VI
Wereldraad staat voor ingrijpende besluiten
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
li
Jehovah's Getuigen bouwen
in vier maanden congreszaal
li
Pax Christi temidden van
commercie en consumptie
L
COMMENTAAR
e<
CeidaeGomatit
eid
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1991
„Helft priesters was KGB-verklikker"
MOSKOU Een op de twee Russisch-orthodoxe priesters was
openlijk of in het geheim KGB-verklikker, is de mening van
priester Georgij Edelstein. Hij is een van oprichters van de be
weging 'Kerk en perestroika', die het recht op godsdienstvrij
heid verdedigt. Volgens Edelstein kon zonder goedkeuring van
de KGB geen bisschop benoemd worden. Dat gold nog meer
voor de benoeming van de leden van de Heilige Synode. „Voor
de mislukte staatsgreep in de Sovjetunie heeft de kerkelijke hië
rarchie jarenlang met de geheime dienst KGB samengewerkt",
zei Edelstein in het tijdschrift 'Argumenty i Fakty". Als dank
voor deze diensten werden de geestelijken met hulp van de ge
heime dienst naar een rijkere parochie overgeplaatst. Ook Edel
stein is door een KGB-agente gevraagd of hij wilde samenwer
ken met de geheime dienst. Volgens de Russische priester is
vooral de afdeling buitenlandse betrekkingen van het patriar
chaat in Moskou door de KGB beïnvloed. Dit gebeurde met
name in de tijd dat metropoliet Filaret van Minsk de leiding
had. Dit veranderde na 1989 enigszins onder zijn opvolger, me
tropoliet Kyrill van Smolensk. De KGB-afdeling die de kerken
controleerde, is vorige week opgeheven.
Gereformeerden richten zich op daders seksueel geweld
Voorspoed maakt
weinig vrienden
LEUSDEN Meestal
wordt bij seksueel geweld
gekeken naar de slachtof
fers. De rol van mannen
en jongens, de daders van
deze vorm van geweld,
krijgt veel minder aan
dacht.
Dat was voor de landelijke
Gereformeerde Raad voor Sa
menlevingsaangelegenheden
(GSA) de reden om het project
'preventie van seksueel ge
weld: mannen en vrouwen
aangesproken' te beginnen.
Volgens directeur G.J. Hazen-
kamp wil de GSA de ouderlin
gen en diakenen binnen de
Gereformeerde Kerken in Ne
derland „gevoelig maken"
voor het probleem van het
seksueel geweld.
De GSA heeft in het kader
van het project voor vier
maanden de theoloog drs. A.
van der Deijl aangetrokken.
Hij zal onder meer materiaal
gaan publiceren voor maat
schappelijke activeringswer
kers, predikanten, pastores,
gespreksgroepen en anderen
die zich binnen de Gerefor
meerde Kerken met het sek
sueel geweld willen bezighou
den. De GSA streeft er onder
meer naar dat er een gespreks-
brochure voor de plaatselijke
gemeenten komt.
Hazenkamp betwijfelt zeer of
de GSA het project volgend
jaar kan voortzetten. Het mi
nisterie van WVC kondigde
eerder dit jaar aan dat het
250.000 gulden (op een begro
ting van 600.000 gulden) wil
bezuinigen op het werk van de
GSA. Gedwongen ontslagen
zijn volgens Hazenkamp niet
uitgesloten.
De Gereformeerde Kerken
kondigden enkele maanden
geleden aan samen met de Ne
derlandse Hervormde Kerk
een netwerk van vertrouwen-
spastores voor slachtoffers van
seksueel geweld binnen de
kerken op te zetten.
GENEVE De Wereld
raad van Kerken verkeert
in een diepe crisis. De or
ganisatorische, financiële
en personele problemen,
al enige jaren zichtbaar,
zijn grotendeels het ge
volg van grote onzeker
heid over de identiteit.
