boomtaken artillerie worden beëindigd
tSouoant
MILJOENENNOTA 1992
25
[mister
ïr Beek
loet weer
m veer
Iten
ONTWIKKELINGSHULP
Zelfs Jan Pronk
moet bezuinigen
JUITENLANDSE ZAKEN
chter Europa moet
ïitsland inkaderen
D'Ancona en Simons moeten het doen met 250 miljoen minder
WVC
DINSDAG 17 SEPTEMBER 1991
DEFENSIE
|iren op patrouille. Op de-
wordt het komende jaar
testig miljoen gulden be-
FOTO: DIJKSTRA
I HAAG Het bezui-
jsbeleid van het ka-
t laat ook zijn sporen
K de defensiebegroting
ninister Ter Beek en
ssecretaris Van
1st tot Voorst. On-
het stijgen van de
en de prijzen, het-
zo'n vierhonderd
[en gulden opslokt,
de uitgaven voor
landsverdediging
volgend jaar weer dalen,
niet alleen procentueel
maar ook in absolute ge
tallen. De bewindslieden
moeten rond zien te ko
men met 14,08 miljard
gulden, wat zo'n zestig
miljoen minder is dan dit
jaar.
De Koninklijke Landmacht
zal de zo vurig verlangde be
wapende (anti-tank) helikop
ters niet mogen kopen maar
moeten 'leasen'. De start van
dit project is bovendien met
een jaar uitgesteld. Van de
ontwikkeling van de eveneens
zeer kostbare 'gevechtsdrones'
(onbemande computergestuur
de wapensystemen) is geheel
afgezien. Het Korps Nationale
Reserve wordt ingekrompen
en het Korps Mobiele Colon
nes gaat geheel verdwijnen.
De in Duitsland gelegerde
pantserbrigade zal worden om
gevormd tot een lichte briga
de. Eén van de parate tankba
taljons wordt opgeheven.
De Koninklijke Marine ziet
zich gedwongen een derde S-
fregat te verkopen. Bovendien
zullen drie van deze schepen
in de motteballen worden ge
legd. Het opleggen van twee
mijnenjagers wordt met een
jaar vervroegd. De opbouw
van munitievoorraden zal ver
traagd geschieden
Bij de Koninklijke Lucht
macht is men bezig te bestude
ren of de F-16-straaljagers
kunnen worden geconcen
treerd op slechts drie vliegba-
ses. De basis Ypenburg (bij
Den Haag) gaat definitief
dicht. Met ingang van 1 maart
1992 zal dit aloude vliegveld,
waar veel staatshoofden hun
officiële bezoeken aan ons
land begonnen zijn, worden
gesloten. Groepen met geleide
wapens worden met ingang
van 1994 teruggetrokken uit
Duitsland. Dit project moet in
1997 zijn voltooid.
Door de verkleining van de
krijgsmacht zal ook het politie
werk van de Koninklijke Ma
rechaussee afnemen. Daarom
worden in 1992 enkele briga
des van dit krijgsmachtdeel
opgeheven. Het verdwijnen
van de bewaking aan de Ne
derlands-Duitse grenzen zal
leiden tot de opheffing van
nog eens vier brigades. Veel
overtollige marechaussees zul
len verhuizen naar Schiphol,
waar zij de niet-luchtvaartge-
bonden taken van het Korps
Rijkspolitie moeten gaan over
nemen. De vreemdelingen
diensten van de politie en het
ministerie van justitie krijgen
ondersteuning van maximaal
tweehonderd marechaussees.
ANTILLIAANSE ZAKEN
Relatie met
Antillen
wordt
geleidelijk
minder
krampachtig
DEN HAAG De samen
werking van Nederland
met de koninkrijksdelen
in de Caraïbsche zee
wordt geleidelijk minder
krampachtig, meent mi
nister Hirsch Ballin, ver
antwoordelijk voor Antil
liaanse en Arubaanse Za
ken. Hij wijst erop dat het
beleid van Den Haag ten
aanzien van de twee reste
rende koninkrijkspartners
„niet langer staat in het
perspectief van de onaf-
hankelijheid van deze
overzeese gebiedsdelen".
