Tekenfilms kunnen
niet zonder humor
KUNST/RTV
Openbaar Ministerie bereid tot
schikking inzake valse Appels
r>r>
r>r>
Cantamus Alati ii
uitverkocht huis
Weinig groei in televisie-reclame Lou Rawls komt
Collectie brieven
van Gerard Reve aan
Carmiggelts op veiling
CcidócGoirumt
WOENSDAG 13 NOVEMBER 1991
Peter Jan Rens
vervult wensen
HILVERSUM De VARA start dins
dag met de serie 'Geef nooit op'. Het is
een reeks van zeven afleveringen die
wordt gepresenteerd door Peter Jan
Rens
'Geef nooit op' staat bij de omroep te
boek als een familie-programma, maar
de gebeurtenissen zullen vooral kinde
ren aanspreken, want Peter Jan Rens
laat in de uitzending jongeren tussen zes
en twaalf jaar een wens doen. De pre
sentator helpt hen bij het in vervulling
laten gaan van dit grote verlangen. Het
kan daarbij om van alles gaan, als het
maar een actieve wens is. Van het rij
den in een Ferrari Testa Rossa tot het
blussen van een brand.
Peter Jan Rens
FOTO: DIJKSTRA
Toneelgroep Amsterdam schrapt podukties
AMSTERDAM Toneelgroep Amsterdam (TGA) heeft twee
produkties voor het komend seizoen van het repertoir genomen.
Het gaat om de voorstellingen 'Anne Frank', die de artistiek lei
der van het gezelschap Gerardjan Rijnders zou regisseren en
Amphitryon' van Heinrich von Kleist.
'Anne Frank', die op 31 maart in Theater Bellevue in Amster
dam in première zou gaan, wordt geschrapt omdat Rijnders te
weinig repetitietijd heeft.
Van de geplande tien repetitieweken, bleken slechts zes te reste
ren. De krappe repetitietijd is volgens een woordvoerster van
TGA het gevolg van het vertrek van huisregisseur Sam Bo-
gaerts, die het toneelgezelschap vorige seizoen verliet.
Daardoor veranderde het repetitieschema. 'Amphitryon' is vol
gens de woordvoerster afgelast omdat de regisseur de bezetting
niet kon rondkrijgen.
De voorstelling zou op 1 iuni 1992 in de Stadsschouwburg in
Amsterdam zijn première beleven. In plaats van 'Amphitryon'
wordt nu 'Gyes und sein Ring' van Friedrich Hebbel uitge
bracht, waar overigens nog geen rechten van zijn verkregen, al
dus de woordvoerster.
AMSTERDAM Het Openbaar Ministe
rie in Amsterdam is bereid af te zien van
vervolging en een schikking te treffen
met de 45-jarige kunsthandelaar H.E. die
er van wordt verdacht op grote schaal
valse schilderijen van Karei Appel in om
loop te hebben gebracht. Persofficier van
justitie mr. A. Broek-Blaauboer heeft dat
gistermorgen bevestigd. Het is nog niet
duidelijk of E. akoord gaat met een schik
king. Hij werd in oktober 1989 op Schip
hol gearresteerd nadat hij door Zwitser
land aan Nederland was uitgeleverd. Hij
zat al sinds september 1989 vast in Genè-
ve. De man die er van wordt verdacht de
zeefdrukken te hebben gemaakt, is nog
steeds spoorloos. Het onderzoek naar de
valse Appels begon op 28 juni 1988 nadat
door de zaakwaarnemer van Appel na
mens de schilder aangifte was gedaan van
het te koop aanbieden van vervalsingen
in een galerie aan de Weteringschans. Het
ging om 73 zeefdrukken die waren voor
zien van een nagemaakte handtekening.
Uit onderzoek bleek dat er in totaal 6.000
vervalsingen in omloop waren gebracht
van 12 verschillende Appels. De verkoop
waarde van een origineel schilderij lag
tussen de 1000 en 2000 gulden, waardoor
de vervalsingen een handelswaarde verte
genwoordigden van tussen de zes en
twaalf miljoen gulden.
