Leger dreigt
Kroatië met
harde acties
EG-ministers vegen Nederlands
ontwerp EPU-verdrag van tafel
Stress
CcidócSouxcmt
w
11
15
belangrijker rol voor WEU
14 Dagen Gratis
INFORMATIE
ZONDER
SENSATIE
£eicUe(3owo/nt
1 OKTOBER 1991
18 PAGINA'S
in twee katernen
GEESTELIJK LEVEN
Fatima rechtstreeks
op Sovjet-televisie
foidóe <2owva/nt
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv). Directeur-hoofdredacteur: J.W.C. Leune.
83ste jaargang no. 25149. Losse nummers 1,45.
Uithoudings
vermogen Mobutu
legendarisch
Van Gaal loopt weg
met Cruijff
Nederland heft
sportboycot Zuid-
Afrlka selectief op
LEIDEN OMGEVING
Leerlingen
Bonaventura naar
Moskou
Vrouw overleden
na fout ziekenhuis
HAARLEM In het Spaarneziekenhuis in Haarlem is
op 1 augustus een vrouw overleden nadat zij een ver
keerde contrast-vloeistof kreeg toegediend voor het ma
ken van een röntgenfoto van haar rug. Vier uur later
overleed ze. Omdat de doodsoorzaak niet natuurlijk was
heeft de directie meteen de geneeskundige inspectie en
justitie op de hoogte gesteld. De plotselinge dood werd in
eerste instantie in verband gebracht met de ruggeprik.
De ziekenhuisdirectie heeft de zaak in drie verschillen
de laboratoria laten onderzoeken. Uit twee laboratoria-
uitslagen is vast komen te staan dat sprake was van toe
diening van een verkeerde contrast-vloeistof. Hoe dit
kon gebeuren is de ziekenhuisdirectie nog een raadsel.
De zaak is in onderzoek bij justitie en de geneeskundige
inspectie. De ziekenhuisdirectie onderneemt in afwach
ting van de uitslag hiervan vooralsnog geen stappen te
gen de twee laboranten die bij de zaak zijn betrokken.
President Aristide weg uit Haïti Staatsgreep in Togo
President Aristide.
PORT-AU-PRINCE President Jean Bertrand Aristide
van Haïti is vandaag in het vliegtuig van de Venezolaanse
president naar Caracas vertrokken, zo verluidt uit diplo
matieke bron.
De president, die gedwongen werd in ballingschap te
gaan na een militaire opstand, verliet Haïti met zeven
lijfwachten en het vroegere hoofd van de politie. In rege
ringskringen is vernomen dat Aristide naar Frankrijk
wil. Na het afzetten van president Aristide is een aantal
ministers gearresteerd. Het gaat om premier René Préval
en de ministers van voorlichting en planning. De opper
bevelhebber van het leger, generaal Raoul Cédras, heeft
de macht gegrepen na de militaire opstand waarbij zeker
26 mensen omkwamen en 200 gewond raakten. Cédras
(42) heeft de reputatie van een gematigd militair. Ruim
2000 naar de Verenigde Staten uitgeweken Haïtianen die
zich voor het VN-hoofdkwartier in New York hadden
verzameld om steun te betuigen aan Jean-Bertrand Aris
tide, ontstaken gisteravond in woede toen ze hoorden dat
het spoedberaad van de Verenigde Naties niet doorging.
LOMÉ In de Westafri-
kaanse staat Togo hebben
militairen vandaag de cen
trale van de staatsradio be
zet. Zij verklaarden in een
radioboodschap dat zij de
overgangsregering hebben
ontbonden. De militairen
lieten weten dat zij de mili
taire president Gnassingbe
Eyadema steunen, die 24
jaar geleden de macht greep.
Eyadema stemde er in au
gustus, tijdens een nationale
conferentie voor meer de
mocratie, mee in hervormin
gen door te voeren. Hij gaf
daarmee een aanzienlijk
deel van zijn bevoegdheden
uit handen.