De Nederlandse regering heeft
zich neergelegd bij de sterke
behoefte van de Antillianen
en Arubanen zeker na de
militaire staatsgrepen in Suri
name aan Nederlandse be
trokkenheid bij het verwezen
lijken en handhaven van een
democratische en sociale
rechtsstaat. „Nederland kan
nu gemakkelijker dan in het
verleden langduriger verplich
tingen op zich nemen", aldus
Hirsch Ballin. Hij denkt vol
gend jaar 283,6 miljoen gulden
nodig te hebben om aan deze
verplichtingen te kunnen vol
doen. Veel geld gaat op aan
het uitzenden van Nederland
se deskundigen die de lands-
en eilandbesturen moeten hel
pen bij allerlei taken.
N 'T HOUT
sweat-
XL
IHAAG Defensiemi-
]Ter Beek heeft de be-
Skste mededeling midden
ïoelichting op zijn begro-
jrerstopt. „Het ligt in de
zo merkt de be-
droogjes op „...de
taak van de 8 inch
sers Ml 10 (kanonnen)
te beëindigen. De nu-
taak van de 'Lance'
[voor korte afstand) zal
erwachting in 1993 kun-
orden beëindigd".
=k houdt nog wel een
om de arm. „Uit
gangspunt hierbij is dat het
bondgenootschappelijk overleg
dit tijdschema mogelijk maakt.
De eenheden die de nucleaire
taak van de houwitsers en de
Lance ondersteunen, kunnen
dan worden opgeheven". Maar
nu de Amerikaanse minister
Baker met zijn Russische
ambtgenoot Pankin heeft afge
sproken dat de atoomwapens
voor de korte afstand moeten
verdwijnen, behoeft de Neder
landse minister zich waar
schijnlijk geen zorgen te ma-
Daarmee lijkt de jarenlange
strijd van met name de
CDA'ers Joep de Boer en Ton
Frinking alsnog met succes be-
DEFENSIE
kroond te worden. De Boer is
met pensioen, maar Frinking
is nog steeds defensiewoord
voerder van de christen-demo
craten in de Tweede Kamer.
Gezamenlijk hebben zij vanaf
het einde van de zeventiger ja
ren geijverd voor de afschaf
fing van deze in hun ogen on
verantwoordelijk gevaarlijke
wapens. Daarbij werden zij ge
steund door PvdA'ers zoals
(oud-minister) Stemerdink,
maar de sociaal-democraten
richtten hun pijlen toch vooral
op de atoomraketten voor de
middellange afstand (Pers-
hings 2 en kruisraketten).
De betreffende aankondiging
van minister Ter Beek houdt
uiteraard nauw verband met
de ontwikkelingen in Oost-Eu
ropa. Ook de NAVO als geheel
bezint zich op haar toekomst.
In de topconferentie van 7 en
8 november in Rome zullen de
staatshoofden en regeringslei
ders aangeven „hoe het bonds-
genootschap in de huidige dif
fuse veiligheidssituatie «zal bij
dragen aan de internationale
stabiliteit", aldus Ter Beek.
De transatlantische veiligheid
blijft 'ondeelbaar', voegt de
minister er aan toe. Hij bedoelt
daarmee dat Amerikaanse
conventionele strijdkrachten
en nucleaire systemen in
West-Europa zullen blijven.
„Wel zal de omvang van de
Amerikaanse troepen worden
verkleind en kan de rol van
het kernwapen worden terug
gedrongen".
De conventionele (niet-nucle-
aire) strijdkrachten van de
NAVO zullen worden inge
deeld in drie categorieën: snel
inzetbare eenheden, hoofdver-
dedigingsmacht en versterkin
gen. De eerstgenoemde eenhe
den, ook wel 'Reaction Forces'
genoemd, moeten bij wijze van
crisisbeheersing snel daar
kunnen worden 'ontplooid'
VIJFTIEN LANDEN KRIJGEN
GEEN HULP MEER
nië, Tjaad, Malawi, de Filippij
nen, Sri Lanka, Nepal, China,
Vietnam, Laos, Cambodja, My
anmar (Birma), Thailand en El
Salvador.
