Kok en De Vries
trekken grens
nzake plan-Simons
BINNENLAND
FNY-bonden willen geen vrije
tijd of loon inleveren bij ziekte
L
^{Marine
officieren
^bekennen
fraude
Volledige werkgelegenheid doel Industriebond FNV
Wennen
aan de
Euroschurk
Werk is de beste
sociale zekerheid
Moeizaam herstel na verlies van kind
tSoiwant
MAANDAG 4 NOVEMBER 1991
id
lïieuwe wet pakt
chijnhuwelijken aan
!N HAAG Het ministerie van justitie heeft
in wet in voorbereiding die een eind moet maken
t Midin t°enemend aantal schijnhuwelijken in Ne-
jrland. In de toekomst mag de ambtenaar van de
™rgerlijke stand een huwelijk tussen een Neder-
ïopenLjjer en een vreemdeling alleen voltrekken als
■gegaalngetoond kan worden dat de buitenlander zich
Het mp de vreemdelingendienst heeft gemeld. De
ruk wfeemdeling moet dan een verklaring kunnen
atie gfer^e8gen waaruit blijkt dat de betrokkene hier
inHp f *s' een verzoek heeft ingediend om hier te
togen blijven, of verklaard heeft het land weer te
Z18e spen verlaten. Momenteel is het nog zo dat een
Israöeemdeling, ook als hij of zij illegaal in Nederland
j een verblijfsvergunning kan krijgen als hij of zij
buwt met een Nederlandse ingezetene. Voor
Siijnhuwelijken worden bedragen betaald van
;t belfiOO tot 15.000 gulden,
kennu
Beweging Sehaefer zoekt tv-zender
DEN HAAG De beweging Sehaefer, genoemd
naar inititiatief nemer oud-staatssecretaris Jan
Sehaefer, zoekt een tv-zender. Deze moet bereid zijn
een avondvullend discussieprogramma te verzorgen
tussen bestuurders en burgers. Sehaefer, die onte
vreden is over de (nieuwe) koers van de PvdA, pro
beert met een nieuwe beweging de kloof tussen bur
gers en politiek te verkleinen. De beweging kwam
gisteren voor het eerst bijeen in een café in Amster
dam. Er waren ongeveer veertig geriteresseerden
vanuit verschillende politieke partijen maar ook
vele politieke daklozen op de bijeenkomst afgeko-
De komende maanden moeten worden gebruikt om
de organisatie op te zetten. In januari komt de bewe
ging met een discussiestuk voor een „ronde-tafel-
conferentie" voor wie maar mee wil doen, met een
aantal discussiethema's als sociale zekerheid, werk
gelegenheid, openbare orde, veiligheid alsmede mi
lieu. Sehaefer wil nadrukkelijk geen nieuwe partij
Decemberzegels worden
een stuiver duurder
DEN HAAG De decemberzegels die de PTT eind
deze maand uitbrengt, zijn vijf cent duurder dan de
speciale zegels voor feestdagenpost in voorgaande ja
ren. De besparing voor de klant is nu vijf cent voor
verzending van een kaart en vijftien cent voor een
kaart in een open enveloppe.
De speciale zegels kunnen worden gebruikt voor het
verzenden van kerst- en nieuwjaarspost tussen 28
november en 31 december. Daarna blijven ze ook
nog geldig, maar moet worden bijgeplakt tot het be
drag van de normale porto. De nieuwe december-
postzegel die vanaf 28 november in velletjes van
twintig stuks te koop is, is ontworpen door Joost
Swarte uit Haarlem. Het thema van de zegel is „con
tact tussen de mensen door wenskaarten". Er komen
250 miljoen van deze zegels op de markt.