Van het centraal comité
(bestuur), dat vanaf vrij
dag in Genève vergadert,
wordt verwacht dat het
ingrijpende besluiten
neemt over de toekomst
van de oecumenische be
weging.
Daarbij gaat het niet alleen om
prioriteiten, programma's en
een nieuwe structuur, maar
vooral om de plaats en de taak
van de oecumenische koepel
organisatie, waarbij 317 angli
caanse, protestantse en ortho
doxe kerken zijn aangesloten.
Van de bevlogenheid die de
Wereldraad vanaf het eind
van de jaren '60 kenmerkte, is
weinig meer over. De meeste
nadruk lag in de afgelopen pe
riode op de solidariteit met de
armen en verdrukten. De We
reldraad speelde een vooraan
staande rol in de strijd tegen
racisme, onrechtvaardige eco
nomische verhoudingen, kern
bewapening en de schending
van mensenrechten.
Tijdens de algemene vergade
ring begin dit jaar in Canberra
pleitten niet alleen de Ortho
doxe afgevaardigden ervoor
dat de Wereldraad zich meer
moet op de primaire doelstel
ling concentreren: de eenheid
der kerken. Dit geluid werd
versterkt door de eerste ortho
doxe voorzitter van het cen
traal comité, aartsbisschop
Aram Keshishian uit Libanon.
„Wij kunnen ons niet met alle
problemen van de wereld be
zighouden," zei hij kort na zijn
benoeming in februari.
Het hoofdgebouw van de Wereldraad in Geneve.
Hoewel de Rooms-Katholieke
Kerk geen lid is, komt er ook
vanuit Rome druk in deze
richting. In augustus 1990
wees de prefect van de pause
lijke raad voor de eenheid der
christenen, mgr. Edward Cas-
sidy, de Wereldraad er op dat
het in Genève aan grondige
theologische doordenking
schort. „De eerste taak van de
Wereldraad is de kerken op te
roepen om aan zichtbare een
heid te werken," aldus Cassi-
dy
De druk werd deze maand
verhoogd toen Emilio Castro,
de secretaris-generaal van de
Wereldraad, op zeer korte ter
mijn voor gesprekken in Rome
werd uitgenodigd. Tijdens een
privé-audiëntie bij paus Jo
hannes Paulus II stemde Ca
stro er mee in dat alle oecume
nische activiteiten op een soli
de theologische basis moeten
plaats vinden. Pas dan is een
goede samenwerking op maat
schappelijk terrein mogelijk,
aldus het gezamenlijk commu-
Veel kerken in de Derde We
reld, maar ook progressieve
theologen als de gereformeer
de gedelegeerde drs.' Aukje
Westra zouden liever zien dat
de Wereldraad het streven
naar kerkelijke eenheid duide
lijk verbindt met de strijd voor
gerechtigheid en vrede. „Het
gaat er niet om wat de kerk is
Veel kerken in de Derde We
reld, waar in het jaar 2000 al
60 procent van de christenen
woont, vragen zich af in hoe
verre traditionele, westerse
structuren en opvattingen
die ook binnen de Wereldraad
nog de overhand hebben
kunnen bijdragen aan de op
lossing van de gigantische pro
blemen waarmee de econo-
Een deel van deze taken wordt
langzamerhand overgenomen
door de regionale Raden van
Kerken, waarbij vooral de toe
nemende activiteiten van de
AACC in Afrika, de CLAI in
Latijns-Amerika en de KEK
in Europa opvallen. Dat hangt
volgens dr. Bas de Gaay Fort
man, in Canberra een van de
gereformeerde afgevaardig
den, ook samen met het groei
end zelfbewustzijn van deze
kerken. Zij willen niet dat
vanuit Europa hun zaken wor
den geregeld.
