LEIDEN OMGEVING
ollege: referendum
oet blijven bestaan
Je bent het
charnierpunt
ssen bestuur
n ambtenaar"
£cidóc Sou/m/nt
Groot aantal winkeldiefjes gepakt
Scepsis bij politiek over gescheiden les
Rodenburgermolen slimme EHBO kit
kan blijven draaien
=i«idoe Sou/iont
DONDERDAG 7 NOVEMBER 1991
Grote buit bij inbraak
bedrijfsterrein Alphen
ALPHEN AAN DEN RIJN Onbekenden heb
ben naar nu pas bekend is gemaakt in de nacht
van maandag op dinsdag een grote slag geslagen op
het bedrijfsterrein van een transportonderneming
aan de Magazijnweg in Alphen. De daders braken
een bestelwagen open en laadden de laadruimte
vol met zestig videorecorders, drie camcorders, 39
radiorecorders, vier audiosets en 15 kleurentelevi
sies ter waarde van 100.000 gulden. De aangifte
narn een paar dagen in beslag omdat niet zo gauw
duidelijk was wat er was gestolen. De goederen
waren opgeslagen in een oplegger op het bedrijfs
terrein. Van drie andere opleggers werd met een
mes alleen het zeil vernield. Daar viel kennelijk
niets te halen. Van de daders ontbreekt elk spoor.
Auto door rood:
Jongens geschept
ALPHEN AAN DEN RIJN
Twee 10-jarige jongetjes
zijn gistermiddag geschept
door een 42-jarige Alphense
automobiliste toen zij de
kruising Oranje Nassausin-
gel/Van Boetzelaerstraat
overstaken. De jongetjes, bei
de op de fiets, hadden keurig
gewacht tot het licht op
groen sprong maar de auto
mobiliste reed door rood. Een
van de fietsertjes is met een
hoofdwond overgebracht
naar ziekenhuis Rijnoord.
LEIDEN Een relatief groot aantal
zeer jonge winkeldiefjes is gisteren
gesnapt in de Leidse vestigingen van
V&D, de Hema en Blokker. Een 16-
jarige Leidse jongen werd bij V&D
gepakt toen hij een ketting wilde
meenemen.
Hij gaf toe de afgelopen weken zeker twin
tig andere winkeldiefstallen te hebben ge
pleegd. De spullen verkocht hij aan leeftijd
genoten. Twee Haagse jongens van 12 en 15
jaar werden ook bij V&D aangehouden. Zij
hadden voor 230 gulden aan kettingen wil
len meenemen. Dit tweetal bekende ook
een serie winkeldiefstallen en het kraken
van telefooncellen. Twee 12-jarige Leidse
jongens en een 14-jarige jongen werden bij
respectievelijk Blokker en V&D aangehou
den. Bij de Hema werd een 15-jarige jongen
uit Wateringen gesnapt toen hij een pak
huzarensalade wilde stelen. In zijn tas
bleek een jas te zitten die hij eerder bij
C&A had gestolen. Politiewoordvoerder D.
Graveland noemt de steeds jongere leeftijd
van winkeldieven verontrustend. Of de
kinderen worden vervolgd is nog niet dui
delijk. In eerste instantie zoekt de politie
contact met de ouders.
Hagenaar uit
water gered
OUDE WETERING
Een Hagenaar is gisteroch
tend om half elf door de
beheerder van jachthaven
De Brasem aan de Planta
ge in Oude Wetering van
de verdrinkingsdood ge
red. De Hagenaar liep op
de steiger bij de jachtha
ven. Toen hij last kreeg
van benauwdheidsver
schijnselen, viel hij in het
water en raakte hij bevan
gen door de kc
Motorrijder
gewond bij
aanrijding
LEIDEN Een 19-jarige
motorrijder uit Leiden is gis
terochtend rond half twaalf
gewond geraakt bij een aan
rijding op de kruising Vale-
riusstraat/Obrechtstraat. Hij
verzuimde voorrang te ver
lenen aan een auto, bestuurd
door een 44-jarige Woubrug-
genaar. De motorrijder is
met een gebroken onder
been naar het Diaconessen-
huis gebracht.
