„Zending hoort niet bij geloof
Frans episcopaat
bestrijdt politieke
onverschilligheid
Bisschoppelijke strijd tegen de camorra
L10*156§
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
GEREFORMEERDE MISSIOLOOG HOLTROP
Massagraven
monniken in
Mongolië
COMMENTAAR
Wankel Turkije
ELKAAR HELPEN GEL0
/l/IIJLTIO
mT £cidóc (Sou/tont
UZ
fc
CfiidócGomcuit
DINSDAG 22 OKTOBER 19
Minder subsidie Berlijnse gemeente
DRIEBERGEN Het werelddiaconaat van de Nederlandse Her
vormde Kerk heeft besloten de subsidie aar. de noodlijdende Neder
landse Oecumenische Gemeente in Berlijn in 1992 van 15.000 tot 5.000
gulden terug te brengen. Binnen enkele jaren zal de gemeente in het
geheel geen subsidie meer krijgen. Door de veranderingen in Oost-
Europa ziet het werelddiaconaat steun aan de gemeente niet meer als
een taak van het diaconaat, aldus E. Eleveld van het werelddiaconaat.
Na een gesprek met een afvaardiging van de gemeente is besloten de
subsidie niet onmiddellijk stop te zetten, maar in enkele jaren tot nul
terug te brengen.
De oecumenische gemeente kampt met grote financiële problemen,
doordat de financiële steun uit de voormalige DDR is weggevallen.
Bovendien zal de huur van het Hendrik Kraemer Huis aan de Limo-
nenstrasse, waarin de gemeente is gevestigd, op korte termijn sterk
worden verhoogd. Ds. B. Ruys, sinds 1949 aan de gemeente verbon
den, heeft daarom een 'overlevingsplan' aangekondigd om nieuwe fi
nanciële bronnen aan te boren. De gemeente, die altijd een „kritische,
maar loyale" houding heeft aangenomen tegenover het communisti
sche regime in de DDR, ziet als haar nieuwe taak het stimuleren van
de dialoog tussen christenen en niet-christenen, vooral marxisten.
Sovjetunie wordt zendingsgebied voor kerken VS
Het verschil tussen
een vrouw en een
dochter is. dat je van
een dochter blijft
houden, ook al woont
ze niet meer bij je
Adriaan Morrién
NEW YORK Voor de
behoudende kerken in de
Verenigde Staten is de
Sovjetunie het belangrijk
ste zendingsgebied gewor
den. Dat blijkt onder
meer uit het besluit van
de Zuidelijke Baptisten,
de grootste protestantse
kerk in de Verenigde Sta
ten, om volgend jaar 116
zendelingen naar 15 repu
blieken van de Sovjetunie
te sturen.
De zendelingen komen niet al
leen uit de Verenigde Staten.
Kerken in andere landen zul
len ook hun bijdrage moeten
leveren, bericht de informatie
dienst van de kerk.
Voor de op theologisch en po
litiek terrein behoudende bap
tisten gaat het om het grootste
zendingsproject uit hun ge
schiedenis. De kerk wil behal
ve zendelingen ook computers
en kopieerapparaten naar de
Sovjetunie sturen. Zij ver
wacht dat de evangelisatie
campagne van Billy Graham
volgend voorjaar veel sovjet
burgers met het christendom
in contact zal brengen.
De Amerikaanse Raad van
Kerken staat zeer sceptisch te
genover initiatieven als dat
van de Baptisten. Deze vindt
dat buitenlandse kerken geen
zendelingen moeten sturen,
maar de evangelisatie aan de
kerken in de Sovjetunie zelf
moeten overlaten.
Lucius Thurber van het bu
reau voor de contacten met de
Sovjetunie van de Raad van
Kerken wees er in een reactie
op dat de Russisch-Orthodoxe
Kerk en andere kerken in de
Sovjetunie op dit moment een
groei doormaken. De raad
stuurt slechts vertegenwoordi
gers naar de Sovjetunie, als de
kerken daar erom vragen Bo
vendien verstrekt de raad ma
teriële hulp aan de sovjetbur
gers.