Inf otheek - dochters
verzelfstandigd
LEIDEN De activiteiten
van Infomotive en Microlease,
twee dochterondernemingen
van het failliete automatise
ringsbedrijf Infotheek, zullen
worden voorgezet door het
personeel. Dit is gisteren be
kendgemaakt door het in
Haarlem gevestigde bedrijf
Feda Beheer, dat door het ma
nagement en het personeel (in
totaal 36 mensen) is gevraagd
de verzelfstandiging te verwe
zenlijken. Vrijdag werd al
meegedeeld dat vier dochter
ondernemingen van Infotheek
buiten het faillissement vallen
omdat zij worden verzelfstan
digd.
jlEDICIJNEN MOETEN 1 JANUARI IN BASISVERZEKERING
landeL
MERSFOORT Medi-
bescïnen moeten per 1 janua-
uit de Algemene Wet
ijzondere Ziektekosten
^WBZ) vergoed worden,
itstel van het plan-Si-
dankïons °P ^it Punt *s n*et
Jnvaardbaar. Daarover
n vice-premier Kok en
A-minister De Vries
an sociale zaken het eens
jjworden. Over welke
inka^derdelen wèl voor uit-
;1 in aanmerking ko-
beraadslaagt staats-
icretaris Simons vandaag
de fractievoorzitters
CDA en PvdA en de
naat.
'olgens Kok heeft uitstel van
e 'medicijn-operatie' dramati-
ïrde fche gevolgen voor de koop-
Irid jracht, die het kabinet niet
lan repareren. „Als dit onder-
u:- jeel de streep niet haalt, moet
"edacht worden aan een ach-
■ruitgang van ongeveer een
gele4alf procent voor grote groe-
i in de samenleving", liet
.ok zaterdag na afloop een
?vdA-bijeenkomst in Amers-
lOort weten. Het Centraal
„Simons moet
opstappen als plan
debacle wordt"
DEN HAAG Als het plan
voor een nieuwe basisverze
kering voor ziektekosten
niet wordt doorgevoerd,
moet de bedenker ervan,
staatssecretaris Simons van
volksgezondheid, aftreden.
Dat zei topeconoom en
vooraanstaand PvdA'er
Arie van der Zwan gisteren
voor de NCR V-radio. Vol
gens hem zou de helderheid
in de politiek gediend zijn
met zo'n stap van Simons.
Van der Zwan kritiseerde
ook het profiel voor de
nieuwe voorzitter dat de
PvdA vorige week publi
ceerde. „Dat is een onding",
zei hij.
AWBZ moeten worden ge
bracht. Uitstel van de overhe
veling van de huisartsenhulp
naar de AWBZ stuit op veel
minder inkomenspolitieke
problemen. Het gevolg daar
van is blijkens kabinetsbere
keningen minimaal.
Jongstleden vrijdag slaagde de
ministerraad er niet in een de
finitief standpunt over de
'tweede fase' van het plan Si
mons te formuleren. Afgelo
pen weekeinde werd duidelijk
dat het zeer kritische advies
van de Raad van State over
het stelsel daarbij een grote rol
heeft gespeeld. Enkele minis
ters willen zich verder in het
advies verdiepen en onzeker is
of de CDA-fracties in de Eer
ste en Tweede Kamer niet met
bezwaren zouden ko-
Gekanteld
Een brandweerman bekijkt samen met een werknemer van een sleepdienst de tankauto die van
morgen op rijksweg 2 tussen Utrecht en Amsterdam door nog onbekende oorzaak kantelde. De
vrachtwagen, geladen met zwavelzuur, blokkeerde de rijstroken in de richting van Amsterdam en
veroorzaakte een file van zeventien kilometer. Een kleine lekkage aan de tank is inmiddels verhol
pen. De chauffeur, die met twee voeten in het weggelekte zuur heeft gestaan, is voor behandeling
overgebracht naar het Academisch Medisoh Centrum in Amsterdam. foto: anp
Planbureau heeft berekend
dat het compenseren van dit
inkomensverlies het kabinet
ruim één miljard gulden zou
kosten.