Dat zelfbewustzijn kwam op
de algemene vergadering on
der meer tot uiting in het op
treden van de Zuidkoreaanse
theologe Chung Hyun-Kyung,
die in haar presentatie van het
thema 'Kom Heilige Geest' liet
zien op welke wijze de christe
lijke boodschap in de Aziati-
FOTO: SP
sche cultuur kan worden inge
past. Toen hierop forse kritiek
werd geuit, kwam zij op voor
het bestaansrecht van een
Derde Wereld-theologie.
gaat in de oecumene om we
derzijdse betrokkenheid van
mensen en kerken. „Heb je
werkelijk oog voor eikaars
vragen en problemen," zegt
Westra. Daarom hoopt zij ook
dat het centraal comité de
prioriteiten die in Canberra
zijn opgesteld, zal bezien in het
licht van de vragen die in di
verse problemen van de we
reld leven.
De Wereldraad moet zich vol
gens Westra in zijn activiteiten
beperken. Die hoeft niet over
te doen wat de kerken al doen.
De oecumenische beweging
heeft wel een coördinerende
rol.
Vide
Ook De Gaay Fortman bena
drukt dat de Wereldraad veel
meer aan terugkoppeling naar
de lidkerken moet doen. In
het voorstel voor een nieuwe
structuur, waaraan hij heeft
meegewerkt, is een belangrij
ke plaats ingeruimd voor een
nieuwe functionaris die ver
antwoordelijk wordt voor de
betrekkingen met kerken en
andere organisaties. Deze zou
een van de drie plaatsvervan
gende secretarissen-generaal
worden, naast die voor de fi
nanciën en voor de coördinatie
van de programma's.
Een secretaris-generaal, zegt
De Gaay Fortman, moet visie
hebben en in hem (of haar)
moet herkenbaar zijn waar de
Wereldraad voor staat. Hij (of
zij) moet bescheiden genoeg
zijn om een groot deel van zijn
(of haar) macht over te dragen
aan de drie plaatsvervangers
(„ijzersterke managers").
De Duitse theoloog dr. Konrad
Raiser, zo zegt Blei, dat is
een man met visie". Raiser, die
onder Potter bij de Wereld
raad heeft gewerkt, maakte
grote indruk op Blei tijdens de
Europese vergadering in het
kader van het conciliair proces
in 1989 in Basel.
In het gespeculeer over de op
volging van Castro, die eind
1992 aftreedt, valt ook regel
matig de naam van dr. Wesley
Ariarajah. Deze methodist uit
India is directeur van de We
reldraadafdeling voor de dia
loog met de andere wereld
godsdiensten. Dat werkt zowel
in zijn voordeel als zijn nadeel.
Hij is als geen ander op de
hoogte van een onderwerp
waar alle kerken mee worden
geconfronteerd. Maar de dia
loog is voor veel missionair in
gestelde christenen ook een
omstreden zaak.
Veel hangt van de nieuwe se
cretaris-generaal af, die in au
gustus 1992 wordt benoemd.
Het moet iemand zijn die de
koers weet aan te geven, zegt
Blei. Dat is er bij Castro onvol
doende uitgekomen. Maar met
alle onvolkomenheden blijft
de Wereldraad volgens de scri
ba van de Nederlandse Her
vormde Kerk „on vervang-
ZWOLLE Duizenden
Jehovah's Getuigen heb
ben in ruim vier maanden
tijd in Swifterbant een
congreszaal van het
Wachttorengenootschap
gebouwd. Het gebouw,
dat zondagmiddag offi
cieel wordt geopend, ver
vangt de congreszaal in
Heerenveen die twee jaar
geleden in vlammen op
ging-
Jehovah's Getuigen beste
den zo min mogelijk tijd
aan bouwactiviteiten, om
dat zij al hun aandacht
aan prediking en evange
lisatie willen besteden,
zegt L.W. von Hebei van
de bouwcommissie. „Wij
leven in de tijd van het
einde.
Daarom is de prediking drin
gend noodzakelijk en besteden
wij zo weinig mogelijk aan
dacht aan andere zaken."
