Apollo de Griek met nieuwtje:
leren koken en zelf alles opeten
Creativiteit
as minstens net
zo belangrijk"
1 lkteUcSotvuMit
LEIDEN OMGEVING
LANGS OMWEGEN
„Vergelijking van het brein
met computer gaat niet op"
Ook in hoger beroep 3,5 jaar celstraf geëist voor verkrachtingen
VRIJDAG 4 OKTOBER 1991
at 31
OPENING WAS HUZARENSTUKJE VAN SPIROS CHRISSIS EN CONSORTEN
Zelden zal er een indruk
wekkender epos geschreven
zijn als op de vooravond van
het Leidse Ontzetfeest. In de
Vrouwensteeg in de binnen
stad begon er het leven van
„Apollo", een nieuw Grieks
restaurant met een verras
send gezicht. Het pand waar
in „Apollo" zijn eerste kreten
met „live music" slaakte,
heeft een vrij duister verle
den. Ooit was het eigendom
van het echtpaar Favier-
Zandbergen, destijds de eige
naars van het tegenover gele
gen hotel-restaurant Nieuw
Minerva. Donkere spelonken
onder de patronage van ,,'t
Vergulden Haantje" („Het
Haantje"), met een licht dat
slechts scheen op de drankjes
en hapjes die er geserveerd
werden. »*,'t Haantje" ging ter
ziele en werd opgevolgd door
het Sportcafé dat een grootse
toekomst onder de sportorga-
nisator Wim van Duivenbode
tegemoet leek te gaan. Even
wel, na een paar maanden
was het Sportcafé doodge
bloed. Men zegt wel dat dit
kwam door het gemeentelijk
regiem dat de hand hield aan
een absolute sluitingstijd van
24.00 uur. Daarvan was geen
ontheffing mogelijk, wordt
gezegd.
Maar zie hier, onder de ver
huurde kamers boven in het
perceel, is nu een nieuw pro
beersel ontstaan. Een Griek
zette er zijn warme zinnen
op: Spiros Chrissis, die zijn
achternaam de afgelopen
paar dagen beter had kunnen
herdopep in Spiros Crisis,
immers, de vooruitzichten le
ken nergens op. Een dag
vóór de opening was het er
een grote puinhoop. Aanne
mers en onderaannemers en
een aanzienlijk contingent
huurtroepen opereerden
Op mijn omwegen door stad
en land kom ik graag mensen
tegen. U kunt mij telefonisch
of schriftelijk vertellen wie u
graag in deze rubriek zou wil
len tegenkomen. Ik ben be
reikbaar via telefoonnummer
071 - 144046.
fc.
door TON PIETERS
midden in een janboel. Een
zagende timmerman klaagde:
„Maak nooit afspraken met
een Griek, want dat loopt fa-
likant af". Loodgieters en
electriciens, stoffeerders en
schilders liepen elkaar
schijnbaar voor de voeten.
Chrissis had de wanhoop na
bij moeten zijn, maar zijn toe
wijding tot de god Apollo is
groot en hij voelde dat vanaf
de Olympus ook de andere
goden en half- of adjunctgo
den met welgevallen op deze
dappere Helleen neerzagen.
Gedrevenheid
Van alle kanten werd Spiros
(die naar hij zelf zegt van
Olympia afkomstig is, om
van het geduvel met inter
viewende krantemensen af te
zijn) geadviseerd om de ope
ning maar een weekje uit te
stellen. Maar Chrissis is een
boeiende figuur (die overi
gens al vele jaren in de lage
landen opereerde, onder an
dere in Bergen op Zoom,
waar 400 jaar geleden de
Geuzen zich vroom hielden
en de Spaanse scharen ge
stuit werden etx nu weer
die verdreven Spanjolen die
naar Leiden op 3 oktober
1574 konden fluiten). In elk
geval hield Spiros met een
zuidelijke gedrevenheid vast
aan zijn principe: „Ik ga op 2
oktober open en daarmee
basta!"
