Glastuinbouw wacht belangrijke beslissingen ontzout gietwater ;>n IN EN OM DE KAS LAND- EN TUINBOUW /KERKDIENSTEN VRIJDAG 11 OKTOBER 1991 CENTRALE LEVERING VIA ONTZOUTINGSFABRIEKEN MOGELIJK i veilingmedewerkers in actie. Schilderactie veiling VBA Bij de Bloemenveiling Aals meer (VBA) hebben groepen medewerkers van de veiling tribunes A/B en E/F zich van hun creatiefste kant laten zien. Voor de personeelsleden van deze beide veilingzalen zijn nieuwe voorzieningen (kanti nes, was- en kleedlokalen) in aanbouw. Het leek de mede werkers leuk om als aankle ding van deze personeelsruim ten zelfvervaardigde kunst werken op te hangen. De VBA zorgde voor panelen, schilder materiaal en begeleiding door twee kunstenaars. Zo'n zestig tal VBA-ers togen, soms in teamverband, aan de slag. Een aantal van hen had dat al eerder gedaan: zij leverden werk in dat thuis al gemaakt was. Ze worden onthuld op 17 oktober, wanneer de perso neelsvoorzieningen officieel in gebruik worden genomen. Tuinbouwondernemersprijs Voor de zesde keer wordt vol gend jaar de Nederlandse Tuinbouw Ondernemersprijs uitgereikt. Net als in voor gaande jaren, nomineert de jury een aantal kandidaten voor de prijs, die wordt wordt toegekend aan de onderne ming, instelling of persoon, die toonaangevend heeft bijgedra gen aan de ontwikkeling en vooruitgang van de Neder landse tuinbouw. De minister van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij drs. P. Bukman maakt op donderdag 16 januari de winnaar van de zesde Ne derlandse Tuinbouw Onderne mersprijs bekend. De bijeenkomst waarin de prijs wordt uitgereikt vindt voor het eerst niet tegelijker tijd met de opening van de NTV plaats. In 1986 werd deze prijs, die inmiddels een goede status verkreeg in de tuin bouw, in het leven geroepen. De winnaars van de voorgaan de jaren waren gerenommeer de bedrijven: Stichting Van den Hoek's Broeiproevenbe- drijf (1987), Fides Beheer BV (1988), Koninklijke Brinkman (1989), Rockwool/Grodan BV (1990) en de Stichting tot de bevordering van de Bloemen teelt Smilde en Omstreken (1991). De Stichting is nu op zoek naar geschikte kandida ten voor de Nederlandse Tuin bouw Ondernemersprijs 1992. Wie denkt in aanmerking te komen voor de prijs, of wie anderen wil voordragen, kan dit tot 1 december kenbaar maken aan het secretariaat. Adres: Stichting Nederlandse Tuinbouw Ondernemersprijs, Secretaris: Drs. G. Zandsteeg, Phoenixstraat 49, 2611 AL Delft, Postbus 375, 2600 AJ Delft, telefoon: 015-143945 (te lefoonnummer van de Kamer van Koophandel Delft). De glastuinbouw zit ge zien de steeds grotere druk van de overheid om het milieu te ontzien dringend verlegen om be ter, ontzout gietwater. Dat water kan, zo is uit onder zoeken gebleken, centraal worden geleverd via de waterleidingbedrijven in het Zuidhollands Glasdis trict. Daarvoor moeten dan wel zogenaamde ont- zoutingsfabrieken worden gebouwd. Maar evengoed zijn er decentrale oplos singen mogelijk. De tuin bouw zal daaruit moeten kiezen. Het Staring Centrum en het Consulentschap voor de Land bouw Zuid-Holland, die het onderzoek naar de gietwater- problematiek instelden, heb ben de resultaten daarvan nu ter ter beoordeling voorgelegd aan de Tuinbouwstructuur- kommissie Zuid-Holland. Ko mend najaar worden zij ver volgens in brede kring bespro ken in de tuinbouwsector. De resultaten van deze discussie worden betrokken in het over leg met onder meer de water leidingbedrijven, de provincie en het tuinbouwbedrijfsleven. Daar moet uiteindelijk de be slissing vallen. Of er worden enkele grote ontzoutingsfa- brieken voor de glastuinbouw gebouwd, óf het bedrijfsleven zoekt decentrale oplossingen om tot beter gietwater te gera ken. Ontzout gietwater kan, behalve door het bouwen van ontzoutingsfabrieken, worden verkregen door de huidige opslag van regenwater sterk te vergroten. FOTO: L.N. KRUL Uitspoeling Uit het onderzoek blijkt onder meer dat de nutriënteuitspoe ling (de uitspoeling van voe dingsstoffen, nodig voor de groei van de gewassen) met 75 procent omlaag kan door toe passing van recirculatie in combinatie met regenwater. Daarbij wordt dan uitgegaan van een glastuinbouwbedrijf met een regenwateropslag van maximaal 500 m3 per ha glas, dat daarbij beschikt over een aanvullende aansluiting op het waterleidingnet. Het onderzoek toont verder aan dat de emissie van nu triënten nog