De Getuigen hebben hun er
varing met „snelbouw" vooral
opgedaan bij de bouw van de
plaatselijke Koninkrijkszalen.
De landelijke bouwcommissie
roept daarvoor 300 a 500 des
kundige vrijwilligers uit het
land bijeen die vrijdagavond
met de bouw beginnen en zon
dagmiddag om drie uur de
laatste hand aan het gebouw
leggen. Enkele uren daarna
kan de eerste samenkomst
worden gehouden.
Bij de bouw van de congres
zaal in Swifterbant zijn vol
gens Von Hebei tussen de
5.000 en 10.000 Jehovah's Ge
tuigen uit Nederland, België
en Engeland betrokken. Sinds
de eerste paal op 8 mei de
grond inging, realiseerden zij
een gehoorzaal voor 1.100
mensen, een groot doopbassin,
een aantal kleinere vergader
zalen en een cafetaria.
De nieuwe congreszaal is, sa
men met die in Bennekom, be
stemd voor de zogeheten
kringvergaderingen van de
Jehovah's Getuigen. Neder
land is verdeeld in 17 kringen
die twee maal per jaar een
weekeinde bijeen komen. De
zaal is niet bestemd voor de
jaarlijkse regionale congressen.
De bouw heeft in totaal zes
miljoen gulden gekost, aldus
Von Hebei. De verzekering
keerde vier miljoen uit na de
brand in Heerenveen, veroor
zaakt door reparatiewerk
zaamheden aan het dak. De
rest van het bedrag werd bij
eengebracht door de 31.000 Je
hovah's Getuigen in Neder
land.
Yom
Kippoer
De joodse
gemeenschap
viert vandaag
Jom Kippoer,
Grote
Verzoendag.
Overal in de
wereld hebben
joden zich de
afgelopen nacht,
onder meer door
gebed,
voorbereid op de
dag van vandaag.
Dat geldt ook
joden in Moskou;
de
hoofdsynagoge in
de Russische
hoofdstad was
vannacht gevuld
met biddende
joden.
FOTO: AP
Kerk en politiek nooit bang geweest voor Basisbeweging
DEN HAAG De Basisbewe
ging Nederland (BBN) is niet
uitgegroeid tot een „maat
schappelijke kracht" waar de
politici in Den Haag onrustig
van worden. Evenmin is de
beweging van kritische groe
pen en gemeenten erin ge
slaagd een luis in de pels van
„de kerkelijke hiërarchie" te
worden. Bovendien lijkt de fut
uit de organisatie.
„We hebben het tienjarig be
staan van de beweging nog
maar amper achter de rug, of
de onzekerheid en de verwar
ring over zoiets als een basis
beweging lijken alle elan en
enthousiasme te verlammen",
schrijft eindredacteur Ab
Kerssies van Uittocht, het
maandblad van de beweging.
De BBN heeft onlangs inge
stemd met een „flexibele orga
nisatiestructuur" om het werk
van de landelijke beweging
voort te kunnen zetten. Maar
ook dat loopt „niet helemaal
vlotjes", aldus Kerssies. Het
landelijk congres op 23 no
vember moet zich volgens
hem diepgaand bezinnen op
het bestaansrecht van de BBN.
Kerssies brengt „de opkomst
en de neergang" van de BBN
in verband met het verloop
van een emancipatieproces.
„Zouden de mensen in basis
groepen deze groepen nodig
gehad hebben voor hun eigen
emancipatie? En als dat zo is,
moeten we het stagneren van
veel basisgroepen en van de
BBN in haar geheel dan wel
licht zien als een teken dat we
uitgeëmancipeerd zijn?"
