zelf het initiatief nemen en
je eigen weg zoeken. Je moet door
de zure appel heen bijten als de saus
schift of de biefstuk taai wordt. Ge
woon een doordouwer zijn, en het
de volgende keer weer proberen.
Daarbij heb je inderdaad een boek
met kook-grondbeginselen nodig.
Dat kan dus nu 'Kook ook' zijn,
maar dat lijkt niet meer op de tradi
tionele Wannée's en dergelijke.
Talloze moderne produkten, nieu
we levensmiddelen, moderne re
cepten. en moderne technieken zijn
in dit boek opgenomen. Het geeft
bovendien veel produktinformatie,
die wordt geïllustreerd met prach
tige, duidelijke foto's, zodat je goed
kan zien waar ze het over hebben.
Maar de cake gaat toch ongeveer
nog net zo als bij Wannée. Wannée
doet er als extra smaak een beetje
vanille en citroenrasp in, wat erg
lekker is, en laat je grondig met de
hand kloppen De auteurs van
Kook Ook kloppen tien minuten
met de handmixer. Voor het zuive
re handwerk moet je dus bij de
vooroorlogse culi's zijn.
In hoeverre Kook Ook snel ouder
wets wordt, omdat er weer nieuwe
modes in eten en koken komen, zal
nog blijken. Soms gaan de trends
wel heel erg vlug. Het is te koop in
Blue Band
-5K-
Goedkoop
Het Zuivelbureau heeft voor de de
cembermaand ook goedkope
cadeautjes, een serie kleine kook
boekjes, die ƒ5,95 kosten. Het
nieuwste in deze reeks is Spannen
de soepen, met tachtig leuke
soeprecepten De recepten zijn
recht-toe-recht-aan beschrijvin
gen, met van elke soep een foto, zo
dat je weet hoe hij moet worden.
Een heel aardig boekje met veel va
riatie: gewone tomatensoep, maar
ook venkelsoep met visquenelles.
Kerstbuffet
De Blue Band Kookboekjes zijn te
genwoordig iets duurder dan ze wa
ren. namelijk ƒ8,40. Het nieuwste
heet Kleine gerechten, dat enige
tijd geleden verscheen. Die kleine
gerechten zijn een zeer uiteenlo
pende reeks van hartige happen,
waarmee je een heel lekker kerst
buffet kan samenstellen. Maar dan
wel rekenen op veel werk in de
keuken, want gevulde zalmhoorn
tjes, kalkoenmousse of soesjes met
heilbotcrème rollen natuurlijk niet
in een kwartiertje uitje handen. Er
staan overigens ook eenvoudigere
dingen in.
De Blue Bandboekjes zijn recht
streeks te bestellen via speciale
spaarfolders. In totaal zijn er ruim
2,5 miljoen van verkocht. Zeer po
pulaire boekjes dus.
DEN HAAG Het
'id Gert Koffeman, die Mede daaróm
!heid kreeg als voorzit-
gen zeggen op non-actief blijven. De frac
tie van het CDA wil zich pas buigen over
de vraag of Koffeman zijn lidmaatschap
van de Tweede Kamer moet opgeven,
wanneer hij inderdaad wordt veroordeeld.
Koffeman eigenlijk wel
blij dat de rechter eraan te pas komt,
i ge-
t zijn als de officier geen termen voor
vervolging aanwezig had geacht. Maar
dan was er misschien toch iets blijven
hangen. Daarom vind ik het toch wel po
sitief dat de rechter een uitspraak zal
hiertoe besloten op grond doen. Ik neem aan dat iedereen hem wél
1st afgesloten gerechtelijk op zijn woord zal geloven".
Het is nog niet bekend op
de zaak voor de rechter Pagina 3: Dubbel 'salaris' nekt Koffe-
tijd zal Koffeman naar ei- man
wordt strafrechtelijk
>gens valsheid in ge-
i justitie mr. R. Berger i
Het slib, bestemd voor stort in Moer-
van honderd meter op de rijbaan te-
r moest eraan te pas komen om met
ion te spulten. Door het voorval ont-
?n Haag een file van negen kilometer
lag weer oploste.
FOTO: WIM VAN NOORT
iten De chirug heeft het nadrukke-
bro- lijk over gebroken heupen bij
ige- ouderen, want bij een versle-
t is ten heup krijgt de patiënt al-
oraf tijd een prothese,
ele- „Het lukt dus wel degelijk",
■zie- zegt Van Vugt, „en in Neder-
op land, Duitsland en Engeland
laar wordt daarom onnodig vaak
nog een heupprothese aangebracht,
eup Ik heb de patiënten die op een
foto natuurlijke wijze zijn genezen
>ed- twee jaar gevolgd. Bij ruim ne
er gentig procent van hen bleken
ike- na die tijd de resultaten nog
goed tot zeer goed te zijn".
VN-topman:
akkoord over
vrijlating van
gijzelaars
NEW YORK Secretaris-ge
neraal van de Verenigde Na
ties Perez de Cuellar heeft het
bestaan onthuld van een prin
cipe-akkoord over de onvoor
waardelijke vrijlating vóór de
Kerst van de resterende wes
terse gijzelaars. Het is de eer
ste keer dat er geen voorwaar
den zijn gesteld door de shi'iti-
sche groepen die westerse gij
zelaars vasthouden, aldus Pe
rez de Cuellar.
In het verleden eisten de gij
zelnemers in ruil voor de vrij
lating van gijzelaars de invrij
heidstelling door Israël van
Arabische gevangenen. Israël
eiste op zijn beurt de vrijlating
van, of informatie over, ge
vangen genomen Israëlische
militairen.
