iV
Negen uur radio en tv problemen zorgsector
NCRV-klassieke concerten in
zaal van het Danstheater
1
KUNST/RTV
15
on
Marcel van Dam: VARA gaat dood
Indrukwekkende monoloog bejaard acteur
tSotruxnt
4.gn<
dd; insprijzen voor Hans
ordenii [II Manen en Ana Teixido
lege. B
en Hans van Manen krijgt voor zijn choreo-
e,V|ie 'Two' de choreografie/produktieprijs van de
als tniging van Schouwburg en Concertgebouwdirec-
Ana Teixido krijgt de zilveren Theaterdansprijs
zal het
eken o
haar rol in de produktie 'Amy en Ana'. Dat prij-
werd gisteravond in Arnhem uitgereikt tijdens de
eumviering van de 20 jaar oude Arnhemse dans-
s eei? v p Introdans. De 'Pas de deux 'Two' werd gedanst
mmissu 3rigitte Martin en Owen Mantague van het Ne-
]ac* inds Dans Theater. „Het is zeer opmerkelijk dat
choreograaf die al zoveel grote choreografieën op
°VS naam heeft staan, voor de grootste verrassing van
narkt n,ejzoen zorgt'^ aldus de jury. Teixido zette volgens
noord 2iry 'Amy en Ana' een „zeldzaam sprankelende,
onderr vertolking" neer. Er werd dit jaar nie-
;mber i voor de g0ucjen Theaterdansprijs genomineerd,
unnen ras gelijkwaardigheid op hoog niveau, maar geen
ptionele uitschieter, aldus de jury.
VHIJDAG 27 SEPTEMBER 1991
Nalatenschap Kan-Vonk voor
Nederlands Theater Instituut
AMSTERDAM Het Nederlands Theater In
stituut (Nthl) in Amsterdam heeft een deel van
de nalatenschap van Corry Kan-Vonk in zijn
verzameling opgenomen. Het gaat om corres
pondentie, teksten voor conferences en geluids
banden van het ABC Cabaret, kostuums, foto's
en enkele rekwisieten, zo blijkt uit een bekend
making van het Nthl.
Een deel van de inboedel van het tuinhuis be
hoort ook tot de nalatenschap. De nalatenschap
zal door het Nthl worden geregistreerd en be
schreven, wat naar verwachting twee jaar in
beslag neemt.
Wim Kan (1911-1983) was cabaretier, conferen
cier en tekstschrijver. Samen met zijn vrouw
richtte hij in 1936 het ABC Cabaret op. Corry
Vonk (1901-1988) debuteerde in 1913 bij Nap de
la Mar. Samen met Wim Kan werd zij de spil
van het ABC Cabaret.
Actrice Viviane
Romance overleden
NICE De Franse actrice Vi
viane Romance (79) is donder
dag in een ziekenhuis in Nice
aan kanker overleden. Zij
heeft van 1930 tot 1973, toen
zij afscheid nam van het witte
doek, rollen gespeeld in 60
films. Zij startte haar carrière
in 1930 na verkiezing tot miss
Parijs met een bijrol in La
Chienne van Jean Renoir.
Hoewel zij ook later nooit ka
rakterrollen speelde en niet
kon loskomen van de reputatie
van sexsymbool, werkte zij
met een aantal van de beste
Franse regisseurs, onder wie
Henri Verneuil en Claude
Chabrol.
Nieuw expo-paviljoen los van
Van Goghmuseum
AMSTERDAM Het ontwerp dat de Japanse architect Kisho Kuroka-
wa voor de nieuwbouw van het Van Goghmuseum in Amsterdam
heeft gemaakt, bestaat uit een bijna halfrond tentoonstellingspaviljoen.