Een uur voordat de Leidse
bestuurder Joop Walenkamp
officieel aan de onderneming
zijn zegen zou geven leek het
nog nergens op: de steeg
stond vol gehuurde tafels die
binnen een plaats moesten
vinden om later vervangen
te worden door het definitie
ve meubilair, dat evenwel
nog onderweg was.
Maar toen Joop Walenkamp,
(die in ,,'t Haantje" ooit wel
gebiljart had) als schepen, om
tien minuten over vijf zijn
entree maakte en zijn zwarte
overjas over een tafeltje
schikte, een beeldje oppakte
en zei, dat zo'n replica „best
wel aardig geslaagd was"
heer Walenkamp kan het
weten, want zijn interesse
gaat uit naar de oudheid en
vooral naar de Etrusken die
een paar duizend jaar gele
den rond Rome hun eigen
beschaving hadden maar,
in elk geval, toen zag „Apol
lo" er opeens puntgaaf uit.
„Ik wist het!", riep Spiros,
breed gebarend; „Ik heb
doorgezet. Punt uit!" Maar hij
had wel twee slapeloze nach
ten meegemaakt, evenals de
werkers in zijn dienst.
Walenkamp kreeg het eerste
glaasje ouzo uit een fikse fles
en op zijn beurt had hij iets
voor Chrissis meegebracht,
namens de met vakantie zijn
de burgemeester Goekoop:
het boek „Op zoek naar Itha-
ka", Goekoops eigen bestsel
ler die best in Griekse sferen
past. Verder was er muziek,
mechanisch en „live", ten ge
hore gebracht door onverval
ste Griekse musici. Trouwens
alles is zo Grieks als wat in
„Apollo". Zo staan in de blin
kende keuken een stuk of
vijf Hellenen de menukaart
waar te maken. Deze kaart
telt maar eventjes 100 ver
schillende specialiteiten,
„waaronder veel oven- en
vegetarische gerechten", al
dus Miriam Samson die de
bedrijfsleiding van „Apollo"
gaat voeren. „En de stoof
schotels hè".
Aandacht voor de
jeugd
Het bijzondere aan „Apollo"
is, dat Spiros en de zijnen
veel aandacht aan de jeugd
besteden. In zijn beste Neder
lands vertelde Spiros: „De
kinderen nemen bij ons een
Wethouder Joop Walenkamp, Leids bewindsman op het gebied van verkeer en economische zaken, opent in „Apollo" de eerste,
robuuste fles met de bedwelmende Griekse nationale drank ouzo, hem door Spiros Chrissis voorgehouden.
foto: wim van noort
speciale plaats in met een
ruime keuze. Er is ook de
mogelijkheid dat de jongens
en meisjes zelf hun gerechten
in de keuken klaarmaken en
ze ook zelf later, tegen spe
ciale prijzen, verorberen". Je
ziet als het ware de kleinen
al genieten, bijvoorbeeld van
een nagerecht volgens een
recept dat door moeder
Chrissis ontwikkeld is en
Baklava genoemd wordt; een
gebak met noten en honing.
„Onze inrichting komt even
als de bediening dus regel
recht uit Griekenland. Zo
hebben wij bestelde artikelen
ontvangen die twee maanden
onderweg zijn geweest, van
Griekenland naar Leiden,
waarbij de Joegoslavische
oorlog ontlopen moest wor
den". Spiros Chrissis staat
voor niets. Zo kunnen stu
denten (een afvaardiging was
bij de opening nadrukkelijk
aanwezig) een dagschotel
voor nog geen 9 gulden opge
diend krijgen. Zij k.unnen
ook, evenals de overigè gas
ten, hun ogen uitkijken op
een overvloed aan beelden,
schilderijen, vazen, koppen
van wijsgeren die allen de
Griekse beginselen lijken
toegedaan, en de wagenmen
ner van Memphis. De han
glampen zijn je reinste
pronkstukken en de bar ziet
eruit alsof ie linea recta uit
het Middellandse zeegebied is
overgevlogen: wit, met rode
dakpannen.
