Esso zwakt uitspraak over F
ongewijzigd wao-beleid af
NMB verwacht voor 1992 rentedaling
ECONOMIE
BEURS VAN AMSTERDAR
Air Holland
StzidóQ Somatit
DINSDAG 24 SEPTEMBER 199l'K^
Macintosh verbetert
bod op Tonton Tapis
MAASTRICHT De raad van
bestuur van de Belgische franchi-
se-organisatie Tonton Tapis
(woninginrichting) heeft het bod
van het Nederlandse detailhan
delsconcern Macintosh afgewezen.
De leiding van het noodlijdende
bedrijf geeft de voorkeur aan het
bod van Argofinance, een volledi
ge dochter van Euroshoe, exploi
tant van onder meer 460 schoe
nenzaken in Frankrijk en België,
zo heeft Tonton Tapis gisteren be
kendgemaakt. Macintosh stelde de
bewindvoerder van Tonton Tapis
als reactie op de hoogte van de in
tentie het bod op de over te nemen
activa van Tonton Tapis op onder
delen te verbeteren.
Renault voorziet
flinke inkrimping
PARIJS Het Franse automo
bielconcern Renault zal in 1999, als
de Europese markt vrij toeganke
lijk wordt voor Japanse auto's, on
geveer veertig procent minder
personeel moeten hebben om de
zelfde produktiviteit te bereiken
als de Japanners, zo heeft een
woordvoerder van het concern gis
teren verklaard. Hij noemde het
percentage „eerder een bereke
ning dan een doelstelling", maar
dat er nog veel meer banen gaan
verdwijnen lijkt wel zeker. In de
afgelopen tien jaar nam het aantal
werknemers bij Renault al af van
102.000 tot 68.000. Dit jaar verdwij
nen er nog eens 4600 arbeidsplaat-
Voorstel Saudi-Arabië:
verhoging olieproduktie
GENÈVE Tijdens een bijeenkomst
van de Organisatie van Olie-Exporte
rende Landen (OPEC) in Genève zal
Saudi-Arabië vandaag waarschijnlijk
vragen om een verhoging van de olie
produktie. Andere landen zijn tegen
een produktieverhoging omdat daar
door de prijzen dalen. Een aantal mi
nisters van oliezaken van de 13 OPEC-
landen wil dat de produktiebeperkin-
gen, die nu van kracht zijn, aangehou
den worden omdat de door het kartel
gewenste richtprijs van 21 dollar per
vat anders nooit gehaald zal worden.
Ondanks een stijgende OPEC-produc-
tie, zijn de prijzen bijna gelijk geble
ven, waarschijnlijk omdat gevreesd
wordt dat in de winter tekorten zullen
ontstaan.
Verlies Michelin
loopt enorm op
PARIJS Het Franse banden-
concern Michelin heeft in de eer
ste helft van dit jaar een verlies
moeten incasseren van 1,06 mil
jard frank 350 miljoen) tegen
een verlies van 363 miljoen frank
(f 120 miljoen) in de eerste helft
van vorig jaar. De grootste ban
denfabrikant ter wereld is enige
tijd geleden begonnen met het
schrappen van 16.000 van zijn
130.000 banen en deze operatie
moet leiden tot een financieel
herstel, dat zich eind dit jaar zal
aftekenen. Ondanks de slechte
gang van zaken is de koers van de
aandelen Michelin op de effecten
beurs van Parijs de laatste tijd ge
stegen.
Makelaars willen aanpak
verpauperde binnensteden
AMSTERDAM In de binnensteden dreigt
een „ernstige verpaupering van het winkelge
bied". Particuliere winkeliers worden ver
drongen door het filiaalbedrijf omdat het win-
kelen-voor-het-plezier verstoord wordt door
de troep en het vandalisme. Dit heeft de Ne
derlandse Vereniging van Makelaars (NVM)
vandaag geconstateerd op een themadag in
Amsterdam over winkelen in de binnensteden.
Volgens de NVM zouden de steden meer
moeten concurreren met „hun produkt bin
nenstad" door een goede „branche-variatie in
het winkelaanbod". De NVM riep winkeliers,
overheid en beleggers op de verpaupering ge
zamenlijk aan te pakken. Volgens de vereni
ging moet de verloedering in Nederland, net
zoals in de omringende landen, hard aange
pakt worden.
ma
esti
BREDA Esso houdt een
slag om de arm waar het
gaat om de invloed van de
kabinetsplannen voor wao
en ziektewet en de daarop
volgende parlementaire
behandeling ervan op het
eigen beleid. Het bedrijf
vindt het te vroeg „nu al
te spreken over de uitein
delijke invloed van de
aanstaande wetgeving",
„omdat de parlementaire
behandeling nog niet is
afgerond".