Kok en De Vries zijn het er
over eens dat de medicijnen
alleen al vanwege de koop
kracht-effecten per 1 januari
onder de werking van de
In Amersfoort maakte Kok za
terdag duidelijk dat niet alleen
de PvdA-bewindslieden in het
kabinet, maar de partij in zijn
geheel wil vasthouden aan de
invoering van een basisverze
kering voor de gezondheids
zorg. „Door het feit dat hele en
halve belangenorganisaties tot
nieuwe inzichten en adviezen
zijn gekomen is er een kramp
in de besluitvorming gekomen.
Maar hier moeten wij als
PvdA laten zien waar de gren
zen liggen".
AMSTERDAM De meeste
FN V-bonden willen geen af
spraken maken over het inle
veren van vrije dagen of loon
bij ziekte. Ze gaan daarmee
lijnrecht in tegen de vakcen
trale, die vrijdagavond met
CNV, MHP en de werkgevers
organisaties overeenkwam dit
wel te doen om zo het ziekte
terug te dringen. De
bonden vrezen dat bestaande
rechten van werknemers daar
mee worden aangetast.
Voorzitter Kamminga van het
KNOV (midden- en kleinbe
drijf) heeft gezegd dat als de
bonden bij hun standpunt blij
ven het akkoord tussen de so
ciale partners van geen enkele
waarde is.
„Verslechteringen in de ar
beidsvoorwaarden zijn niet be
spreekbaar", zegt voorzitter De
Waal van de Dienstenbond
FNV. Hij wil dat werknemers
extra vrije dagen krijgen als ze
zich gedurende
periode niet ziek melden. Die
kunnen ze dan inleveren als ze
daarna toch ziek worden. De
Waal wordt gesteund door zijn
collega van de Industriebond,
maar niet doofc- de Diensten
bond die geen ondertscheid ac
cepteert tussen zieke en gezon
de werknemers.
Minister De Vries van sociale
zaken is blij met het akkoord
tussen de sociale partners. Hij
wil snel met hen praten om de
afspraken vorm te geven.
)EN HELDER Twee
lelderse marine-officie-
en, die woensdag al wer-
len aangehouden op ver-
lenking van verduiste-
ing, valsheid in geschrif-
e, heling en oplichting,
lebben een volledige be-
entenis afgelegd.
's)aarna zijn ze op vrije voeten
[esteld, zo heeft een woord-
'oerder van de marechaussee
'andaag bevestigd. Het twee-
al heeft toegegeven met ver-
luisterde cheques, betaalkaar-
en een creditcard voor cir-
tienduizend gulden aan
Irank te hebben gekocht. Van
voorraad alcoholica is niets
eruggevonden.
)e betaalmiddelen werden
oor de ^TT bezorgd op het
ïuisadres van de benadeelde,
een lange wereldreis
naakt. Een van de twee offi-
i bewoonde tijdelijk het
'an de benadeelde.
)e officier van justitie zal het
weetal te zijner tijd dagvaar
voor de militaire kamer
de rechtbank in Arnhem.
B langende de strafzitting blijft
tweetal geschorst wegens
betrokkenheid bij de ex-
iloitatie van bordelen in Den
leider en Amsterdam.
interne commissie van de
Coninklijke Marine onder-
oekt of die activiteiten ont-
uit de zeemacht recht-
burgemeester
van de
hoofdstad, Ed
van Thijn.
foto: anp
PvdA wil nieuwe
natuurgebieden
DEN HAAG De PvdA wil
dat er de komende jaren grote
natuurgebieden worden aan
gelegd. Minister Maij van ver
keer en waterstaat moet vol
gend jaar onderzoek laten ver
richten of dit mogelijk is. De
sociaal-democraat Feenstra zal
dit woensdag voorstellen bij de
begrotingsbehandeling in de
Tweede Kamer. Hij wordt in
zijn initiatief gesteund door
coalitiepartner CDA.