Stripdagen in Haarlem
HAARLEM In Haarlem woi i
volgend jaar op 15, 16 en 17 mei
het eerst de Stripdagen gehouden
deze tweejaarlijkse, grootst opge
manifestatie, wordt het beeldvei
„in al haar facetten" onder de
dacht van het publiek gebi
Haarlemse culturele organisaties
len tijdens de dagen uit eigen id
hoek het beeldverhaal belichten J^gurka 1
is in het Frans Halsmuseum
overzichtstentoonstelling te zien
de striptekenaar Theo van den
gaard. De Toneelschuur stelt een_
ciaal toneel- en filmprogramma !lmatl9 e'
men dat verband houdt met stiere vor™
Op verschillende lokaties in de i1 g
vindt een boeken- en ruilbi
plaats.
ITUEL
7 N2TR1
ibuurlc
PRODUCENT JOSEPH BARBERA:
LOS ANGELES Te
kenfilms maken ze niet
meer, maar thuis zitten, is
er voor Joseph Barbera
(80) en William (Bill)
Hanna (81) niet bij. Het
tweetal, in de afgelopen
vijftig jaar verantwoorde
lijk voor onder meer 'Tom
Jerry', 'The Flintsto-
nes'. 'Yogi Bear' en 'The
Jetsons', heeft nog altijd
zijn eigen kantoor in het
Hanna-Barbera-complex
in Hollywood. En hoewel
David Kirschner (36) in
1989 als president-direc
teur de touwtjes in han
den kreeg, zijn zowel Bar
bera als Hanna bijna da
gelijks op het studio-ter
rein te vinden.
Joe Barbera huist tussen mu
ren vol oorkonden en onder
scheidingen op de begane
grond, terwijl Bill Hanna een
penthouse heeft op de boven
ste verdieping en in een veel
soberder omgeving een oogje
in het zeil houdt. Hoewel...
„Beschouw mij maar met pen
sioen", is Bills antwoord op de
vraag wat precies zijn functies
binnen het bedrijf zijn. „Ik
kan nu, na zestig jaar, einde
lijk eens rustig slapen, want ik
hoef mij niet meer druk te ma
ken over bij voorbeeld de
kwaliteit van de tekenfilms.
Ik heb echt alle vertrouwen in
David. Mijn droom is nu tijd te
besteden aan schrijven... ook
voor tekenfilms".
Al snel bliikt dat Bill Hanna
en Joe Barbera twee tegenpo
len zijn. Hanna is een vriende
lijke oude baas, herstellend
van zijn vijfde hart-operatie,
die midden in een gesprek nog
wel eens wil zeggen „waar
hadden we het ook al weer
over", terwijl Joe Barbera een
grijnzende schavuit is, die
graag grappen maakt ten koste
van zijn medewerkers. Boven
dien is serieus zijn niet aan
hem besteed en lijkt hij een
geldwolf in schaapskleren. Te
gen Don Messick (o2), een bij
na onovertroffen stemmenta-
lent, verantwoordelijk voor
onder anderen Scooby Doo,
Yogi Bear en tientallen andere
tekenfilmfiguren, zegt hij op
een gegeven moment lachend:
„Als je meer geld wilt zien,
wis ik je uit. Dat is het voor
deel van tekenfilms. Je kunt
een personage bedenken, maar
hem net zo gemakkelijk weer
uitvegen. Maar Don wil ik niet
kwijt hoor. Wat een talent,
echt een van de beste stem
men uit de industrie. Maar de
kosten die het maken van een
tekenfilm met zich meebrengt,
is niet leuk meer. De 'Jetsons
Film', die wij hebben geprodu
ceerd, kost negen miljoen dol
lar".
Lachen
Barbera's relatie met Hanna is
niet meer wat het geweest is.
Bill Hanna: „Joe is anders dan
ik. We hebben andere interes
ses. Zijn kijk op het leven ver
schilt met die van mij. Hij leeft
met zijn onderscheidingen in
het verleden, terwijl ik naar
de toekomst kijk. Maar we
hebben altijd heel goed samen
gewerkt".
Het tweetal hield het meer
dan vijftig jaar met elkaar uit.
