Uleen prijsverhoging
opmars auto stuiten
van
H
'Gedwongen pensioen
is vorm van apartheid'
x-spionagechef
3t au olf weer vrij
RLSRUHE Markus Wolf, de oud-spio-
'9 echef van de voormalige DDR, is in af-
hting van een proces vrijgelaten. Dit
[t het Constitutionele Hof van de Bonds-
ubliek gisteren bepaald. Wolf heeft een
gsom van 50.000 mark betaald en zijn pas-
rt moeten inleveren. De openbare aankla-
heeft inmiddels bezwaar gemaakt tegen
uitspraak. Aan Wolfs vrijlating ging een
oor van enkele uren vooraf. Wolf had
eerder op de dag aan de Oostenrijks-
iS en ërens bij de Duitse justitie gemeld, na-
Oostenrijk hem tot ongewenst vreemde
had verklaard. Jarenlang had Wolf de
kilK «-visie over duizenden spionnen DDR in
Bondsrepubliek, onder wie Gtlnter Guil-
orrvi it16' die zich op wist te werken tot secreta-
Sm|KI van ex-bondska
Ie g(
..v
k orj
bruij U
BINNENLAND BUITENLAND
WOENSDAG 25 SEPTEMBER 1991
Napels subsidieert maffia
Idoor
AART HEERING
^-bondskanselier Willy Brandt.
ROME Een twintigtal kop
stukken van de Camorra, de
Napolitaanse maffia, heeft het
afgelopen jaar van de gemeente
Napels ruim drie miljoen gul
den aan subsidie mogen ontvan
gen. Het gaat hier om gelden uit
een reclasseringsfonds, dat twee
jaar geleden werd ingesteld om
armlastige (ex-)gedetineerden
en hun gezinsleden voor de ver
loedering te behoeden.
In Napels, waar veel werklozen
geen enkele vorm van steun
ontvangen, is zo'n fonds op zich
geen overbodige luxe. Maar
doordat de gemeente tot nu toe
wel de fondsen ter beschikking
heeft gesteld, maar geen toewij
zingscriteria opgesteld, werd de
toekenning van de uitkeringen
overgelaten aan de willekeur
van de verantwoordelijke amb
tenaren. Het gevolg was dat
vooral de machtigste crimine
len, de wijkhoofden van de Ca
morra, van de maatregel heb
ben geprofiteerd. Burgemeester
Nello Polese verklaarde giste
ren dat de zaak schromelijk
overdreven wordt, maar de
rechtbank van Napels heeft een
onderzoek ingesteld en in af
wachting daarvan een nieuwe
gemeentelijke Camorra-bijdrage
van anderhalf miljoen gulden
geblokkeerd.
Pankin vraagt Bush
'omvangrijke' hulp
NEW YORK Sovjet-mi-
nister van buitenlandse za
ken Boris Pankin heeft giste
ren in zijn eerste ontmoeting
met de Amerikaanse presi
dent George Bush gevraagd
„omvangrijke hulp" beschik
baar te stellen om de econo
mie van zijn land weer op te
bouwen. Bush verklaarde dat
de Verenigde Staten bereid
zijn voedsel en medicijnen te
verstrekken om de Sovjetu
nie de winter door te helpen,
maar herhaalde dat er verde
re hervormingen naar een
markteconomie nodig zijn,
willen de VS meer dan louter
humanitaire hulp geven.
Nieuwe commandant
van Korps Mariniers
DEN HAAG Generaal-ma-
joor der mariniers R. Spieker
man van Weezelenburg (50)
wordt de nieuwe commandant
van het Korps Mariniers. Hij
volgt generaal W.J.I. van
Breukelen (53) op die met
functioneel leeftijdsontslag
gaat. De commando-over
dracht vindt op 3 oktober
plaats in de Van Ghent-kazer-
ne in Rotterdam. Spiekerman
van Weezelenburg heeft sinds
1987 op het NAVO-hoofd-
kwartier in Brussel gewerkt.
Generaal Van Breukelen is
sinds datzelfde jaar comman
dant van het Korps Mariniers
geweest.
