Apeldoorns overleg brengt
EMU in stroomversnelling
Bolkestein wil af van de SE]
Irak weigert V-raad medewerking
EG-MINISTERS VAN FINANCIËN EENSGEZIND
BINNENLAND
„Honecker wil naar
Duitsland terugkeren"
"TAZUUR EN TAZIJN'
CctdóeSou/tfMit
Geallieerde troepen
langer in Turkije
ANKARA De Turkse regering heeft
besloten de aanwezigheid van de geal
lieerde troepenmacht in het grensplaats-
je Silopi met drie maanden te verlen
gen. Aan de Iraakse-Turkse grens be
vindt zich een zogenoemde snelle inter
ventiemacht van 5660 militairen, die
erop moet toezien dat de vrede in het
Kurdische noorden van Irak gehand
haafd blijft. In mei hadden de geallieer
de troepen een „veiligheidszone" in
Noord-Irak ingesteld die het mogelijk
maakte dat 500.000 Kurdische vluchte
lingen terugkeerden nadat ze na hun
mislukte opstand tegen president Sad
dam Husayn na de Golfoorlog waren
gevlucht. In Silopi zijn 129 Nederlandse
mariniers gelegerd.
Kinderen wachten op
wederopstanding moeder
NEW YORK De vijf zoontjes van een
vrouw die op 56-jarige leeftijd aan een
hersentumor overleed, hebben haar dood
18 maanden lang verborgen gehouden om
ongestoord te kunnen wachten op de we
deropstanding van hun moeder. De
vrouw, Blanche Riley, was zeer gelovig en
had haar kinderen voor haar dood gezegd
dat God na haar dood „voor haar zou zor
gen en haar weer tot leven zou brengen".
De kinderen brachten hun moeder kado's
en bloemen. Een nicht van de overledene
werd nieuwsgierig toen de kinderen al
maar uitvluchten bleven verzinnen waar
om ma niet de aan de telefoon kon ko
men. De nicht trof een zeer georganiseerd
huishouden aan. Zij heeft uiteindelijk de
politie erbij gehaald.
Manifestatie vraagt
aandacht voor tekenen
ROTTERDAM „Tekenen van
deze tijd" is een breed opgezette ma
nifestatie over kindertekenen die de
komende maanden in het Nationaal
Onderwijs Centrum wordt gehou
den. Doel van het evenement is
meer aandacht te vragen voor de
beeldende ontwikkeling van kinde
ren. Het gaat er de organisatoren
vooral om het tekenonderwijs op de
lagere school te verbeteren. Volgens
hen wordt de tekenles door de leer
krachten steeds minder serieus ge
nomen. Daarom richt de manifesta
tie zich voor een belangrijk deel op
de onderwijzers. Het evenement be
gint 11 oktober met de conferentie
„Tekenen kan je leren".
MAANDAG 23 SEPTEMBER 1!
ïati
Cairncross „vijfde mj im]
van Britse topspionn< re h
e inh
LONDEN De 78-jarige John Cairncrosje ei
malig medewerker van de Britse geheime ?ttei
MI6 heeft eindelijk bekend „de vijfde man'
geweest van een groepje Britten die voor i
jetunie heeft gespioneerd: Guy Burgess,
McLean, Kim Philby en Anthony Blunt. D(IS."e*
zondagskrant „The Mail on Sunday" inter 'nSe
Cairncross, die nu in de Provence in Fr 'e™S.(
woont. Hij zegt „gepromoveerd" te zijn
groep topspionnen na het gevecht van he
Leger tegen de Duitsers bij de stad Koersk i etanei
Hij zou informatie over de Duitse troepen a;oor
kou hebben doorgegeven die doorslaggeve i'nese
voor de overwinning van het Rode Lt
Koersk. Burgess en McLean ontsnapten
naar de SU, in 1963 gevolgd door Philby,
Blunt in 1979 ontmaskerd werd.
het
Idoor
JO WIJNEN
APELDOORN De door
binnenlandse problemen
geplaagde minister van fi
nanciën Wim Kok is er
het afgelopen weekeinde
in geslaagd een paar op
merkelijke successen op
Europees niveau te beha
len.
Tijdens het informeel overleg
dat de EG-ministers van fi
nanciën in het Apeldoorns ho
tel De Keizerskroon hadden,
moest Kok zijn collega's over
enkele zeer moeilijke klippen
op weg naar de Economische
en Monetaire Unie (EMU) voe
ren. Dat lukte hem wonderwel
en de tevreden bewindsman
kon na afloop van het overleg
dan ook van „een succes" en
van „enkele zeer belangrijke
stappen voorwaarts" spreken.