Bill Hanna: „Het geheim van
ons succes is, dat er altijd wel
iets te lachen viel. Dat is ook
het beste medicijn tegen ouder
worden. Wie lacht, vergrijst
niet".
Het duo begon bij MGM waar
ze in 1937 'Tom Jerry' be
dachten. Twintig jaar later be
gonnen ze voor zichzelf nadat
de filmmaatschappij zijn car
toon-afdeling aan de dijk had
gezet. „In de eerste jaren van
Hanna-Barbera produkties za
ten we ieder aan de korte kant
van een lange tafel terwijl we
ideeën uitwisselden. Joe
maakte de schetsen voor het
verhaal, terwijl ik mij bezig
hield met de timing en de re
gie. Voor 'The Flintstones'
hebben we alleen het eerste
verhaal samen geschreven.
Daarna lieten we het over aan
Warren Foster. De karakters
en het idee van het stenentijd
perk waren afkomstig van
Dan Gordon. Hij is verant
woordelijk voor de eerste
schetsen. Animatie is nooit een
zaak van een man. Vergeet
niet dat een goede timing en
regie minstens even belangrijk
zijn als de kwaliteit van de te
keningen".
Eeuwige leven
Dat 'The Flintstones' een suc
ces werden, verbaast het twee
tal niet. Joe Barbera: „Ze zijn,
net als 'The Jetsons' of 'The
Simpsons', menselijk, maar
ook weer niet. Het zijn echte
stripfiguren en die hebben het
eeuwige leven, iets wat een ac
teur of actrice mist. Bovendien
zijn de avonturen waarin de
Flintstones verzeild raken,
heel vertrouwd. Iedereen
heeft wel eens ruzie met zijn
buren of moet bij zijn baas om
opslag gaan vragen. De kijker
kan zich dus makkelijk identi
ficeren met die gebeurtenis
sen. Wat het daarbij extra leuk
maakt, is de tijd waarin het
speelt met de Stoneway-piano
en een ontmoeting met Stoney
Curtis. Zowel ouderen als jon
geren kunnen daar om la
chen".
„Bovendien hadden wij het
geluk aan onze zijde, want ani
matie zat op dat moment in de
lift. Op een gegeven moment
hadden we vijf programma's
op de best bekeken uren op de
Amerikaanse televisie. Het ge
vaar is dan dat je slordig
wordt, minder op de kwaliteit
gaat letten en dat is echt fnui
kend voor de hele industrie.
Kwaliteit is het belangrijkste,
dan komt het verhaal. Doordat
het handwerk, het eigenlijke
tekenen, steeds vaker in lan
den als de Filippijnen, Austra
lië en Japan wordt gedaan,
wordt het moeilijker de kwali
teit te bewaken. Als ik dan
ook een cartoon op speelfilm
lengte zou moeten maken, zou
ik niet alleen het schrijven
van het script en het uitwer
ken van ideeën in eigen huis
houden, maar ook het teke
nen. Dat is de enige manier
om echte controle over het
produkt te houden".
Humor
Bill Hanna: „Een zorgelijke
ontwikkeling in de bedrijfstak
30 N3 N(
buitenla
de Eurc
1 dat Ca:
leshead
50 N1 KF
ands kat
stsvoorsti
Burg, twe
aat en hu
Cantamus Alati en het Residentie
Orkest met medewerking van solis
ten in het Requiem van Bruckner en
het Stabat Mater van Rossini. Diri
gent Willem Bruning. Anton Philips-
zaal, Den Haag. Gisteravond.