Deze landen zijn niet wille
keurig gekozen. In alle geval
len is er volgens Pronk sprake
van een slecht regime, zowel
op sociaal-economisch gebied
als op het punt van de men
senrechten. Ook in Indonesië
is het bepaald niet goed gesteld
met de naleving van de men
senrechten. Toch krijgt dit
land volgend jaar wél gouver
nementele hulp van ons land.
Pronk: „De situatie is namelijk
ook niet verslechterd en op
andere punten, met name soci
aal-economisch, is er duidelijk
sprake van verbeteringen".
Suriname, die andere voorma
lige kolonie van ons land, zal
nog even moeten wachten op
de hervatting van de ontwik
kelingshulp. „Zoals u weet is
Nederland bereid tot een dis
cussie met de nieuwe regering
in Paramaribo over een totale
nieuwe relatie met ons land.
Oud-minister Van der Stoel
gaat daarover praten met pre
sident Venetiaan. Ik acht het
niet zinvol daarop vooruit te
lopen".
Op zijn persconferentie had
Pronk ook nog enig goed
nieuws te melden. Het Caraï-
bische eiland-staatje Haïti
wordt toegevoegd aan de lijst
landen die regeringshulp krij
gen. „Dit land verdient zeker
onze steun. De Haïtiaanse be
volking heeft zelf de militaire
dictatuur verjaagd en een de
mocratie ingesteld".
DEN HAAG Voor mi
nister Jan Pronk wordt
1992 een gedenkwaardig
jaar. Voor het eerst sinds
de instelling van 'zijn' mi
nisterie in 1965 gaat het
budget voor ontwikke
lingssamenwerking om
laag. Pronk zal volgend
jaar zo'n tweehonderd
miljoen gulden minder
mogen besteden dan dit
jaar.
„Dat is het gevolg van de Tus
senbalans-operatie. Zelfs wij
ontkomen niet meer aan be
zuinigingen. Onze uitgaven
zakken van 6,5 naar 6,3 mil
jard gulden", legde de minister
uit op een persconferentie.
Pronk moet ook volgend jaar
meebetalen aan de opvang van
asielzoekers uit de Derde We
reld. „Maar ik trek de grens
nog steeds bij 420 miljoen. Een
verhoging van dat bedrag zal
ik absoluut niet meemaken".
Pronk bezuinigt niet door
middel van de kaasschaaf: van
alles een plakje afhalen. „Nee,
ik heb heel duidelijk gekozen
voor verlaging van één post:
de zogeheten bilaterale hulp,
de hulp van regering tot rege
ring". Als gevolg van deze be
slissing zullen vijftien landen
volgend jaar geen rechtstreek
se hulp van Nederland krij
gen: Sudan, Lesotho, Maureta-
waar het NAVO-verdragsge-
bied wordt bedreigd. Ook Ne
derland levert hier een bijdra
ge aan, door de oprichting van
een luchtmobiele brigade, die
met eigen transportvliegtuigen
wordt uitgerust.
De hoofdverdedigingsmacht
zal voor het grootste deel be
staan uit mobilisabele, multi
nationale legerkorpsen. Met de
versterkingen worden eenhe
den bedoeld die pas op de lan
gere termijn beschikbaar zijn.
Daarbij gaat het vooral om in
Amerika gelegerde troepen en
Franse en Spaane strijdkrach
ten die op bevel van hun rege
ringen deel kunnen uitmaken
van de NAVO-verdediging.