IRA-verdachte mag
worden uitgeleverd
DEN HAAG Staatssecretaris Kosto van
justitie heeft gisteren besloten de 24-jarige
IRA-verdachte Donna Maguire uit te leve
ren aan de Bondsrepubliek Duitsland. De
Hoge Raad achtte twee weken geleden haar
uitlevering toelaatbaar is. Maquire werd
eerder door het gerechtshof in Den Bosche
vrijgesproken van betrokkenheid bij de
aanslag op twee Australische toeristen 27
mei vorig jaar in Roermond. Duitsland had
om de uitlevering gevraagd omdat Maquire
wordt verdacht van betrokkenheid bij en
kele moordaanslagen in Osnabrück, Hanno
ver, Mtlnster en andere plaatsen in Duits
land. Twee andere Ieren, Sean Hick en Paul
Hughes, die eveneens werden verdacht van
betrokkenheid bij de aanslag in Roermond,
zijn al eerder aan Duitsland uitgeleverd.
Proef rijden met
licht overdag
in najaar 1992
DEN HAAG De proef die de
overheid met auto's wil nemen
met overdag rijden met het dim-
olgend najaar van
Maij-
licht
start. Dat heeft
Weggen van Verkeer en Water
staat gisteren in Den Haag gezegd.
De proef in het kader van de ver
betering van de verkeersveiligheid
wordt gehouden in Benelux-ver-
band. Op een later tijdstip is het de
bedoeling dat alle EG-landen de
maatregel op proefbasis invoeren.
Er volgt nog overleg met de Twee
de Kamer, maar Maij-Weggen ver
wacht in dat opzicht weinig weer
stand tegen de proef.
vaar(
|oed
UNA VERDUBBELING AUTOVERKEER IN 2010
<U22i^ü
WEES
:N HAAG Als de
ten niet drastisch wor-
verhoogd, zal het au-
ebruik in Nederland in
bijna zijn verdub-
Alleen sterk ver-
ogde brandstofprijzen,
heffing en hoger par-
rgeld kunnen voorko-
in dat het autogebruik
met zo'n zeventig pro
nt is toegenomen. Alle
dere maatregelen heb-
slechts minimaal ef-
Rijksplanologische Dienst
UtO L D) concludeert dit in
imtelijke Verkenningen
een onderzoek is
de ontwikkeling
de automobiliteit in ons
De RPD is een onderdeel
het ministerie van volks-
svesting, ruimtelijke orde-
milieu en adviseert de
lister over ruimtelijke or-
ing.
RPD stelt dat er alles aan
moet worden om de
iviC|laande weerstand tegen
■erhogingen te verminde-
Andere instrumenten om
itomobiliteit te beïnvloe-
zijn volgens de RPD op
IIS \i'9£ termijn niet voorhanden.
zogenoemde lokatiebeleid,
irbij werkgelegenheid
lan 0 dt gevestigd op plekken
goed per openbaar vervoer
eikbaar zijn, stuit vaak op
ktische bezwaren en biedt
nig soelaas. Ook van (ver
ering van) het openbaar
Bevolkingstoename
Oorzaak van de veel sterkere
groei van het autoverkeer dan
altijd is aangenomen (tot nu
toe werd uitgegaan van vijftig
procent) is de grotere toene
ming van de bevolking in
2010. In de laatste structuur
schets voor verkeer en ver
voer is de verwachting nog dat
ons land in 2010 15,1 miljoen
inwoners telt, verdeeld over
6,6 miljoen huishoudens. De
RPD gaat echter uit van 16,4
miljoen inwoners, over 7,1
huishoudens. Ze baseert zich
Centraal Bureau 1
de Statistiek. Het verschil tus
sen de in de structuurschets
genoemde cijfers en die van
het CBS zorgt voor een toene
ming van het autoverkeer met
zo'n vijftien procent meer dan
aanvankelijk werd veronder
steld, meent de RPD.
