voortbestaan landbouw -a
taat op losse schroeven
Nutricia verrast over beschuldiging
John Block treedt
af als directeur
van Air Holland
Een
kleurrijke
zondag
Stakingen in karton
industrie en haven
idaeSoutcMit
BINNENLAND
MAANDAG 30 SEPTEMBER 1991
iderscheiding voor
rkredacteur Trouw
[TERDAM Evert Mathies, kerkre-
!Ur van Trouw, is bij zijn afscheid van
chtendblad tot ridder in de Orde van
Nassau benoemd. Wethouder mr.
...i Have van Amsterdam heeft hem
'koninklijke onderscheiding vrijdag
reikt. De 60-jarige journalist maakt
van de vut-regeling. Mathies,
„Jtuurslid van de Nederlandse Vere-
r dan igvan Journalisten, blijft hoofdredac-
deni van CD/Actueel en als zodanig lid
t\i het partijbestuur van het CDA. Sinds
hij medewerker van minister Maij
.1 teer), voor wie hij onder meer toe-
lre'gt (ten schrijft. Voordat Mathies bij
ngres w in dienst trad, werkte hij onder
voor onze krant, NRC en Het Va-
k
re.
Pvdl
IK.ILIO,
md-
hoof
)RGEN VOOR MORGEN 2:
ïmers
ijk
dat e;in
organi
wet*
een
Laatste mariniers
terug uit de Golf
SCHIPHOL Op Schiphol zijn zater
dag de laatste 120 mariniers terugge
keerd uit het Golfgebied. De 120 man
schappen van de twaalfde mariniers
compagnie zijn twee maanden actief
geweest in het grensgebied tussen Tur
kije en Irak om zorg te dragen voor de
door het bewind van Saddam Husayn
in verdrukking gebrachte Koerden. De
mariniers werden verwelkomd door
staatssecretaris Van Voorst tot Voorst
van defensie. Hij zei dat Nederland, in
dien nodig, bereid is wederom een mili
taire bijdrage te leveren in het Golfge
bied. De mariniers zijn allemaal onder
scheiden met de herinneringsmedaille
multinationale vredesmachten.
Staats-secre-
taris Van
Voorst tot
Voorst speldt
éèn van de te
ruggekeerde
militairen een
onderschei
ding op de
borst.
FOTO: ANP
Aidsveiling Appel
brengt 40.000 op
AMSTERDAM Een
gouache van Karei Ap
pel is gisteren voor
40.000 gulden geveild
tijdens het AidsExitga-
la in Amsterdam. Dat
was georganiseerd ter
ondersteuning van aid-
spatienten. De totale
opbrengst is ongeveer
200.000 gulden. Het
geld zal worden be
stemd voor het vervoer
van aidspatienten voor
niet-medische doelein
den, opdat zij zo veel
mogelijk kunnen ge
nieten van wat het le
ven te bieden heeft.
vai_
ten di f HAAG Wanneer
milieubeleid beperkt
s diel t tot de maatregelen
de overheid heeft
;elegd in plannen als
DOgi Nationaal Milieube-
loriigi splan (NMP) blijft de
;e not reiging voor de natuur
het milieu onveran-
In bijna alle onder-
van het milieube-
roerinf zoa^s verzuring, ver-
,uden ting en klimaatveran-
ïtreeft «g. is nu noë sprake
ntega een toenemende druk
en aj et milieu,
r een
kan opgemaakt worden
e nog vertrouwelijke tekst
de Nationale Milieuver
ing („Zorgen voor Mor-
2") van het Rijksinstituut
Volksgezondheid en Mi-
lygiëne (RIVM). Het defi
ne rapport zal pas in no-
...ber worden vrijgegeven,
ti eneur van het RIVM-rap-
is op talrijke gebieden
leling
leider
zeer somber. Ernstige bedrei
gingen ziet het instituut, dat
de Milieuverkenning uitvoert
in opdracht van minister Al
ders (milieubeheer), met name
voor de landbouw, de visserij
en de winning van drinkwa
ter. Ook over de ontwikkeling
van het autoverkeer, het ener
gieverbruik en de uitputting
van natuurlijke hulpbronnen
ziet het RIVM weinig verbete
ring optreden.