Bruckner en Rossini sierden
gisteravond het programma
dat in de Anton Philipszaal
werd uitgevoerd door Canta
mus Alati 'en het Residentie
Orkest. De talrijke leden van
het ouder- en vriendenkoor
van de Vrije School hadden
met de kaartverkoop hun best
gedaan, de zaal was geheel be
zet. De symfonie-orkesten van
Den Haag, Amsterdam en Rot
terdam worden vrijwel altijd
in één adem genoemd, maar
van die drie orkesten heeft al
leen het Residentie Orkest tot
taak koren te begeleiden. Een
samengaan van professionele-
en amateur-musici. Bij de
meeste van die uitvoeringen
heeft de koordirigent zijn han
den zo vol aan het koor, dat
het orkest goeddeels op eigen
koers moet varen. In het
prachtige 'Requiem' van
Bruckner was dat met dirigent
Willem Bruning gisteravond al
niet anders. Hij dankt het dan
ook aan de inzet, de kwaliteit
en de ervaring van de orkest-
-ov en
;ema 2g
leden dat het instrumei
aandeel redelijk verliep,
openingskoor en de afsluit
de delen 'Requiem' en
Sanctis' klonken in het
sfeervol en trefzeker, de
ge delen konden daarmee
gelijke tred houden. Beter
ging het Rossini's 'Stabat
ter'. In dit werk heeft het k
slechts een geringe taak
daardoor had Bruning de gi
genheid aandacht aan het
kest te besteden. Er werd
veel meer intensiteit en
pressiviteit muziek
dan in Bruckner. Opvalli 55
was 't dat het juist in het a
pella-koor 'Eia£ mater'
ging en de inzet moest woi
afgetikt. Voor het overige
het koor zekerder en over
gender dan in het 'Requie
Van het solistenkwartet
de bas Pieter van den
beide werken inhoud te vei
nen. De partijen van de
raan Ingrid Kappelle en de
Joke de Vin kwamen
Bruckner mager over
voetlicht, in Rossini
hun aandeel boven de midi
maat uit. De tenor Curt Ju
schoot in Bruckner en in
sini tekort. Het Residentie
kest verdient een complim
voor de wijze waarop aan
koorbegeleidings-verplichtufc?
is voldaan.
mfORTL
N3N(
;cJVERSI
N2TF
meubf
fi -nmidde
ivaste er
sautotes
let 1.3 Fl
test in
lurhuizer
'EELF
15 ARDI
N1 (K
RTL4
545 WES"
SUPE
RTL-f
ADICU
kw
I 16 C
d hulpver!
Mediaprc
iOO 02 NC
klassiek
Nacht
fchow
'De stad als wereld' literaire belich
)IO II 1
M NCRV
|t Gods Ic
HO III 14
j Zzakk i
ndspits
DEN HAAG Het Paard in Den Haag houdt op 21 deceml
een literaire manifestatie onder de titel 'De stad als wereld'.
festival, waarin de stad als onderwerp wordt belicht, wordt ,_r
geluisterd door een keur aan Nederlandse schrijver zoals Ren£o4Lastan
Campert, Simon Vinkenoog, Adriaan Morrien, Joost Zwag
man, Bart Chabot. Em Kummer, Bob den Uyl, Koos Meindei
Erik Lindner en Carla Bogaards.
Lee?
-p;
■00-24 1
vind ik het verlies van hu
mor".
Joe Barbera: „Tekenfilms en
humor kunnen niet zonder el
kaar".
Bill Hanna: „Maar ja, het lijkt
alsof steeds minder mensen
weten hoe je een goede teken
film-serie moet maken".
Joe Barbera: „Er zijn te veel
dialogen, maar ook te veel
hoofdrolspelers. Dat is het pro
bleem. Ik bedoel als je acht ka
rakters hebt, wie is er dan de
ster. Hoe kan de kijker zich nu
op acht verschillende typetjes
concentreren. Daarom hebben
we het bij 'The Flintstones' bij
voorbeeld simpel gehouden.
En dat is ook de kracht van
'The Simpsons'. Drie jaar gele
den heb ik geprobeerd hen bij
Hanna-Barbera onder te bren
gen, maar Fox was mij te slim
af. Dat nog jonge netwerk
durfde het aan 'The Simpsons'
op televisie te brengen, zoals
ABC ooit voor 'The Flintsto
nes' koos. Daar is moed voor
nodig".
Bill Hanna: „Ik had nooit ge
dacht dat 'The Simpsons' het
zo lang zouden uithouden. Het
is een goed gemaakte reeks,
dat zeker, maar dat soort kriti
sche humor is nooit een lang
leven beschoren. Net als bij de
mini-rok zijn de mensen er
over een jaar of twee op uitge
keken. Dertig jaar zoals 'The
Flintstones houden 'The Simp
sons' het volgens mij dan ook
niet uit".