Dat heeft Esso gisteren be
kendgemaakt na eerdere be
richten als zou het bedrijf, on
geacht de kabinetsplannen, de
uitkeringen bij ziekte en ar
beidsongeschiktheid blijven
aanvullen. Die berichtgeving
geeft volgens Esso „geen volle
dig beeld van de feitelijke situ-
Bij Esso is volgens een woord
voerster een hele dag verga
derd om de juiste formulering
te vinden voor een nuancering
van hetgeen eerder onge
vraagd aan de onderne
mingsraad van het bedrijf is
medegedeeld. „Een groot aan
tal mensen heeft zich erover
gebogen, voordat de tekst de
deur uitkon".
Tegen de or, waarmee de ar
beidsovereenkomst voor 1200
personeelsleden wordt afgeslo
ten is, aldus die or, gezegd dat
„naar het zich laat aanzien de
kabinetsplannen niet van in
vloed zijn op het eigen beleid
van Esso".
Volgens de Esso-woord voer
ster is de terughoudendheid
waarmee het bedrijf zich nu
opstelt, bedoeld om de indruk
weg te nemen dat Esso „tot in
de eeuwigheid" de uitkeringen
zal blijven aanvullen. „Tot
juni, wanneer de huidige ar
beidsovereenkomst afloopt,
gaan we door met aanvullen
en mogelijk ook daarna. We
behoren tot de werkgevers
met het beste arbeidsvoor
waardenpakket en dat willen
we handhaven", aldus de
woorvoerster.
Districtbestuurder Piet Jans
sen van de Industriebond FNV
vermoedt dat Esso „op z'n
donder" heeft gehad van en
kele grote werkgevers en van
het VNO voor zijn „vrijmoedi
ge" stellingname. „Als je beide
verklaringen naast elkaar legt,
zeggen ze geen ja en geen nee.
Ze kunnen tegenover de eigen
or niet hard zeggen 'het is niet
waar wat we jullie hebben ge
zegd' en tegenover de collega
werkgevers moeten ze hun op
stelling wel nuanceren", zo
meent Janssen.
Het beleid van Esso is al vele
jaren gericht op het zo laag
mogelijk houden van het ziek
teverzuim en van de uitstroom
naar de wao. Dat heeft ertoe
geleid dat het ziekteverzuim
en de wao-uitstroom aanzien
lijk lager liggen dan het lande
lijk gemiddelde. Het ziektever
zuim bij het bedrijf schommelt
tussen de drie en vier procent,
globaal de helft van het lande
lijk gemiddelde.
De overkoepelende werk
geversorganisaties in de me
taal- en elektrotechnische in
dustrie en de bouw, het staal
concern Hoogovens, Philips,
Shell en Akzo reageerden gis
teren terughoudend op het ini
tiatief van Esso Nederland om
de uitkeringen bij ziekte en ar
beidsongeschiktheid te blijven
aanvullen. De werkgevers
voelen zich niet geroepen nu
al een standpunt over de ziek
tewet en wao te ventileren, zo
lang de Tweede Kamer nog
geen definitieve besluiten
heeft genomen.
Nerefco
Voor de arbeidsongeschikten
bij de raffinaderijen van Ner
refco ziet het er gunstig uit.
Alle gedeeltelijk arbeidsonge
schikten blijven in dienst van
de raffinaderij. Het bedrijf
verplicht zich hen te herplaat
sen en hen niet te ontslaan.
Hun inkomen wordt aange
vuld tot honderd procent van
het laatstgenoten loon, inclu
sief toeslagen en toekomstige
loonsverhogingen (behoud van
salaris). Zo luidt in grote lijnen
artikel 30 van de tot 1 april
1992 lopende cao bij de raffi
naderij Nerefco met twee ves
tigingen in de Rotterdamse
Europoort. Volgens FNV-on-
derhandelaar Piet Janssen is
Nerefco met zijn 650 werkne
mers het eerste bedrijf in ons
land dat een dergelijk artikel
in de cao heeft opgenomen.