Toets op vrouwvriendelijkheid
DEN HAAG Minister Jan Pronk heeft een primeur. Alle
Nederlandse ontwikkelingshulp zal met ingang van volgend
jaar getoetst worden op vrouw-vriendelijkheid. „Dat is om te
garanderen dat de situatie voor vrouwen in de ontwikke
lingslanden niet zal verslechteren als gevolg van met Neder
lands geld betaalde projecten", legt de bewindsman uit.
Pronk gaat een 'check-list' opstellen waaraan nieuwe program
ma's die Derde-Wereld-landen door ons land willen laten finan
cieren, moeten voldoen. Eén van de punten op die lijst is dat de
vrouwen in die landen meer de baas moeten worden over zich
zelf. „Ze moeten zeggenschap krijgen over de eigen vruchtbaar
heid en de eigen seksualiteit", aldus Pronk. Hij trekt daarmee
vooral ten strijde tegen door vrouwen zelf niet gewilde zwanger
schappen en het besnijden van meisjes.
ISTER VAN DEN BROEK:
i ski
12-134
iflAAG Minister van den Broek prijst zich gelukkig
zijn begroting en de toelichting daarop nu pas hoeft
irengen. „Een maand geleden had ik immers nog niets
;n van en dus ook niets kunnen zeggen over de omme-
de Sovjetunie en de vredesconferentie over Joegosla-
loezeer de minister ook in beslag wordt genomen door de
rasp" >enemende ontwikkelingen" in Oost-Europa, hij wil zich
|fp'" en afleiden van wat hij nog steeds beschouwt als zijn voor-
e taak: het voorzitterschap van de Europese Gemeenschap.
I ons resterende drieëneenhalve maand zullen wij de EG
leiden naar een nieuwe Politieke en Monetaire Unie. En
er ook nog de voltooiing van de interne mark, beter be
ls Europa '92".
de tijd dringt, acht Van den Broek het nog steeds moge-
de Europese agenda op tijd kan worden afgewerkt. „Als
andse regering zijn we zeer druk bezig met het voorberei-
doorspreken van onze voorstellen aan de elf andere lidsta-
willen zo weinig mogelijk aan het toeval overlaten",
lister zou overigens niet graag zien dat de mensen-in-het-
:h teveel gaan voorstellen van de nieuwe Europese identi-
let is zeker niet zo dat er nu een echt gemeenschappelijk
ands- en defensiebeleid komt. Zo ver zijn we helaas nog
at", aldus Van den Broek. Hij wees op het gebrek aan een-
men de Gemeenschap als het er echt om gaat, zoals in het
an Joegoslavië, de onafhankelijkheid van de Baltische lan-
1 de Golf-oorlog.
Van den Broek daarin geen reden het streven naar een
happelijk buitenlands beleid op een laag pitje te zetten,
net bont bte zou v°lgens ^em het risico inhouden van een Duitse
^ang'. „Na de eenwording is het economische en politieke
van Duitsland zienderogen toegenomen. Ik ben er voor
van dat we Duitsland zoveel mogelijk inkaderen, in de
se Gemeenschap en in de NAVO. Dan zitten we er ten-
zelf bij en kunnen we het Duitse beleid beïnvloeden".
ier naar het Oosten bevindt zich een nog veel groter pro-
de Sovjetunie. Van den Broek houdt er ernstig rekening
t dit voormalige communistische imperium uiteen zal val-
11e gesprekken die ik vorige week in Moskou heb gevoerd
ider anderen Gorbatsjov en Jeltsin) wijzen daarop",
ister vindt dan ook dat 'wij' ons nu al moeten afvragen
n ontwikkeling zou betekenen voor de betrekkingen van
d met... „Ja, met wie eigenlijk? Met de Sovjetunie of met
tal nieuwe, onafhankelijke staten zoals de Russische Fede-
rls het aan bijvoorbeeld Boris Jeltsin ligt hoeft het aan con-
»iet te ontbreken".
wikkelingen in de Sovjetunie vormen voor Van den Broek,
akwaardig het ook klinkt, ook een financiëel probleem. De
Kamer houdt eraan vast dat de minister een ambassade
tenminste één van de Baltische landen. Maar Van den
nog steeds niet te weten waar hij het geld vandaan
len. „Door alle bezuinigingen ben ik al gedwongen vol-
r in vijf landen de diplomatieke vertegenwoordigingen te
Moet ik er soms nóg meer opdoeken? En hoe moet het
ook andere Sovjet-republieken onafhankelijk worden,
ine bijvoorbeeld heeft bijna 50 miljoen inwoners en zul
•m moeilijk kunnen negeren".