De effecten van de maatrege
len die tot nu toe getroffen
zijn, schat de RPD lager in dan
het ministerie van verkeer en
waterstaat. Dat hoopt de groei
te kunnen beperken tot 35
procent, maar ziet onder de
huidige omstandigheden ook
wel in dat het op zijn best vijf
tig procent is. De RPD denkt
dat zeventig procent reëler is,
en waarschuwt dat met een
sterke economische groei een
toeneming van honderd pro-
ren
r pro
jteml
>ISIE
verwacht de RPD
iig. De ervaring leert dat,
goed dat openbaar vervoer
is, het niet kan concurre-
tegen de auto. Het aandeel
i het tota-
Drukte op de weg. Zonder maatregelen zal het autoverkeer de
komende twintig jaar met zo'n zeventig procent toenemen.
FOTO: DIJKSTRA
cent ook niet ondenkbaar is.
Bij prijsverhogingen om die
groei te keren, denkt de RPD
eerder aan guldens dan aan
dubbeltjes. „Het is de vraag of
daarvoor voldoende politieke
bereidheid bestaat", aldus de
nota. Als alternatieven noemt
de RPD het beperken van het
autobezit, het op de bon gooien
van het aantal kilometers en
verhoging van de leeftijd
waarop het rijbewijs kan wor
den gehaald.
De verwachting is dat als het
autogebruik niet verder wordt
terugggedrongen, met name in
de Randstad het ruimtelijk be
leid niet vol te houden is. Daar
ontstaan de grootste proble
men, en de RPD vreest dat be
drijven en bewoners steeds
meer zullen uitwijken naar
niet-stedelijke gebieden.
Somber
Volgens het ministerie van
verkeer en waterstaat is de
RPD overigens te somber in
haar verwachtingen. De 'we
tenschappelijke cijfertjes' van
het onderzoek houden te wei
nig rekening met het beleid
van alledag, aldus een woord
voerder van minister Maii.
Met verscherpt parkeerbeleid,
het Masterplan Fiets, meer in
vesteringen in openbaar ver
voer en aanvullende maatre
gelen kan de groei van het au
toverkeer wèl worden a
derd tot 35 procent i:
meent het ministerie.
De RPD vergeet dat de uitvoe
ring van een heleboel maatre
gelen al in gang is gezet, zo
merkt de woordvoerder van
Maij op. Het verhaal over het
groeiend autoverkeer zal er
volgens hem dan uiteindelijk
ook 'veel minder somber' uit
zien, zeker als niet alleen de
rijksoverheid maar ook de re
gio's en 'de burger zelf' hun
verantwoordelijkheid nemen.
Asielzoekers bang
Ook asielzoekers in Zuid-Duitsland vrezen aanvallen van neo-nazi's, nu hun verblijven besmeurd zijn met hakenkruisen.
2010,
ederland wil meer bevoegdheden Europees Parlement
10 WIJNEN
IN HAAG Nederland
de macht van het Eu-
pees Parlement aanzien-
uitbreiden. Bovendien
ons land de Europese
sluitvorming democrati-
ïer maken. Dat blijkt
de ontwerp verdrag-
tkst voor de Europese
litieke Unie (EPU) dje
teren door Den Haag
de openbaarheid is
ijsgegeven, nadat die
rder al naar de EG-
ofdsteden was verzon-
komende tien weken zal de
gal controversiële tekst on-
werp van uitvoerige en,
wordt verwacht, moeiza-
onderhandelingen tussen
landen van de Gemeen-
JSKE ENWISKE
OR BRRRBRS isintx
'ER HET fOORSTEl VRR
lm M EER KORT BERRRD
0E PROF DE R0DHE UTLEG
'KlHRFT. HEREH OME VRtERDER
TERW'Jl SWOmR RUE
biEREIOIMEn TREFT FOOR DE
TEDIT/E, GRRRJER0F1 ER IRRBIR
PIORRER 0PHRLER
schap zijn. Het ligt in de be
doeling dat de Europese rege
ringsleiders het EPU-verdrag
tijdens hun topontmoeting van
december in Maastricht onder
tekenen.