Wat valt er verder nog te
zeggen over „Apollo" aan de
Vrouwensteeg 16. Een be
zoek zal verhelderend wer
ken. De studenten kunnen
hun dagschotel mee naar hun
kot nemen en over enige tijd
wil Spiros op het achter
plaatsje een overdekte win
tertuin creëren. Zover is het
nog niet, maar Spiros heeft
in zijn „heldenrol" wel voor
hetere vuren gestaan. Spiros
zou 't liefst alles tegelijk wil
len: „Ook willen wij een och
tend per week les geven in
de Griekse kookkunst, wat
dan 's avonds met de hele fa
milie tegen een apart prijsje
gegeten kan worden. Snel
even eten in groepen". Onder
begeleiding van de klanken
van een Grieks-Spartaans
huisorkestje dat voorlopig al
leen in het weekeinde zal op
treden. Kortom, Apollo de
Griek danst de Sirtaki,
drinkt ouzo, en zal Leiden la
ten weten wat de Griekse
keuken betekent. Hoogach
tend, Spiros Chrissis.
it brei
13.3
eon
kriege
keliü door
r,8;ö I PAUL VAN DER BIJL
cm;
4°Nin) LEIDEN In een café is
13-1jeen rechthoekige muur
^bestemd voor het opplak-
oo.Jken van affiches. Nieuwe
nen! affiches worden naast,
maar soms ook geheel of
jedeeltelijk over oude
heen geplakt. Na enige
tijd zijn sommige oudere
affiches deels of totaal on
zichtbaar. Ontwerp een
programma dat antwoord
geeft op de volgende
vraag: hoeveel affiches
zijn er nog volledig of ge
deeltelijk zichtbaar en
hoeveel geheel onzicht
baar nadat er een bepaald
aantal affiches is geplakt?
Negentig studenten uit het
hele land buigen zich morgen
over dergelijke nijpende pro
blemen in het Centraal Re-
keninstituut van de Rijksuni
versiteit Leiden. Daar wordt
voor de eerste keer het Neder-
;la lands kampioenschap pro-
laag! grammeren voor studenten ge-
ijdin houden. Dertig teams met elk
drie studenten krijgen acht
problemen voorgelegd, waar
voor ze een computerprogram
ma moeten schrijven. In zes
uur tijd moeten de deelnemers
zo veel mogelijk opdrachten
tot een goed einde brengen.
In Leiden verzamelen zich za-
niet louter de zoge
noemde „hackers", de compu
terfanatici die alles uit een
computer halen wat er in zit,
zo denkt Hendrik-Jan Hooge-
boom, docent informatica aan
Leidse universiteit en een
van de organisatoren van het
kampioenschap. „Deelnemers
moeten natuurlijk goed kun
nen programmeren, maar
creativiteit is zeker zo belang
rijk. Dat heb je nodig als je de
belangrijke stap van het infor
mele probleem naar het con
crete programma neemt. Het is
n ge
een soort puzzelen, vergelijk
het met het oplossen van een
cryptogram."
De dertig teams die zaterdag
meedoen zijn afkomstig van
universiteiten uit het hele
land. Alleen de Rijksuniversi
teit Limburg en de Landbouw
universiteit Wageningen zijn
niet vertegenwoordigd, maar
dat zijn dan ook de enige twee
universiteiten die geen aparte
studierichting informatica
hebben.
Amerikaanse leest
Zoals veel in de wereld van de
informatica is ook het Neder
lands kampioenschap op Ame
rikaanse leest geschoeid. In de
Verenigde Staten wordt sinds
enkele jaren het wereldkampi
oenschap programmeren voor
studenten gehouden, al heeft
het door de oververtegen
woordiging van Amerikaanse
teams meer weg van een open
Amerikaans kampioenschap.
Om te bepalen wie daar Euro
pa mag vertegenwoordigen,
wordt jaarlijks een Europees
kampioenschap gehouden,
waarvoor universiteitsteams
zich kunnen inschrijven.
Vorig jaar kregen enkele le
den van de Leidse studievere
niging De Leidsche Flesch het
idee om de Nederlandse voor
ronden voor het Europees
kampioenschap wat gestructu-
reerder te laten verlopen en
het Nederlands kampioen
schap programmeren voor stu
denten was een feit. Op ver
schillende universiteiten in
ons land werden de afgelopen
weken voorrondes gehouden,
waaruit nu dertig teams te
voorschijn zijn gekomen.