Het nieuwe gebouw, dat los staat van het Van Goghmuseum, moet aan
het hoofdstedelijke Museumplein komen. Museumdirecteur R. de
Leeuw presenteerde donderdagavond tijdens een feestelijke bijeen
komst in het museum een overzichtsmaquette van het Museumplein
waarop de plaats van het nieuwe gebouw staat aangegeven. Ook liet hij
ontwerptekeningen zien van architect Kurokawa. „Het is het eerste
ontwerp, waarover wij nog niet zijn uitgepraat, maar waarvan de grote
greep ons bijzonder aanspreekt", aldus De Leeuw. „Uitgangspunt is ge
weest een los gebouw tegenover het huidige gebouw van Rietveld, Dil
le en Van Tricht te plaatsen, dat daarmee een dialoog aangaat. Tegen
over de rechthoekige en kantige vorm van het huidige museum heeft
Kurokawa op basis van cirkels en ellipsen een tentoonstellingspavil
joen gesteld, dat door een verdiepte, ondergrondse verbinding rondom
een verzonken tuin met het museum wordt verbonden", aldus De
Leeuw. Doordat het gebouw deels is verzonken, is het hoogste punt
van het gebouw slechts 12,5 meter.
Muziekconcours
Scheveningen blijft in het
Circustheater
SCHEVENINGEN Het bestuur van het Scheve
ningen Internationaal Muziekconcours heeft mee
gedeeld dat het het concours in 1992 alsnog in het
Circustheater gehouden kan worden. Dat concours,
dat zal plaatsvinden van 17 tot en met 26 maart en
waarbij de dwarsfluit weer aan de beurt is, dreigde
op de tocht te komen te staan omdat Joop van der
Ende het Circustheater onlangs heeft gekocht. Ook
voor het jaar 1993 is wat betreft het Muziekcon
cours in prinipe het besluit genomen dat het Cir
custheater ter beschikking staat. Het bestuur van
de Stichting Muziekconcours ontkent, dat er spra
ke zou zijn dat het concours naar het Nederlands
Congresgebouw zou verhuizen. ,Dan zou het Sche-
veningenconcours geen Scheveningenconcours
meer zijn' aldus de zegsman.
agere Mozart
jr Pools
zeischap
B Schouwburg: 'Coti fan tutte',
Warszawska Opera Kameralna.
ord donderdag 26 september,
g 29 september in het Circus-
i Scheveningen.
1CAR VAN DEN WIJNGAARD
;n op en het toneel prijkt
Dom vól verboden vruch-
tlsof wij nog niet wisten
jie gezusters Dorabella en
piligi op het punt staan toe
ven aan dat oerinstinct al-
/rouwen: de wispelturig-
Om alle twijfel weg te
:n grijpt de wulpse Dora-
uiteindelijk het laatste
iplaar uit de boom en
het met haar wat voor-
iger zuster.
is niet niks. Tijdens het
e Mozartfestival in War-
deze zomer voerde de
twska Opera Kameral-
scènische werken van
rt uit. Dat kost een höop
nzet, inventiviteit en mu-
teit, en dat was gister-
duidelijk te zien en te
Nu kun je met 'Cosi fan
meerdere kanten uit. Be-
w het als een volbloed
buffa en laat je publiek
jdebuiken, of laat Mozart
lijn ironische kant zien en
ceer op de rand van spot
fagedie. De voorstelling
ie Kameropera van War-
miste beide aspecten.
:amerensemble, onder lei-
uvan de strikte Ruben Sil-
Lpende met een degelijke
Kure. Weinig verrassin-
fn weinig missers, leek
het moment dat Don Al-
met in zijn kielzog de
.verliefde officieren, het
m betrad ging het mis.
GAST yas geen oude cynicus,
floor de vrouw van zijn
Qp én versmaad - en dat niet
k één keer. Neen, het
van |wat deze Alfonso (Jozef
interesseerde was
een t De hele voorstelling
gulden CP deze wijze gebukt on-
van h^n onielukkige 'casting',
verhaal van de opera
gemeen\ daardoor al deerlijk in
2n er ^drang. Laat staan dat de
bij hetjle spotternijen van Mo-
act vapet het genre van de se
al opera tot hun recht
len.
ige die zich door dit alles
'an de wijs liet brengen
'WIE LEEFT, DIE ZORGT'
dat besti
arvan
t doet als]
:rd in 1!