Een van de onderdelen van
het door de overheid uitgezet
te milieubeleid die het RIVM
in „Zorgen voor Morgen 2"
uitgebreid onder de loep
neemt, is het terugdringen van
de verzurende stoffen in de
landbouw, het verkeer en de
industrie. Het doel van het
overheidsbeleid is in het jaar
2000 uit te komen op 2400 zo
geheten zuurequivalenten per
hectare per jaar.
Deze doelstelling, zo schrijft
het RIVM, wordt met het hui
dige beleid niet gehaald. De
uitstoot van zwaveldioxyde
(S02) zal in 2000 iets hoger lig
gen dan gepland. Bij de emis
sies van stikstofoxyden wordt
de doelstelling overschreden
in met name het verkeer. Ook
om de uitstoot van ammoniak,
vooral in de landbouw, terug
te dringen zijn „extra maatre
gelen nodig".
Visvoorraad
De landbouw, zo blijkt uit het
RIVM-rapport, tast het milieu
in sterke mate aan maar wordt
ook zelf door die aantasting in
zijn voortbestaan bedreigd. Zo
zullen „honderden miljoenen
guldens" nodig zijn voor de
schoonmaak van verontreinig
de landbouwbodems. De ak
kerbouw ondervindt „aanzien
lijke schade" door erosie, bo
demverdichting, luchtveront
reiniging en droogte. Ook de
tuinbouw wordt bedreigd.
Opvallend in de Nationale Mi
lieuverkenning is de bedrei
ging van de visserij. Voor „de
omvang en kwaliteit" van de
visvoorraad voorziet het
RIVM grote problemen door
onder meer schadelijke stoffen
die zich ophopen, een te hoge
belasting door stikstof en fos
faat, en de lozingen aan de
kust en op binnenwateren van
bestrijdingsmiddelen en olie.
Om mogelijke klimaatveran
dering als gevolg van het
broeikaseffect te bestrijden wil
de overheid in het jaar 2000 de
uitstoot van kooldioxyde
(C02), het belangrijkste broei
kasgas, verminderd hebben
met drie tot vijf procent.
De berekeningen van het
RIVM wijzen uit dat bij onge
wijzigd beleid na 2000 het
energieverbruik en de emissies
van C02 weer zullen toene
men, onder invloed van de
„voortgaande groei" van pro-
duktie en consumptie.
Het eerste Zorgen voor Mor
gen, uit 1988, sloeg maatschap
pelijk en politiek in als een
oom. Het rapport van het we
tenschappelijke RIVM lag aan
de basis van het Nationaal Mi
lieubeleidsplan (NMP), waaro
ver het vorige kabinet nog
voor de officiële presentatie
struikelde. In 1990 kwam het
huidige kabinet met een aan
gescherpt plan, het NMP-Plus.
John Block, die gisteren uit de directie van Air Holland is getre
den.
FOTO: SP
jorzitter
ijleven van
,ÏP tracht
of I
bedd moederen
lui zij!
'peri! sussen
volg van de voorpagina)
DE WATER Admi-
atieve bescheiden van
Mgemeen Christelijke
tiebond (ACP) zouden
'ijzen dat het CDA-ka-
lid G. Koffeman ge-
inde de laatste drie
nden van 1989 nog sa-
uit hoofde van een
stverband met de
heeft genoten.
tan aantonen dat een en
onjuist is en dat mijn
ve van genoten inkom-
over 1989, zoals eerder
de belastinginspecteur
jekeurd, correct was. Zo-
uit een oogpunt van poli
zuiverheid, alsmede van
persoonlijke integriteit
ik het van groot belang
jhe't onderzoek terzake
er° [aand en ongestoord kan
D DijWi svinden", aldus Koffe-
chef). M
i Hols:;
Nederö
rsenM'
ing (W
iw Delhi),
ik (Mosko
(Belgrad)
Tent proberen
Een bezoeker probeert één van de 400 veelal nieuwe ontwerpen uit tijdens een grote tentenshow
van de ANWB in Lelystad die zaterdag werd gehouden. Dit onder het motto 'sportief kamperen'.