Voor gedeeltelijk arbeidsonge
schikten wordt binnen het be
drijf een nieuwe werkplek ge
zocht. Komen zij in de dag
dienst, terwijl zij daarvoor in
ploegendienst werkten, dan
vult het bedrijf het inkomen
aan met de ploegentoeslag.
Werknemers van 54 jaar en
ouder die toch volledig in de
wao terecht komen, krijgen tot
aan hun pensioen een aanvul
ling op hun uitkering. Die
wordt door Nerefco aangevuld
tot het niveau van een vut-uit-
kering (ongeveer 85 procent
van het laatstgenoten loon).
AMSTERDAM De
NMB Bank verwacht dat
de rente in Nederland in
de tweede helft van 1992
zal dalen van 9 tot 8,5 pro
cent. Tot die tijd zal de
omgekeerde rentestruc
tuur, waarbij de korte
rente hoger is dan de lan
ge rente, blijven bestaan.
De bank maakt bij deze
voorspellingen het voor
behoud dat de Duitse in
flatie volgend jaar niet
verder stijgt.
De onlangs verschenen studie
naar de rente-ontwikkeling is
uitgevoerd door het Econo
misch Bureau van de NMB
Postbank Groep. Het bureau
constateert dat de hoogte van
de kapitaalmarktrente, rente
op schuldtitels met een looptijd
langer dan een jaar, de nieuwe
maatstaf is geworden voor het
succes van het inflatiebeleid
van de centrale banken. Hier
bij gaan de centrale banken er
van uit dat in de lange rente
de toekomstige verwachtingen
omtrent de inflatie zijn ver
werkt. Verwacht de markt dat
de inflatie van een land zal da
len, dan zal men een lagere
lange rente accepteren.
De economen van de NMB
verwachten dat de verhoging
van de korte rente door de
Bundesbank, de Duitse centra
le bank, en De Nederlandsche
Bank, de financiële markten
voldoende vertrouwen hebben
gegeven in de inflatiebestrij-
ding van Nederland en Duits
land. Hierdoor blijft de korte
rente tot midden 1992 boven
het niveau van .de lange rente
en zal daarna tot eenzelfde ni
veau van 8,5 procent dalen.
De veranderde rentestructuur
is geen goed nieuws voor de
banken. Banken zijn gewend
om geld voor korte tijd aan te
trekken en voor lange tijd uit
te zetten. Het verschil tussen
de lange en de korte rente was
hun winst. Nu komen ze met
dit beleid in de problemen.
Het afgelopen jaar klaagden
alle banken dan ook al over
lagere winsten in de krediet
verlening als gevolg van de
omgekeerde rentestructuur.
De NMB ziet echter ook een
voordeel aan deze ontwikke
ling. Doordat de banken min
der snel geld aan zullen trek
ken, loopt ook de kredietverle-
Vervoersbond CNV:
looneis vier procent
UTRECHT De Vervoers-
bond CNV stelt in het cao-
overleg in de transportsector
een looneis van vier procent.
De totale ruimte voor verbete
ring van arbeidsvoorwaarden
bedraagt volgens de bond ruim
vijf procent, zodat voor „goede
doelen" nog een dikke procent
overblijft. Dit uitgangspunt
heeft de ledenvertegenwoordi
ging van de Vervoersbond
CNV gisteren onderschreven.
De koppeling tussen lonen en
uitkeringen komt volgens het
kabinet in gevaar als de ge
middelde loonstijging volgend
jaar boven de drie procent uit
komt. De CNV-bond wil geen
ontkoppeling op zijn geweten
hebben.
Ondernemers:
meer vertrouwen
in minister Kok
DEN HAAG Ondernemers
hebben nu veel meer vertrou
wen in minister Kok van fi
nanciën dan een jaar geleden.
Kreeg Kok een jaar geleden
nog van 48 procent van de on
dervraagde ondernemers een
plus, nu geniet hij het vertrou
wen van maar liefst 70 procent
van de ondernemers, zo blijkt
uit de driemaandelijkse enquê
te die het bureau Lagendijk in
opdracht van het zakentijd-
schrift Fem uitvoert. De enige
andere bewindslieden die ook
hoger scoorden in vertrouwen
bij de zakenlieden, zijn De
Vries (van 61 naar 65 procent)
en Hirsch Ballin (van 57 naar
59 procent). De ondernemers
verloren in vergelijking met
vorig jaar het meest hun ver
trouwen in het beleid van
D'Ancona (van 57 naar 36 pro
cent), gevolgd door Ritzen
(van 50 naar 30 procent) en
Maij-Weggen (van 40 naar 21
procent). Maij-Weggen blijft
daarmee het laagst scoren.