DNIQUE ROSO
flDEN Het middel
het referendum, om
I mening onder de be-
Iking over politiek hei-
tte punten te peilen,
(jft behouden. De bur-
zullen zelf met initia
len mogen komen, op
|orwaarde dat zo'n voor-
»1 door minstens 3700
iidenaars wordt ge-
lund.
schrijven burgemeester en
houders in hun Referen-
mota. Het college denkt
het referendum een goed
Idel blijft om de besluitvor-
g in de gemeenteraad te
ivloeden, ook al heeft het
irendum van 6 maart jl.
»r de vrije sluitingstijden
lOOjt bijgedragen tot meer be-
I Cuftkenheid bij de politiek.
laatste was onder meer
'244 f re6en om het experiment
Twee onderzoekers van de
Leidse universiteit evalueer
den het referendum en kwa
men tot de conclusie dat het
onderwerp de mensen te wei
nig aansprak en dat de burgers
zich niet méér interesseerden
voor politiek dan voorheen.
Het enige positieve aspect aan
het referendum bleek te schui
len in de uitslag: een nipte
meerderheid van de kiezers
die zijn stem uitbracht, was te
gen vrije sluitingstijden voor
de horeca. Deze uitslag deed
de gemeenteraad dan ook be
sluiten hiervan af te zien.
Afspraken
Aan de gemeenteraad worden
in de voorstellen grote be
voegdheden toegekend. Het is
de raad die bepaalt of er een
referendum wordt gehouden
en zo ja, waarover. Bovendien
bepaalt zij zelf of ze zich iets
gelegen laat liggen aan de uit
slag. Bij de wet is vastgelegd
dat een referendum alleen
raadplegend mag zijn, wat be
tekent dat de gemeenteraad
niet in overeenstemming met
de uitslag hoeft te beslissen.
Wethouder J. Walenkamp,
verantwoordelijk voor be
stuurlijke vernieuwing, vindt
daarom dat daarover vantevo-
ren duidelijk afspraken
moeten worden gemaakt.
„Dan weet de kiezer ook met
welk doel hij zijn stem uit
brengt. De kiezer is alleen
maar gebaat bij duidelijkheid".
Om te voorkomen dat over elk
politiek twistpunt een verzoek
tot het houden van een refe
rendum wordt ingediend,
moeten minimaal 3745 kiesge
rechtigden zich achter het
voorstel scharen. Dit aantal
staat gelijk aan drie raadszetels
(volgens de telling bij de
raadsverkiezingen van vorig
jaar). Bovendien is een aantal
onderwerpen uitgesloten, zoals
raadsbesluiten om een rechts
geding te voeren en individue
le kwesties zoals benoemingen.
Wijken
Het college houdt in de nota
ook de weg open voor een wij-
kreferendum. Walenkamp
heeft daarbij echter op voor
hand al enkele bedenkingen:
„Er zijn nauwelijks geschikte
onderwerpen. Het onderwerp
moet wel belangrijk genoeg
zijn om er een referendum
voor te organiseren, maar te
gelijk moet het heel duidelijk
met de wijk te maken hebben.
Heb je het dan over bijvoor
beeld de verkeersafwikkeling
in een bepaalde straat, dan
stuit je al op het probleem dat
niet alleen de bewoners van
die straat of wijk erbij zijn be
trokken maar dat de verkeers
afwikkeling een zaak is van de
hele stad".
De fundamentele kritiek die
door de Leidse onderzoekers is
geuit op de onderwerpkeuze
en de vraagstelling, heeft het
college zich wel degelijk aan
getrokken. Bij een volgende
volksraadpleging moet de raad
het onderwerp goedkeuren,
waarna een redactiecommissie,
onder meer bestaande uit poli
ticologen en een Neerlandicus,
zich over de inhoud buigt. Een
volgend referendum zal pas
geldig zijn als het aantal stem
men meer dan de helft be
draagt van het aantal stemmen
tijdens de laatste raadsverkie
zingen.