Voor de zorg van demente bejaarden wordt extra geld uitgetrokken.
MEER GELD VOOR KINDEROPVANG
..Er gaat tegenwoordig bijna geen week voorbij of er wordt wel ergens een nieuw kinderdagverblijf
I FOTO: DIJKSTRA geopend". FOTO: DIJKSTRA
DEN HAAG Echt
nieuws hebben de PvdA-
bewindslieden van WVC,
minister D'Ancona en
staatssecretaris Simons, dit
jaar nauwelijks te melden.
Hun beleid borduurt gro
tendeels voort op al in
gang gezette processen en
eerder aangekondigde of
uitgelekte plannen, zoals
het bezuinigen op subsi
dies, de invoering van het
nieuwe stelsel voor ziekte
kostenverzekeringen en
de uitbreiding van het
verpleegkundig en ver
zorgend personeel.
„Het viel overigens niet mee
de begroting rond te krijgen,
want we stonden voor de op
gave om het volgend jaar met
ruim 250 miljoen gulden min
der doen", zei D'Ancona op
een persconferentie. „We heb
ben ons daarom bezonnen op
de vraag wat nu precies de
kerntaken van ons ministerie
zijn. Met andere woorden:
waar kan absoluut niet op be-
zuinigd worden en welke uit
gaven zijn niet echt per se
noodzakelijk?"
Het resultaat van die afweging
is onder meer dat er 21 mil
joen gulden wordt bezuinigd
op subsidies voor een aantal
landelijke organisaties op het
gebied van welzijn en sport.
De betrokken organisaties zijn
daarover enkele maanden ge
leden al ingelicht. De bewinds
lieden willen hen dwingen ef
ficiënter te gaan werken en
meer samenwerking te zoeken
met gelijkgestemde organisa
ties.
Verder wordt er ruim 22 mil
joen bezuinigd op de bejaar
denoorden. Volgens D'Ancona
is dat niet iets om ongerust
over te worden. „De bejaar
denoorden kosten in totaal on
geveer 4,5 miljard gulden,
waarvan 2,7 miljard bestaat uit
subsidies. Het gaat dus maar
om een verhoudingsgewijs
zeer klein bedrag", aldus de
minister. „Het is bovendien
niet de bedoeling dat de kwali
teit van de zorg wordt aange
tast. Ook hier moeten de be
zuinigingen vooral worden ge
realiseerd door een meer doel
matige bedrijfsvoering en uit
breiding van de samenwer
king tussen bejaardenoorden".
Dat de bejaardenzorg de be
windslieden wel degelijk aan
het hart gaat, blijkt volgens
D'Ancona en Simons onder
meer uit het feit dat er ko
mend jaar 225 miljoen extra
wordt uitgetrokken voor 'psy
chogeriatrische verpleging',
anders gezegd: de zorg voor
demente bejaarden. Ook voor
1993 en 1994 zijn hiervoor ex
tra uitgaven voorzien. Het
aantal verzorgingsplaatsen
voor deze categorie bejaarden
zal eind 1994 met 3550 zijn uit
gebreid.
Kinderopvang heeft eveneens
een hoge prioriteit op de be
groting gekregen. „Dat is ook
hard nodig, want de behoefte
eraan is zeer groot", aldus
D'Ancona. „Er gaat tegen
woordig bijna geen week voor
bij of er wordt wel ergens een
nieuw kinderdagverblijf geo
pend. Dit jaar gaf WVC nog 88
miljoen gulden aan kinderop
vang uit, maar volgend jaar
wordt dat 144 miljoen".