Priester-toreador
is bang van stier
TITULCIA De Spaanse priester Angel Ro
driguez had er twee maanden voor geoefend: als
toreador optreden in een stieregevecht om geld
in te zamelen voor zijn dorpskerk. Eenmaal in
de ring deed de 56-jarige geestelijke gisteren een
paar stappen rond het dier, waarop hij de hulp
inriep van een andere toreador. „Het spijt me
echt dat ik het niet heb kunnen afmaken", zei
hij nadat hij de 125 kilo wegende jonge stier was
ontvlucht. „Ik werd bang". Bijna 2000 mensen
hadden 600 pesetas (zo'n twaalf gulden) betaald
voor een plaatsje in het stadion van Titulcia, 50
km ten zuiden van Madrid. Nadat de stier hem
in de buik had geduwd, gaf Angel zijn zwaard
en rode cape snel aan een assistent. Toen deze
priester vorig jaar voor een ander goed doel een
stieregevecht hield, werd hij op de horens geno
men en moest hij een week in bed blijven.
Romantiek in
Wassenaars raadhuis
BELGRADO Het Joe
goslavische leger heeft af
gelopen nacht een ultima
tum gesteld aan Kroatië
en gedreigd met harde
vraakacties als de Kroati
sche milities niet onmid
dellijk stoppen met hun
tanvallen op kazernes en
eenheden van het leger.
n een communiqué dreigde
ie legerleiding de regering,
Ie president en het leger van
Kroatië dat de federale troe
pen „onmiddellijk een doel
zullen vernietigen dat voor
Kroatië van vitaal belang is
voor elke installatie van het
Joegoslavische leger dat nog
door Kroatische troepen
wordt bezet of aangevallen".
Voor elk garnizoen dat
wordt aangevallen, zal het
leger een belangrijk doel
vernietigen in de stad waarin
het garnizoen zich bevindt.
Naar verluidt hebben federa
le troepen zich samengetrok
ken aan de Kroatische grens
met Servië.
De landen van de Europese
Gemeenschap hebben giste
ren opnieuw geen besluit ge
nomen over het zenden van
een vredesmacht naar Joego
slavië. Militaire experts van
de West Europese Unie
(WEU) hadden aan de minis
ters van de negen Europese
landen tellende organisatie
die gisteren in Brussel bijeen
waren vier opties voorge
legd. Zelfs daarover kon ech
ter geen overeenstemming
worden bereikt. Weliswaar
gaat de WEU door met de
voorbereidingen voor het op
zetten van een vredesmacht,
maar de beslissing over het
moment van actie wordt on
der meer afhankelijk ge
maakt van de resultaten van
de door Lord Carrington ge
leide Haagse vredesconferen
tie over Joegoslavië. Daar
trad gisteren vertraging op.
Naar verwachting zal vrijdag
de plenaire Joegoslavië-con-
ferentie worden voortgezet.
Wethouder op de fiets
Er waren al tal van scenario's uitgedacht: punaises of kraaiepo-
ten op de weg, lijm op het zadel, geen geld op zak. Maar dit keer
kreeg de opening van fietsenstalling aan de Aalmarkt in Leiden,
in de voormalige Lucas van Leijdenschool, een wel heel origineel
tintje En aangezien verkeerswethouder J. Walenkamp altijd wel
in is voor een geintje, sprong hij tussen de verschrikkelijke re
genbuien door op een bakkersfiets, en arriveerde met een mand
vol zonnebloemen. Uit handen van Wim Sloos, de kersverse be
heerder van de bewaakte fietsenstalling, ontving hij het eerste
stallingsbewijs. De stalling biedt plaats aan driehonderd fietsen
en bromfietsen: Op dit moment wordt ook hard gewerkt om bin
nen afzienbare tijd een derde bewaakte fietsenstalling in de bin
nenstad te onenen in de tuin van de Hartebrugkerk.
foto: wim van noort
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE 2
BINNENLAND 3/4
BUITENLAND 4/5
ECONOMIE 6
BEURS 6
SPORT 7/9
LEIDEN/REGIO 11/12/13/14
DIENSTVERLENING12
KUNST/RTV 15
RTV PROGRAMMA S 17
/VEER/PUZZEUMENU ...17
In de nacht en ochtend
enkele buien, later op de
dag perioden met zon en
droog.
Minimumtemperatuur
omstreeks 8 graden,
middagtemperatuur
ongeveer 16 graden.
Noordwesten wind, matig
tot vrij krachtig, aan de
kust en op het IJsselmeer
hard tot stormachtig.