HEIDEND GEMEENTESECRETARIS LODDER:
M2slll
0NIQUE ROSO
eur Hi
iet 256
3 MHZ)
jt sock< -j,
jlvolle
286-2
landmi j
BPS
tat 21
070-35!
RAM,
DOS
felefooJÉ!
njlDEN Vanmiddag
i de politiek afscheid
haar permanente fac-
gedurende de afgelo-
zestien jaar: gemeen-
ütcretaris Bob Lodder,
heeft colleges van bur-
ieester en wethouders
komen en gaan,
ar: „In feite verander-
er nooit veel. Dit colle-
heeft alle kans om wel"
verandering door te
,4ren".
iet 1
CENNEL
i.. alleé
05948-
reparafcj
lerd. 9-1 c
legouwt 'ei
lenteno
1.30 uu
Nederlands staatkundig
ij|eem is het onontkoombaar
politici, de bestuurders, op
voorgrond treden. Daar-
it hebben ook de ambtena-
de afgelopen jaren een
ds grotere stem in het ka
il gekregen, vooral doordat
ils en wetgeving zo inge-
keld werden dat alleen zij
het naadje van de kous
en. Tussen deze twee
hten heeft de gemeentese-
aris altijd gelaveerd. „Je
t het scharnierpunt tussen
tiek bestuur en het ambte
apparaat. Ambtelijke voor-
- len moet je naar het college
Ben W kunnen verdedi-
Maar omgekeerd moet je
ambtenaren kunnen over-
en van de politieke argu-
iten van de bestuurders. Je
it over en weer voor vol-
ide begrip zorgen",
dat woelige vaarwater,
r politieke wensen en har-
ealiteit dikwijls met elkaar
ïn, voelde Lodder zich in
element. „Je leert er de
i-fekkelijkheid van politieke
dpunten inzien. Ik weet
of anderen er waarde aan
iten, maar mijn sterre-
'i is Weegschaal. En het zit
lijn karakter om zaken te-
elkaar af te wegen. Iets is
ns mij nooit helemaal
of helemaal wit. Als ge-
ntesecretaris probeer je
een soort balans te zijn
en allerlei krachten".
aeintjes
rdat Lodder in 1976 naar
len kwam, had hij al erva
ring opgedaan in onder meer
Heerenveen, Zwolle en Alme
lo. In Heerenveen en Zwolle
was hij plaatsvervangend ge
meentesecretaris, in Almelo
zat hij acht jaar op de post van
gemeentesecretaris. In die
laatste standplaats fungeerde
hij ook lange tijd als secretaris
van de Stedenband Twente,
een aanzet tot agglomeratie-
overleg. Daar leerde hij dat
steden allang niet meer op
zichzelf kunnen functioneren
maar dat ze dat temidden van
andere gemeenten moeten
doen. En dat kan alleen maar
op voet van gelijkheid. Een
agglomeratie-overleg in de
vorm zoals dat zo'n twee
maanden geleden werd voor
gesteld door B en W of laatst
nog door D66, is daarom vol
gens de scheidend gemeentese
cretaris bijna bij voorbaat ge
doemd te mislukken. „Leiden
is veel groter dan de omlig
gende gemeenten, waardoor je
al vlug de indruk onstaat dat
de kleintjes tegen de grote
v moeten opboksen. Als je het
via de gemeenteraden pro
beert, blijft het toch touwtrek
ken. Iedereen probeert zijn ei
gen belang veilig te stellen en
daar is een gemeenteraad ook
voor gekozen. Maar problemen
die de stad overstijgen, zullen
in gezamenlijkheid moeten
worden aangepakt".