De opkomst van de Basisbewe
ging vond halverwege de jaren
zestig niet voor niets plaats in
de Rooms-Katholieke Kerk. In
deze kerk, „die qua organisa
tiemodel nog altijd steunt op
feodale verhoudingen", maak
ten progressieve christenen
een begin met hun „burgerlij
ke emancipatie". Die is inmid
dels voltooid, want in basis
groepen „mag iedereen uitein
delijk alles", aldus Kerssies.
Fut er uit
Tijdens de viering van het
tienjarig bestaan van de BBN,
in april 1989. werd door deze
en gene al opgemerkt dat de
fut er bij de beweging uit was.
Bij de beweging waren toen
nog zestig kritische groepen en
gemeenten aangesloten; in
middels is hun aantal tot on
der de vijfig gedaald. Ook het
aantal leden van de verschil
lende groepen is drastisch af
genomen.
Tevens werd opgemerkt dat
de kerken druk bezig zijn de
Basisbeweging, altijd een pro
gressief christelijk bolwerk,
links in te halen. Er werd ge
wezen op kerkelijke uitspra
ken over de nieuwe armoede
in Nederland, maar ook op de
bijdrage van kerken aan „de
vrouwenstrijd". Een feminis
tisch theologe hield de bewe
ging voor dat zij veel te vrij
blijvend met de grote maat
schappelijke problemen bezig
was.
Voorzitter Emmy van Noord
had enkele weken daarvoor
duidelijk gemaakt dat de Bas-
sisbeweging voorlopig niets
voelt voor haar eigen ophef
fing. „Als de kerken gaan lij
ken op een beweging waar
vaart in zit, pas dan is dat mo
ment gekomen", aldus Van
Noord
UTRECHT Met de onthul
ling van het naambordje heeft
bisschop H.C.A. Ernst van
Breda dinsdag het Pax Christi
Centrum in Utrecht geopend.
In het winkelcentrum- Hoog
Catharijne, een omgeving van
commercie en consumptie, zo
als de Pax Christi-voorzitter
het noemde, wil de rooms-ka-
tholieke vredesbeweging ge
loof en politiek engagement
met elkaar verbinden.
Het centrum is gevestigd in
het voormalige Stiltecentrum
van de Zusters van de Eucha
ristie.
Toen Pax Christi vernam dat
de zusters wegens hun leeftijd
uit Hoog Catharijne wilden
vertrekken, nam het bestuur
van de vredesbeweging con
tact met hen op. Pax Christi
zegde de zusters, die eigenaar
van het gebouw blijven, toe,
dat de kapel en de ontmoe
tingsruimte behouden zouden
blijven. Toen ook de onder
handelingen met het beheers
kantoor dat in opdracht van
het pensioenfonds ABP het
winkelcentrum beheert, met
succes waren afgerond, besloot
Pax Christi van de Haagse Ce-
lebesstraat naar Utrecht te
verhuizen.
In het centrum zijn naast een
ontmoetingsruimte met kapel
het Pax Christi-secretariaat en
vergaderzalen opgenomen. In
de kapel, die nog moet worden
gerestaureerd, zal dagelijks
een kerkelijke viering worden
gehouden. Voor advisering
over de activiteiten van het
centrum is een programma
raad ingesteld, waarin onder
meer de Raad van Kerken in
Nederland, de plaatselijke
Raad van Kerken, het IKV, de
Vastenactie en de Acht Mei
Beweging zijn vertegenwoor
digd.
