Ballonvaren in
Luxemburg is
toppunt van rust
Karinthië prijst zich
gelukkig met de natuur
"final*
9
ior%:
Einde van reisbeperkingen Sovjetunie in zicht: Overnachten bij echte Russen thuis
I
£eidóe@ou/umt
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1991 PAGINA I
UITGEKIENDE MANIER OM GROOTHERTOGDOM TE BEKIJKEN
Luxemburg is bij veel Nederlanders geliefd als bestemming
voor een vakantie dicht bij huis. Vooral het noordelijke deel
van het land lijkt 's zomers een Nederlandse enclave. Het zui
delijke en oostelijke gedeelte van het land is daarentegen min
der bekend bij de toeristen. Een groot deel van de inwoners
van het Groothertogdom is voor zijn inkomsten afhankelijk
van het toerisme. Daarom wordt veel moeite gedaan om va
kantievierende mensen naar Luxemburg te trekken. Eén van
de nieuwe attracties is ballonvaren, bij uitstek geschikt voor
hen die op zoek zijn naar rust en natuur én een vleugje avon
tuur.
LUXEMBURG - Ballonvaren in
Luxemburg is het toppunt van
rust. Slechts een enkele koe ver
wondert zich over dat gekleurde
ding dat door de lucht zweeft. De
meeste dieren zijn ondertussen ge
wend aan de vele ballons die door
het Luxemburgse luchtruim zwe
ven, want in het Groothertogdom
worden veel vluchten gehouden.
Het land heeft echter meer te bie
den dan ballonvaren, al is dit wel
een uitgekiende mogelijkheid om
Luxemburg eens van een andere
kant te bekijken.
Geen lawaai, geen drukte en slechts va
ren op de wind naar een onbekende be
stemming. In Luxemburg verkiezen da
gelijks mensen het luchtruim boven het
aardse. Ballonvaren is één van de nieu
were attracties waarmee tóeristen naar
Luxemburg worden gelokt. Een profes
sioneel ballonvaartteam voert op ver
zoek dagelijks ('s morgens en 's avonds,
bij goed weer) vluchten uit. Iedereen die
maar mee wil in het mandje, kan zich
melden. Daarvoor moet echter wel een
flink geldbedrag voor worden neergeteld;
zo'n vierhonderd gulden per vlucht.
Een ballonvaart boven het dunbevolkte,
natuurrijke Luxemburg is echter alles
zins de moeite waard. Vooral 's mor
gens, bij het krieken van de dag, is zo'n
tocht een belevenis die je bij blijft. Je
moet er wel vroeg voor uit je bed, want
in de regel wordt al om zeven uur gestart
met de ochtendvluchten. In verband
met de thermiek, de warmte van de
lucht, en de windstilte is dit tijdstip ide-
Routine
Voor degenen die meegaan met een bal
lonvaart is die ochtend een hoogtepunt,
voor de ballonvaarders van Skylines In
ternational een dagelijkse klus die met
routine wordt uitgevoerd. Het uitpakken
van de mand, opzetten van de brander
en uitrollen van de ballon vergt enkele
minuten. De ventilator doet de rest van
het werk: het volblazen van de ballon
met lucht. Als die lucht wordt verwarmd
met de gasvlam, gehoorzaamt de ballon
ogenblikkelijk. Warme lucht stijgt en
dus gaat de ballon soepel de lucht in. De
vaarders mogen in het mandje plaats ne
men en na nog een ruk aan de gashandel
kiest de mand het luchtruim.
Wie verwacht dat stijgen met een ballon
net zo aanvoelt als het omhoog gaan met
een lift, heeft het mis. Je voelt er niks
van. Alleen aan het kleiner worden van
de huizen en auto's op de grond, merk je
dat je stijgt. En hoe meer de ballon om
hoog kruipt, hoe stiller het wordt.
Een vreemde gewaarwording is het om
hoog in de lucht te 'hangen' en niets on
der je te zien dan lucht en ver weg - op
zo'n vijfhonderd meter afstand - de
grond. De tenen mand kraakt, maar is
oerstevig. Zelfs ballonvaarders die hun
luchtdoop ondergaan en op hoge gebou
wen of ladders last hebben van hoogte
vrees, vallen stil tijdens de vlucht. Van
angst is geen sprake meer, alleen nog
maar genieten van de stilte en het uit
zicht. De stilte wordt slechts af en toe
Landing
Zweven over Luxemburg, met onder je
weilanden en bossen, lijkt eindeloos.