STAATSLOTERIJ-SPELERS OPGELET
De trekkingsdata van de Staatsloterij zijn gewijzigd:
November December
le en 2e trekking: 14 nov. le en 2e trekking: 12 dt
3e trekking: 18 nov. 3e trekking: 16 dei
De uitslagen worden bekendgemaakt op TV2, om 17.50 uur, op Tele
tekst pag. 525 en de dag na de trekking in deze krant.
GEEN MOOIER LOT DAN 'N STAATSLOT
tOO Dierer
fira 17 55 I
rsberichte
agazine 18
30 Nieuw
okkaans
actual ite
30 TELE/
30-22 00
Bezoeken Liszt
aan Amsterdam
herdacht met
driedaags festival
AMSTERDAM De
Stichting Franz Liszt
Kring Nederland houdt
op 29 en 30 november en
1 december het eerste fes
tival 'Liszt in Amsterdam'.
Het ligt in de bedoeling
het festijn om de drie jaar
in de hoofdstad te organi
seren.
De festiviteiten bestaat uit vijf
concerten, een tentoonstelling
en een symposium. De bezoe
ken van de componist aan
Amsterdam, in 1842 en 1866,
vormen het centrale thema. Zo
wordt op 30 november in thea
ter Frascati een reconstructie
ten gehore gebracht van het
concert dat Liszt daar op 2 de
cember 1842 heeft gegeven, sa
men met de tenor Rubini.
Pianoconcours
Martijn van den Hoek, win
naar van het Internationaal
Franz Liszt Pianoconcours
1986, speelt de rol van Liszt.
Daarbij zal hij hetzelfde type
vleugel bespelen als waarop de
grote meester zelf tijdens het
concert in Frascati speelde. De
vleugel, een Erard uit 1842,
werd gerestaureerd door Frits
Janmaat. De Hongaarse tenor
Boldizsér Keönch zal de rol
van Rubini vertolken.
Op dezelfde dag vindt in de
Mozes en ASronkerk, waar
Liszt in 1866 de uitvoering van
zijn 'Graner Messe' bijwoonde,
een concert plaats met kerk
en kamermuziek van Liszt.
Het optreden wordt onder an
dere verzorgd door het Liszt
Ferenc Chorus onder leiding
van Peter Scholcz.
Het openingsconcert van het
Festival op 29 november vindt
plaats in de Beurs van Berlage
GRONINGEN Nieuwe
commerciële televisie-zen
ders moeten maar niet te
veel verwachten van de
inkomsten die zij nog uit
reclame kunnen halen.
Eén sterke groei van de
televisiereclame na 1991
lijkt niet erg waarschijn
lijk.
Dit concludeert de Groninger
econoom. K.J. Alsem in zijn
proefschrift, waarop hij deze
week aan de Rijksuniversiteit
Groningen promoveerde.
Volgens Alsem zijn de laatste
uitbreidingen van de televisie
reclame al niet meer ten koste
gegaan van de dagbladen. De
komst van het commerciële te
levisienet RTL 4 heeft wel ge
zorgd voor een stevige daling
van de STER-inkomsten. Al
sem verwacht dat de reclame
inkomsten van de STER dit
jaar rond de vierhonderd mil
joen gulden zullen liggen (iets
minder dan over 1990), maar
dat RTL 4 ongeveer tweemaal
het budget van het vorig jaar
(187 miljoen) zal halen.
Alleen in de beginperiode van
reclame op de televisie (1967-
1971) heeft de STER-reclame
de reclame-inkomsten van
dagbladen en tijdschriften be
ïnvloed. De omzetcijfers van
dagbladen worden wat de re
clame-inkomsten betreft ver
der vooral bepaald door de
conjunctuur en de prijs van
een advertentie, in relatie tot
de oplage: De conclusie van
Alsem dat televisie-reclame na
1991 niet sterk meer zal groei
en baseert hij op een onder
zoek onder adverteerders.