Ook Lubbers zag zijn score bij
de ondernemers dalen (van 90
naar 82 procent),- maar hij
blijft wel koploper.
ning terug. Hierdoor blijft de
geldgroei, een van de potentië
le inflatieveroorzakers, binnen
de perken.
Aan dit scenario zijn echter
wel een aantal randvoorwaar
den gesteld. Zo verwacht de
NMB dat de kapitaalbehoefte
uit de voormalige Oostbloklan
den zal stijgen. Om die toene
mende vraag naar geld het
hoofd te kunnen bieden
moeten de westerse landen
hun beroep op de kapitaal
markt verkleinen. Dat kan
door debegrotingstekorten
van de overheid te beperken
en door de besparingen op te
Honger in Moskou
De winter nadert en in de Sovjetuniue betekent dat nog meer
honger lijden dan nu al vaak het geval is als gevolg van de grote
voedseltekorten. Op de akkers bij Moskou helpen soldaten met
de oogst. foto: epa
Het onder voorzitterschap van
de Nederlandse minister Buk
man staande overleg was op
nieuw zeer eensgezind
noodzaak het beleid miljarden
om te buigen. Maar over de
manier waarop dat moet ge
beuren en de kosten die daar
mee zijn gemoeid, bleken er
nagenoeg evenveel verschillen
van inzicht te bestaan als er
ministers rond de tafel zaten.
De Nederlandse vertegen
woordiger legde de nadruk op
het feit dat de berekeningen
die de Europese Commissie
heeft gemaakt over de finan
ciële gevolgen van de hervor
mingen van het landbouwbe
leid „bijzonder optimistisch"
zijn. Volgens minister Bukman
moeten de voorstellen van
EG-commissaris Ray MacS-
harry nog eens goed worden
nagerekend. Nederland heeft
van het begin af aan geha
merd op de budgettaire aspec
ten van de voorstellen die
MacSharry in juli presenteer
de.
Verwacht wordt dat de land
bouwministers ook vandaag
niet dichter bij elkaar zullen
komen. Overigens komen uit
Duitsland berichten dat land
bouwminister Kiechle die
gisteren niet in Brussel was
in oktober alternatieve her
vormingsplannen voor de Eu
ropese landbouw op tafel zal
leggen.
AMSTERDAM Air Holland
krijgt steun van een zestal
touroperators bij het vergaren
van geld voor de redding van
de vliegmaatschappij. De reis
organisaties zouden bereid zijn
voor 10 miljoen gulden aan
voorschotten te betalen voor
vluchten die Air Holland voor
hen zal uitvoeren.
De touroperators Necker-
mann, NBBS, Sudtours, Su-
nair, Zonnetour en Casa Renta
hebben belang bij het voortbe
staan van Air Holland. Ten
eerste is Air Holland de enige
Nederlandse chartermaat
schappij die onafhankelijk is
van de KLM en bovendien
scoort de maatschappij het bes
te op het gebied van service
verlening. Directeur Klawer
van Neckermann stelt duide
lijk dat de betaling niet gezien
moet worden als een reddings
operatie. „We hebben al
eerder een morele steunbetui
ging gegeven en nu maken we
een financieel gebaar. De
vooruitbetaling geschiedt al
leen om Air Holland voldoen
de liquiditeit te verschaffen
voor het winterseizoen. Het is
niet zo dat wij gaan participe
ren in de maatschappij. Als er
morgen geen overeenkomst
komt met de ABN AMRO, dan
gaat onze betaling ook niet
door".
Nevas versterkt vermogen
met aandelenemissie
HILVERSUM De beleggingsmaatschappij in onroerend goed
Nevas gaat haar aandelenkapitaal met 28 procent vergroten via
de uitgifte van 111.608 gewone aandelen en een even groot aan
tal cumulatief preferente aandelen. Daardoor wordt het vermo
gen versterkt met 12,5 miljoen tot 60,6 miljoen gulden. De uitgif
teprijs van de certificaten van gewone aandelen bedraagt 59,60
gulden en die van de cumulatief preferente stukken 52,40 gul
den. Beide soorten certificaten van aandelen zijn genoteerd op
de officiële parallelmarkt van de Amsterdamse effectenbeurs.