Maar na een uur varen (zo'n vijftien ki
lometer is dan afgelegd) is het gas bijna
op en wordt de landing 'ingezet'. Het is
bij de landing van een ballon zaak om
een plek uit te kiezen waar de volgwagen
ook gemakkelijk kan komen. Een open
weiland, dicht bij een openbare weg is
prima geschikt. Dat juist bij dat weiland
koeien worden gemolken, blijkt geen
probleem te zijn. „Er landen hier zo
vaak heteluchtballons, de koeien zijn er
al lang aan gewend", verklaart de boerin
later. Ze vindt het totaal geen probleem
om twee ballonnen op haar weide te zien
landen. En de koeien kijken er ook nau
welijks meer van op.
De landing gaat net als de rest van de
vaart; geruisloos. Hier blijkt dat de bal
lonvaarders van Skyline niet voor niets
hun boterham verdienen met het werk.
De landing is werkelijk niet voelbaar, zo
zachtjes gaat dat. En net zo snel als de
ballon werd 'opgetuigd', wordt de boel
ook weer opgeruimd. Een kwartier later
is de heleboel weer ingepakt en klaar
voor de volgende vlucht.
Kleine afstanden
Voor de vluchten met de heteluchtbal
lons zijn in Luxemburg momenteel drie
startplaatsen. Skylines wil echter toe
naar tien startplaatsen, zodat bij wind
uit elke richting kan worden gestart.
Ballonvaart boven Luxemburg: nieuwe toeristische attractie.
De'
de e
deni
joen
van
jood
slee!
toen
een
me.
Pole
vlucl
pa s
was
jood
betre
echt
tismi
gem<
verst
den
dwer
nis v
over
verk(
verw
„Wie
loopt
word
bond
sacke
langs
draaj
foto: hes menc
Vooral rond Diekirch (in het noordelijke
gedeelte) worden veel vluchten uitge
voerd.
Wie naar Luxemburg zou gaan voor al
leen een ballonvaart zou zichzelf en het
land te kort doen, want er is nog meer
de moeite van een bezoek waard. In het
kleine, dun bevolkte land zijn de afstan
den tussen de verschillende plaatsen
klein en er is een vrij uitgebreid open
baar-vervoernet. In een week kunnen zö-
doende gemakkelijk vele verschillende
plaatsen worden bezocht. De plaatsjes
aan de Moezel, ten zuiden van Echter-
nach en het Müllertal zijn nog niet door
het grote publiek ontdekt. In september
bruisen in deze plaatsjes de wijnfeesten.
„Maar we mikken zeker niet op grote
groepen toeristen. En mensen die hier
disco's verwachten en op zoek zijn naar
een zonvakantie, kunnen beter naar zui
delijke landen", zegt Jean-Claude Conter
van Office National du Tourisme. „Lu
xemburg is geschikt voor de individuele
toerist, die van rust en natuurschoon
houdt."
Wijnfeesten
Wie Luxemburg écht wil leren kennen,
komt niet alleen veel kastelen en burch
ten tegen, maar moet ook ten minste een
bezoek brengen aan één van de wijnkel
ders. In Stadtbredimus bijvoorbeeld,
worden in de wijnkelder van Saint Mar
tin Winery dagelijks rondleidingen gege
ven. Daarbij wordt uitgebreid uitleg ge
geven over het procédé van het wijnma
ken.
In Luxemburg wordt voornamelijk witte
wijn gemaakt. Hier en daar wordt ook
rosé geproduceerd, maar dit is slechts
een klein deel van de totale 'wijnpias'.
Rode wijn wordt wel gedronken in het
Groothertogdom, maar het wordt er niet
gemaakt. Maar liefst zeventig procent
van de Luxemburgse wijn wordt in eigen
land verkocht.