Het zich in drie fasen voltrek
kende EMU-proces moet rond
het jaar 1997 ieiden tot een een
definitieve beslissing over het
opzetten van een Centrale
Bank voor de gehele Gemeen
schap (de zogenoemde Euro-
fed) en de invoering van een
Europese eenheidsmunt, de
ECU.
De weg naar die beslissing
wordt gemarkeerd door een
aantal uiterst moeilijke proble
men. Want hoe wordt het defi
nitieve besluit genomen, wel
ke procedures worden daarbij
gehanteerd, welke landen wa
gen de sprong in het betrekke
lijke duister van vooral de mo
netaire unie en welke landen
zullen niet in staat zijn tijdig
aan te haken?
Op basis van een door Kok ge
maakt document besloten de
12 ministers (bijgestaan door
de presidenten van de nationa
le banken) dat straks geen en
kel land een veto over de
EMU-plannen kan uitspreken.
Bovendien wordt geen enkele
land gedwongen mee te doen
of kan het op arbitraire gron
den van deelname worden uit
gesloten.
Als een meerderheid van de
twaalf EG-landen straks aan
bepaalde, overigens vrij stren
ge en door Kok geformuleerde
economische criteria voldoet,
mogen ze in de EMU-boot
stappen. Overigens zullen die
criteria - een inflatie die niet
hoger ligt dan vijf procent, be
grotingstekort dat de vier pro
cent van het bruto nationaal
product niet overstijgt en eert
schuldenlast die lager is dan
zestig procent van het BNP -
niet 'mechanisch' worden ge
hanteerd.
Discriminatie
Met andere woorden: als een
bepaald land 'op weg' is aan
die criteria te voldoen, kan het
aan de EMU deelnemen.
Waar de ministers (nog) niet
over beslisten was de vraag
hoeveel landen er nodig zijn
om het project te starten. Bel
gië heeft voorgesteld dat het
om minimaal om 7 landen (de
helft plus 1) moet gaan. De
Engelsen vinden dat het mini
maal acht landen moeten zijn.
Nog gecompliceerder was de
vraag welke positie de landen
gaan innemen die nog niet
meteen aan de EMU gaan
deelnemen. Het Apeldoorns
overleg besloot in ieder geval
dat een 'twee-snelheden-be-
leid', dat erop neerkomt dat
een groep sterke landen de
economische en monetaire
vereniging aangaat, en dat de
achterblijvers maar moeten
zien hoe ze zich aansluiten,
niet zal worden toegepast. Het
Apeldoornse devies luidde: 'Er
mag geen discriminatie op
grond van rpindere economi
sche prestaties plaatsvinden'.
In feite besloten de ministers
de 'achterblijvende' landen
min of meer in de club te hou
den, hen zoveel mogelijk bij
het EMU-proces te betrekken
en hen de gelegenhied te bie
den binnen een bepaalde tijd
alsnog mee te doen.
Aan de cruciale beslising van
1997 gaat overigens een bijzon
der belangrijk proces vooraf.
Dat is het tot stand brengen
van een maximale 'economi
sche convergentie'. Dat bete
kent dat de economische pres
taties van alle EG-landen op
een gelijk en zo hoog mogelijk
niveau worden gebracht. De
economisch zwakkere landen
hebben in Apeldoorn nog
maals verklaard op dat stuk
het uiterste te doen. Of om het
met Kok te zeggen: „Er heer
ste hier een atmosfeer waarin
iedereen zei: laat ons alles
doen om de convergentie te
verbeteren".
Op grond van de in Apeldoorn
bereikte resultaten kan Kok
zich nu zetten aan het maken
van een min of meer definitie
De EG-ministers van financiën bijeen in Apeldoorn.
ve verdragstekst die in de
tweede helft van oktober ge
reed moet zijn en die - na
nogmaalsdoor de ministers
van Financiën van 'de twaalf'
tegen het licht gehouden te
zijn - in december ter onder
tekening kan worden voorge
legd aan de Europese rege
ringsleiders als die elkaar in
Maastricht voor topoverleg
ontmoeten.
Het vuurwerk dat na het
Apeldoorns overleg van de mi
nisters in de tuinen van paleis
Het Loo werd afgestoken,
kreeg door dat alles dan ook
een symbolische betekenis.
