£eid6C Sowumt
Geef leden
op congres
van PvdA
meer ruimte
e
Klok
£eidóc(3ouxatit
Bush: Alle kernwapens uit Europa
Kabinet
Martens in
crisissfeer
14 Dagen Gratis
IX tof
ZATERDAG
EPTEMBER 1991
36 PAGINA'S
in vier katernen
an Kuiphof looft
ritiseert Studio
n hebb
'erker
itgenoi
gt voor
e fietse|
lw kin
ïl Vélo
jzonde
vindenAi
JK LEVEN/OPINIE
JWS
toenemende
ig gevolgd door
Kddagtemperatuur
14 graden. Wind
st tot zuid,
ld toenemend tot
tig, 5, langs de
op het IJsselmeer
7, mogelijk
ïtig, 8. De
;hten tot en met
j: aanhoudend
lig en koel weer.
DVERTENTIE
lUTOVERHUUR
tRANGEDH
een van 'uxe au,°'s en
IIö, eeife vanaf 30.- p dag
?n bijzoffRAAT 104 - LEIDERDORP
u maar
Tel. 071-894040
LKE DONDERDAG DE
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv). Directeur-hoofdredacteur: J.W.C. Leune.
82ste jaargang no. 25147 Losse nummers 1,45.
VAN ROY c s
ADVOCATEN
Rapenburg 55, 2311 GH Leiden.
Tel. (071) 122362
Klok vannacht
een uur terug
DEN HAAG Vannacht eindigt
in ons land de zomertijd. Om 03.00
uur wordt de klok een uur terug
gezet. Volgend jaar gaat de zomer
tijd in op zondag 29 maart om
02.00 uur, de klok wordt dan een
uur vooruitgezet. In de nacht van
zaterdag 26 op zondag 27 septem
ber 1992 wordt om 03.00 uur de
klok weer een uur teruggezet.
Nederland heeft de zomertijd vol
gend jaar in dezelfde periode als
de meeste andere EG-landen.
Groot-Brittannië en Ierland heb
ben echter de vrijheid de zomer
tijd in 1992 te beëindigen op zon
dag 25 oktober.
WASHINGTON President George
Bush van de VS heeft vannacht in een
televisietoespraak een ingrijpende be
perking van alle categorieën kernwa
pens aangekondigd.
De stap, die wordt aangemerkt als een „histo
risch keerpunt" in de Amerikaanse defensie
strategie, houdt onder meer in dat alle nucle
aire slagveldwapens in Europa en alle inter
continentale raketten in de VS met meervou
dige kernlading zullen worden geëlimineerd,
als de Sovjetunie daar ook toe overgaat.
In zijn 20 minuten durende rede vanuit het
Witte Huis zei Bush dat zijn voorstellen „be
langrijke, wereldwijde implicaties zullen heb
ben voor de wereldvrede". Bush stelt voor
dat de Verenigde Staten en de Sovjetunie
hun aantallen ballistische raketten met meer
voudige kernkoppen uiteindelijk allemaal
vernietigen. Dit gaat aanzienlijk verder dan
de reductie met 30 procent die is voorzien in
het START-verdrag ter vermindering van de
kernbewapening voor de lange afstand.
Voor de VS houdt het voorstel in dat de MX-
raket vermoedelijk zal verdwijnen en dat de
plannen om de MX via een ondergronds
spoorwegnet mobiel te maken niet doorgaan.
Ook de Minuteman III zal mogelijk naar de
schroothoop worden verwezen. De Sovjetunie
zal haar raketten van het type SS-18 en SS-20
moeten opdoeken.
Het ontwapeningsvoorstel heeft betrekking
op „alle categorieën wapens - te land, op zee
en in de lucht - en op alle reikwijdten", zei
een regeringsbron. Generaal Colin Powell, de
voorzitter van de gezamenlijke chefs van sta
ven, zei dat er naar wordt gestreefd om tot
een totale eliminatie te komen van alle kern
wapens voor de korte afstand. „Niet alleen
door de VS en de Sovjetunie, maar een totale
eliminatie", zei Powel gisteren tegen de Se
naatscommissie voor de strijdkrachten.
President Bush heeft gistermiddag per tele
foon zijn plannen over de vermindering van
kernwapenarsenalen onder anderen uitge
legd aan Sovjet-president Michail Gorbatsjov
en de Russische president Boris Jeltsin. Jelt-
sin zei dat Rusland overeenstemmende maat
regelen zal nemen. Ook minister-president
Lubbers heeft positief gereageerd op de
speech van president Bush. Volgens de pre
mier heeft het Amerikaanse ontwapenings
plan directe gevolgen voor de Nederlandse
defensie-inspanningen.
FNV-VOORZITTER:
ROTTERDAM FNV-
voorzitter Stekelenburg
heeft gisteren in Rotter
dam een laatste oproep
gedaan aan het PvdA-con-
gres niet akkoord te gaan
met de kabinetsplannen
ten aanzien van ziektewet
en wao.
