In Amerika tel je niet mee
als je niets weet van honkbal
Caspar ov
grijst jeugd
erecht
Kampuchea blij
met terugkeer
van godenkoning
prins Sihanouk
Ga direct naar de Rabobank
voor de voordeligste hypotheek.
SPORT
Rabobank
:R 19! /-»
jiaocGouoaiu
DINSDAG 22 OKTOBER 1991
iljarter Van Beek
s enige ongeslagen
HAAG Jan van Beek is de enige ongesla-
deelnemer aan het toernooi om de Haagse bil-
titel vierde klasse libre klein in café Corina. Hij
i in de eerste en tweede ronde en leidt met een
liddelde van 1.69.
agen eerste ronde: Jan Polko-Anton Heemskerk 60-54/
an van Beek-Ben Janssen 60-52/41, Leo Krul-Ron Zeel-
rg 48-60/47, Frans van Doorn-E. Thelen 60-29/27; tweede
e: Van Doorn-Krul 56-60/40, Polko-Thelen 40-60/25, Van
-Heemskerk 60-45/30, Zeelenberg-Janssen 35-60/32.
i 1. Van Beek 4-1.69, 2. Van Doorn 2-1.73, 3. Polko 2-
4. Thelen 2-1.71, 5. Janssen 2-1.53, 6. Krul 2-1.24, 7. Zeel-
rg 2-1.20, 8. Heemskerk 0-1.57.
KNBB driebandencompetitie eerste divisie versloeg Die
e I het Zundertse Teletronica met 6-2. Uitslagen: Dik-
De Bruijn 29-40/29, Lommers-Hopmans 40-36/41, Eg-
-Snels 35-29/41, Trommel-Verpaalen 35-34/53.
Nederlaag
voor HMSH
DEN HAAG De
zaalvoetballers van
HMSH zijn er niet
in geslaagd de op
een na onderste
plaats te verlaten.
Gisteravond werd
de competitiewed
strijd tegen Frans
Maas met 6-2 verlo
ren. Bij de rust was
de score nog in
evenwicht (2-2),
maar na de pauze
leidden fouten tot
veel treffers. Voor
HMSH scoorden
Ben Steinman en
Nol Thomassen.
FC Den Haag op bezoek bij Duinoord
DEN HAAG Het in de eredivisie bepaald niet succesvolle
FC Den Haag treedt aanstaande donderdagavond aan tegen
zaterdag-amateurclub Duinoord. Het duel wordt gespeeld op
het terrein van Duinoord aan het Issabellaland (Mariahoe-
ve). De wedstrijd, die wordt gespeeld ter gelegenheid van de
ingebruikstelling van de nieuwe lichtinstallatie van Duin
oord, begint om 19.30 uur. Een uur eerder stelt wethouder
Dijkhuizen de verlichting officieel in werking. Daarna volgt
een voorwedstrijd tussen de F-jeugd van Duinoord en VUC.
Uitdaagster behoudt leiding
MANILA De Chinese uitdaagster Xie Jun heeft de lei
ding in de tweekamp om het wereldkampioenschap schaken
voor vrouwen behouden. De twaalfde partij tegen wereld
kampioene Maja Tsjiboerdanidze uit de Sovjetunie eindigde
gisteren in Manila na 33 zetten in remise. De 20-jarige
schaakster uit Beijing heeft de leiding met 6,5-5,5. De twee
kamp omvat maximaal zestien partijen.
KOERSEN
DEN HAAG Onze tips voor
de koersen van Duindigt (mor
gen om 13.30 uur) luiden:
le koers: 1. Count Nikki, 2. Fluent in
Spanish, 3. Astrakan Lad (1-7-2).
2e koers: 1. Emon, 2. Fastwin L, 3.
Free for All (1-7-3).
3e koers: 1. Silver Rose, 2. Gillian, 3.
Anthony's First (8-6-5).
4e koers: 1. Farouche Prince, 2. Tar
ragon Lobell, 3 Dutch Iran (2-7-3).
5e koers: 1. Golden Dream, 2. Djan-
go, 3. Enath (8-1-7).
be koers: 1. Eliot Buitenzorg, 2. Estel-
le H, 3. Chico G (6-5-4).