Koninkl
ïtwoordelijk
compute -
ambtelijk roepen zelt
emeente i 1
t wei noy financiën
automatisef
trens weel
orden gedpRDAM De omroe-
chel had l°eten in de toekomst
•ner al toeÊ eerste de financiële
mag in poordelijkheid voor
veldbestaan dragen. Dat
bestecpinider D'Ancona don-
enbeleid I verklaard bij de ope-
ehikbaar. 9n het VPRO-congres
dslid F. Pr°ep een zorg. Eind ja-
bei?entiê zou een zelfstan-
R Niezei^ 20 onafhankelijk mo-
vertrokke publieke omroep
bestel uitkomen op drie
van duchtig verdeelde inkom-
in Woeri^ncn- D'Ancona denkt
aanleg f1 een financiering van
jn het [de van de kosten door
eissenbrucF in de vorm van om-
tij Nieuwragen- Een gelijk deel
}PV-fractii,or reclameinkomsten
idee, maal worden gedekt. Het
lden dat }^e deel komt dan voor
voor bedong va" de omroepen. Zij
i dat geld halen bij de
joor uitgave van bladen
i been 1 sponsoring. Verschui-
n uit Alph de financiële verant-
d zijn belijkheid naar Hilver-
en aanrijdit volgens haar in het
in Leimiidenken over het maat-
,n het polilijke draagvlak van so-
i was uit dulturele organisaties,
ak de weg bok een ontwikkeling
vriend zajens D'Ancona door de
werd gesa gesteund zal worden.
bestuurd vacht dat op niet al te
abonnee-televi-
eengoed zal worden.
DEN HAAG/HILVER
SUM Samen met de
Nationale Ziekenhuis
Raad (NZR) heeft de
AVRO voor morgen een
actie op poten gezet, waar
in de hele zorgsector cen
traal staat. Verpleeghui
zen, ziekenhuizen, thuis
zorg, beschermde woon
vormen, verstandelijk en
lichamelijk gehandicap
tenzorg, bejaardenzorg en
de psychiatrie: alle secto
ren worden belicht.
Totaal negen uur radio en te
levisie moeten een uitgebreid
beeld geven van de hele sec
tor. Reden voor deze landelij
ke actiedag, is onder meer het
sterk stijgende personeels
tekort waarmee de sector de
komende jaren te kampen
krijgt. De zorgsector heeft zich
nooit zorgen hoeven maken
over personeelstekorten, maar
nu begint het probleem zich
duidelijk te manifesteren. Dit
jaar nog zal het tekort aan per
soneel in de zorgsector oplo
pen van vijfduizend tot acht
duizend mensen.
Verwacht wordt dat er in het
jaar 2000 veertig tot vijftig dui
zend moeilijk vervulbare
functies zijn. En dat terwijl
door de toenemende vergrij
zing de vraag steeds groter
wordt en tegelijkertijd steeds
minder mensen kiezen voor
een baan in de zorgsector.
„Hoog tijd dat er wat gebeurt",
zegt AVRO-regisseuse Mieke
Benda. „Met de algemene
heersende opvatting dat 'je je
rot werkt voor een honger-
loontje' moeten we nu maar
eens definitief afrekenen.
Door de collectieve ontslagen
in de gezondheidszorg, zo'n
tien jaar geleden, bestaat er
nog steeds een onaantrekkelijk
beeld voor een baan in deze
sector. Ouders raden hun kin
deren ten onrechte af een
beroep in de gezondheidszorg
te kiezen, omdat de perspectie
ven niet hoopgevend zouden
zijn. We moeten het publiek
dus weer interesseren voor de
zorgsector".
Gesprekken
Morgen wordt vooral het ver
plegend en verzorgend perso
neel uit de verschillende secto
ren van de zorgsector voor het
voetlicht gebracht. Door ge
sprekken met verplegers en
verzorgers moet duidelijk wor
den wat de functies inhouden,
wat er speelt in de zorgsector,
wat de toekomstmogelijkhe
den zijn maar vooral wat het
vak zo boeiend maakt. 'Wie
zorgt, die leeft' begint al mor
gen vroeg op de radio. Vanaf 7
uur zal er over tal van onder
werpen worden gesproken. De
beroepen in de zorgsector, ver
schillende opleidingsmogelijk
heden, arbeidsomstandigheden
en de praktijk van het werken
in de zorgsector komen bij
voorbeeld aan bod. Ook ko
men er reportages van activi
teiten van zorginstellingen die
in het kader van de actiedag
in verschillende regio's wor
den georganiseerd. Een be
langrijk deel van de doelgroep
zijn de jongeren. Om 18 uur
start 'Who cares', een informa
tief programma voor jongeren
tussen 12 en 19 jaar, waarin
tien jongeren werden in hun
eigen werkomgeving gevolgd.