Hij deed een klemmend
beroep op de partijleiding de
afgevaardigden ruimte te bie
den om tegen de plannen te
stemmen en tegelijkertijd
steun te betuigen aan Kok.
PvdA-leider Kok herhaalde
gistermiddag dat de PvdA-lei-
ding die ruimte niet kan ge
ven. „Het congres is een hoog
tepunt in de democratie. Ik sta
voor mijn zaak. Als je staat
voor je beleid en je beleid
wordt afgekeurd, dan moet je
weg. Zo hoort dat te zijn", al
dus Kok na afloop van het ka
binetsberaad.
De voormalige vakbondsleider
staat daarmee lijnrecht tegen
over de huidige FNV-voorzit
ter die op een protestbijeen
komst in Rotterdam zei: „Over
jullie hoofden heen wil ik te
gen Kok, Ter Veld en Wölt-
gens zeggen: de meerderheid
van jullie partij, sterker nog,
de meerderheid van de Neder
landse bevolking wijst de on
gezonde ziektewet- en wao-
plannen af. Geef ruimte aan
het congres om die ongezonde
plannen te herzien", aldus Ste
kelenburg.
Zijns inziens staat het congres
vandaag voor de „haast onmo
gelijke" keuze tussen chaos in
de partij en het leiderschap
van Kok dat gekoppeld is aan
herziening van wao en ziekte
wet. Stekelenburg blijft hoop
vol ten aanzien van het over
leg tussen werkgevers en
werknemers dat deels in het
geheim wordt gevoerd. Werk
gevers zijn eventueel bereid de
huidige arbeidsongeschikten te
ontzien. Bovendien zijn de on
dernemersvertegenwoordigers
tegen het schrappen van de af
spraken die in cao's zijn ge
maakt ten aanzien van aan
vullende uitkeringen. „Als je
dit allemaal vaststelt, dan is er
een brug te slaan tussen de'
verschillende standpunten",
aldus Stekelenburg.
De regionale manifestaties in
Amsterdam, Rotterdam,
Utrecht, Groningen, Leeuwar
den, Breda en Raalte zijn gis
teren druk bezocht. Volgens
een woordvoerder van de
Hout- en Bouwbond FNV zou
den er te zamen zo'n 20.000
mensen meegedaan hebben
aan protestmanifestaties. Gis
teren werd gestaakt bij Hol-
landia Kloos, Damen, Volvo,
bij de vuilnisophaaldienst in
Amsterdam en andere grote
bedrijven. Nergens kwam het
tot het volledig platleggen van
bedrijven, maar de FNV-bon-
den waren zeer tevreden met
de actiebereidheid. Eerder
deze week leek de stakingsbe
reidheid ook bij de FNV-ach-
terban af te nemen.
Pagina 3: Schaeffer dringt
aan op bemiddeling wao-
conflict
Witte Alpen
Het huidige slechte weer betekent voor Nederland regen, maar voor de Alpen sneeuw. Deze herder met hond moet onder deze barre
omstandigheden zijn kudde schapen over de Fluela-pas leiden.
FOTO: EPA
Positiekleding
voor Haagse
politievrouwen
DEN HAAG Vrouwen bij
de Haagse politie die in ver
wachting raken, kunnen zich
binnenkort hullen in speciaal
ontworpen positiejurken. Vol
gens een woordvoerder van de
politie gaat het Haagse korps
naar alle waarschijnlijkheid
het voorbeeld volgen van de
gemeentepolitie in het Noord
brabantse Uden. De agente
Jelleke Schoppelink draagt
daar als eerste politievrouw in
Nederland een blauw positie
uniform. Een Limburgse cou
peuse is verantwoordelijk voor
het ontwerpen van een collec
tie modieuze positiekleding. Ze
ontwierp een tuinbroek, een
overgooier, een broekrok en
een regenjas. De Haagse politie
heeft nu 'zeer veel interesse'
om de kleding ook in huis te
VN - inspecteurs
vanochtend vrij
NEW YORK De VN-in-
specteurs die al vier dagen in
Baghdad worden vastgehou
den hebben gisteravond een
akkoord bereikt met de Irake
zen over de inventarisatie van
de Iraakse documenten die in
beslag zijn genomen. De Fran
se minister van buitenlandse
zaken Dumas zei in New York
dat de inspecteurs vandaag om
08.00 lokale tijd (06.00 uur Ne
derlandse tijd) weer hun vrij
heid zouden terugkrijgen.
Prinses Armgard kreeg koffie
van de regering in Londen
DEN HAAG Prinses Armgard, de moeder van prins Bern-
hard, werd gedurende de Tweede Wereldooorlog, toen zij in
nazi-Duitsland woonde, door de Nederlandse regering in Lon
den regelmatig voorzien van pakken Braziliaanse koffie. „Hare
Doorluchtige Hoogheid heeft deze koffie wegens gezondheidsre
denen dringend nodig", schreef minister Van Kleffens (buiten
landse zaken) op 2 maart 1944 in een vertrouwelijke brief, toen
de zendingen dreigden te stagneren. Deze en andere opmerkelij
ke historiën worden onthuld in het nieuwste boek van Wim
Klinkenberg. Deze researchjournalist heeft toegang gekregen tot
de oorlogsarchieven van het ministerie van Buitenlandsche Za
ken dat in de periode '40 - '45 gevestigd was in het Stratton
House te Londen. Onder de titel „Buitenlandsche Zaken" 'is
Klinkenbergs boek vanaf volgende week te koop in de winkel.