De inschrijving staat open tot 1 oktober en de storting is vastge
steld op 8 oktober. De emissie is gegarandeerd door Suez Kooij-
man en Crédit Lyonnais Bank Nederland. Nevas belegt in klein
schalig Nederlands vastgoed. De maatschappij ziet goede per
spectieven voor deze markt. Daarom is het beleid voor de ko
mende jaren gericht op verdere uitbreiding van het kapitaal en
van de belegde portefeuille.
MARKTEN
KAASMARKT BODEGRAVEN (24-
09-'91): Aanvoer 31 partijen. Bij een
goede handel werd een prijs geno
teerd van f 7,90 tot f 8,00 voor 1e
soort tot 12 kg en f 8,00 tot f 8,80
voor 1e soort tot 16 kg en f 9,10 voor
extra/zware kaas.
EIERVEILING EIVEBA BV BARNE-
VELD (24-09-'91): Aanvoer:
2.957.400 stuks en de stemming was
rustig. Prijzen in gulden per 100
stuks: eieren van 44/45 gram wit
6,05. Eieren van 57/64 gram bruin
9,49-10,72 en wit 9,14-10,37. Eieren
van 64/70 gram bruin 10,40-10,85 en
wit 10,37. En eieren van 78/79 gram
bruin 11,64.
allied signal 37 37
am brands 44 44% du pont
american tel 37% 38% exxon
asarco ine 27% 27% ford
bethlehem 17% 16% genlelec
boeing 49% 49% genl motors
canpac 17 genl public
chevron cor 71 72% goodrich
Chrysler 10 10 goodyear
citicorp 14% 14 hewlett-pac
cons edison 24% 24 mtl paper
Borsumij Wehry
zwaar onderuit
AMSTERDAM Op een wel
bijzonder ongeanimeerde Am
sterdamse effectenbeurs moest
Borsumij Wehry het gisteren
ontgelden. De koers van dit
aandeel opende liefst 10 lager
op 51 in verband met zwaar
tegenvallende halfjaarcijfers.
Uiteindelijk kwam er een slot-
koers uit de bus van 55, toch
nog altijd een reductie van
ruim tien procent.
Oorzaak van de koersval wa
ren de zwaar tegenvallende
halfjaarcijfers die Borsumij
vrijdag nabeurs bekendmaak
te. Voor geheel 1991 verwacht
de onderneming zeventig pro
cent minder winst. In juli re
kende de raad van bestuur nog
op een winstvermindering van
twintig procent.
Verder viel er niet veel te be
leven op Beursplein 5. De tota
le handel in Nederlandse aan
delen bedroeg krap 400 mil
joen. Dank zij een redelijke
omzet in obligaties 1,2
miljard beliep de totale om
zet f 1,6 miljard. Slechts 51
aandelen sloten de dag af met
koerswinst. Er waren 119 da
lers. De stemmingsindex ein
digde op 90,7 tegen 91,4 op
maandag, terwijl de koersin-
dex 1,3 punt toegaf op 195,40.
iel ln
Een sterke invloed
indices had het aandei
ninklijke Olie. Mede dl
zwakke dollarkoers sic
fonds 2 lager op 151,8
de andere international
den te lijden onder de c
atie van de „greenbac
stond Akzo negentig cenf'
120,10, Philips en KLJ 'P
twintig cent op 35,f'0
29,20 en Unilever
kwartjes op 157,10.
Procentueel gezien de
stijger bij de lokale
was RCMA („Amsterdat
ber"), dat over de eerst
van 1991 weer winst be
en daarom dertig cent
de tot 3,70. Smit Inte
nale, dat het verlies in
ste helft van 1991 aard
te reduceren, br
niettemin 4 af tot
Ook Delft Instruments
terrein prijsgeven. De a
diging van een drastisch
ganisatie in de vestiging
Drentse Roden deed dl
veertig cent dalen op
Op de optiebeurs in l
dam werd druk gehani
opties op de EOE-aanc"
dex (in totaal 12.000
ten). De totale omzet kV
op 34.000 contracten.
lengt
zijn ai
,j|gantisch
hun
zodat
8
afko
g eeldend
ontvo
iti PPing va
,e 'zenden
veld in
met 1.
gvallei
staat Cal
zonder
monstra
en OA
a apan en
te tone;
zijn pr<
rder we
'dere Po
te
nadat h
[£j parasols
heeft g
tenaar ir
Seles vlii