verder omlaag kan tot zelfs negentig pro cent door aanvullend ont zout gietwater te gebruiken in paats van het huidige leiding water. Dit ontzoute gietwater kan, behalve door het bouwen van ontzoutingsfabrieken, worden verkregen door de op slag van regenwater sterk te vergroten. De glastuinbouw zal uit de oplossingen zelf moeten kiezen. Een en ander komt voort uit de noodzaak, die binnen de glastuinbouw wordt gevoeld om haar nutriëntenuitspoeling naar het oppervlaktewater drastisch te beperken door over te gaan op een nagenoeg gesloten systeem. Om dit voor elkaar te krijgen is behalve een reciculatietechniek een waterkwaliteit nodig waarin nagenoeg geen natriumzout meer aanwezig is. Regenwater Alleen regenwater voldoet voor alle teelten aan deze ei sen. Het huidige geleverde lei dingwater bevat te veel zout, zodat er periodiek nog steeds lozingen nodig zijn. Volgens het onderzoek kan bij een ge middeld jaarlijks neerslagpa troon de tuinbouw de nutriën tenbelasting fors verminderen door de reciculatietechnieken toe te passen, gecombineerd met regen water opslag van mi nimaal 500 m3 per ha. „De glastuinbouw kan daar nu al mee beginnen, zonder verdere beslissingen over een verbete rede gietwaterkwaliteit af te wachten", aldus de onderzoe kers. Vanuit de Tuinbouwstructuur- commissie is echter opgemerkt dat het gemiddelde patroon niet op de praktijk aansluit. In afwijkende jaren, zo is ook de ervaring van de Nederlandse Tuinbouw Stu dieclubs, zijn de lozingen klei ner of groter zijn dan het on derzoek berekent. „Is de over heid bereid lozingen op het op pervlaktewater in deze droge perioden toe te staan?", zo vraagt men zich af. Strengere normen Op lange termijn zal de over heid steeds strengere normen gaan opleggen, zo is de ver wachting van de Tuinbouw- structuurcomissie. Daarom kiest zij liever voor een zo vol ledig mogelijke oplossing van het probleem. Goed gietwater moet continu beschikbaar zijn, naast recirculatie en gebruik van een regenwateropslag van minimaal 500 m3 per ha. Van uit onder meer bedrijfszeker heidsoogpunt dient toch al op elk bedrijf een buffer van eni ge honderden m3 water per ha aanwezig te zijn. De glastuinbouw is geïnteres seerd in centrale levering van goed leidingwater door de wa terleidingbedrijven, maar dan wel onder de voorwaarde dat de kosten op een redelijk peil liggen. De globale kostenbere keningen die de waterleiding bedrijven hebben gemaakt ge ven echter onvoldoende basis voor de tuinbouw om hierover gefundeerd te discusiëren. De waterleidingbedrijven moeten daarom exactere berekeningen maken over de daadwerkelijke kosten per m3 ontzout leiding water. Vijf jaar Van de kant van de waterlei dingbedrijven wordt mocht de tuinbouw serieus over wil len gaan tot het afnemen van ontzout gietwater een afzet- garantie gevraagd, voordat ze gaan investeren in waterfa- brieken. Een extra probleem hierbij is dat de bouw van een .waterfabriek ongeveer vijf jaar duurt. Een andere methode waarmee momenteel goede ervaringen door sommige tuinders wordt opgedaan is ontzouting van water door omgekeerde osmo se van grondwater. Door ver beterde technieken blijken de kosten op een aanvaardbaar peil te liggen. Of deze methode op grote schaal door de tuin bouw kan worden toegepast moet verder worden onder- Duidelijkheid Voorzitter O verkleef t van de Tuinbouwstructuurcommissie meent dat de overheid boven alles duidelijkheid moet ver schaffen over de emissiereduc tie op de lange termijn. Op grond daarvan kan de sector investeringsbeslissingen ne men. Intussen moet echter met kracht worden gewerkt aan de overgang naar substraat en de invoering van recirculatie- technieken met gebruikma king van regenwateropslag. Een eerste forse aanzet tot verbetering van de milieuk waliteit. Cactus Vooral in de maanden i de kachel brandt planten het moeilijk. Voj hf,lari„ raam op het zuiden rnoi J?, al gauw gekozen wordei b i een plant die van oorf a t ook in de volle zon staój di cactus of succulent kan c komst brengen. Hier str flink wat bij elkaar. f,.?1™ Agrarische studenten Dep/ internationalf; Iii i Schev i de Gn Adrij zich ge ;voerigf ioeken Leerlingen van de Agr^iaars z Hogeschool Delft worde tijdens ternationaler. Dat is eqi 1940 volg van het telefoonboeken i cum, dat op deze school fers, ui bruik is enomen. Volgef is nu vaksectie Moderne Vr%wijd a Talen is met het oog i eenwording van Europa aet Ves eisen die het bedrijfslev dat kader aan de afgestr" den (HBO-Ingenieurs) ste tra training noodzakelii samenwerking met PTT| com district Den Haag een practicumlokaal ing met 2 telefooncentrales toestellen. Initiatiefnem docent Engels, Harry de Brzezi Hij noemt een telefoniscPko^!