7e koers: 1 Darling Be Good, 2. Cle
ar Leader, 3. You Sure (6-4-2).
8e koers: 1. Free Will, 2. Earl Torpe
do, 3. Excellent Fox (5-1-7).
Olympisch toernooi
hockeyers compleet
AUCKLAND Nieuw-Zeeland, de Sovjet
unie en India hebben zich in Auckland als
laatste landen geplaatst voor het olympisch
hockeytoernooi (mannen) van Barcelona. Zi,
krijgen in de Catalaanse hoofdstad gezel
schap van Spanje, Groot-Brittannië, Neder
land, Duitsland, Pakistan, Australië, Argen
tinië, Egypte en Malaysia. In het vrouwen
toernooi zijn vier van de vijf plaatsen voor
Barcelona verdeeld. Die gaan naar Nieuw-
Zeeland, Duitsland, Groot-Brittannië en Ca
nada. Het vijfde land wordt op 26 oktober
bekend wanneer om de vijfde en zesde
plaats wordt gespeeld. Bij de vrouwen wa
ren organisator Spanje, titelhouder Austra
lië en wereldkampioen Nederland al zeker
van Barcelona.
Deceptie voor bokser
Gerry Wetemans
DEN HAAG - Voor Gerry Wetemans zijn
de nationale bokskampioenschappen voorbij
nog voor de titelstrijd is begonnen. De Ha
genaar trainde zich vier maanden suf om
vanaf morgen voor de vijfde maal uit te ko
men in de boksstrijd. De A-klasser in het
halfzwaargewicht bemerkte echter dat hij
niet voorkwam in het wedstrijdschema voor
zijn categorie. De 24-jarige bokser van Hout
zagerij/Te Pas kreeg gisteren definitief te
horen dat de tekortkoming (zijn club
schreef hem tien dagen te laat in) niet meer
viel goed te maken. „Een heel seizoen is nu
weg", aldus Wetemans. „Ik heb er alles aan
gedaan om eindelijk eens die titel te be
machtigen. Om er dan zo uit te vliegen is
heel erg teleurstellend".
BURG Gari Kaspa-
heeft niet veel op met
jongste schaaklichting.
28-jarige wereldkam-
en noemde onlangs
stormende schaakta-
ten als Gata Kamski en
Fransman Lautier
aputers, die geen partij
van vlees en bloed
nnen spelen. Kasparov
idt, dat ze te veel in de
tten worden gelegd en
iromelijk worden over-
iat.
:n hij die uitspraken deed
gde hij er aan toe, dat er in
Sovjetunie legio spelers van
gelijk kaliber rondlopen,
irejev is er zo eentje", zei
Diezelfde Barejev, als tien-
je van een dorpje in de Oe
naar Moskou getrokken,
gisteren in de vierde ronde
het Interpolistoernooi in
iurg tegenover de eigenzin-
'king of chess'. Kasparov
;st tegen de 24-jarige grote
lekende, die toch vierde
it op de wereldranglijst, on-
wijfeld aan zijn woorden
denken en voelde zich ver
plicht te winnen. Hij ging er
eens goed voor zitten, nam er
met zwart de tijd voor en zege
vierde inderdaad in de tweede
zitting. Kasparov werkte zo
met 3 1/2 punten uit vier par
tijen verder aan een nieuwe
monsterscore.
Timman is in de serie 'goede
tijden, slechte tijden' nog
steeds met het tweede hoofd
stuk bezig. Na de in de schoot
geworpen winst op Anand en
een vlotte remise tegen Kar-
pov had de 39-jarige Amster
dammer weer wat hoop gekre
gen op herstel van een van de
slechtste periodes uit zijn loop
baan. Nigel Short wees Tim
man er zonder mededogen op,
dat het einde van het lijden
nog niet in zicht is. „Ik voelde
me niet echt goed vandaag",
zei hij. „Short speelde ge
waagd, maar ik kon niet het
juiste tegenspel vinden". Short
is na verlies in de openings
ronde tegen Anand weer hele
maal 'bij de mensen'. Met 2 1/2
punten is hij voorlopig tweede.