Feenstra denkt om te begin
nen aan drie projecten. Langs
de dijk Enkhuizen-Lelystad
zou een soort tweede Oost-
vaardersplassen moeten ko
men, het grote recreatiegebied
in de Flevopolder. Verder kan
langs de Noordzeekust in het
water een kunstmatige tweede
duinenrij komen; tussen de
duinen in kan dan een nieuw
natuurgebied ontstaan. Ten
slotte ziet de PvdA'er moge
lijkheden om in de Waddenzee
enkele extra vogeleilanden
aan te leggen.
UTRECHT De Indus
triebond FNV plaatst het
streven naar volledige
werkgelegenheid weer
bovenaan zijn prioriteiten
lijst. Over een jaar of tien
zullen er per saldo meer
ouderen van de arbeids
markt verdwijnen dan er
jongeren bijkomen. „De
omstandigheden zijn daar
om gunstig om de doel
stelling van volledige
werkgelegenheid weer
van stal te halen", stelt de
Industriebond in zijn noti
tie voor de middellange
termijn „Grensverleggend
vakbondswerk", die van
daag is gepresenteerd.
De grootste FNV-bond in de
marktsector constateert met
enig genoegen dat het moment
in zicht komt dat werkgevers
„niet langer de alleenheer
schappij op de arbeidsmarkt
kunnen uitoefenen". Dat bete
kent overigens niet dat de
overheid en de sociale part
ners lui achterover kunnen
toezien hoe de arbeidsmarkt
zich ontwikkelt, stelt de bond.
Eén van de voorwaarden om
de volledige werkgelegenheid
te bereiken is volgens de bond
verlaging van de belasting- en
premiedruk op arbeid. De
overheid zal moeten blijven
investeren in onderwijs, on
derzoek, infrastructuur en te
lecommunicatie om werkgele
genheid, ook in een verenigd
Europa, binnen de landsgren
zen te krijgen en te houden.
Daarnaast zouden werkgevers
en bonden door aanpassing
van de wetgeving meer in de
melk te brokkelen moeten
krijgen op het gebied van de
werknemersverzekeringen.
Momenteel beperkt de rol van
de uitvoeringsorganen van die
verzekeringen, waarin ook de
vakbonden zijn vertegenwoor
digd, zich voornamelijk tot de
vaststelling van de uitkerin
gen. De Industriebond vindt
echter dat er een samenhan
gend pakket nodig is op terrei
nen als scholings- en plaat
singsbeleid, ouderenbeleid en
de vaststelling van criteria
door BERT JANSMA
Hollywood heeft het moeilijk met z'n schurken
vandaag de dag. Jarenlang hebben de makers van
films en televisieseries geteerd op de echo's van
Tweede Wereldoorlog en Koude Oorlog, maar de
koek lijkt definitief op. De vertrouwde vijanden
van weleer zijn vrienden geworden. De
spreekwoordelijke kwaaie Rus is gesaneerd tot een
door en door fatsoenlijk mens. De grens tussen
goed en kwaad van een op stereotypen gebouwde
vermaaksindustrie ligt niet meer bij Checkpoint
Charlie. Dus heeft Hollywood een probleem. Boze
mannen en vrouwen blijven er broodnodig. Maar
waar moeten ze nu vandaan komen? Het probleem
is zo groot, dat Hilary Kingsley er uitgebreid
aandacht aan besteedt in haar tv-studie 'Box of
Delights'. Russen kunnen niet meer, Amerika
zoekt nieuwe tegenstanders. De aankoop van
klassiek-Amerikaanse bedrijven door niet-
Amerikanen wordt in de Verenigde Staten met
grote argwaan gevolgd. Déér ligt de nieuwe
dreiging, en scenarioschrijvers staan gereed om
samenzweringen en boze bedoelingen achter die
'uitverkoop' te bedenken. Japan is de grootste
buitenlandse investeerder in Amerika. Maar,
helaas voor Hollywood, een Japanse schurk
kunnen ze wel vergeten. Niet alleen omdat
Hollywood een groot deel van z'n omzet uit Japan
haalt. Japanse tv-adverteerders zullen zich wel
tien keer bedenken alvorens ze een spotje voor
hun produkten vastplakken aan, pak weg, een
'Bridge over the River Kwai' in tien afleveringen.