•, derhoud met een ander^j|J"J'*#r om een aantal redenen g$,„. pliceerder dan een 'geian e.a. conversatie. „Behalve mO Na,i typische telefoonjargon t J" p' te maken met het feit datj^h'uur kaar niet kunt zien. Je m£uropa lerlei signalen als gefpatie ol wenkbrauwen, glimlacheiu* fl®* baren en dergelijke". Het Pri'* foonpracticum wordt gel door de vakgroepen Epg Frans en Duits voor studi in de studierichtingen drijfskunde, Tuinbouw &eest be kerbouw, Landbouw, VeiWest-I derij, Milieukunde en Les van e middelentechnologie. zee, o p leger •t rust ernstige patiënten doorlopen^ de zoek wordt toegestaan kan de I verpleegkundige hiervoor sp kaarten verstrekken. Kinder£oclra zalen voor peuters, kleuters erten be kinderen 15.15-17.00, babyz^gen d boxenafdeling: volgens a'spraajongen het verpleegkundig hoofd. Bezr j den kinderafdelingen: voor <r van opgenomen kinderen na c^eer v met verpleegkundig hoofd. Voi de \a dere bezoekers van kinderen: rkt de neus- en oorheelkunde en neurt 14.15-15.00 en 18.30-19.30. Oo(. kunde en heelkunde: 14.15-15.6ml 18.30-19.00. Rijnoordziokeet boel Dagelijks 14.30-15.15 u. en 'a en d 19.30 u. Extra bezoek hartbewerste 11.00-11.30 u. Extra bezoek Vppwü kraamafdeling: 19.30-20.30 u. KTeë J afdeling 15.00-15.30 u. alleeneuwe i ouders 18.00-18.30 u. t natio CENTRALE REGISTRATIE KWurope OPVANG (Koornbrugsteeg 2, Ljn'u EK Leiden, tel 254810.) 'nfo£ over en aanmelden voor kin<t vang in Leiden. Geopend: ma #ew J dag 9-12. en got ANTI-DISCRIMINATIE CENT achte MELDPUNT LEIDEN. Ketelbian t steeg 10. Ma. t/m vr. telefonist" Ild' reikbaar van 10.00 tot 16.00 vléa en a 120903. Spreekuur ma. 13.004. en do. 18.80-20.30. oom v LEIDSE RECHTSWINKEL Europ: disch Adviesbureau. Ketelboin„oaiI steeg 10, tel. 130775; afdeling b tingen: alleen op afspraak, klacM^< bureau: di. en do. 18.30-20.30, bratisc. ling vreemdelingenrecht: ma. Wladh en do. 18.30-20.30, afdeling v| mee| SOS Telefonische Hulpdienst'- den e.o. Voor een gesprek vera mens tot mens. Vertrouwelijk. Djationa nacht bereikbaar. Telefoonnuin mi: achterop de telefoongids 125202). juuiieu BUREAU VOOR RECHTSHUUaansP Herengracht 50, Leiden tel. 12!oor d< 01720-72611 Alphen aan denj teri Spreekuren volgens afspraak. ?]pPUu DIERENHULP- EN AMBULAT DIENST Hulpverlening in U J0e6< Leiderdorp, Oegstgeest, Rljnszaam Valkenburg, Voorschoten, Wartijn v. en Zoeterwoude. Tel. 071-1741^en ka BURGERRAADSLIEDEN KL- brugsteeg 2, tel. 143171 (kantr,. ren). Spreekuren ma., di. erralll.ei 11.00-12.00 u„ do. 18.30-20.001 drie GEZINSVERZORGING Stldjesma: gezinsverzorging Leiden. Aanvlen js hulp voor bejaarden en langa dat zieken en gezinsverzorging, I brandtstraat 17, tel. 149441 (mrf vr. 9.00-10.00 u. en 13.00-14.00ijn ge« KINDER- EN JONGERENTELERen dit Dagelijks geopend van 16.0L 7j;n 20.00 uur. Het nummer Is rn J T 120611. 01 MAATSCHAPPELIJK WERK $da Ul ting Maatschappelijk Werk, Lroaten gracht 1b, spreekuur ma. t/rt>k in i 9.00-10.00 en volgens afspraak 142144. Gezondheidscentrum MP wijk, spreekuur ma. 11.00-12.0?' en c do. 14.00-15.00, tel. 212195. Geieneel heldscentrum Stevenshof, spreéeerse do. 10.00-11.00, tel. 311506. Sta aa Noord: Herensingel 53. spreL_ in ma. t/m vr. 9.00-10.00, tel. 14f..1" Sector Zuid: Morsweg 83, spre«rziJ(1S( ma. t/m vr. 9.00-10.00 en volgertedeelt spraak, tel. 316167. pgege; Algemeen Maatschappelijk Wei,ucjen geval van directe noodsitiil. 