Karpov had zijn eerste over
winning kunnen binnenhalen.
Na drie rustige remises dacht
hij de oude Viktor Kortsjnoj te
kunnen verschalken. Het zag
er inderdaad ook lang naar
uit, dat dat zou lukken. Maar
Kortsjnoj zwendelde zich uit
de problemen en forceerde re
mise.
Zettenverloop Short (Eng-wit)
- Timman (Ned- zwart): 1. e2-
e4, Pg8-f6, 2. e4-e5, Pf6-d5, 3.
d2-d4, d7-d6, 4. Pgl-f3, g7-g6,
5. Lfl-c4, Pd5-b6, 6. Lc4-b3,
Lf8-g7, 7. Ddl-e2, Pb8-c6, 8. 0-
0, 0-0, 9. h2-h3, a7-a5, 10. a2-
a4, dÓxeö, 11. d4xe5, Pc6-d4,
12. Pf3xd4, Dd8xd4, 13. Tfl-el,
e7-e6, 14. Pbl-d2, Pb6-d5, 15.
Pd2-f3, Dd4-c5, 16. De2-e4,
Dc5-b4, 17. Lb3-c4, Pd5-b6, 18.
b2-b3, Pb6xc4, 19. b3xc4, Tf8-
e8, 20. Tel-dl, Db4-c5, 21. De4-
h4, b7-b6, 22. Lcl-e3, Dc5-c6,
23. Le3-h6, Lg7-h8, 24. Tdl-d8,
Lc8-b7, 25. Tal-dl, Lh8-g7, 26.
Td8-d7, Te8-f8, 27. Lh6xg7,
Kg8xg7, 28. Tdl-d4, Ta8-e8, 29.
Dh4-f6+, Kg7-g8, 30. h3-h4,
h7-h5, 31. Kgl-h2, Te8-c8, 32.
Kh2-g3, Tc8-e8, 33. Kg3-f4,
Lb7-c8, 34. Kf4-g5, zwart geeft
op.
MINNEAPOLIS Meest
al wordt een witte vlag
gehesen ten teken van
overgave, maar in het Hu-
bert H. Humphrey Metro-
dome gelden andere re
gels. De fans van de Min
nesota Twins zwaaien
trots met witte doekjes als
het hun honkballers naar
wens gaat. De „homerun
hankies" en de ontzetten
de herrie bepaalden de
sfeer van de eerste twee
wedstrijden tegen Atlanta
Braves. Er was reden tot
feest, want de Twins lei
den in een best-of-seven
met 2-0.
Vier keer gingen de „hankies"
de lucht in, bij homeruns van
Greg Gagne, Kent Hrbek, Chi
li Davis en Scott Leius. Dat
waren er meer geweest als het
overdekte stadion in de dub
belstad Minneapolis-St Paul
niet onlangs was voorzien van
air-conditioning. Voorheen
stond de hal bekend als de Ho
mer Dome. Door de lage tem
peratuur „dragen" geslagen
ballen minder ver. Het hoge
aantal decibellen dat de aan
hang in het stadion (capaciteit
55.883) produceert, noodzaakt
veel kijkers tot het inbrengen
van oordopjes.
Amerika is in de ban van de
World Series, de finale om het
honkbalkampioenschap. Wie
geen belangstelling heeft,
wordt niet voor vol aangezien.
Een politicus die verklaart
niets van honkbal te weten,
kan het wel vergeten. „No
hits, no runs, no errors", was
de inhoud van het klassieke
telegram dat generaal McArt-
hur na de aanval op Pearl
Harbor naar de president
stuurde.
Ademhalen
Amerika kan een dagje adem
halen. Het decor van het
Dome, waar het witte plafond
de outfielders bij hoge ballen
hindert, wordt vandaag gewis
seld voor Atlanta Fulton
County Stadion. In de zwoele
nazomerlucht van Georgia
krijgt Atlanta Braves drie kan
sen. Indien de Braves niet ten
minste twee uit drie scoren,
dienen ze opnieuw naar Min
neapolis te reizen voor de zes
de en eventueel zevende wed-
Minnesota en Atlanta zijn de
surprises van het seizoen. Ver
gelijk het met Carl Lewis die
een marathon wint. Of met
Myke Tyson die in de ring van
zijn manager Don King ver
liest. De Twins hebben een
uitgebalanceerd team, de Bra
ves moeten het meer hebben
van hun jeugdig enthousiasme.