Onafscheidelijk verbonden met de wijn
gaarden langs de Moezel zijn de wijn
feesten. In het najaar - voor de druiven
oogst start - is er elk weekeinde een feest
in één van de wijndorpen. Carnavaleske
optochten, waar natuurlijk wijn het the
ma is, trekken dan door de dorpen, waar
de hele bevolking feest viert en de toeris
ten zo in het feestgedruis worden meege
nomen.
Kastelen
Luxemburg is rijk aan historie, kastelen
en burchten. In bijna ieder dorp is wel
een kasteel of een ruïne te vinden, waar
aan weer een hele geschiedenis vast zit.
Het gebied rond Larochette zijn kastelen
te vinden waar vroeger dorpen bij hoor
den. Dorpen die op last van de kasteel-
en landgoedeigenaren werden gesloopt,
omdat die de rust verstoorden. Wonder
lijke geschiedenissen, waarvan nu alleen
nog de kastelen én de rioleringen van de
dorpen (overwoekerd door struiken en
gras) zijn te vinden.
Het Muilertal ligt dicht bij Larochette.
Dit gebied met rotspartijen in de bossen,
wordt door Nederlandse toeristen ook
wel - ten onrechte - Klein Zwitserland
genoemd. In het natuurgebied zijn wan
deltochten uitgezet, die echter niet hele
maal zonder gevaar zijn te lopen. Som
mige stukken van de routes vergen van
de wandelaars de lenigheid en conditie
van een berggeit. En regelmatig wordei
mensen met kneuzingen en botbreuke
uit het bos gehaald die hun eigen kui
nen hadden overschat.
Voor mensen die naar Luxemburg
en zijn geïnteresseerd in stenen en mint
ralen, verdient het aanbeveling een bt
zoek te brengen aan 'Taillerie Luxera
bourgeoise de Pierres Précieuses' in F
scharage (ten zuidwesten van Luxei
burg-stad). Daar is te zien hoe tientalle
soorten stenen worden geslepen tot glan
zende sieraden en beeldjes. De stei
(dan nog robuuste blokken) worden
importeerd uit landen over de hele we
reld en in Luxemburg verwerkt. Bij
slijperij is een winkel waar alle so<
stenen en beeldjes te koop zijn.
BIAL
81 joods
En is die
daad
ne die e
gi autor
«oost-1
Jdinge
'aan
Ijzererts
het
Een voormalige ijzerertsmijn (dagbouv
in Fond de Gras (in het oosten van I
xemburg) is tegenwoordig een natuui
servaat. Er is een route uitgezet v<
wandelaars, die onderweg via bordtL'
worden geïnformeerd over de verschf
lende bodemlagen die zijn te zien. 0<
zijn er nog fossielen te vinden en ku
nen tijdens de wandeling Gallo-Romei 'j(
se vindingen worden bekeken. Van
mei tot 30 september kan vlak bij
mijn worden opgestapt voor een
met een stoomtrein uit 1900.
L ilad
n Ojczy
'Vade
)i
Luxemburg heeft een uitgebreid infi
matie-net voor toeristen. In veel klei
plaatsen zijn informatiebureaus. Hoo
kantoor van Office National du Toui
me is gezeteld in Luxemburg-stad. P(
tadres is Boïte postale 1001, LI0
Luxembourg. Telefoon: 09-352-40
ij^traata
'oolse
noet o
Ie last
r stinkrij
j nod.
BILTHOVEN - Overnachten bij
particulieren was tot voor kort in
de Sovjetunie volstrekt taboe. De
KGB hield graag een oogje op de
buitenlanders die er verblijf hielden,
en Intoerist verzorgde, via soms
nauwelijks te volgen spelregels, hun
overnachtingen in speciale hotels,
waar Sovjet-burgers geen toegang
hadden. Het contact met 'echte
Russen' was moeilijk; niet alleen
door de taalbarrière, maar ook
door de kans dat zij daardoor in de
problemen konden komen.
De veranderingen in wat binnenkort de
'Unie van Soevereine Staten' zal heten
volgen elkaar in een adembenemend
tempo op. De vele barrières, opgewor
pen door de communistische machts
structuur, verdwijnen als sneeuw voor
de zon. Initiatieven van de burgers wor
den niet meer tegengewerkt, maar juist
gestimuleerd. Contacten met buitenlan
ders worden aangemoedigd.