Net als Duitsland is het Neder- Wensen
besluiten kan afwijzen. Voor
een aantal andere wetten geldt
dat die alleen met goedkeuring
van het parlement kunnen
worden aangenomen.
lands streven erop gericht de A
bevoeedheden van het Euro- Anderzijds komt het Neder-
landse ontwerp tegemoet aan
de wensen van sommige lan
den die bepaalde beleidsonder
delen vooralsnog niet om het
niveau van de Gemeenschap
wordt geregeld willen zien. Het gaat
hier vooral om onderdelen
van het buitenlands- en veilig
heidsbeleid, de defensie en de
zogenoemde interne veiligheid
(onder meer justitiezaken,
asielrecht en vreemdelingen
beleid).
Overigens wil Nederland wel
naar een gemeenschappelijk
buitenlands beleid toe, maar
alleen op die terreinen die
bevoegdheden van het Euro
pees Parlement - dat zich tot
dusver voornamelijk tot het
geven van adviezen moet be
perken - aanzienlijk uit te
breiden. Uit de ontwerptekst
blijkt dat onder mee
gedacht aan het recht van en
quête en petitie, aan het recht
van verwerping, aan de be
voegdheid de benoeming van
de leden van de Europese
Commissie goed te keuren en
aan een gezamenlijke besluit
vorming door het parlement
en de Raad van Ministers.
In de praktijk betekent
stekst grote bezwaren zullen
oproepen bij sommige EG-lan
den. Zo willen Frankrijk en
Engeland de bevoegdheden
het Europees Parlement
komen dat belangrijke onder
delen van het buitenlands- en
veiligheidsbeleid in Europese
handen worden gelegd. Ande
re landen willen dat juist wel.
Voor wat het veiligheidsbeleid
betreft, stelt Nederland zich
overigens voorzichtig op. Het
wil onder meer de resultaten
afwachten van de Navo-top-
conferentie die begin novem
ber in Rome wordt gehouden.
Daar zal onder over meer de
zogeheten Europese defensie-
pöot worden gesproken.
Ruding wil
openbare
scholen
privatiseren
Idoor
PAUL KOOPMAN
DEN HAAG Gemeenten
moeten de zeggenschap over
het openbaar onderwijs af
staan aan privaatrechtelijke
instellingen. Dit heeft werkge
versvoorzitter dr. Onno Ru-
ding (NCW) vanmorgen ge
zegd tijdens een bijeenkomst
van de vereniging van bestu
renorganisaties van katholieke
onderwijsorganisaties. Als ook
de openbare school een vorm
van bijzonder onderwijs
wordt, zo veronderstelt Ru-
ding, krijgen de direct betrok
kenen meer invloed op het be
heer en bestuur van de school.
Als gevolg daarvan zouden de
scholen bedrijfsmatiger en ef
ficiënter kunnen gaan wer
ken, hetgeen weer leidt tot een
aanzienlijke besparing. Ruding
liet blijken weinig waardering
te hebben voor de volgens
hem 'bureaucratische' manier
waarop gemeentebesturen het
openbaar onderwijs bestieren.
Het voorstel van staatssecreta
ris Wallage om openbare scho
len bij een nieuw publiekrech
terlijk orgaan onder te bren
gen noemde hij „een vaag plan
dat de gezagsverhouding tus
sen gemeente en openbare
school alleen maar vertroe
belt".
HOOGLERAAR TEGEN LEEFTIJDSDISCRIMINATIE
ander dat het Europese Parle- daar door alle lidstaten rijp
(ADVERTENTIE)
ment, weliswaar met een abso
lute meerderheid, een groot
aantal EG-wetten, regels en
worden geacht.
Nu al staat vast dat elementen
de Nederlandse verdrag-
lh htb opdracht gekregen de
Windkast op te blaitn en di
tonnen te stelen en ik heb
geen luufersbij
lp de ion taan te steken 1
T
KABELS
IN
WOL
BIJDEBONNETERIE.
Wol met angora geeft het
plezierige warme gevoel
aan pullover en vest.
Ze zijn er in grijs, wit,
lavendelgroen of
rosa. Pullover
met col f 129,90.
Vest f 169.90.
Geruite rok f 199.-.
O, wat is ie mooi gewor
den, onze geheel verbouwde
winkel aan het Roken in
Amsterdam! De Bonneterie
van de negentiger jaren, enet
de verrassende
vernieuwde
assortimenten
Maison
de Bonneterie
Den Hajg, Buitenhof. 0.