HILVERSUM „Ik denk
dat het de moeite waard is
om er eens over na te
denken waarom wij ei
genlijk aan zending en
missie doen. Ja daar
wordt al eeuwen lang
over nagedacht, maar ik
krijg steeds meer het ge
voel dat zending in de
vorm zoals zij eeuwenlang
plaats gevonden heeft, he
lemaal niet bij het christe
lijk geloof hoort. Ik reali
seer me dat ik hiermee
heel veel mensen op de
tenen ga staan".
Dit zei prof. dr. P. Holtrop,
missioloog aan de Theologi
sche Universiteit van de Gere
formeerde Kerken te Kampen,
voor de NCRV-televisie.
Het christendom is, aldus Hol-
trop, groot geworden in een
periode waarin het zich kon
verbinden met een zich uit
breidende wereldmacht. „Nu
is zo langzamerhand duidelijk
geworden dat deze verbinding
niet meer automatisch aanwe
zig is. Opnieuw kom je nu
voor de vraag te staan wat er
eigenlijk van zending over
blijft als die geografische be
weging niet meer aanwezig
is".
Elk mens leeft, zo denkt de
Kamper professor, met een
mythe, elk mens leeft met een
verhaal en laat zich .daardoor
inspireren. Christenen maken
daar geen uitzondering op. Ze
hebben een verhaal dat hen
inspireert. „Maar in dat ver
haal vind je nergens een uit
spraak dat het christendom
beslist zou moeten worden op
gelegd aan een ander of dat dit
visioen ook beslist het visioen
van een ander zou moeten
zijn. Dat vind ik eigenlijk niet
terug. Er zijn de beroemde
teksten, u kent ze wel, uit
Mattheüs 28 19 (Jezus draagt
hier de discipelen op: „Gaat
dan heen, maakt al de volken
tot mijn discipelen en doopt
hen in de naam van de Vader
en van de Zoon en van de Hei
lige Geest en leert hen onder
houden al wat Ik u bevolen
heb"; red.), het verhaal van
Jona en die teksten van Pau-
lus in Handelingen en andere
teksten. Als je die teksten
zorgvuldig leest, dan zeg ik:
Gaat het er nu Werkelijk om
dat wij een visioen aan een an
der zouden moeten opleggen?.
Dat kan toch niet met visioe
nen. Je kunt elkaar hooguit
zeggen; We praten met elkaar
over een visioen".
„Wij hebben zulke fascineren
de verhalen binnen de christe
lijke geloofstraditie, die mij
nog steeds inspireren, maar je
hoort uit de kring van boed
dhisten, hindoes, moslims ook
allemaal schitterende visioe
nen. Wij moeten ons visioen
niet uitroepen tot het enige vi
sioen. Leef maar volgens dat
visioen'-'.
Mensen in verre landen beke
ren tot het christendom keurt
Holtrop, die zelf vijf jaar op
-Sulawesi (Celebes) in Indone
sië heeft gewerkt, af. De tijd
van het sparen van melkdop-
pen, het zendingsbusje en het
dankbare zwarte negertje als
je er een cent in deed, is defi
nitief voorbij.
Christelijke begrippen als be
kering, verzoening en verge
ving van zonden zeggen veel
mensen niets. Holtrop pleit
voor het vertalen van deze be
grippen in woorden, beelden
en verhalen van deze tijd.
Daarvoor is aandacht voor wat
de ander denkt en voelt nodig.
„Ik denk dat het van groot be
lang is dat wij erachter komen
wat mensen eigenlijk denken
bij 'beloofd land' of wat voor
hen goed en kwaad is. Ik denk
dat als je dat weer in de gaten
krijgt dat dan vanzelf onze ei
gen visioenen nieuw gaan
spreken naar onszelf toe, dat
die anders gaan worden".
„Begrippen als verzoening of
bekering zijn voor mij nog
verstaanbare begrippen omdat
ik in die traditie ben groot ge
worden, maar ik denk dat
mijn kinderen ze absoluut niet
meer begrijpen. Op het mo
ment dat je dat wat in een cul
tuur leeft weer tot je door laat
dringen, dan gaan jouw visioe
nen ook veranderen. Dan valt
er weer te praten, dan ben je
niet meer een man of vrouw
die wonderlijke woorden staat
uit te slaan".