Greg Gagne (links van de kleine nummer 10) is het middelpunt
van de felicitaties van de Minnesota Twins.
FOTO: AP
Media-gigant Ted Turner, ei
genaar van de Braves, was blij
verrast met de finaleplaats.
Voor concurrent CBS was het
een pijnlijke verrassing. San
Francisco, Los Angeles of New
York hebben de voorkeur van
het Amerikaanse tv-bedrijf,
dat tegen betaling van 1 '6
miljard dollar (ruim twee mil
jard gulden) de Series vier jaar
op de buis brengt (tot 1994).
CBS beschouwt de tv-markten
in beide finalesteden als te
klein. Vorig jaar (Cincinnati
Reds versloeg Oakland A's in
vier wedstrijden) moest een
verlies van 92 miljoen dollar
worden geïncasseerd.
De editie 1991 van de World
Series lijkt veel op die van
1987, toen de Twins, met de in
Nederland geboVen Bert Blyle-
ven, tegen St Louis Cardinals
thuis een voorspong van 2-0
namen. De Cardinals kwamen
terug tot 3-3, maar Minnesota
behaalde zijn eerste World Se
ries-triomf in zeven wedstrij
den.
Frank Viola, Don Baylor en
Kirby Puckett speelden een
vitale rol in het team van vier
jaar geleden. De eerste twee
zochten hun honkbalheil el
ders, Puckett geldt nog steeds
als één van de prominente
Twins, al speelt hij dit jaar in
de play-offs en series een min
der vooraanstaande rol. Hij
ziet er niet uit. „Te klein. Lijkt
niet op een honkballer. Zoek
maar een baantje in de echte
wereld, joch", stond er in een
scoutingrapport. Dat vond hij
aan de lopende band bij Ford.
Tien jaar later was de midvel-
der een hoeksteen in het suc
ces van Minnesota.
Zijn opvallend fysiek (1,70 me
ter en toch dik honderd kilo)
was voor de bedrijfsleiding
een reden om de Kirby Beer
op de markt te brengen. Net
als de honkballer was het een
ontzettende knaller. Puckett
werd de eerste speler, die een
jaarsalaris van drie miljoen
dollar naar huis bracht.
Puckett verdubbelt dat inko
men met reclame-inkomsten.
De interesse varieert van een
uitgeverij tot een producent
van fast food. Dat laatste
speelt in op de onbedwingbare
eetlust die Amerikanen over
mant, als ze een honkbalsta
dion betreden. Gourmet-kwa
liteit wordt niet geleverd,
maar geen liefhebber houdt
zich in bij de hot-dog-stand.
Dat geldt trouwens niet alleen
voor de toeschouwers. „Het
eerste teken dat een reliever
krijgt als hij op de heuvel
komt, is dat hij de mosterd uit
zijn snor moet verwijderen",
zei de vroegere catcher en tv-
commentator Joe Garagiola
eens. Winneke Remmerswaal,
nog steeds de enige Nederlan
der die de Majors bereikte,
was bezig pinda's te kopen in
de bleachers (de tribune achter
het verre veld), toen manager
Don Zimmer hem per telefoon
naar de heuvel riep. De bull-
pencoach ging op zoek naar
Remmerswaal, vond hem en
de Hagenaar won zijn eerste
wedstrijd voor de Boston Red
Sox.
Een Rabobank hypotheek kent
t voordelen. De Rabobank is niet
w niets de grootste verstrekker
i woninghypotheken in Nederland,
int wie direct naar de Rabobank
t, krijgt de voordeligste hypo-
ek. Bovendien heeft de Rabobank,
t de grootste keus aan hypotheek-
vormen, altijd de hypotheek die 't beste
past bij uw situatie.