Er wordt morgen volgens in
ternationale regels gespeeld,
wat betekent dat een team ook
echt als team moet opereren.
„Het is niet zo dat elk teamlid
een van de opgaven pakt, ach
ter de computer gaat zitten en
aan de slag gaat. Er is maar
één computer per team be
schikbaar, dus de deelnemers
moeten goed overleggen hoe
LEZINGENSERIE BIJ BEGIN VAN WETENSCHAPSWEEK
Per team is maar een computer beschikbaar.
ze een opgave gaan aanpak
ken", aldus Richard Nigten
(21), derdejaars student infor
matica in Leiden en een van
de organisatoren.
De deelnemers mogen wel wat
naslagwerken meenemen,
maar geen eigen programma's.
Ze krijgen een „schone" com
puter ter beschikking. Als de
teamleden denken een opgave
tot een goed einde te hebben
gebracht, dan leveren ze een
zogenoemde floppy met hun
programma in bij de jury, die
bestaat uit docenten. De jury
laat het programma draaien
met vooraf verzamelde gege
vens, en stelt vast of het pro
gramma werkt en of de uit
komsten - de zogenoemde out
put - naar behoren zijn. 'Het
inleveren van een fout pro
gramma kost twintig strafmi-
Aan het programma wordt
ook de eis gesteld dat de ver
langde gegevens binnen drie
minuten moeten worden uit
gespuugd. „Kijk, een program
ma is in staat om ontzettend
veel mogelijkheden te bekij
ken. Maar voor je het weet
staat de computer uren te re
kenen", aldus Hoogeboom.
„Dat is natuurlijk niet de be
doeling. Bij het ontwerpen van
een programma moet je zorgen
dat je niet tot in het oneindige
alle mogelijkheden laat bekij
ken. Je moet als het ware zo
veel mogelijk dood hout af
kappen".
Top
Op de wereld- en Europese
kampioenschappen hebben
Nederlandse deelnemers het
de afgelopen jaren zeker niet
slecht gedaan. Ze draaien stee
vast mee in de top, hoewel in
formatica in Nederland pas
sinds tien jaar een zelfstandige
studierichting is, wat in verge
lijking met andere landen niet
bijster lang is.
Bovendien pakken sommige
universiteiten in de Verenigde
Staten de zaken in vergelij
king met Nederland bedui
dend voortvarender aan en
worden de uitverkoren stu
denten in een soort trainings
kamp op de beslissende slag
voorbereid. „Die worden daar
echt gedrild", aldus mede-or
ganisator Roger Reutelingsper-
cher (20), ook derdejaars infor
matica in Leiden.
Op het wereldkampioenschap
dat begin dit jaar in de Vere
nigde Staten werd gehouden,
eindigde het team van de Vrije
Universiteit (VU) van Amster
dam als tweede. De VU sleepte
vorig jaar ook de Europese ti
tel in de wacht, voor de uni
versiteiten van Groningen en
Gent. Als winnaar van het
eerste Nederlandse kampioen
schap programmeren voor stu
denten worden teams van de
Vrije Universiteit van Amster-
foto: wim van noort
dam, de Technische Universi
teit Eindhoven en de Rijksuni
versiteit Leiden getipt.
Het winnende team sleept be
halve een trofee een envelop
pe met 750 gulden in de wacht,
voor menig student toch een
welkome aanvulling op de stu
diebeurs. De nummers twee en
drie moeten het met 500 en
250 gulden doen. Amerikaanse
studenten die bij kampioen
schappen hoge ogen gooien
mogen zich in hun land vaak
verheugen in de belangstelling
van het bedrijfsleven, maar in
Nederland is deze vorm van
talenten jagen nog geen ge
woonte. Het bedrijf IBM toont
alleen als sponsor van het
kampioenschap enige interes
se. „Maar het staat natuurlijk
nooit slecht op je lijst, een Ne
derlands kampioenschap pro
grammeren", weet Reutelings-
percher.