LONDEN De BBC-televisie
zendt vanavond een reportage
uit over de moord, een halve
eeuw geleden, op duizenden
boeddhistische monniken in
Mongolië. Volgens de BBC zijn
niet alleen deze lama's maar
ook honderdduizenden bur
gers het slachtoffer geworden
van moord in de Stalintijd, be
dreven onder het mom van
het uitroeien van de feodale
religie. De Mongoolse Stalin
was maarschalk Tsjoibalsan
die het land 17 jaar bestuurde.
Ongeveer 700 kloosters wer
den verwoest of door de mon
niken verlaten. Mongolië, offi
cieel onafhankelijk van de
Sovjetunie, was tot voor kort
praktisch een satellietstaat van
Moskou. De massagraven van
de priesters zijn ontdekt in on
der meer Moron, vlak bij de
grens met de Sovjetunie. De
BBC sprak met Ish Teren, een
nu 83-jarige grijsaard die zegt
als lid van de executiepelotons
verantwoordelijk te zijn voor
de dood van 15.724 personen.
BEROEPINGEN
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Rijssen L. Kruijmer te
Lunteren; Bedankt voor Rijssen J.
Westland te Kampen.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te "s-Gravenhage-West-
(part-time) drs. Th. Fossen te Arn-
hem(part-time).
Aangenomen naar Heerde drs. J.W.L.
van der Sterre te Ridderkerk.
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt
Beroepen te Blija-Holwerd A. Kroe
zen, kandidaat te Kampen.
Christelijke Gereformeerde Kerken
Beroepen te Rotterdam-West A. van
Ek te Westzaan.
PARIJS De Franse
rooms-katholieke bis
schoppen onder voorzit
terschap van kardinaal
Lustiger hebben de chris
tenen gemaand zich meer
met politieke kwesties be
zig te houden. Zij betreu
ren de desinteresse voor
de politiek en het steeds
grotere aantal thuisblij
vers bij verkiezingen, zo
blijkt uit het rapport 'De
politiek gaat allen aan',
dat zij gisteren hebben ge
publiceerd.
De Fransen gaan over een half
jaar voor regionale verkiezin
gen naar de stembus. Een jaar
daarna zijn er parlementsver
kiezingen. „Na periodes van
extreme politisering en geest
drift bij allen" schijnt Frank
rijk nu in een tijdperk van
ontnuchtering en een afne
mend belang van de grote
ideologieën te zijn beland,
schrijven de bisschoppen. Zij
verwijten de politieke partijen
geen omvattende politieke vi
sie te hebben, maar zich te la
ten leiden door de dagelijkse
politieke problemen, met maar
één doel: aan de macht blijven
of aan de macht terugkeren.
Partijen hebben echter de taak
plannen te ontwikkelen die
aan de verwachtingen van de
mensen beantwoorden en deze
uit te dragen in een taal die
mensen uitnodigt met hen mee
te denken.
De christenen moeten naar de
opvatting van de bisschoppen
hun negatief beeld van de po
litiek van zich af werpen. „De
genen die de verantwoorde
lijkheid voor beslissingen dra
gen moeten risico's durven
aangaan. Als het gaat om het
algemeen belang, zijn deze ri
sico's de moeite waard", me
nen zij. Christenen moeten
zich niet aan hun politieke
verantwoordelijkheid onttrek
ken. „Gelovig zijn betekent
dat men de wereld niet als
chaos of jungle ziet".
De bisschoppen noemen zes
terreinen waarop de christe
nen actief moeten zijn: de soci
ale ongelijkheid, de bescher
ming van het gezin, het be
houd van het katholieke on
derwijs, de strijd tegen de
werkloosheid, de opbouw van
Europa en de integratie van
vreemdelingen in de Franse
samenleving.
Het rapport van de bisschop
pen kon overigens niet de
goedkeuring wegdragen van
iedere bisschop, naar verluidt
omdat de analyse niet grondig
genoeg was. Er is daarom aan
het rapport slechts een be
perkte verspreiding gegeven.