Meer dan een goed advies alleen.
Door de plaatselijke bekendheid kent
de Rabobank de lokale woning
markt als geen ander. En kan u dus
ook zo objectief mogelijk adviseren.
Behalve mime informatie krijgt u ook
praktische hulp. De Rabobank laat bij
voorbeeld de taxatie verzorgen of regelt
de aanvraag voor gemeentegarantie.
Rechtstreeks zaken doen met de
Rabobank is daarom in meer dan éér
opzicht voordelig en gemakkelijk.
PHNOM PENH Toen
Kao Touch vorige week
een wandeling maakte
door de tuinen van het
koninklijk paleis in
Phnom Penh, had hij een
verende tred en een glim
lach speelde om zijn lip
pen. Hij kon zijn vreugde
nauwelijks verbergen.
„Denk je eens in", zei hij,
terwijl hij me stevig bij
mijn pols greep, „de prins
terug hier in Phnom
Penh".
Tien jaar geleden, toen Kam
puchea herstellende was van
de hel van de 'Killing Fields',
maakte ik voor het eerst ken
nis met Kao Touch. Hij is een
bediende van prins Norodom
Sihanouk, Kampuchea's voor
malige monarch met het ima
ge van een playboy. Touch
had zijn uitgemergelde li
chaam teruggesleept naar de
hoofdstad en had jarenlang
last van nachtmerries over de
wreedheden van het bewind
van de Rode Khmer.
Phnom Penh was destijds een
puinhoop. Er woonden nauwe
lijks mensen meer, huizen wa
ren geplunderd en de straten
lagen tot kniehoogte vol met
troep. Bijna twee miljoen
Kampucheanen waren ver
moord of gestorven van hon
ger en ziekte onder de Rode
Khmer.
De afgelopen week was Kao
Touch een ander mens en hij
was niet de enige. Een herbo
ren Phnom Penh bereidt zich
voor op een feest. Na jarenlang
verlaten te zijn geweest, komt
zelfs het paleis aan de oevers
van de Mekong-rivier weer
langzaam tot leven. Zelden
was men in de stad zo ont
spannen. Ieder avond wande
len er duizenden mensen langs
de rivier om plannen te ma
ken voor de toekomst. De
bouwvallige villa's die door de
Fransen zijn gebouwd, worden
opnieuw geverfd. De gebou
wen zijn vrolijk verlicht, het
uitgaansverbod is opgeheven
en mensen dansen weer in de
nachtclubs.
Een goed voorbeeld van de
verandering is het Cambodia-
na Hotel, dat door Fransen
wordt gerund. Tussen 1970 en
1975 was het Cambodiana een
toevluchtsoord voor vluchte
lingen, die in de hallen van
het hotel hun onderkomen
hadden gezocht. Nu is het ho
tel gerestaureerd. Op de grond
waarop velen zijn omgeko
men, zijn nu vijvers met lotus
bloemen en bloembedden te
Godenkoningen
Morgen, na twintig jaar van
onrust en geweld, zal dit bange
maar prachtige land zichzelf
officieel de vrede verklaren.
Maar nog belangrijker voor
Kampucheanen als Touch is
dat prins Sihanouk naar zijn
land zal terugkeren. Hij zal
binnen een maand in Phnom
Penh aankomen en beëindigt
daarmee zijn ballingschap die
meer dan tien jaar heeft ge
duurd.
De prins, een afstammeling
van het oude Kampucheaanse
geslacht van godenkoningen,
kan rekenen op een groots
welkom. De mensen die oud
genoeg zijn om zich alles te
herinneren, kijken op zijn
heerschappij terug als een gou
den tijdperk. Toen was Kam
puchea nog een oase van
vrede, terwijl in buurland
Vietnam de hel woedde. In
1970 kwam er een einde aan
dat tijdperk, toen Sihanouk
ten val werd gebracht. Sinds
die tijd was er oorlog in Kam
puchea, een bloedige revolutie
van de Rode Khmer, honger
en Vietnamese bezetting.