Het reisbureau 'Perestrojka' in Biltho-
ven speelt daar op in door in oktober
een proef te nemen met overnachtingen
bij particulieren. „Het gaat hier niet om
een soort 'Fremdenzimmer', waarbij de
gast alleen een kamer krijgt, maar om
echte contacten", legt directeur Karei
van Gelderen uit. „De Russen zijn zeer
gastvrij. Het valt te verwachten dat ze
de buitenlanders niet alleen goed van
eten en drinken zullen voorzien, maar ze
ook betrekken bij hun eigen leven; hen
meenemen op bezoek bij vrienden of fa
milie; bezienswaardigheden tonen dié
niet in de reisgidsen staan. Bovendien is
deze mogelijkheid aanzienlijk goedkoper
dan met overnachtingen in hotels".
Het reisbureau heeft daartoe 25 gastge
zinnen geselecteerd in een tamelijk wel
varende middenstandswijk in Zuidoost-
Moskou. „Het gaat om onderwijzers, in
genieurs en dergelijke, met een levens
standaard die te vergelijken is met de
onze. Hun koelkasten zijn vol, wat in
hotels lang niet zeker is". De gezinnen
wonen op korte afstand van elkaar, zo
dat het deelnemen aan georganiseerde
excursies geen enkel probleem is. Maar
ook het openbaar vervoer naar het cen
trum van de Russische hoofdstad is
goed.
Gemakkelijker
Van Gelderen verwacht dat de mogelijk
heden voor het reizen naar de Sovjetu
nie op korte termijn sterk zullen worden
vereenvoudigd. „De bureaucratische
procedure in verband met de visum
plicht is hinderlijk. Nu is de gast zijn
paspoort drie weken kwijt en hij krijgt
het eerst kort voor de reis weer terug.
Bovendien is per dag aangegeven waar
het visum geldig is: wie in Moskou
hoort te zijn, mag niet naar St. Peters
burg. Vermoedelijk zal de procedure
binnenkort sterk vereenvoudigd worden
en naar verwachting zal het visum op
den duur verdwijnen".
Boris Pankin, de nieuwe Sovjet-minister
van buitenlandse zaken, stelde vorige
week vast dat er ook een eind moest ko
men aan de enorme reisbeperkingen in
de Sovjetunie. Buitenlanders hebben
oor p
chaarse
erd lij
toegang tot slechts een honderdtal ste« "ds L,
en mogen per auto een beperkt aai opg
wegen berijden. Alles wat 40 km bui J elka;
het centrum van Moskou ligt is tab ode lo
Van Gelderen ziet wat dat betreft ech :»ap. 2
nog geen nieuwe markt open liggen.["-raan
is een totaal gebrek aan accomodai'oor m
n> exc
Dat zal sterk moeten verbeteren voon de
westerse toeristen zich er op hun geit 'ndach
zullen voelen". Wel verwacht hij dat ["rgebi
binnenkort ook mogelijk zal won hap la
'kamperen bij de boer' te regelen. ld ga
bestaande campings zijn, op een enl aPpen
uitzondering na, ronduit smerig. Je ho11 'and
er maar één keer naar het toilet te^edeei
gen. Dan ken je de richting. Daarna^d,
je vanzelf waar je wezen moet". r^ree,
KLAGENFURT - Bij wintersport-
gangers of liever schaatsliefhebbers
is de Oostenrijkse Weissensee na
tuurlijk meer dan bekend. Het
fraaie, langwerpige meer hoog in de
Karinthische bergen. Daar wordt al
sinds enige jaren een alternatieve
Elfstedentocht gehouden. Die fasci
nerende impressie van een schaats
wedstrijd over een plas, die wordt
omgeven door bergtoppen. Maar
ook 's zomers heeft de Weissensee
een aparte attractie. Die niet alleen
door de drinkwater-kwaliteit van
het meer wordt bepaald.
Karinthië mag zich trouwens toch geluk
kig prijzen met zijn natuurlijke gaven.