Geringe opkomst
De Amerikaanse rooms-katho
lieke bisschoppen zijn even
eens verontrust door de gerin
ge interesse voor en opkomst
bij de verkiezingen. Die be
langstelling - in 1990 nam
slechts eenderde van de kies
gerechtigden aan de verkie
zingen deel - ,is een „gevaarlij
ke trend en bedreigt het hart
van onze democratische tradi
tie", schrijven de bisschoppen
in een rapport in verband met
de presidents- en parlements
verkiezingen van volgend jaar.
De desinteresse staat in „kras
se tegenstelling" tot het en
thousiasme waarmee de demo
cratie in bijvoorbeeld Oost-Eu
ropa is verwelkomd.
De bisschoppen verwijten de
media dat zij veel meer over
de politieke tactiek dan over
de' echte problemen van de
Verenigde Staten berichten.
„Wij betreuren het groeiende
openbare cynisme dat niet zel
den de rol van de regering
Jean-Marie Lustiger
miskent en de openbare
ambtsdragers - hoewel soms
niet zonder reden - belachelijk
maakt", schrijven de bisschop
pen.
De kerk moet aan het herstel
van het vertrouwen in de poli
tiek meewerken en daarom
roepen de bisschoppen de „po
litiek verbazingwekkend plu
riforme" katholieke gemeen-
ACERRA „We hebben
te maken met een angst
wekkend soort criminali
teit die niet meer te ver
gelijken valt met die van
twintig jaar geleden. Wie
nu nog woorden als maf
fia, camorra of uomini
d'onore (mannen van eer)
gebruikt, vergist zich".
Mgr Antonio Riboldi weet
waarover hij praat. De
bisschop van het op dertig
kilometer van Napels ge
legen stadje Acerra, het
hart van camorraland,
voert vanaf de kansel al
dertig jaar lang strijd te
gen de georganiseerde
misdaad.
„Zij zijn ordinaire criminelen
die zich kenmerken door een
beestachtig gebruik van ge
weld. Om dat duidelijk te ma
ken moet aan de camorra de
zwijgende instemming, waar
aan zij haar kracht en recht
vaardiging ontleent, onttrok
ken worden".
In het Siciliaanse Santa Ninfa,
waar hij van 1958 tot 1978 pas
toor was, keerde hij zich tegen
de maffia en de corruptie van
de plaatselijke politici. Gene
raal Carlo Alberto dalla Chie-
sa, de prefect van Sicilië,
waarschuwde hem voor een
mogelijke wraak van de maf
fia, maar terwijl de generaal
zelf met zijn vrouw in 1984 bij
een bomaanslag om het leven
kwam, is de bisschop nooit een
haar gekrenkt. „Misschien
gold toen het klassieke maffia-
ethos nog dat de moord op
vrouwen, kinderen en geeste
lijken verbood", oppert hij
zelf.
In zijn bisdom Acerra is Don
Riboldi talloze malen telefo
nisch bedreigd en een keer
ternauwernood aan een
moordaanslag ontsnapt. „In
1982 had gangsterboss Raffaele
Cutolo het op mij voorzien. Ik
had in een preek duidelijk ge
maakt dat de camorra syste
matisch alle geboden over
treedt en daarom geen enkel
respect waardig is. En boven
dien had ik de gelovigen ver
boden om deel te nemen aan
een door camorristi georgani
seerd feest. Uiteindelijk ging
het feest ook niet door. Zoiets
is een belediging die in hun
erecode alleen met de dood
kan worden vergolden. Kort
daarop hield ik een preek in
de open lucht en later hebben
camorristi in een van de grote
maffiaprocessen verteld dat ik
bij die gelegenheid bij wijze
van demonstratie door twee
scherpschutters, met een dub
bel nekschot geëxecuteerd had
moeten worden. Ze verklaar
den erbij dat van de executie
op het laatste moment werd
afgezien door een veto van de
Siciliaanse maffia. Niët uit res
pect voor mijn priesterkleed,
want dat taboe is allang verle
den tijd, maar omdat men
bang was voor een te massale
reactie van de politici en die
Generaal Dalla Chiesa
zou hun zaken te zeer ver
stoord hebben".