VOETBAL OP TV
Celstraf voor gewapende
overval naar maximaal 15 jaar
DEN HAAG Daders van een gewapende overval kunnen
voortaan worden veroordeeld tot een gevangenisstraf van 15
jaar. Momenteel is dat negen jaar. De nieuwe regeling geldt
voorlopig alleen in het arrondissement Amsterdam, maar over
enige tijd vermoedelijk ook in de rest van het land. Overvallers
gebruiken steeds meer geweld en politie en justitie willen daar
strenger tegen kunnen optreden. Door daders het zogeheten gij
zelingsartikel ten laste te leggen, kunnen hogere straffen wor
den geëist. Tot nu toe werd overvallers uitsluitend 'diefstal met
geweld en /of afpersing' ten laste gelegd. Volgens hoofdofficier
van justitie mr. W. Mijnssen doet dat niet voldoende recht aan
de gevoelens bij de slachtoffers, van wie velen ervaringen heb
ben die vergelijkbaar zijn met mensen die zijn gegijzeld".
advertentie
tintje En aangezien verkeerswethouder J. Walenkamp altijd wel nens,aa 'e °™en e 'uin van ae "arteoruflkerk.
in is voor een geintje, sprong hij tussen de verschrikkelijke re- g foto: wim van h
B doof die Luxemburg, de vorige EG- bewindsman, die er tijdens een ren van oordeel dat in t
BRUSSEL De EG-ministers
van buitenlandse zaken heb
ben de door Nederland gepro
duceerde ontwerp-verdrag-
stekst voor de Europese Poli
tieke Unie (EPU) gisteren
compleet van tafel geveegd.
Een en ander betekent dat de
onderhandelingen over de
EPU nu verder zullen worden
gevoerd op basis van de tekst
die Luxemburg, de vorige EG-
voorzitter, heeft gemaakt. De
Nederlandse opvattingen over
het buitenlands en defensiebe
leid, de plaats van het Euro
pees Parlement, het milieu en
de sociale aangelegenheden
zijn daarme# naar de prullen
bak verwezen. „De inhoud
was goed, maar de reuk was
verkeerd", zo zei een teleurge
stelde minister Van den Broek
gisteren na afloop van het mi-
nistersberaad in Brussel. De
bewindsman, die er tijdens een
persconferentie nog het beste
van probeerde te maken, ver
klaarde wel dat Nederland
„loyaal zal meewerken aan de
snelste methode om voor de
Europese top in Maastricht (in
december) tot een overeen
komst te komen".
De ontwerptekst stuitte bij de
EG-ministers op twee bezwa
ren: sommige landen waren
het inhoudelijk niet met het
stuk eens, andere landen wa-
Handgeklap
en schoten
ren van oordeel dat in de tien
weken die resten voor de
Maastrichtse top, nooit over
eenstemming over het op zich
zelf goede Nederlandse docu
ment kan worden bereikt. Alle
EG-landen zijn het er over
eens dat het in Maastricht tot
een akkoord over zowel de
EPU als de Economische en
Monetaire Unie (EMU) moet
komen.
Pagina 4: Nederland betaald
zware tol voor EPU-echec
Beslag gelegd
op vliegtuig
Air Holland
BADHOEVEDORP Na de
tumultueuze aandeelhouders
vergadering van gisteren is
Air Holland verder in de pro
blemen geraakt. De afgelopen
nacht werd op Schiphol beslag
gelegd op een toestel van Air
Holland door een leasemaat
schappij. Dat betekende met
een het einde van een nog niet
begonnen reis naar Kenia voor
150 passagiers.
De beslaglegging op het vlieg
tuig komt tamelijk onver
wacht. Gisteren nog verklaar
de de voorzitter van de OR, P.
Braam, dat de bank de betalin
gen voor de komende maand
had gegarandeerd. Een woord
voerder van de ABN AMRO
kon vanmorgen dan ook niets
anders bedenken dan dat het
mogelijk om een conservatoir
beslag zou gaan. „Maar daar
kan ik u geen uitsluitsel over
geven, want de mensen die
daar over gaan zitten op het
moment in vergadering bij Air
Holland", haastte hij zich te.
verklaren.
Conservatoir beslag betekent
dat de leasemaatschappij alvast
beslag laat leggen op het vlieg
tuig, orA te voorkomen dat bij
een eventuele surseance van
betaling of faillissement het
vliegtuig door andere schuld
eisers wordt opgeëist.
Bij Air Holland was vanmor
gen niemand voor commen
taar bereikbaar. De OR zat de
gehele ochtend in vergadering
en niemand kon de naam van
de leasemaatschappij noemen.