ROTTERDAM „We
staan er niet bij stil, maar
met het stellen van glas
harde leeftijdsgrenzen be
drijft de overheid apart
heid. Op je 57-ste of 65-ste
verjaardag krijg je een of
ficieel stempel opgedrukt
dat je de rest van je leven
arbeidsongeschikt bent".
Nog drie maanden en prof.
mr. H. van Maarseveen (64)
wordt 'arbeidsongeschikt' ver
klaard. Maar hij legt zich niet
neer bij de gedwongen pensio
nering. Als eerste in Neder
land is hij naar de ambtena
renrechter gestapt om zijn
pensionering ongedaan te ma
ken. De procedure gaat zo'n
drie jaar duren. „Als ik win,
dan kom ik hier weer een ka
mer vragen en wil ik worden
ingeroosterd". Een aantal col
lega's op de Erasmusuniversi-
teit vindt Maarseveen „een
oude zeur die op moet rotten",
anderen steunen hem in zijn
strijd, al is het alleen maar om
de rechter een uitspraak te
ontlokken over leeftijdsdiscri
minatie. „Het is toch niet meer
van deze tijd om mensen als
massa te behandelen. Mensen
moeten zelf kunnen kiezen
wanneer ze met pensioen wil
len of willen studeren. De
glasharde leeftijdsgrenzen lei
den tot massaal individueel
onrecht. Er wordt onbehou
wen, grof met mensen omge
gaan", klaagt Van Maarse
veen, hoogleraar staats- en be
stuursrecht aan de juridische
faculteit.
Statistieken
De idee van Van Maarseveen
om een beroepsprocedure in te
stellen tegen zijn pensionering,
is geen spontane opwelling. De
Rotterdamse hoogleraar voert
al decennia lang een kruis
tocht tegen leeftijdsdiscrimina
tie. Toen hij dertig jaar gele
den reageerde op een vacature
bij een ministerie maar werd
afgewezen, omdat hij te jong
was, is hij 'zó boos geworden'
dat hij erover ging schrijven.
„In Nederland is bijna alles
aan leeftijd opgehangen.
Waanzinnig gewoon. Dat komt
omdat we zulke goede statis
tieken hebben. Onze bevol
kingsadministratie is veel be
ter dan die van veel andere
landen. De statistieken wor
den gebruikt als uitgangspunt
voor overheidsbeleid. Het pro
bleem is, dat men statistieke
gegevens vaak verwart met
oorzakelijke gegevens. Mensen
boven de 55 jaar komen bij
voorbeeld niet in aanmerking
voor een harttransplantatie
omdat ze statistisch een lagere
levensverwachting hebben.
Maar die levensverwachting
betreft de gemiddelde 55-jari-
ge. Wie is dat? Er zijn mensen
van 55 die nog veertig jaar le
ven en mensen van 35 die nog
maar twintig jaar voor de boeg
hebben. Of misschien maar
twee. Zulke gevallen moeten
individueel worden bekeken."
Gruwelijk
Maar kun je nog wel regels
maken, als elk individueel ge
val apart moeten worden be
keken? „Natuurlijk
grenzen trekken, maar die daar
moeten niet zo glashard zijn.
Leeftijd als criterium is alleen
geoorloofd als vuistregel, waar
je vervolgens allerlei indivi
duele uitzonderingen op los
moet kunnen laten. Zo gauw
het criterium leeftijd ongemo
tiveerd is gekozen en iemand
daarvan nadeel ondervindt, is
er sprake van discriminatie'
Voorbeelden
criminatie zijn
is genoeg werk. Het is loute*
een technisch probleem om
ook iedereen werk te geven.
En ouderen die uitgeblust zijn,
moeten eenvoudigweg worden
teruggezet in functie en sala
ris, zoals dat met werknemers
van alle leeftijden zou moeten
gebeuren. Je bent toch niet
per definitie op je 65-ste uitge
blust? Ik ken hier veel hoogle
raren van vijftig jaar die echt
op zijn en niet meer geschikt
voor hun vak. Maar in Neder
land handhaven we iemand of
geven hem ontslag. Iets
r niet. Waar-
zetten? Neerwaartse mobiliteit,
zoals in Japan. Uitgebluste
veertigers zitten nu nog 25 jaar
of worden in de wao geloodst.