Oprecht?
Later heeft Don Riboldi gang
sterbaas Cutolo meermalen be
zocht in de gevangenis, waar
hij al sinds 1984 verblijft. De
inhoud van die gesprekken
valt onder het biechtgeheim,
maar Don Riboldi wil wel
kwijt dat hij er een „beetje ge
noeg" van heeft om steeds
maar weer gevangen camor
risti aan te horen. „Met de
vele terroristen die ik heb be
zocht is tenminste nog een in
tellectuele dialoog mogelijk en
bovendien hebben de meesten
van hen oprecht berouw over
het leed dat ze veroorzaakt
hebben. Maar met camorra-
misdadigers weet je nooit of ze
oprecht zijn. Al te vaak over
drijven ze zelfs tegenover mij
het aantal moorden en over
vallen dat ze op hun naam
hebben staan om zich daar
door belangrijker te voelen.
We hebben al met al te maken
met een volslagen omgekeerd
stelsel van waarden waarin
niet moraal of opvoeding tel
len - de meeste camorra-chefs
zijn trouwens analfabeet en le
ren schrijven in de gevange
nis - maar waarin een man pas
meetelt als hij een pistool
draagt en ten minste vijf keer
in de gevangenis heeft geze
ten. En het is de taak van de
kerk om de perversiteit van
deze waarden te ontmaske-
Don Riboldi is een van de
meest prominente vertegen
woordigers van een geënga
geerde geestelijkheid die in
Italië bekend staat als Preti
Antimaffia (paters tegen de
maffia). Daartoe behoort ook
zijn collega van Locri, mgr
Antonio Ciliberti, die onder
politiebewaking de mis op
draagt sinds hij vorig jaar
werd 'gewaarschuwd' door een
reeks schoten tegen de voor
deur van zijn kerk. Kardinaal
Pappalardo, de aartsbisschop
van Palermo, riep kort na de
moord op Libero Grassi, de
man die geen schatting aan de
maffia wilde betalen, woedend
van de kansel dat de plaatselij
ke politici medeverantwoorde
lijk zijn voor de dood van
Grassi door hun gewoonte om
bij elke administratieve han
deling smeergeld te eisen.
Uitzondering
Toch zijn prelaten als Don Ri
boldi en Don Ciliberti door
hun agressieve stellingname
eerder uitzondering dan regel.
Bij vele minder strijdvaardige
collega's speelt ook politieke
berekening een rol. Maffia, ca
morra en n'drangheta regeren
in de gebieden waar ook de
Democrazia Cristiana (DC)
met veertig tot zestig procent
•rliezi
ken a
[AAG
■pv s door de
DE verkiezingen van afgelopen zondag in Turkije Ln juli
een politieke aardverschuiving tot gevolg gehad. De Ii|jk veel l
landpartij van president Turgut Özal en premier Me$F. Janse:
maz is de grote verliezer geworden. Ze heeft de hej3"10 var\
haar zetels moeten inleveren. Het eindresultaat van <4„stituut
busstrijd overziend, dringt zich de conclusie op dat deLe van j
politiek terugvalt in een van haar oude plooien. Dfe in de g
wordt in zekere zin bevestigd dat de greep van Özal,van zo'n
1980 aan de macht werd gebracht met behulp van de I cijfers v
ren, kunstmatig was. Hij kon nooit de Turken beroererj^
Suleyman Demirel of Bulent Ecevit dat wel konden.K enjge l
TlEN JAAR nadat hij door de militairen de politiefen: Pe
i i i U I mot 7n 1
dernis werd ingestuurd, is Demirel terug. Zijn Partij J
Juiste Weg is de grootste in het parlement en hij m«|
beste kans premier te worden. De inmiddels afget
mier Yilmaz had de verkiezingen met een jaar
toen bleek dat de populariteit van de Moederlandpari
daalde. Hij hoopte daarmee niet alleen de schade te|
ken, maar rekende er ook op beloond te worden voorl
biliteit die zijn partij in het land heeft gebracht. Dat ia
wel een zware misrekening gebleken. De inflatie van
tig procent en de corruptie zijn hem door de kiezers
der aangerekend dan de politieke rust. De terugval
Moederlandpartij heeft echter een vacuüm gecreëeiÜA
Demirel niet kan opvullen. Geen enkele partij zal het
ment domineren en dat dreigt de oude problemen
Turkse politiek weer tot leven te roepen.