Het voortbestaan van het Ne
derlands kampioenschap lijkt
de komende jaren gewaar
borgd, want er heeft zich ook
een team met middelbare
scholieren aangemeld. De or
ganisatie, enigszins verrast,
heeft er mee ingestemd dat de
scholieren zich morgen ook op
de opgaven storten, zij het dat
ze buiten mededinging mee
doen. De jeugdige talenten
blijken namelijk de voorge
schreven programmeertaal
Pascal niet geheel machtig.
LEIDEN „Er gebeurt
van alles in je lijf waar je
geen weet van hebt. Je
neemt iets waar en onge
veer een tiende seconde
later is er een reactie. In
de tussentijd is in de her
senen een uiterst ingewik
keld proces gaande, waar
in iemand zich bewust
wordt van wat er gebeurt.
Over wat er precies ge
beurt in het brein valt nu
veel meer te zeggen dan
dertig jaar geleden. Tot op
zekere hoogte is het nu
mogelijk in het brein kij
ken en zien wat er ge
beurt als we een bepaalde
prikkel toedient".
Aan het woord is professor N.
Verbaten. Hoogleraar psycho
fysiologie aan de Leidse uni
versiteit. Zondag is hij een van
de sprekers bij de manifestatie
'Wetenschap op zicht', bij de
opening van de landelijke we
tenschapsweek die als thema
zintuigen heeft. Verbaten
snijdt het onderwerp 'Zintui
gen en het onderbewuste' aan.
Met dat onderbewuste doelt hij
niet op een diepere gedachten-
wereld zoals de grondlegger
van de psychiatrie Freud dat
ooit formuleerde. In die ge-
dachtengang zijn alle alle acti
viteiten van mensen gebaseerd
op seksuele driften. Verbaten:
„Het idee van een onderbe
wuste zoals Freud dat ziet
heeft geen wetenschappelijke
basis. Er gebeurt niets anders
in het brein dan elektrisch-
chemische processen.".
Verbaten houdt zich onder an
dere bezig met de meetbare
activiteit van het brein bij al
lerlei waarnemingen. Daarbij
gaat het vooral om het meten
van elektrische en van magne
tische activiteit wanneer 'prik
kels' zoals geluid en dergelijke
worden toegediend. „Lang
zaam maar zeker wordt duide
lijk welke structuren betrok
ken zijn bij het bewustzijn".
Computer
Verbaten legt uit dat de herse
nen veel handelingen tegelijk
kunnen doen. „Het is mogelijk
om alle handelingen te ver
richten die nodig zijn voor een
autorit en tegelijk een inten
sief gesprek te voeren. Plotse
ling realiseer je je dan dat je
op de plaats van bestemming
bent, zonder dat je precies her
innert hoe je onderweg bent
gereden. Maar dat kan alleen
als je die weg al vaker hebt ge
reden. Het is niet mogelijk een
nieuwe reeks handelingen aan
te leren zonder dat je daarvan
bewust bent. Als je dus een an
dere route rijdt dan gebruike
lijk, bestaat de kans dat je niet
naar je bestemming rijdt maar
naar je werk of naar huis als je
dat intensieve gesprek voert".
Bij zijn uitleg over het mense
lijk brein dringt zich de verge
lijking met computers op. Vol
gens Verbaten gaat die niet op.
„Het brein is veel ingewikkel
der. Het kan veel meer hande
lingen tegelijk verrichten dan
de beste computer".
Biologisch
DEN HAAG/LEIDEN We
gens verkrachting van twee
19-jarige Leidse vrouwen is
voor het gerechtshof in Den
Haag gisteren in hoger beroep
drieënhalf jaar gevangenis
straf geëist tegen een 29-jarige
man uit Zoetermeer.
zaak was al op 2 augustus
gedeeltelijk door het hof be
handeld. Een van de twee
slachtoffers kwam toen haar
verhaal vertellen. De advocate
van de verdachte, A. de Haan,
stond erop dat de andere Leid
se dat ook zou doen. Zij wilde
eerder niet komen omdat zij
en haar familie verschillende
malen waren bedreigd. Toen
ze de verdachte na het gebeur
de in een cafetaria was tegen
gekomen, zou hij haar hebben
gedreigd „lam te schieten" als
ze niet zou zeggen dat ze zelf
had gewild.