Een aantal fraaie meren, vanouds de
plaatsen die een grote aantrekkings
kracht uitoefenen op kapitaalkrachtige
(tweede) woningbezitters en vakantie
gangers. De eerste categorie vestigde zich
soms permanent aan de fameuze Wör-
thersee, de tweede groep verblijft tijde
lijk in die idyllische streek in caravan of
bungalowtent. Hoewel dit zuid-oostelijke
deel van de Alpenrepubliek ook bijzon
der geschikt is om er per (motor)fiets of
in de auto doorheen te trekken en daar
bij gebruik te maken van accommoda
ties die in alle soorten en maten beschik
baar zijn. Van verblijf op een boerderij
tot vier-sterrenhotel.
Zoals ook aan de Faakersee, één van de
kleinere meren met fraaie campings
langs de boorden, dat zich voortreffelijk
leent voor een dagelijks fietstochtje om
de plas heen. Om van wat een exclusie
ver verblijf te kunnen genieten is het
ook het overwegen waard om een stekje
te betrekken in het Insel hotel, dat op
een eilandje in het meer ligt en dat men
slechts met een vaartuig kan bereiken.
Voor elck wat wils derhalve. Hetgeen
ook geldt voor de ook al (in dubbele be
tekenis) wonderschone Ossiachersee.
Naast recreatieve elementen die het ge
bied in de etalage heeft, tennis, vissen,
golf, wandelen, fietsen, zwemmen,
paardrijden, kanoën, zeilen, surfen, berg
beklimmen, parasailen, deltavliegen en
wildwatervaren, zijn er ook een paar za
ken die er uit 'springen'. Neem bijvoor
beeld eens de Burgruïne Finkenstein.
Een deels fraai gerestaureerd middel
eeuws kasteel, dat is omgetoverd tot een
amfi-theater waar culturele hoogstandjes
worden gepresenteerd. Van zeer pop tot
meer klassiek. Vanuit het voormalige
kasteel kan men de blik ook laten dwa
len over bergtoppen, waarachter men
Joegoslavië (of wat daarvan nog over is)
weet. Een tot overpeinzingen aanleiding
gevend positie derhalve.
Van geheel andere aard is Terra Mystica
in Bad Bleiberg. Daar kunnen bezoekers
300 meter onder de grond kennis maken
met alle mogelijke soorten wetenschap,
historie en cultuur. Bij een temperatuur
van slechts acht graden beleeft men het
ontstaan van de aarde opnieuw en
maakt men kennis met het mijnbouw-
Wï
proces alsmede het ontstaan van edels
nen.
Ook Karinthië, graag benutte zomen
sidentie voor Oostenrijkse en Duil
adel uit vroeger tijden, is meegegaan
de fitness-ontwikkelingen van de laali
jaren. Op diverse plaatsen zijn bronne
baden aanwezig en een aantal holi
heeft hele ,Schlank und schön"-cursi
sen. Waar men zich na een verblijf v
kortere of langere tijd gezonder voelt
er beter uitziet. Zegt de directie.
In het kader van de wat passiever tij(
passering biedt het gebied rond Villa
en Klagenfurt ook aardige mogelijkl
den. Zoals het museum met race-auli
in Landskron en het roofvogel-institu
(ook al in een ruïne) in dezelfde plaa
Dompteurs hebben de beesten zo kn
afgericht dat de van oorsprong levensi
vaarlijke vliegers de nodige (soms
onnatuurlijke) capriolen kunnen uith
len. Soms vliegen ze wel eens wat veró
weg. Zo moest één van de temmers t
vogel eens uit het toenmalige Oostdui
land terughalen. Dat hun beroep niet
gevaarlijk is toont het gehavende gezii
van één van de dompteurs. Maar de 1
zoekers lopen geen risico. Beesten
(nog) niet zo 'stuurbaar' zijn zitten a
ter tralies en kunnen van alle kar
worden bewonderd.
Ook tussen zomer en winter biedt ]j)EN
aangename klimaat van Karinthië
volop mogelijkheden voor een tus«
door-vakantiereisje. Op een kleine j Iaie 1
kilometer afstand van Salzburg ligt dl uurm<
een klein paradijsje te wachten op et Lai
toerist, die rust en plezier als mottl lanife
heeft. Ët en
Burgruïne Finkenstein wordt regelmatig omgetoverd tot een open-lucht arena, waar culturele en popmuzikale hoogstandjes
worden gepresenteerd. foto: VVV Villach