De terugkeer van Demirel roept onzalige herinnerin
aan de woelige jaren zeventig toen hijzelf en zijn eeuv >ntwikl
vaal Ecevit elkaar voortdurend opvolgden, maar vol ,ai"d nu
machteloos bleken tegen de golf van terroristisch g werd
Het was slechts door de staatsgreep van generaal Ev
september 1980, waarbij alle partijen werden ontboru
Demirel en Ecevit onder huisarrest werden geplaatst, i
geweld kon worden ingetoomd. Maar de prijs was erg
een enorme toeneming van de schendingen van mensel
ten en daarmee internationaal isolement. Niemand v£nde te
splante
donorh
ook t
dis bij 1
por het
patient
organe
herhaling van dit scenario, maar de verkiezingen luidf1
nieuwe periode van onzekerheid in. En die kon ojP(
slechter moment komen.
Turkije staat voor beslissende ontwikkelingen. Vcj
Westen en vooral voor de VS is het land een cruciale)
genoot gebleken in de Golfoorlog. Özal is voor zijn stei
loond met de levering F-16-jagers en ander militairfDEJHAAI
rieel. De echte beloning die hij nastreeft, toetreding
EG en aansluiting op de Europese markt, blijft echter'ERSUIl
loos buiten bereik. De EG heeft het Turkse verzoek tj/achter
treding voor onbepaalde tijd afgewezen en dat is behflang t\
hard aangekomen. Turkije heeft immers economische s aan ee
teit nodig die het lidmaatschap van de EG zou kl (een
bieden om zijn politieke problemen op te vangen, liggen.
HOE wankel het politieke evenwicht is, blijkt uit het'n jn^r
taat van de fundamentalistische Welvaartspartij van Nyan
tin Erbakkan. Wie de nieuwe premier ook wordt, hij |an
tijd onder druk staan van deze moslim-fundamentalis) £ieki
dat kan Turkije verder doen wegdrijven van het wL>vai aa
kamp. Mocht president Özal bovendien ten val word^ ^a^
bracht, wat Demirel wil proberen, dan wordt de chaoi.oroane
pleet. De kans dat de militairen dan weer ingrijpen, oiLj. aver
de vierde keer in veertig jaar orde op zaken te stellen,)
dan meteen erg reëel.
ire leef
i ns
PMW NE DERI AMI
DEN HAAG
schap op de kandidaten kri
tisch te ondervragen. De poli
tici moeten onder meer duide
lijk maken, hoe zij de groeien
de sociale problemen, zoals ar
moede, woningnood, werkloos
heid en vreemdelingenhaat te
lijf willen gaan. Ook moet dui
delijk worden, of de kandida
ten rassendiscriminatie, abor
tus en de doodstraf afwijzen.
van de stemmen praktisch al
leenheerser is. De DC draagt
daarmee politieke verantwoor
delijkheid voor het mislukken
van de strijd tegen de maffia
in de afgelopen twintig jaar,
wanneer ze al niet recht
streeks bij maffiose praktijken
betrokken is. Aanvallen op de
maffia gaan daarom in vele
gevallen gepaard met kritiek
op de DC.
Enkele geestelijken hebben de
DC verlaten om zich aan te
sluiten bij de anti-corruptie-
partij La Rete van de voorma
lige burgemeester van Paler
mo, Leoluca Orlando. Maar
het merendeel van de clerus
zal de DC niet gauw openlijk
afvallen al was het maar om
dat kardinaal Ruini, de voor
zitter van de Italiaanse bis
schoppenconferentie, vorige
maand nog eens plechtig heeft
gemaand dat er voor katholie
ken maar één echte partij is.