Dat is toch vreselijk!"
Volgens Van Maarseveen ver
dwijnt het argument van
plaats maken zodra hoge leef
tijd niet meer aan een hoog in-
leeftijdsdis- komen wordt gekoppeld,
bij de vleet. „Werknemers tussen de 20
Kinderen beneden de 1 jaar
krijgen geen tandheelkundige
hulp, terwijl 10 procent van de
kinderen al tandjes heeft. De
leerplichtige leeftijd begint bij jonj
vier, vijf jaar, terwijl Van
redenen
45 jaar moeten het meest 1
dienen, daarna zou het inko
men moeten worden afge
bouwd. Het is natuurlijk onge
lofelijk discriminerend
hetzelfde werk
veel minder verdie-
Maarseveen tal van redenen nen. Ze hebben dan misschien
kan bedenken waarom op deze geen gezin te onderhouden,
regel een uitzondering ge- maar dat hebben de
jarigen ook niet meer". Van
Maarseveen is ervan overtuigd
dat zijn inkomensverdeling
een utopie is. „Dat krijg je er
toch nooit door. De
maakt zou moeten worden.
Een promovendus van Van
Maarseyeen heeft een kalen
der gemaakt waaruit blijkt dat
nagenoeg elke verjaardag in
een mensenleven rechtsgevol- die daarover moeten beslissen,
gen heeft. „Tot zelfs de 90-ste weten immers dat ze over tien
verjaardag heeft met betrek- jaar de klos zijn. Nederland is
king tot de 'successierechten zó vastgeroest in een gevestigd
nog reqhtsgevolgen". Het patroon. Die verstarring van
meest gruwelijke voorbeeld de samenleving doet ons de
noemt Van Maarseveen de land nog de das om."
leeftijd die is gekoppeld
algemene weduwen-
zenwet (aww). „Stel u voc
bent 39 jaar, getrouwd
heeft geen kinderen. Uw
is ernstig ziek. Kan elk
ment de pijp uitgaan. Alleen
door mensonterende middelen
is hij
moet u dus doen. Ook al
peert hij van de pijn, hou hem
in leven totdat u veertig iaar
bent. Pas vanaf die leeftijd
ontvangt u een weduwen- en
wezenpensioen".
Bemesting
Toch heeft de hoogleraar hoop
dat er in de toekomst flexibe
ler zal worden omgesprongen
verandering
leven te houden. Dat jen goede. In de nieuwe alge-
J mene wet gelijke behandeling
is weliswaar nog niet opgeno
men dat leeftijdsdiscriminatie
is verboden, maar er is wel
over nagedacht. Men spreekt
over een nadere bestudering
en een beoordeling van geval
tot geval. Dat is een hele om
slag bij de overheid". Ook de
vakbonden hebben het onder
werp leeftijdsdiscriminatie op
gepakt. De Abvakabo heeft c
Uitgeblust
Van Maarseveen vermoedt dat
hij vijftig procent kans heeft
om de beroepsprocedure tegen
zijn gedwongen pensioen
Dat ouderen in het afschaffing van leeftijdsdiscri-
arbeidsproces plaats moeten minatie tot één van haar doel-
maken voor jongeren, vindt stellingen gemaakt. En in Am-
hij geen steekhoudend tegen
argument. „Waarom plaats
maken? Om de werkloosheid
onder jongeren te bestrijden,
om uitgebluste ouderen kwijt
te raken of om dure arbeids
krachten in te ruilen tegen
goedkope? In alle gev;
gaat het argument niet op. Er groeien."
sterdam is door verontwaar
digde ouderen onlangs een
meldpunt discriminatie opge
richt. „En nu heb ik door alle
publiciteit al weer zoveel reac
ties van werknemers ontvan
gen. Publiciteit is bemesting
waarop gedachten kunnen