Nee, het probleem is erger. Hollywood is bijna van
Japan. Sony heeft in '89 Columbia Pictures
opgekocht. Matsushita kocht vorig jaar Universal
Pictures. „Het enige echte alternatief is, helaas, de
West-Europeaan stelt Kingsley. „En in tijden van
grote zakelijke competitie tussen beide
wereldddelen, het liefst nog de Westeuropese
zakenman". Dus maakt u de borst maar nat, het
wordt wennen aan de nieuwe 'bad guy' op film en
tv. De Euroschurk. Terug naar de tijden dat
Hollywood al z'n kwaaie pieren uit Europa haalde:
de Britten Boris Karloff en Christopher Lee, de
Hongaar Bela Lugosi krijgen weer Europese
opvolgers. Onze eigen Jeroen Krabbé mag het spits
afbijten. Hij speelt Jeremy van Dorn, een duistere
Nederlandse zakenman die een in Zwitserland
gebaseerd consortium leidt en die Blake
Carrington kapot wil maken in de serie 'Dynasty'.
In pure slechtheid kan hij de moderne heks Joan
Collins (Alexis) een hand geven. Krabbé als de
Eerste Euroschurk die de commerciële angsten van
Amerika gestalte geeft. De scenarioschrijvers
maken er meteen gebruik van om Blake
Carrington (John Forsythe) een gepassioneerde
'Amerika voor de Amerikanen '-speech in de mond
te leggen tegen die buitenlandse belager. En nu
maar afwachten of Europa het pikt. Het is wèl
wennen: De Westeuropeaan-in-Amerika van
onzakelijke artistiekeling tot Euro-schurk. Met wat
goede wil zou je het emancipatie kunnen
ECONOOM WOLFSON:
voor toekenning van uitkerin
gen en de vaststelling van de
hoogte en de premies.
Arbeidstijdverkorting krijgt
een lagere plaats op de priori
teitenlijst. Voor herverdeling
van het bestaande werk is de
atv een mogelijkheid, maar
„volledige werkgelegenheid
zal overigens in belangrijke
mate door een echte groei van
de hoeveelheid werk moeten
worden bereikt". De bond wil
af van collectieve leeftijds
grenzen voor vervroegde uit
treding.
(Vervolg van de voorpagina)
AMERSFOORT Econoom
Wolfson toonde zich zaterdag
tijdens de PvdA-bijeenkomst
over de sociale zekerheid niet
somber over de bereidheid van
de partij om nieuwe wegen in
te slaan. Hij signaleerde dat er
een 'cultuuromslag' heeft
plaatsgevonden, waarbij de
partij meer belang hecht aan
een hogere arbeidsdeelname.
Wolfson: „Werk is de beste so
ciale zekerheid, want werk is
de meest directe weg naar
emancipatie en maatschappe
lijke betrokkenheid. We
moeten dus goed kijken in
hoeverre onze verzorgingsstaat
de deelname van meer men
sen aan de arbeidsmarkt in de
weg staat".