Het was een feestelijke marke
ring van een proces dat zich,
volgens Kok, „in positieve zin
voltrekt". Toch viel, nadat de
laatste donderbus een bijna
volmaakte zomernacht had
verlicht, voor de toekijkende
ministers een even symboli
sche duisternis in. Want het
FOTO: PE
overleg in De Keize:
mag dan talloze obstal
de weg hebben geruin>
zullen de komende jare
goed nog tal van bressj
den geslagen in de
eensgezindheid die in
doorn zo uitvoerig wer
monstreerd.
Van der Valk
mag motels
bouwen in
vroegere DDR
EINDHOVEN De contrac
ten die het Van der Valk-con
cern heeft gesloten met de
voormalige DDR-regering
over de bouw van enkele mo
tels zijn rechtsgeldig. Tot die
uitspraak is het Bundesrech-
nungshof in Bonn gekomen in
een door het concern aange
spannen procedure. Het minis
terie van verkeer in Bonn had
de contracten, die getekend
zijn enkele dagen voor de
Duitse eenwording, ongeldig
verklaard omdat er vormfou
ten zouden zijn gemaakt.
Eèrder al moest het parle
mentslid K. Daubertshauser
voor de rechtbank in Frank
furt zijn beschuldiging intrek
ken dat er door het concern
smeergeld zou zijn betaald
voor het verkijgen van het
DDR-contract
Het Bundesrechnungshof
heeft ook bepaald dat het mi
nisterie van verkeer de onder
handelingen met het Van der
Valk-concern over de uitvoe
ring van de contracten moet
hervatten. Volgens directeur
C. Polman van Van der Valk
Deutschland GmbH zal dat
geen gemakkelijke klus wor
den. Hij houdt er rekening
mee dat het Duitse ministerie
van verkeer de verdere gang
van zaken gezien de voorge
schiedenis zoveel mogelijk zal
proberen te bemoeilijken.
Los hiervan is het concern be
zig met de voorbereidingen
voor de bouw van een motel
in een voorstad van Berlijn.
Zonder te
vermoeden dat
het opnamevakje
van de
geldautomaat op
listige wijze
geblokkeerd zou
zijn, voert deze
Amsterdammer
zijn bankpasje in.
In het
opnamevakje was
door onbekenden
een staafje
aangebracht in
een speciaal
daarvoor
geboord gaatje.
De Amsterdamse
politie heeft
vrijdagavond
geconstateerd
dat in zeker acht
geldautomaten
van banken zo'n
pennetje was
verstopt.
FOTO: ANP
TOCH VN - IN SPECTIETE AM NAAR BAGHDAD Esso vaar j
SUSKE EN WISKE
JOLLES LOOPT tl06 60ED
AF TIAAR PROFESSOR
BAR ABAS itn 7'Jtl PLAmn
m 'T WAFER VALL EU H'J
WORDT HET EEtl OTTTWAHH-
TE SCHOUDER Etl EEM 6E8R0-
KEH SLEUTELBEEH 111 HET i
1IEKEHHUIS 0P6EH0HEH
Utt VRlETIDEn PR0BEREH
HEH 10 60ED H06ELJK
TE TR00STEH
1
NEW YORK Irak komt
nog steeds niet tegemoet
aan alle eisen van de Vei
ligheidsraad voor het on
voorwaardelijk gebruik
van VN-helikopters bij de
inspectie van chemische
en nucleaire wapenar
senalen, zo hebben wes
terse leden van de Veilig
heidsraad verklaard. De
raad is vandaag opnieuw
bijeen om het antwoord
van Irak te bestuderen, zo
is in VN-kringen verno
men.
De Iraakse minister van bui
tenlandse zaken Ahmed Hus-
sayn, heeft gisteren aan de
voorzitter van de VN-Veilig-
heidsraad in New York, de
Anti-Kalkar
organisaties
wegens succes
opgeheven
KALKAR Voor de toegang
van de kerncentrale in het
Duitse Kalkar, die nimmer in
gebruik wordt gesteld, zijn za
terdagavond twee organisaties
na een jarenlange strijd tegen
de bouw ervan, wegens succes
feestelijk ontbonden. Het zijn
de Stichting Kalkarproces en
haar Duitse zusterorganisatie.