Don Riboldi is optimistisch.
Zijn werk begint vruchten af
te werpen, vertelt hij. „Toen
ik dertig jaar geleden in Sicilië
mijn eerste anti-maffia-preek
hield, bleef de bevolking als
versteend staan. Ze begrepen
niet waarover ik het had.
Toen ik in Acerra kwam was
het net zo, maar nu niet meer.
De camorra staat nu aan een
kant en het overgrote deel van
de bevolking aan de andere.
De greep van de misdaad op
het maatschappelijk leven is
minder geworden en zelf kan
ik gerust zijn wanneer ik in
mijn auto door de stad rijd.
Dat is in het verleden wel eens
anders geweest".
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv)
Kantoor Apothekersdijk 34. Leiden
Telefoon 071 - 122 244
Telefax 071-134 941
Postadres: Postbus 112300 AA Leiden
Hoofdkantoor Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk
Telefoon: 070-3190 933
Telefax 070-3906 717
Postadres Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur J Leune.
Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers.
Chef-redacteur: G- J Onvlee
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel 070 - 3190 808) L. van Koot
4 047): R. Kleijn (chef).
'eefse
inge w£
liënt ps}
lelend
e wein
Jstructui
nsplantê
T.N.V. WERELDMISSIEMAAte De
ifgestoti
Op di
ijst. All(
andelirq
guldei
ige tr
ur. Op
I79 mer
voor ti
ji vindt
Succes
deden c
!ibelen.
nsplant
d in K
idere mi
n Herpen (chef). F Buurman,
Sport Leiden e o (tel 071 - 144 049): K van Kesteren. TERMI
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel 070 - 3190 815): tkondc
A van Rijn (chef), W Bunschoten, drs C van Haersma Buma. A. van HolstLift. v
E Huisman, H Jansen, drs J. van Leeuwen - Voorbij, R de Roo, drs K Ver
je bas
Sport algemeen (tel. 070 - 3190 826): F. Werkman (chef), P Alleblas', D. DijM
D Kiers, R. Langeveld, drs. H -F Ruijl. Jliei d.
i Dit s
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): G Ansems (coördinator), B. Jansma. H PiëtLSpec^j(
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L. Kooistra, drs P van Velthoven ;dat gj<
Foto (tel. 070 - 3190 838) M Konvalinka (chef), S Evenhuis, S. Pieterse ide K
Opmaak (tel: 070 - 3190 831): Ch Bels (chef), A de Bruijn, W. Diekstra. L
J Hofmeester, C de Kier, H. Nieuwmans. H Schneider
Redactie-secretare
e (tel 070-3190 819): T Kors.
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied,)
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers UnieJ
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederl
Belgie De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn drs K Swiers. M \t
Ven en P Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit R in 't Hout (chef)|
leveld, D Hofland, P Koopman, D van Rietschoten en K. van Wees
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
- de volgende correspondenten in het buitenland S Akkerman (Praag),
drs. D J van den Bergh (Peking), drs H Botje (Tunis), A. Courant (AthenJ
R. Has'selerharm (Johannesburg), T Heard (Kaapstad), drs A Heering (Rj
B van Huët (Parijs), M de Koninck (Washington), H Kuitert (Nieuw Delhi)!
F Lindenkamp (Sao Paulo), R. Simons (Londen), drs R. Vunderink (Mosl4
W. Werkman (Jeruzalem), E. Winkels (Barcelona), G van Wijland (Belgraq
F Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel)
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve veri
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London Vertaals^
M de Cocq.
procen
muzie
inde",
ipectie.
it van
lit onde
.twijfel;
rocent
lende t
n slech
iicatie
ieeste s
ilanmai
luzieko
ispectie
Nabezorging
Telefoon 071 -122 248 op ma. t/m vr var
15 00 uur.
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling
per maand
per kwartaal
18 00 tot 19.00 u
Bij betaling per acceptgirokaart
per kwartaal 78,60
per jaar 299,30
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel 071 - 122 244
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902ft
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
iPER
.ftitN A
Kn a
SNPftJWf
O-as et