Hij ziet dan ook meer in een
totale herindeling van het ge
bied. „Betrek de Raadsheren-
buurt bij Oegstgeest, of de Me-
renwijk bij Zoeterwoude bij
voorbeeld, zodat die gemeen
ten daar ook wat over te zeg
gen krijgen. In omvang krijg
je dan gelijkwaardiger ge
meenten". In Amsterdam
heeft hij gezien dat het sy
steem van stadsdelen, die alle
een min of meer gelijke om
vang hebben, goed werkt, mits
die stadsdeelraden inderdaad
zeggenschap krijgen over de
belangen die alleen die buurt
aangaan.
Collegepluche
Zelf is Lodder al decennialang
lid van de Partij van de Ar
beid. Tussen 1966 en 1976 was
hij voor die partij lid van de
Provinciale Staten in Overijs
sel, waar hij het ook schopte
Gemeentesecretaris Lodder: „Een zekere mate van afstandelijk
heid heb je nodig".
FOTO: TEJO RINGERS
tot fractievoorzitter. Hij ont
kent dat het lidmaatschap van
een partij, die al sinds jaar en
dag deel uitmaakt van het
Leidse college, zijn onafhanke
lijke functioneren heeft be
moeilijkt. „Als secretaris moet
je even goed toegankelijk zijn
voor de PvdA als voor andere
partijen".
Ondanks zijn overtuigd soci
aal-democratische signatuur is
hij van mening dat zijn partij
in Leiden na al die jaren colle
gepluche wel toe is aan de har
de banken van de oppositie.
„In 1972 bestond het college
uit vijf PvdA'ers en een
D66'er. In 1974 veranderde dat
en dat is naar mijn idee heel
goed geweest. Leiden kampte
toen met veel problemen, bij
voorbeeld op het gebied van
stadsvernieuwing, en het was
nodig dat er tegenstellingen
ontstonden. Dat dwingt een
college tot het formuleren van
prioriteiten, dan moet er geko
zen worden wat belangrijk is
en wat minder belangrijk. Het
nadeel dat kleeft een college
zoals het nu bestaat, is dat er
teveel compromissen moeten
worden gesloten. Daardoor
weet de kiezer nauwelijks
meer waar de PvdA voor
staat. Het CDA heeft te lang in
de oppositie gezeten, maar het
mocht eens tijd worden dat de
PvdA in de oppositie komt. De
partij is dan in staat scherper
voor haar eigen meningen op
te komen. De PvdA heeft wel
gepoogd om grenzen te stellen:
maximaal vijftien miljoen voor
de stationsplannen, maximaal
vijf miljoen extra inkomsten
uit de onroerend goedbelas-
ting, maar ik vraag me af of
dat voldoende is om aan de
kiezer een eigen standpunt
d'.idelijk te maken".
Ballonnen voor GOKL
Drieënveertig ballonnen stegen
gistermiddag met moeite om
hoog bij het nieuwe kantoor
van de Centrale Organisatie
Kinderopvang Leiden. Aller
minst symbolisch voor de snel
le groei van de overkoepelen
de stichting, die even zoveel
Leidse organisaties omvat.
Ex-wethouder en voortrekker
van de kinderopvang in Lei
den, Henriëtte van Dongen,
nam gisteren graag de moeite
om haar burelen bij het minis
terie van onderwijs te verlaten
voor een toespraak in het Kijk-
huis. Zelf had Van Dongen tien
jaar geleden nog alle moeite
de toenmalige politieke partij
en mee te krijgen in haar strijd
om de kinderopvang van de
grond te tillen als aanzet voor
de vrouwenemancipatie. Dat is
nu anders. De gemeente subsi
dieert fors, het aantal kind
plaatsen groeit explosief,
wachtlijsten krimpen onver
wacht snel in. Alleen aan de
maatschappelijke waardering
ontbreekt het nog volgens Van
Dongen, die meent dat veel te
weinig mannen in de opvang
werkzaam zijn en dat er te
slecht wordt betaald. Maar ook
hier keert het tij: de economi
sche noodzaak om vrouwen in
het bedrijfsleven en bij de
overheid in dienst te nemen
werpt vrucht af.