Tegenover de president van
het hof, P. de Vreede, ontken
de hij dat gisteren. Hij zou al
leen hallo' hebben gezegd. De
moeder van het meisje was ge
beld door iemand die zei dat er
een brandbom op haar huis
zou worden gegooid als haar
dochter haar aangifte niet in
trok.
De man zou de Leidse in de
cember 1989 hebben verkracht
in zijn flat in Zoetermeer.
Voor de cocaïne die hij haar
gaf verlangde hij een 'belo
ning'. Ze protesteerde, maar de
verdachte zei dat hij haar niet
naar huis zou brengen als ze
zeurde. Schoorvoetend ging ze
toen op zijn eisen in. De Zoe-
termeerder ontkende dat hij
het meisje had gedwongen.
Ook bij het andere geval
waarvoor hij gisteren terecht
stond was volgens hem sprake
van vrijwilligheid geweest.
De Haagse rechtbank veroor
deelde de Zoetermeerder in ja
nuari van dit jaar voor beide
verkrachtingen tot vier jaar.
Uitspraak 17 oktober.
Prof. N. Verbaten: „Het idee van een onderbewuste zoals Freud
dat ziet heeft geen wetenschappelijke basis".
foto: tejo ringers
Verbaten merkt op dat met de
vlucht die het onderzoek naar
het brein heeft genomen dui
delijker is geworden wat het
zenuwstelsel allemaal doet en
hoe bepalend het is voor de
persoonlijkheid. Al in de jaren
zestig was er in dat opzicht een
omslag in het onderzoek in de
Verenigde Staten. Europa
volgde later. In de jaren ze
ventig en tachtig kon daardoor
het voornemen van de toen
malige hoogleraar Buikhuisen
om onderzoek te doen naar
mogelijke biologische oorza
ken van crimineel gedrag nog
een publicitaire storm te weeg
brengen. Die wakkerde zelfs
zozeer aan dat Buikhuisen af
trad. Ook onderzoek naar de
Teerpil', hët met een pil acti
veren van het brein om te le
ren, in Utrecht stuitte op grote
weerstand.
De Leidse hoogleraar consta
teert nu dat de sfeer rond der
gelijke onderwerpen is veran
derd. Zo is een mogelijke rel
over een mogelijk biologisch
verschil in de hersenen
tussen heteroseksuelen en ho
moseksuelen in de kiem ge
smoord. Verbaten: „Het succes
van de biologische benadering
bij psychiatrische storingen
kan ook niet worden wegge-
praat. Heel veel mensen heb
ben nu een redelijker bestaan
dankzij farmaca, geneesmidde
len. Ook depressies kunnen
daarmee in positieve zin wor
den beïnvloed".
W etenschapsweek
De lezingen ter gelegenheid
van 'Wetenschap op zicht'
worden in Leiden gehouden in
het Pieter de la Court-gebouw
van de faculteit Sociale We
tenschappen aan de Wasse-
naarseweg 52. Er staan vier le
zingen op het programma.
Prof. R. Diekstra houdt vanaf
13.00 uur de eerste lezing over
'Brainjogging, of hoe je het
meest uit je hersenen haalt'.
Om 13.30 spreekt prof. Verba
ten over 'Zintuigen en het on
derbewuste". L. Taveccio
spreekt tegelijkertijd over
'Jongens in het speciaal onder
wijs'. Om 16.00 uur houdt
Prof. I. van Berkelaer-Onnes
een lezing over 'Leven met
autisme'.
De Leidse Sterrenwacht aan
de Kaiserstraat houdt bij de
opening van de wetenschaps
week vanaf 13.00 uur open
huis. Bezoekers wachten di
verse demonstraties en uitleg
over verschillende soorten
waarnemingen. Ook is het mo
gelijk zelf instrumenten te ma
ken en, bij goed weer, zelf
waarnemingen te doen.