's nachts en In het weekeinde b®. baar onder nummer: 06-821214lkamp MELDLIJN AGRESSIE EN DISC*. Ze NATIE HOMOSEXUALITEIT aan 221008. zo. 20-24. hUdad RAAD VAN ARBEID Hoge Rijf' 306, Leiden, tel 071-899375. Kaifn- w geopend ma. t/m vr. 9-12 u. 14-fen me Telefonische Informatie over klijen be bijslag: 8-12 u. Lr h, SOCIALE RAADSVROUW V«f. SCHOTEN Spreekuren: ma. 11 20.00 u. wo. en vr. 9.00-10.30 u. 4 seweg 33, Voorschoten. Tel. 32»OIT€ Borstvoeding Begeleidingsgfff Leiden. Telefonische hulpdienst l'Stori praktische hulp en Informatie):! het 170083, 215332 of 312556. ttende R.K. VIERINGEN LEIDEN O.L. VR. HEMELVAART/ ST. JOZEF: za. 19.u„ zo. 9.30 u„ 11 u. Hoogmis. H. LEONARDUS: za. 19 u. Euch. vie ring; zo. 10.30 u. Euch.viering. H. MIDDELARES: za. 19 u. Euch. vie ring; zo. 9.30 u. Hoogmis. (Vanaf sep tember a.s. elke eerste zondag van df maand: euch.viering 11.00. de overige zondagen om 9.30 uur). H. LODEWIJK: za. 10 u 19 u., zo. 8.30 u„ 10 u. Hoogmis, 11.30 u., 18 u„ 19 u. Lof. H. ANTONIUS VAN PADUA: za. 19 u.; zo. 10.00 u. H. PETRUS: za. 19 u. Euch.viering; zo. 10 u. Euch.viering. O.L. VR. ONB. ONTV.: za. 19 u., zo. 10.30 u. Hoogmis, 12.15 uur. OUD KATHOLIEKE KERK: zo. 10 u. Eucharistieviering. Elk weekend zondag 10 uur, behalve 2e weekend In de maand, dan zater dag 19.00 uur en zondag geen dienst. AARLANDERVEEN HEILIGE PE TRUS EN PAULUS: za. 19 u.; zo. 10:30 u. Hoogmis. TITUS BRANDSMAKAPEL: zo. 9 u. Hoogmis, 12 u. ALPHEN AAN DEN RIJN H. PIUS: za. 19 u.; zo. 9 en 10.30 u. H. BONIFATIUS: za. 19 u.; zo. 9.45 u., 11.30 u. DE HEILIGE GEEST KERK (De Bron): za. 19 u.; zo. 9.30 u. en 11 u. BOSKOOP ST. JAN DE DOPER: za. 17.30 u. (de Stek), 19 u. (Kerk); zo. 10.30 uur (Kerk). Zomertijd zo. 10 uur (25 maart). HAZERSWOUDE H.H. ENGELBE WAARDERS: za. 19 u.; zo. 10.00 u. HAZERSWOUDE RIJNDIJK BER- NARDUSKERK: zo. 9.00 u. (Zomer tijd), wintertijd 9.30 uur. DEP. HET ANKER: za. 19 u.; zo. 11.00 u. HILLEGOM ST. JOZEFPAROCHIE: za. 19 u. Ned. liederen; zo. 10.00 u. H. MARTINUS: za. 19.00 uur; zo. 10 HOOGMADE O.L. VR. GEBOOR- za. 19 u.; zo. 9.15 u. KATWIJK AAN DEN RIJN H. JO HANNES DE DOPER: za. 19 u. Eu charistieviering; zo. 09.30 u. Eucharis tieviering met parochieel koor. LAURENTIUS GEMEENSCHAP (Chr. Tuinbouwschool): zo. 11.00 u. Hoog- BUITENKAAG JOHANNES EVAN GELIST: za. 19 u.; zo. 10.00 u. LAN- GERAAR H.H. ADRIANUS: za. 19 u„ zo. 9.30 en 11.30 uur. LEIDERDORP DE MENSWOR DING: za. 19 u. Eucharistieviering; zo. 10 u. en 11.30 u. Eucharistieviering. LEIMUIDEN ST. JAN DE DOPER: za 19 u.; zo. 10.00 u. Hoogmis, 11.15 u. samenzang. LISSE ST. AGATHA: za. 19 u. Euch. viering; zo. 10 u. Hoogmis (kln- dernevendlenst); 11.30 u. H. Mis. DEP. POELPOLDER: za. 19 u. Euch. viering; zo. 10.30 u. Euch. viering. MARIAKERK: za. 19 u. H. Mis; zo. 9 u. Stille Mis, 10.15 u. Hoogmis. H.H. ENGELBEWAARDERS (Beek- VAART: za. 19 u.; zo. 9 u.. 10.45 u. NIEUWVEEN H. NICOLAAS: za. 19 Ézo. 9 u., 11 u. UW VENNEP MARIA ONB. TV.: za. 19 u.; zo. 10 u. ORDEN ST. MARTINUS: za. 19 ih Avondmis; zo. 9 u., 10.30 u. Ge zangen Mis. ifDORDWIJK BINNEN ST. JE ROEN: za. 19 u. H. Mis; zo. 9.30 u. Hoogmis, 11.00 Eucharistieviering NOORDWIJK AAN ZEE MARIA TER ZEE: za. 19 u. Euch.viering; zo. 10.30 u. Euch.viering. NOORDWIJKERHOUT ST. VIC TOR: za. 19 u.; zo. 9.30 u. Hoogmis, 11 u. ST. JOZEF: za. 19 u.. zo. 9 u., 10.30 OEGSTGEEST ST. WILLIBRORD: za. 19 u.; zo. 09.00 H. Mis en 10.30 u. Hoogmis. OUDE ADE ST. BAVOKERK In Rijpweterlng: za. 19 u. Avondmis; zo. 9 u. in Rijpweterlng, Hoogmis In Rijp- wetering, 10.30 u. H. Mis In Oud-Ade. OUDE WETERING JAC. DE MEER DERE: za. 19.00 uur, zo. 10.30 uur. ROELOFSARENDSVEEN ST. PE TRUS BANDEN: za. 19 uur, zo. 9.30 uur. MARIA PRESENTATIE: za. 19 u.; zo. 11.00 u. RIJPWETERING O.L. VR. GE BOORTE: za. 19 u. avondmis In Rljp- wetering; zo. 9 u. Hoogmis in Rijpwe terlng, 10.30 u. St. Mis in Oud Ade. SASSENHEIM ST. PANCRATIUS: za. 19 u.; zo. 9.30 Hoogmis en 11 u. STOMPWIJK H. LAURENTIUS: za. 19.30 u. Eucharistieviering (geen zo mertijd). zo. 10.30 u. H. Mis. VOORHOUT. ST. BARTHOLOMEUS- KERK: za 19 u.; zo. 9.30 en 11 u. VOORSCHOTEN H. LAURENTIUS: za. 19 u.; zo. 11.00 u. (zomertijd). Wintertijd: za. 19 u. en zo. 11.30 u. H. MOEDER GODS: 19 u.; zo. 10 u. WARMOND ST. MATTHIASKERK: za. 19 u.; zo. 9.00 en 10.30 u. WASSENAAR ST. WILLIBRORD: za. 19 u.; zo. 9.30 en 11 u. DE GOEDE HERDER: za. 17 u., zo. 10.30 u. ST. JOZEF: za. 19 u., zo. 9.30 en 11 WOUBRUGGE GOEDE HERDER: zo. 10.30 u. ZEVENHOVEN HEILIGE JOHAN NES GEBOORTE: za. 19 u. H. Mis; zo. 9 u. Hoogmis, 10.45 u. Stille Mis. ZOETERWOUDE-RIJNDIJK MEER BURGPAROCHIE: za. 19 u. Misvie ring; zo. 10.30 u. ZOETERWOUDE ST. JAN'S ONT HOOFDING: za. 19.30 uur H. Mis met zang. Zo. 9.30 u. Woord- en Commu niedienst. CHR. DIENAARKERK: za. 19.00 Woord- en Communieviering; zo. 10 u. Hoogmis. DE ZILK HEILIGE HARTKERK: za. 19 u.; zo. 10.30 u. SAMENKOMSTEN LEIDEN Herv. Gemeenten: Hoog landse Kerk: 10.00 u. mw. drs. A. A. v.d. Wel; 11.45 u. Oec. studenten- dienst; 19.00 u. Evensong, (ds. Alblas