Mgr. Ernst wees er onder
meer op dat Pax Christi Ne
derland in 1948 is begonnen
als een uitgesproken spirituele
beweging. Later kwam het ac
cent mede door de invloed van
polemologen meer te liggen op
politieke actie en raakte de
spiritualiteit op de achter
grond. Het nieuwe centrum is
een poging te komen tot een
samengaan van zowel actie als
Zwarte piet voor Bush
De Israëlische minister (weliswaar zonder portefeuille;
hevam Ze'evi scheldt de Amerikaanse president uit
'anti-semiet' omdat George Bush weigert onmiddellijk
staatsgarantie te geven voor een lening van 10 miljard
die de Israëlische staat bij Amerikaanse banken wil aanrf
[IEBE1
,ht vai
trvalle
1 door
uur k
(jlarin zi
ma iré,
ANNEER een goj dus niet stante pede voldoet aan
sen en verlangens van de Israëlische staat, wordt hij
beladen met het odium van 'anti-semiet'. De Israëlische
mier Jitzak Sjamir gooide wel olie op de golven en
zijn ministers aan hun taalgebruik te matigen, maar geze
gezegd. En bovendien neemt premier Sjamir in priv
sprekken ook niet een blad voor de mond over Bush,
bleek tijdens de vergaderingen van de Europese conserv
ve en christendemocratische partijen in Parijs.
we
lis!
»ens d
d eenm;
eiste:
htoffe
ikeld.
:reke
Daar
zijn e
die
EU\
H
EERSTE minister Sjamir doet alsof hij niet begrijpt wj
Bush een verband legt tussen de staatsgarantie voor
ning en de Midden-Oostenconferentie, die op het g<
wordt gezet. Volgens Sjamir is er geen enkel verband
het mogelijk maken van een 'humanitaire actie' zoa
illegale vestiging van duizenden Russische immigrante
de bezette Palestijnse gebieden genoemd wordt en de
desconferentie die eindelijk het Israëlisch-Arabische coi t
uit de wereld zou moeten helpen. fl
MAAR Sjamir zal ook wel beseffen dat de voortzetting
het inplanten van nieuwe kolonies in de bezette Palesi
gebieden een bom legt onder de vredesconferentie. Wai ior
de Amerikaanse president nu akkoord zou gaan m< AN Mi
staatsgarantie voor de lening, zou hij zich in feite aki
verklaren met de joodse kolonisatie van de bezette
stijnse gebieden, uitgerekend die gebieden die bestemi jen,
voor de creatie van een eigen Palestijns vaderland. Bibode
dien zou hij dan te kennen geven dat hij het eens is ml no1
Israëlische stelling die ook die van premier Sjamir zeis
dat de bezette Palestijnse gebieden deel uitmaken v; sta]
staat Israël en dat Israël die bezette gebieden nooit z evee
staan, laat staan ontruimen. hi€
woi
INDIEN Bush dat allemaal te kennen zou geven, zo :^ou
voor de Arabische vrienden en bondgenoten zijn gezich rvar
liezen en zou hij wel een streep kunnen trekken do
Midden-Oostenconferentie. Sjamir beseft ook wel dat ov
niet opkan tegen de vereende krachten van de VS, dec
jet-Unie, de EG en de Arabische landen. De Midden-Oi
conferentie zal immers moeten uitlopen op een regelii
de Arabieren tevreden stelt en enige genoegdoening
schaft aan de Palestijnen, die al bijna een halve eeuw verk
geefs wachten op een eigen vaderland. Dat kan niet a -'gd.
betekenen dan dat Israël aan het kortste eind zal trek ne- *-
i sor
DE weigering van Sjamir om af te zien van zijn verzo oetga
staatsgarantie voor de miljardenlening is dus in feite ee
noeuvre om de Midden-Oostenconferentie de grond in
ren. Sjamir laat echter de verantwoordelijkheid voor he "t
sporen van de conferentie nog voor ze op de rails is en v
over aan de Amerikaanse president. Indien Bush ingiillen
de eis van staatsgarantie voor de Israëlische lening vij all<
miljard, jaagt hij de Arabieren tegen zich in het hari[aPac
kan hij de conferentie afschrijven. Houdt hij het beei 51
dan kan Sjamir zelf beginnen een verband te leggen epvjL
de staatsgarantie en de conferentie door te zeggen dat orde:
weigert aan de conferentie mee te doen zolang er gee ?ch)
op tafel komt. In beide gevallen krijgt Bush de zwar ?I"de:
toegespeeld.