Prominenten
Om 20.30 uur, begint een
avondvullend tv-programma
vanuit het Circustheater in
Scheveningen en de Central
Studio's in Utrecht. Ria Bre
mer ontvangt een keur van
Nederlandse prominenten, die
onderkennen hoe belangrijk
en onmisbaar de zorgsector nu
en in de toekomst is. Prinses
Margriet, Peter Faber, Nelli
Cooman, Sjoukje Hooymaayer,
Johah Cruyff, Elco Brinkman,
Erica Terpstra, Hans van
Mierlo en vele anderen zijn te
gast. Ook staatssecretaris van
volksgezondheid Hans Simons
is de hele avond aanwezig zijn
en aan de tand worden ge
voeld. Maar er wordt niet al
leen maar gepraat; er is veel
tijd voor amusement ingelast.
Bekende artiesten zoals 10CC,
Lois Lane, Henk Poort (Jean
Valjean uit 'Les misrables'),
Nicolas Peyrac en Kaoma zul
len in Scheveningen optreden.
06-nummer
Marjolijn Uitzinger en Angela
Groothuizen verzorgen de pre
sentatie vanuit het actiecen
trum in Utrecht. Angela
Groothuizen gaat een uitda
ging aan. Verder zijn er 80 te
lefoonlijnen die het landelijke
image-campagne ondersteu
nen. Tijdens de uitzending
wordt een 06-nummer bekend
gemaakt waar mensen kunnen
reageren. Tachtig verplegers
en verzorgers geven via deze
'maak-werk-van-zorglijn'
meer informatie. Bovendien
krijgen degenen die bellen en
uitgebreid informatiepakket
en een persoonlijke uitnodi
ging voor een landelijke open
dag, die op 26 oktober wordt
gehouden. In het hele land
openen bijna tweeduizend in
stellingen uit alle sectoren van
de zorg hun poorten.
Ria Bremer heeft de centrale
presentatie in handen.
Ria Bremer, Marjolijn Uitzinger en Angela Groothuizen presenteren het avondvullende programma
voor de landelijke actie 'Wie zorgt, die leeft'. foto: pers unie
jan de wijs liet brengen
!j ilogdan Sliwa (Gugliel-
al^(iie nog het meest van
1 leek te hebben begre-
i bovendien geen moeite
iet zijn partij. Anderen
"jen regelmatig adem te
ook °P,J)f misten een hoog of
°nnrllaê register- waardoor de
een onq arja-s ^un aantrek-
als een <*cht verloren
-^Viathlons als het Eer-
♦v, a fzartfestival in Warschau
50UrJ soms hun charme. Met
de zaj voorstelling uit zo.ri
nJop tournee door Europa
het colier echter minder
om ze tn meer Mozart,
aan ter
van 70.00|
Marcel van Dam voorspelde de dood van de VARA.
HILVERSUM Op lan
gere termijn zullen alleen
maar zendgemachtigden
per net overblijven. Ook
de VARA gaat dood. Met
deze voorspelling komt
voorzitter Marcel van
Dam aan de vooravond
van het nieuwe winterpr-
gramma in VARA Media
Magazine.
Voor Van Dam is het ontstaan
van één organisatie per net
een natuurlijke gang van za
ken. Hij maakt daarbij een
vergelijking met een krant.
Dat is één organisatie, maar er
worden in de krant vele me
ningen geoffreerd. Zo zou het
ook op zo'n net kunnen. De
doelstellingen van de VARA
kunnen dan nog worden ver
vuld als de zendgemachtigde
het recht krijgt een vooraf be
paald deel van de zendtijd zelf
in te vullen. Verder kan de
omroep betrokken worden bij
het vaststellen van het net-
concept.
Van Dam blijft voor de toe
komst voorstander van samen
werking tussen VARA, VPRO
en NOS op Nederland 3. Het
behalen van de A-status door
de VPRO zou hij echter be
treuren. Voor hem is het
vreemd dat de VPRO, die nu
niet alle zendtijd wenst te vul
len, meer zendtijd wenst te
hebben. Meer zendtijd voor de
VPRO zou in ieder geval con
sequenties moeten hebben
voor de plaatsing van de klei
ne zendgemachtigden. Van
Dam vindt dat de politiek het
aantal kleine zendgemachtig
den moet aanpakken. „Het is
waanzin dat wij zo ontzettend
veel kleine zendgemachtigden
hebben. Dat zie je nergens in
het buitenland. Die moeten ge
saneerd", aldus Van Dam.