liturg) mmv de Leidse Cantorij. Oude Vestkerk: geen. Marekerk: 10.00 u. ds. H. van Niel, Rijnsburg; 17.00 u. ds. G. F. Smallng. Maranathakerk: 10.00 u. ds. H. J. Dekker-Keiler. De Regenboog: 09.30 u. ds. A. Al blas; 11.15 u. ds. Alblas en pastoor J. A. A. van Well. Bethlehemkerk: 10.00 u. ds. G. H. v.d. Bom, Opendeurdlenst mmv Ont moetingskoor, Zwammerdam. Bevrijdingskerk: 10.00 u. ds. J. H. van Hunnlk, H.A. Vredeskerk: 10.00 u. ds. H. E. Schou- Haagse Schouwkerk: 11.00 mw. kand. W. J. Keunlng. Egllse Wallone: 10.30 u. pasteur D. Ribs; 19.00 u. concert. Acad. Ziekenhuis: 10.00 u. ds. M. W. van Beinum. Diaconessenhuis: 10.30 u. ds. H. J. van Achterberg. LEIDEN Gereformeerde en andere Kerkgenootschappen: Vredeskerk: 10.00 u. ds. H. E. Schouten. Bethlehemkerk: 10.00 nu. ds. G. H. v.d. Bom. Hooglandse Kerk: 10.00 u. mw. drs. A. A. v.d. Wel; 11.45 u. Oec. studen- tendienst; 19.00 u. Evensong. Oude Vestkerk: geen. Maranathakerk: 10.00 u. ds. H. J. Dekker-Keiler Bevrijdingskerk: 10.00 u. ds. J. H. Hunnlk, H.A. Groenhoven: 10.00 u. ds. A. Ver doorn, H.A. Chr. Geref. Kerk: 09.30 en 17.00 u. ds. G. C. den Hertog. Ger. Kerk Vrljgem.: 10.00 u. Dienst des Woords; 17.00 u. ds. B. C. Bui tendijk. Doopsgez./Rem. Kerk: 10.00 u. ds. J. Brüsewitz. Bapt. Gem.: 10.00 u. Samenkomst. Evang. Luth.Kerk: 10.15 u. ds. J. Mostert. Nieuw Apost. Kerk: 09.30 en 17.00 Evang. Gemeenschap: 09.30 u. ev. A. Meulenberg; 10.30 u. ev. A. Piet. Leger des Heils: 10.00 en 19.00 u. Samenkomsten, behalve laatste zon dag v.d. maand, dan 10.00 en 17.00 Zevende-Dag-Adventisten: zaterdag 10.00 u. Bijbelstudie; 11.00 u. Predi katie. Evangelie Centrum de Bethelehem- kerk: 10.00 u. evang. J. P. H. Zijlstra. Zendingsgroep „Jeruel": 17.00 u. Sa menkomst. Pinkstergem. Oude Vest: 10.00 u. dhr. J. Eikerbout. AARLANDERVEEN Herv. Gem.: 10.00 u. ds. J. M. D. v.d. Berg; 19.00 u. ds. E. M. Pannekoek. Geref. Kerk: 10.00 ds. D. W. Geslnk, N'hout; 18.30 u. dr. B. Wentsel, Den Haag. Chr. Geref. Kerk: 09.30 en 16 u. ds. P. D. J. Buijs. TER AAR Herv. Gem.: 9.30 u ds. P. v.d. Heuvel, Vlaardingen; 18.30 u. ds. P C. 't Hooft, Alphen Geref. Kerk: 9.30 u. ds. N. de Reus; 18.30 u. geen opgave. ABBENES Herv. Gem.: 09.30 u. ds. Roodenberg. ALPHEN AAN DEN RIJN Herv. Ge meenten: Opstandlngskerk: 10.00 u. ds. A. Jonkman; 18.30 u. ds. K. San- tlng, SOW dienst. Adventskerk: 10.00 u. ds. P. C. 't Hooft; 18.30 u. ds. A. Jonkman. Kruiskerk: 09.00 u. ds. H. Ommerlng. Kerk en Zanen: 10.30 u. ds. H. Om- mering. Geref. Kerken Maranathakerk: 10.00 en 18.30 u. drs. P. Wilschut. Salvatorlkerk: 10.00 u. drs. K. San- ting. Bapt. Gem.: 10.00 en 18.30 u. ds. H. G. Koekkoek. Legers des Heils: 10.00 en 19.00 u. Samenkomsten, behalve laatste zon dag v.d. maand, dan 10.00 en 17.00 ALPHEN NOORD (Herv./Geref. dien sten): Goede Herder: 10.00 u. ds. G. Mulder. H.A.: 18.30 u. ds. Hoogen- dijk, H.A. De Bron: 09.00 u. ds. J. Huizebosch, H.A.; 10.30 u. idem; 18.30 u. ds. G. Mulder, H.A. Ashramcollege: 10.00 u. ds. K. A. Bakker, H.A. Drlehoorne: 19.00 u. ds. K. A. Bakker. H.A. Herv. Gem. Sionkerk: 09.30 u. ds. S. Meljers, Zeist; 18.30 u. ds. S. W. Ver- ploeg, Ermelo. Oudhoornsewg: 10.00 u. ds. R. Oort, R'dam. BENTHUIZEN S.O.W. Gem. „De Hoeksteen": 10.00 ds. D. van Arkel. BODEGRAVEN Herv. Gemeente: Dorpskerk: 10 u. ds. L. Terlouw; 18.30 u. ds. P. A. Vlok. Salvatorkerk: 10 u. ds. R. A. Grisnigt; 17 u. ds. P. v.d. Veer. Bethlehemkerk: 10 u. ds. G. C. Kunz; 18.30 u. drs. P. Koeman. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. D. H. Elder- man. werelddiac. zondag; 18.30 u. ds. T. Zoutman. BOSKOOP Herv. Gemeente: Dorpskerk 9.30 u. ds. K. J. Jansen; 18.30 u. ds. W. Baas, Sassenhelm, gez. jeugddienst In Herv. Kerk. De Stek (Herv./Geref.): 09.30 u. ds. J. C. W. v.d. Hoff. Geref. Kerk: 09.30 u. ds. N. Wijngaar den, Nw. Vennep; 18.30 u. ds. W. Baas, gez. Jeugddienst H.K. Chr. Geref. Kerk: 09.30 u. ds. M. J. Oostlng; 17.00 u. ds. M. Hogenblrk, Sassenhelm. HAZERSWOUDE Herv. Gem.: 10.30 en 18.30 u. ds. J. B. Alblas. H.A. Geref. Kerk: 09.30 u. dhr. Slpke v.d. Land, Jeugddienst; 17.00 u. ds. P. Koster, Maasdijk. HOOGMADE Herv. Gem.: 10.00 u. kand. J. Henzen, L'dorp. DE KAAG Herv. Gem.: 10.00 ds. K. Bouhuljs, Lelden. KATWIJK AAN DEN RIJN Herv. Gemeente: Dorpskerk: 10.00 u. eerw. hr. E. J. Bergman, Katwijk; 18.00 u. ds. M. J. Aarents, Ommen. Ontmoetingskerk: 10.00 