Na die 'aftrap' vertoonde dis
cussieleider Ton Planken een
overheadsheet met daarop de
kreet: Wat is de brandende
kwestie? en vervolgens
mocht de zaal zich in het ge
sprek mengen. Dat leverde
een baaierd van betogen op,
waarbij één van de brandende
vragen luidde voor wie de
PvdA zich eigenlijk druk moet
maken: voor de nieuwe ach
terstandsgroepen' of de rede
lijk welgestelde 'Almere-socia-
Van der Zwan vond dat de
laatste groep niet vergeten
moet worden. „Onze tragiek is
dat we onmiddellijk naarstig
op zoek gaan naar nieuwe ach
terstandsgroepen. Zo krijgen
we het imago van een bezem
wagen". Hij kreeg onmiddel
lijk bijval van Wolfson, die
krachtig waarschuwde voor
het imago „partij van de zielig
heid". Er zijn nieuwe pro
bleemgroepen, zoals de alloch-
de slecht-opgeleiden en
be
toogde hij. Dat was tegen het
zere been van vakbondsbe
stuurder Vos: „Mensen die de
eindstreep hebben gehaald-
kunnen zichzelf wel redden.
Bedrijven met de meest riante
zekerheidsgaranties kennen
ook de minste uitval naar
ziektewet en wao kennen.
W ybertjesmodel
De discussie bleef in Amers
foort vrij abstract. Of het mi
nimumloon bevroren en de
uitkeringen verlaagd moeten
worden kwam niet ter sprake,
hoe de arbeidskansen van
langdurig werklozen vergroot
kunnen worden evenmin. Wel
ging het 'wybertjesmodel' over
tafel, evenals de 'tripartite
aansturing van uitvoeringsor
ganisaties', en het 'prudent
collectivisme'; begrippen waar
de gemiddelde uitkeringsge
rechtigde geen chocola van
kan maken. Concreter en vrij
algemeen gedeeld was de kri
tiek op de Gemeenschappelij
ke Medische Dienst, die zich
teveel als uitkeringsfabriek
Groot was ook de vrees dat
alle vrome voornemens uitein
delijk in de stroperigheid van
de politieke praktijk zullen
blijven steken.
Met name Van der Zwan he
kelde de Haagse besluitvor
ming scherp: „We moeten
naar een andere staatsinrich
ting om slagvaardiger te kun
nen opereren. Nu komen op
zich goede voorstellen in een
mallemolen terecht en het re
sultaat is te grijs en te middel-
ren. Dat komt ook omdat be
windslieden hun voorstellen
nogal vrijblijvend, ad libitum,
indienen. Men durft er zijn ei
gen lot niet aan te verbinden".
CASPER EN HOBBES
door bill waterson PROEFSCHRIFT 'AANPASSING NA OVERLIJDEN';
LEIDEN Vier maanden na
het overlijden blijkt ongeveer
de helft van de familie nog
grote moeite te hebben met
het gemis van de overledene.
De problemen blijken het
grootst onder ouders die een
kind verliezen. Ook het her
stel, vooral van de moeders,
verloopt voor hen vaak zeer
Tot die conclusies komt drs.
Marc Cleiren in zijn proef
schrift „Aanpassing na een
overlijden" waarop hij morgen
hoopt te promoveren aan de
Rijksuniversiteit Leiden. Hij
onderzocht de gevolgen van
een overlijden door zelfmoord,
verkeersongeval en ziekte
voor de naaste familieleden
van de overledene.
Ouders die een kind verloren
hebben, blijken de zwaarst ge
troffen groep. Vier maanden
na het ongeval heeft 93 pro
cent nog steeds aanzienlijke tot
ernstige moeite met het ver
lies. De schokreacties zijn ster
ker dan die onder mensen die
hun partner verloren hebben,
zo meldt de onderzoeker.
Schuldgevoelens over het
overlijden van hun kind ko
men bij ouders ook vaker voor
dan in alle andere groepen,
met name wanneer het kind
door zelfdoding om het leven
kwam.
dan een derde van hen ver
toont veertien maanden na het
verlies nog geen tekenen van
herstel. De meesten hebben
ook weinig vertrouwen in de
toekomst. Moeders hebben het
meest last van lichamelijke
klachten en gebruiken de
meeste medicijnen. Het alge
mene beeld van hen weerspie
gelt vaak wanhoop en onver
mogen om hun leven opnieuw
inhoud te geven, zo stelde
Cleiren vast.