BADHOEVEDORP
John Block, oprichter en
president-directeur van de
luchtvaartmaatschappij
Air Holland heeft gisteren
bekendgemaakt dat hij
onmiddellijk uit de direc
tie van deze luchtvaart
maatschappij treedt. Vol
gens Block houdt zijn af
treden verband met de re
cente gebeurtenissen bij
de luchtvaartmaatschap
pij. Air Holland verkeert
in grote financiële proble
men. De Amsterdamse ef
fectenbeurs verbood van
daag tot nader order de
handel in certificaten en
falcons Air Holland in af
wachting van eventueel te
verwachten berichten.
Het accountantsbureau KPMG
Klynveld managementconsul-
tants heeft in verband daar
mee zijn goedkeuring onthou
den aan de laatste jaarreke
ning en heeft voorts forse kri
tiek geuit op het functioneren
van de luchtvaartmaatschappij
Air Holland. KPMG uitte on
der meer kritiek op de direc
tie, die zich teveel zou bezig
houden met detailkwesties op
de werkvloer, terwijl „belang
rijke beslissingen soms niet
worden genomen".
Volgens luchtvaartkringen
zouden de financiers van het
bedrijf aan een nieuwe finan
ciële injectie de voorwaarde
hebben verbonden dat de top
van Air Holland ingrijpend
wordt gewijzigd. Dit weekein
de heeft volgens luchtvaart
kringen Air Holland nog in
tensief met de Duitse lucht
vaartmaatschappij Condor on
derhandeld over een Boeing
757. Air Holland had dat vlieg
tuig voor een korte periode
aan Condor verkocht met het
recht op terugkoop in augustus
van dit jaar, maar daarbij zou
niet zijn afgesproken tegen
welke dollarkoers. Door de
stijging van de dollar zou Air
Holland voor terugkoop veel
meer moeten betalen dan zij
destijds voor de verkoop had
gekregen, wat één van de oor
zaken is van de financiële pro
blemen. Ook heeft Air Hol
land gedurende het weekeinde
druk overleg gevoerd met
haar grote klanten, de tour
operators. Die hebben belang
bij het voortbestaan van het
bedrijf, omdat anders de KLM
een monopoliepositie zou krij
gen in het vakantievervoer
door de lucht, via haar deelne
mingen in Transavia en Mar-
De taken van Block worden
voorlopig waargenomen door
de huidige financieel-directeur
A R. Marx. Dit heeft de raad
van commissarissen van Air
Holland gisteravond laten we-
door BERT JANSMA
Zondag fiets ik door Den Haag op weg naar het
Centraal Station voor mijn portie Britse
zondagskranten. Ik zie drie gezichten van de
Residentie. Rust en groen rond de plek waar ik
woon. Een enkeling op straat onderweg. Tot ik
richting Stationsbuurt kom. Overal mensen, meest
Turks.
De Stationsstraat heeft iets van een dorp waar net
de burgemeester heeft gesproken. Het is on-
Hollands. niet van ons. Maar het heeft ook iets
ontwapenends. Een andere wereld die we onder
handbereik hebben gekregen en die er hier het
beste van probeert te maken. Neringdoenden, een
simpele broodjeszaak met de weidse naam Bulvar
(lees: boulevard), de Turkse ü's naast de klassieke
tekst de koffie is klaar'. In de stationshal is het
gemêleerder: blank, bruin, zwart. Uit een auto
voor de deur stappen twee heren in mij onbekende
Afrikaanse dracht: camelkleurige hoge mutsen en
lange gelijkgekleurde doeken over de schouders.
Onder de beelden zou je bij wijze van spreken zó
Ketel by's Oosterse markt kunnen draaien.
Thuis lees ik in een van de kranten een artikel
over racisme in Europa: In Spanje zijn tachtig man
Guardia Civil nodig om vier schoolgaande
zigeunerkinderen te beschermen, bij Hoyerswerda
in Sachsen werden immigranten door neo-nazi's
aangevallen, in Zwitserland gewelddadige acties
tegen vluchtelingenverblijven. het Zweedse Sjobo
weigert z'n quota emigranten op te nemen en
haastig wordt er een partij opgericht om zwarten
en midden-oosterlingen te weren. Een onderzoek
toont aan dat zigeuners nog altijd de meest gehate
mensen binnen Europa zijn: 91 procent van de
Tsjechen moet ze niet. 79 procent van de
Hongaren. 59 procent van de Duitsers: 50 procent
van de Spanjaarden.
In Rusland gist het. Elke nieuwe republiek creëert
vluchtelingen in die andere nieuwe republiek.