u. ds. G. F. Smallng, Leiden; 18.30 u. ds. L. Ro mein, Pijnacker. De Rank: 10.00 u. ds. H. B. v.h. Hof. Voorhout. KATWIJK AAN ZEE Herv. Ge meente: Nieuwe Kerk: 06.30 u. ds. J. R. Volk; 10.30 u. ds. A. Christ; 16.30 u. ds. H. Visser; 18.30 u. ds. A. Riet veld. Oude Kerk: geen. Ichtuskerk: 10.00 u. ds. W. Chr. Hovi- us; 18.00 u. ds. W. Wachter. Pnielkerk: 09.30 u. ds. W. Wachter; 18.00 u. ds. J. R. Volk. Maranathakerk: 10.00 u. kand J. van Beelen; 18.00 u. ds. W. H. B. ten Voorde. Kapel O verduin: 14.15 u. Geref. Kerk Open Hof: 09.30 u. geen opgave; 17.00 u. ds. J. Kuiper, Noordwljk. Triumphator: 10.00 u. ds. G. J. Mink; 17.00 u. geen dienst. Vredeskerk: 10.00 u. ds. G. F. Heene man; 17.00 u. ds. G. J. Mink, VLOK. KOUDEKERK AAN DEN RIJN Herv. Gem.: 10.00 u. ds. J. A. Tlelke- meljer, Werelddic. zondag; 19.00 u. ds. D. van Arkel, Benthuizen, gem. dienst Ger. kerk. Geref. Kerk: 10.00 u. ds. P. Kwast; 19.00 u. ds. D. van Arkel. Benthuizen, gez. dienst Geref. kerk. LEIDERDORP (Herv./Geref. dien sten) Dorpskerk: 10 u. ds. B. A. M. Luttlkhuis; 15 u. ds. J. Bovenberg, dienst met verstand. Schepplngskerk: 10 u. ds. L. S. Karreman, H. A. (ge handicapten, H. A.; 18.30 u. ds. (L. S. Karreman. LEIMUIDEN Herv. Gem.: 9.30 u. Kand. J. Schenderling, Alphen; 19 u. Oec.dienst Herv.kerk, R'woude, Ge ref. Kerk: 9.30 u. ds. G. den Heeten, Hoofddorp; 19 u. Oec. dienst Herv. kerk, R'woude. LISSE Herv. Gemeente: Dorps kerk: 10.00 u. ds. J. Verdijk, gezins- dlenst. Pauluskerk: 10.00 u. ds. A. Rothfusz, Hlllegom; 19.00 u. ds. J. Verdijk. Geref. Kerk: 10.00 u. drs. P. J. van Midden. Chr. Ger. Kerk: 10.00 en 16.30 u. ds. A. J. Metske. Geref. Gem.: 10.00 en 16.00 u. ds. J. Ned. Geref. Kerk: 10.00 u. geen op gave; 17.00 u. leesdienst, Br. G. J. Rietkerk. NIEUWKOOP Herv. Gem.: 09.30 u. dr. J. Haltsma; 18.30 u. ds. G. H. Fre- derikze. Geref. Kerk: 09.30 u. ds. S. Schoon. NIEUWVEEN Herv. Gem.: 09.30 u. kand. D. van Duyvenbode, Katwijk; 18.30 u. ds. J. Kattenberg, jeugdd. NIEUW VENNEP Herv. Gem.: 09.30 en 19.00 u. ds. W. F. v.d. Staat, Uithoorn, H.A. Geref. Kerk: 09.30 en 19.00 u. ds. G. Rang. Chr. Geref. Kerk: 09.30 u. ds. G. van Roekei; 16.30 u. ds. G. Bilkes. NOORDWIJK Herv. Gemeente: Grote Kerk: 10.00 u. geen dienst in de Vinkenlaan, ds. R. S. Elgersma, Jeugdpast. Kerk aan Zee: 10.00 u. ds. A. K. v.d. Schoot; 17.00 u. ds. R. S. Elgersma. De Rank: 10.00 u. ds. C. v.d. Bergh. Geref. Kerk Hoofdstraat (Buurtkerk): 10.00 u. ds. J. J. Kuiper, Herv. kerk Hoofdstr.: 17.00 u. ds. R. S. Elgersma. Vinkenlaan: 10.00 u. ds. R. S. Elgers ma; 19.00 u. geen opgave. Stlchtingskerk: 11.00 u. dhr. P. C. v.d. Bos, Katwijk. Sole Mio: 09.00 u. ds. J. J. Kuiper. Evang. Ontm.centrum „De Ark": 10.00 u. Samenkomst, spreker G. van Veelen; 19.00 u. „De Bijbel open", spreker A. Bol. NOORDWIJKERHOUT Herv. Gem.: 10.00 u. ds. M. J. Wagenvoorde, Ge in.dienst. OEGSTGEEST (Herv./Geref. dien sten): Endegeest: 10.00 u. ds. L. H. C. Frlederich. Mauritskerk: 10.00 u. ds. M. G. Veen- stra, Leiden. Groene Kerk: 10.00 u. ds. M. den Duik, Hoorn. Pauluskerk: 10.00 u. ds. C. A. ter Lin den, Den Haag. Gemeentecentrum: 10.30 u. prof. dr. J. Sperna Weiland, R'dam. Acad. Ziekenhuis: 10 u. ds. M. W. van Beimum. Genootschap der Vrienden (Quakers): alleen 1e zondag v.d. maand dienst om 10.30 u. Ned. Geref. Kerk: 08.45 u. en 16.00 u. ds. J. B. M. Storms, Apeldoorn, H.A. OUDE EN NIEUWE WETERING Herv. Gem.: 09.30 u. ds. H. J. Hem stede,' L'dorp. Geref. Kerk: 09.30 u. ds. H. Hortensi- us, Oegstgeest; 18.30 u. ds. J. Huize bosch, Alphen. Remonstrantse Gem.: geen. RIJNSATERWOUDE Herv. Gem.: 09.30 u. ds. T. H. v.d. Hoeven; 19.00 u. Oec. dienst. RIJNSBURG Herv. Gemeenten: Grote Kerk: 09.30 u. ds. D. Verboom, H.D.; 17.00 u. ds. I. J. Wisse. Bethelkerk: 09.30 u. ds. I. J. Wisse. Gereformeerde Kerken Petrakerk: 09.30 u. ds. Bosma, Hat- tum; 17.00 u. ds. Terpstra. Immanuelkerk: 09.00 en 10.30 u. ds. Terpstra; 17.00 u. ds. Verschoor. Maranathakerk: 09.30 u. ds. Ver schoor; I) U. DS. Snel. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. Leesdienst; 16.00 u. ds. H. de Boer, Harderwijk. SASSENHEIM Herv. Gem.: 09.00 en 10.30 u. ds. D. Keunlng, Noord- wijk; 19.00 u. Opendeurdlenst In Ger. kerk. Geref. Kerk: 10.00 u. ds. K. E. Bras; 19.00 u. Opendeur evang. dienst In Ger. Kerk, o.l.v. Sipke v.d. Land, mmv zang- en muziekgroep Double Sound uit Dordrecht. Chr. Geref. Kerk: 10.00 u. ds. M. Ho genblrk; 17.00 u. ds. M. J. Oosting. Ned. Prot. Bond Sassenheim/Llsse: 10.30 u. ds. A. v.d. Poel, Den Haag. VALKENBURG Herv. Gem.: 10.00 u. ds. P. J. Verhagen, Breda; 18.30 u. ds. M. H. Bogert, Voorburg. Geref. Kerk: 09.30 u. drs. I. A. Pad mos; 18.30 u. ds. C. v.d. Woude, Wassenaar. VOORHOUT Herv./Geref. Kerk: 10.00 u. ds. R. J. Bakker, A'dam. VOORSCHOTEN Herv. Gem.: 10.00 en 19.00 u. ds. B. Ledegang. Geref. Kerk 't Kruispunt: 10.00 en 19.00 u. ds. B. Ledegang In Herv. kerk. „Ontmoeting" (Herv./Geref.): 10.00 u. ds. J. de Zwart. WASSENAAR Herv. Gemeente: Dorpskerk: 10.00 u. ds. R. Steenstra, H.A.; 16.30 ds. C. N. van Dis, H.A. Kievietkerk, Samen-op-weg diensten: 10.00 u. ds. M. W. M. Janse de Jon ge, Schrift en Tafel. Messiaskerk: 10.00 u. ds. A. M. A. Hellendoorn. Dorpscentrum: 09.30 u. ds. A. B. Sloof, Katwijk. Geref. Kerk Zijllaankerk: 10.00 u. ds. C. v.d. Wou de; 17.00 u. drs. N. de Reus, Ter Aar. Kievietkerk. Samen-op-weg diensten: 10.00 u. ds. M. W. M. Janse de Jon ge, Schrift en Tafel. Ned. Prot. Bond: 10.30 u. prof. dr. J. van Goudoever, A'veen. WOUBRUGGE Herv. Gem.: 09.30 ds. F. A. L. Franken, Zeist; 18.30 u. ds. K. A. Bakker, Alphen. Geref. Kerk: 09.30 u. ds. G. J. Ter- laak, Alphen; 18.30 u. dhr. P. C. v.d. Bos, Katwijk. Ned. Prot. Bond: geen. ZEVENHOVEN Herv. Gem.: 09.30 u. ds. Kaai, Rhenen, H.A.; 19.00 ds. J. Boer, H.A. Geref. Kerk: 09.30 drs. J. Vegh; 19.00 u. drs. G. Polderman. ZWAMMERDAM Herv. Gem.: 10.00 u. ds. B. A. Dubbeldam; 18.30 u. ds. Dubbeldam, Gez. Jeugdd. Ger. kerk. Geref. Kerk: 10.00 u. ds. W. den Bra- ber, Vriezeveen; 18.30 u. ds. B. A. Dubbeldam, gez. jeugdd. DIENSTVERLENING ARTSEN Leiden: Groep 1: Tan, Janssen, Zwijnenburg, Meyer, Van Leeuwen, Verhage, Maris, Groene- veld en De Ruiter, Van Schle, Baars en Van der Meer: za. dr. Groeneveld, tel: 218661 en zo. dr. Visser, tel: 143916 Groep 2: Bergmeyer, Nering Bogel. Van Gent, Tajdelbaum. Van Luyk, Klaassen, Rus, Kruis en De Lange: za. dr. Taytelbaum, tel: 120266 en zo. dr. Van Bodegeom, tel: 212025 Groep 3: Boels, Lely, Smit, W. de Bruijne, J. de Bruijne, Huibers, Jurgens, Fogelberg en v.d. Muysen- bergh: za. dr. Boels, tel: 230441 en zo. dr De Bruyne, tel: 134345 Groep 4: Bénit, Horn, de Kanter, Lahr, Lodder, Nieuwenhuis, Van Rijn, Van Wingerden, J. Zaai)er en R. Zaaijer, De Kanter: za. drs. Zaaijer- /Zaaljer, tel: 316008 en zo. dr. Pauli- des, tel: 311414 Groep 5: De Lorm, Wlersma, Crul, Kooyman, De Jong, Prince, Reinders, D. Hammersteln en A. Hammerstein: za. dr. Kooljman, tel: 06-52708618 en zo. dr. De Lorm. tel: 124961 Oegstgeest: za. en zo. dr. Keljer. tel: 156641 Leiderdorp: za. dr. Middendorp, tel: 130189 en zo. dr. Arndt, tel: 894539 Voorscho ten: za. dr. Koopmans, tel: 616352 en zo. dr. Platteel, tel: 615417 War mond - Voorhout: za. en zo. dr. De Gijzel, tel: 01711-10834 Noordwijk: za. dr. Immerzeel tel: 12333 en zo. dr. Vinkeveld, tel: 20277 Katwijk - Rijnsburg - Valkenburg: Groep 1: Dijk, Henneman, Ten Hove, Lodder, Meeuwisse, Pool, Schonenberg: za. en zo. dr. Henneman, tel: 12182 Groep 2: Bergman, Van Duyn, Van Duyn, Hueting, Moolenburgh, Tim- mers: za. en zo. dr. H. van Duljn, tel: 12921 Groep 3: Van Delft, Priester, Riet broek, Verhage, Van der Water: za. en zo. dr. Van Delft, tel: 15366 Kaag - Abbenes -Nieuw Vennep: tel: 02526-72850 Sassenheim: za. en zo. dr. Van riet, tel: 11777 Alkema de - Hoogmade: Praktijken Saeys, Van Mierlo, Beekhuis, Brock/Roelen: za. en zo. drs. Brock/Roelen, tel: 01713-12329 Alkemade - Leimui- den - Rijnseterwoude: Praktijken Glansbeek, Lardenolje en Van Blooi- js: za. en zo. dr. Glansbeek, tel: 01713-12511 Alphen: groep 1: za. dr. WIJnmaalen, tel: 72079 en zo. dr. Hertzberger, tel: 73264 groep 2: za. dr. Rakers, tel: 45610 en zo. dr. Hoogendoorn, tel: 22425 groep 3: za. en zo. drs. Nobel/Van der Velden, tel: 38635 groep 4: za. en zo. dr. Vletter, tel: 25640 Hazerswoude- Koudekerk: za. en zo. dr. Sprangers, tel: 01714-13700 Benthuizen - Bos koop: za. en zo. drs. Harderwijk, tel: 01727-17540 Langeraar - Nieuw- veen -Ter Aar - Woubrugge: za. en zo. Praktijk Nleuwveen, tel: 01723- 8101 Nieuwkoop - Noorden - Ze venhoven: za. en zo. dr. Brinkman, tel: 01725-79301 Hillegom: eigen huisarts bellen. HOMEOPATHISCHE ARTSEN LEI DEN Waarneemregellng voor D. Koster, C. Juffermans en I. Cowan. De dienstdoende arts