De bijeenkomst was tevens be
doeld als protest tegen voor
stellen om van de centrale in
Kalkar een opslagplaats te ma
ken voor radio-actief afval
van kerncentrales of een depot
voor laag radio-actief afval.
Ook is men tegen de ombouw
tot een olie-gas centrale. De in
1976 opgerichte Stichting Kal
karproces heeft in de loop der
jaren 375.000 gulden bijeenge
bracht voor onder meer we
tenschappelijk onderzoek ter
ondersteuning van de anti-
kernbeweging en de processen
tegen de bouw van de centra
le. De processen op zich heb
ben volgens de stichting niet
tot stopzetting van het Kalkar
project geleid. Maar de weten
schappelijke argumentatie
heeft de regering van de deel
staat Nordrhein-Westfalen er
op 21 juli 1986 wel toe ge
bracht geen verdere vergun
ningen meer te verlenen. Dit
tot woede van de Bondsrege
ring die haar verzet in 1991
moest opgeven. De centrale in
Kalkar, die zeven miljoen
Duitse Marken had gekost, zou
niet in gebruik worden geno-
Erich Honecker.
FOTO: AP
HAMBURG De voormalige partij- en regerings
leider van de DDR, Erich Honecker, zou de regering
van de Bondsrepubliek gevraagd hebben naar Duits
land te mogen terugkeren, Dat schrijft het blad Der
Spiegel in de uitgave van deze week. Volgens het
blad heeft de 79-jarige Honecker vorige week via
„Russische vertegenwoordigers" laten vragen of hij
met een verantwoordelijke Duitse functionaris zou
kunnen spreken over een mogelijke terugkeer naar
Duitsland. De Bondsregering zou overwegen de
Duitse ambassadeur in Moskou, Klaus Blech, naar
Honecker te sturen. Maar een woordvoerder van het
ministerie van buitenlandse zaken verklaarde dat
over een dergelijk plan „niets bekend was". „Blech
heeft de opdracht geen toezeggingen te doen aan Ho
necker, maar hem te overtuigen naar huis terug te
keren", zo zei de woordvoerder.
Franse diplomaat Jean-Ber-
nard Merimée, weliswaar ver
klaard dat zijn land helikopte
rinspecties zal toestaan, maar
een hoge Amerikaanse VN-
functionaris zei dat het Iraak
se antwoord op de eisen van
de Veiligheidsraad „lang niet
in de buurt komt van wat de
raad heeft geëist". Zo zei hij
dat Irak geen geschreven ga
rantie wilde geven, maar gaf
geen verdere details.
Nog voordat er toestemming
van Iraakse zijde was, vertrok
gisterochtend al één van de
grootste VN-inspectieteams
van 45 inspecteurs van zowel
UNSCOM als het Internatio
naal Atoomenergiebureau
(IAEA) vanuit Bahrayn met
een door Duitsland ter be
schikking gesteld C-160 Trans-
all vrachtvliegtuig naar Bagh
dad.
De Amerikaanse president
George Bush had gedreigd met
luchtaanvallen als Irak de
VN-inspecteurs nog langer be
let eigen helikopters te gebrui
ken voor het opsporen van nu
cleaire en chemische installa
ties en opslagplaatsen van ra
ketten.
Het team dat onder leiding
staat van de Amerikaan David
Kay, is één van de grootste die
zijn uitgezonden sinds de spe
ciale commissie van de Vere
nigde Naties in mei is begon
nen met het ontmantelen van
het Iraakse nucleaire, chemi
sche en bacteriologische
wapenarsenaal en raketten
voor de lange afstand. Tot die
stap is besloten in resolutie
687, die aangenomen is ter be
krachtiging van het staakt-
het-vuren in de Golfoorlog.
Ondanks het feit dat reeds
duizenden nucleaire granaten
en onderdelen van Iraakse
ballistische raketten zijn ver
nietigd, geloven de teamleden
dat er nog complete nucleaire
installaties en andere wapen
systemen achter gehouden
worden.
UNSCOM, dat toezicht houdt
op de ontmanteling van alle
Iraakse abc-wapens, heeft ge
zegd dat Baghdad meerdere
malen inspectieteams heeft
voorgelogen of medewerking
heeft geweigerd. Irak heeft ge
weigerd de inspecteurs eigen
helikopters te laten gebruiken
voor waarnemingen vanuit de
lucht. De VN-teams willen ei
gen helikopters gebruiken om
snel en onverwacht ter plaatse
te kunnen zijn om zo te voor
komen dat de Iraki's materiaal
kunnen afvoeren.