Europa is doodsbang voor de toevloed van Polen,
Russen. Kroaten. Dalmatiérs. Albanezen, noem
maar op. Allemaal zijn we angstig voor ongenode
gasten en terwijl we bezig zijn traditionele
drempels te slechten, zijn we even hard doende de
nieuwe op te werpen. Giscard d'Estaing denkt
stemmen te winnen via strenge immigratie-wetten,
wetende dat 77 procent van de Fransen al die
illegalen het land uit wil.
In The European lees ik dat Griekenland z'n
schuld van bijna dertig miljard gulden wil delgen
door 35 kleine eilandjes in de Egeische Zee te
verkopen. Het Griekse publiek is laaiend. Een
linkse politicus zegt: ..Natuurlijk koopt een Duitser
zo'n eiland en verkoopt het dan door aan een
Turk". Ik heb een idee. Misschien zouden al die
xenofobische Europese landen hutje bij mutje
moeten leggen en al die eilandjes moeten
aankopen. Om daar al hun ongewenste, anders
gekleurde, anderstalige, anders ruikende, anders
pratende vreemdelingen op te bergen. Probleem
minder. Maar wat zal het saai zijn in de
Stationsstraat.
GRONINGEN Bij kar
tonfabrieken in Gronin
gen en Drenthe zijn van
morgen stakingen uitge
broken. Het gaat om een
door de Industriebond
FNV georganiseerde actie
tegen de plannen omtrent
de wao. In de Rotterdam
se haven ging de dagploeg
van Seaport Terminals op
de Fruitpier vanmorgen
in staking.
Dat het PvdA-congres zich za
terdag heeft uitgesproken voor
de wao-plannen, maakt vol
gens de woordvoerder van de
Industriebond geen verschil.
„Niet het PvdA-congres, maar
de gehele Tweede Kamer zal
een beslissing moeten nemen.
Daarom gaan we door met
onze acties", zo stelde hij.
Volgens de woordvoerder lig
gen tien kartonfabrieken in
het noorden geheel „plat". Hij
verwacht dat zich aan het ein
de van de dag circa duizend
stakers zullen hebben inge
schreven. Ook bij een vijftal
zuivel- en vleesfabrieken lag
vandaag het werk stil, zo deel
de een woordvoerster van de
Voedingsbond FNV mee.
Volgens bestuurder J. Verroen
van de Vervoersbond FNV
gaat het in de Rotterdamse ha
ven om honderd man. Het
werk ligt daardoor de hele dag
plat, aldus Verroen. Bij Sea
port liggen volgens hem twee
of drie schepen voor de kade
te wachten op behandeling.
Zoals eerder aangekondigd,
raadpleegt de bond vanavond
de kaderleden in de Rotter
damse haven over de te voe
ren acties.
ens de huidige voorzitter
de ACP, M. Blijleven,
een vertrekkende boek-
ler enige tijd geleden aan-
bij de politie omdat er
ie boekhouding van de
„iets mis" was. De FIOD,
ter ook de rijksrecherche,
moeken die aangifte mo-
'BEDRIJVEN ONTDUIKEN INTERNATIONALE CODE'S VOOR BABYVOEDING'
,0 ts aan de hand", aldus
tven. Koffeman kreeg
bij zijn vertrek een
nUAthere ulkeliJke) gouden hand-
"j in de vorm van een paar
nden salaris. Die trans
volgens de ACP-voor-
boekhoudkundig niet
verwerkt. Daardoor lijkt
maar er is dus
to bar veel aan de hand".
ZOETERMEER „Een
complete verrassing, maar
we zoeken het tot op de
bodem uit", zegt een
woordvoerder van zuivel-
fabrikant Nutrucia uit
Zoetermeer. Het bedrijf
wordt samen met drie an
dere Nederlandse onder
nemingen ervan beschul
digd de internationale
code voor babyvoeding,
opgesteld door de Wereld
gezondheidsorganisatie
(WHO), te schenden.
Zaterdag publiceerde het In
ternational Baby Food Action
Network (IBFAN) een rap
port, waarin onder meer de
vier Hollandse bedrijven, te
weten Friesland Frico Domo,
Coberco, Lijempf en Nutricia,
zich schuldig maken aan het
op grote schaal schenden van
deze code. Het rapport is geba
seerd op duizenden meldingen
uit meer dan tachtig landen.