Charlotte
directrice
van de COKL, wil vooral dat de
woningbouwverenigingen in
Leiden zich meer rekenschap
geven van de grote schaarste
aan bruikbare panden in de
stad. Daar zou al vroegtijdig bij
bouw- en inrichtingsplannen
rekening mee moeten worden
gehouden. Behalve gebrek aan
ruimte om nieuwbouw neer te
zetten, zijn er ook nauwelijks
panden die doelmatig kunnen
worden verbouwd.
FOTO: WIM VAN NOORT
ADVERTENTIE
Goede raad van een man die
zestien jaar langs de zijlijn van
de Leidse politiek heeft ge
staan, en met die standplaats
heel gelukkig was. „Ik vind
het heel plezierig om met al
lerlei mensen om te gaan.
Maar van nature heb ik toch
een soort reserve jegens ande
ren, ik blijf liever enisgzins op
een afstand. En een zekere
mate van afstandelijkheid heb
je in deze functie gewoon no
dig. In die zin is het wel een
wat eenzame positie: je bent
geen bestuurder, maar ook
geen gewone ambtenaar".
Ondanks alle komende' en
gaande politici, heeft Lodder
gemerkt dat de sfeer binnen
een college weinig is veran
derd gedurende de afgelopen
jaren „Nieuwelingen passen
zich aan. Ze zien hoe hun
voorganger het heeft gedaan,
en pakken het op dezelfde ma
nier aan, ook omdat de colle
ga's het niet anders gewend
zijn". Maar nu het college van
burgemeester en wethouders
sinds de laatste raadsverkie
zingen, de schouwburgaffaire
en nieuwe werkkringen ingrij
pend is veranderd van samen
stelling, acht Lodder de tijd
rijp voor een grootscheepse
verandering, en daarmee doelt
hij niet alleen op de interne
reorganisatie van het gemeen
telijk apparaat. „Vrijwel ieder
een is nieuw, alleen Hans de la
Mar zit er al zo'n vijf en een
half jaar. Maar Hennie Koek is
bijvoorbeeld pas in juni aange
treden. Dit college heeft de
kans om dingen echt anders te
doen, zonder te worden gehin
derd door gebruiken van vroe
gere collegeleden".
Lodder ontving v^nmiddajg
voor zijn jarenlange toegewij
de inzet voor de gemeente de
Jan van Houtpenning.
LEIDEN CDA, VVD en
SP bleken gisteravond in
de commissievergadering
over emancipatie niet bij
ster enthousiast om in Lei
den te experimenteren
met gescheiden klassen
voor jongens en meisjes.
Het voorstel om te experimen
teren met 'seksegescheiden on
derwijs' staat genoemd in de
nota Meidenbeleid. Daarin
worden suggesties gedaan om
de achterstand van meisjes in
te halen, suggesties die betrek
king hebben op vrijwel alle
beleidsterreinen. SP'er T. van
Houten maaide veel gras voor
de voeten van enkele collega
raadsleden weg met de opmer
king dat hij twijfels had over
de effectiviteit van het ge
scheiden les krijgen. „De expe
rimenten die er tot nu toe mee
zijn geweest, tonen verschil
lende uitkomsten". Ook het
CDA vroeg zich, bij monde
van H. Kruijt, af of seksege
scheiden groepen wel een juis
te keuze zou zijn. En als het al
zou gebeuren, wil het CDA het
beperken tot bijvoorbeeld de
exacte wetenschappen en in
formatica, waar vrouwen en
meisjes een duidelijke achter
stand hebben De VVD sloot
zich volledig bij de kritiek aan
D66 miste in het hele stuk de
financiële onderbouwing en
wilde wel graag weten hoe
wethouder Koek van plan was
om al deze mooie voornemens
uit te voeren. Groen Links
was de enige partij die zonder
meer achter de nota stond. R.
van Schreven drong zelfs aan
op meer haast bij de invoering
van het experiment.