Daaruit bleek dat adverteer
ders geen nieuwe budgetten
voor televisie-reclame zullen
vrijmaken.
Ju Eïï
ROTTERDAM Het is
geleden dat Lou Rawls, de
ponent van de Philly
zijn gezicht liet zien in Nede k
land. Daar komt in jam
veranderen in, want de zaï
met het fluwelen stemgeli
die met 'A Natural Man'
1971 een Grammy Award
de wacht sleepte, komt vo
twee concerten naar ons lan
Het eerste optreden is op 20 j
nuari in het Amsterdamse th
ater Carré. Zijn tweede
cert is op 21 januari in de Ro
terdamse Doelen. De kaartve
koop voor beide concerte
start zaterdag bij alle bekem
voorverkoop-adressen.
Martijn van den Hoek, in 1986 winnaar van het Internationaal Franz Liszt Pianoconcours, speelt
tijdens het festival de rol van de componist.
FOTO: PR
met een optreden van net Ka
merorkest La Primavera en de
Hongaarse pianist Kéroly
Mocsary, de winnaar van het
Liszt Concours Boedapest in
Tentoonstelling
In de foyer van de Beurs van
Berlage wordt een tentoonstel
ling gehouden over Liszts be
zoeken aan Nederland. Het
tentoongestelde materiaal is
onder andere afkomstig uit het
Haags Gemeentemuseum, het
Amsterdams Gemeente Ar
chief en diverse privé-collec-
ties.
Op 1 december vindt in de
foyer ook een symposium
plaats, met lezingen over Liszt
in Amsterdam en Liszt en zijn
pianoleerlingen. Aansluitend
is er een concert 'Leerlingen
van Liszt spelen Liszt' op een
Steinway-Welte reproductie
vleugel van de Stichting Ne
derlands Piano Museum. Ter
afsluiting van het Festival
vindt 's avonds in de Wang
zaal van de Beurs van Berlage
een pianomarathon met zes in
ternationaal gerenommeerde
pianisten plaats.
AMSTERDAM Een col
lectie brieven en brief
kaarten van Gerard Reve
aan Simon en Tiny Car-
miggelt wordt op 10 en 11
i december bij het veiling
huis Van Gendt Book
Auctions BV in Amster
dam onder de hamer ge
bracht.
De waarde van de collectie,
die compleet moet blhven,
wordt geschat op 50.000 tot
70.000 gulden, zo blijkt uit een
bekendmaking van het vei
linghuis.
De brieven van Reve lezen
volgens de catalogus van het
veilinghuis als een manuscript
van een boek. Het merendeel
is eerder gepubliceerd - zij het
in enigszins gewijzigde vorm -
in het boek „Brieven aan Si
mon C. 1971-1975", dat in 1982
verscheen. In de te veilen col
lectie zijn ook 24 carbon-co-
pieën van brieven van Car-
miggelt aan Reve uit de perio
de 1971-1974 ondergebracht.
Onderwerp van de brieven is
bekend: de noodzaak tot
schrijven, depressies, de voort
gang dan wel stagnatie van
Reve's boeken als Taal der
Liefde, politiek, de Heilige
Maagd, etc. In het kort vertelt
Reve aan Carmiggelt in een
humoristische en soms hilari
sche stijl over zijn strijd in het
leven, aldus de catalogus.
Naast deze brieven uit de jaren
zeventig, worden ook twee ge
typte en tien handgeschreven
brieven uit de periode 1963-
1969 geveild, evenals 4 ge
schreven brieven uit de perio
de 1976-1981. Daarnaast zijn 19
briefkaarten van Reve uit de
periode 1965-1973 in de collec
tie opgenomen.
Onderscheiding
Diana, prinses van Wales, wordt voorgesteld aan Vanessa Red
grave tijdens de uitreiking van de Evening Standard Dram
Award. De Engelse actrice werd gekozen als beste actrice voc
haar rol in 'When She Danced'. Anderen die graag de hand va
de prinses willen schudden zijn (rechts naast Vanessa) Natafi
Makarova, Jason Donovan en Felicity Kendall.
FOTO:
Zone
morgen
Zon op
onder
Maan 0
onder
E.K.