Uitgangspunt bij het opstellen
van de code, die al tien jaar
bestaat, is dat vooral voor kin
deren in ontwikkelingslanden
borstvoeding verreweg het
beste is. Borstvoeding biedt
namelijk een natuurlijke be
scherming tegen allerlei ziek
ten, terwijl flesvoeding van
wege de meestal slechte hygië
nische omstandigheden (be
smet water) zelfs gevaarlijk
kan zijn. Volgens een schatting
van Unicef sterven jaarlijks
anderhalf miljoen baby's,
doordat ze geen borstvoeding
krijgen.
Zuivelproducent Nutricia, zo
blijkt uit het rapport, levert
gratis aan een ziekenhuis in
Sint Maarten de eerste fles
voeding voor 85 procent van
de zuigelingen. Als een baby
eenmaal van de borst af is,
kan dit niet meer worden te
ruggedraaid. Dat is ook het
grootste probleem volgens het
rapport. ..Met een kleine in
vestering voor een paar dagen
gratis flesvoeding wordt wel
zo'n twaalf maanden omzet
verworven", aldus het rapport.
Nutricia zegt niet op de hoogte
te zijn geweest van dit „inci
dent" op Sint Maarten. „Het
probleem van zo'n rapport is,
dat wij pas na publicatie de
misstanden te horen krijgen",
reageert een woordvoerder
van de zuivelproducent veron
gelijkt. „Bij onze export-afde
ling blijkt dat wij niet recht
streeks leveren aan Sint Maar
ten. Het moet dus doorver
kocht zijn. Wij betreuren dit
erg en zullen het zeker uitzoe
ken".
IBFAN wil overigens dat de
overheden wettelijke maatre
gelen treffen tegen de bedrij
ven die de code overtreden.
Geding uitgesteld
NIJMEGEN Het kort ge
ding dat zes cardiologen van
het Academisch Ziekenhuis
Nijmegen St. Radboud aange
spannen hadden tegen de di
rectie van het ziekenhuis en
het faculteitsbestuur is voor
onbepaalde tijd uitgesteld. Dat
heeft de raadsman van de car
diologen, mr. E. Sutorius, gis
teren laten weten.
Volgens de raadsman zijn bei
de partijen het er over eens
dat een kort geding vooralsnog
niet de aangewezen weg is om
uit het conflict te komen.
Daarom is vandaag het onaf
hankelijk adviesbureau GITP
aan het werk gaan om te pro
beren de werkverhoudingen te
herstellen.
SPER EN HOBBES
Hl N PAT JÉ SAMÉN A-IÉT
lcf PÉ ftjs Wil' WACH-
TfNHoggÉS IK HJK
W N VUIKMISzAK IN
DOOR BILL WATtnSCN
Driekwart miljoen
naar rampgebied China
AMSTERDAM Een gala
avond ten bate van de slacht
offers van de watersnoodramp
in China die zaterdagavond in
het Barbizoncentre in Amster
dam is gehouden heeft 785.000
gulden opgebracht. Het geld
gaat naar een comité in China
dat de hulpverlening coördi
neert. Het geld is grotendeels
bijeengebracht door giften van
onder meer restauranthouders
door een Rode Kruiscollecte
en door de veiling van kunst
werken. waaronder Chinese
stempels en schilderijen.
Genetici ontwikkelen
mannelijke steriele plant
AMSTERDAM Pl^ntengenetici van de Vrije Universiteit in
Amsterdam hebben een methode ontwikkeld om mannelijke
steriele planten te kweken.
Op die manier kunnen hybride (tweeslachtige) planten zichzelf
niet meer bestuiven en worden ongewenste kruisingen voorko
men. Bovendien kunnen kwekers hun produkt op deze manier
beschermen, omdat de mannelijke onvruchtbaarheid er voor
zorgt dat de planten niet gebruikt kunnen worden voor zaad
winning. Een en ander staat in het proefschrift waarop drs. In-
grid van der Meer morgen promoveert aan de VU. Hybride
plantenrassen zijn gewild, omdat ze krachtiger groeien, stabiele
re opbrengsten geven en meer weerstand hebben tegen ziekten
en plagen. Op de methode is inmiddels patent gevraagd.