is te bereiken via de dokterstelefoon, tel: 071- 122222. TANDARTSEN Leiden - Leider dorp - Oegstgeest - Warmond: za. en zo. dr. Mokveld, tel: 226040 Zoe terwoude: dr. Freeke, tel: 410950/414547 Alkemade - Lei- muilen: eigen tandarts bellen voor 12.00 uur. Leidschendam: Voor spoedgevallen tel: 3974491. Bollen streek: za. en zo. dr. Van Drooge, tel: 02520-18023 Noordwijk: za. en zo. dr. Ouwehand, tel: 13673 Katwijk: za. en zo. dr. Swltzer, tel: 74478 APOTHEKEN Leiden - Leiderdorp - Oegstgeest - Voorschoten: za. en zo. Apotheek Zuider, Lammenschans- weg 7 Leiden, tel: 123553; Apotheek Linnaeus, Kempenaerstraat 31 Oegstgeest, tel: 173330; Apotheek Schoolstraat, Schoolstraat 83 Voor schoten, tel: 617957 Alkemade: Apotheek Alkemade 01713-9100 (Noordwijk) - Katwijk Rijnsburg: za. en zo. Apotheek Sloothaak, Vliet N.Z. 19 Rijnsburg, tel: 20400 Leid schendam: Apotheek te Werve, H. Ravesteijnplein 33 Rijswijk, tel: 3992443 Noordwijkerhout: Spoe- drecepten tel: 73511 Sassenheim: 02522-10169. WIJKVERPLEGING Leiden - Noordwijkerhout - De Zilk Voor hout: tel: 071-122222. Bollen streek: Wijkverpleging gezondheids centrum, tel: 02522-14147. Hille gom: Opgave vla het antwoordappa raat, tel: 02520-16217. Leidschen dam: Kruiswerk Vlletstreek, tel: 3455300. Oegstgeest: kruisvereni ging, tel: 071-177444. DIERENARTSEN Leiden: groep 1: Van der Wouw, Koster, Vestjens; za. en zo. dr. Van der Wouw, tel: 764058 groep 2: Muurling, Helder, Roest: za. en zo. dr. Muurling, tel: 125057 Leidschendam: eigen dierenarts bel len. Bollenstreek: eigen dierenarts bellen Katwijk: Spreekuur van 11.00 - 12.00 uur bij dr. Snel. APOTHEKEN De avond- en nacht diensten van de apotheken in de re gio Leiden worden waargenomen door de apotheken die ook weekend dienst hebben. STICHTING KRUISWERK LEIDEN Centraal kantoor: Oude Rijn 59. Voor Informatie: tel.: 071-120144 tussen 08.30-17.00 uur. Uitleencentrale ver- pleegartikelen: Burggravenlaan 250, telefoon 071-121894. Geopend: da gelijks 13.30-17.00 uur, donderdag 13.30-19.00 uur. ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI ZEN LEIDEN Ongevallendienst elke dag Academisch Ziekenhuis be halve van dinsdag 13.00 u. tot woens dag 13.00 u. (Diaconessenhuis polikli nieken tel 155543, afdeling S.C.U. tel 175639) en van vrijdag 13.00 u. tot zaterdag 13.00 u. (Ellsabeth-zleken- huis). De Geneeskundige Dienst Lelden Is verhuisd van de Roodenburgerstraat in Leiden naar de Cronestelnkade 18a in Leiden. VERENIGING BESCHERMING ON GEBOREN KIND Hulpverlening bij ongewenste zwangerschap voor moe der en kind. Bel tel. 071-896309; 071- 897762; 033-620244 (dit laatste num mer is dag en nacht bereikbaar). BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN Diaconessenhuis: Bezoekuur dage lijks van 14.30 tot 15.15 uur en van 19.00 tot 19.45 uur. Kinderafdeling dagelijks van 10.30 tot 19.00. Niet meer dan twee bezoekers per patiënt. Op de afdeling special care kan men terecht van 10.30 tot 11.00 uur en van 19.00 tot 19.30 uur. Voordat de laatste twee afdelingen bezocht kun nen worden dient eerst te worden overlegd met de dienstdoende ver pleegkundige.* Sint Elizabeth-zie- kenhuis: Volwassenen dagelijks van 14.00-14.45 u. en van 18.30-19.30 u.; klasse-afdelingen ook 11.15-12.00 u. Kraamafdeling: dag. van 15.00-16.00 u. en van 18.30-19.30 u. en van 19.30-21.00 u. alleen voor vaders. Kinderafdeling dag. 15.00-18.30 u. CCU (hartbewaklng) dag. van 14.00- 14.30 u. en van 19.00-19.30 u. Inten sieve verpleging: dag. van 14.00- 14.30 u. en van 18.30-19.00 u. Sport- Medlsch Adviescentrum: Spreekuur ma. 19.30-20.30 u. in het St. Ellsa- beth-zlekenhuis. Endegeest: Dl. en vr. 13.00-14.30 u.; zo. 11.00-12.00 u. en 14.00-15.00 u.; eerste klasse: de gehele dag. Jelgersmakliniek: Jon- gerenteam: za. en zo. 14.00-17.00 u. Opname: werkdagen 16.45-17.45 u.; za. zo en feestdag. 10.00-11.30 en 14.00-16.30 u. Team A, C en D: dag. tot 21.00 u. met uitzondering van be handeltijden en etenstijden. Acade misch Ziekenhuis: Voor alle patiën ten (behalve kinderen) zijn de bezoe kuren als volgt: Dagelijks 14.15-15.00 u. en 18.30-19.30 u. Avondbezoekuur afdeling verloskunde: 18.00-19.00 u. De Praematurenafdellng: voor ouders en familie is na overleg met patiënten doorlopend bezoek mogelijk. Bezoek aan ernstige patiënten: wanneer aan Aieel a

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 16