MEN kan begrijpen dat Bush woedend was toen hij 1
welke rol Sjamir voor hem had bedacht. Het verklaart I
gemeen scherpe toon waarmee hij de talrijke joodse lol
ten en de Amerikaanse pro-Israëlische parlementarij
wacht aanzegde. Bush hield de parlementariërs voor I
geacht worden in de eerste plaats de belangen van hil
derland te behartigen en niet die van een vreemde stf
tnd c
as op
1 kri
bezinning. Daarmee sluit de
Nederlandse afdeling van de
katholieke vredesbeweging
zich nauw aan bij de afdelin
gen in andere landen waar het
accent altijd sterk op de spiri
tualiteit heeft gelegen.
Vice-voorzitter mr. E. Schmitz
onderstreepte dat Pax Christi
zich met de politiek zal blijven
bezighouden. Wij zijn niet weg
uit Den Haag. De politieke ac
tie gaat door, we zullen de be
ïnvloeding van de politiek in
het vaandel blijven voeren, zei
Schmitz.
In het kader van de opening
van het centrum houdt Pax
Christi volgend week een con
gres over de dialoog tussen de
vroegere communistische lan
den in Oost-Europa enerzijds
en de Derde Wereld ander
zijds. Het congres is onderdeel
van een driejarig project dat
de vredesbeweging dit jaar
met steun van onder meer het
ministerie van ontwikkelings
samenwerking is begonnen.
Tot de sprekers behoren mi
nister Pronk van Ontwikke
lingssamenwerking en de
vroegere premier van Litou
wen, Kazimiera Prunskiene.
r? CetdócSouociTit
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv)
Kantoor Apothekersdijk 34, Leiden.
Telefoon: 071 -122 244
Telefax 071 -134 941
Postadres. Postbus 112300 AA Leiden.
Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk
Telefoon 070-3190 933
Telefax 070-3906 717
Postadres: Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur: J. Leune
Adjunct-hoofdredacteur J. Timmers.
Chef-redacteur: G.-J. Onvlee
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808): L van Koot
Sport Leiden e o. (tel 071 - 144 049): K. van Kesteren
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel: 070 - 3190 815):
A van Rijn (chef), W. Bunschoten, drs. C. van Haersma Buma. A. van Hol:
E. Huisman, H. Jansen, drs J. van Leeuwen - Voorbij, R. de Roo, drs. K. V
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): G Ansems (coördinator), B Jansma, H. Piët
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L Kooistra, drs P van Velthoven.
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef), S. Evenhuis, S. Pieterse.
Redactie-;
(tel. 070-3190 819) T Kors.
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied.
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie,
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nedf'
Belgie. De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn drs K. Swiers en M o
Ven De parlementaire redactie bestaat uit R. in 't Hout (chef), H Bijleveld r
land, P Koopman, D. van Rietschoten en K. van Wees
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
- de volgende correspondenten in het buitenland S Akkerman (Praag),
drs D. J. van den Bergh (Peking), drs H. Botje (Tunis), A Courant (Athi
R. Hasselerharm (Johannesburg), T Heard (Kaapstad), drs. A Heering
B. van Huèt (Parijs). M. de Koninck (Washington), H. Kuitert (Nieuw Delhi
F. Lindenkamp (Sao Paulo). R Simons (Londen), drs R Vunderink (Mi
W Werkman (Jeruzalem), E. Winkels (Barcelona), G van Wijland (Belgra
F Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel)
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London Vertaa
M. de Cocq.
n 08 30 tot 17.00 uur.
Nabezorging
Telefoon: 071 -122 248 op ma. t/m vr van 18 00 tot 19.00 uur. op z
15.00 uur
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand 25,70
per kwartaal 76,60
per jaar 294,30
Bij betaling per acceptgirokaart:
per kwartaal 78,60
per jaar 299,30
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel 071 - 122 244
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 390
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
(Vz-
C