De terugkeer van Sihanouk is
een onderdeel van de vredes
overeenkomst deze week in
Parijs, die gesteund wordt
door de Verenigde Naties
(VN). Sihanouk wordt voorzit
ter van Kampuchea's Nationa
le Hoge Raad, een interim-
raad die zijn hoofdkwartier zal
hebben in de voormalige resi
dentie van de Franse gouver
neur. Na de verkiezingen zal
Sihanouk waarschijnlijk in
naam president worden.
Het koninklijke paleis aan de
oevers van de Mekong-rivier,
waar Sihanouk samen met zijn
vrouw Monique zal gaan wo
nen, ondergaat momenteel een
snelle facelift. Er worden
meubels overgebracht vanuit
Thailand. De troonzaal is in
ere hersteld.
Kao Touch, die één van het
handjevol personeel is dat de
holocaust overleefde, staat te
popelen om zijn functie van
bediende van de prins weer te
gaan vervullen. Hij vraagt zich
af of Sihanouk, die op 31 okto
ber zijn vijfenzestigste verjaar
dag viert, hem nog zal herken-
Argwaan
Het feit dat Sihanouk zich in
de twintig jaar van ellende
achter het bewind van de
communistische Rode Khmer
schaarde, wordt in de euforie
van de vrede vergeven of ge
makshalve vergeten. Een di-
filomaat zei onlangs: „Het be-
angrijkste is dat hij onder de
vlag van de VN terugkomt als
de brenger van vrede voor zijn
landgenoten. Zijn aanzien zal
enorqi groot zijn". Het vredes
verdrag dat deze week gete
kend zal worden, is ongetwij
feld Kampuchea's belangrijk
ste politieke gebeurtenis sinds
het Vietnamese leger in 1979
de Rode Khmer verjoeg. Hoe
wel de partijen hebben beloofd
te zullen samenwerken onder
toezicht van de VN. is het be
waren van de vrede een biina
onmogelijke taak ten gevolge
van de diepgewortelde arg
waan.
Kampucheanen en diplomaten
hebben vele jaren lang ge
vochten om een einde te ma
ken aan de strijd tussen de re
gering in Phnom Penh, die
door de Vietnamezen werd ge
steund, en de guerrilla van de
Rode Khmer die zijn basis had
in het westen van Kampuchea,
op de grens met Thailand.
Pas twee jaar geleden werd
een overeenkomst mogelijk,
nadat Vietnam zich terugtrok
uit Kampuchea en Phnom
Penh alleen achterliet om de
strijd aan te binden met de
Rode Khmer. De doorbraak
was de recente toenadering
(na de ineenstorting van het
communisme in Europa) van
China, dat de Rode Khmer
steunt, en Vietnam, dat achter
Phnom Penh staat. Beide lan
den dwongen hun partijen tot
onderhandelen.
Tegen het einde van deze
maand zal een tweehonderd
man s:erke vredesmissie van
de VN zijn werk beginnen. De
voornaamste taak van de mis
sie zal zijn het staakt-het-vu-
ren te handhaven en later de
legers te ontwapenen. Het uit
eindelijke doel van de VN is
een controlerende eenheid en
een contingent van enkele
duizenden burgers naar Kam
puchea te sturen. Het wordt de
grootste opdracht in de ge
schiedenis van de VN. De VN
zal het land besturen tot er in
1993 verkiezingen kunnen
worden gehouden.
De overeenkomst die nu gete
kend zal worden, is Kampu
chea's beste kans om zichzelf
van een slagveld in een han
delsmarkt te veranderen. Het
nieuwe platform van de heer
sende partij pleitte afgelopen
week voor de instelling van
een liberale democratie en een
vrije-markt economie. De
marxistische retoriek is ver
dwenen. Ook verdwenen zijn
de portretten van Lenin en Ho
Chi Minh die destijds ieder re
geringsgebouw sierden. De
bloedrode spandoeken van de
Rode Khmer zijn vervangen
door lichtblauwe, de kleur van
de VN.
(c) The Sunday Times
DREMPELS
WEG!
n samenleving
Geef Vi
zonder drempels!
/IfX Nationaal
pOoJ Revalidatie
Fonds
Bunnik. 0340S - 63244