Rapportcijfer
Bij de gisteren gehouden pre
sentatie van het nieuwe win-
terprogramma toont de VARA
met cijfers aan dat ook steeds
minder kijkers vinden dat de
grote omroepen zeker moeten
blijven. Uit een vergelijking
tussen 1989 en 1991 blijkt dat
nog maar 62 procent van de
kijkers vindt dat de AVRO
moet blijven, 59 procent is
voor het behoud van de TROS
en 56 procent is voor het blij
ven van Veronica. Twee jaar
geleden waren die cijfers res
pectievelijk 73, 70 en 64 pro
cent. Ook het gemiddelde rap
portcijfer laat bij bijna alle om
roepen een daling zien. Verder
oordelen kijkers dat behalve
bij de VARA de kwaliteit af
neemt, omroepen bijna alle
maal minder fatsoenlijk wor
den en het respect voor de kij
ker afneemt.
Het winterprogramma biedt
op het terrein van informatie
nieuwe programma's voor
Astrid Joosten en Paul Witte-
man. Joosten komt vanaf
maart met een programma vol
„infotainment"; Witteman
presenteert vanaf oktober
tweewekelijks een informatief
praatprogramma over politie
ke en maatschappelijke onder
werpen. Het terrein van dra
ma en cultuur biedt een nieu
we Nederlandse comedyser 'In
voor- en tegenspoed' met in de
hoofdrol Rijk de Gooyer. De
serie 'In voor- en tegenspoed",
gebaseerd op een serie van de
BBC. Ook komt de VARA met
een serie van vier eigen dra-
maprodukties, waarin steeds
een medisch-ethisch vraagstuk
centraal staat, onder meer do
natie en transplantatie van or
ganen, AIDS en erfelijke ziek
tes. De VARA presenteert ver
der een serie over Toon Her
mans, laat Fons Jansen herle
ven en brengt Gerard Cox en
Frans Halsema opnieuw op het
scherm. Bij de VARA ook re
gistraties van shows van Paul
de Leeuw, de groep Dubbel en
Dwars, Van Waardenburg en
De Jong, Herman van Veen,
Martine Bijl en Urbanus. Ver
der is er aandacht vóór jong
talent in Cabarestafette.
DEN HAAG Vanavond
start de NCRV in het
Danstheater aan het Spui
in Den Haag een serie van
acht concerten die onder
leiding zullen staan van
respectievelijk Arnold
Ostman, Edo de Waart,
David Agler, Hans Vonk,
Jean Four net en Mark
Wigglesworth.
Ostman, bekend van de con
certen die hij in de afgelopen
seizoenen bij het Residentie
Orkest dirigeerde, geeft van
avond met het Groot Omroep
koor, het Radio Kamerorkest
en de vocale solisten Monika
Frimmer, Hebe Dijkstra, Har
ry van Berne en Henk van
Heijnsbergen een uitvoering
van de volgende Mozartwer-
ken: het Kyrie KV 186, het
Kyrie KV 323 en de Vesperae
solennes de confessore. Soliste
in Mozarts 12e pianoconcert,
KV 414, is de pianiste Ana Ma
ria Vera.
Janneke Jongewaard, hoofd
afdeling muziek en cultuur
NCR V-radio, onderstreepte
gistermiddag bij de presentatie
van de serie concerten op de
vrijdagavond nadrukkelijk,
Hans Vonk.
dat de NCRV zich wil profile
ren als een omroep waar cul
tuur hoog in het vaandel staat
gechreven. De radio-program
ma's zijn hierop nadrukkelij
ker dan ooit afgesteld en voor
het geven van de concerten
zijn vijf series samengesteld
die uitgevoerd zullen worden
in wat zij noemde .echte con-
certlokaties'. Buiten Den Haag
zijn dat de Grote Kerk in Loe-
nen aan de Vecht, de Kleine
Zaal van het Amsterdamse
Concertgebouw, de NCR V-stu
dio in Hilversum en De IJs
breker in Amsterdam.