Reünie
Enthousiast houdt
minister Ter Beek
van defensie het
geschiedboek „Wij
werden geroepen"
omhoog dat
generaal majoor
Messerschmidt
(rechts) hem namens
oud-lndiëgangers
had aangeboden.
Ter Beek was
ands
ROTTERDAM Esso op h
land heeft de twaalf linde
personeelsleden toegezj te n
geacht de kabinetsjdat h
voor wao en ziektewet
keringen bij arbei kers
schiktheid en het zie acht
zoals nu gebruikelijk is
ven financieren. Dat
dat ziektedagen voor
procent worden betaal
wao-uitkering tachtig
blijft van het laatst gen ebrol
komen. Volgens be: rniel
Piet Janssen van de In
bond FNV is
bekend het eeielzoi
drijf dat nog vóór er
beidsovereenkomsten
onderhandeld, al toezvan,
de kabinetsplannen
vloed zullen hebben
beidsongeschiktheid o
van eigen werknemers^
Zoals bekend wil het lige
zowel verlaging als be men
van de duur van uitb takii
volgens de wao en de at zij
wet. Vakbonden en klaai
vers hebben daar grote statie
ren tegen omdat dat n aa
grijpende wissel trekl nger
cao-onderhandelingen.per
de
Schaar'sbergen
aanwezig op de
reünie van oud
strijders en oud
leden van de divisie
staf van de Eerste
Divisie 7 December
die het 45-jarig
bestaan van de
divisie vierden.
FOTO: ANP
Nieuwe direct!
generaal op VI
DEN HAAG Mr.
huis (47) wordt de niei
recteur-generaal volks! !nd®
ting op het minister,ndel
Volkshuisvesting, Ruilen v]
Ordening en Milieu. I
ir. J. Koopman (60) 1 ectlt
gen. Koopman, die sin
directeur-generaal is,
per 1 januari gebruik
vut-regeling. Kokhuis
1989 plaatsvervangend'
teur-generaal en direct!lnd
ningbouw- en woningv
ring op het ministerie»
dien werkte hij als chey(J
net van de commissa
politie in Nijmegen, bij
vinciale griffie in Nogmay-
bant en als gemeenteser^
Den Bosch.
UTRECHT VVD-frac-
tievoorzitter Bolkestein
hoopt op steun van de
kant van de PvdA om de
adviesfunctie van de Soci
aal Economische Raad
(SER) terug te dringen.
Bolkestein zal binnenkort in
de Tweede Kamer voorstellen
de wettelijke verplichting om
in bepaalde gevallen de SER
om advies te vragen, te
schrappen. Bolkestein zei dit
zaterdag op de VVD-partijraad
in Utrecht.
Bolkestein had weinig goede
woorden over voor de SER als
adviesorgaan voor de regering.
„Pure belangenbehartigers
treden op als adviseur van de
regering", aldus Bolkestein.
„Bovendien geeft het het kabi
net de mogelijkheid politiek
zeer gevoelige onderwerpen
bij de SER neer te leggen in de
hoop dat die problemen daar
door gedepolitiseerd worden".
Als voorbeeld noemde Bolke
stein de gang van zaken rond
de adviesaanvraag over de
wao en de ziektewet.
De VVD-fractievoorzitter
heeft er niet veel vertrouwen
in dat hij bij zijn aanval op
„het uitbundige overlegstelsel"
steun krijgt van het CDA.
„Het corporatisme zit tot in
alle vezels van deze partij", al
dus Bolkestein: Bij de PvdA
ziet Bolkestein wel beweging,
gezien diverse uitlatingen van
PvdA-fractievoorzitter Wölt-
gens. Wöltgens pleitte er vorig
jaar in een toespraak in Eind
hoven voor dat de politiek
weer een grotere verantwoor
delijkheid gaat dragen voor
het beleid en de vormgeving
daarvan niet voor es
deel overlaat aan advf
nen.
De VVD-partijraad nai
dag met een staande o®
scheid van de vertr®
partijvoorzitter GinjaJ
jaar wordt op het V!
gres op 5 oktober op 1
door D van Leeuwen. 'JJ
Luteijn zwaaide Ginji dlot
lof toe. „Het waren vi sc
mate bewogen jaren J1 wc
Ginjaar heeft zich no 'e s<
scholen en altijd zijn Bn-
woordelijkheid genom
dus Luteijn.