Vandaag al een voorpublicatie in deze krant.
Pagina 4: Echte koffie voor prinses Armgard
ADVERTENTIE
BRUSSEL De Belgische re
gering is gisteren in een cri
sissfeer beland over het al we
ken slepende geschil rond Bel
gische wapenleveranties aan
Saudi-Arabië en enkele ande
re Golstaten. De Waalse chris
ten-democraten en socialisten
vinden dat de leveranties door
moeten gaan om de noodlij
dende staal- en wapenindus
trie in Wallonië op de been te
houden. Maar hun Vlaamse
coalitiegenoten geven voor
rang aan overwegingen van
politiek-ethische aard. Van
nacht zaten de premier en
vice-premiers weer rond de ta
fel. De crisissfeer werd enigs
zins gedempt door een opti
mistische SP-vice-premier
Willy Claes. Zijn christen-de
mocratische collega Jean-Luc
Dehaene sprak vlak voor de
vergadering duidelijke taal:
„Dit probleem is geen rege
ringscrisis waard". In het
BRT-journaal zei Dehaene dat
de vier coalitiepartijen CVP,
SP, PS en PSC het eens waren
geworden. Het probleem ligt
dus kennelijk bij de Volksunie.
ADVERTENTIE
Invloed geuren groter dan gedacht
TROY Geuren lijken een grotere invloed op de stemming, de
stressgevoeligheid en het prestatievermogen van mensen te heb
ben dan voorheen werd gedacht. In sommige Japanse kantoor
gebouwen wordt al gebruik gemaakt van computergestuurde
verstuivers, die een eucalyptus- of bloemengeurtje verspreiden
om de produktie op peil te houden. Uit een onderzoek dat de
Amerikaanse psycholoog Robert Baron onlangs afrondde, blijkt
dat mensen die de geur van luchtverfrissers opsnuiven hun
werk beter doen dan mensen die werken in een omgeving waar
een neutrale lucht hangt. Baron heeft een simpele verklaring
voor het verschijnsel: de geur verbetert de stemming en een be
tere stemming zorgt voor een betere produktie. William Dem-
ber, een andere psycholoog, heeft ontdekt dat mensen die wor
den blootsgesteld aan vleugjes mint- en leliegeur minder snel in
slaap vallen. Hieraan verbindt hij de conclusie dat deze luchtjes
het centrale zenuwstelsel prikkelen.
Twee keer per jaar moeten we eraan geloven. Dan windt ie
dereen zich op over de klok. Sinds iemand het nodig vond
hem in het voorjaar achteruit en in het najaar vooruit te zet
ten, hebben we er met zijn allen bijna een dagtaak bij gekre
gen. Sommige mensen beginnen al een dag eerder hun klok
ken - in dit geval - terug te zetten. Het is onthutsend te zien
waar tegenwoordig allemaal uurwerken in verwerkt zitten.
Radio's, tv's, video's, keukens, enzovoort. En welke ingewik
kelde handelingen er moeten worden verricht om ze voor of
achteruit te krijgen. Gelukkig hebben we nog de Leidse Cou
rant, waarop we altijd de klok gelijk kunnen zetten. Probeer
hem veertien dagen en u weet ook wat hij slaat.
H Ik wil de Leidse Courant 2 weken lang,
gratis en vrijblijvend, ontvangen.
Ik wil een proefabonnement van 5 weken.
Ik hoef voor slechts 3 weken te betalen, t.w. f. 18,50.
Noteer mij direct als abonnee
De eerste 2 weken krijg ik de krant gratis.
Daarna wil ik betalen per:
O maand f. 25,70 (met automatische betaling)
kwartaal f. 78,60
Voorl:
IGE Bil UW KRANT MET
TIE OVER FILMS, MUZIEK
I. RECREATIE, EXPOSITIES
'COMPLETE AGENDA
Gematigd
Gematigde leden van de oppositie in Georgië hebben zich gisteren afgescheiden van militante oppositieleden van de Nationale
Garde. De gematigden zeggen een burgeroorlog te willen voorkomen. Twee bejaarde Georgische vrouwen steken daar graag een
kaarsje voor aan. p fot0; £pA
VAKANTIE
VRIJTIJD
ZIE PAGINA 18
I Postcode/Plaats:
I
I
I
I
I
(Indien daartoe aanleiding besloot, kon een ver toe!
Deze bon opsturen in een open envelop
- zonder postzegel naar
Leidse Courant, Antwoordnummer 998,
2501 VC Den Haag
(voor controle op bezorging)
I Of bel 071-313 677
I
•n proefabonnement worden geweigerd)
8 711848 003017