Concurrentie
De serie concerten in het
Danstheater roept de vraag op
waarom is gekozen voor de
zaal van dit theater en niet
voor de Anton Philipszaal, een
uitgesproken concertzaal. De
NCRV gaf Carel' Birnie, direc
teur van het Danstheater, gis
termiddag de gelegenheid een
uitvoerig betoog te houden
over de geschiedenis van zijn
Danstheater en over de tot
standkoming van de zaal aan
het Spui. Birnie: „Bij de bouw
is in niets rekening gehouden
met het feit, dat hier ooit con
certen gegeven zouden wor
den. Bovendien is de zaal te
breed voor concerten en het
podium is te breed voor een
orkest". Wie zou verwachten,
dat Birnie's conclusie dan ook
zou luiden dat de NCRV-con-
certen veel beter in de Anton
Philipszaal gegeven zouden
kunnen worden, kwam bedro
gen uit. Want „per ongeluk",
aldus Carel Birnie, is de akoe
stiek van de zaal zo uitgeval
len dat symfonische muziek
voortreffelijk klinkt. „Boven
dien". zo betoogde hij „heeft
de Anton Philipszaal welis
waar een perfecte akoestiek,
maar de zaal met duizend
plaatsen in het Danstheater is
toch beter geschikt voor deze
concerten dan de Anton Phi
lipszaal met tweeduizend
plaatsen". Ondanks deze .be
wijsvoering' lijkt toch eerder
sprake van conrurrentie ten
opzichte van de Anton Philips
zaal dan van een aanvulling.
Het is uiteraard curieus dat
Hans Vonk die er in juni
jongstleden geen behoefte aan
had afscheid te nemen van het
Haagse publiek in deze
NCRV-serie twee concerten
voor zijn rekening neemt. Een
ander opmerkelijk feit is, dat
Arnold Ostman op 10 april
1992 in het Danstheater een
uitvoering geeft van Bachs Jo
hannes Passion.
Theatergroep Den Haag: 'Eenvoudig
Gecompliceerd' van Thomas Bern-
hard. 'Het Paradijs', zoldertheater
van de Koninklijke Schouwburg.
Première gisteravond. Herhalingen
27, 28 september, 3, 4, 5, 6, 10, 11,
12, 13, 17, 18, 19, 20 oktober.
De klim naar het zoldertheater
'Het Paradijs' van de Konink
lijke Schouwburg werd gister
avond beloond met het zicht
op een bouwvallig zolderka
mertje. Tussen het schaarse,
armoedige meubilair lag een
oude man op zijn knieën, ver
woed met een hamer timme
rend om een muizegat in de
vloer te dichten. Hij uitte filo
sofische kreten met daartus
sendoor de trotse verklaring
'„Iedereen is gestorven. Ik
niet." Zo begon Jan van Dijck,
veteraan-acteur van Theater
groep Den Haag, zijn indruk
wekkende monoloog 'Eenvou
dig Gecompliceerd' van Tho
mas Bernhard.
De door hem gespeelde figuur
is een 82-jarige man, die acteur
is geweest. Hij heeft reeds lang
geleden de buitenwereld afge
stoten en heeft alleen nog con
tact met een negenjarig meisje
dat hem twee keer per week
melk komt brengen. Hij houdt
niet van melk en gooit die al
tijd later weg. De oude man is
voortdurend in gevecht met
zijn verleden. Hij houdt dis
cussies met al die mensen die
hem tegenspraken, niet goed
genoeg vonden, afkeurden. Hij
klopt zich onophoudelijk en
wanhopig op de borst. De wei
nige momenten van zelfspot
zijn eveneens een zoeken naar
rechtvaardiging. Regisseur
Arda Brokman heeft voor een
voldoende afwisselende mise-
en-scène gezorgd, waarin Jan
van Dijck zich volkomen na
tuurlijk bewoog. Hij was dui
delijk in zijn element bij het
schetsen van een pompeuze
ex-acteur, die zelfs in zijn een
zame discussies nog steeds met
pathos in de huid van Richard
III of Prospero zat. Wie de stijl
van Albert van Dalsum eni
germate uit de tijd vindt zal
misschien wat vraagtekens
zetten bij deze opvatting. Wat
daarvan ook zij, het leek onge
looflijk dat hier een amateur
aan het werk was.
Zerline van der Zalm bracht
als het meisje Katharina een
kalme eenvoud in de theatrale
sfeer.