De maandag vrijgelaten gijze
laars Waite en Sutherland zei
den na hun vrijlating dat hun
gijzelnemers hadden gezegd
dat de resterende Amerikaan
se gijzelaars, Terry Anderson,
Alann Steen en Joseph Cicip-
pio, voor het eind van deze
maand vrij zullen zijn. De an
deren die worden vermist, zijn
twee Duitse hulpverleners en
de Italiaanse zakenman Moli-
nari. Gevreesd wordt dat Moli-
nari dood is. Britse functiona
rissen menen bijna zeker te
weten dat de Brit Alec Collett,
die werkzaam was voor de
Verenigde Naties in 1986 is ge
dood.
Pagina 5: Gezin Waite lo
geert voorlopig op basis
ADVERTENTIE
EXCLUSIEF
SOEPEL RUNDLEDER
ongeioo'ii|li lage pri|S voor een derge-i;-
Re kwaliteit ViTt taar garantie
OeoMjjg De™*»eg4 OtU'OQu
ledenC H«(r«iTvnefS!r»ai S2a-5« 07' 127509
AmsietOim-C Moeieeg t?r» Spmsru; 020-6
GeöeranOptem O2O6"OS'0 VaardingefvC Ki
t op
met
)iste
.ste
ling
Veel mensen hebben nu eenmaal moeite met het betalen van
belastingaanslagen, zeker als het in één of twee keer moet.
Zoals bijvoorbeeld de onroerend-goedbelasting. Het gaat dan
dikwijls om niet geringe bedragen, die de meeste gemeenten
graag zo snel mogelijk willen innen. De gemeente Spijkenisse
wil nu als eerste gemeente in ons land ertoe overgaan deze
belastingen gespreid te innen. En hoewel de Leidse Courant
ook liever heeft dat een abonnee in één keer zijn jaarabonne
ment betaalt, kan dat al sinds jaar en dag ook per kwartaal
of per maand. Zelfs per dag, maar dan betaalt de lezer niet
alleen méér, maar mist hij ook nog eens het gemak dat de
krant in zijn bus wordt gemikt.
ELKE DONDERDAG DE
J UC^USia V IC V Cl rvvzii i
_n krant ontvangen Bel t
i 19.00 uur, zaterdags t
-- -n 15.00 uur. telefoonn
22248 en uw krant wordt nog c
avond nabezorgd.
BELGRADO/ZAGREB
Joegoslavië zal niet
dat buitenlandse oorlogssche
pen zorg dragen voor de be
scherming van hulpkonvooien.
De schepen zouden vandaag
vanuit de Italiaanse haven
Brindisi naar Joegoslavië va
ren om hulp te bieden aan be
legerde Kroatische steden.
Volgens het door Servië gedo
mineerde staatspresidium is
van bedreiging van de hulp
geen sprake. Niettemin heb
ben Italië en Frankrijk beslo
ten een gezamenlijk hulptran
sport met medicijnen en voed
sel voor Dubrovnik te laten
begeleiden door het Italiaanse
fregat Euro.
De Joegoslavische minister
van buitenlandse zaken, de
Kroaat Budomir Loncar, heeft
vandaag aangekondigd te zul
len aftreden. Het federale par
lement, gedomineerd door
Serviërs, had het vertrouwen
in Loncar en in premier Ante
Markovic, tevens een Kroaat,
Duizenden
ren de verwoeste Kroatische
stad Vukovar ontvlucht, ter
wijl het leger verzetshaarden
in de strategische stad uitscha
kelde. De speciale afgezant
van de Verenigde Naties, Cy
rus Vance, zei gisteren na een
bezoek aan Vukovar dat de
VN-vredestroepen „z
mogelijk" gestuurd
worden. „Wat we vandaag
hier hebben gezien is erger
dan alles wat we konden ver
wachten", aldus Vance.
Vance probeert met de strij
dende partijen in Joegoslavië
overeenstemming te bereiken
over het sturen van een vre
desmacht.
Pagina 5: Legergroen over
heerst in Servische uitvals
basis Sid
77
CU Ik wil de Leidse Courant 2 weken lang,
gratis en vrijblijvend, ontvangen.
Ik wil een proefabonnement van 5 weken
Ik hoef voor slechts 3 weken te betalen, t.w. f. 18,50.
Noteer mij direct als abonnee.
De eerste 2 weken krijg ik de krant gratis.
Daarna wil ik betalen per:
maand f. 25,70 (met automatische betaling)
kwartaal f. 78,60
I Dhr/Mevr:
I Straat:
Voorl:
I Postcode/Plaats:
DEN HAAG De pensi
oenwereld heeft vandaag
in een hoorzitting in de
Tweede Kamer de volks
vertegenwoordigers nog
eens ondubbelzinnig dui
delijk gemaakt dat pen
sioen een zaak is van de
premiebetalers: werkge
vers en werknemers.
Uit bijdragen van de Stichting
van de Arbeid (de centrale
werkgevers- en werknemers
organisaties) en de organisaties
van bedrijfs- en onderne
mingspensioenfondsen bleek
dat de sociale partners afwij
zend staan tegenover een uni
forme, van bovenaf opgelegde
pensioennorm. Zij keren zich
tegen het pleidooi van het ka
binet voor het loslaten van
eindloonregelingen (het pen
sioen wordt afgeleid van het
laatst genoten, in regel hoogste
inkomen) ten gunste van mid
delloonregelingen (de gemid
delde loonopbouw tijdens een
loopbaan).
icieiuuii.
Deze bon opsturen in een open envelop
- zonder postzegel - naar
J 2501 VC Den Haag
j Of bel 071-313 677
711848 003000
■iiiiinn»iiin»inn