Het blijft voorlopig onduidelijk
of de beslaglegging verdere
gevolgen heeft voor de passa
giers die met Air Holland zou
den vliegen.
Volgens berichten zou het
vliegtuig de komende week
worden ingezet op vluchten
tussen Aruba en Europa. In
dat geval zou de schade nog te
overzien zijn, want volgens
werknemers van Air Holland
zitten er op die vluchten toch
altijd maar een paar passagiers
in het vliegtuig.
Pagina 6: Air Holland wan
hopig op zoek naar redding
opgeroepen een
„vreedzame
mars" te houden
naar het
televisiecentrum
in de hoofdstad
Tbilisi.
Vanmorgen werd
daar op
verschillende
plaatsen
automatisch
geweervuur
gehoord.
Schoten
wisselingen
zouden onder
meer hebben
plaatsgevonden
bij de
televisiecentrale
die in handen is
van de
Georgische
oppositie.
foto: epa
Stress heeft iedereen wel eens. Niets om je over op te win
den. Professor De Wolff, voorzitter van de adviesraad van het
fonds dat de stress nu wil gaan bestrijden, weet dat uit eigen
ervaring. „Meestal ontstaat dan een gevoel van spanning", zo
beschrijft hij beeldend de stress, „het zweet breekt uit of het
hart gaat sneller kloppen. Als na deze spanning weer een
moment van ontspanning volgt, is er totaal geen probleem.
Dan kan het zelfs goed uitpakken omdat sommige mensen
onder spanning tot de beste prestaties komen". Wie zich dus
toch nog ergens over mocht opwinden, kan zich maar het
beste ontspannen met de Leidse Courant. Elke dag onder
hoogspanning gemaakt.
t/m 12 oktober 1991
DE MOOISTE KADO'S VIND JE IN DE PLATENZAAK
DEN HAAG Minister Ter
Beek van defensie ziet een be-
ijker rol in de Europese
veiligheid weggelegd voor de
Westeuropese Unie (WEU),
het defensieverbond van ne
gen Westeuropese landen. Hij
zei dit vanmorgen tijdens een
tweedaagse conferentie in Den
Haag over de toekomstige na
tionale defensieplanning en
het gemeenschappelijke Euro
pese veiligheidssysteem.
Vooralsnog ontbreekt een Eu
ropees veiligheidssysteem, al
dus Ter Beek. De CVSE (Con
ferentie over Veiligheid en Sa
menwerking in Europa) ver
keert in een embryonaal stadi
um en de NAVO heeft een
dermate strak omlijnd gebied
waarin zij mag opereren dat zij
nog weinig kan uitrichten bij
conflicten in Oost-Europa.
Mede door Nederlandse initia
tieven, zo stelde Ter Beek,
worden nu de mogelijkheden
bestudeerd van een WEU-in-
terventiemacht die een groot
aantal taken moet kunnen
verrichten, zoals crisisbeheer
sing, vredeshandhaving en hu
manitaire hulpacties. Zo'n
multinationale interventie
macht kan in de opvatting van
de defensieminister als een po
litiek signaal werken waar
door verslechtering van de si
tuatie voorkomen kan worden.
Voorwaarde voor het inzetten
van de WEU-troepen is wel
dat de betrokken partijen in
hetconflict daarmee instem
men en dat het doel is bloed
vergieten te voorkomen, opdat
partijen aan de onderhande
lingstafel gaan zitten.
Gezien de snel veranderende
veiligheidssituatie in Europa
zegt Ter Beek het belangrijk te
vinden dat de Nederlandse de
fensieplannen regelmatig geë
valueerd worden.
i Ik wil de Leidse Courant 2 weken lang,
gratis en vrijblijvend, ontvangen.
Ik wil een proefabonnement van 5 weken.
Ik hoef voor slechts 3 weken te betalen, t.w. f. T 8,50.
G Noteer mij direct als abonnee
De eerste 2 weken krijg ik de krant gratis.
Daarna wil ik betalen per:
maand f. 25,70 (met automatische betaling)
O kwartaal f. 78,60
Dhr/Mevr:
Voorl:
Postcode/Plaats:
Deze bon opsturen in een open envelop
- zonder postzegel - naar
Leidse Courant, Antwoordnummer 998,
2501 VC Den Haag
Of bel 071 -313 677
(voor controle op bezorging)
i
■luirnimiiHmHiiii