Ondanks alle kritiek wilde
wethouder H. Koek toch vast
houden aan het experiment
voor gescheiden les, dat vol
gens het stappenplan in het
schooljaar 1992/93 moet wor
den doorgevoerd, in overleg
met de scholen. „De landelijke
ervaringen hiermee nodigen
wel uit tot voortgang", aldus
de wethouder. Het gehele Mei
denbeleid moet volgens Koek
nog bij alle directies voet aan
de grond krijgen. Veel wordt
verwacht van gerichte voor
lichting over de mogelijkhe
den die meisjes nog vaak on
benut laten, zoals het volgen
van technisch onderwijs. Maar
ook de bedrijven zullen een
handje moeten helpen, terwijl
ook het sociaal-cultureel werk
in onder meer club- en buurt
huizen een belangrijke rol
krijgt toebedeeld.
II
I
LEIDEN De Rodenbur
germolen nabij de Ka-
naalweg/Lorentzkade kan
blijven draaien. De ge
plande vrije sectorwonin
gen in de directe omge
ving worden tien meter
verderop gebouwd. Dat
geeft volgens de gemeente
voldoende wind in de
wieken.
De gemeente moest tot drie
maal toe haar bouwplan bij
stellen na klachten van omwo
nenden, de molenaar en twee
provinciale commissies. Even
als de molenaar vinden de
provinciale deskundigen dat
de molen, toch al verdrongen
achter iepen en huizen, een
verdere aantasting van het
windveld niet kan verdragen
Dat zou de windmolen, on
langs gerestaureerd en weer
draaiende gemaakt voor 50.000
gulden, degraderen tot een in
ferieur deel van het stadsmeu-
bilair.
Wethouder Van Rij kon ten
slotte niet anders dan het
bouwplan inkrimpen. Aanvan
kelijk met twee woningen,
maar dat leverde de molen on
voldoende lucht op. Meer kon
niet volgens Van Rij, die de
bouwkosten niet kan betalen
als er nog meer huizen uit het
plan moeten verdwijnen. De
provinciale deskundigen hou
den echter vast aan een af
stand van honderd meter tus
sen de eerste bebouwing en de
molen.
Van Rij heeft nu een plan in
gediend waarin hij de eis van
de deskundigen 'nuanceert' tot
een afstand van zeventig me
ter. Bovendien worden de wo
ningen die het meest dichtbij
staan geen drie maar twee
bouwlagen hoog door het dak
terras te schrappen en worden
ze gebouwd ten noorden van
de molen in een weinig heer
sende windrichting. „Het be
lang van de molen moet niet
worden overdreven, maar af
gewogen tegen de noodzaak
van stedelijke verdichting en
een zo nuttig mogelijk gebruik
van de grond", meent Van Rij,
die vindt dat de molen geen
duidelijke taak heeft en daar
om niet optimaal hoeft te
functioneren.
Met het nieuwe plan komt
Leiden volgens de wethouder
voldoende tegemoet aan de
deskundigen, die de gemeente
in de problemen brachten door
een vergissing: zij hadden op
de bouwtekeningen de afstand
tussen de woningen en de mo
len wat al te gunstig ingeschat.
De plannen worden vanavond
besproken door de Leidse poli
tieke partijen in Het Gulden
Vlies aan de Breestraat,
aar vang 21.15 uur.
Deze handzame EHBO-kit voor thuis,
in de caravan, auto of boot,
is voor u als u een
nieuwe abon
nee aanbrengt.
De nieuwe
abonnee wordt ook
hartelijk onthaald:
deze krijgt de krant
de eerste twee weken
gratis.
I
Noteer als nieuwe abonnee ingaande:
Dhr./Mevr.:
Straat:
I Postcode/plaats:
Telefoon:
[voor tontrol» bezorging)
Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
Daarna wordt het abonnementsgeld betaald per
maand (automatische betaling) f25,70
kwartaal (automatische betaling) f 76,60
kwartaal via acceptgiro f 78,60
Stuur als dank de EHBO-kit naar:
I Naam:
I ZI
I Postcode/plaats:
I Stuur deze bon in een open envelop - postzegel met nodig - naar de
I Leidse Courant^ antwoordnummer 998. 2501 VC Den Haag |NZ
